Giáo trình mô hình hóa - Chương 1

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

227
lượt xem 77
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khái niệm cơ bản về mô hình hoá hệ thống 1.1 - Khái niệm chung Ngày nay để phân tích và tổng hợp các hệ thống lớn, người ta thường sử dụng phương pháp tiếp cận hệ thống. Khác với phương pháp truyền thống trước đây đi phân tích từ phần tử đến hệ thống, phương pháp tiếp cận hệ thống đi từ phân tích chung toàn hệ thống đến cấu tạo từng phần tử, đi từ xác định muc tiêu toàn hệ thống đến chức năng, nhiệm vụ của từng phần tử cụ thể, xác định mối tương quan giữa các...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình mô hình hóa - Chương 1

9 Gi¸o tr×nh M« h×nh ho¸ Ch−¬ng 1- Kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ m« h×nh ho¸ hÖ thèng 1.1- Kh¸i niÖm chung Ngµy nay ®Ó ph©n tÝch vµ tæng hîp c¸c hÖ thèng lín, ng−êi ta th−êng sö dông ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn hÖ thèng. Kh¸c víi ph−¬ng ph¸p truyÒn thèng tr−íc ®©y ®i ph©n tÝch tõ phÇn tö ®Õn hÖ thèng, ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn hÖ thèng ®i tõ ph©n tÝch chung toµn hÖ thèng ®Õn cÊu t¹o tõng phÇn tö, ®i tõ x¸c ®Þnh muc tiªu toµn hÖ thèng ®Õn chøc n¨ng, nhiÖm vô cña tõng phÇn tö cô thÓ, x¸c ®Þnh mèi t−¬ng quan gi÷a c¸c phÇn tö trong hÖ thèng, gi÷a hÖ thèng ®ang xÐt víi c¸c hÖ thèng kh¸c vµ víi m«i tr−êng xung quanh. Ng−êi ta ®Þnh nghÜa hÖ thèng (system) S lµ tËp hîp c¸c phÇn tö cã quan hÖ víi nhau, ®ã chÝnh lµ ®èi t−îng cÇn nghiªn cøu. M«i tr−êng (Environment) E lµ tËp hîp c¸c thùc thÓ ngoµi hÖ thèng cã t¸c ®éng qua l¹i víi hÖ thèng ®ang xÐt. Tuú thuéc vµo môc ®Ých nghiªn cøu mµ ng−êi ta x¸c ®Þnh hÖ thèng S vµ m«i tr−êng E t−¬ng øng. Khi tiÕn hµnh m« h×nh ho¸ ®iÒu quan träng lµ x¸c ®Þnh môc tiªu m« h×nh ho¸, trªn c¬ së ®ã x¸c ®Þnh hÖ thèng S, m«i tr−êng E vµ m« h×nh (model) M. B−íc tiÕp theo lµ x¸c ®Þnh cÊu tróc cña hÖ thèng, tøc lµ tËp c¸c phÇn tö vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng trong hÖ thèng. CÊu tróc cña hÖ thèng cã thÓ ®−îc xem xÐt trªn hai ph−¬ng diÖn: tõ phÝa ngoµi vµ tõ phÝa trong. Tõ phÝa ngoµi tøc lµ xem xÐt c¸c phÇn tö cÊu thµnh hÖ thèng vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng hay nãi c¸ch kh¸c ®ã lµ ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn cÊu tróc. Tõ phÝa trong, tøc lµ ph©n tÝch ®Æc tÝnh chøc n¨ng cña c¸c phÇn tö