1
1
.
ỦY BAN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG CAO ĐẲNG KỸ THUẬT NGUYỄN TRƯỜNG TỘ
GIÁO TRÌNH
MÔN HỌC: PHAY CƠ BẢN
NGÀNH: CẮT GỌT KIM LOẠI
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG, TRUNG CẤP
(Ban hành kèm theo Quyết định số 200 /QĐ-CĐKTNTT ngày 19 tháng 9 năm 2022
của Hiệu Trưởng Trường Cao đẳng Kỹ thuật Nguyễn Trường Tộ)
(LƯU HÀNH NỘI BỘ)
TP. Hồ Chí Minh, năm 2022
2
2
LỜI NÓI ĐẦU
Nhằm đổi mới phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng đào tạo và đào
tạo theo nhu cầu xã hội. Trường Cao đẳng Kỹ thuật Nguyễn Trường Tộ tổ chức
biên soạn giáo trình trình độ Trung cấp, Cao đẳng cho tất cả các môn học thuộc các
ngành, nghề đào tạo tại trường. Từ đó giúp cho học sinh – sinh viên có điều kiện
học tập, nâng cao tính tự học và sáng tạo.
Giáo trình môn học Phay Cơ bản thuộc các môn chuyên ngành của ngành
đào tạo Cắt gọt kim loại.
•Vị trí môn học: được bố trí ở học kỳ 2 của chương trình đào tạo cao đẳng
và học kỳ 2 của chương trình trung cấp.
•Mục tiêu môn học:
Sau khi học xong môn học này người học có khả năng:
* Kiến thức:
+ Trình bày được các các thông số hình học của dao phay mặt phẳng;
+ Nhận biết được các bề mặt, lưỡi cắt, thông số hình học của dao phay mặt
phẳng.
* Kỹ năng:
+ Lập được kế hoạch khi phay mặt phẳng ngang, song song, vuông góc, bậc,
nghiêng;
+ Vận hành được máy phay để gia công mặt phẳng ngang, song song, vuông
góc, bậc, nghiêng đúng quy trình quy phạm, đạt yêu cầu kỹ thuật, đúng thời gian
quy định, đảm bảo an toàn cho người và máy.
* Năng lực tự chủ và trách nhiệm:
- Nhận thức được tầm quan trọng của môn học đối với nghề nghiệp.
- Hình thành ý thức học tập, say mê nghề nghiệp qua từng bài học.
- Có tác phong công nghiệp, an toàn lao động trong quá trình làm thí nghiệm
và thực tập.
•Thời lượng và nội dung môn học:
Thời lượng: 75 giờ; trong đó: Lý thuyết 15, Thực hành 56, kiểm tra: 04
Nội dung giáo trình gồm các chương/ bài:
- Bài 1: Vận hành và bảo dưỡng máy phay vạn năng
- Bài 2: Các loại dao phay mặt phẳng
- Bài 3: Phay mặt phẳng ngang
- Bài 4: Phay mặt phẳng song song, vuông góc
- Bài 5: Phay mặt phẳng bậc
- Bài 6: Phay mặt phẳng nghiêng
Trong quá trình biên soạn giáo trình này tác giả đã chọn lọc những kiến thức
cơ bản, bổ ích nhất, có chất lượng nhằm đáp ứng tốt nhu cầu giảng dạy của giáo
viên và học tập của học sinh – sinh viên bậc cao đẳng, trung cấp tại trường.
Tuy nhiên, quá trình thực hiện không thể tránh những thiếu sót, tác giả rất
mong nhận được sự đóng góp của quý thầy cô đồng nghiệp và các em học sinh –
sinh viên để hiệu chỉnh giáo trình ngày càng hiệu quả hơn.
Trân trọng cảm ơn.
