GIÁO TRÌNH QUẢN
TRỊ NHÂN SỰ
S khác bit gia nhng nhà qun tr quc t
nhà qun tr trong nưc, là nhà qun tr quc t
phi bit tìm cách làm cho các hot ng ti nưc
nhà phù hp vi các a phương nưc ngoài và
quan h tt vi chính ph nưc ó
I
H THNG LÝ THUYT CN BN
V QUN TR NHÂN S
I. C CU GIÁO TRÌNH QUN TR NHÂN S:
Giáo trình gm 6 chương có liên quan cht ch vi nhau, b sung cho nhau to thành mt
cơ cu hoàn chnh.
- Chng u: Trình bày khái nim và h thng lý thuyt cn bn ca qun tr nhân s.
H thng lý thuyt này làm nn tng cho vic nghiên cu hành vi ca ngưi lao ng 
t ó giúp cho các nhà qun tr nhân s s dng các tác nhân thích hp nhm to ra ng
cơ thúc y nhân viên, hoàn thành mc tiêu.
- Chng th hai: phân tích công vic. Chương này nhm xác nh cách thc chi tit các
chc nng, nhim v chính ch yu ca công vic, làm cơ s cho vic tuyn ch!n nhân
viên.
- Chng th ba: tuyn dng nhân viên. "ây là công vic gi vai trò quan tr!ng trong
hot ng ca doanh nghip. Vic tuyn dng nhân viên là yêu c#u quan tr!ng quyt nh
cho hot ng ca doanh nghip lâu dài.
- Chng th t: "ào to nâng cao nng lc chuyên môn k$ thu%t. "ào to nâng cao
nng lc chuyên môn k$ thu%t cho tt c m!i hot ng ca doanh nghip là khâu quan
tr!ng ni lin quá trình tuyn dng vi quá trình s dng lao ng có hiu qu.
- Chng th nm: Nâng cao hiu qu s dng lao ng. Chơng này cung cp cho nhà
qun tr nhng cách thc  s dng lao ng có nng sut, cht lng và hiu qu cao.
- Chng th sáu: Mt s vn  s dng lao ng ca các công ty #u tư nưc ngoài.
Chương này có liên quan n l&nh vc kinh t quc t trong vic s dng lao ng. Các
nhà qun tr nhân s c#n phi bit ưc cung cách tuyn dng, b trí, s dng lao ng
và các chính sách tin lương ca các công ty nc ngoài #u tư vào nưc ta; "ây c'ng là
nhng vn  c#n thit giúp cho các nhà doanh nghip ca nưc ta nghiên cu khi #u tư
ra nưc ngoài.
Tóm tt.
Qun tr ngun tài nguyên nhân s là thc hin chc nng t chc ca qun tr cn bn,
và có vai trò to ln trong hot ng sn xut kinh doanh. Các nhân t làm tho mãn
nhng cm giác v thành tích, s trưng thành ngh nghip và tha nh%n rng ai c'ng có
th có kinh nghim trong công vic tu( theo mc  khó khn và phm vi u ưc coi
như các ng cơ thúc y, các ng cơ nhu c#u ca mt cá nhân ưc hưng ti nhng
mc ích là nhng khát v!ng trong môi trưng ó. S tn ti ca các mc ích trong môi
trưng ó có th nh hng ti sc mnh nht nh ca ng cơ. Mt s lý thuyt cn bn
ca qun tr nhân s, giúp cho các nhà qun tr nghiên cu có h thng và ng dng tt
trong qun triu hành nhân viên.
II. KHÁI NIM VÀ VAI TRÒ CA QUN TR NHÂN S:
2.1. Khái nim v qun tr nhân s:
K t khi hình thành xã hi loài ngưi, con ngưi bit hp qu#n thành t chc thì vn 
qun tr b)t #u xut hin. M*i hình thái kinh t xã hi u g)n lin vi mt phương thc
sn xut nht nh, xu hưng ca qun tr ngày càng phc tp cùng vi s phát trin ngày
càng cao ca nn kinh t xã hi. Nhưng dù bt c xã hi nào vn  mu cht ca qun
tr v+n là qun tr nhân s. Mt doanh nghip dù có ngun tài chính di dào, ngun tài
nguyên v%t t phong phú, h thng máy móc thit b hin i i chng na c'ng s tr nên
vô ích, nu không bit hoc qun tr kém ngun tài nguyên nhân s. Chính cung cách
qun tr tài nguyên nhân sy to ra b mt vn hoá ca t chc, to ra b#u không khí
có s oàn kt giúp , l+n nhau hay lúc nào c'ng cng th-ng bt n nh.
Nghiên cu môn qun tr cn bn cho chúng ta n)m ưc các chc nng cơ bn ca qun
tr bao gm:
- Chc nng hoch nh
- Chc nng t chc
- Chc nng lãnh o
- Chc nng kim tra
Nhiu tác gi coi các chc nng qun tr v hoch nh, t chc lãnh o và kim tra là
trung tâm v các cuc bàn lu%n v qun tr. Nhng chc nng hp thành quá trình qun
tr này, quá trình ưc hp thành mt cách t t  mt vic nào ó u liên quan n
qun tr bt k theo kiu t chc hay cp qun tr nào. Khi lu%n gii v vn y các
nhà qun tr Harold, Koontz và Cyril nói: "Khi hành ng theo kh nng qun tr ca
mình, các ch tch, trưng phòng, c công, giám th, trng khoa, giám mc và nhng
ngưi ng #u các cơ quan ca chính ph u làm cùng mt vic. Vi tư cách nhà qun
tr tt c nhng ngưi này ph#n nào u tin hành theo công vic c hoàn thành cùng
vi con ngi và thông qua con ngưi. Vi tư cách nhà qun tr, m*i ngưi trong s h! lúc
này hay lúc khác u phi thc hin nhng nhim v c trưng ca nhng nhà qun tr".