cho phÐp hÖ thèng ®¹t ®−îc môc tiªu ®· ®Þnh hay nãi c¸ch kh¸c ®ã lµ ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn chøc n¨ng. Khi xem xÐt sù vËn ®éng cña hÖ thèng theo thêi gian S(t) cã nghÜa lµ hÖ thèng chuyÓn tõ tr¹ng th¸i nµy sang tr¹ng th¸i kh¸c trong kh«ng gian tr¹ng th¸i Z, ng−êi ta quan t©m ®Õn chøc n¨ng ho¹t ®éng cña hÖ thèng. §Ó ®¸nh gi¸ chøc n¨ng cña hÖ thèng ng−êi ta ph¶i x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸, tËp c¸c chØ tiªu riªng hoÆc chØ tiªu tæng hîp cho toµn hÖ thèng. TiÕp cËn hÖ thèng cho phÐp ta x©y dùng ®−îc m« h×nh hÖ thèng lín cã tÝnh ®Õn nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng trong néi bé hÖ thèng S còng nh− gi÷a S víi m«i tr−êng E. Ng−êi ta cã thÓ chia qu¸ tr×nh m« h×nh ho¸ ra lµm hai giai ®o¹n: Giai ®o¹n thiÕt kÕ tæng thÓ hay thiÕt kÕ ë tÇm vÜ m« (Macro Design) vµ giai ®o¹n thiÕt cô thÓ hay thiÕt kÕ ë møc ®ä vi m« (Micro Design). Trong giai ®o¹n thiÕt kÕ tæng thÓ, trªn c¬ së c¸c d÷ liÖu cña hÖ thèng thùc vµ cña m«i tr−êng E ng−êi ta x©y dùng m« h×nh hÖ thèng vµ m« h×nh m«i tr−êng tho¶ m·n c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ ®Þnh tr−íc. Cßn trong giai ®o¹n thiÕt kÕ cô thÓ, trªn c¬ së m« h×nh ®· ®−îc lùa chän, ng−êi ta x¸c ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn rµng buéc, x©y dùng c¸c ch−¬ng tr×nh m« pháng trªn m¸y tÝnh vµ thùc hiÖn viÖc m« pháng ®Ó x¸c ®Þnh c¸c ®Æc tÝnh kinh tÕ kü thuËt cña hÖ thèng thùc. 1.2- §Æc ®iÓm cña m« h×nh ho¸ hÖ thèng Cïng víi sù ph¸t triÓn cña c¸c ph−¬ng ph¸p lý thuyÕt, c¸c ph−¬ng ph¸p thùc nghiÖm ®Ó nghiªn cøu, ph©n tÝch, tæng hîp hÖ thèng ngµy cµng ®−îc hoµn thiÖn. §èi víi mét hÖ thèng thùc nghiÖm cã hai ph−¬ng ph¸p c¬ b¶n ®Ó nghiªn cøu thùc nghiÖm: Nghiªn cøu trªn hÖ thùc vµ nghiªn cøu trªn m« h×nh cña nã. Nghiªn cøu thùc nghiÖm trªn hÖ thùc cho ta sè liÖu kh¸ch Bé m«n Tù ®éng ho¸ http://www.ebook.edu.vn Khoa §iÖn
10 Gi¸o tr×nh M« h×nh ho¸ quan, trung thùc. ë ®©y ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò lÊy mÉu thèng kª, −íc l−îng tham sè, ph©n tÝch vµ xö lý d÷ liÖu,... Tuy nhiªn, viÖc nghiªn cøu trªn hÖ thùc trong nhiÒu tr−êng hîp rÊt khã kh¨n, khi ®ã nghiªn cøu trªn m« h×nh lµ ph−¬ng ph¸p cã nhiÒu triÓn väng. Nh×n chung c¸c ®èi t−îng thùc cã cÊu tróc phøc t¹p vµ thuéc lo¹i hÖ thèng lín, v× vËy m« h×nh cña chóng còng ®−îc liÖt vµo c¸c hÖ thèng lín vµ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n