SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
Một số giải pháp rèn kỹ năng viết đúng chính tả
của học sinh yếu lớp 5
PHẦN MỞ ĐẦU
I. Bối cảnh của đề tài:
Đọc một văn bản viết, điều đầu tiên gây cho người đọc khó chịu nhất là
nét chữ xấu và viết sai chính tả. Vấn đề này không phải chỉ xảy ra ở học sinh
mà đôi lúc vẫn còn xảy ra ở người lớn( đặc biệt là giáo viên dạy tiểu học
chúng ta). Nói thế có nghĩa là vấn đề viết sai chính tả có thể xảy ra mọi lúc,
mọi nơi và ở mọi đối tượng!
Nhiều năm nay, tôi được phân công dạy lớp 5. Sau khi kiểm tra
chất lượng đầu năm, phát hiện ra các em đa số yếu về phần viết chính tả.
Không chỉ ở lớp tôi mà nó còn rải đều ở các lớp khác. Trước tình trạng
đó, tôi vô cùng lo lắng và bức xúc. Làm cách nào để giảm bớt lỗi chính
tả cho các em? Tìm hiểu, học hỏi ở rất nhiều đồng nghiệp với nhiều hình
thức khác nhau xoay quanh nội dung “Kinh nghiệm giảm thiểu lỗi chính
tả ở học sinh lớp Năm”. Sau nhiều năm tích lũy kinh nghiệm, tôi đã tìm
ra cho bản thân một số giải pháp riêng, vận dụng vào đặc thù học sinh
vùng biển Thừa Đức - một trong những đơn vị vùng sâu của Huyện Bình
Đại - với một đề tài không mới: “Một số giải pháp rèn kỹ năng viết
đúng chính tả của học sinh yếu lớp 5”.
II. Lý do chọn đề tài:
Rèn cho học sinh các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết là nhiệm vụ
chính của giáo viên trong giảng dạy môn Tiếng Việt (đặc biệt là ở những
lớp đầu cấp). Những kỹ năng này có mối quan hệ hữu cơ với nhau. Học
sinh viết sai chính tả nhiều thì tất nhiên các kỹ năng nghe, đọc không ổn.
Làm gì để giúp học sinh lớp Năm viết ít sai lỗi chính tả? Vấn đề đặt ra
cho những giáo viên giảng dạy lớp Năm như chúng tôi!
“Giúp học sinh lớp Năm khắc phục tình trạng viết sai chính tả” là
nội dung đề tài mà bản thân chọn và thực hiện trong năm học vừa qua
với mong muốn hạn chế đến mức tối đa việc học sinh viết sai chính tả và
học tốt các môn học khác ở lớp mình phụ trách.
III. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu:
Phạm vi nghiên cứu của đề tài là phân môn chính tả trong môn học
Tiếng Việt ở tiểu học.
Đối tượng nghiên cứu là học sinh học yếu môn Chính tả lớp 51
trường Tiểu học Thừa Đức.
IV. Mục đích nghiên cứu:
Tìm ra giải pháp hữu hiệu nhất nhằm giảm bớt tình trạng học sinh viết
sai chính tả ở lớp Năm. Giúp học sinh tự tin, học tốt hơn không chỉ ở phân
môn Chính tả mà còn ở cả những môn học khác.
V. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu:
Rèn chính tả cho học sinh là một công việc mang tính lâu dài, có một
sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ các lớp học trước (lớp 2, 3, 4). Thời gian học ở lớp
cuối cấp không đủ dành cho việc rèn luyện lại những vấn đề mang tính cơ bản
và nguyên tắc. Vì vậy, trong một số biện pháp thực hiện, có những biện pháp
thoạt nhìn có vẻ không hợp lí nhưng lại có những hiệu quả nhất định.
PHẦN NỘI DUNG
I. Cơ sở lý luận:
a. Cơ sở tâm ý học:
Thực tế, những học sinh rơi vào trường hợp này đều là những học
sinh học lực chỉ ở mức trung bình đến yếu. Trạng thái tâm lý tự ti, nhút
nhát, chán nản thường xuất hiện ở các em. Các em ngại giao tiếp, thiếu
hợp tác với bạn bè, thầy cô. Làm cho các em linh hoạt hơn, tự tin hơn,
chịu hợp tác là vấn đề cần đặc biệt quan tâm.
b. Đặc trưng bộ môn:
- Đặc trưng của môn chính tả là luyện tập thực hành dựa trên
những nguyên tắc mang tính rập khuôn( học sinh phải nhớ máy móc và
vận dụng). Vì vậy, giáo dục tính chuyên cần, chịu khó cho học sinh là cơ
sở vững chắc cho việc thực hiện chuyên đề này.
- Phân môn chính tả là phân môn công cụ. Học sinh luyện tập viết
chính tả không phải chỉ để học tốt phân môn chính tả mà dùng nó để
phục vụ cho việc học các môn học khác. Dạy chính tả mang tính lâu dài,
liên tục.
II. Thực trạng vấn đề:
Lớp Năm do tôi phụ trách. Tổng số 36 học sinh/17 nữ
Trong đó: 15 học sinh viết tốt. Còn lại:
- Sai 1 đến 2 lỗi khoảng 3 học sinh
- Sai 3 lỗi khoảng 5 học sinh
- Sai 4 lỗi khoảng 4 học sinh
- Sai 5 lỗi khoảng 5 học sinh
-Từ 6 lỗi đến trên 10 lỗi có 4 học sinh (Ân, Duy, Nhàn, Phong)
(Con số thống kê đầu năm).
* Nguyên nhân của tình trạng này?
- Thứ nhất: học sinh không nhớ luật viết chính tả.
- Thứ hai: đọc yếu, phát âm sai.
- Thứ ba: viết dối.
- Thứ tư: thiếu chăm chỉ.
Xác định rõ những nguyên nhân từ thực trạng trên, bản thân đề ra một
số biện pháp giúp học sinh lớp Năm viết đúng chính tả như sau.
III. Các phương pháp - biện pháp giúp học sinh viết đúng chính tả:
1. Điều tra:
Đây là việc làm cần thiết và tất yếu của một giáo viên chủ nhiệm,
không phải chỉ dành riêng cho việc dạy chính tả mới thực hiện. Dựa vào:
- Bài kiểm tra năm học trước ( trong khảo sát bàn giao học sinh cuối
năm ).
- Kết quả khảo sát đầu năm học.
- Nếu chỉ dựa vào hai cơ sở trên vẫn chưa đủ, giáo viên cần ít nhất 3
tuần lễ đầu, nắm bắt toàn bộ quá trình học tập của học sinh để có kết quả
chính xác.
2. Xác định nguyên nhân - Phân loại:
Phân loại nhóm học sinh dựa vào mức độ đạt được của các em. Đặc
biệt chú ý đến những trường hợp yếu kém
Những học sinh trong nhóm cần rèn luyện đặc biệt là: em Phong,
Ân, Duy, Nhàn, Nguyên nhân:
- Đọc chưa trôi chảy và phát âm sai (t/ tr, s/ x, v/ d/gi, hỏi/ ngã…)
- Viết dối, chữ viết cẩu thả, thiếu nét.
- Sai một số luật viết chính tả cơ bản.
- Chưa chăm chỉ, thiếu tự rèn.
3. Phương pháp chữa cháy – Học vẹt:
Dựa vào tâm lý học sinh tiểu học đa phần các em thích được khen,
được tự khẳng định mình, đặc biệt là giúp các em lấy lại sự tự tin ở bản
thân( đối với những học sinh thuộc diện vừa nêu ). Làm sao vào những