Ạ Ọ
Ộ Ố Đ I H C QU C GIA HÀ N I KHOA LU TẬ
Ả Ế HÀ H I Y N
Ọ
Ậ
Ọ Ơ Ở
Ể Ộ Ố Ị
ƯƠ
Ề
Ụ ƯỜ NG GIÁO D C PHÁP LU T CHO H C SINH CÁC TR Ễ Ự Ọ TI U H C VÀ TRUNG H C C S QUA TH C TI N NG TRUNG DU VÀ MI N NÚI PHÍA M T S Đ A PH
B CẮ
ướ ử Chuyên ngành: Lý lu n và l ch s nhà n ậ c và pháp lu t
ậ ị Mã số: 60 38 01 01
Ọ
Ắ
Ậ
Ạ
Ậ
TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ LU T H C
Ộ HÀ N I 2016
Công trình đ ậ ượ ạ ọ c hoàn thành ố ộ i Khoa Lu t Đ i h c Qu c gia Hà N i ạ t
ọ ẫ Ị Ế Ng ườ ướ i h ng d n khoa h c: GS.TS HOÀNG TH KIM QU
ả Ph n bi n 1 ệ : ......................................................................
ả Ph n bi n 2
ệ : ......................................................................
ậ ượ ả ệ ạ ộ ồ ọ ấ ậ Lu n văn đ c b o v t
i H i đ ng ch m lu n văn, h p ạ ọ ộ ạ t i Khoa Lu t Đ i h c Qu c gia Hà N i.
ờ ậ ố ...., ngày ..... tháng ..... năm 2016 ồ Vào h i .... gi
ể ể ậ ạ Có th tìm hi u lu n văn t i
ố
ư ệ ư ệ ậ ư ệ ố Trung tâm t Trung tâm t ộ ạ ọ li u Khoa Lu t – Đ i h c Qu c gia Hà N i ộ ạ ọ li u – Th vi n Đ i h c Qu c gia Hà N i
Ụ Ụ Ậ Ủ M C L C C A LU N VĂN
Trang
ữ ế ắ Trang ph bìaụ ờ L i cam đoan ụ ụ M c l c ụ Danh m c các ch vi t t t
M Đ UỞ Ầ
ấ
ộ ệ
ộ ề
ạ ụ ướ ằ ế ự ủ
ộ ớ ề ệ
ấ ờ ệ ấ ậ ự ả ệ ố
ộ ậ
ậ ự ể ọ ụ ầ
ủ ế ộ ứ ố ả ậ ủ ủ
ỉ ậ ệ
ệ ủ ế ệ
ọ ứ ệ ặ ấ
ờ ố ấ ầ ộ
ế ố
ệ ả ả
ỏ ầ ườ
ả ộ
ậ ố ấ ợ
ủ ệ ự ậ
ứ ể ậ ấ
ụ t
ờ ủ ệ
ậ ậ ả
ể
1
ộ ẳ ự ạ ộ ụ ệ ậ ủ ướ ứ ấ ộ ế ủ ề t c a đ tài 1. Tính c p thi ớ ổ ướ ả c ta đang ti n hành công cu c đ i m i Hi n nay, Đ ng và Nhà n ề ế ệ ắ c pháp quy n xã h i, xây d ng Nhà n sâu s c và toàn di n v kinh t ướ ớ v i m c tiêu “Dân giàu, n c m nh, dân ch , công b ng, văn minh”. ỏ ồ ổ Công cu c đ i m i đòi h i đ ng th i ph i th c hi n r t nhi u khâu ề ự quan tr ng, trong đó xây d ng hoàn thi n h th ng pháp lu t thì v n đ giáo d c nh n th c pháp lu t cho nhân dân, thanh niên là m t quan tâm ộ ố ườ i ng l hàng đ u c a qu c gia dân t c. Pháp lu t là s th ch hoá đ ươ ể ệ chính sách c a Đ ng, th hi n ý chí c a nhân dân lao đ ng, là ph ng ể ướ ả ể ti n ch y u đ qu n lý nhà n c. Tuy nhiên, pháp lu t ch có th phát ộ ườ ọ ỉ ả ể ề huy có hi u qu đ đi u ch nh các quan h xã h i khi m i ng i có ý ỉ ậ t trong tình th c tôn tr ng, nghiêm ch nh ch p hành pháp lu t. Đ c bi ệ ổ ộ ừ nhu c u đ i s ng xã h i và công cu c đ i hình hi n nay, xu t phát t ả ầ ớ ấ ướ ệ c thì c n ph i “S ng và làm vi c theo hi n pháp và pháp m i đ t n ả ệ ự ỏ ầ ậ lu t”, nên đòi h i c n ph i nâng cao hi u l c và hi u qu qu n lí nhà ậ ạ ế ướ ng pháp ch , bên c nh đòi h i c n ph i nâng cao nh n c, tăng c n ầ ờ ố ố ứ ề ậ Mu n pháp lu t đi vào đ i s ng xã h i, ngoài yêu c u th c v pháp lu t. ả ộ ồ ả ả đ m b o tính đ ng b , tính th ng nh t, kh thi và phù h p c a quy ậ ệ ổ ứ ạ ch c th c hi n pháp lu t nghiêm minh, vi c giáo ph m pháp lu t và t ậ ằ ụ ế t và ý th c ch p hành pháp lu t d c pháp lu t nh m nâng cao hi u bi ế . Công tác giáo d c pháp ủ ấ ầ c a các thành viên trong xã h i là r t c n thi ể ậ ộ ộ ị ậ lu t đã và đang ngày càng kh ng đ nh vai trò là m t b ph n không th ự ứ ổ ệ ch c th c hi n pháp tách r i c a quá trình xây d ng, hoàn thi n và t ế ứ ướ ượ c h t s c c Đ ng và Nhà n lu t.. Chính vì v y, ho t đ ng này đ ế ầ ọ quan tâm, coi đây là nhi m v quan tr ng, góp ph n nâng cao hi u bi t, N c ta đang trong ý th c ch p hành pháp lu t c a cán b , nhân dân.
ả ự ướ
ộ ằ ậ ề ệ ố
ậ ệ ế ệ ố
ậ ệ ể i hi u bi ứ ứ ườ ệ ch c giáo d c pháp lu t cho nhân dân nói chung và đ c bi
ệ ế ệ
ọ
ậ ậ ặ ụ ấ ể ch c đoàn th luôn quan tâm. ụ ậ c pháp quy n, qu n lý xã h i b ng pháp lu t quá trình xây d ng Nhà n thì đôi khi vi c thi hành, hoàn thi n h th ng pháp lu t là làm sao cho ọ t pháp lu t, s ng là làm vi c theo pháp lu t. T c là m i ng ụ ả ổ t là ph i t ế các th h thanh thi u niên h c sinh nói riêng. Đây là nhi m v r t quan ổ ứ ả tr ng mà Đ ng, Nhà n Tuy nhiên, vi c tri n khai công tác giáo d c pháp lu t còn b c l
ấ ư ọ ướ c và các t ể ế
ơ ở ứ ể ầ ặ c yêu c u đ t ra, nh t là ụ ng, c s . Do v y, vi c tìm hi u th c tr ng giáo d c pháp lu t và đ
ả ậ ệ ệ
ặ ụ ậ ở
ế ố ả ệ ự
ẫ ệ t là công tác giáo d c pháp lu t ề ả
ớ
ị ệ ắ ả
ề ệ ự ệ ể ọ
ớ ườ ướ ủ ả ng c a Đ ng và Nhà n
ố ượ
ự ở
ư ệ ệ
ế ể ắ ớ ặ ệ ấ ậ
ậ ọ ấ
ụ ỏ ượ ụ ọ ề
ọ ể
ọ ơ ở ng Ti u h c và Trung h c c s qua th c ti n m t s ể ậ ự ễ ứ ề ế ắ " đ nghiên c u và vi
ứ ủ ạ ậ
ạ ộ
ộ ạ ệ ổ ứ ự ệ ậ
ệ ộ ộ ữ ạ ở ị ượ nh ng khó khăn, h n ch ; ch a đáp ng đ đ a ậ ươ ề ậ ự ạ ph ấ ầ ứ ụ xu t gi i pháp nâng cao hi u qu giáo d c pháp lu t đang là yêu c u b c ự ệ ế thi t hi n nay. Đ c bi các khu v c tuy ủ ầ ư ư khách quan và ch quan nh ng do nhi u y u t đã có s quan tâm đ u t ự ư ạ ề nên công tác này v n ch a đ t hi u qu cao. Khu v c Trung du và mi n 2, ấ ướ ệ ổ c ta 100.965km núi phía B c là vùng lãnh th có di n tích l n nh t n ị ự ả ướ ế c. Đây là khu v c có v trí đ a lý chi m kho ng 28,6 % di n tích c n ế ố ặ ị t trong lĩnh v c chính tr và qu c phòng, đi u ki n đ h c sinh ti p đ c bi ủ ươ ố ậ c còn i ch tr nh n thông tin m i, các đ ng l ọ ọ ậ ụ ệ ạ ng h c h n ch . Vi c giáo d c pháp lu t cho h c sinh nói chung và đ i t ọ ơ ở ề ọ sinh ti u h c và trung h c c s nói riêng khu v c trung du và mi n núi ộ ả ự ự ạ ẫ t là trong công cu c phía B c, v n ch a th c s đ t hi u qu cao đ c bi ộ ề ố ế ổ . Đi u đó cho th y vi c giáo d c pháp lu t cho đ i m i, h i nh p qu c t ọ ị ề ọ ơ ở ể h c sinh ti u h c và trung h c c s là v n đ đòi h i đ c quan tâm k p ọ ự ướ ờ c tình hình đó, tôi l a ch n đ tài: " th i. Tr Giáo d c pháp lu t cho h c ộ ố ườ sinh các tr ậ ươ ị t lu n ng Trung du và mi n núi Phía B c đ a ph ạ ỹ ậ ọ . văn th c s lu t h c 2. Tình hình và ph m vi nghiên c u c a lu n văn 2.1. Tình hình nghiên c uứ GDPL v i t ướ ế ấ ớ ư c trong t ề ứ ủ
ệ
ặ ệ ướ ổ ạ ộ cách là m t ph m trù pháp lý là m t d ng ho t đ ng ườ ng ch c th c hi n pháp lu t, bi n pháp tăng c ề ơ ờ ỳ ổ t là trong th i k đ i ề c pháp quy n c, đ i m i xây d ng và hoàn thi n Nhà n
ứ ề
ủ c a Nhà n ự pháp ch , v n đ này đã thu hút s quan tâm, nghiên c u c a nhi u c ọ ừ ướ ế quan và các nhà khoa h c t c đ n nay đ c bi tr ự ớ ớ ấ ướ m i đ t n ủ c a dân, do dân, vì dân. ế ể ề ậ ụ Cho đ n nay có nhi u công trình nghiên c u v giáo d c pháp lu t ạ ộ i nhi u góc đ , khía c nh c công b d
ố ướ ấ ề ượ ủ ậ c a t p th , cá nhân đã đ ồ khác nhau, song v c b n g m các nhóm v n đ sau đây:
2
ề ấ ứ ủ ậ ề ơ ả ữ ề ề Nhóm m tộ , nh ng nghiên c u v v n đ lý lu n chung c a giáo
ậ ụ ố ượ
ồ ứ ủ ệ ụ
ứ ệ
ọ ầ ế ớ
ố ố ự ộ ụ ng, n i d c pháp lu t, g m khái ni m, m c đích, vai trò, ý nghĩa, đ i t ứ ậ dung, hình th c c a giáo d c pháp lu t. Trong các công trình nghiên c u ố ớ ự ậ ượ ụ c nghiên c u, th c hi n đ i v i này, công tác giáo d c pháp lu t đ ệ ủ ế ở bình di n lý thuy t. m i t ng l p nhân dân nói chung và ch y u ứ i s ng theo pháp lu t”, “Xây d ng ý th c và l ậ Đào Trí Úc chủ
ộ biên, Hà N i, 1995;
ụ ự ề ễ ậ ậ
ộ ủ ệ ấ
ề “M t s v n đ lý lu n và th c ti n v giáo d c pháp lu t trong ọ ứ ớ , Đ tài Khoa h c c p B c a Vi n Nghiên c u ộ ộ ố ấ ộ ổ ọ ề công cu c đ i m i" ộ ư Khoa h c pháp lý, B T pháp, Hà N i, 1995;
ạ ự c ta Th c tr ng ậ ở ướ n
ậ ồ và gi ụ ủ ”, Lu n văn Th c sĩ c a H Qu c Dũng, 1997;
ề ề ụ ệ ạ
ề “Công tác tuyên truy n giáo d c pháp lu t ạ ả i pháp “M t s v n đ v giáo d c pháp lu t trong giai đo n hi n nay ậ ụ ộ ố ấ ổ ế ố ậ ộ ư ụ
”, ủ c a V Ph bi n giáo d c pháp lu t, B T pháp, Nxb Thanh niên, 1997;
ề ệ ậ ủ ụ ướ ệ c ta hi n “Bàn v hi u qu , ph bi n giáo d c pháp lu t c a n
ổ ế ị ủ ế ả nay”, c a GS.TS Hoàng Th Kim Qu , 2011.
ụ ứ ữ
ặ ả ằ ng c th nh m lý gi ậ i nh ng đ c thù và tìm ki m các gi
ệ ừ ụ ữ ậ ụ ể ả
ặ ố ượ ậ ụ ặ ng đ c bi
ươ ề ấ ả
ứ
ậ ươ
ụ ậ
ớ ộ ọ ườ ườ ụ ậ ặ ộ i dân t c ít ng
ố ề Nhóm hai, nh ng nghiên c u v giáo d c pháp lu t cho các đ i ế ả ượ i pháp nâng t ứ ữ ng. Nh ng nghiên c u cao hi u qu giáo d c pháp lu t cho t ng đ i t ệ ố ượ ủ t này đi sâu vào đ c thù c a giáo d c pháp lu t cho các đ i t ữ ứ ữ ớ ữ i pháp có nh ng nét riêng, t nên nh ng đ xu t gi ng ng v i nh ng ố ượ ụ ố ượ ng sĩ quan ng nghiên c u. Rõ ràng giáo d c pháp lu t cho đ i t đ i t ứ ộ ộ ng pháp hoàn toàn khác quân đ i nhân dân có n i dung, hình th c và ph ệ ớ v i giáo d c pháp lu t cho nhân dân nói chung, và cũng khác v i vi c i ho c cán b , h c sinh giáo d c pháp lu t cho ng trong ngành giáo d cụ .