sau: a- TÝnh môc tiªu Tuú theo yªu cÇu nghiªn cøu cã thÓ cã m« h×nh chØ cã mét môc tiªu lµ ®Ó nghiªn cøu mét nhiÖm vô cô thÓ nµo ®ã hoÆc m« h×nh ®a môc tiÒu nh»m kh¶o s¸t mét sè chøc n¨ng, ®Æc tÝnh cña ®èi t−îng thùc tÕ. b- §é phøc t¹p §é phøc t¹p thÓ hiÖn ë cÊu tróc ph©n cÊp cña m« h×nh, c¸c mèi quan hÖ qua l¹i gi÷a c¸c hÖ con víi nhau vµ gi÷a hÖ thèng S víi m«i tr−êng E. c- Hµnh vi cña m« h×nh Hµnh vi cña m« h×nh lµ con ®−êng ®Ó m« h×nh ®¹t ®−îc môc tiªu ®Ò ra. Tuú thuéc vµo viÖc cã yÕu tè ngÉu nhiªn t¸c ®éng vµo hÖ hay kh«ng mµ ta cã m« h×nh tiÒn ®Þnh hay m« h×nh ngÉu nhiªn. Theo hµnh vi cña hÖ thèng cã thÓ ph©n ra m« h×nh liªn tôc hoÆc m« h×nh gi¸n ®o¹n. Nghiªn cøu hµnh vi cña m« h×nh cã thÓ biÕt ®−îc xu h−íng vËn ®éng cña ®èi t−îng thùc. d- TÝnh thÝch nghi TÝnh thÝch nghi lµ ®Æc tÝnh cña hÖ thèng cã tæ chøc cÊp cao, hÖ thèng cã thÓ thÝch nghi víi sù thay ®æi cña c¸c t¸c ®éng vµo hÖ thèng. TÝnh thÝch nghi cña m« h×nh thÓ hiÖn ë kh¶ n¨ng ph¶n ¸nh ®−îc c¸c t¸c ®éng cña m«i tr−êng tíi hÖ thèng vµ kh¶ n¨ng gi÷ æn ®Þnh m« h×nh khi c¸c t¸c ®éng ®ã thay ®æi. e- TÝnh ®iÒu khiÓn ®−îc Ngµy nay nhiÒu ph−¬ng ph¸p tù ®éng ho¸ ®· ®−îc øng dông trong m« h×nh ho¸ hÖ thèng. Sö dông c¸c biÖn ph¸p lËp tr×nh ng−êi ta cã thÓ ®iÒu khiÓn theo môc tiªu ®· ®Þnh tr−íc, thùc hiÖn kh¶ n¨ng ®èi tho¹i gi÷a ng−êi vµ m« h×nh ®Ó thu nhËn th«ng tin vµ ra quyÕt ®Þnh ®iÒu khiÓn. g- Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña m« h×nh Khi tiÕn hµnh m« h×nh ho¸ hÖ thèng bao giê còng xuÊt hiÖn bµi to¸n nghiªn cøu sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng trong t−¬ng lai. V× vËy, m« h×nh ph¶i cã kh¶ n¨ng më réng, thu n¹p thªm c¸c hÖ con, thay ®æi cÊu tróc ®Ó phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng thùc. h- §é chÝnh x¸c - §é tin cËy M« h×nh ho¸ lµ thay thÕ ®èi t−îng thùc b»ng m« h×nh cña nã ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc nghiªn cøu. V× vËy, m« h×nh ph¶i ph¶n ¸nh trung thùc c¸c hiÖn t−îng x¶y ra trong ®èi t−îng. C¸c kÕt qu¶ thùc nghiÖm trªn m« h×nh ph¶i cã ®é chÝnh x¸c, tin cËy tho¶ m·n yªu cÇu ®Ò ra. CÇn ph¶i nhÊn m¹nh r»ng kÕt qu¶ m« h×nh ho¸ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo kh¶ n¨ng vµ kinh nghiÖm cña ng−êi lËp m« h×nh hay ng−êi nghiªn cøu. Mét mÆt, ng−êi nghiªn cøu ph¶i am hiÓu ®èi t−îng, n¾m v÷ng c¸c hiÖn t−îng, quy luËt x¶y ra trong hÖ thèng thùc. MÆt kh¸c, ng−êi nghiªn cøu ph¶i biÕt lùa chän ph−¬ng ph¸p m« h×nh ho¸ thÝch hîp víi tõng ®èi t−îng cô thÓ, ®ång thêi ph¶i cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn m« h×nh trªn m¸y tÝnh – tøc kh¶ n¨ng lËp tr×nh ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n vÒ m« h×nh ho¸. Bé m«n Tù ®éng ho¸ http://www.ebook.edu.vn Khoa §iÖn