Th%m chí mt qun tr gia ưc vic c'ng s dng các chc nng qun tr này, mc dù
trong nhiu trưng hp các chc nng này c'ng ưc s dng theo trc giác.
Hoch nh bao hàm mt vic thit l%p các mc tiêu và i tưng i vi t chc và phát
trin các biu  công vic cho thy nhng mc tiêu và i tưng ó ưc hoàn thành
như th nào. Khi k hoch ã ưc hình thành thì vic t chc tr nên quan tr!ng. Chc
nng này bao hàm vic kt hp các ngun lc vi nhau là con ngi, vn và thit b mt
cách hiu qu nht  hoàn thành mc tiêu. Do v%y t chc bao hàm nhiu vic kt hp
các ngun lc.
Vì v%y, qun tr nhân s chính là vic thc hin chc nng t chc ca qun tr cn bn.
Chc nng ca t chc chính là qun tr tài nguyên nhân s, bao gm các ni dung cơ
bn sau ây:
1. Phân tích công vic
2. Tuyn dng nhân viên
3. "ào to và nâng cao nng lc chuyên môn cho nhân viên
4. Nâng cao hiu qu s dung lao ng thông qua vic s dng h thng kích thích v%t
cht và tinh th#n i vi nhân viên.
Như v%y qun tr nhân s g)n lin vi vic t chc, bt k( doanh nghip nào hình thành
và hot ng thì u phi có b ph%n t chc.
Vì v%y vic qun tr nhân s là qun tr tài nguyên nhân s cùng vi vic phân tích công
vic, tuyn dng nhân viên, ào to và nâng cao nng lc chuyên môn nhm nâng cao
hiu qu s dng lao ng mt cách tt nht  thc hin mc tiêu ca t chc (Xem
hình 1.1)
Hình 1.1. Quan h gia chc nng t chc và qun tr nhân s
Sơ  trên mô t ni dung ca qun tr nhân s chính là thc hin chc nng t chc. "i
vi m!i loi hình ca doanh nghip u phi qun tr tài nguyên nhân s, nhng mc 
phc tp ca các ni dung ph thuc vào tính cht và qui mô ca tng loi hình kinh
doanh.
2.2. Vai trò ca qun tr nhân s:
2.2.1. Qun lý chính sách và  ra chính sách liên quan n tài nguyên nhân s
doanh nghip.
B ph%n qun tr nhân s óng vai trò ch yu trong vic qun lý chính sách, nhm m
bo rng chính sách do Nhà nc qui nh ưc thc hin úng và #y  trong doanh
nghip. B ph%n qun tr nhân s còn  ra và gii quyt các chính sách trong phm vi
ca doanh nghip nhm thc hin mc tiêu ca t chc. Chính sách nhân s ưc thc
hin thông qua vic c vn cho ngưi ng #u t chc trong vic  ra và gii quyt
nhng vn  liên quan n con ngưi trong doanh nghip.
2.2.2. Tư vn cho các b phn nhân s trong doanh nghip:
Mt b ph%n nào ó trong doanh nghip có th có vn  công nhân b. vic, b ph%n có
t/ l công nhân v)ng mt cao, b ph%n khác có vn  th)c m)c v ch  ph cp...
Trong tt c các vn  trên, ngưi phc trách v nhân s và nhân viên b ph%n nhân s
n)m vng chính sách nhân s ca Nhà nưc và doanh nghip m nh%n vic gii quyt
các vn  khó khn c th và tư vn cho ngưi ng #u doanh nghip gii quyt nhng
vn  phc tp. Như v%y b ph%n qun tr nhân s óng vai trò tư vn cho các nhà qun
tr.
2.2.3. Cung cp các dch v:
Vai trò cung cp các dch v tuyn dng, ào to và phúc li cho các b ph%n khác ca
qun tr nhân s. Ch-ng hn như qun tr nhân s giúp , các b ph%n khác trong vic
tuyn m tr)c nghim và tuyn ch!n nhân viên. Do tính cht chun môn hoá, nên qun
tr nhân s thc hin hay tư vn ph#n ln công vic nhân s s có hiu qu hơn các b
ph%n khác m nhim. Thưng không my khi các b ph%n khác ng ra trc tip làm
các chc nng ca qun tr nhân s, các b ph%n khác c'ng nh b phân qun tr nhân s
cung cp các dch v liên quan n vic qun tr nhân viên. Quyt nh vic tuyn ch!n
nhân viên trong iu kin cơ ch th trng là do các b ph%n chuyên môn quyt nh, nh-
ng #y  các thông tin cho vic quyt nh là do b ph%n dch v qun tr nhân s
cung cp.
Ngoài ra, các chương trình ào to u c b ph%n nhân viên s)p t k hoch và t
chc và thng ưc các b ph%n khác tham kho ý kin.
B ph%n qun tr nhân s c'ng qun lý các chơng trình lương hưu, lương bng, an toàn
lao ng. Lu tr và bo qun các h sơ nhân viên có hiu qu, giúp cho các b ph%n khác
ánh giá chính xác vic hoàn thành công vic ca nhân viên.
2.2.4. Kim tra nhân viên:
B ph%n qun tr nhân s m nh%n chc nng kim tra quan tr!ng bng cách giám sát,
các b ph%n khác m bo vic thc hin các chính sách, các chương trình thuc v nhân
s ã  ra hay không.