Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Năng lực động viên học sinh của giáo viên tiểu học vùng Đồng bằng sông Cửu Long

Năng lực động viên là một yếu tố cốt lõi trong hoạt động sư phạm của giáo viên, đặc biệt quan trọng trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay tại Việt Nam, nơi việc đánh giá học sinh tiểu học ngày càng chú trọng đến sự tiến bộ và nỗ lực. Thực trạng cho thấy giáo viên còn hạn chế trong việc ghi nhận và khuyến khích học sinh, thay vào đó thường tập trung vào lỗi sai. Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý nhạy cảm của học sinh tiểu học. Vùng Đông Nam Bộ, với đặc thù đô thị hóa nhanh và dân nhập cư đông, đặt ra nhiều thách thức cho giáo dục, đặc biệt là đối với con em công nhân. Nhận thấy sự thiếu vắng các nghiên cứu chuyên sâu về năng lực động viên học sinh của giáo viên tiểu học tại Việt Nam nói chung và vùng Đông Nam Bộ nói riêng, luận án này được thực hiện nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học ở cấp tiểu học thông qua việc phát triển năng lực quan trọng này.

Giáo viên tiểu học đang công tác tại vùng Đông Nam Bộ, cán bộ quản lý giáo dục các cấp, các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực tâm lý học và giáo dục học, cũng như các cơ sở đào tạo giáo viên.

Luận án tiến sĩ này tập trung nghiên cứu năng lực động viên học sinh của giáo viên tiểu học tại vùng Đông Nam Bộ, một vấn đề có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cao trong bối cảnh đổi mới giáo dục. Mục đích chính của nghiên cứu là xây dựng khung lý thuyết về năng lực động viên, đánh giá thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng, từ đó đề xuất các biện pháp tâm lý sư phạm nhằm nâng cao năng lực này. Giả thuyết khoa học đặt ra là năng lực động viên của giáo viên tiểu học ở mức trung bình, với năng lực hiểu học sinh cao nhất và năng lực xác định cách thức động viên thấp nhất, đồng thời chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố cá nhân và môi trường. Nghiên cứu được thực hiện tại 5 tỉnh thuộc Đông Nam Bộ, khảo sát 622 giáo viên, 85 cán bộ quản lý và 126 học sinh tiểu học. Về nội dung, luận án tập trung vào 4 thành phần của năng lực động viên: hiểu học sinh, xác định cách thức động viên, triển khai động viên và đánh giá kết quả động viên, trong hoạt động dạy học cụ thể. Các phương pháp tiếp cận đa dạng được sử dụng bao gồm tiếp cận hoạt động nghề nghiệp, hệ thống, lứa tuổi tiểu học, liên ngành và văn hóa, kết hợp với các phương pháp nghiên cứu như phân tích tài liệu, quan sát, phỏng vấn sâu, điều tra bằng bảng hỏi và thống kê toán học. Luận án đã đóng góp quan trọng về mặt lý luận khi lần đầu tiên xác định cấu trúc 4 thành phần của năng lực động viên học sinh của giáo viên tiểu học tại Việt Nam, xây dựng các tiêu chí và thang đánh giá, đồng thời chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng. Về mặt thực tiễn, nghiên cứu cung cấp một thang đo đáng tin cậy, đánh giá toàn diện thực trạng năng lực động viên tại vùng Đông Nam Bộ, đề xuất các biện pháp tâm lý sư phạm thiết thực, hữu ích cho giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục và các cơ sở đào tạo giáo viên trong việc nâng cao chất lượng giáo dục.