PH N M ĐUẦ Ở Ầ
1. Lý do ch n đ tàiọ ề
1.1 Lý do khách quan
Trong b i c nh phát tri n c a xã h i hi n nay, khi mà cu c cách m ngố ả ể ủ ộ ệ ộ ạ
khoa h c k thu t công ngh đang phát tri n nh vũ bão, cùng v i vi c cóọ ỹ ậ ệ ể ư ớ ệ
đi u ki n đ phát tri n đi s ng kinh t , con ng i đng th i cũng đngề ệ ể ể ờ ố ế ườ ồ ờ ứ
tr c nguy c thoái hóa v đo đc nhân văn. V n đ, giáo d c đo đc vàướ ơ ề ạ ứ ấ ề ụ ạ ứ
các hành vi có văn hóa cho th h tr đang là m t thách th l n đi v i n nế ệ ẻ ộ ứ ớ ố ớ ề
giáo d c các n c. Đi v i n c ta, m t đt n c đang trong th i kì n nụ ướ ố ớ ướ ộ ấ ướ ở ờ ề
kinh t th tr ng m c a, giao l u, h i nh p v i th gi i, bên c nh nh ngế ị ườ ở ử ư ộ ậ ớ ế ớ ạ ữ
m t tích c c thì còn nh ng y u t tiêu c c n y sinh: Trong xã h i xu t hi nặ ự ữ ế ố ự ả ộ ấ ệ
m t b ph n dân c s ng ch y theo đng ti n và l i nhu n m t cách vô đi uộ ộ ậ ư ố ạ ồ ề ợ ậ ộ ề
ki n. Cùng v i tình tr ng đó là s sói mòn v đo đc, gia tăng các t n n xãệ ớ ạ ự ề ạ ứ ệ ạ
h i… nh h ng đn không nh đn s hình thành và phát tri n nhân cáchộ ả ưở ế ỏ ế ự ể
th h tr . Đc bi t đáng lo ng i là m t b ph n h c sinh, sinh viên hi nế ệ ẻ ặ ệ ạ ở ộ ộ ậ ọ ệ
nay có tình tr ng suy thoái v đo đc và có các hành vi thi u văn hóa trongạ ề ạ ứ ế
h c t p và cu c s ng, m nh t v lý t ng s ng, l i s ng th c d ng. M tọ ậ ộ ố ờ ạ ề ưở ố ố ố ự ụ ộ
trong nh ng nguyên nhân c a tình tr ng trên là do công tác giáo d c đo đc,ữ ủ ạ ụ ạ ứ
chính tr , các hành vi văn hóa ….b xem nh .ị ị ẹ
Vì v y, vi c tăng c ng giáo d c đo đc và hình thành các hành vi vănậ ệ ườ ụ ạ ứ
hóa cho th h tr ngày càng tr nên là m t v n đ c n thi t. V n đ giáoế ệ ẻ ở ộ ấ ề ầ ế ấ ề
d c này đc xem là m t quá trình xuyên su t t c p m m non đn nhàụ ượ ộ ố ừ ấ ầ ế
tr ng ph thông. Hành vi văn hóa v a mang tính ý th c đo đc bên trongườ ổ ừ ứ ạ ứ
v a th hi n m t th m m bên ngoài, nên không th là hành vi b m sinh, từ ể ệ ặ ẩ ỹ ể ẩ ự
nhiên có mà ph i tr i qua m t quá trình giáo d c và rèn luả ả ộ ụ y n lâu dài. Sệ ự
hình thành hành vi văn hóa m i ng i c n ph i b t đu t lúc còn bé,ở ỗ ườ ầ ả ắ ầ ừ
b i l : “Bé không vin c gãy cành” nh ông bà x a đã đúc k t.ở ẽ ả ư ư ế
M m non là môi tr ng giáo d c đt n n móng c b n cho s phátầ ườ ụ ặ ề ơ ả ự
tri n nhân cách tr nói chung và hình thành các hành vi văn hóa nói riêngể ẻ
GV: Lê Thúy Di mể 1
c a tr sau này. Nh ng bi u hi n nhân cách chu n m c nh t đnh, nh ngủ ẻ ữ ể ệ ẩ ự ấ ị ữ
quy t c hành vi có văn hóa th hi n thái đ ng x đi v i b n bè, v iắ ể ệ ở ộ ứ ử ố ớ ạ ớ
gia đình, v i xã h i, th hi n đúng tình c m đi v i các s v t, hi nớ ộ ể ệ ả ố ớ ự ậ ệ
t ng xung quanh ph n l n đc hình thành trong môi tr ng này. Nh ngượ ầ ớ ượ ườ ữ
công trình nghiên c u khoa h c cũng nh th c ti n ch ng t trong đi uứ ọ ư ự ễ ứ ỏ ề
ki n sinh ho t thu n l i và đc s giáo d c đúng đn, tr đã có nh ngệ ạ ậ ợ ượ ự ụ ắ ẻ ữ
bi u hi n t ng đi rõ nét v m t xu h ng nhân cách và đó là ch sể ệ ươ ố ề ặ ướ ỉ ố
