1
CHƯƠNG 7
XLÝ DLIU-
NG DNG PHN MM SPSS
NGHIÊN CU
MARKETING
TRƯỜNG ĐẠI HC CÔNG NGHIP TP. HCHÍMINH
KHOA QUN TRKINH DOANH
2
NI DUNG
A.XLÝ DLIU
1. Các phương pháp xlý dliu;
2. Các giai đon xlý dliu.
B. NG DNG PHN MM SPSS
1. Gii thiu phn mm SPSS;
2. Chun bdliu;
3. Định biến vànhp dliu;
4. Các phép biến đổi vàthao tác trên tp dliu.
3
A. X DLIU TRONG NC MAR
Nhim vtng quát ca vic xlý dliu là“chuyn hóa”
nhng ghi chép quan sát hoc các u trli dưới dng
tthành các con sthng kê theo mt trt tnht định
để chun bcho vic phân tích vàdin gii các kết qu
nghiên cu thu được.
4
1. Các phương pháp xlý dliu
X
thng
Xlý
vi trgiúp
ca máy nh
2 phương pháp xlý dliu cơ bn là:
5
2. Các giai đon xlý dliu
Chun bdliuNhp dliu lưu tr
Giai đọan này gm 3
bước:
Kim tra hiu
chnh dliu;
Định biến dliu;
Mã a dliu.
Giai đọan này cũng gm 3
bước:
vNhp dliu vào máy
tính;
vLàm sch dliu;
v Lưu trdliu.
6
2.1.1 Kim tra vàhiu chnh dliu
Đây bước kim tra cht lượng thông tin trong bng
u hi nhm đảm bo không cóbng u hi nào bthiếu
hoc cha đựng nhng thông tin sai sót theo yêu cu thiết
kế ban đầu. Người kim tra phi bo đảm tính toàn vn
nh chính xác ca tng bngu hi. Thông thường bước
này các nhànghiên cu stiến hành kim tra các đặc tính
cơ bn ca bng câu hi. Cth:
Tính lôgíc ca các câu trli;
Tính đầy đủ ca mt câu trli vàca mt bng câu hi;
Tính hp lý vàc thc ca các câu trli.
7
2.1.1 Kim tra vàhiu chnh dliu
Quátrình kim tra, ràsoát li bng u hi lànhm
mc đích kim tra, phát hin, sa cha vàthông báo kp
thi cho người thu thp dliu để tránh nhng sai sót
tương t. Để xlý các sai sót phát hin được qua kim tra,
ta cóthchn cách xlý tuthuc vào mc độ sai sót. C
th:
§Trvcho bphn thu thp dliu nhm làm sáng tvn
đề;
§Suy lun tcác u trli khác;
§Loi bbng câu hi.
8
2.1.2 Định biến dliu
Biến nghiên cu làtp hp các khái nim cóý nghiã mô t
(định nh, đnh lượng ) cho mc tiêu nghiên cu, đưc th
hin bng c ký hiu (mã hoá) theo mt qui ước nào đó.
Biến nghiên cu được thhin vàlàmt bphn không th
thiếu trong mô hình nghiên cu.
Biến nghiên cu cóth đưc phân loi theo kiu d
liu (dng thang đo). Biến định tính làbiến cha c g
trquan sát dng thang đo biu danh thang đo xếp
hng theo bc. Biến định lượng làbiến cha các giátr
quan sát dng thang đo khong thang đo tl. Trong
bng u hi, mi mt u hi thường phi nhm mt mc
đích quan sát nào đó. Do vy, thường mi mt u hi
tương ng vi mt biến quan sát.
9
Thídvbiến nghiên cu
Gisrng Các yếu ttác động đến quyết định la chn
(mua) ăn lin nhãn hiu “Ho Ho”ca khách hàng trên th
trường TP.HCMlà: (a1) Cht lượng SP; (a2) Khu vphùhp;
(a3) Định lượng va đủ; (a4) Ddàng mua; (a5) Bao bìhp dn.
Khi đi sâu nghiên cu vcht lượng”sn phm, c thuc nh
cu thành kết lun cht lượng sn phm tt ca ăn lin ”Ho
Ho”gm có: (a1.1) Si dai (khi ăn); (a1.2) Màu sc ca
nưc dùng tươi ngon; (a1.3) Cóthành phn dinh dưỡng cao;
Vàcác yếu tcòn li cũng cócác thuc nh xác định cng.
10
Thídvbiến nghiên cu
thídtrên c biến s: a1; a2; a3; a4 làcác biến s
trc tiếp (cp 1) tác động đến quyết định la chn ăn
liến “Ho Ho. Còn các biến sa1.1; a1.2; làc biến
scp 2 ( Xem mô hình nghiên cu).
Thíd: Viu hi Xin vui lòng cho biết sthích ca bn
đối vi sa chua Vinamilk? -> Ta cóth định biến nghiên
cu là:
c3: Sthích ca khách hàng đối vi sa chua Vinamilk.
11
2.1.3 Mã hoádliu
Mã hoádliu (Coding) làquátrình chuyn đổi c
trli thành dng mã s để nhp vàxlý dliu. Mc đích
ca vic mã hoálàto nhãn (labels) cho các câu trli,
thường làbng các con s, hay ký hiu. Mt trli khi mã
hoá thưng sthhin bng 1ký tchstrli (s đo).
Thíd: Vi u hi Xin vui lòng cho biết sthích ca bn đối
vi sa chua Vinamilk?
Code: 1 2 3 4 5
Rt ghét Ghét Tm được Thích Rt thích
12
2.1.3 Mã hoádliu
Mã hoácòn giúp gim thiu các u trli bng cách
nhóm các câu trli vào 1 nhóm cócùng ý nghiã. Mã hoád
liu làm cơ scho vic thng kê phân ch dliu. Tiến trình
mã hoácóth được tiến hành bng vic lp Smã hoád
liu như sau:
vXác định loi câu trli cho nhng u hi tương ng.
Nhng u trli này cóththu thp tmt mu c bng
u hi đã hoàn tt;
vXây dng mt danh mc lit kê các u trli;
vGán choc câu trli mt nhãn hiu, hiu, mt giátr
(thường làmt con scth).
TT Câu hi nghiên cuBiến quan sát Mã trliTrli
1Vui lòng cho biết gii nh
ca bn?
a1:Gii nh 1
2
Nam
N
2Xin vui lòng cho biết bn
thuc nhóm tui nào dưi
đây?
a2: Nhóm tui1
2
3
4
5
Dưi 18 tui
T19-25
T26-35
T36-45
Trên 45 tui
3Xin vui lòng cho biết s
thích ca bn đi vi sa
chua Vinamilk?
a3: Sthích ca
khách hàng đi
vi sa chua
Vinamilk.
1
2
3
4
5
Rt ghét
Ghét
Tm đưc
Thích
Rt thích
13
Hình 7.1: Smã hoádliu
2.2 Nhp dliu lưu tr
2.2.1-Nhp dliu vào máy tính
(Inputing data into computer)
2.2.2-Làm sch dliu
(Data cleaning)
C BƯỚC CÔNG ViC
2.2.3- Lưu trdliu
(Data saving)
15
2.2.1 Nhp dliu vào máy tính
Bng câu hi sau khi phng vn, hiu chnh vàmã
hoádliu thìcông vic tiếp theo lànhp dliu vào máy.
Dliu sau khi nhp xong dng mt ma trn được gi
Ma trn dliu(data matrix). Các phn mm xlý d
liu trong thng kê đều cn dliu dng ma trn.