11 Gi¸o tr×nh M« h×nh ho¸ 1.3- Ph©n lo¹i m« h×nh hÖ thèng Cã thÓ c¨n cø vµo nhiÒu dÊu hiÖu kh¸c nhau ®Ó ph©n lo¹i m« h×nh. H×nh 2.1 biÓu diÔn mét c¸ch ph©n lo¹i m« h×nh ®iÓn h×nh. Theo c¸ch nµy m« h×nh ®−îc chia thµnh hai nhãm chÝnh: m« h×nh vËt lý vµ m« h×nh to¸n häc hay cßn gäi lµ m« h×nh trõu t−îng. M« h×nh hÖ thèng M« h×nh vËt lý M« h×nh to¸n häc M« h×nh thu nhá M« h×nh t−¬ng tù M« h×nh gi¶i tÝch M« h×nh sè M« h×nh m« pháng H×nh 1.1- S¬ ®å ph©n lo¹i m« h×nh - M« h×nh vËt lý lµ m« h×nh ®−îc cÊu t¹o bëi c¸c phÇn tö vËt lý. C¸c thuéc tÝnh cña ®èi t−îng ®−îc ph¶n ¸nh bëi c¸c ®Þnh luËt vËt lý x¶y ra trong m« h×nh. Nhãm m« h×nh vËt lý ®−îc chia thµnh m« h×nh thu nhá vµ m« h×nh t−¬ng tù. M« h×nh vËt lý thu nhá cã cÊu t¹o gièng nh− ®èi t−îng thùc nh−ng cã kÝch th−íc nhá h¬n cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña phßng thÝ nghiÖm. VÝ dô, ng−êi ta chÕ t¹o lß h¬i cña nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn cã kÝch th−íc nhá ®Æt trong phßng thÝ nghiÖm ®Ó nghiªn cøu qu¸ tr×nh ch¸y trong lß h¬i, hoÆc x©y dùng m« h×nh ®Ëp thuû ®iÖn cã kÝch th−íc nhá trong phßng thÝ nghiÖm ®Ó nghiªn cøu c¸c chÕ ®é thuû v¨n cña ®Ëp thuû ®iÖn. ¦u ®iÓm cña lo¹i m« h×nh nµy lµ c¸c qu¸ tr×nh vËt lý x¶y ra trong m« h×nh gièng nh− trong ®èi t−îng thùc, cã thÓ ®o l−êng quan s¸t c¸c ®¹i l−îng vËt lý mét c¸ch trùc quan víi ®é chÝnh x¸c cao. Nh−îc ®iÓm cña m« h×nh vËt lý thu nhá lµ gi¸ thµnh ®¾t, v× vËy chØ sö dông khi thùc sù cÇn thiÕt. - M« h×nh vËt lý t−¬ng tù ®−îc cÊu t¹o b»ng c¸c phÇn tö vËt lý kh«ng gièng víi ®èi t−îng thùc nh−ng c¸c qu¸ tr×nh x¶y ra trong m« h×nh t−¬ng ®−¬ng víi qu¸ tr×nh x¶y ra trong ®èi t−îng thùc. VÝ dô, cã thÓ nghiªn cøu qu¸ tr×nh dao ®éng cña con l¾c ®¬n b»ng m« h×nh t−¬ng tù lµ m¹ch dao ®éng R-L-C v× qu¸ tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ trong m¹ch R-L-C hoµn toµn t−¬ng tù qu¸ tr×nh dao ®éng ®iÒu hoµ cña con l¾c ®¬n, hoÆc ng−êi ta cã thÓ nghiªn cøu ®−êng d©y t¶i ®iÖn (cã th«ng sè ph©n bè r¶i) b»ng m« h×nh t−¬ng tù lµ m¹ng bèn cùc R-L-C (cã th«ng sè tËp trung). ¦u ®iÓm cña lo¹i m« h×nh nµy lµ gi¸ thµnh rÎ, cho