ả ủ ụ ” c a tác gi ọ ễ Nguy n Ng c “Giáo d c pháp lu t cho nhân dân
ố ộ ạ
ụ ậ Minh (T p chí C ng s n, s 10, tr.3438, năm 1983); ạ ọ ậ
ạ ề ả “Giáo d c pháp lu t trong các tr ệ ệ c ta hi n nay ọ ng đ i h c, trung h c chuyên ậ ”, Lu n án
ế
ậ ọ ủ ụ ứ ặ pháp hình th c đ c thù
ậ ươ ụ ủ c a giáo d c pháp lu t ư ậ ”, Lu n án ti n sĩ c a D ng Thanh Mai, 1996;
ườ ậ ở ướ n nghi p và d y ngh (không chuyên lu t) ti n sĩ Lu t h c c a Đinh Xuân Th o, 1996; ậ “Giáo d c pháp lu t qua ho t đ ng t ủ ơ ả ạ ộ ế ộ ự ễ ụ ộ “Giáo d c pháp lu t cho dân t c Kh me Nam B (qua th c ti n An
ủ ề ậ ạ
ộ “Giáo d c pháp lu t cho nhân dân các dân t c ít ng
3
ụ ạ ự ậ ườ ở ỉ i ậ ọ ủ ạ ậ Giang)”, Lu n văn th c sĩ c a Lê Văn B n, 1998; ậ ả i pháp Lăk Th c tr ng và gi t nh Đăk ạ ”, Lu n văn th c sĩ Lu t h c c a Ph m
ệ ậ ộ t Nam – M t s
ậ ọ ủ ự ậ ạ ộ ố ễ , Lu n văn th c sĩ Lu t h c c a Vũ Bích
ọ Hàn Lâm, 2001; ụ “Giáo d c pháp lu t trong quân đ i nhân dân Vi ậ ề ấ v n đ lý lu n và th c ti n” Ng c, 2011 .
ố ụ ứ
ứ ệ ớ ậ
ộ ủ ườ ư ớ ế ng pháp ch xã h i ch nghĩa, v i vi c hình thành nhân cách
ọ ể ữ ệ ọ ố
ơ ở ể ậ
ậ ậ Nhóm ba, nghiên c u giáo d c pháp lu t trong m i quan h v i các ớ ậ ố ố ộ i s ng theo pháp lu t, v i n i dung khác nh v i ý th c pháp lu t, l ở ệ ớ tăng c ơ ở ọ h c sinh ti u h c và trung h c c s ... Trong nh ng m i liên h này, ứ ề ả giáo d c pháp lu t đóng vai trò n n t ng, c s đ hình thành ý th c pháp lu t, l
ụ ậ ố ố ứ ụ ệ t Nam”, Vi ậ Lu n án
ộ ậ ở Phó Ti n sĩ Lu t h c c a Nguy n Đình L c, 1987;
i s ng theo pháp lu t. ậ ậ ọ ủ ụ ễ ậ ớ ứ ế
“Ý th c pháp lu t và giáo d c pháp lu t ế ườ “Giáo d c ý th c pháp lu t v i vi c tăng c ủ ệ ậ ườ ế ậ ầ ọ ộ ng pháp ch xã h i ọ Lu n án Phó Ti n sĩ Lu t h c c a Tr n Ng c Đ ng,
ủ ch nghĩa”, 1988;
ổ ế ề
ậ ọ ễ ạ ậ ệ c ta hi n nay” ạ ộ ụ “Ý th c pháp lu t và ho t đ ng tuyên truy n ph bi n giáo d c ị ậ , Lu n văn Th c sĩ Lu t h c Nguy n Th
ư ứ ậ ở ướ pháp lu t n ỳ Nh Qu nh, 2009.
ọ ể ủ ậ
ế ụ
ậ ề ề ả ề ấ
ộ ề ướ ậ ự
ọ ậ ễ ề ụ ể
ọ
ề ọ ơ ở ộ ố ị ộ
ụ ể ắ ệ ố ủ ề ậ ầ
ụ ể ọ
ắ
ứ Nhìn chung các công trình nghiên c u khoa h c c a t p th , cá ả ừ ướ ế ủ tr t c a các tác gi nhân, các bài vi c đ n nay v giáo d c pháp t ề ơ ả ấ ề ấ lu t đã đóng góp r t nhi u các v n đ c b n c v v n đ lý lu n và ậ . Tuy ề i nhi u góc đ khác nhau v giáo d c pháp lu t th c ti n d ọ ọ ạ nhiên, v khía c nh giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c, trung h c ươ ọ ơ ở c s nói chung h c sinh ti u h c, trung h c c s m t s đ a ph ng ứ ư trung du và mi n núi phía B c thì ch a có m t công trình nào nghiên c u ầ ộ m t cách đ y đ và có h th ng. Vì v y, đây là đ tài đ u tiên nghiên ề ấ ệ ố ứ c u có h th ng v n đ giáo d c pháp lu t h c sinh ti u h c và trung ươ ọ ơ ở ộ ố ị h c c s m t s đ a ph ạ ậ ọ ề ng trung du và mi n núi phía B c. ứ
ề ề ữ ạ
2.2 Ph m vi nghiên c u ề Ph m vi không gian: đ tài nghiên c u nh ng v n đ v ph ự ứ ậ
ứ ạ ọ ụ ả ng công tác giáo d c pháp lu t cho h c sinh các tr
ậ ươ ệ di n lý lu n chung, nghiên c u th c tr ng và gi ườ c trung h c c s
ọ ề ng trung du và mi n núi phía B c. ứ ừ ọ ơ ở ở ộ ố ị m t s đ a ph ờ ớ ạ ậ ạ i h n nghiên c u t ươ ấ ng ằ i pháp nh m tăng ể ườ ng ti u h c và ắ ế năm 2003 đ n Ph m vi th i gian: Lu n văn gi
nay.
ụ ứ
4
ụ ơ ở ườ ế ố 3. M c đích nghiên c u M c đích chung: Trên c s phân tích, ng i vi t mong mu n đóng
ề ệ
ộ ố ụ
ươ ữ
ườ ụ
ể
ứ ớ
ướ ứ ể ậ ớ ạ ộ ổ ế ề ế góp m t s ý ki n v vi c nâng cao ho t đ ng tuyên truy n ph bi n ọ ơ ở ộ ọ ể ườ ậ ọ ng ti u h c và trung h c c s m t giáo d c pháp lu t h c sinh các tr ả ấ ề ắ ừ ề ố ị đó đ xu t nh ng gi s đ a ph ng trung du và mi n núi phía B c, t i ầ ậ ằ ng công tác giáo d c pháp lu t, góp ph n nâng cao ý pháp nh m tăng c ọ ơ ở ọ ọ ậ th c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và trung h c c s trong tình hình ệ m i hi n nay. ụ M c đích c th : ụ ể Lu n văn tìm hi u, nghiên c u và h i các ng t
ụ
ụ ậ
ụ ể m c tiêu c th sau: ấ ề ữ ậ ấ ể ọ
ề ọ ơ ở ặ ể ụ ủ ậ ọ ọ
ậ Nh ng v n đ mang tính ch t lý lu n chung v giáo d c pháp lu t, ể ọ ụ giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và trung h c c s , đ c đi m, ụ m c đích và vai trò c a giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và trung ọ ơ ở h c c s .
ự ứ
ọ ọ ụ
ể ắ
ủ ề ng trung du và mi n núi phía B c. ấ ượ
ề ườ
ạ ộ ng c a ho t đ ng tuyên ể ng ti u h c và ắ ự ạ Nghiên c u, đánh giá th c tr ng, phân tích nguyên nhân th c ọ ậ ủ ạ tr ng c a công tác giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và trung h c ơ ở ộ ố ị ươ c s m t s đ a ph ả ấ ề i pháp nâng cao ch t l Đ xu t gi ọ ổ ế truy n ph bi n giáo d c pháp lu t cho h c sinh các tr trung h c c s
ọ ề ng trung du và mi n núi phía B c. ứ ậ ươ ng pháp nghiên c u lu n văn
ậ ụ ậ ơ ở ậ ụ m t s đ a ph ươ ứ
ệ ủ
ậ ồ ề ư ưở t
ả ế ể
ướ ng H Chí Minh v Nhà n ướ ề ự ố ượ t Nam, v ườ ụ ậ ọ
ả ậ ọ
ệ c pháp quy n Vi ng là h c sinh các tr ử ụ lu n văn đã s d ng m t s ố ứ ụ ể ư ế ổ ợ
ọ ơ ở ở ộ ố ị ậ ơ ở 4. C s lý lu n và ph ượ c nghiên c u và hình thành trên c s v n d ng các Lu n văn đ ươ ử ủ ậ ị ứ ậ ph ng pháp lu n ch nghĩa duy v t bi n ch ng và duy v t l ch s c a ọ ậ h c thuy t Mác Lênin, t c và pháp lu t; ề ủ ề quan đi m c a Đ ng v xây d ng Nhà n ể giáo d c pháp lu t nói chung và cho đ i t ng ti u ơ ở ọ ộ ố h c và trung h c c s nói riêng. Tác gi ữ ươ ng pháp nghiên c u c th nh : phân tích, t ng h p, đ i chi u gi a ph ự ễ ậ lý lu n và th c ti n… ữ
ứ ề ậ
ớ ủ ầ ả ườ ể ọ ọ
ề
ậ
ọ ụ ể ườ ơ ả ể
ươ ườ ậ 5. Nh ng đóng góp m i c a lu n văn ệ ố Lu n văn là chuyên kh o đ u tiên nghiên c u có h th ng v giáo ọ ơ ở ở ộ ậ m t ậ ữ ắ ươ ng trung du và mi n núi phía B c. Vì v y, lu n văn có nh ng ướ ươ ả ấ ề ng và gi i ng h ọ ậ ụ ng công tác giáo d c pháp lu t cho h c sinh các ề ọ ơ ở ở ộ ố ị ng trung du và mi n m t s đ a ph ng ti u h c và trung h c c s
ụ ng ti u h c và trung h c c s d c pháp lu t cho h c sinh các tr ậ ố ị s đ a ph đóng góp khoa h c c th sau: Lu n văn đ xu t ph pháp c b n đ tăng c ể ọ tr núi phía B cắ .
ậ
5
ủ ầ ậ ặ ự ễ ủ 6. Ý nghĩa th c ti n c a lu n văn ụ Lu n văn góp ph n làm rõ tính đ c thù c a công tác giáo d c
ậ ọ ườ ể ọ pháp lu t cho h c sinh các tr ọ ơ ở ng ti u h c và trung h c c s .
ậ Lu n văn góp ph n nâng cao nh n th c và trách nhi m ch đ o t
ứ ứ ả ậ ạ ộ ầ ự ễ ủ ệ ướ
ọ ụ
ọ ọ ơ ở ươ ể
m t s đ a ph ệ ậ ọ ắ ề
ậ ộ ữ ậ
ụ ể ườ ụ ậ
ỉ ạ ổ ệ ơ ch c ho t đ ng th c ti n c a các c quan Đ ng và Nhà n c trong vi c ọ ể giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và trung h c c s nói chung ọ ơ ở ở ộ ố ị ng trung du và và h c sinh ti u h c và trung h c c s ữ ả mi n núi phía B c nói riêng. Lu n văn cũng là tài li u tham kh o h u ích cho nh ng giáo viên, cán b , làm công tác giáo d c pháp lu t nói ọ ọ chung và giáo d c pháp lu t cho h c sinh các tr ng ti u h c và trung ọ ơ ở h c c s .
ụ ệ ả
ậ ng: ề ế ươ ậ ụ ậ ọ ế ấ ủ ầ ậ dung c a lu n văn g m 3 ch ng 1: 7. K t c u c a lu n văn ộ Ngoài ph n m đ u, k t lu n và danh m c tài li u tham kh o, n i ủ Ch ể C s lý lu n v giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u
ậ ở ầ ồ ơ ở ọ ơ ở
ạ ọ ụ
ậ ươ ươ ọ h c và trung h c c s ự ươ ọ ơ ở ở ộ ố ị Ch ọ ể ườ Th c tr ng giáo d c pháp lu t cho h c sinh các tr ng ề ng trung du và mi n núi m t s đ a ph
ụ ả ng 2: ti u h c và trung h c c s phía B cắ Ch
ể Quan đi m và gi ể ậ ươ ề ng ti u h c và trung h c c s ọ i pháp v giáo d c pháp lu t cho h c ọ ơ ở ở ộ ố ị ng trung m t s đ a ph
ươ ng 3: ọ ườ sinh các tr ắ ề du và mi n núi phía B c
NG 1 CH
Ơ Ở Ọ Ề
Ậ Ọ Ơ Ở Ọ Ể ƯƠ Ụ Ậ C S LÝ LU N V GIÁO D C PHÁP LU T CHO H C SINH TI U H C VÀ TRUNG H C C S
ể ọ ụ ọ ề ệ ậ I.1. Khái ni m v giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và
ọ ơ ở trung h c c s
ệ
ấ ề ậ ặ ậ ề 1.1.1. Khái ni m v giáo d c pháp lu t GDPL là v n đ lý lu n c b n có ý nghĩa đ c bi
ệ
ạ ộ ự ể ớ
ậ ứ ộ ạ ư ể ấ ậ ề ự ễ ậ ệ ụ ạ ộ ậ ụ ọ ệ ơ ả t quan tr ng ệ ứ trong vi c nh n th c hình thành ý th c pháp lu t. Khái ni m GDPL có ệ ắ th th y là m t d ng ho t đ ng g n li n v i vi c tri n khai th c hi n pháp lu t cũng nh trong ho t đ ng th c ti n áp d ng pháp lu t.
