51
m t thang th t mà không làm thay i tính ch t c a nó. Không nh t thi t ph i gán các s t 1
n 5 t c m t s s p x p v s a thích cho 5 c a hàng nói trên, ng i nghiên c u có th
gán các con s 10, 25, 30, 45 và 50, và vi c này là hoàn toàn h p l , tuy nhiên, ng i nghiên c u
cn ph i chú ý là n u s v t hi n t ng nào c gán b i s 10 thì s c a thích nhi u h n so
vi c gán s 25, 30 nh ng nó không có ngh a là 25 s h n 10 là 15 n v và c ng không
có ý ngh a là 25 g p 10 là 2,5 l n.
Ng i nghiên c u c n chú ý và xem xét c tính này so sánh v i lo i thang o t l c
c p ph n sau. C ng gi ng nh thang nh danh, các phép toán s h c thông d ng nh : c ng,
tr , nhân, chia không th áp d ng trong thang i m th t . Th ng kê m t bi n th ng dùng cho
thang i m bi u danh là phân tích t n su t, ph n tr m, trung v trong khi ó th ng kê hai bi n là
nh ng ph ng pháp th ng kê d a trên các quan h th t .
Thang o th t c dùng r t ph bi n trong nghiên c u marketing o l ng thái , ý ki n,
quan i m, nh n th c và s thích.
Thang o kho ng (Interval scale):
Thang i m th t cho phép ng i nghiên c u bi u th s khác nhau nh ng ch a cho phép ng i
nghiên c u có th so sánh s khác nhau ó. Thang i m kho ng có t t c các thông tin c a m t
thang th t và nó còn cho phép so sánh s khác nhau gi a các th t ó. Các con s bi u th
nh ng i m c th trên thang o l ng. S khác nhau gi a 1 và 2 b ng s khác nhau gi a 3 và 4,
và d nhiên s khác nhau gi a 2 và 4 b ng 2 l n s khác nhau gi a 1 và 2.
Thang o nhi t là m t ví d th ng c s d ng minh h a cho lo i thang i m này. Rõ
ràng nhi t 300C m h n 200C và m h n 150C. D li u này th hi n m t tr t t và ng i
nghiên c u c ng xác nh c kho ng chênh l ch gi a 300C và 200C là bao nhiêu, 200C và 150C
là bao nhiêu. Tuy nhiên, ng i nghiên c u không th nói 300Cm g p ôi 150C b i vì n u ng i
nghiên c u thay i thang o và di n t b ng thang o nhi t Farenhit thì con s t ng ng v i
300C và 150C là 860F và 590F. Rõ ràng con s 860F và 590F không bi u th chúng g p ôi nhau
na. i m 0 trên thang C không gi ng nh thang F, nói cách khác thang o này không có
i m g c qui chi u.
D li u kho ng không có i m g c, v trí c a 0 (zero) là không c nh. i m zero và các n v
o l ng là tùy ti n. Vì th t t c các phép bi n i tuy n tính d ng: y = a + bx gi nguyên các
tính ch t c a thang o. ây, x là giá tr g c c a thang o, y là giá tr c bi n i, b là m t
hng s d ng và a là m t h ng s b t k . Hai thang kho ng cách xác nh các giá tr c a A, B,
C và D là 1, 2, 3 và 4 ho c 22, 24, 26 và 28 là t ng t nhau.
Thang o th hai là xu t phát t thang o th nh t b ng cách s d ng a= 20 và b = 2 trong hàm
bi n i. i m 0 là không c nh nên không th tính toán t l các giá tr c a thang o. Trong ví
d v nghiên c u m c a thích 5 c a hàng qu n áo th i trang nói trên, m c a thích c a
mt ng i c h i c bi u th theo m t thang o kho ng cách 7 i m. C a hàng M Uyên có
mt i m s ánh giá là 6, c a hàng ài An có i m s là 2, nh ng i u ó không có ngh a m c
a thích c a ng i này i v i c a hàng M Uyên g p 3 l n ài An.
i v i các d li u kho ng, ng i nghiên c u có th làm các phép tính c ng tr , phân tích nh ng
phép th ng kê thông th ng nh s trung bình, l ch chu n, ph ng sai, có th c s d ng.
Nh ng vì ây là thang o không có i m g c qui chi u nên không làm c phép chia.
Ví d : Anh ch hãy ánh giá t m quan tr ng c a các y u t c a m t ti t m c qu ng cáo trên
truy n hình b ng cách cho i m cho t ng y u t :
