Luận án Tiến sĩ: Kiệt sức nghề nghiệp của giáo viên mầm non ở các tỉnh Tây Nguyên

Kiệt sức nghề nghiệp (KSNN) là một rối loạn tâm lý nghiêm trọng liên quan đến công việc, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người lao động. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, nghề giáo viên, đặc biệt là giáo viên mầm non (GVMN), đối mặt với nhiều áp lực đặc thù, dẫn đến nguy cơ kiệt sức cao. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến bản thân giáo viên mà còn tác động trực tiếp đến chất lượng giáo dục và sự phát triển của trẻ nhỏ. Luận án này tập trung nghiên cứu tình trạng kiệt sức nghề nghiệp của GVMN tại các tỉnh Tây Nguyên, một khu vực có nhiều thách thức đặc thù, nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp.

Giáo viên mầm non tại các tỉnh Tây Nguyên, các nhà tâm lý học, chuyên viên tư vấn tâm lý, cán bộ quản lý giáo dục và những người quan tâm đến sức khỏe tinh thần nghề nghiệp trong lĩnh vực giáo dục.

Luận án tiến sĩ tâm lý học này tập trung nghiên cứu sâu về hiện tượng kiệt sức nghề nghiệp (KSNN) của giáo viên mầm non (GVMN) tại các tỉnh Tây Nguyên, một vấn đề cấp thiết và còn ít được nghiên cứu chuyên sâu tại Việt Nam. Mục tiêu chính của nghiên cứu là xây dựng khung lý luận về KSNN của GVMN, đánh giá thực trạng mức độ và các biểu hiện của KSNN, phân tích các yếu tố ảnh hưởng, từ đó đề xuất các biện pháp tâm lý sư phạm nhằm giảm thiểu tình trạng này. Nghiên cứu được thực hiện trên khách thể là 414 GVMN cùng với phỏng vấn sâu 39 giáo viên và 22 cán bộ quản lý tại ba tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai. Luận án đã kế thừa và phát triển các khái niệm, cấu trúc, và thang đo KSNN phù hợp với đặc điểm nghề nghiệp của GVMN, đặc biệt là việc xác định bốn thành tố chính của KSNN bao gồm cạn kiệt cảm xúc, suy kiệt năng lượng thể chất, phi nhân cách hóa và cảm giác sụt giảm hiệu quả công việc. Đây là đóng góp mới trong việc mở rộng nội hàm lý luận về KSNN chuyên biệt cho nhóm nghề này. Kết quả nghiên cứu cho thấy mức độ kiệt sức nghề nghiệp của GVMN ở Tây Nguyên chủ yếu ở mức trung bình, với các biểu hiện rõ nét nhất là suy kiệt năng lượng thể chất. Luận án cũng chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến KSNN, bao gồm các yếu tố thuộc về bản thân giáo viên, đặc thù công việc, quản lý và điều kiện kinh tế - xã hội, trong đó yếu tố công việc có ảnh hưởng mạnh nhất. Từ những phát hiện này, luận án đề xuất các giải pháp cụ thể như cải thiện chế độ lao động, nâng cao năng lực thích ứng nghề nghiệp, bồi dưỡng kỹ năng tự chăm sóc sức khỏe tâm thần và phát triển năng lực chuyên môn cho GVMN, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và hiệu quả công việc của đội ngũ giáo viên mầm non trong khu vực.