Ho - dấu hiệu nhiều bệnh ở trẻ sơ sinh
Do trẻ sơ sinh chưa biết nói nên ho là một trong những dấu hiệu có thể giúp các
bậc cha mẹ nhanh chóng hiểu rằng bé đang gặp một số vấn đề về sức khoẻ. Ho ở
trẻ sơ sinh không phải là bệnh mà nó chỉ là triệu chứng, dấu hiệu của một số bệnh
căn bệnh, có thể là bệnh đơn giản nhưng đó cũng có thể là triệu trứng của căn bệnh
nghiêm trọng mà cha mẹ không nên xem thường. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu một
số bệnh thường gặp ở trẻ sơ sinh có biểu hiện ho.
1. Viêm tiểu phế quản
Viêm tiểu phế quản là một trong những bệnh rất hay thường gặp ở trẻ sơ sinh, đặc
biệt là ở trẻ từ 3 – 6 tháng tuổi. Viêm tiểu phế quản xảy ra khi các tiểu phế quản
nhỏ có kích thước < 2mm này bị viêm nhiễm do loại virus hô hấp có tên RSV gây
ra làm cho tiểu phế quản bị sưng phù, tiết dịch làm đường thở bị chít hẹp khiến bé
có triệu chứng thở khò khè. Lúc đầu triệu chứng giống có thể giống như bé bị cảm
(ho, sổ mũi, sốt nhẹ) nhưng sau đó bé sẽ ho nhiều hơn, ho có đờm (nhiễm trùng do
vi khuẩn), khò khè, thở kéo lồng ngực... Nếu không được điều trị kịp thời có thể
dẫn đến các biến chứng như viêm phổi, đường thở nhạy cảm... Hiện các nhà khoa
học cũng chứng minh được mối liên hệ giữa bệnh Viêm tiểu phế quản và căn bệnh
hen suyễn khi có khoảng 1/3 trẻ viêm phế quản có nguy cơ bị hen suyễn.
2. Viên thanh khí quản
Nếu tiếng ho của bé có dạng ông ổng nghe như tiếng chó sủa thì có thể bé bị viêm
thanh khí quản, đây là kiểu ho đặc trưng do thanh khí quản bị phù nề thường gặp ở
trẻ trong độ tuổi từ 3 tháng đến 3 tuổi. Nguyên nhân thường gặp là do bị nhiễm
virus, bé bị cảm lạnh do thay đổi nhiệt độ... Bé sẽ ho nhiều vào ban đêm với tiếng
ho ông ổng đặc trưng, các triệu chứng như thở rít, khó thở (do đường thanh khí
quản bị hẹp do phù nề) cũng trở nên trầm trọng hơn. Nếu viêm thanh khí quản
không được điều trị có thể trở thành mức độ cấp tính với triệu chứng điển hình như
ho, thở rít khi nằm yên, khó thở nặng, đường thanh khí quản hẹp nặng làm bé tím
tái và gây tắc nghẽn hô hấp nguy hiểm đến tính mạng. Ngoài ra nếu không được
điều trị kịp thời thì Viêm thanh khí quản cũng có thể gây viêm tai giữa, viêm khí
phế quản, viêm phổi.
Đưa trẻ đi khám bệnh ngay khi có các triệu chứng ho là cách tốt nhất đảm bảo sức
khỏe cho bé.
3. Viêm phổi
- Viêm phổi là căn bệnh nghiêm trọng về đường hô hấp có thể gây nguy hiểm đến
tính mạng đặc biệt là ở trẻ sơ sinh hay trẻ đẻ non, nhẹ cân nếu không được điều trị
kịp thời và do hệ miễn dịch của bé còn rất yếu nên bệnh có tốc độ tiến triển rất
nhanh và nặng.
- Xét về nguyên nhân thì viêm phổi ở trẻ sơ sinh có rất nhiều nguyên nhân đa dạng,
có thể do:
+ Vi khuẩn, virus như phế cầu, H.influenzae, coli, tụ cầu vàng...
