Hóa sinh Hormon Hóa sinh Hormon
Ths. Bùi Bá Minh Ths. Bùi Bá Minh
Đ i cạĐ i cạ ươươngng
ộ ộ ờ ờ ồ ồ
ầ ầ
t: t: C th là 1 kh i th ng nh t ơ ể ấ ố ố C th là 1 kh i th ng nh t ơ ể ố ấ ố Ho t đ ng ph i h p nh p nhàng đ ng b nh vai trò c a h ạ ộ ủ ệ ố ợ ị Ho t đ ng ph i h p nh p nhàng đ ng b nh vai trò c a h ạ ộ ố ợ ủ ệ ị th ng Th n kinh-N i ti t ố ộ ế th ng Th n kinh-N i ti t ố ộ ế -Th n kinh: ầTh n kinh: ầ ố ị ố ị -N i ti ch t mang thông tin l u đ ng N i ti ộ ế ch t mang thông tin l u đ ng ộ ế h th ng c đ nh v c u trúc ệ ố h th ng c đ nh v c u trúc ệ ố ấ ấ ề ấ ề ấ - Hormon ư ộ - Hormon ư ộ
ầ ầ
t ộ ế t ộ ế
Đ i cạĐ i cạ ươươngng 1. M t s khái ni m ộ ố ệ 1. M t s khái ni m ộ ố ệ i m c a hormon 2. Đ c ặ đđi m c a hormon ủ ể 2. Đ c ặ ủ ể c a h th ng th n kinh-n i ti 3. Ho t ạ đ ngộđ ngộ c a h th ng th n kinh-n i ti ủ ệ ố 3. Ho t ạ ủ ệ ố 4. Phân lo i hormon ạ 4. Phân lo i hormon ạ 5. C5. Cơơ ch tác d ng c a hormon ch tác d ng c a hormon ụ ế ế ụ
ủ ủ
M t s khái ni m M t s khái ni m
ộ ố ộ ố
ệ ệ
t ra t t ra t 1 s TB, đ vào 1 s TB, đ vào ố ố ừ ừ ổ ổ
t t ), đ th ng vào ổ ẳ t t ), đ th ng vào ổ ẳ
ộ ế ố ộ ế ố ế .. t t ế
ớ ớ
ề ề
“kích thích ho t đ ng” -Hormon: “kích thích ho t đ ng” ạ ộ -Hormon: ạ ộ c ti đ ấ ữ ơ đ M t s h p ch t h u c ượ ế ộ ố ợ M t s h p ch t h u c c ti ượ ế ấ ữ ơ ộ ố ợ tu n hoàn, tác d ng lên C quan đích ơ ụ ầ tu n hoàn, tác d ng lên C quan đích ụ ầ ơ ti t ra hormon (n i ti t: - Tuy n n i ti ế ế ộ ế ti - Tuy n n i ti t ra hormon (n i ti t: ế ộ ế ế không có ng ti h tu n hoàn, ố ệ ầ không có ng ti h tu n hoàn, ố ệ ầ - Receptor: g n đ c hi u, ái l c cao v i Hormon Receptor: g n đ c hi u, ái l c cao v i Hormon ự ệ ặ ắ ự ệ ặ ắ + phát tín hi u truy n tin phát tín hi u truy n tin ệ + ệ Protein v n chuy n: ch g n hormon, không phát tín hi u. Protein v n chuy n: ch g n hormon, không phát tín hi u. ỉ ắ ể ỉ ắ ể ệ ệ ậ ậ
ầ ầ
t ộ ế t ộ ế
Đ i cạĐ i cạ ươươngng 1. M t s khái ni m ộ ố ệ 1. M t s khái ni m ộ ố ệ 2. Đ c ặ đđi m c a hormon i m c a hormon ủ ể 2. Đ c ặ ủ ể c a h th ng th n kinh-n i ti 3. Ho t ạ đ ngộđ ngộ c a h th ng th n kinh-n i ti ủ ệ ố 3. Ho t ạ ủ ệ ố 4. Phân lo i hormon ạ 4. Phân lo i hormon ạ 5. C5. Cơơ ch tác d ng c a hormon ch tác d ng c a hormon ụ ế ế ụ
ủ ủ
i m c a hormon Đ c ặĐ c ặ đđi m c a hormon ể ể
ủ ủ
ệ ệ
ơ ế ơ ế
ộ ơ ộ ơ
ấ ấ
– Tính đ c hi u và c ch tác đ ng tùy thu c c quan đích và c u Tính đ c hi u và c ch tác đ ng tùy thu c c quan đích và c u ộ ặ ặ ộ t o c a Hormon. ạ ủ t o c a Hormon. ạ ủ – Hi u l c ph thu c vào: Hi u l c ph thu c vào: ộ ụ ộ ụ
ợ ợ
ng ng
ả ả
ủ ủ
-12 mol (peptid), 10
ư
ẫ ẫ
ặ ặ
ủ ủ
ạ ạ