quan tr ng c a quá trình giáo d c hành vi văn hóa cho tr . Chính vì v y,ọ ủ ụ ẻ ậ
giáo d c hành vi văn hóa cho tr là m t n i dung c t lõi trong công tácụ ẻ ộ ộ ố
giáo d c trong tr ng m m non. Giáo d c m m non c n ph i xác đnhụ ườ ầ ụ ầ ầ ả ị
vi c giáo d c đo đc, hành vi văn hoá cho tr là nhi m v h t s c c nệ ụ ạ ứ ẻ ệ ụ ế ứ ầ
thi t trong quá trình hình thành xây d ng và hoàn thi n nhân cách cho trế ự ệ ẻ
m m non.ầ
Vi c giáo d c hành vi văn hóa cho tr tr ng m m non đc tệ ụ ẻ ở ườ ầ ượ ổ
ch c và th c hi n vô cùng đa d ng và phong phú. Thông th ng, vi c giáoứ ự ệ ạ ườ ệ
d c hành vi văn hóa cho tr đc t ch c theo các hình th c khác nhauụ ẻ ượ ổ ứ ứ
nh ho t đng tích ư ạ ộ h p, ho t đng góc, hay là thông qua các ti t h c đc thùợ ạ ộ ế ọ ặ
hàng ngày c a tr , đc bi t nh t ch c ho t đng làm quen tác ph m vănủ ẻ ặ ệ ư ổ ứ ạ ộ ẩ
h c. B i l , v i vai trò và đc tr ng riêng, tác ph m văn h c tác đng vào tráiọ ở ẽ ớ ặ ư ẩ ọ ộ
tim giàu tình c m c a tr th m t cách nh nhành, t nhiên nh ng sâu s c đả ủ ẻ ơ ộ ẹ ự ư ắ ể
r i d y tr bi t bao đi u hay và l ph i. Đó chính là nh ng bài h c đu tiênồ ạ ẻ ế ề ẽ ả ữ ọ ầ
v đo đc, các hành vi văn hóa c b n, c n có m i con ng i.Tuy nhiên,ề ạ ứ ơ ả ầ ở ỗ ườ
l ng ghép giáo d c hành vi văn hóa trong ho t đng cho tr làm quen tácồ ụ ạ ộ ẻ
ph m văn h c các c s m m non còn nhi u b t c p, thi u đng b . Chínhẩ ọ ở ơ ở ầ ề ấ ậ ế ồ ộ
vì v y vi c làm th nào đ nâng cao hi u qu giáo d c hành vi văn hóa choậ ệ ế ể ệ ả ụ
tr thông qua ho t đng làm quen v i tác ph m văn h c là đi u đt ra và c nẻ ạ ộ ớ ẩ ọ ề ặ ầ
quan tâm th a đáng.ỏ
1.2 Lý do ch quanủ
GV: Lê Thúy Di mể 2
Vi c t ch c cho tr làm quen v i tác ph m văn h c không ch mệ ổ ứ ẻ ớ ẩ ọ ỉ ở
ra cho tr c h i khám phá th gi i xung quanh mà còn là gi i pháp c thẻ ơ ộ ế ớ ả ụ ể
nh m th c hi n nhi m v phát tri n toàn di n nhân cách c a tr t t cằ ự ệ ệ ụ ể ệ ủ ẻ ở ấ ả
các bình di n: nhân cách, th m m , nh n th c, th l c. Ngoài ra, nó cònệ ẩ ỹ ậ ứ ể ự
có tác d ng l n trong vi c giáo d c hành vi văn hóa cho tr m m non.ụ ớ ệ ụ ẻ ầ
Trong th c t các giáo viên tr ng m m non đã hi u đc ý nghĩa vàự ế ở ườ ầ ể ượ
hi u qu c a vi c s d ng ho t đng làm quen v i tác ph m văn h c đệ ả ủ ệ ử ụ ạ ộ ớ ẩ ọ ể
giáo d c hành vi văn hóa cho tr đ đt các k t qu cao.Tuy nhiên, doụ ẻ ể ạ ế ả
nhi u lý do khác nhau, v n đ giáo d c hành vi văn hóa cho tr thông quaề ấ ề ụ ẻ
ho t đng làm quen v i tác ph m văn h c còn nhi u h n ch , thi u đngạ ộ ớ ẩ ọ ề ạ ế ế ồ
b , thi u tính h th ng. M t s giáo viên còn th , không xem tr ng vi cộ ế ệ ố ộ ố ờ ơ ọ ệ
l ng ghép giáo d c hành vi văn hóa cho tr khi t ch c ho t đng làmồ ụ ẻ ổ ứ ạ ộ
quen tác ph m văn h c và không giúp tr đc k t và rút ra nh ng bài h cẩ ọ ẻ ứ ế ữ ọ
liên quan giúp ích cho s phát tri n nhân cách đo đc c a tr nói chungự ể ạ ứ ủ ẻ
và các hành vi văn hóa nói riêng.