ằ ứ ộ ộ ủ
ấ ạ
ườ ủ ể
ủ ươ i, ch tr ậ ẽ
6
ề ụ ạ ụ ố ệ ị ư ưở ụ t d c chính tr t ị ư ưở ụ d c chính tr t t ự cho nhân dân thì t nghĩa làm t ậ Quan ni m th nh t cho r ng: GDPL là m t b ph n c a giáo ế ệ ứ ng, đ o đ c. Theo quan ni m này khi ti n hành giáo ả ố ng l ng, các quan đi m, đ ng c a Đ ng ứ nó s hình thành nên ý th c pháp lu t. Đi u đó có ý ứ ẽ ị ư ưở t t công tác giáo d c chính tr t ng, giáo d c đ o đ c s
ậ ủ ọ ạ ượ ự đ t đ
c s tôn tr ng pháp lu t c a công dân ỉ ơ ầ
ế ươ ứ ả ổ ạ ộ ệ ng ti n thông
ệ ề ư Quan ni m th hai: Xem GDPL ch đ n thu n là ho t đ ng ph ậ bi n tuyên truy n, gi i thích pháp lu t thông qua các ph ề tin đ i chúng nh đài phát thanh, truy n hình và sách báo.
ấ ệ ừ ị ể
ạ ườ ằ ụ ng i khác.
ứ ư ồ ớ ạ : đ ng nghĩa GDPL v i d y và h c pháp lu t
ề ổ ế ậ ở ộ ngoài xã h i ọ ậ ở ng h c, còn vi c tuyên truy n ph bi n pháp lu t
ở
ự ữ ạ ạ ụ ứ Quan ni m th ba cho r ng: GDPL là l y "tr ng tr " đ giáo d c ườ i vi ph m và răn đe giáo d c ng ệ Quan ni m th t ọ ệ ườ các tr ả thì không ph i là GDPL. ấ ả ề
ể ư ấ ị ệ T t c các quan ni m trên, m c dù ậ ệ ề ộ ặ nh ng góc đ khác nhau ứ ộ ợ ở ữ nh ng khía c nh và m c đ h p lý ấ ắ ng duy nh t
ữ
nh ng đ u có s nhìn nh n GDPL ườ nh t đ nh. Đ có quan ni m đúng đ n v GDPL, con đ ụ ọ ầ c n ti p c n là nh ng thành t u c a khoa h c giáo d c h c. ụ ự ủ ắ ệ ậ
ọ ệ ọ ư ụ ệ ạ
ế
ụ ủ ầ ấ ộ
ể
ươ ệ
t. Th c t ấ ừ ề ệ ẹ
ướ ủ
ng, có t ậ ổ ứ ồ ưỡ ị ứ ể
ụ ằ
ủ ị ch c, có ch đ nh c a ch ả ụ đích hình thành ợ ớ ậ ộ ủ ng tình c m và hành vi ứ ở ọ h ý th c ị quy đ nh pháp
ế ậ ầ ể Tìm hi u khái ni m đúng đ n khái ni m giáo d c pháp lu t, c n ộ ế ậ ừ khái ni m giáo d c trong khoa h c s ph m theo nghĩa r ng ti p c n t ẹ ậ và nghĩa h p khác nhau, dù ti p c n theo nghĩa nào thì GDPL cũng là ư ữ ạ ộ ủ m t ho t đ ng mang đ y đ nh ng tính ch t chung c a giáo d c nh ng ệ ứ ả ộ ạ ặ ữ t, ph m vi riêng c n i dung, hình th c nó có nh ng đ c đi m riêng bi ủ ể ự ế ệ ng pháp riêng bi hi n nay theo quan đi m chung c a và ph ọ các nhà khoa h c pháp lý đ u xu t phát t nghĩa h p, khái ni m GDPL ư ượ ị c đ nh nghĩa nh sau: đ ạ ộ GDPL là ho t đ ng có đ nh h ấ ể th GDPL đ cung c p tri th c pháp lu t, b i d ố ượ ợ h p pháp cho đ i t ng giáo d c nh m m c ắ pháp lu t đúng đ n và thói quen hành đ ng phù h p v i các lu t.ậ
ể ọ ụ ọ ệ ậ 1.1.2. Khái ni m giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và
ề ể ể
ọ
ướ ủ ị ủ ể
ứ
ằ ọ
ọ ứ ụ ộ
ậ ị
ủ ụ ọ ọ ể ậ ọ ơ ở trung h c c s ệ ụ ụ ừ ậ T khái ni m chung v giáo d c pháp lu t có th hi u: “Giáo d c ể ạ ộ ọ ơ ở ọ ậ pháp lu t cho h c sinh ti u h c và trung h c c s GDPL là ho t đ ng ấ ủ ể ổ ứ ị ch c, có ch đ nh c a ch th GDPL đ cung c p ng, có t có đ nh h ố ợ ả ồ ưỡ ậ ng tình c m và hành vi h p pháp cho đ i tri th c pháp lu t, b i d ụ ọ ơ ở ể ượ ng giáo d c là h c sinh ti u h c và trung h c c s nh m m c đích t ắ ậ ở ọ hình thành h ý th c pháp lu t đúng đ n và thói quen hành đ ng phù ớ ợ h p v i các quy đ nh pháp lu t.” 1.1.3. M c đích c a giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và
7
ọ ơ ở ụ trung h c c s
ọ ọ ơ ở
ấ ầ ề ệ ụ ề ủ ệ
ấ ướ ể ụ ể ở ữ trong đi u ki n hi n nay c n xác đ nh c th ắ ở M c đích c a GDPL cho h c sinh ti u h c và trung h c c s nh ng v n đ sau đây: ừ c m
ậ
ề ng. ồ ưỡ ể ng, phát tri n ni m tin
ậ ứ ứ ộ r ng h th ng tri th c pháp lu t cho đ i t ứ ố ượ ng.
ứ ọ ị ụ M c đích th nh t: Hình thành, làm sâu s c và t ng b ố ượ ệ ố ụ M c đích th hai: Hình thành, b i d pháp lu t cho đ i t ụ ệ
ậ ủ ụ ố ượ hành vi tuân th pháp lu t cho đ i t
ủ ố
ở ỗ ộ ụ hình thành ứ M c đích th ba: Giáo d c ý th c nhân cách, rèn luy n thói quen, ng. ằ ậ ổ ế M c đích cu i cùng c a ph bi n, giáo d c pháp lu t là nh m ứ m i thành viên xã h i ý th c pháp lu t b n v ng.
ữ ụ Nh v y, gi a các m c đích có quan h qua l
ậ ế ừ ư ậ ứ ý th c pháp lu t đ n tính t ệ tính t giác, t
ự ế
ậ ạ
ng, nó s
ở
ế ố ủ ụ ụ ậ
ứ ả ụ ậ ề ữ ặ ấ ố ạ i th ng nh t ch t ự ự ự ớ ẽ ừ ch , t i tính tích c c, giác t ử ự ừ ậ ừ thói quen hành tính tích c c đ n thói quen x s theo pháp lu t và t t ử ụ ứ ộ ấ ộ ầ ệ i xu t hi n nhu c u lĩnh h i tri th c pháp đ ng, s d ng pháp lu t l ỏ ế ậ ượ ụ ả ố ụ ậ ế c ti n hành th a mãn c b n m c đích lu t. N u giáo d c pháp lu t đ ẽ ố ớ ố ượ ừ ộ ừ ỗ bên ngoài đ i v i đ i t tác đ ng t ch là y u t này thì t ọ ỏ ấ ộ ố ượ ộ ng. Đây là m t đòi h i r t quan tr ng tr thành n i tâm c a chính đ i t ậ mà công tác giáo d c pháp lu t nói chung và giáo d c pháp lu t cho HS TH & THCS nói riêng ph i đáp ng.
ổ ế ủ ụ ậ ố ớ 1.1.4. V trí, vai trò c a ph bi n, giáo d c pháp lu t đ i v i
ọ ọ ơ ở
ứ h c sinh ti u h c và trung h c c s ậ ụ ầ ấ Giáo d c pháp lu t là khâu đ u tiên trong quá trình ị ể ọ Th nh t:
ệ ể ậ tri n khai th c hi n pháp lu t
ụ ậ ầ ọ ọ Giáo d c pháp lu t cho h c sinh góp ph n quan tr ng vào
ứ ậ ự ứ Th hai: hình thành nhân cách Th ba:ứ
ộ
ụ ố ế ố s ng và làm vi c theo Hi n pháp và pháp lu t” n p s ng, hành đ ng “ ụ ậ ạ Giáo d c pháp lu t giúp hình thành ý th c pháp lu t t o ậ ụ ệ ằ ế ệ ự ụ ậ Th t :ứ ư Giáo d c pháp lu t nh m th c hi n m c tiêu giáo d c toàn
diện
ậ ộ ụ ứ ủ
ọ ơ ở ủ ụ ể ậ ọ ọ ọ 1.1.5. N i dung và hình th c c a giáo d c pháp lu t cho h c ể ọ 1.1.5.1. N i dung c a giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và
trung h c c s
ề ặ ộ ị ủ Vi c xác đ nh n i dung c a GDPL là v n đ đ c bi
ấ ư ế
ứ ế ị ề ố
8
ả ủ ọ ơ ở ấ ọ ể ọ ọ sinh ti u h c và trung h c c s ộ ọ ơ ở ọ ệ ệ t quan tr ng. ạ ố ừ ộ n i dung GDPL là gì, m c đ nh th nào cho t ng lo i đ i ố ớ ố ệ ng là v n đ c t lõi quy t đ nh hi u qu c a GDPL. Đ i v i đ i ng là h c sinh nói chung và h c sinh ti u h c, trung h c c s nói ở ẽ ộ B i l ượ t ượ t
ụ ể riêng, theo tôi n i dung GDPL c th là:
ứ ố ố ệ
ườ ừ ộ ụ ạ Giáo d c đ o đ c, l ế ệ ẻ ử ứ i s ng, hình thành nhân cách, rèn luy n hành ế ng,hình thành n p ế trên gh nhà tr ngay t
ử ẩ ậ ự ủ ứ ng ni m tin vào pháp lu t và ng x theo chu n m c c a
ề ố ượ vi ng x cho th h tr ạ ố s ng lành m nh. ồ ưỡ B i d ậ pháp lu t trong đ i t
ụ
ọ ng h c sinh. ệ ậ ể ấ ệ ự ằ ớ ậ ượ và ch ng các vi ph m pháp lu t đ pháp lu t đ
ề ủ ọ
ệ ả ả
ẻ ọ ế ữ ự ệ ộ
t là nh ng văn b n liên quan tr c ti p thi ủ ụ ợ ọ
ộ Nghĩa v công dân trong vi c cùng v i toàn dân đ u tranh phòng ạ ố c th c hi n công b ng. ề ụ ề Giáo d c v quy n c a h c sinh hay nói cách khác quy n tr em. ậ ổ ế i thích các văn b n pháp lu t hi n hành cho h c sinh Ph bi n, gi ế ặ ả ờ ị m t cách k p th i, đ c bi t ề ế i ích và nghĩa v pháp lý c a h c sinh trên các lĩnh thân đ n quy n, l ự ủ ờ ố v c c a đ i s ng xã h i.
ứ ươ
ậ ứ ậ ụ ng pháp giáo d c pháp lu t ạ ộ ạ
ậ 1.1.5.2. Hình th c, ph Hình th c giáo d c pháp lu t là các d ng ho t đ ng c th đ t ươ
ứ ứ ể ế
ề ố
ượ ử ụ c s d ng g m: ọ ươ Giáo d c pháp lu t cho h c sinh thông qua các ph
ụ ể ể ổ ụ ể ể ụ ng pháp có th hi u là các cách ch c quá trình giáo d c pháp lu t. Ph ậ ụ ạ ộ ử ụ ệ th c, bi n pháp s d ng đ ti n hành ho t đ ng giáo d c pháp lu t. Các ổ ế ươ ứ ng pháp GDPL cho HS TH & THCS mang tính ph bi n, hình th c, ph ồ ệ truy n th ng hi n nay đang đ ụ ụ ậ ậ
ữ
ng pháp s ọ ng), thông qua các môn h c nh ộ ậ ụ ề ề ị
ư ư ườ ạ ph m (giáo d c pháp lu t trong nhà tr ộ ạ ứ đ o đ c giáo d c công dân và nh ng n i dung GDPL cho HS do B GD & ứ ụ ủ ĐT quy đ nh v quy n & nghĩa v c a công dân và nâng cao nh n th c ủ ọ c a h c sinh.