ệ ự ệ ự t T c đ t ng h p và bài ti ế ố ộ ổ t T c đ t ng h p và bài ti ế ố ộ ổ V n chuy n trong huy t t ế ươ ể ậ V n chuy n trong huy t t ế ươ ể ậ Receptor. VD ĐTĐ type II do gi m receptor c a Insulin Receptor. VD ĐTĐ type II do gi m receptor c a Insulin T c đ thoái hóa ố ộ T c đ thoái hóa ố ộ – N ng đ th p: (steroid) mol (peptid), 10-6-6–10–10-9-9 (steroid) ộ ấ 1010-10-10–10–10-12 N ng đ th p: ồ ộ ấ ồ – Tác d ng nh ch t xúc tác ưnh enzym và vitamine. Khác: Tác d ng nh ch t xúc tác ụ ư ấ nh enzym và vitamine. Khác: ư ấ ụ C u t o có th là d n xu t protein ho c steroid ấ ể ấ ạ C u t o có th là d n xu t protein ho c steroid ấ ể ấ ạ Đ i v i hàng lo t ph n ng c a 1 quá trình, vd Insulin ả ứ ố ớ Đ i v i hàng lo t ph n ng c a 1 quá trình, vd Insulin ố ớ ả ứ Đ c t o ra trong c th ơ ể ượ ạ Đ c t o ra trong c th ơ ể ượ ạ ự ự
– Có s liên quan ch t ch th n kinh-n i ti Có s liên quan ch t ch th n kinh-n i ti ặ ặ
t ộ ế t ộ ế
ẽ ầ ẽ ầ
ầ ầ
t ộ ế t ộ ế
ủ ủ
Đ i cạĐ i cạ ươươngng 1. M t s khái ni m ộ ố ệ 1. M t s khái ni m ộ ố ệ i m c a hormon 2. Đ c ặ đđi m c a hormon ủ ể 2. Đ c ặ ủ ể c a h th ng th n kinh-n i ti 3. Ho t ạ đ ngộđ ngộ c a h th ng th n kinh-n i ti ủ ệ ố 3. Ho t ạ ủ ệ ố 4. Phân lo i hormon ạ 4. Phân lo i hormon ạ 5. C5. Cơơ ch tác d ng c a hormon ch tác d ng c a hormon ụ ế ế ụ
c a h th ng th n kinh-n i ti Ho t ạHo t ạ đ ngộđ ngộ c a h th ng th n kinh-n i ti
ủ ệ ố ủ ệ ố
t ộ ế t ộ ế
ầ ầ
t: t:
ACTH, TSH, ACTH, TSH,
Melatonin : : Melatonin các kích t ố các kích t ố TT33, T, T44
Các tuy n n i ti ế ộ ế Các tuy n n i ti ế ộ ế 1. Tuy n tùng: ế 1. Tuy n tùng: ế 2. Tuy n yên: ế 2. Tuy n yên: ế 3. Tuy n giáp: ế 3. Tuy n giáp: ế thymolin Thymosin, thymolin 4. Tuy n c: ế ứ Thymosin, 4. Tuy n c: ế ứ ng th n: 5. Tuy n th ậ ượ ế 5. Tuy n th ng th n: ượ ậ ế ỏ ủ
estrogen, progesteron estrogen, progesteron
ỏV : corticoids V : corticoids ủT y: catecholamine T y: catecholamine insulin, glucagon 6. Tuy n tu : ỵ insulin, glucagon ế 6. Tuy n tu : ỵ ế 7. Bu ng tr ng: ứ ồ 7. Bu ng tr ng: ứ ồ testosteron 8. Tinh hoàn: testosteron 8. Tinh hoàn:
c a h th ng th n kinh-n i ti Ho t ạHo t ạ đ ngộđ ngộ c a h th ng th n kinh-n i ti
ủ ệ ố ủ ệ ố
t ộ ế t ộ ế
ầ ầ
ềĐi u hòa: Đi u hòa:
Vùng d
i đ i ướ ồ
ả ả
Releasing factor ( Inhibiting Factor (
Releasing factor (RFRF) /) / Inhibiting Factor (IFIF))
ộ ộ
Tuy n yên ế
ươ
ỉ ỉ
Các kích tố Các kích tố
ế ế
ề Theo nh p sinh h c ọ ị Theo nh p sinh h c ị ọ c (feed-back) Đi u hòa ng ượ ề c (feed-back) Đi u hòa ng ượ ề ÂÂm tính: hay g p, nh m đ m b o m tính: hay g p, nh m đ m b o ả ằ ặ ả ằ ặ n ng đ Hormon theo nhu c u. ầ ồ n ng đ Hormon theo nhu c u. ầ ồ D ng tính: ch trong 1 giai đo n ươD ng tính: ạ ch trong 1 giai đo n ạ i t estrogen, estrogen l LH gây tăng ti ạ ế i t estrogen, estrogen l LH gây tăng ti ạ ế r ng ụ r ng ụ t LH kích thích tuy n yên ti ế kích thích tuy n yên ti t LH ế tr ngứtr ngứ
