BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
HOÀNG QUỐC LONG
ĐỔI MỚI CÔNG TÁC GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI
HÀNH CHÍNH TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
NGÀNH LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Hà Nội, Tháng 5/2024
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Huy Hoàng
Phản biện 1: TS. Bùi Thị Hải
Phản biện 2:
PGS.TS. Lê Thị Hương
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành
chính Quốc gia
Địa điểm: Phòng họp 4b, Nhà.G - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ,
Học viện Hành chính Quốc gia
Số:77 - Đường
Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa – TP Hà Nội
Thời gian: vào hồi 10 giờ 00 ngày 13 tháng 09 năm 2024
1
1. Lý do chọn đề tài luận văn
Khiếu nại, tố cáo là một trong những quyền cơ bản của công dân đã được
Hiến pháp năm 2013 ghi nhận tại Điều 30: “Mọi người có quyền khiếu nại, tố
cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp
luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền
phải tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Người bị thiệt hại có quyền được
bồi thường về vật chất, tinh thần và phục hồi danh dự theo quy định của pháp
luật. Nghiêm cấm việc trả thù người khiếu nại, tố cáo hoặc lợi dụng quyền
khiếu nại, tố cáo để vu khống, vu cáo làm hại người khác”.
Ngày 11/11/2011 Quốc hội khóa XIII tại kỳ họp thứ 2 đã thông qua Luật
Khiếu nại năm 2011, tạo khung pháp lý quan trọng để đảm bảo thực hiện quyền
khiếu nại của công dân cũng như xác định thẩm quyền, trách nhiệm của cơ quan,
tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc giải quyết khiếu nại, góp phần phát
huy dân chủ, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công
dân.
Những năm vừa qua, công tác giải quyết khiếu nại đã có những chuyển
biến tích cực, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều Chỉ thị, Nghị quyết nhằm
tăng cường hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại, nhiều văn bản pháp luật được
ban hành đã tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện quyền khiếu nại.
Tuy nhiên, thực tiễn công tác giải quyết khiếu nại cho thấy mặc dù các cơ quan
nhà nước đã có cố gắng trong công tác giải quyết khiếu nại nhưng hiệu quả giải
quyết chưa cao. Những hạn chế trong công tác giải quyết khiếu nại nói trên xuất
phát từ nhiều nguyên nhân. Chính sai phạm của cán bộ, công chức là lý do để
phát sinh khiếu nại, kể cả khiếu nại đông người, kéo dài phức tạp. Một số cán
bộ, công chức sa sút về phẩm chất đạo đức, quan liêu, nhũng nhiễu, hách dịch,
vô cảm trước yêu cầu chính đáng của dân. Vì vậy, cần có những quy định mạnh
mẽ, cụ thể hơn nữa để nâng cao chất lượng của đội ngũ quản lý, cán bộ Nhà
2
nước. Bên cạnh đó, công tác tiếp dân và giải quyết khiếu nại, cũng cần được cải
tiến. Luật Khiếu nại và các văn bản quy phạm pháp luật khác đã quy định thẩm
quyền, trình tự, thủ tục xử lý khiếu nại của công dân. Có nhiều nguyên nhân,
song nguyên nhân quan trọng là các quy định pháp luật về khiếu nại và giải
quyết khiếu nại có những điểm bất hợp lý.
Trong giai đoạn xây dựng Nhà nước pháp quyền, việc nghiên cứu những
vấn đề lý luận - thực tiễn về khiếu nại và giải quyết khiếu nại để góp phần hoàn
thiện pháp luật có liên quan có ý nghĩa rất quan trọng trên các bình diện lập
pháp, thực tiễn và lý luận. Chính vì vậy, em chọn nội dung “Đổi mới công tác
giải quyết khiếu nại hành chính trong giai đoạn hiện nay” làm đề tài luận văn
cao học, chuyên ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
Từ trước đến nay, đã có nhiều đề tài khoa học ở nhiều cấp độ khác nhau,
Luận án Tiến sỹ, luận văn thạc sỹ hoặc các bài viết đăng trên các tạp chí chuyên
ngành có nội dung nghiên cứu về công tác giải quyết khiếu nại. Tuy nhiên, các
Đề tài, luận án, luận văn đó hoặc có nội dung nghiên cứu chưa có tính toàn diện
đánh giá về công tác giải quyết khiếu nại hành chính, hoặc có thời gian nghiên
cứu đã lâu, không còn tính thời sự trong khi tình hình thi hành pháp luật giải
quyết khiếu nại và hoạt động hành chính thay đổi theo sự phát triển của đất nước
trong từng thời kỳ. Do vậy cần có nghiên cứu cập nhật để đáp ứng nhu cầu thực
tiễn, nhằm đề xuất các giải pháp đổi mới công tác giải quyết khiếu nại hành
chính trong giai đoạn hiện nay.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích.
Luận văn đề xuất những quan điểm, giải pháp đổi mới công tác giải quyết
khiếu nại hành chính trong tình hình hiện nay.
3.2. Nhiệm vụ của luận văn.
3
Làm rõ khái niệm, đặc điểm và vai trò của công tác giải quyết khiếu nại,
làm rõ thẩm quyền, trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại hành chính, các yếu tố
tác động.
Chỉ ra được kết quả công tác giải quyết nại hành chính của Thủ trưởng
các cơ quan hành chính nhà nước trong những năm gần đây; đánh giá những
mặt được, những mặt chưa được, nguyên nhân của những mặt chưa được.
Chỉ ra quan điểm, giải pháp nhằm đổi mới công tác giải quyết khiếu nại
hành chính trong thời gian tới, trên cơ sở đó đưa ra những đề xuất, kiến nghị với
Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan, đơn vị có liên quan.
4. Đối tượng và Phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đổi mới công tác giải quyết khiếu nại hành chính trong giai đoạn hiện
nay.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian: Do thời gian và điều kiện nghiên cứu cùng khả năng
tiếp cận số liệu nên phạm vi nghiên cứu của luận văn chỉ tập trung vào công tác
giải quyết khiếu nại hành chính của Thủ trưởng các cơ quan hành chính nhà
nước.
- Về thời gian: Nghiên cứu số liệu thu được của giai đoạn 2019 - 2023
làm cơ sở đề xuất giải pháp trong thời gian tới.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Giải quyết khiếu nại hành chính là nền tảng lý thuyết và pháp lý giúp
hướng dẫn, điều chỉnh quá trình giải quyết khiếu nại của công dân đối với các
quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính của cơ quan nhà nước, tổ chức,
hoặc cá nhân có thẩm quyền.. Hiến pháp năm 2013 quy định quyền khiếu nại,
tố cáo của công dân và Luật Khiếu nại 2011 Là văn bản pháp lý cơ bản quy định