ậ ụ ạ ộ ờ Giáo d c pháp lu t thông qua các ho t đ ng ngoài gi
ề
ả ậ ạ ạ ộ ẫ ng d n, gi
ể ư ể ậ ể ụ ạ ộ ệ ạ
ớ lên l p, bao ả ệ ố ồ g m: ho t đ ng tuyên truy n; thông qua h th ng báo chí, sách tham kh o, ướ i thích pháp lu t, m ng internet... Ho t đ ng t p th nh sinh h ạ ho t Đoàn, dã ngo i, tham quan, văn hóa văn ngh , th d c th thao, lao đ ng…ộ
ụ ủ ọ ậ ng c a giáo d c pháp lu t cho h c sinh
ủ ể ố ượ ọ ơ ở ể ọ 1.1.6. Ch th , đ i t ti u h c và trung h c c s
ủ ể ủ ụ ể ậ ọ ọ 1.1.6.1. Ch th c a giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và
trung h c c s
ọ ơ ở ủ ể ủ ụ ườ ậ ữ t c nh ng ng
ấ ả Ch th c a giáo d c pháp lu t là t ộ ụ ệ ầ
ứ ệ ứ ụ
9
ụ ạ ộ ủ ể ụ ể ậ i mà theo ự ệ ch c năng, nhi m v hay trách nhi m xã h i, đã tham gia góp ph n th c ệ ậ hi n các m c tiêu giáo d c pháp lu t. Căn c vào tính chuyên nghi p trong ho t đ ng có th chia ch th giáo d c pháp lu t thành hai nhóm:
ệ ủ ể ủ ể ệ
ch th chuyên nghi p và ch th không chuyên nghi p. ệ ụ ứ ệ i có ch c năng, nhi m v ch
Ch th chuyên nghi p: ườ ủ ể ế là ng ự ườ ệ ụ
ủ ậ ệ ng xuyên th c hi n nhi m v giáo d c pháp lu t. ụ ậ ố ụ ng nòng c t trong công tác giáo d c pháp lu t. ế y u, tr c ti p, th Đây là l c l
ự ự ượ ủ ể Ch th không chuyên nghi p:
ả ụ ườ ệ là nh ng ng ộ ậ
ằ ứ ệ ệ i mà tuy ch c năng ụ ụ
ệ
ặ ụ ầ ố ớ
ữ ư chính không ph i là giáo d c pháp lu t nh ng m t trong các nhi m v ạ ộ ọ ủ c a h là b ng ho c thông qua các ho t đ ng chuyên môn, nghi p v ậ ể ự đ th c hi n các m c đích giáo d c pháp lu t. ụ ủ ể V yêu c u đ i v i ch th giáo d c pháp lu t ụ ầ ụ ủ ể ậ ữ ụ
ề ủ ậ , do đ c thù c a ặ ạ ộ ho t đ ng giáo d c pháp lu t mà ch th giáo d c c n có nh ng yêu ầ c u sau:
ứ
ầ ả ệ ụ ớ ấ ị ế C n có ki n th c pháp lý nh t đ nh; ế ậ ụ Ph i có nhi t tình, tâm huy t, t n t y v i công tác giáo d c pháp
lu t.ậ
ế ố ; t t t
ồ ế
ế ư ệ ứ t tích lũy t
ứ ề ề ọ
ụ ậ ủ ể ộ ỗ t v xã h i, phong t c, t p quán c a m i
ấ ị
ể ậ ọ ọ ề ố ượ ng giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và
ầ ả C n có kh năng nói và vi ả ả Ph i có kh năng hòa đ ng và giao ti p; ế ả Ph i bi li u, ki n th c; ế ả ấ ị Ph i có ki n th c nh t đ nh v tâm lý h c tuyên truy n; ế ề ữ ả Ph i có nh ng hi u bi ỗ ộ dân t c, m i vùng mi n nh t đ nh. ụ 1.1.6.2. Đ i t ọ ơ ở trung h c c s
Trong khuôn kh c a đ tài nghiên c u này thì đ i t ủ ng c a giáo
ứ ọ ọ ọ
ố ượ ổ ủ ề ọ ơ ở ở ấ c p h c ti u h c và trung h c c s . ệ ậ ụ d c pháp lu t là h c sinh ữ ụ ề ả ậ ể ọ ả 1.2. Nh ng đi u ki n b o đ m giáo d c pháp lu t cho h c
sinh
ộ ệ ố ả ả ụ
ng ủ ể ủ ệ ố ị ư ưở t 1.2.1. B o đ m v chính tr t ệ Giáo d c pháp lu t là trách nhi m c a toàn b h th ng chính tr i s lãnh đ o c a Đ ng. S phát tri n c a h th ng chính tr , s
ả ả ự ố ớ ướ ữ ả
ả ụ
ậ ả ượ ả c b o đ m th c thi có hi u qu . ề
ề ậ ị ị ự ạ ủ ặ ướ ự đ t d ả ộ ạ ủ c là nh ng b o đ m cho lãnh đ o c a Đ ng C ng s n đ i v i Nhà n ụ ậ công tác giáo d c pháp lu t nói chung và giáo d c pháp lu t cho HS TH ệ ự & THCS nói riêng đ ả ả ị ướ ả 1.2.2. B o đ m v pháp lý Các quy đ nh trong các văn b n pháp lu t c a Nhà n
ả ả ướ ụ ố
ạ ộ ế ọ
10
ố ượ ữ ụ ể ả ậ ủ ả c b o đ m ấ ậ ượ c. Các cho ho t đ ng giáo d c pháp lu t đ c th ng nh t trong c n ậ ề ừ ậ ụ ể th ch pháp lu t v giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS v a ụ ủ ể ầ ề ng giáo d c đ ra nh ng yêu c u đ các ch th giáo d c và đ i t
ế ữ ướ ạ
ả ệ ủ ừ ề ơ ệ
ơ ơ
ể ệ ố ơ ướ ố ộ
ộ ồ ọ ự ụ ệ
ạ ộ ạ ậ ố ớ ữ ủ ặ
ố ớ c có tuân th , v a đ ra nh ng ch tài đ i v i hành vi vi ph m. Nhà n ậ ệ ố h th ng c quan b o v pháp lu t (Vi n ki m sát nhân dân, Tòa án ề ự ộ ụ nhân dân, Thanh tra, C quan n i v ...), h th ng c quan quy n l c c (Qu c h i, H i đ ng nhân dân), c quan hành pháp... luôn Nhà n ậ ủ giám sát vi c th c thi m i ho t đ ng c a công tác giáo d c pháp lu t, ị ngăn ch n nh ng hành vi vi ph m quy đ nh c a pháp lu t đ i v i công tác này.
ấ ượ ứ ổ ứ ng giáo ch c và ch t l
ố ươ ư ế ố Ch
ề ươ 1.2.3. V ch ng trình, cách th c t ọ ậ ụ d c pháp lu t cho h c sinh ng trình GDPL đ ậ
ệ
ụ ổ ế
ế ụ ươ
ầ ớ ặ ể
ề
ộ ơ
ệ ộ ể ượ c coi nh y u t then ch t trong tri n khai ẽ ươ ị ữ ụ ng trình GDPL s quy đ nh nh ng yêu công tác giáo d c pháp lu t. Ch ế ế ị ừ ự ứ ệ ứ ổ ụ ầ đó quy t đ nh đ n ch c th c hi n, t c u, nhi m v và cách th c t ọ ấ ượ ậ ủ ng c a công tác ph bi n, giáo d c pháp lu t cho h c sinh. Vì ch t l ậ ầ ậ ạ ự ệ v y. vi c xây d ng ch ng trình k ho ch giáo d c pháp lu t c n đúng ứ ườ ầ ủ ụ ng, căn c m c đích, yêu c u c a công tác GDPL trong ngành và nhà tr ợ ụ ủ ố ượ ự ễ ng giáo d c. vào yêu c u th c ti n và phù h p v i đ c đi m c a đ i t ế ả ả 1.2.4. B o đ m v kinh t ậ ế ể S phát tri n n n kinh t nhi u thành ph n v n đ ng theo c ch ộ ị ng, đ nh h
ề ụ ụ
ả ự ệ ể ạ ọ
ờ ố ữ ả ả ấ
ủ ọ ộ ữ ọ
ậ ố ớ ọ ế ễ ấ
ự ầ ư ỏ ự ạ ộ ề ậ ẽ ấ th a đáng v v t ch t thì ho t đ ng này s không mang l
ệ ế ề ề ự ầ ả ủ ướ ị ườ th tr ng xã h i ch nghĩa chính là m t đi u ki n b o ậ ậ ả đ m cho công tác giáo d c pháp lu t nói chung và giáo d c pháp lu t ế cho h c sinh TH & THCS nói riêng đ t hi u qu . S phát tri n kinh t ậ không nh ng đ m b o đ i s ng v t ch t hàng ngày c a h c sinh TH & ụ ứ THCS mà đó còn là nh ng minh ch ng, minh h a cho n i dung giáo d c pháp lu t đ i v i h c sinh TH & THCS. Th c ti n cho th y n u không ạ i có s đ u t ả hi u qu .
ả ướ ề ặ ộ ố ớ
ữ ọ ự
ộ ủ ấ ổ
c h t ậ ạ ộ ầ ứ ể ằ
ụ ể ậ
ạ ộ ạ ừ
ả ả 1.2.5. B o đ m khác ả ế , nh ng đ m b o v m t xã h i đ i v i công tác giáo Tr ề ể ủ ụ d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS. Đó là s phát tri n c a nhi u ứ ch c hình th c ho t đ ng phong phú mang tính ch t xã h i c a các t đoàn th qu n chúng nh m: ệ ặ ữ ạ ố ệ ự Ki m tra, giám sát vi c th c hi n ho t đ ng giáo d c pháp lu t; Phòng ng a, ngăn ch n hành vi vi ph m công tác giáo; ụ Đ u tranh ch ng nh ng hành vi vi ph m trong công tác giáo d c
ấ pháp lu t;ậ
ạ
ườ ả ố ớ ả ụ ụ , nh ng b o đ m v văn hóa đ i v i công tác giáo d c
11
Giáo d c, c i t o ng ứ Th hai ậ ọ ả ạ i vi ph m. ề ữ pháp lu t cho h c sinh TH & THCS.
ơ ả ủ ữ ụ ể ặ ậ ọ 1.3. Nh ng đ c đi m c b n c a giáo d c pháp lu t cho h c
sinh
ọ ọ ố ượ ề 1.3.1. V tâm, sinh lý ở ấ H c sinh
ổ ề ể ạ ọ ơ ở ế
ồ ộ ủ
ữ ề ộ ể ớ ờ ộ ụ ị ủ
ng c a gia đình, nhà tr ể ọ
ữ ệ
ầ ng c n đ ự ướ ự ọ ả ằ ượ ấ ệ ầ
ộ ứ ng thu c l a c p ti u h c và trung h c c s là đ i t ề ể ấ ẫ tu i đang trong giai đo n phát tri n, có nhi u bi n đ ng v th ch t l n ậ ế tâm h n, đi u này có tác đ ng l n đ n tâm sinh lý c a các em. Do v y, ườ nh ng tác đ ng giáo d c k p th i, đúng h ng ấ ộ và xã h i có vai trò r t quan tr ng trong s hình thành và phát tri n nhân ọ ủ cách c a các em. H c sinh nói chung và h c sinh TH & THCS nói riêng ụ ặ ố ượ c quan tâm b o v , chăm sóc, giáo d c đ c là nh ng đ i t ụ ứ ọ bi t trong m i lĩnh v c, nh t là GDPL, nh m đáp ng yêu c u giáo d c toàn di n.ệ
ề
ậ ạ
ầ
ươ ng, vào ch ọ ậ ụ ơ ứ
ướ ẽ ể ệ ộ ị
ự ứ 1.3.2. V nh n th c ư ổ ắ ầ Trong giai đo n b t đ u hình thành nhân cách, tâm, sinh lý ch a n ổ ả ư ổ ắ ọ ậ ng trình h c t p, sinh ạ ừ giai đo n ư ử ự ng, phát tri n hình thành t giác x s
ủ ậ ị ư đ nh, suy nghĩ ch a chín ch n, tính cách hay thay đ i. c n ph i đ a ph ế ườ ậ bi n, giáo d c pháp lu t vào nhà tr ạ ụ ho t, vui ch i, giáo d c ý th c pháp lu t cho h c sinh ngay t ớ này s có tác đ ng l n trong vi c đ nh h cách công dân hình thành trong các em hành vi, thói quen t đúng pháp lu t, và có ý th c tuân th pháp lu t.
ụ ọ ậ ậ ả ứ ướ ề ể c v giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u
1.4. Qu n lý Nhà n ọ ơ ở ọ h c và trung h c c s
ậ ề ụ ị 1.4.1. Các chính sách, quy đ nh c a pháp lu t v giáo d c pháp
ậ ể ọ lu t cho h c sinh ti u h c và trung h c c s
ụ ủ ệ
ủ ọ ơ ở ạ ộ ế
ứ
ừ ụ ủ ườ ầ yêu c u tăng c ướ ụ ố ố i s ng, giáo d c ý th c công dân, Nhà n ế ủ ế ả ả ớ m c tiêu giáo d c và đào t o toàn di n c a các nhà ng pháp ch xã h i ch nghĩa, hình thành c ta đã ban hành ủ
ề ươ ể ậ ườ ư ọ ấ Xu t phát t ừ ườ ng, t tr ứ ạ đ o đ c, l nhi u văn b n pháp lu t th ch hoá các Ngh quy t c a Đ ng v i ch tr ị ng.
ướ ề ụ ả ậ ụ ng đ a giáo d c pháp lu t vào nhà tr ủ ể 1.4.2. Các ch th tham gia qu n lý nhà n c v giáo d c pháp
lu tậ
ề
ề Ch th tham gia qu n lý nhà n c nhà n
ướ ướ ơ ổ ệ ướ ả ậ ượ ụ c v giáo d c pháp lu t đ c ệ ả c giao quy n qu n lý vi c giáo ề c v giáo ả ượ ứ ch c đ ở ướ n
12
ồ ủ ể ơ ể hi u là c quan, t ậ ụ c ta c quan qu n lý nhà n d c pháp lu t. Hi n nay ấ ủ Ủ ậ ụ d c pháp lu t bao g m: Chính ph , y ban nhân dân các c p.