ti
Các tuy n n i ế ộ tế
Các hormon Các hormon
ầ ầ
t ộ ế t ộ ế
Đ i cạĐ i cạ ươươngng 1. M t s khái ni m ộ ố ệ 1. M t s khái ni m ộ ố ệ i m c a hormon 2. Đ c ặ đđi m c a hormon ủ ể 2. Đ c ặ ủ ể c a h th ng th n kinh-n i ti 3. Ho t ạ đ ngộđ ngộ c a h th ng th n kinh-n i ti ủ ệ ố 3. Ho t ạ ủ ệ ố 4. Phân lo i hormon ạ 4. Phân lo i hormon ạ 5. C5. Cơơ ch tác d ng c a hormon ch tác d ng c a hormon ụ ế ế ụ
ủ ủ
Phân lo i Hormon ạ Phân lo i Hormon ạ
Hr có receptor n m trong TB
ằ
H. Steroid(H v TT,sinh ỏ d c)ụ
Hr tuy n giáp ế
Hr
ơ ế
Theo c u ấ t oạ
Theo c ch tác d ngụ
Hr Protid và dx
Hr peptid
Hr có receptor g n màng TB
ắ
ầ ầ
t ộ ế t ộ ế
Đ i cạĐ i cạ ươươngng 1. M t s khái ni m ộ ố ệ 1. M t s khái ni m ộ ố ệ i m c a hormon 2. Đ c ặ đđi m c a hormon ủ ể 2. Đ c ặ ủ ể c a h th ng th n kinh-n i ti 3. Ho t ạ đ ngộđ ngộ c a h th ng th n kinh-n i ti ủ ệ ố 3. Ho t ạ ủ ệ ố 4. Phân lo i hormon ạ 4. Phân lo i hormon ạ 5. C5. Cơơ ch tác d ng c a hormon ch tác d ng c a hormon ụ ế ế ụ
ủ ủ
ủ ủ Hormon steroid, hormon tuy n giáp) ((Hormon steroid, hormon tuy n giáp) C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế n m trong t ằ n m trong t ằ ụ ụ bào ế bào ế ế ế
ể ể
c, c n protein v n chuy n. c, c n protein v n chuy n. ướ ướ
ể ậ ậ ể bào, màng nhân bào, màng nhân
ự ự ấ ấ ề ề
protein m i (ph n l n là enzyme) protein m i (ph n l n là enzyme) ầ ớ ầ ớ ử ử ạ ạ ớ ớ
Đ c đi m: ặ Đ c đi m: ặ - Không tan trong n - Không tan trong n ầ ầ - T do qua màng lipid c a t - T do qua màng lipid c a t ủ ế ủ ế - Ch t truy n tin là ph c h p Hormon-Receptor - Ch t truy n tin là ph c h p Hormon-Receptor ứ ợ ứ ợ - T o ra các phân t - T o ra các phân t
ủ ủ Hormon steroid, hormon tuy n giáp) ((Hormon steroid, hormon tuy n giáp) C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế n m trong t ằ n m trong t ằ ụ ụ bào ế bào ế ế ế
bào t bào t
ươ ươ
ắ ắ
ắ ắ
ồ ồ
ớ ớ
ng, r i vào nhân, g n v i ớ ở ng, r i vào nhân, g n v i ớ ở đ c hi u c a ADN, sao mã ARN thông tin, sinh t ng h p protein có ợ đ c hi u c a ADN, sao mã ARN thông tin, sinh t ng h p protein có ợ
ệ ủ ệ ủ
ự ặ ự ặ
ổ ổ
Hormon qua màng TB, g n v i receptor Hormon qua màng TB, g n v i receptor trình t trình t ho t tính (ch y u là enzym) ủ ế ạ ho t tính (ch y u là enzym) ạ ủ ế
ho t đ ng Mô hình ho t đ ng ạ ộ Mô hình ạ ộ
ủ ủ (Hormon peptid) (Hormon peptid) ụ ụ bào bào C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế g n màng t ắ g n màng t ắ ế ế
bào bào
cướ cướ ượ ượ ề ề ạ ạ ấ ấ ặ ặ
Đ c đi m: ể ặ Đ c đi m: ể ặ - Tan trong n - Tan trong n - Không qua đ - Không qua đ c màng t ế c màng t ế - T o ch t truy n tin th 2: hay g p là AMP vòng - T o ch t truy n tin th 2: hay g p là AMP vòng ứ ứ - Ho t hóa các enzyme theo ki u dây chuy n - Ho t hóa các enzyme theo ki u dây chuy n ể ể ề ề ạ ạ
