Luận án Tiến sĩ: Ảnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần của người dân Quảng Ninh hiện nay

Luận án tiến sĩ này nghiên cứu ảnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần của người dân Quảng Ninh. Phật giáo, với lịch sử gần 2000 năm gắn bó và những giá trị nhân văn sâu sắc như bình đẳng, từ bi, giải thoát, đã hòa nhập sâu rộng vào văn hóa và đời sống tinh thần của người Việt Nam. Đặc biệt tại Quảng Ninh, nơi thiền phái Trúc Lâm Việt Nam ra đời và phát triển, Phật giáo có ảnh hưởng sâu đậm. Nghiên cứu này nhằm làm rõ những tác động của nhân sinh quan Phật giáo trong bối cảnh hiện nay, từ đó tìm kiếm giải pháp phát huy mặt tích cực và khắc phục mặt tiêu cực.

Luận án hướng đến các nhà nghiên cứu, học giả trong lĩnh vực triết học, tôn giáo học và văn hóa; các nhà hoạch định chính sách về tôn giáo; giảng viên và sinh viên các ngành liên quan; và những ai quan tâm đến vai trò của Phật giáo trong đời sống xã hội Việt Nam đương đại.

Luận án tập trung phân tích ảnh hưởng của nhân sinh quan Phật giáo đến đời sống tinh thần của người dân Quảng Ninh hiện nay, làm rõ thực trạng và đề xuất các giải pháp nhằm phát huy những ảnh hưởng tích cực, đồng thời hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực. Mục đích nghiên cứu được cụ thể hóa thành ba nhiệm vụ chính: thứ nhất, trình bày các vấn đề lý luận cơ bản về nhân sinh quan Phật giáo và ảnh hưởng của nó; thứ hai, phân tích thực trạng ảnh hưởng trên các lĩnh vực cơ bản như tư tưởng, đạo đức, văn hóa, nghệ thuật, phong tục tập quán; và thứ ba, dự báo xu hướng cùng đề xuất các giải pháp cơ bản. Phạm vi nghiên cứu của luận án tập trung vào ảnh hưởng của Phật giáo đến đời sống tinh thần của người dân Quảng Ninh từ thời kỳ đổi mới (1986) đến nay, khảo sát tại các khu vực đô thị và nông thôn. Luận án sử dụng phương pháp luận biện chứng duy vật, kết hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học xã hội như lịch sử, lôgic, phân tích, tổng hợp, so sánh, đối chiếu, quy nạp, diễn dịch, cùng với khảo sát định tính và định lượng (400 phiếu khảo sát và 10 phỏng vấn sâu). Kết quả nghiên cứu góp phần làm sáng tỏ hơn các tư tưởng, giáo lý nhân sinh quan của Phật giáo và ảnh hưởng của chúng trong thời kỳ đổi mới, cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định, điều chỉnh chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác tôn giáo nói chung và Phật giáo ở Quảng Ninh nói riêng, đồng thời là tài liệu tham khảo giá trị cho nghiên cứu và giảng dạy trong lĩnh vực triết học, tôn giáo học.