NG 2 CH
Ụ Ạ Ậ
Ự ƯỜ Ọ
ƯƠ Ọ TH C TR NG GIÁO D C PHÁP LU T CHO H C SINH CÁC Ọ Ơ Ở Ở Ộ Ố Ị M T S Đ A TR Ề Ể ƯƠ Ắ NG TI U H C VÀ TRUNG H C C S PH NG TRUNG DU VÀ MI N NÚI PHÍA B C
ặ ề ế nhiên, kinh t
ể ế ậ ủ ệ ự 2.1. Đ c đi m đi u ki n t ng c a nó đ n giáo d c pháp lu t cho h c sinh các tr
ươ ưở ọ ụ ọ ơ ở ở ộ ố ị m t s đ a ph ả ộ xã h i và nh ể ườ ọ ng ti u ề ng trung du và mi n núi
h h c và trung h c c s phía B cắ ị ị ể ự
ị ị ặ ề ặ
ả ả ủ nhiên V trí đ a lý, đ c đi m t ắ Trung du và mi n núi phía B c có v trí đ a lý khá đ c bi ỉ
ồ
ộ ạ ắ
ầ ư ộ ượ
ấ ướ
ủ ị ả ế ộ ướ ậ ợ , nâng c p, nên ngày càng thu n l c và xây d ng n n kinh t ưở ự t đ i ch u nh h
ệ ự ươ ệ t, giáp ố ở ớ phía v i 3 t nh Qu ng Đông, Qu ng Tây và Vân Nam c a Trung Qu c ắ ằ ắ ồ b c, phía tây giáp Lào, phía nam giáp Đ ng b ng sông H ng và B c ậ ả i Trung B , phía đông giáp Vinh B c B , có m ng l i giao thông v n t ư ệ i cho vi c giao l u đang đ c đ u t ế ở ớ v i các vùng khác trong n m . ệ ớ Về khí h u nhi ả
ế ộ
ầ ắ ệ ươ ư ạ t, gây nên khô nóng, h n hán, s
ạ ạ ấ
ố ặ ể
ề ậ ng c a gió mùa. Ch đ gió ư mùa có s t ng ph n rõ r t: Mùa hè gió mùa Tây Nam nóng khô, m a ạ ắ ạ ề nhi u, mùa đông gió mùa Đông B c l nh, khô, ít m a. Ch đ gió t o ra ố ờ ế ng mu i th i ti t có ph n kh c nghi ả ở gây tr ng i cho s n xu t và sinh ho t. ư ề Đ c đi m v phân b dân c ắ Trung du và mi n núi phía B c là vùng th a dân. M t đ dân s
2. Vì v y, có s h n ch v th tr ự ạ ề
ư ế ề ị ườ ề ậ ạ ậ ộ ng t ề i/km
ườ ấ ộ
ề ộ ồ
ự ộ
i. Đây là vùng có nhi u dân t c ít ng ụ ự ấ ệ ư ự ữ ớ ộ
ề
m t s đ a ph
ố ở ỗ i ch và mi n núi 122 ng ố ủ ộ ề v lao đ ng, nh t là lao đ ng lành ngh . Dân s c a vùng là 11 667,5 ườ ườ nghìn ng i, đ ng bào có kinh ả ệ nghi m trong lao đ ng s n xu t và chinh ph c t nhiên. Ngoài ra s phân ư ố b dân c và trình đ dân c còn có s chênh l ch l n gi a vùng cao và vùng thấp. ể ặ Đ c đi m v kinh t ạ ộ Ho t đ ng kinh t ủ ế ề ạ ả ng có th m t s
ộ ủ ể
ạ ộ ự ờ ố ế
ể ệ ế
ớ ẫ ề ệ ẫ
13
c c i thi n. Tuy nhiên, tình hình kinh t ề ở ế ươ ự ậ ế ể ạ ế ủ c a vùng khá phong phú, đa d ng và phát tri n ươ ệ ở ộ ố ị ế ệ chính ch y u là nông nghi p, công nghi p ế ể ở ộ ố ạ ộ bi n m nh v khoáng s n, ngoài ra còn có ho t đ ng kinh t ế ỉ xã h i c a vùng đang có t nh ven bi n. Nhìn chung ho t đ ng kinh t ừ ủ ữ nh ng chuy n bi n khá tích c c, đ i s ng c a nhân dân không ng ng ượ ả so v i các vùng khác trong đ ụ ặ ả ướ c v n còn g p nhi u khó khăn. Đi u này d n đ n vi c giáo d c c n ụ ng khu v c này nói chung và giáo d c pháp lu t nói riêng ị các đ a ph
ề ữ ư ế ề ạ ồ ị ươ ng
còn nhi u h n ch , khó khăn và ch a đ ng đ u gi a các đ a ph trong vùng.
ậ ọ ườ ạ 2.2. Th c tr ng giáo d c pháp lu t cho h c sinh các tr
ươ ọ ơ ở ở ộ ố ị ụ m t s đ a ph ể ng ti u ề ng trung du và mi n núi
ự ọ h c và trung h c c s phía B cắ
ự c phát huy kh năng, tích c c tham
gia nhi
ạ ỹ
ỉ ạ ượ ư ề
ỉ ạ ự ế ỏ ộ
ụ ậ ệ ề ủ ể ự 2.2.1. V ch th th c hi n công tác giáo d c pháp lu t ướ ừ ả ủ ể Ư ể : ch th đã t ng b u đi m ụ ủ ệ ệ ệ t tình và có trách nhi m nhi m v c a mình. ế ạ ế năng l c s ph m, k năng truy n đ t còn h n ch , ạ ề ự ư ạ H n ch : ứ ậ ư ượ ệ ầ c sát sao, th m ch a đáp ng đ c yêu c u đ ra, vi c ch đ o ch a đ ủ ộ ờ chí có th i gian buông l ng, thi u cán b ch đ o có năng l c, ch đ ng ố ợ ph i h p.
ụ
ươ ố ộ u đi m:
ươ ớ ố ượ
ệ ố ụ ệ ượ
ề ộ ậ 2.2.2. V n i dung giáo d c pháp lu t ố ấ Ư ể ng đ i ng trình chung, th ng nh t, n i dung đã t ch ổ ọ ứ ế ợ ng giáo d c là thanh thi u niên trong l a tu i h c phù h p v i đ i t ạ ụ sinh, sinh viên; h th ng tài li u, sách giáo d c đã đ c biên so n khá công phu.
ặ ề ệ ộ ơ
H n chạ ậ ế ườ
ủ ế ệ ườ ọ ầ
ạ ộ ế: n ng v lý thuy t, n i dung đ n đi u, ch y u cung c p ấ ễ ề ổ ậ i nghe d nhàm chán; tài li u ph c p đi u lu t chung chung nên ng ả ớ ợ ư ề i v i ng v pháp lý còn ít, có ph n còn ch a phù h p, quá t i h c, tài ư ệ ng và n i dung ch a phong phú. li u tham kh o còn h n ch v s l
ứ ế ề ố ượ ụ ả ề
ồ ợ ệ ụ
ụ
ộ ậ
ộ ậ 2.2.3. V hình th c giáo d c pháp lu t ậ 2.2.3.1. Giáo d c pháp lu t thông qua vi c tích h p, l ng ghép vào ạ ứ ng trình môn Đ o đ c, môn Giáo d c công dân ộ ồ Tích h p, l ng ghép n i dung pháp lu t vào n i dung, ch ạ ứ ở ể ọ ở Ti u h c và môn Giáo d c công dân ọ ườ ụ ủ ế ơ ả
ệ
ấ
ư ậ ộ ế
ữ c l ng ghép nh ng bài gi ng, t ậ ế ậ ữ ậ ề ượ ồ ụ ố ơ
ươ ộ n i dung, ch ươ ợ ng trình ọ ơ ở Trung h c c s là môn Đ o đ c ế ậ ữ ng c b n, ch y u giúp h c sinh ti p c n nhanh m t trong nh ng con đ ạ ứ ự ễ ạ ọ ậ ả ớ ộ chóng, hi u qu v i n i dung pháp lu t. Th c ti n d y h c môn Đ o đ c, ứ ọ ớ ụ Giáo d c công dân cho th y, v i cách ti p c n nh v y h c sinh h ng thú ầ ự ơ ộ ớ t th c, g n h n v i các n i dung mang tính pháp lu t, nh ng n i dung thi ừ ả ự ủ ớ ờ ố gũi v i đ i s ng th c c a các em đ u đ ậ ệ ứ ủ đó nh n th c c a các em t t h n, do đó giáo d c pháp lu t cho các em hi u ả ơ qu h n.
ợ ồ 2.2.3.2. Giáo d c pháp lu t thông qua vi c tích h p, l ng ghép vào
ớ ờ ụ ạ ộ ộ n i dung các ho t đ ng giáo d c ngoài gi ệ lên l p
ờ ậ Trong th i gian qua nhi u n i dung mang tính pháp lu t đã đ
ệ ụ ờ ậ ụ ộ ề ạ ộ ượ c ớ lên l p trong
14
ự ườ ể ọ th c hi n thông qua các ho t đ ng giáo d c ngoài gi ọ ơ ở tr ng ti u h c, trung h c c s . Đó là:
ề ứ ậ ượ ử c s
ụ ườ d ng t ng THCS.
ứ ộ c s d ng ph
M i báo cáo viên tuyên truy n pháp lu t là hình th c đ ạ T ch c các cu c thi tìm hi u là hình th c đ ọ ượ ử ụ ị ế ể
ổ ể ậ ầ ế bi n nh t đ khuy n khích h c sinh tìm hi u các quy đ nh pháp lu t g n gũi, thi
ờ ề i nhi u tr ổ ứ ấ ể ớ ế t thân v i các em. ổ ứ ạ ộ ứ ệ ộ T ch c các ho t đ ng tình nguy n, công tác xã h i, chung s c vì
ồ ộ c ng đ ng.
ụ ượ ợ
ươ ề ồ 2.2.3.3. Giáo d c pháp lu t cũng đ ế ng trình công tác Đ i ậ ồ ộ thi u niên ti n phong ộ c tích h p, l ng ghép vào n i H Chí Minh,
ả ồ
dung, ch ộ Đoàn Thanh niên C ng S n H Chí Minh ươ Thông qua ch
ụ ậ ượ ứ
ạ ộ ự c th c hi n d ụ ụ ủ ề ươ ệ ướ ề ạ ộ ố
ề
ộ ể ủ ằ ộ
ệ ụ ờ ộ ậ ế ả ậ ộ
ộ ng trình ho t đ ng và giáo d c c a Đ i, Đoàn các ạ ộ i nhi u hình th c đa d ng n i dung giáo d c pháp lu t đ ệ và phong phú. Ho t đ ng giáo d c truy n th ng, ch ng trình rèn luy n ự ị ộ ộ ộ đ i viên, đoàn viên; d b đ i viên, đoàn viên, h i thi v các n i dung ộ nghi p v công tác c a Đ i, Đoàn và các cu c v n đ ng, nh m tri n khai ọ ị k p th i các văn b n pháp lu t có liên quan đ n cán b , giáo viên và h c sinh.
Ư ể ạ ộ ủ ạ ậ ạ * u đi m chung c a các ho t đ ng ể ngo i khóa, sinh ho t t p th ,
ạ ộ ệ ộ : ho t đ ng tình nguy n xã h i
ứ ổ ộ ị ứ ề + Không b ràng bu c v không gian, hình th c t ọ ạ ch c d y h c
ạ
ộ ế ể ế ọ + H c sinh đ
ợ ờ ự ồ ộ ứ nên có th ti n hành linh ho t, sáng t o; ượ ứ ứ
ộ ơ ạ ề
ạ ể ể ộ + Các ho t đ ng ngo i khóa, t p th góp ph n phát tri n tính đ c
ợ ạ ầ ậ l p, sáng t o, tinh th n h p tác c a h c sinh;
ạ ộ ề ự ượ ế + Các ho t đ ng trên t o ra kh năng liên k t nhi u l c l
ạ ng nh t
ạ ế nhiên, sinh đ ng, c ti p thu ki n th c m t cách t ổ ớ không gò bó, khô c ng, phù h p v i tâm lý l a tu i; đ ng th i đây còn là ượ ấ ọ c r t nhi u h c sinh tham gia; m t sân ch i lành m nh, thu hút đ ầ ậ ạ ộ ủ ọ ả ư ổ ứ ạ ch c Đoàn, l c l ề ự ượ ọ ư ệ
ng giáo ườ ng công an, các ế ộ pháp… t o đi u ki n cho h c sinh lĩnh h i ki n ứ ứ ề
ụ d c trong và ngoài nhà tr ế ư ngành khác nh y t , t ề th c thông qua nhi u con đ ạ ộ ng, nhi u cách th c khác nhau. ậ ư ườ ạ
ạ ộ ể ậ ể ầ ọ ộ
ế ố ươ ệ ạ
ạ ớ ữ ế ờ ạ + Các ho t đ ng ngo i khóa cũng nh ho t đ ng t p th , ho t ộ đ ng xã h i còn giúp h c sinh nâng cao tính t p th , tinh th n trách ổ i sôi n i. nhi m t o nên n p s ng vui t ứ ề ớ + Ho t đ ng ngo i khóa v i nhi u hình th c đa d ng, phong phú ư lên l p các em ch a năng khi u mà nh ng gi
ệ
ạ ộ ạ ộ ộ ọ cũng giúp h c sinh b c l ể ể ệ có đi u ki n đ th hi n. ạ ả ạ ượ ạ ộ ư c nh trên, các ho t đ ng nêu
15
ề ữ * Bên c nh nh ng k t qu đ t đ ạ ẫ ế ế ữ trên v n còn nh ng h n ch sau:
ư ạ ầ
ấ ượ ấ ậ ế ủ ươ ộ ạ ộ ố ớ Đ i v i ho t đ ng chính khóa: ọ ạ + Ch t l ng d y và h c môn GDCD ch a đ t yêu c u ạ + B t c p trên ngoài h n ch c a n i dung ch ng trình còn do
ữ
nh ng nguyên nhân sau đây: ậ ứ ộ ộ Th nh t:
ặ
c yêu c u v chuyên môn. M t khác, ch ế ấ ứ ồ ấ M t b ph n giáo viên d y môn GDCD ch a đáp ng ứ ư ạ ậ ầ ng trình GDCD b c ậ c k t c u theo môn, g m c đ o đ c và pháp lu t.