ủ ủ (Hormon peptid) (Hormon peptid) ụ ụ bào bào C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế g n màng t ắ g n màng t ắ ế ế
ứ ủ ứ ủ ụ ụ ủ ủ ứ ứ ề ề ấ ấ
ng Nobel, 1971 ng Nobel, 1971 Nghiên c u c a E.W. Sutherland: Nghiên c u c a E.W. Sutherland: C ch tác d ng c a adrenalin thông qua ch t truy n tin th 2: C ch tác d ng c a adrenalin thông qua ch t truy n tin th 2: ơ ế ơ ế AMP vòng AMP vòng i th Gi Gi ưở i th ưở ả ả
ủ ủ (Hormon peptid) (Hormon peptid) ụ ụ bào bào C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế g n màng t ắ g n màng t ắ ế ế
Adenylat cyclase Adenylat cyclase
Ch t truy n tin th 2: ề Ch t truy n tin th 2: ề AMPv ứ AMPv ứ ấ ấ
ủ ủ (Hormon peptid) (Hormon peptid) ụ ụ bào bào C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế g n màng t ắ g n màng t ắ ế ế
ự ự ủ ủ
a b g a ạ ạ ồ ồ
a ị a i đ n v i đ n v ị
(Stimulatory): kích thích ề ề i đ n v : ướ ơ ị i đ n v : ướ ơ ị khác nhau khác nhau kích thích t o AMP vòng ạ t o AMP vòng ạ
(Inhibitory): c chứ ạ t o AMP vòng ạ ế t o AMP vòng ếc chứ Quá trình t o ch t truy n tin th 2 có s tham gia c a protein G ứ ấ Quá trình t o ch t truy n tin th 2 có s tham gia c a protein G ứ ấ , , g , , b Protein G g m 3 d Protein G g m 3 d d ở d Có 2 lo i protein G, ướ ơ ạ ở Có 2 lo i protein G, ướ ơ ạ -GGS : S : (Stimulatory): -GGI : I : (Inhibitory):
ụ ụ bào bào C ch tác d ng c a Hormon có receptor ủ ơ ế C ch tác d ng c a Hormon có receptor ủ ơ ế (Hormon peptid, adrenalin) g n màng t ắ (Hormon peptid, adrenalin) g n màng t ắ ế ế
ủ ủ (Hormon peptid) (Hormon peptid) ụ ụ bào bào C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế g n màng t ắ g n màng t ắ ế ế
Hormon
S đ quá trình t o ch t truy n tin th 2 là AMPv: ơ ồ S đ quá trình t o ch t truy n tin th 2 là AMPv: ơ ồ ứ ứ ề ề ấ ấ ạ ạ
Receptor
Màng TB
AC
g b
-GDP
-GTP -GTP
GTP GDP
ATP AMPv
a a
C ch làm tăng đ C ch làm tăng đ :: ng máu c a adrenalin thông qua AMP vòng ng máu c a adrenalin thông qua AMP vòng ơ ế ơ ế ườ ườ ủ ủ
ủ ủ
ụ ụ bào bào C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế C ch tác d ng c a Hormon có receptor ơ ế g n màng t ắ g n màng t ắ ế ế
P
P
P
Ngoài AMPv, có 1 s ch t truy n tin khác: ề ố ấ Ngoài AMPv, có 1 s ch t truy n tin khác: ề ố ấ ), Diacylglycerol GMPv, Inositol triphosphate (IP33), Diacylglycerol GMPv, Inositol triphosphate (IP
Mô hình Mô hình
C ch tác d ng c a Hormon C ch tác d ng c a Hormon ơ ế ơ ế ụ ụ ủ ủ
i:ạ i:ạ
ừ ừ ả ứ ả ứ ư ư
ằ ằ
s n xu t protein (enzyme) m i nh c ch ư ơ ế ả s n xu t protein (enzyme) m i nh c ch ư ơ ế ả ề ố ượ ề ố ượ ấ ấ ớ ớ
