ĐỜI SỐNG KINH TẾ - VĂN HÓA
A. Mục tiêu
1/. Kiến thức:
- Dưới thời Lý đất nước ổn định lâu dài, nông nghiệp, TCN đã
có chuyển biến và đạt một số thành tựu nhất định.
- Việc buộc bán với nước ngoài được phát triển.
2. Kỹ năng:
Quan sát và phân tích các nét độc đáo của một số công trình
nghệ thuật.
3. Tư tưởng:
-Khâm phục ý thức vươn lên trong công cuộc xây dựng đất nước
độc lập của dân tộc ta thời Lý.
B. Phương tiện dạy học:
- Tranh ảnh mô phỏng các hoạt động kinh tế thời Lý.
- Tư liệu về thành tựu kinh tế, văn hóa.
C. Thiết kế bài học:
I. Ổn định lớp:
II. Kiểm tra bài cũ.
III. Bài mới:
Giới thiệu: Dưói thời Lý nước ta dần bước vào thời kì ổn định
lâu dài,các mặt kinh tế,đời sồng văn hóa dần dần phát triển một
cách vững chắc,tạo điều kiện để giữ vững và phát triển nền tự
chủ và độc lập dân tộc.Bài học hôm nay đề cập đến những việc
làm của nhà Lý nhằm thúc đẩy nền kinh tế phát triển.đó là nội
dung chính cần chú ý..
Phương pháp Nội dung KTBS
I. Đời sống kinh tế
GV khẳng định Nông 1/. Sự chuyển biến của
Nghiệp là ngành kinh tế chủ nền Nông Nghiệp
yếu, quan trọng nhất thời
Lý.
GV:-Ruộng đất cả nước -Ruộng đất đều thuộc
thuộc quyền sở hữu của ai? quyền sở hữu của nhà
GV:Thực tế,ruộng đát đều Vua.Do Nông Dân canh
do nông dân canh tác ,hằng tác và nộp thuế
năm nhân dân các địa
phương theo tục lệ chia
ruộng đất để cày cấy và nộp
thuế cho vua.Tuy nhiên
trong xã hội thời Lý,sự phân
hóa ruộng đất diễn ra khá
mạnh.Vua Lý lấy một số đất
công làm nơi thờ phụng,tế
lễ.Tuy vậy Vua Lý rất quan
tâm tới sản xuất nông
nghiệp.
HS:Tự đọc trong SGK và
Thảo luận nhóm
-Nhà Lý có những biện
pháp gì để tạo ra sự chuyển
biến của nền nông nghiệp?
Kết quả?
+Nhà vua cày ruộng tịch
điền(Khuyến khích mọi
người tích cực lao động sản
xuất,sản xuất rất quan -Nhà Lý rất quan tâm tới
trọng,mọi người phải làm nông nghiệp và đề ra
,kể cả Vua.) nhiều biện pháp khuyến
+ Khai hoang, đào kênh khích phát triển :Khuyến
mương,đắp đê phòng lụt. khích mọi người lao
+Ban hành lệnh cấm giết động,khai hoang ,thuỷ
hại trâu bò bảo vệ sức kéo lợi,ban hành lệnh cấm
cho nông nghiệp. giết trâu bò….
KQ:Nhiều năm mùa màng =>Nông nghiệp rất phát
triển nhiều năm mùa bội thu.
GV:Trong nhân dân ngưòi màng bội thu
ta có câu ca:
“ Đời Vua Thái Tổ ,Thái
Tông
Thóc lúa đầy đồng trâu
chẳng muốn ăn”.
GV:Tại sao nông ngjiệp
thời lý phát triển như vậy ?
HS:Do nhà nước quan
tâm,nhân dân chăm lo sản
xuất.
GV:Nông nghiệp phát triển
đã kích thích và tạo điều
kiện cho các nghành thủ
công nghiệp và thương
nghiệp phát triển vậy 2/. Thủ công nghiệp và
TCN&TN thời Lý ra sao TN
chúng ta chuyển qua phần 2
-Trình bày những nét chính *Thủ công nghiệp:
về thủ công nghiệp? -Trong dân gian:Các
nghề chăn tằm ươm
tơ,nghề gốm,xây dựng
Học sinh đọc phần chữ nhỏ đền đài cung điện phát
SGK. triển.
GV:-Qua nội dung ta thấy
nghề thủ công nào phát
triển?
GV:Qua việc làm trên của
Vua Lý,em nghĩ gì về hàng
tơ lụa của Đại Việt thời
đó?Tại sao Vua Lý không .
dùng gấm vóc của nhà
Tống?
HS: -Hàng tơ lụa của Đaị
Việt rất đẹp,chất
lượng,không thua gấm vóc
nhà Tống.