ề
ả ủ ự Th hai:
ứ ỉ ẫ
i d y môn này. ả ự ạ ứ ọ ậ ươ ả ạ ườ ạ ọ ế ứ
ề ượ đ ượ ệ THCS hi n nay đ ặ Tình hình này đ t ra yêu c u r t n ng n cho ng S quá t ế ạ ụ ọ ầ ầ ấ ặ i c a ch ụ ầ ớ ả ươ ng trình h c và áp l c ph i hoàn thành ch tiêu, k ho ch giáo d c cũng đã d n đ n môn Đ o đ c, GDCD ẫ ị b coi là môn ph , h c sinh ph n l n không có h ng thú h c t p dù v n t ph i có trong ch cho r ng môn này c n thi
ế ạ ộ ươ ớ ng trình. ạ ộ ờ lên l p, ho t đ ng ngo i khóa:
ứ ằ Đ i v i các ho t đ ng ngoài gi + Ph ạ ớ ở ộ ố ườ m t s tr lên l p
ệ
ụ ố ớ ươ ơ ủ ể
ự ư ờ ạ ộ ng th c ho t đ ng ngoài gi ẫ ấ ự ự ữ ươ ứ
ậ c giao, ch a có s say mê tìm tòi nh ng hình th c, ph i nghe. ườ ạ ở ụ ư ng còn coi n ng giáo d c văn hóa, ch a
ặ ạ ộ ậ ự ọ
ạ ộ ư ấ ủ ố ủ ụ ề
ợ ộ ng n i ứ ế dung còn đ n đi u, nghèo nàn, thi u h p d n và mang tính hình th c, ụ ệ ư các ch th giáo d c pháp lu t ch a th c s chuyên tâm vào nhi m v ượ ng pháp giáo đ ườ ộ ụ d c sinh đ ng, thu hút ng ề nhi u tr + Lãnh đ o ầ ư thích đáng cho ho t đ ng này. th t s coi tr ng, đ u t ả + Kinh phí dành cho ho t đ ng này còn r t khó khăn, đa s ph i ọ ồ ừ ộ nhi u ngu n khác nh : đóng góp c a ph huynh, c a h c huy đ ng t ồ sinh, các ngu n tài tr …
NG 3 CH
Ậ Ể
Ả ƯỜ Ọ Ể Ọ Ơ Ở Ở
Ộ Ố Ị ƯƠ Ề ƯƠ Ụ Ề QUAN ĐI M VÀ GI I PHÁP V GIÁO D C PHÁP LU T CHO Ọ NG TI U H C & TRUNG H C C S H C SINH CÁC TR Ắ NG TRUNG DU VÀ MI N NÚI PHÍA B C M T S Đ A PH
ể ườ ọ
ọ ươ ọ ơ ở ở ộ ố ị ề ng ti u h c và ng trung du và mi n núi phía
ắ
ớ ấ ướ ướ ề ự c, xây d ng “nhà n
ủ ự ả ộ ỏ
ậ ụ 3.1. Giáo d c pháp lu t cho h c sinh các tr m t s đ a ph trung h c c s ệ ầ ấ B c Yêu c u c p bách hi n nay ổ Quá trình đ i m i đ t n ộ ỉ ậ ộ
ườ ề ự ộ ộ ộ
16
ậ ọ ộ c pháp quy n xã h i ộ ệ ố ch nghĩa” và m t “xã h i công dân” đòi h i ph i xây d ng m t h th ng ế ợ ớ ự ồ ể ủ ề pháp lu t hoàn ch nh, đ ng b , phù h p v i s phát tri n c a n n kinh t ọ ứ ọ i đ u có ý th c tôn tr ng xã h i, xây d ng m t xã h i trong đó m i ng ọ ậ H c sinh nói chung và h c sinh TH & ấ pháp lu t và ch p hành pháp lu t.
ự ự ượ à b o v t ng chính trong s nghi p xây d ng v
ệ ắ ớ ị ị
ế ề ộ ứ ể ậ i, kinh t xã h i còn khó khăn, nh n th c và hi u bi
ố Ở ề ậ ủ ề ạ ứ ế ậ
ướ ị
ư ề
ủ
ả ệ ổ ự THCS nói riêng là l c l ự ự khu v c trung du và mi n núi phía B c v i v trí đ a lý không th c qu c. ế ề ậ ợ ự s nhi u thu n l t v ủ ọ pháp lu t c a nhân dân nói chung và c a h c sinh TH & THCS nói riêng ậ ủ ọ ệ âng cao nh n th c pháp lu t c a h c sinh ậ còn nhi u h n ch , vì v y vi c n ể ệ ớ ộ ẽ ng, phát tri n hình TH & THCS s có tác đ ng l n trong vi c đ nh h ứ ậ ỉ ầ cách công dân, góp ph n đi u ch nh hành vi, nâng cao nh n th c, thành t ậ . ứ ý th c tuân th pháp lu t ề ể ọ ậ 3.2. Quan đi m v giáo d c pháp lu t cho h c sinh các tr
ươ ể ọ ườ ng ề ng trung du và mi n
ắ ờ ụ ọ ơ ở ở ộ ố ị m t s đ a ph ớ i
ti u h c và trung h c c s núi phía B c trong th i gian t ậ ọ ứ ự ụ
ả ậ
ả ể ậ ệ ề ổ ủ ữ ợ ề ọ ơ ả
ả ụ ằ 3.2.1. Giáo d c pháp lu t nh m xây d ng ý th c tôn tr ng, tuân ớ ụ th pháp lu t cho h c sinh giáo d c pháp lu t ph i phù h p v i ớ nh ng quan đi m c b n v đ i m i toàn di n, căn b n n n giáo ổ ụ d c ph thông ệ ặ Hi n nay đ t trong th c t
ổ ổ ả ề ệ ữ
ệ ạ
ướ ậ ộ ng xã h i ch nghĩa và h i nh p qu c t
ầ ị ng đ nh h ầ ự ế ớ ệ ộ ậ
ộ ề ộ ố
ạ ệ ụ ề ậ ớ ồ
ế ọ ớ
ế ứ ầ ủ ứ
ề ệ
ướ ủ ạ ộ ớ ừ ng xã h i ch nghĩa, t
ứ ọ ậ
ự ổ ế ụ ọ toàn Đ ng, ngành Giáo d c đang có ụ nh ng thay đ i đó là đ i m i căn b n, toàn di n n n giáo d c đào ề ệ ứ ạ t o,đáp ng yêu c u công nghi p hóa, hi n đ i hóa trong đi u ki n kinh ủ ố ế ế ị ườ . Trong th tr t ấ ự ố ế ngày càng sâu r ng, th c ch t quá trình toàn c u hóa, h i nh p qu c t ữ ấ ượ ệ ạ ng c nh tranh gi a các qu c gia hi n nay là c nh tranh v ch t l ệ ổ ự Vì v y, trong đ i m i toàn di n n n giáo d c thì vi c ngu n nhân l c. ổ đ i m i công tác GDPL cho h c sinh là h t s c c n thi t, nó hình thành ọ ữ ậ nh ng công dân có ý th c tôn tr ng, tuân th pháp lu t, hình thành nên ế ị ợ ộ ề ể th m t n n văn hóa pháp lý phù h p v i đi u ki n phát tri n kinh t ế ộ ề ị ườ tr đó t o nên m t n n pháp ch xã ng đ nh h ủ ộ h i ch nghĩa. 3.2.2. Coi tr ng và xây d ng nh n th c đúng v v trí, vai trò ngườ ph bi n, giáo d c pháp lu t ề ị ậ trong tr
ủ quan tr ng c a công tác h cọ
ệ ụ ụ ọ Vi c giáo d c pháp lu t cho h c sinh trong m c tiêu xây d ng
ộ ề ậ ủ
ớ ể ụ ứ
ụ ệ ế ậ ấ ọ
ệ ộ c và các B ban ngành có liên quan luôn quán tri
ụ ạ ụ ậ ng,giáo d c pháp lu t, giáo d c đ o đ c, l
17
ị ư ưở t ạ ọ ị ườ ườ ụ ơ ự Nhà ủ ướ n c pháp quy n xã h i ch nghĩa c a nhân dân, do nhân dân, vì nhân ố ệ dân, v i m c tiêu phát tri n toàn di n và giáo d c ý th c công dân, s ng ả và làm vi c theo Hi n pháp và pháp lu t là r t quan tr ng. Đ ng, Nhà ể ướ t quan đi m, công n ứ ố ụ i tác giáo d c chính tr t ỉ ố ọ s ng cho h c sinh. Bên c nh đó, các B ban ngành luôn quan tâm ch ạ ng công tác đ o các đ n v tr ộ ơ ở ng h c và các c s giáo d c tăng c
ể ề ụ ọ ậ ổ ế
ả ủ ươ ủ
ướ ộ ế ủ ị ậ ố c, Thành ph và các ch tr ụ ọ ệ
ứ ậ
ứ ầ ạ t
ấ ượ
ấ ứ ọ ng ngu n nhân l c, nâng cao trình đ văn hóa pháp lý ộ ướ ự ệ ề ề c pháp quy n xã h i ch
ệ ị tuyên truy n, ph bi n giáo d c pháp lu t, tri n khai h c t p các ngh ng c a ngành quy t c a Đ ng, Nhà n ỳ ệ ữ theo đ nh k ; coi đó là m t trong nh ng nhi m v tr ng tâm trong vi c ộ ứ ậ nâng cao nh n th c, nâng cao ý th c ch p hành pháp lu t cho cán b , ụ ư ưở ng đ o đ c h c sinh đáp ng yêu c u nâng giáo viên và giáo d c t ộ ự ồ cho cao ch t l ủ công dân trong đi u ki n xây d ng nhà n nghĩa Vi
ự ồ nâng cao ch t l
ấ ượ ọ t Nam. ệ 3.2.3. Ki n toàn ụ ổ ế ng ngu n nhân l c làm công ọ ậ cho h c sinh ti u h c và trung h c ọ ể
tác ph bi n, giáo d c pháp lu t c sơ ở
ầ ọ ả ệ ụ ậ
ồ ấ ượ ữ Đ tăng hi u qu giáo d c pháp lu t cho h c sinh, c n có nh ng ự ng ngu n nhân l c làm công tác
ậ
ệ cách th c trong vi c nâng cao ch t l giáo d c pháp lu t, đó là: ố ợ ơ ị ứ ạ ổ ộ
ể ứ ụ + Ph i h p v i các đ n v liên quan t ứ ớ ề ầ ủ ụ
ậ ọ ch c đào t o đ i ngũ báo ậ cáo viên, tuyên truy n viên pháp lu t đáp ng yêu c u c a giáo d c pháp lu t cho h c sinh.
ủ ề ộ ẩ + Xây d ng đ i ngũ báo cáo viên, tuyên truy n viên đ tiêu chu n
ọ ậ ứ
ế ấ ạ ộ
ự ầ ổ ứ ề ậ ụ đáp ng yêu c u giáo d c pháp lu t cho h c sinh. ớ ậ ạ ụ ề ệ ệ ộ
ụ
ủ ậ ị
ệ ụ ặ ậ ứ + T ch c các l p t p hu n, đào t o nâng cao trình đ , ki n th c, ế ỹ k năng v lu t pháp t o đi u ki n cho cán b làm nhi m v pháp ch ậ ạ và báo cáo viên pháp lu t, giáo viên d y giáo d c công dân, pháp lu t ầ tham gia đ y đ các l p t p hu n, b i d ng lý lu n chính tr , chuyên môn nghi p v , đ c bi ồ ưỡ t là nghi p v ph bi n pháp lu t.
ườ ấ ệ ụ ổ ế ở
ậ ớ ậ ệ ố ợ ớ ụ ề 3.2.4. Ph i h p v i các S , ban ngành liên quan tăng c ậ ể ọ ọ
ng công ọ tác tuyên truy n giáo d c pháp lu t cho h c sinh ti u h c và trung h c c sơ ở
ơ ả ầ ế ư ố ợ C n ph i có c ch ph i h p gi a ngành t
ọ ậ ứ ữ ụ
ị ẽ ừ ệ
ủ ọ ậ
ụ pháp, ngành giáo d c và các ngành có liên quan trong giáo d c ý th c pháp lu t cho h c sinh, ụ ể ộ ể đ các b , ngành s xác đ nh c th vai trò, trách nhi m c a mình, t đó ụ ề ườ tăng c ng công tác tuyên truy n, giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS trong th i gian t
ớ i. ớ ở ụ ạ ậ + Ph i h p v i S Giáo d c và Đào t o, giáo d c, nâng cao nh n
ườ ứ ọ ụ ng thông qua các môn h c.
ổ
ề ấ ả ậ ạ ộ ẩ ờ ố ợ ậ th c pháp lu t trong nhà tr ớ ở ố ợ ứ ch c các ấ ề ho t đ ng tuyên truy n và ho t đ ng xu t b n, in, phát hành các n ph m ph c v cho công tác giáo d c pháp lu t.
18
+ Ph i h p v i S thông tin và Truy n thông, trong t ạ ộ ụ ế ụ ụ ố ợ ổ ế ở ư ề ạ + Ph i h p S T pháp có k ho ch tuyên truy n, ph bi n, giáo
ng h c sinh TH & THCS.