ho t hóa các enzyme theo ki u dây ho t hóa các enzyme theo ki u dây ổ ề ấ ượ ổ ề ấ ượ ể ể ế ế ạ ạ
Tóm l Tóm l Hormon không tr c ti p xúc tác t ng ph n ng nh enzym mà ự ế Hormon không tr c ti p xúc tác t ng ph n ng nh enzym mà ự ế tác d ng thông qua enzyme b ng 2 cách: ụ tác d ng thông qua enzyme b ng 2 cách: ụ -Tăng v s l ng: Tăng v s l ng: ủc a hormon steroid ủ c a hormon steroid -Bi n đ i v ch t l ng: Bi n đ i v ch t l ng: chuy n b c thang nh c ch c a hormon peptid. chuy n b c thang nh c ch c a hormon peptid. ư ơ ế ủ ư ơ ế ủ ề ậ ề ậ
M t s Hormon quan tr ng M t s Hormon quan tr ng
ộ ố ộ ố
ọ ọ
i đ i ướ ồ i đ i ướ ồ
ng th n ậ ng th n ậ ng th n ậ ng th n ậ
Hormon vùng d 1.1. Hormon vùng d Hormon tuy n yên ế 2.2. Hormon tuy n yên ế Hormon tuy n giáp ế 3.3. Hormon tuy n giáp ế Hormon tuy n t y ế ụ 4.4. Hormon tuy n t y ế ụ Hormon t y th ượ ủ 5.5. Hormon t y th ượ ủ Hormon v th ỏ ượ 6.6. Hormon v th ỏ ượ Hormon sinh d cụ 7.7. Hormon sinh d cụ
1. TSH (Thyroide stimulating hormon) 1. TSH (Thyroide stimulating hormon) giáp tr ng Kích t Kích t ố giáp tr ng ố ạ ạ
a a và b và b ) ) C u t o: ấ ạ C u t o: ấ ạ
a ng t ng t
b ạ ạ ươ ươ ặ ặ glycoprotein g m 2 subunit ( ồ glycoprotein g m 2 subunit ( ồ v i LH, FSH. : t ự ớ : t v i LH, FSH. ự ớ : đ c hi u v i receptor, qđ ho t tính. ệ ớ : đ c hi u v i receptor, qđ ho t tính. ệ ớ
ế ế ế ế ợ ợ ổ ổ
33,T,T44
ể ổ ể ổ ợ ợ
c giáp c giáp Subunit a Subunit Subunit b Subunit Tác d ng: ụ Tác d ng: ụ Kích thích phát tri n tuy n giáp và t ng h p hormon tuy n giáp ể Kích thích phát tri n tuy n giáp và t ng h p hormon tuy n giáp ể thông qua AMPv các giai đo n: ạ ở thông qua AMPv các giai đo n: ạ ở -Tăng v n chuy n Iodua, g n v i tyrosin đ t ng h p T ớ ắ ể ậ -Tăng v n chuy n Iodua, g n v i tyrosin đ t ng h p T ể ớ ậ ắ t Tế 33,T,T4 4 do phân c t thyroglobulin do phân c t thyroglobulin -Kích thích bài ti ắ t Tế -Kích thích bài ti ắ m U/mlU/ml 0,49 – 4,67 m ng: Giá tr bình th ườ ị 0,49 – 4,67 Giá tr bình th ng: ườ ị Gi m trong Basedow, tăng khi nh ượ Gi m trong Basedow, tăng khi nh ượ ả ả
2. Hormon tuyÕn gi¸p 2. Hormon tuyÕn gi¸p
2.1. S ù t¹o thµnh ho rm o n tuy Õn g i¸p . 2.1. S ù t¹o thµnh ho rm o n tuy Õn g i¸p .
(tetraiodothyronin thyronin - T - T44) )
Trong tuyÕn gi¸p cã thyroglobulin chøa nhiÒu tyrosin Trong tuyÕn gi¸p cã thyroglobulin chøa nhiÒu tyrosin cã g¾n iod. Khi thuû ph©n thyroglobulin t¹o ra c¸c cã g¾n iod. Khi thuû ph©n thyroglobulin t¹o ra c¸c hormon tuyÕn gi¸p. hormon tuyÕn gi¸p. Hormon: Thyroxin Hormon: Triiodothyronin Thyroxin (tetraiodo Triiodothyronin (T (T33))
tyrosin Hai hormon nµy ®îc t¹o ra tõ c¸c monoiodotyrosin Hai hormon nµy ®îc t¹o ra tõ c¸c monoiodo (MIT) (MIT) vµ diiodotyrosin vµ diiodo (DIT). tyrosin (DIT).