Nghiên c u v n đ giáo d c hành vi văn hóa thông qua ho t đngứ ấ ề ụ ạ ộ
làm quen tác ph m văn h c ẩ ọ là vi c làm c n thi t, không ch cho phépệ ầ ế ỉ
ng i nghiên c u n m v ng các v n đ lý lu n d y h c nói chung,ườ ứ ắ ữ ấ ề ậ ạ ọ
ph ng pháp d y h c M m non nói riêng mà còn góp ph n vào vi c nângươ ạ ọ ầ ầ ệ
cao ch t l ng d y h c b c M m non, t o n n t ng v ng ch c cho sấ ượ ạ ọ ở ậ ầ ạ ề ả ữ ắ ự
phát tri n c a tr trong t ng lai. Đây là c s đu tiên thôi thúc tôiể ủ ẻ ươ ơ ở ầ
ch n đ tài ọ ề “Giáo d c hành vi văn hóa cho tr 4-5 tu i thông qua ho tụ ẻ ổ ạ
đng làm quen tác ph m văn h c” ộ ẩ ọ làm đ tài sáng ki n kinh nghi m c aề ế ệ ủ
mình. Hy v ng đ tài s không ch b ích v i b n thân ng i nghiên c u,ọ ề ẽ ỉ ổ ớ ả ườ ứ
mà còn giúp ích cho s đi m i ph ng pháp d y h c b c m m non.ự ổ ớ ươ ạ ọ ở ậ ầ
2. M c đích nghiên c uụ ứ
Th c hi n nghiên c u này tôi h ng t i m c đích: Thông qua th c tr ngự ệ ứ ướ ớ ụ ự ạ
giáo d c hành vi văn hoá cho tr 4-5 tu i thông qua ho t đng làm quen v i tácụ ẻ ổ ạ ộ ớ
ph m văn h c t i tr ng m m non Xuân L c. Đ đ xu t các bi n pháp nh mẩ ọ ạ ườ ầ ộ ể ề ấ ệ ằ
GV: Lê Thúy Di mể 3
nâng cao vi c giáo d c hành vi văn hóa cho tr 4-5 tu i thông qua ho t đng làmệ ụ ẻ ổ ạ ộ
quen v i tác ph m văn h c t i các tr ng m m non.ớ ẩ ọ ạ ườ ầ
3.Đi t ng và ph m vi nghiên c uố ượ ạ ứ
Đi t ng nghiên c u c a đ tài: Bi n pháp giáo d c hành vi vănố ượ ứ ủ ề ệ ụ
hóa cho tr 4-5 tu i thông qua ho t đng làm quen tác ph m văn h c t iẻ ổ ạ ộ ẩ ọ ạ
tr ng m m non Xuân L c.ườ ầ ộ
Ph m vi nghiên c u: Tr ng m m non Xuân L cạ ứ ườ ầ ộ
4. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
- Ph ng pháp quan sát s ph mươ ư ạ
- Ph ng pháp đàm tho iươ ạ
- Ph ng pháp đi u tra b ng phi uươ ề ằ ế .