ị ọ ề ậ ụ d c pháp lu t cho đ i t ố ợ
ư ổ ứ ế ố ượ ớ + Ph i h p v i chính quy n, các t ộ
ổ ọ ổ ậ ạ ụ ứ
ấ ệ
ủ ở ư ố ợ
ụ ứ
ộ ể ch c Đoàn th chính tr xã h i ứ ằ (nh Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Đ i thi u niên), nh m phát huy s c ủ ợ m nh t ng h p c a các t ch c, cùng giáo d c pháp lu t cho h c sinh ả ể ạ TH & THCS đ đ t hi u qu cao nh t. ợ ớ + Ph i h p v i các Trung tâm tr giúp pháp lý c a S T pháp các ố ể ổ ứ ỉ t nh, thành ph đ t ch c giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS. ổ ớ ậ ươ ng th c ph bi n, giáo d c pháp lu t ụ ả ủ ọ ụ ộ ộ 3.2.5. Đ i m i ph ậ Hi u qu c a giáo d c pháp lu t ph thu c m t ph n vào ph
ệ ổ ế ứ ứ ậ
ậ ủ ộ ạ
ứ
ư ệ ứ ứ ệ ổ
ể ấ i thông tin, t ớ ạ ổ ế ậ
ứ ề ả ng th c hi n đ i trong vi c tuy n t ậ ổ ế ạ
ầ ữ ụ ả ệ nh
ườ ệ
ố ượ ổ ế ứ ậ ợ
ậ ổ ế ụ ươ ầ ng ứ ươ ng pháp, hình th c giáo th c th c ph bi n pháp lu t, vì v y các ph c nầ t o tính tích c c, ch đ ng trong vi c tìm hi u, nh n th c b ng ằ ậ ệ ự ứ ề ụ nhi u hình th c khác nhau nh hình th c sân kh u hóa, áp d ng các ươ ch c thi tìm ph ả ạ ể hi u pháp lu t, ph bi n các văn b n Lu t m i ban hành… Bên c nh đó ể ậ ứ cũng c n đa d ng hóa các hình th c ph bi n, giáo d c pháp lu t, tri n ư ớ ự ế ứ khai nh ng hình th c m i đang phát huy hi u qu trên th c t ọ ự ề ạ ng hình th c tuyên truy n mi ng, và l a ch n m ng internet, tăng c ừ ớ ừ ụ ộ n i dung ph bi n, giáo d c pháp lu t phù h p v i t ng đ i t ng, t ng ị đ a bàn.
ệ ự ỉ ạ ạ ả
ậ nh ho t đ ng ngo i khoá v giáo d c pháp lu t
ạ ờ ườ 3.2.6. Ch đ o th c hi n nghiêm túc gi ng d y chính khoá cũng ụ ng ti ng th i gian, s l
ọ
ư ạ ộ Tăng c ụ ổ ế ạ ụ ậ ồ ọ ậ
ươ ụ ạ ề ứ ế ọ ố ượ t h c môn Giáo d c đ o đ c, ấ ượ ạ giáo d c công dân, nâng cao ch t l ng d y và h c pháp lu t, l ng ghép ọ ụ ph bi n, giáo d c pháp lu t cho h c sinh vào các môn h c chính khoá và các ho t đ ng ngo i khoá trong ch
ạ ộ ể 3.2.7. Ki m tra th
ơ ị ườ ơ ở ọ ng trình giáo d c. ổ ư ị ỳ ng xuyên cũng nh đ nh k công tác ph i ạ các đ n v tr ng h c và các c s giáo
ườ ậ t ụ ế bi n giáo d c pháp lu t d cụ
ầ ổ ế ụ
ọ ườ ả ơ
ẩ ụ ự ườ ữ tiêu chu n bình xét thi đua gi a các tr
ậ ở ự ự ủ ộ ự C n xây d ng tiêu chí đánh giá công tác ph bi n, giáo d c pháp ị ủ ng h c, đánh giá công tác qu n lý giáo d c c a đ n v ẽ ng. S thi đua s là ụ các
ậ lu t trong tr ư đ a vào ướ th ườ tr
ườ ằ ệ i pháp c b n nh m tăng c
ơ ả ể ọ ng giáo d c pháp ọ ơ ở ở ộ ố ụ m t s
ng ti u h c và trung h c c s ề ươ c đo, là đ ng l c tích c c c a công tác giáo d c pháp lu t ng TH& THCS hi n nay. ộ ố ả 3.3. M t s gi ườ ọ ậ lu t cho h c sính các tr ắ ị ng trung du và mi n núi phía B c đ a ph
19
ổ ớ ụ ộ ệ ậ ọ 3.3.1. Đ i m i, hoàn thi n n i dung giáo d c pháp lu t cho h c
ọ ơ ở
ằ ữ sinh ti u h c và trung h c c s ệ
ả ủ ệ ọ
ị ỉ ụ
ậ ạ ứ ứ
ậ ớ ư
ụ ậ ụ ậ ậ ủ ọ ạ ộ ư ứ
ị ạ ế ự ng pháp chuy n t ườ
ậ ế ệ ự ụ
ộ ậ ụ
ậ ể ự ụ ủ ậ
ụ ọ
ậ ậ các Lu t, Pháp l nh mà còn là các văn b n h
ộ ạ ở i ậ ự ệ
ọ
ấ ự ứ ụ ổ
ả ươ ề ớ ộ ế ả ệ ậ ọ
ệ ữ ụ ệ ề
ỉ ủ ữ ệ
ệ ụ ộ ọ ổ ứ v trí tu không ch c a nh ng nhà t ạ ườ ự ữ ả
ể ọ Đây là bi n pháp trung tâm trong nh ng bi n pháp nh m nâng cao ở ậ ệ hi u qu c a công tác giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS. B i ố ớ ẽ ộ , n i dung giáo d c pháp lu t không ch đóng vai trò quy đ nh đ i v i l ứ ố ứ ậ nh n th c, ý th c pháp lu t c a h c sinh TH & THCS mà còn chi ph i ả ệ ổ ế ch c, ho t đ ng gi ng d y pháp lu t, hình th c, bi n đ n công tác t ả ủ ế ặ cách là k t qu c a pháp giáo d c pháp lu t. Nh ng, m t khác, v i t ậ ể ả ộ ươ ứ quá trình nh n th c, nghiên c u ph i n i dung lu t ả ủ ự ả ng, k t qu c a s đúc rút kinh th c đ nh vào gi ng d y trong nhà tr ạ ế ể nghi m ti n hành giáo d c pháp lu t, khái quát th c tr ng hi u bi t pháp ậ ở ứ ộ ổ m c đ t ng lu t, hành vi pháp lu t, nên n i dung giáo d c pháp lu t, ả ượ ở ụ c xây d ng sao cho m c đích c a giáo d c pháp lu t tr th , ph i đ ệ ự thành hi n th c. N i dung giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS ệ ỉ ừ ướ không ch d ng l ng ả ủ ậ ệ ẫ ề ị ng, t p d n th c hi n Lu t, Pháp l nh, văn b n c a chính quy n đ a ph ư ố ượ ề ng h c sinh, nh quy n, nghĩa trung vào các v n đ liên quan đ n đ i t ề ụ v , cách th c th c hi n và b o v các quy n, nghĩa v đó. Đ i m i, hoàn ộ thi n n i dung giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS là m t trong ấ ộ nh ng v n đ quan tr ng, đây là m t quá trình liên t c, m t công vi c to ỏ ự ầ ư ề ớ ch c, nghiên l n, đòi h i s đ u t ứ ả c u mà c nh ng ng i tr c ti p làm công tác gi ng d y trong các nhà ườ tr
ế ộ ố ệ ộ ơ ở ng, trong các c s Đoàn, H i. ự 3.3.2. Xây d ng, c ng c , ki n toàn và m r ng đ i ngũ cán b
ủ ổ ế ở ộ ậ ụ ệ
ộ ự th c hi n công tác ph bi n, giáo d c pháp lu t trong ngành giáo d cụ
ng c a giáo d c pháp lu t ph thu c vào nhi u y u t
ủ ị ụ ự ậ ạ ấ ượ Ch t l ệ
ụ ộ ồ ưỡ ể ộ ứ ượ ấ ọ ế ố ề ng đ i ngũ báo cáo c yêu
trong đó vi c xác đ nh, xây d ng, đào t o và b i d ề viên, tuyên truy n viên có ý nghĩa r t quan tr ng. Đ đáp ng đ ệ ầ c u, nhi m v đ
ầ ộ ệ ộ
ổ ế ế ở Ki n toàn t ậ ụ ượ ề c đ ra c n: ứ ổ ch c đ i ngũ cán b làm công tác ph bi n, giáo ơ ớ ộ các c
ộ ụ
ụ d c pháp lu t cùng v i đ i ngũ cán b làm công tác pháp ch ụ quan qu n lý giáo d c, các c s giáo d c. ở ộ ả ủ ụ ố ơ ở ự ượ C ng c , m r ng l c l ổ ế ng tham gia ph bi n, giáo d c pháp
lu t.ậ
ườ ự ộ ộ ng năng l c cho đ i ngũ cán b làm công tác
3.3.3. Tăng c ụ ổ ế ậ ph bi n, giáo d c pháp lu t
ệ
20
ổ ế ả ướ ế ấ ượ ự ạ ị ể ế ụ bài b n và ch t l Đ ti p t c th c hi n công tác ph bi n GDPL ngày càng quy mô, ả c h t ph i xác đ nh xây d ng, đào t o và ự ng cao tr
ộ ộ ự ự ậ
ự ự ng sau:
ồ ưỡ b i d ng m t đ i ngũ báo cáo viên pháp lu t th c s có năng l c và ướ ộ ị ố ầ ấ ẩ t, c n xây d ng đ i ngũ này theo các h ph m ch t chính tr t ủ ộ ặ ậ ủ ự ầ ứ ụ ẩ Xây d ng đ i ngũ báo cáo viên, tuyên truy n viên đ tiêu chu n ọ ng đ c thù là h c
ề ố ượ đáp ng yêu c u giáo d c pháp lu t c a nhóm đ i t sinh TH & THCS.
ề ệ ệ ậ
ụ ổ ế ự ệ ề ổ ế ụ Cung c p tài li u v nghi p v ph bi n, giáo d c pháp lu t cho ụ ng th c hi n công tác tuyên truy n ph bi n giáo d c
ấ ố ượ ừ t ng nhóm đ i t pháp lu tậ .
ệ ự ơ ế ố ợ
ề ụ ổ ế
ơ ổ ứ 3.3.4. Xây d ng, hoàn thi n và phát huy c ch ph i h p trong công tác tuyên truy n ph bi n, giáo d c pháp lu t gi a ngành giáo ụ ớ d c v i các c quan, t
ặ ủ ộ ậ ụ ả
ụ
ạ ượ đ a ph
ị ng đ t đ ổ ứ ậ ở ị ơ ẽ ớ ự
ơ
ậ ầ ụ ườ ọ ơ
ậ ữ ấ ị ch c chính tr xã h i các c p ố ỏ ự Đ c thù c a công tác giáo d c pháp lu t đòi h i ph i có s ph i ộ Hi nệ ợ ủ ớ ả ệ ố h p c a ngành giáo d c v i c h th ng chính tr và toàn xã h i. ả ệ ươ ụ ể c hi u qu nay đ công tác giáo d c pháp lu t ự ặ ố ợ ầ ự ch c xây d ng, th c cao, c n s ph i h p ch t ch v i các c quan, t ự ố ợ ệ ế ây d ng, hoàn thi n và phát huy c ch ph i h p thi pháp lu t c n: x ổ ứ ở ớ ạ ữ ch c ng h c v i các c quan, t gi a S giáo d c và đào t o; các tr ị đ a ph ng.
ổ ớ ổ ế ứ ụ ệ ở ươ 3.3.5. Đ i m i các bi n pháp, hình th c ph bi n, giáo d c pháp
lu tậ
ậ
ớ ầ ả ế
ụ ứ
ứ ả ự ệ ự ợ ề
ụ ệ ổ ụ ơ ở ợ ệ ể ư ậ ầ ớ
ọ ả ệ ố ạ Giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS mu n đ t hi u qu cao ươ ộ ệ ng pháp và thì ngoài vi c đ i m i, hoàn thi n n i dung, c n c i ti n ph ọ ậ ụ hình th c giáo d c. Vi c l a ch n, áp d ng hình th c giáo d c pháp lu t ớ ộ ạ ủ ị ph i d a trên c s phù h p v i n i dung và đi u ki n sinh ho t c a đ a ậ ủ ọ ứ bàn dân c , phù h p v i nh n th c, nhu c u tìm hi u pháp lu t c a h c sinh.