C u t o c a hormon tuy n giáp C u t o c a hormon tuy n giáp
ấ ạ ủ ấ ạ ủ
ế ế
– Thñy ph©n thyroglobulin, gi¶i phãng T C¸c giai ®o¹n t¹o thµnh hormon tuyÕn gi¸p: C¸c giai ®o¹n t¹o thµnh hormon tuyÕn gi¸p: – Thu nhËn Iod Thu nhËn Iod – G¾n Iod vµo tyrosin t¹o MIT vµ DIT G¾n Iod vµo tyrosin t¹o MIT vµ DIT GhÐp cÆp MIT vµ DIM t¹o T33, T, T44 – GhÐp cÆp MIT vµ DIM t¹o T Thñy ph©n thyroglobulin, gi¶i phãng T33, T, T44
Hormon tuyÕn gi¸p g¾n m¹nh vµo protein huyÕt t¬ng: Hormon tuyÕn gi¸p g¾n m¹nh vµo protein huyÕt t¬ng:
lµ ë d¹ng tù do. vµ 0,33% T33 lµ ë d¹ng tù do.
) cã gi¸ trÞ h¬n d¹ng toµn phÇn.. d¹ng tù do (FT33, FT, FT44) cã gi¸ trÞ h¬n d¹ng toµn phÇn
gÊp kho¶ng gÇn100 lÇn T33
- chñ yÕu g¾n víi thyroxine binding globulin (TBG) - chñ yÕu g¾n víi thyroxine binding globulin (TBG) - transthyretin - transthyretin - albumin. - albumin. ChØ 0,015% T ChØ 0,015% T44 vµ 0,33% T XÐt nghiÖm d¹ng tù do (FT XÐt nghiÖm Nång ®é toµn phÇn cña T44 gÊp kho¶ng gÇn100 lÇn T Nång ®é toµn phÇn cña T nång ®é T44 tù do chØ gÊp kho¶ng 5 lÇn T tù do. tù do chØ gÊp kho¶ng 5 lÇn T33 tù do. nång ®é T Nång ®é hormon tuyÕn gi¸p trong huyÕt t¬ng (MD huúnh Nång ®é hormon tuyÕn gi¸p trong huyÕt t¬ng (MD huúnh quang) quang)
toµn phÇn : 0,45 – 1,37 ng/ml - T- T33 toµn phÇn : 0,45 – 1,37 ng/ml m g/dlg/dl 4,5 - 13,0 m toµn phÇn : : 4,5 - 13,0 - T- T44 toµn phÇn - T- T33 tù do (FT tù do (FT33): 1,45 – 3,48 pg / ml ): 1,45 – 3,48 pg / ml tù do (FT44) : 0,71 – 1,85 ng/dl ) : 0,71 – 1,85 ng/dl - T- T44 tù do (FT Thêi gian b¸n huû cña T44 lµ 5-7 ngµy, T Thêi gian b¸n huû cña T
lµ 1-2 ngµy. lµ 5-7 ngµy, T33 lµ 1-2 ngµy.
vµ T44 lµ t¬ng tù, T
tõ 3 ®ªn 5 m¹nh h¬n T44 tõ 3 ®ªn 5
lµ t¬ng tù, T33 m¹nh h¬n T
T¸c dông cña T33 vµ T T¸c dông cña T lÇn. T33 lµ d¹ng cã ho¹t tÝnh cña T lµ d¹ng cã ho¹t tÝnh cña T44 lÇn. T ®iÒu hoµ chuyÓn ho¸. KÝch thÝch c¸c ph¶n øng oxy ho¸, ®iÒu hoµ chuyÓn ho¸. KÝch thÝch c¸c ph¶n øng oxy ho¸, T¸c dông tuú theo nång ®é hormon: T¸c dông tuú theo nång ®é hormon: - nång ®é trung b×nh: t¨ng tæng hîp protein, kÝch thÝch t¹o - nång ®é trung b×nh: t¨ng tæng hîp protein, kÝch thÝch t¹o GH GH - nång ®é cao: ngîc l¹i, lµm gi¶m tæng hîp protein, - nång ®é cao: ngîc l¹i, lµm gi¶m tæng hîp protein, chuyÓn ho¸ glucid, lipid t¨ng. chuyÓn ho¸ glucid, lipid t¨ng. ph©n ly 2 qu¸ tr×nh oxy ho¸ - phosphoryl ho¸ - nång ®é rÊt cao: ph©n ly 2 qu¸ tr×nh oxy ho¸ - phosphoryl ho¸ - nång ®é rÊt cao:
n¨ng lîng kh«ng t¹o díi d¹ng ATP mµ to¶ ra díi d¹ng nhiÖt. n¨ng lîng kh«ng t¹o díi d¹ng ATP mµ to¶ ra díi d¹ng nhiÖt. Cã vai trß quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, cïng víi GH. Cã vai trß quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, cïng víi GH. T¨ng ®êng m¸u. NhiÔm ®éc gi¸p cã thÓ lµm nÆng h¬n bÖnh T¨ng ®êng m¸u. NhiÔm ®éc gi¸p cã thÓ lµm nÆng h¬n bÖnh ®¸i th¸o ®êng. ®¸i th¸o ®êng. Gi¶m cholesterol huyÕt thanh v× tho¸i biÕn > tæng hîp. Gi¶m cholesterol huyÕt thanh v× tho¸i biÕn > tæng hîp.