-Ý thức tự lập không muốn
dựa vào nước ngoài,nghề
dệt của ta đã phát triển,động
viên nhân dân chăm lo
nghành dệt hơn nữa => Nhà
lý muốn nâng cao giá trị
hàng trong nước.
GV:Ngoài nghề dệt còn có
nghề TC nào trong dân
gian?
HS:Chăn tằm ươm tơ,nghề
gốm,xây dựng đền đài cung
điện…
HS: quan sát hình 23/ SGK.
Yêu cầu nhận xét:Hình dáng
thanh mảnh,nét hoa văn tinh
tế nghệ thuật và đậm đà bản
sắc dân tộc.
GV:Ngoài ra còn có nghề -Các nghề làm đồ trang
thủ công nào nữa? sức,nghề làm giấy ,nghề
HS:Làm đồ trang sức,làm in bản gỗ,đúc đồng,rèn
giấy,đúc đồng,rèn sắt….đều sắt,nhuộm vải đều được
phát triển. mở rộng.
GV:Bên cạnh đó bàn tay -Nhiều công trình được
người thợ thủ công Đại Việt tạo dựng:Tháp Báo
đã tạo dựng nên nhiều công Thiên,chông Quy
trình nổi tiếng như:vạc Phổ Điền,vạc Phổ Minh
Minh,chuông Quy Tóm lại:TCN có rất
Điền..nhưng rất tiếc đến nay nhiều nghành nghề tạo ra
do hoàn cảnh đất nước ta các sản phẩm có chất
đến nay không cón nữa. lương cao.
GV:Cùng với sự phát triển
NN,TCN,Thương nghiệp
thời Lý như thế nào?
HS:Việc buôn bán trao đổi *Thương nghiệp:
trong và ngoài nước mở + Trao đổi buôn bán
mang hơn trước,Vùng hải trong nước và ngoài
đảo và biên giới Lý-Tống nước diễn ra rất mạnh.
lập nhiều khu chợ tập trung +Thăng Long là thành
để nhân dân đến trao đổi. thị duy nhất của cả nước.
GV:Đặc biệt Thời Lý + Vân Đốn được coi là
Thăng Long là thành thị duy nơi buôn bán rất thuận
nhất nước ta hồi ấy gồm 2 lợi với thương nhân
bộ phận:Khu vực chính trị nước ngoài.
bao gồm kinh thành và các
cơ quan nhà nước và khu
vực nhân dân bao gồm các
phường thủ công của nhà
nước và nhân dân,các chợ.
=>Thăng Long trở thành
trung tâm thủ công nghiệp
và thương nghiệp.Cùng với
Vân Đồn nay thuộc Quảng
Ninh nằm ở đông bắc Đại
Việt là nơi buôn bán tấp
nập,sầm uất.
GV:Gọi HS đọc phần chữ
in nghiêng trong SGK.
GV:-Việc thuyền buôn
nhiều nước vào trao đổi với
Đại Việt đã phản ánh tình
hình thương nghiệp nước ta
hồi đó như thế nào?
HS: Khá phát triển cả trong
và ngoài nước..
GV:Tại sao nhà Lý chỉ cho
người nước ngoài buôn bán
ở hải đảo, vùng biên giới
mà không tự do đi lại ở nội
địa?
HS Nhóm 1&2 thảo luận:
=>Thể hiện ý thức cảnh
giác tự vệ đối với nhà Tống.
GV:Sự phát triển của thủ Mối quan hệ giữa
công và thương nghiệp thời NN.TCN,TN:
Lý chứng tỏ điều gì? -Đầu tiên phải phát triển
Học sinh nhóm 3&4 thảo nông nghiệp,đảm bảo và
luận. nâng cao đời sống.khi
=>Chứng tỏ khả năng kinh đời sống nâng cao thì sẽ
tế của nước ta một khi đất nảy sinh nhu cầu sinh
nước được độc lập và bình hoạt,tiện nghi đời
yên vừa chứng tỏ nhân dân sống,do vậy thủ công
Đại Việt có đủ khả năng để nghiệp mới được phát
xây dựng nền kinh tế tự chủ triển.TCN phát triển sẽ
phát triển. kích thích trao đổi buôn
Như vậy chúng ta vừa tìm bán trong nước và ngoài
hiểu về tình hình kinh tế nước.Ngược lại,buôn
thời Lý.Vậy em nào hãy nêu bán phát triển sẽ kích
mối quan hệ giữa thích trở lại làm cho
NN,TCN,TN? NN,TCN phát triển cao
hơn.
IV. Củng cố –luyện tập
- Nhà Lý làm gì để đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp.
- Mối quan hệ giữa NN và TCN , TN?
V. Dặn dò: Học bài :-
Học bài,bài tập 1&2 , soạn bài 12 phần II.
D.RÚT KINH NGHIỆM