phÐp chóng ta nghiªn cøu mét sè ®Æc tÝnh chñ yÕu cña ®èi t−îng thùc. - M« h×nh to¸n häc thuéc lo¹i m« h×nh trõu t−îng. C¸c thuéc tÝnh ®−îc ph¶n ¸nh b»ng c¸c biÓu thøc, ph−¬ng tr×nh to¸n häc. M« h×nh to¸n häc ®−îc chia thµnh m« h×nh gi¶i tÝch vµ m« h×nh sè. M« h×nh gi¶i tÝch ®−îc x©y dùng bëi c¸c biÓu thøc gi¶i tÝch. ¦u ®iÓm cña lo¹i m« h×nh lµ cho ta kÕt qu¶ râ rµng, tæng qu¸t. Nh−îc ®iÓm cña m« h×nh gi¶i tÝch lµ th−êng ph¶i Bé m«n Tù ®éng ho¸ http://www.ebook.edu.vn Khoa §iÖn
12 Gi¸o tr×nh M« h×nh ho¸ chÊp nhËn mét sè gi¶ thiÕt ®¬n gi¶n ho¸ ®Ó cã thÓ biÓu diÔn ®èi t−îng thùc b»ng c¸c biÓu thøc gi¶i tÝch, v× vËy lo¹i m« h×nh nµy chñ yÕu ®−îc dïng cho c¸c hÖ tiÒn ®Þnh vµ tuyÕn tÝnh. - M« h×nh sè ®−îc x©y dùng theo ph−¬ng ph¸p sè tøc lµ b»ng c¸c ch−¬ng tr×nh ch¹y trªn m¸y tÝnh sè. Ngµy nay, nhê sù ph¸t triÓn cña kü thuËt m¸y tÝnh vµ c«ng nghÖ th«ng tin, ng−êi ta ®· x©y dùng ®−îc c¸c m« h×nh sè cã thÓ m« pháng ®−îc qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña ®èi t−îng thùc. Nh÷ng m« h×nh lo¹i nµy ®−îc gäi lµ m« h×nh m« pháng nµy (simulation model). ¦u ®iÓm cña m« h×nh m« pháng lµ cã thÓ m« t¶ c¸c yÕu tè ngÉu nhiªn vµ tÝnh phi tuyÕn cña ®èi t−îng thùc, do ®ã m« h×nh cµng gÇn víi ®èi t−îng thùc. Ngµy nay, m« h×nh m« pháng ®−îc øng dông rÊt réng r·i. Cã thÓ c¨n cø vµo c¸c ®Æc tÝnh kh¸c nhau ®Ó ph©n lo¹i m« h×nh nh−: m« h×nh tÜnh vµ m« h×nh ®éng, m« h×nh tiÒn ®Þnh vµ m« h×nh ngÉu nhiªn, m« h×nh tuyÕn tÝnh vµ m« h×nh phi tuyÕn, m« h×nh cã th«ng sè tËp trung, m« h×nh cã th«ng sè r¶i, m« h×nh liªn tôc, m« h×nh gi¸n ®o¹n,... M« h×nh ph¶i ®¹t ®−îc hai tÝnh chÊt c¬ b¶n sau: TÝnh ®ång nhÊt: m« h×nh ph¶i ®ång nhÊt víi ®èi t−îng mµ nã ph¶n ¸nh theo nh÷ng tiªu chuÈn ®Þnh tr−íc. TÝnh thùc dông: Cã kh¶ n¨ng sö dông m« h×nh ®Ó nghiªn cøu ®èi t−îng. Râ rµng, ®Ó t¨ng tÝnh ®ång nhÊt trong m« h×nh ph¶i ®−a vµo nhiÒu yÕu tè ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ c¸c mÆt cña ®èi t−îng. Nh−ng nh− vËy nhiÒu khi m« h×nh trë nªn qu¸ phøc t¹p vµ cång kÒnh ®Õn nçi kh«ng thÓ dïng ®Ó tÝnh to¸n ®−îc nghÜa lµ mÊt ®i tÝnh chÊt thùc dông cña m« h×nh. NÕu qu¸ chó träng tÝnh thùc dông, x©y dùng m« h×nh qu¸ ®¬n gi¶n th× sai lÖch gi÷a m« h×nh vµ ®èi t−îng thùc sÏ lín, ®iÒu ®ã sÏ dÉn ®Õn kÕt qu¶ nghiªn cøu kh«ng chÝnh x¸c. V× vËy, tuú thuéc vµo môc ®Ých nghiªn cøu mµ ng−êi ta lùa chän tÝnh ®ång nhÊt vµ tÝnh thùc dông cña m« h×nh mét c¸ch thÝch hîp. 1.4- Mét sè