+ Trẻ bị nhiễm bệnh trong thời gian sinh do hít phải nước ối, dịch tiết ở đường sinh
dục
+ Ngoài ra tỷ lệ của trẻ bị viêm phổi còn liên quan đến quá trình vỡ ối của mẹ, các
nhà khoa học ghi nhận nếu mẹ bị vỡ ối từ 6 – 12h trước sinh, từ 12- 24h và trên
24h thì tỷ lệ trẻ sơ sinh có nguy cơ mắc bệnh viêm phổi là 33%, 51% và 90%.
- Dấu hiệu nhận biết trẻ viêm phổi: do ở trẻ sơ sinh, những dấu hiệu đặc trưng của
viêm phổi không rõ ràng như ở người lớn nên các bậc phụ huynh cần phải đặc biệt
chú ý quan sát và ngay khi nhận thấy trẻ có các dấu hiệu như sau cần đưa trẻ đến
bệnh viện ngay:
+ Thở nhanh: thở nhanh là triệu chứng xuất hiện sớm nhất khi trẻ bị viêm phổi
(nhịp thở trên 60 lần trong 1 phút)
+ Trẻ bị sốt, ho khàn, ho có đờm (một số trẻ do sức khỏe yếu nên có thể ho ít thậm
chí không ho), khó thở, li bì, bú kém, rút lõm lồng nhực.
4. Ho do cảm lạnh
Thông thường thì hầu hết các trường hợp trẻ có thể có triệu chứng ho tuy nhiên
triệu chứng ho này lại không quá nghiêm trọng, đó là trường hợp trẻ ho do cảm
lạnh. Thường các triệu chứng của cảm lạnh là có thể có sốt nhẹ, nghẹt chảy nước
mũi, nước nhầy từ mũi xoang chảy xuống họng kích thích gây ho. Ho trong trường
hợp này thường là tiếng ho khan, ho giúp làm sạch nước mũi chảy giúp bé dễ chịu
hơn.Việc dùng thuốc kháng sinh trong trường hợp ho do cảm là không cần thiết vì
cảm lạnh la do virus, trong khi thuốc kháng sinh dùng để điều trị trong trường hợp
do vi khuẩn. Bạn có thể giúp bé cách sử dụng nước muối sinh lý làm trẻ dễ thở và
hút mũi để hạn chế nước nhầy chảy xuống họng.
Luôn chú ý, quan tâm đến những thay đổi nhỏ nhất trong sức khoẻ của bé.
5. Viêm phế quản
Ho do Viêm phế quản thường được bắt nguồn từ cơn ho khan từng cơn, không
đờm, sau đó tiến triển dần thành ho có đờm, kéo dài vào nửa đêm gần sáng. Ngoài
ra do niêm dịch phế quản sưng lên nên đường thở của bé bị hẹp lại làm bé khó thở,
thở khò khè, bú kém, trẻ mệt mỏi, có thể kèm hoặc không kèm theo sốt. Vì các
triệu chứng này cũng tương đồng với triệu chứng của các bệnh hô hấp khác nên
việc các bậc phụ huynh nhận định cơn ho của bé có phải do viêm phế quản hay
không không phải là dễ dàng, đó đó cách tốt nhất là khi thấy bé có các triệu chứng
như trên thì nên đưa bé đi khám để bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời tránh các
biến chứng của viêm phế quản như suy hô hấp.
6. Ho gà
Nếu bé chưa được tiêm vaccine ho gà thì nếu cơn ho của bé có các đặc điểm sau,
bạn cần nên đưa bé đi bệnh viện càng sớm càng tốt vì đây là căn bệnh đặc biệt
nguy hiểm cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ dưới 12 tháng tuổi.
Ho gà gây ra do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra làm khí quản của bé bị tắc
nghẽn do nhớt. Thường được bắt đầu nhưng chứng ho do cảm lạnh thông thường,
tuy nhiên sau đó rất nhanh chóng bé sẽ có những cơn ho từng cơn kéo dài kéo dài 1
phút và các cơn ho diễn ra liên tục. Khi bé gắng sức vào giữa hai cơn ho thì có
tiếng hít sâu tạo âm thanh như tiếng “ót” giống tiếng gà kêu do không khí phải di
chuyển qua khe thanh quản bị sưng phù và có thể rất nguy hiểm vì gây hiện tượng
thiếu oxy trong cơ thể. Do đó để phòng tránh bệnh ho gà thì tiêm vaccine là cách
hữu hiệu nhất.