- Ph ng pháp th ng kê toán h cươ ố ọ
5. K ho ch nghiên c u: ế ạ ứ
- T 5/9/2017 đn 20/9/2017: Ch n đ tài và trang b lý lu nừ ế ọ ề ị ậ
- T 20/9/2017 đn 10/2/2018: Ti n hành nghiên c u và áp d ng các bi nừ ế ế ứ ụ ệ
pháp giáo d c hành vi văn minh cho tr qua th – truy n.ụ ẻ ơ ệ
- T 10/2/2018 đn 25/2/2018: Phân tích k t qu và vi t sáng ki n kinhừ ế ế ả ế ế
nghi m.ệ
PH N N I DUNGẦ Ộ
I. C S LÝ LU N.Ơ Ở Ậ
1. Hành vi và hành vi văn hóa
1.1 Khái ni m liên quan.ệ
* Hành vi
Hành vi là cách ng x c a con ng i trong m t hoàn c nh c th nh tứ ử ủ ườ ộ ả ụ ể ấ
đnh v i s đi u khi n, đi u ch nh c a tâm lý, ý th c ng i đó.ị ớ ự ề ể ề ỉ ủ ứ ườ
* Hành vi văn hóa
Hành vi văn hóa là nh ng hành vi t t đp, có tác d ng tích c c đi điữ ố ẹ ụ ự ố ờ
s ng v i con ng i và th gi i xung quanh, là hành vi mang tính tích c c mà m iố ớ ườ ế ớ ự ỗ
GV: Lê Thúy Di mể 4
ng i c n rèn luy n đ có đc. Nói cách khác hành vi văn hóa nghĩa là cáchườ ầ ệ ể ượ
ng x mang tính đo đc –th m m c a con ng i. Do đó có th nói r ng,ứ ử ạ ứ ẫ ỹ ủ ườ ể ằ
bi u hi n c th là l i s ng đp, c x đúng m c đi v i m i ng i, l ch thi p,ể ệ ụ ể ố ố ẹ ư ử ự ố ớ ọ ườ ị ệ
hòa nhã, quan tâm đn v sinh cá nhân và n i c ng đng, yêu quý cái đp, khátế ệ ơ ộ ộ ẹ
khao v n t i cái đp, c x v i m i ng i ...đu là th hi n c th hành viươ ớ ẹ ư ử ớ ọ ườ ề ể ệ ụ ể
văn hóa.
1.2 N i dung giáo d c hành vi văn hóa cho tr 4-5 tu i.ộ ụ ẻ ổ
Giáo d c hành vi văn hóa cho tr trong vi c ng x v i nh ng ng i xungụ ẻ ệ ứ ử ớ ữ ườ
quanh
* ng x v i ng i thân trong gia đìnhỨ ử ớ ườ
Gia đình là t m đc t o nên trên c s tình th ng yêu đùm b cổ ấ ượ ạ ơ ở ươ ọ
l n nhau c a nh ng ng i ru t th t. Đó chính là môi tr ng văn hóa mà đaẫ ủ ữ ườ ộ ị ườ ứ
tr ti p xúc đu tiên khi m i chào đi. Trong gia đình hành vi văn hóa c a trẻ ế ầ ớ ờ ủ ẻ
đc hình thành và phát tri n m t cách t nhiên và mang đm d u n c a môiượ ể ộ ự ậ ấ ấ ủ
tr ng văn hóa đu tiên.Trong cu c s ng gia đình, ng i l n ai cũng mongườ ầ ộ ố ườ ớ
cho con em mình nên ng i t t , đi u đó th hi n nh ng yêu c u c a hườ ử ế ề ể ệ ở ữ ầ ủ ọ
đi v i đa tr v cách ng x c a nó v i m i ng i xung quanh, c th là:ố ớ ứ ẻ ề ứ ử ủ ớ ọ ườ ụ ể
- Đi v i ông bàố ớ
Tr c n bi t v trí c a ông bà và m i quan h này, ông bà là ng i đãẻ ầ ế ị ủ ố ệ ườ
sinh cha m c a tr , đó là ng i có công nuôi d ng d y d cha m c a tr ,ẹ ủ ẻ ườ ưỡ ạ ỗ ẹ ủ ẻ
cho nên ph i giáo d c cho tr có các hành vi văn hóa v i ông bà, có s yêuả ụ ẻ ớ ự
th ng kính tr ng ông bà, tr ph i bi t nói năng th a g i l phép, g i d b oươ ọ ẻ ả ế ư ử ễ ọ ạ ả
vâng.
- Đi v i cha mố ớ ẹ
Trong gia đình cha m là ng i g n gũi v i con cái nh t. Cho tr bi tẹ ườ ầ ớ ấ ẻ ế
cha m không ch là ng i sinh ra mình mà còn là ng i hy sinh t t c choẹ ỉ ườ ườ ấ ả
con đ cho tr bi t có cách ng x t t đp t ra là ng i có hi u.ể ẻ ế ứ ử ố ẹ ỏ ườ ế
T lòng yêu th ng quý tr ng v i cha m c n giáo d c tr có cácỏ ươ ọ ớ ẹ ầ ụ ở ẻ
hành vi văn hóa, nh ng hành vi c th ch không ch b ng l i nói nh : làmữ ụ ể ứ ỉ ằ ờ ư
GV: Lê Thúy Di mể 5