nguyªn t¾c khi x©y dùng m« h×nh ViÖc x©y dùng m« h×nh to¸n häc phô thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña hÖ thèng thùc, v× vËy, khã cã thÓ ®−a ra nh÷ng nguyªn t¾c chÆt chÏ mµ chØ cã thÓ ®−a ra nh÷ng nguyªn t¾c cã tÝnh ®Þnh h−íng cho viÖc x©y dùng m« h×nh. a- Nguyªn t¾c x©y dùng s¬ ®å khèi Nh×n chung hÖ thèng thùc lµ mét hÖ thèng lín phøc t¹p, v× vËy, ng−êi ta t×m c¸ch ph©n chóng ra thµnh nhiÒu hÖ con, mçi hÖ con ®¶m nhËn mét sè chøc n¨ng cña hÖ lín. Nh− vËy, mçi hÖ con ®−îc biÓu diÔn b»ng mét khèi, tÝn hiÖu ra cña khèi tr−íc chÝnh lµ tÝn hiÖu vµo cña khèi sau. b- Nguyªn t¾c thÝch hîp Tuú theo môc ®Ých nghiªn cøu mµ ng−êi ta lùa chän mét c¸ch thÝch hîp gi÷a tÝnh ®ång nhÊt vµ tÝnh thùc dông cña m« h×nh. Cã thÓ bá bít mét sè chi tiÕt kh«ng quan träng ®Ó m« h×nh bít phøc t¹p vµ viÖc gi¶i c¸c bµi to¸n trªn m« h×nh dÔ dµng h¬n. c- Nguyªn t¾c vÒ ®é chÝnh x¸c Yªu cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c phô thuéc vµo môc ®Ých nghiªn cøu. ë giai ®o¹n thiÕt kÕ tæng thÓ ®é chÝnh x¸c kh«ng ®ßi hái cao nh−ng khi nghiªn cøu thiÕt kÕ chi tiÕt nh÷ng bé phËn cô thÓ th× ®é chÝnh x¸c cña m« h×nh ph¶i ®¹t ®−îc yªu cÇu cÇn thiÕt. d- Nguyªn t¾c tæ hîp Bé m«n Tù ®éng ho¸ http://www.ebook.edu.vn Khoa §iÖn
13 Gi¸o tr×nh M« h×nh ho¸ Tuú theo môc ®Ých nghiªn cøu mµ ng−êi ta cã thÓ ph©n chia hoÆc tæ hîp c¸c bé phËn cña m« h×nh l¹i víi nhau. VÝ dô, khi m« h×nh ho¸ mét ph©n x−ëng ®Ó nghiªn cøu qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm th× ta coi c¸c m¸y mãc lµ thùc thÓ cña nã. Nh−ng khi nghiªn cøu qu¸ tr×n ®iÒu khiÓn nhµ m¸y th× ta coi tæ hîp ph©n x−ëng nh− lµ mét thùc thÓ cña nhµ m¸y. 1.5- C©u hái vµ bµi tËp 1.5.1- H·y nªu nh÷ng khã kh¨n gÆp ph¶i khi tiÕn hµnh nghiªn cøu trªn c¸c hÖ thùc sau ®©y: nghiªn cøu qu¸ tr×nh l·o ho¸ cña vËt liÖu ®iÖn, nghiªn cøu qu¸ tr×nh ph¸t triÓn d©n sè cña mét quèc gia, nghiªn cøu qu¸ tr×nh ch¸y trong lß h¬i cña nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn, nghiªn cøu qu¸ tr×nh biÕn d¹ng cña cét ®iÖn cao thÕ. 1.5.2- H·y lÊy vÝ dô vÒ m« h×nh vËt lý thu nhá vµ m« h×nh vËt lý t−¬ng tù. 1.5.3- Cho c¸c hÖ thèng sau ®©y: - Siªu thÞ. - §−êng d©y t¶i ®iÖn cao ¸p. - Tr¹m l¾p r¸p linh kiÖn ®iÖn tö. - M« h×nh dßng s«ng. - Cöa hµng ¨n. NÕu muèn m« h×nh ho¸ c¸c hÖ thèng nãi trªn th× nªn dïng m« h×nh lo¹i nµo, m« h×nh gi¶i tÝch hay m« h×nh m« pháng? Bé m«n Tù ®éng ho¸ http://www.ebook.edu.vn Khoa §iÖn