2.2. T¸c d ô ng s inh häc c ña ho rm o n tuy Õn g i¸p : 2.2. T¸c d ô ng s inh häc c ña ho rm o n tuy Õn g i¸p :
2.3. §iÒu ho µ b µi tiÕt ho rm o n g i¸p tr¹ng . 2.3. §iÒu ho µ b µi tiÕt ho rm o n g i¸p tr¹ng .
i ướ
Vùng d đ iồ
TRF
(y u t
gi
i phóng kích t
giáp tr ng)
ế ố ả
ố
ạ
Tuy n yên ế
TSH
Tuy n g i¸p ế
T3, T4
Estrogen gi¶m t¸c dông cña hormon gi¸p tr¹ng --> s¶n xuÊt Estrogen gi¶m t¸c dông cña hormon gi¸p tr¹ng --> s¶n xuÊt bï bï phô n÷ dÔ m¾c bÖnh lý gi¸p tr¹ng (Basedow) h¬n. phô n÷ dÔ m¾c bÖnh lý gi¸p tr¹ng (Basedow) h¬n.
2.4. Tho ¸i hãa ho rm o n tuy Õn g i¸p 2.4. Tho ¸i hãa ho rm o n tuy Õn g i¸p
Do deiodinase Do deiodinase
2.5. Mé t s è tr¹ng th¸i b Êt thê ng tuy Õn g i¸p . 2.5. Mé t s è tr¹ng th¸i b Êt thê ng tuy Õn g i¸p .
Bíu lµnh (b íu cæ ®¬n thuÇn) Bíu lµnh (b íu cæ ®¬n thuÇn) do cung cÊp kh«ng ®ñ iod t¨ng sinh ®Ó t¨ng gi÷ iod. t¨ng sinh ®Ó t¨ng gi÷ iod. do cung cÊp kh«ng ®ñ iod §iÒu trÞ: dïng iod, cã thÓ thªm hormon gi¸p tr¹ng. PhÉu thuËt §iÒu trÞ: dïng iod, cã thÓ thªm hormon gi¸p tr¹ng. PhÉu thuËt Bíu ®é c : u n¨ng tuy Õn gi¸p . B. BÖnh Basedow (bÖnh Grave). Önh Basedow (bÖnh Grave). Bíu ®é c : u n¨ng tuy Õn gi¸p TriÖu chøng: m¹ch nhanh, tay run, låi m¾t, chuyÓn ho¸ c¬ b¶n TriÖu chøng: m¹ch nhanh, tay run, låi m¾t, chuyÓn ho¸ c¬ b¶n t¨ng, TSH gi¶m. vµ T44 t¨ng, TSH gi¶m. cao, th©n nhiÖt t¨ng, TT33 vµ T cao, th©n nhiÖt t¨ng, §iÒu trÞ: thuèc kh¸ng gi¸p, x¹ trÞ. PhÉu thuËt. §iÒu trÞ: thuèc kh¸ng gi¸p, x¹ trÞ. PhÉu thuËt. Nhîc n¨ng tuy Õn gi¸p: thêng lµ do di truyÒn thêng lµ do di truyÒn Nhîc n¨ng tuy Õn gi¸p: - TrÎ em : g©y bÖnh ®Çn ®én. - TrÎ em : g©y bÖnh ®Çn ®én. - Ngêi lín: bÖnh phï niªm (myxidema) - Ngêi lín: bÖnh phï niªm (myxidema) triÖu chøng : chuyÓn ho¸ c¬ b¶n thÊp, th©n nhiÖt gi¶m, TT33 triÖu chøng : chuyÓn ho¸ c¬ b¶n thÊp, th©n nhiÖt gi¶m, , da dÇy vµ kh«, phï thòng do tÝch luü gi¶m, TSH t¨ng, da dÇy vµ kh«, phï thòng do tÝch luü vµ Tvµ T44 gi¶m, TSH t¨ng protein ë dÞch gian bµo. protein ë dÞch gian bµo.