ổ ế ậ ườ ụ ng ph bi n, giáo d c pháp lu t trên các
ươ ệ ạ ph
ạ ể ươ 3.3.6. Tăng c ng ti n thông tin đ i chúng Thông tin đ i chúng có th đ
ộ ữ ộ
ớ c hi u là: Nh ng ph ộ ươ ể ượ i thông tin tác đ ng đ n đ i t ầ
ữ ề
ạ ọ
ể ố
ệ ụ ể ủ ườ ng l ậ ể ằ
ả ề ế ậ ụ
ọ ự ự ệ ệ ạ ướ ể ươ ng ti n thông tin đ i chúng th c s có hi u qu
21
ệ ng ti n ố ượ ộ ế ề ả ng trong xã h i m t cách r ng truy n t ệ ấ ộ ở các t ng l p, các nhóm xã h i khác nhau, nh ng ph rãi ng ti n y ồ bao g m: Sách báo, t p chí, đài phát thanh, đài truy n hình... GDPL nói ạ ộ chung và GDPL cho h c sinh TH & THCS nói riêng thông qua ho t đ ng i chính sách văn hóa, thông tin, báo chí là bi u hi n c th c a đ ọ ủ ứ ủ t nh n th c c a h c c nh m nâng cao hi u bi c a Đ ng và Nhà n ậ sinh v pháp lu t. Đ công tác giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & ả THCS trên các ph c n:ầ
ả ạ ế ụ
ố ầ ổ ế ụ
ụ ề ụ ổ ế ậ
ạ ộ ậ i đáp pháp lu t vv…
ệ ả
ệ ẫ ử ụ ổ ế ậ ơ ở ữ ệ ướ
ủ Các báo, t p chí, b n tin c a ngành giáo d c c n ti p t c xây ủ ụ ự d ng và c ng c các chuyên trang, chuyên m c v ph bi n, giáo d c ổ ậ ể pháp lu t đ thông tin ho t đ ng ph bi n giáo d c pháp lu t, trao đ i ả ệ ụ nghi p v ; gi ụ Ứ ng d ng có hi u qu công ngh thông tin trong ph bi n, giáo ụ ệ ộ d c pháp lu t, h ng d n s d ng r ng rãi c s d li u pháp lu t đi n ử và các c s d li u chuyên ngành. t
ổ ế ạ ộ ụ ậ ơ ở ữ ệ ả ả 3.3.7. B o đ m kinh phí cho ho t đ ng ph bi n, giáo d c pháp
lu tậ
ậ ả ệ ụ
ị ộ ả ạ ệ
ọ i thông t ụ
ọ ấ ệ ươ
ậ ơ ở ậ ậ
ấ ứ ượ ở ị ụ ầ ủ ng, c
ể ụ đ a ph ậ
ự
ngu n kinh phí ho t đ ng th
ờ ứ ươ ạ ộ ạ ộ ơ ở ậ L p d toán kinh phí dành cho ho t đ ng ồ ụ ủ ề tuyên truy nề , ph bi n, ổ ế ả ả ườ b o đ m ng xuyên, ệ ấ ng ti n cho
ộ ồ ỗ ợ ủ c a các c ơ
ề quan, t
ườ ướ ể ệ ượ ả c Vi c đ m b o kinh phí trong công tác giáo d c pháp lu t đã đ ả ư ố B Tài chính quy đ nh t s 63/2005/TTBTC. Vi c đ m b o kinh phí trong công tác giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS là ế ứ ệ ng ti n làm h t s c quan tr ng. Hi n nay, kinh phí, c s v t ch t, ph ấ ạ ệ ế vi c dành cho công tác giáo d c pháp lu t nhìn chung còn r t h n ch , ơ ươ ư ch a đáp ng đ c yêu c u c a công tác này, nh t là ọ ồ ở s . Đ có ngu n kinh phí giúp cho công tác giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS: ậ ậ ừ giáo d c pháp lu t t ầ ị đáp ng k p th i, đ y đ v kinh phí, c s v t ch t, ph ạ ộ các ho t đ ng này. Huy đ ng các ngu n kinh phí khác: kinh phí h tr ổ ứ 3.3.8. Th
ậ
ơ ị ng các đ n v , cá nhân có thành tích xu t s c trong công tác ph
ệ ế ạ ưở ế
ả
ả ồ ượ ứ ậ
ồ ạ ữ ế ạ ả ợ
ự ụ ự ả ệ Vi c ki m tra, đánh giá ph i b o đ m trung th c, khách quan ả ờ ị ơ ở c xác đ nh đ ng th i ph i nh n th c rõ i pháp phù h p. ậ ạ Trong quá trình th c hi n k ho ch ph bi n, giáo d c pháp lu t,
ữ ổ ế ố ự ệ ầ c n chú tr ng công tác theo dõi, ki m tra, đôn đ c vi c th c hi n.
ọ ồ ệ ế ờ Đ ng th i, th c hi n s
ế ậ ệ ạ ằ
ự ổ ế ế ể ổ ứ ữ ố ơ ự ầ t h n. t đ t
ở ộ ề ệ ự ch c có liên quan, các cá nhân có ti m l c. ự ẫ ố ng d n vi c th c ng xuyên đôn đ c, ki m tra, h ờ ộ ị ụ ổ ế hi n k ho ch ph bi n, giáo d c pháp lu t; k p th i đ ng viên khen ổ ấ ắ th ụ ậ bi n, giáo d c pháp lu t ể ữ trên c s nh ng tiêu chí đ ơ ở ể ư i, h n ch làm c s đ đ a ra nh ng gi nh ng t n t ế ệ ể ệ ả ự ơ ế ổ k t, t ng k t, đánh giá k t qu th c ụ ế hi n k ho ch ph bi n, giáo d c pháp lu t nh m rút ra nh ng kinh ệ ệ nghi m c n thi ệ 3.3.9. Ti p t c th c hi n có hi u qu và m r ng Đ án “
22
ấ ượ ổ ế ụ ậ ch c th c hi n công tác này ngày càng t ế ụ ả ự Nâng ng công tác ph bi n, giáo d c pháp lu t trong nhà cao ch t l
ườ tr
ắ ề ụ ứ
ườ
ổ ậ ế ụ
ạ ế ể ạ ự ứ
ộ ọ
ầ ậ ủ ng. Các ban, ngành, c quan ch c năng c n xây d ng k
ứ ổ ứ ạ ch c tri n khai th c hi n
ể ự ự ệ ệ ơ
ữ ể ề ọ ứ ậ ậ ỉ
ấ
ộ ằ ọ
ầ ổ ị ầ ườ ườ ọ ng h c nh m góp ph n n đ nh môi tr ệ ng giáo d c toàn di n, góp ph n tăng c
ướ ề ả ng” ậ ủ ậ Nh n th c sâu s c v vai trò c a giáo d c pháp lu t trong nhà ấ ượ ệ ề tr ng công ng, năm 2009, Chính đã phê duy t đ án: “Nâng cao ch t l ố ị ế ườ tác ph bi n, giáo d c pháp lu t trong nhà tr ng” Quy t đ nh s ấ ứ ậ ẽ ề 1928/QĐTTg, t o s chuy n bi n m nh m v nh n th c, ý th c ch p hành pháp lu t c a cán b , giáo viên, nhân viên, h c sinh, sinh viên trong ế ự ơ ườ các nhà tr ệ m tộ ự ự ể ho ch tri n khai th c hi n, kinh phí và t ả ệ ạ i hi u qu , cách quy mô và toàn di n h n n a đ đ án th c s đem l ứ , ý th c tôn tr ng pháp lu t và hành vi nghiêm ch nh nâng cao nh n th c ậ ủ ch p hành pháp lu t c a cán b , giáo viên, nhân viên và h c sinh, sinh viên ụ ơ ị ườ ng giáo d c, trong các đ n v , tr ả ệ ấ ượ nâng cao ch t l ng hi u qu qu n lý nhà n ụ ụ c v giáo d c.
Ậ Ế K T LU N
ầ ụ ữ ậ ọ
ọ ượ
ế ữ c quan tâm và đ t đ ầ ậ ớ
ệ ạ
ầ ớ
ệ ớ Nh ng năm g n đây, công tác giáo d c pháp lu t cho h c sinh nói ạ ượ chung và h c sinh TH & THCS nói riêng đã đ c ộ ủ ể ả nh ng k t qu đáng k . Tuy v y, so v i yêu c u c a công cu c công ậ ụ ấ ướ ệ c thì công tác giáo d c pháp lu t cho nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n ể ạ ơ ữ ượ ọ h c sinh TH & THCS c n đ c quan tâm nhi u h n n a m i có th đ t ứ ả ượ c hi u qu cao và đáp ng v i yêu c u m i. đ
ầ ậ ả ấ
ề ớ t lu n văn, tác gi ậ ề ứ ề ơ ả ụ
ọ ấ ậ ậ
ề ề ễ ế ề ấ
ụ
ươ ng trung du và mi n núi phía B c. K t qu
m t s đ a ph ứ ủ ơ ở ể ế ậ ữ ế
ố ắ đã c g ng làm Quá trình nghiên c u và hoàn t ỏ ữ ậ nh ng v n đ c b n v lý lu n giáo d c pháp lu t nói chung và sáng t ụ giáo d c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS nói riêng. Lu n văn cũng ụ ề ậ ự đã đ c p nhi u v n đ liên quan đ n th c ti n v công tác giáo d c ườ ậ ậ ọ ng TH & pháp lu t nói chung và giáo d c pháp lu t h c sinh các tr ả ở ộ ố ị ề ắ THCS ả ư ậ nghiên c u c a lu n văn là c s đ tác gi đ a ra nh ng k t lu n sau đây:
ộ ự ệ
ậ ầ ố ư ụ ủ
ỉ ắ
ề ậ
ả ủ ệ ộ ướ ủ ự i xây d ng Nhà n ể ớ ng t
ề ườ ụ ậ
23
ầ ấ ớ ặ ề ặ ộ ớ ộ ậ 1. GDPL là m t khâu quan trong trong quy trình th c hi n pháp lu t, ộ ố là c u n i đ a pháp lu t vào cu c s ng. M c tiêu c a công tác này là cho ữ ỗ ộ m i cá nhân nói riêng, và toàn xã h i nói chung không ch n m v ng mà ướ ả ph i hi u và làm theo pháp lu t. Trong đi u ki n Đ ng và Nhà n c ta ướ c pháp quy n xã h i ch nghĩa c a nhân dân, h ệ ng công tác giáo d c pháp lu t là do nhân dân, vì nhân dân thì vi c tăng c ể m t yêu c u c p bách đ t ra v i toàn xã h i. V i đ c đi m riêng v tình
ị ự ị
ươ ế ủ ng lai quy t đ nh t
ư ể ề ữ ớ ự i s phát tri n b n v ng c a đ t n ọ ườ ụ ủ ấ ướ ng TH & THCS nói chung và
ộ
ắ ứ ố ệ ữ c a khu v c, cũng nh vai trò và v trí là nh ng công c thì công ở ầ ng trung du và mi n núi phía B c nói riêng là m t yêu c u ng ý th c s ng và làm vi c theo ề ở ố ượ đ i t
hình chính tr kinh t ế ị dân t ậ tác giáo d c pháp lu t cho h c sinh các tr ươ ộ ố ị m t s đ a ph ằ khách quan nh m hình thành pháp lu t.ậ
ố ậ ệ
ọ ậ ứ ế ỉ ở
ố ộ ắ ạ ế ố
ộ ụ ủ i và g n bó c a các y u t ệ
ệ ố ậ
ụ
ố ướ ế ố ứ ậ ng ý th c pháp lu t và xu h
ọ
ự ứ ữ ụ ộ ị
ế ủ ể ố ượ ủ ể ố ượ
ệ ắ ậ ng giáo d c pháp lu t. Ch th , đ i t ụ ụ ủ ộ
ậ ế ố ế ị ự ư
ụ ậ ứ 2. GDPL có trách nhi m hình thành kh i ki n th c pháp lu t, ý ự ệ thành hi n th c th c pháp lu t cho h c sinh TH & THCS. Nó ch tr ủ ộ ộ thu c n i dung c a trong m i tác đ ng qua l ậ ụ ụ giáo d c pháp lu t. Trong m i liên h , tác đ ng này m c đích giáo d c ộ ụ ủ ế ố ị ậ ng c a h th ng giáo d c pháp lu t. N i đ nh h pháp lu t là y u t ế ị ầ ủ ố ậ đóng vai trò ch ch t quy t đ nh ph n dung giáo d c pháp lu t là y u t ử ọ ấ ượ ướ ọ quan tr ng ch t l ng l a ch n cách x ậ ủ ươ ự s theo pháp lu t c a h c sinh TH & THCS. Hình th c, ph ng pháp ụ ầ ậ giáo d c pháp lu t là "nh p c u" liên h , g n k t gi a n i dung, m c đích, ch th , đ i t ng giáo ụ d c pháp lu t đóng vai trò ch đ ng trong quá trình giáo d c, là khâu trung tâm, y u t quy t đ nh nói lên s thành công hay ch a thành công ủ c a công tác giáo d c pháp lu t.
ng TH & THCS
ọ ề
ắ ế ể ữ ươ ấ ị
ấ ứ
ổ ệ ụ
ọ ươ ấ ứ ườ
ắ ề ậ
ự ụ ẽ ữ ơ
ế ướ ặ ơ ụ ơ ầ c h t là các c quan t
ạ ọ ủ ụ ậ ộ
ị ế ụ
ứ ậ ự ự ệ
ỉ ự ọ ể ỉ ị
ủ ườ ộ ộ ị
ụ ậ ố
ố ủ ậ ự ồ ấ ậ ố
t ph i có s đ ng thu n, th ng nh t t ồ ườ ự ế ằ ộ ả ng đ n gia đình, c ng đ ng nh m xây d ng m t môi tr
ữ ự ạ ạ ộ
24
ườ ộ ế ố i đa nh ng tác đ ng tiêu c c. M t môi tr ề ấ ộ ề ả ộ ố ị ở ườ 3. GDPL cho h c sinh các tr m t s đ a ạ ượ ả ắ ệ ữ ng trung du và mi n núi phía B c tuy đã đ t đ ph c nh ng hi u qu ụ ẫ ạ ề ồ ạ nh t đ nh song v n còn nhi u t n t i. Đ kh c ph c nh ng h n ch đó, ự ố ủ ươ ậ ầ ố c n có s th ng nh t nh n th c, th ng nh t ch tr ng, bi n pháp lãnh ậ ấ ệ ỉ ạ ạ ể ch c và tri n khai nh t quán vi c giáo d c pháp lu t đ o, ch đ o, t ở ộ ố ị ng trung du và m t s đ a ph cho h c sinh các tr ng TH & THCS ọ ể mi n núi phía B c. Trong quá trình tri n khai giáo d c pháp lu t cho h c ữ ố ợ sinh TH &THCS, c n có s ph i h p ch t ch gi a các c quan h u ư pháp, c quan giáo d c và đào t o, có quan, tr ự ỗ ự s n l c chung c a gia đình và xã h i. Giáo d c pháp lu t cho h c sinh ộ ậ TH & THCS không ch trang b ki n th c lu t mà còn là giáo d c thái đ giác th c hi n pháp lu t. Tuy nhiên, s hình thành, phát và hành vi t ủ tri n nhân cách c a h c sinh TH & THCS không ch ch u tác đ ng c a ề ụ giáo d c nhà tr ng mà còn b chi ph i c a gia đình, xã h i,truy n ọ ạ th ng văn hóa, thông tin đ i chúng... Vì v y, giáo d c pháp lu t cho h c ấ ừ ế nhà sinh TH & THCS nh t thi ộ ng xã h i tr ườ ng xã lành m nh, h n ch t ụ ạ ộ h i lành m nh là v n đ có ý nghĩa n n t ng cho công tác giáo d c pháp
25
ậ ọ lu t cho h c sinh TH & THCS.