Tác giả
3
3
MỤC LỤC
Trang
LỜI NÓI ĐẦU
MỤC LỤC
Bài 1: Vận hành và bảo dưỡng máy phay vạn năng
1.Vận hành máy phay
1.1.Cấu tạo máy phay
1.2. Các phụ tùng kèm theo máy phay
1.3. Quy trình vận hành máy phay
1.4. Chăm sóc máy và các biện pháp an toàn khi sử dụng máy phay
Bài 2: Các loại dao phay mặt phẳng
1.Cấu tạo của các loại dao phay mặt phẳng.
1.1.Dao phay trụ.
1.2.Dao phay mặt đầu
2.Các thông số hình học của dao phay mặt phẳng.
3.Ảnh hưởng của các thông số hình học của dao phay đến quá trình cắt.
4. Công dụng của các loại dao phay mặt phẳng.
Bài 3: Phay mặt phẳng ngang
1. Các yêu cầu kỹ thuật khi phay mặt phẳng
2. Phương pháp gia công.
2.1.Gá lắp, điều chỉnh Ê tô
2.2. Gá lắp điều chỉnh phôi.
2.3. Gá lắp và điều chỉnh dao.
2.4. Điều chỉnh máy
2.5. Cắt thử và đo.
2.6. Tiến hành gia công
3. Các dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục
4. Kiểm tra sản phẩm
4.1. Phương pháp kiểm tra mặt phẳng
2
3
8
7
7
13
16
20
22
23
23
24
25
26
26
27
28
28
28
29
29
30
31
31
31
32
32
4
4
4.2. Kiểm tra độ phẳng
5. Vệ sinh công nghiệp
Bài 4: Phay mặt phẳng song song, vuông góc
1. Các yêu cầu kỹ thuật khi phay mặt phẳng song song và vuông góc.
2. Phương pháp gia công.
2.1.Gá lắp, điều chỉnh Ê tô
2.2. Gá lắp điều chỉnh phôi.
2.3. Gá lắp và điều chỉnh dao.
2.4. Điều chỉnh máy
2.5. Cắt thử và đo.
2.6. Tiến hành gia công
3. Các dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp khắc phục
4. Kiểm tra sản phẩm.
4.1. Kiểm tra kích thước:
4.2. Kiểm tra độ song song giữa các cặp cạnh
4.3.Gá lắp, điều chỉnh ê tô hàm song song có đế xoay.
4.4. Gá lắp, điều chỉnh phôi.
Bài 5: Phay mặt phẳng bậc
1. Cấu tạo của các loại dao phay mặt bậc
1.1. Vật liệu làm dao phay
1.2.Các loại dao phay .
2. Các thông số hình học của dao phay mặt phẳng.
3. Ảnh hưởng của các thông số hình học của dao phay đến quá trình cắt
4. Yêu cầu kỹ thuật khi phay mặt phẳng bậc.
5. Phương pháp gia công
5.1.Gá lắp, điều chỉnh êtô.
5.2.Gá lắp, điều chỉnh phôi.
5.3.Gá lắp, điều chỉnh dao.
5.4. Điều chỉnh máy
5.5. Cắt thử và đo
33
33
34
35
35
35
36
39
40
41
41
43
44
44
45
49
50
53
54
54
54
55
56
57
58
58
58
59
60
61
5
5
5.6. Tiến hành gia công.
6. Dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp đề phòng
7. Kiểm tra sản phẩm.
Bài 6: Phay mặt phẳng nghiêng
1. Yêu cầu kỹ thuật khi phay mặt phẳng nghiêng
2. Phương pháp gia công
2.1.Gá lắp, điều chỉnh Ê tô
2.2. Gá lắp điều chỉnh phôi.
2.3. Gá lắp và điều chỉnh dao.
2.4. Điều chỉnh máy
2.5. Cắt thử và đo.
2.6. Tiến hành gia công
3. Dạng sai hỏng, nguyên nhân và biện pháp đề phòng
4. Kiểm tra sản phẩm.
Tài liệu tham khảo
61
65
65
66
66
66
66
68
71
73
74
74
83
85
87