1
UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH QUẢNG TRỊ
TRƯỜNG CAO ĐẲNG SƯ PHẠM
MODULE 6
GIÁO DỤC MẦM NON THEO QUAN ĐIỂM
GIÁO DỤC LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM
ThS. NGUYỄN THỊ TRẦM CA
Quảng Trị, 2022
2
Module 6. GIÁO DỤC MẦM NON THEO QUAN ĐIỂM GIÁO DỤC
LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM
A. MỤC TIÊU
Sau khi học xong module này, người học sẽ:
- Phân tích được cơ sở khoa học của quan điểm lấy trẻ em làm trung tâm
trong GDMN.
- Vận dụng kiến thức được trang bị vào đánh giá thực trạng theo quan điểm
giáo dục lấy trẻ em làm trung tâm ở cơ sở GDMN.
- Đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả vận dụng quan điểm giáo dục
lấy trẻ em làm trung tâm ở cơ sở GDMN.
B. MÔ TẢ NỘI DUNG
Module Giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
gồm có các nội dung cơ bản sau:
1. Cơ sở khoa học của quan điểm giáo dục lấy trẻ em làm trung tâm trong
GDMN.
2. Hướng dẫn vận dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ em làm trung tâm trong
xây dựng môi trường giáo dục.
3. Hướng dẫn vận dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong
xây dựng kế hoạch, thực hiện và đánh giá các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ
em.
C. NỘI DUNG CỤ THỂ
LÝ THUYẾT (20 tiết)
PHẦN 1. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUAN ĐIỂM GIÁO DỤC LẤY TRẺ
EM LÀM TRUNG TÂM TRONG GIÁO DỤC MẦM NON
Trong giai đoạn hiện nay, khi đất nước bước vào thời kỳ hội nhập - thời
kỳ mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng phải đối mặt với bao nhiêu thách thức thì giáo
dục lại càng đóng một vai trò vô cùng trọng yếu. Bởi l, trong tất cả các khâu
đầu tư thì đầu tư về ngun lực con người là đầu tư có tính chiến lược. Do vậy,
Đảng và Nhà nước đã chỉ đạo, đưa ra những quyết sách đổi mới giáo dục toàn
diện trong đó có những chỉ đạo liên quan đến giáo dục mầm non, đặt ra mục tiêu
của Giáo dục mầm non trong chương trình đổi mới hiện nay là xây dựng môi
trường giáo dục Lấy trẻ làm trung tâm, giúp trẻ phát triển tốt về thể chất, trí tuệ,
3
thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị cho trẻ vào
lớp Một.
Để hiểu thế nào là dạy học lấy trẻ làm trung tâm, chúng ta cần biết trẻ em
học như thế nào? Quá trình học của trẻ diễn ra ra sao?
1. Trẻ mầm non học như thế nào?
Thảo luận và chia sẻ
Câu 1. Quá trình “học” của trẻ diễn ra như thế nào?
Câu 2. Trẻ em học như thế nào? (Phương thức học của trẻ như thế nào?)
Thông tin phản hồi
1.1. Việc học của trẻ mầm non
- Học là quá trình đạt được sự hiểu biết, kiến thức, hành vi, kỹ năng, giá trị, thái
độ và sở thích mới (Richard Gross)
- Các bước của quá trình học tập:
+ Tiếp nhận/thu thập
+ Xử lý trong não
+ Tái tạo
Theo sơ đ dưới đây:
Việc học của trẻ diễn ra khi: trẻ tương tác với người lớn, với bạn bè và thế giới
4
xung quanh.
⚫
Trẻ khám phá và tìm tòi
⚫
Khi trẻ với trẻ giao tiếp, tương tác với nhau
⚫
Khi trẻ khám phá, sử dụng các giác quan ( sờ, ngửi,nếm…)
⚫
Quan sát và lắng nghe
⚫
Khi bắt chước và thực hành
⚫
Khi được chỉ bảo hay hướng dẫn
⚫
Khi tiếp nhận sự giúp đỡ vật chất
⚫
Khi trẻ suy nghĩ, tưởng tượng, liên tưởng
⚫
Khi nói chuyện
⚫
Khi nhớ mọi thứ
⚫
Khi liên hệ với những hiểu biết đang có hoặc với cách thức
đang thực hiện điều gì đó
⚫
Khi giải quyết một vấn đề nào đó
⚫
Khi trẻ khỏe mạnh và được chăm sóc
1.2. Trẻ mầm non học như thế nào?/ Phương thức học của trẻ mầm non
- Học qua bắt chước
Đây là phương thức học chủ đạo của trẻ nhỏ, đặc biệt là với trẻ nhà trẻ.
Trẻ nhìn, quan sát, lắng nghe và bắt chước làm theo.
Trẻ học rất nhanh, tích luỹ nhiều kiến thức và kĩ năng, đặc biệt kĩ năng sống, kĩ
năng tương tác với người khác và đ vật.
- Học qua làm –thực hành thực tế (Nhổ cỏ, tưới cây, nhặt lá…)
- Làm thí nghiệm khoa học (Chơi, thực hành, thí nghiệm, trải nghiệm)
5
Xem clip về hoạt động thí nghiệm và trải nghiệm
Làm thí nghiệm: https://www.youtube.com/watch?v=in-a73SbW1Y
Trải nghiệm: https://www.facebook.com/watch/?v=215297636063514
+ Trẻ thích thú được trải nghiệm trực tiếp sự vật
+ Có sự tham gia của các giác quan trong quá trình trải nghiệm
+ Tự phát hiện ra những điều lý thú khi chơi với nước (dậm chân, nước bắn
lên…)
* Phân biệt sự khác biệt giữa thí nghiệm và trải nghiệm như thế nào?
+ Thí nghiệm:
Thí nghiệm là phương pháp nghiên cứu các sự vật, hiện tượng bằng cách
sử dụng các phương tiện vật chất để can thiệp vào trạng thái tự nhiên của chúng.
Vậy làm thí nghiệm là một kĩ thuật tổ chức cho trẻ học. Trẻ mầm non làm thí
nghiệm cần đơn giản, gần gũi và đảm bảo an toàn cho trẻ.
Khi làm thí nghiệm trẻ sử dụng các đ dùng, vật liệu khác nhau (cốc, nước,
trứng; cây + các bình trng cây + để ở nơi ánh sáng/ tưới nước…)
+ Trải nghiệm:
Trải nghiệm là quá trình khám phá, thử nghiệm trực tiếp với đối tượng để
hình thành các khái niệm và đưa ra các phân tích, nhận xét và kết luận của bản
thân về kiến thức ấy.
Khi trải nghiệm trẻ tiếp xúc trực tiếp với đối tượng và sử dụng tối đa các
giác quan để tìm hiểu đối tượng.
Vai trò của GV giúp:
(1) Trẻ tự tìm tòi và phát hiện ra những kiến thức mới;
(2) Trẻ rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân;
(3) Vận dụng kiến thức và kĩ năng vào cuộc sống.
- Học qua trao đổi chia sẻ:
+ Thuyết trình cùng đ vật;
+ Kể lại sự việc đã xảy ra;
+ Kể chuyện/ miêu tả vật thật;
+ Kể chuyện theo trí nhớ (kể lại chuyện đã được nghe kể/ đọc);
+ Kể chuyện sáng tạo.
- Học qua tư duy - suy luận (ở mức độ đơn giản)