Hiệu quả từ nguyên lý TPS (Toyota
Production System)
“Kể từ khi Toyota được thành lập, chúng tôi luôn hướng theo một
nguyên tắc cơ bản là đóng góp cho sự phát triển của xã hội thông
qua vận hành một hệ thống sản xuất mang lại chất lượng sản
phẩm và dịch vụ cao. Hoạt động kinh doanh của chúng tôi dựa
trên nguyên tắc cơ bản đã mang lại những giá trị niềm tin, và
những phương thức kinh doanh theo thời gian trở thành một thứ
vũ khí cạnh tranh. Những giá trị trong quản lý và những phương
thức kinh doanh ấy được biết tới với tên gọi chung là “Toyota
Production System” (TPS) tạm dịch là Hệ thống sản xuất Toyota”,
lời tâm sự của Chủ tịch tập đoàn xe hơi Toyota Fujio Cho về
những nguyên lý dẫn đến thành công của Toyota.
Thông thường, những tập đoàn có lịch sử phát triển lâu dài và uy
tín thường tự mãn với những thành tích họ đã đạt được và hoạt
động theo những cách thức truyền thống, vốn có. Tuy nhiên, với
mức độ cạnh tranh thương trường như hiện nay của các hãng
lớn trên thế giới, doanh nghiệp phải đưa ra những quyết định
nhanh, kịp thời và phù hợp với xu hướng phát triển của thị trường
ngày một khắt khe hơn. Do vậy, để giữ được khả năng cạnh
tranh toàn cầu, Toyota phải thực sự linh hoạt, có những phản
ứng và phân tích kịp thời cùng với sự thay đổi của thị hiếu tiêu
dùng, mang lại lợi nhuận và sự tăng trưởng lớn cho tập đoàn. Và
để có được một Toyota thành công như ngày hôm nay, bí quyết
của Toyota nằm ở phương pháp quan lý linh hoạt dựa trên quan
điểm về TPS.
TPS không đơn giản là việc cải tiến khoa học kỹ thuật để đạt tốc
độ nhanh hơn mà chính là khả năng phát triển dựa trên sự tiết
kiệm tối đa trong sần xuất, giảm thiểu hàng tồn kho, cắt giảm chi
phí không cần thiết, nâng cao hiệu quả sản xuất của trang thiết bị
máy móc. Ở đó, nhân công luôn được khuyến khích hơn và mỗi
công nhân có thể tự hào về vai trò và trách nhiệm của họ.
Vậy nên, dù TPS có nguồn gốc từ hệ thống sản xuất của Toyota
nhưng nhiều doanh nghiệp đã thành công trên thị trường toàn
cầu cũng đang áp dụng bởi TPS cung cấp cho người đứng đầu
doanh nghiệp những hàm ý quan trọng trong sản xuất kinh
doanh. Ông Jack Welch, CEO của GE từng nói: "Chúng tôi đã
từng có thể bán bất kể sản phẩm nào mà chúng tôi sản xuất.
Thực sự không khó để có lợi nhuận từ sản xuất ở thời điểm đó,
nhưng để cạnh tranh ở thời điểm hiện nay, chúng tôi phải làm tốt
hơn những cái mà chưa bao giờ trước đây chúng tôi có thể làm
được. Và để làm được điều này, chúng tôi đã
nghiên cứu và áp dụng triệt để nguyên tắc TPS của Toyota".
Hai trụ cột không thể tách rời
1. Sản xuất
đúng thời
điểm
Nói một
cách ngắn
gọn và dễ
hiểu về
TPS thì có
thể dựa
vào hai trụ
cột chính:
Just in time
(JIT) và Jidoka. JIT là một loạt các nguyên tắc, công cụ và kỹ
thuật hỗ trợ tối đa vào quá trình sản xuất và phân phối sản phẩm
đúng số lượng và đảm bảo trong thời hạn nhất định với mục đích
rút ngắn thời gian sản xuất và giảm lãng phí. Thực chất, JIT là
một công nghệ quản lý sản xuất toàn diện, nhằm duy trì một hoạt
động liên tục, có hệ thống và thích ứng với sự thay đổi của nhu
cầu tiêu dùng một cách linh hoạt.
Để thực hiện quá trình sản xuất đúng thời điểm, chỉ những chi tiết
tốt nhất mới được di chuyển sang khâu tiếp theo và sản xuất
không được vượt mức quy định. Nhờ thế, lượng tồn kho không
cần thiết sẽ bị xoá bỏ hoàn toàn, nhà máy sẽ không cần đến việc
tạo ra các nhà kho và giảm bớt được chi phí lưu kho, gọi là
nguyên tắc vận hành Kanban - Kanban là dụng cụ chỉ thị sản xuất
và vận chuyển dưới dạng một tấm thẻ ghi thông tin, hỗ trợ cho
việc lập kế hoạch và kiểm soát sản xuất, đặc biệt là kiểm soát
hàng dự trữ. Đó là mục tiêu giảm thiểu hàng tồn kho, tránh lãng
phí, hao hụt trong sản xuất.
2. Tự kiểm soát lỗi (Jidoka)
Cũng với vai trò tự động hóa nhưng Jidoka không cần người phụ
trách phaả đứng giám sát khi máy đang hoạt động bởi đây là bộ
máy kiểm soát lỗi có cài đặt một thiết bị tự động dừng. Nhờ đó,