3. Ho rmo n tuyÕn tuþ. 3. Ho rmo n tuyÕn tuþ.
S
S
1 6 7 11 20 21 Chuçi A
Cys
Cys
Cys
Cys
S
S
S
S
Cys
Cys
Chuçi B
7 19 30
3.1. Ins ulin. 3.1. Ins ulin. CÊu t¹o : CÊu t¹o : b cña tiÓu ®¶o langerhans. TiÕt ra bëi tÕ bµo b cña tiÓu ®¶o langerhans. TiÕt ra bëi tÕ bµo DD¹ng monomer KLPT = 6000, gåm 2 chuçi polypeptide: chuçi A cã ¹ng monomer KLPT = 6000, gåm 2 chuçi polypeptide: chuçi A cã 21 a.a, cÇu disulfua ë vÞ trÝ 6-11; chuçi B 30 a.a. Hai chuçi nèi víi 21 a.a, cÇu disulfua ë vÞ trÝ 6-11; chuçi B 30 a.a. Hai chuçi nèi víi nhau bëi 2 cÇu disulfua A7-B7 vµ A20-B19. nhau bëi 2 cÇu disulfua A7-B7 vµ A20-B19. TiÕt ra ë d¹ng proinsulin, cã thªm peptid C. TiÕt ra ë d¹ng proinsulin, cã thªm peptid C. §Þnh lîng peptid C ®Ó x¸c ®Þnh insulin néi sinh. §Þnh lîng peptid C ®Ó x¸c ®Þnh insulin néi sinh.
o Hormon duy nhÊt gi¶m glucose m¸u Hormon duy nhÊt gi¶m glucose m¸u do: do: - T¨ng nhËp glucose vµo TB (t¸c dông ë møc ®é mµng). - T¨ng nhËp glucose vµo TB (t¸c dông ë møc ®é mµng). - T¨ng tho¸i hãa Glucose do c¶m øng tæng hîp enzym - T¨ng tho¸i hãa Glucose do c¶m øng tæng hîp enzym chèt cña ®êng ph©n: hexokinase, P-Fructokinase chèt cña ®êng ph©n: hexokinase, P-Fructokinase - Gi¶m t¹o G míi do gi¶m tæng hîp c¸c enzym t©n t¹o ® - Gi¶m t¹o G míi do gi¶m tæng hîp c¸c enzym t©n t¹o ® êng nh frutose 1,6 - diphosphatase hay pyruvat êng nh frutose 1,6 - diphosphatase hay pyruvat carboxykinase. carboxykinase. - T¨ng dù tr÷ glycogen - T¨ng dù tr÷ glycogen o T¨ng tæng hîp acid bÐo, t¨ng dù tr÷ lipid ë m«. T¨ng tæng hîp acid bÐo, t¨ng dù tr÷ lipid ë m«. o Lµ t¸c nh©n ®ång ho¸, lµm t¨ng nhËp a.a vµo TB, t¨ng Lµ t¸c nh©n ®ång ho¸, lµm t¨ng nhËp a.a vµo TB, t¨ng tæng hîp protein. tæng hîp protein.
T¸c dô ng s inh häc c ña ins ulin: T¸c dô ng s inh häc c ña ins ulin:
§iÒu ho µ bµi tiÕt ins ulin: §iÒu ho µ bµi tiÕt ins ulin:
C¸c yÕu tè lµm t¨ng tiÕt ins ulin: o C¸c yÕu tè lµm t¨ng tiÕt ins ulin: kÝch thÝch gi¶i phãng insulin trong 30 - 60 Glucose: kÝch thÝch gi¶i phãng insulin trong 30 - 60 Glucose: gi©y. gi©y. Acid bÐo m¹ch ng¾n (10C) vµ mét sè a.a (Leu, Arg) Acid bÐo m¹ch ng¾n (10C) vµ mét sè a.a (Leu, Arg) Mét sè hormon nh GH, glucocorticoid, Hr èng tiªu hãa Mét sè hormon nh GH, glucocorticoid, Hr èng tiªu hãa C¸c yÕu tè ø c chÕ bµi tiÕt ins ulin: o C¸c yÕu tè ø c chÕ bµi tiÕt ins ulin: C¸c chÊt øc chÕ chuyÓn ho¸ glucose nh glucosamin. C¸c chÊt øc chÕ chuyÓn ho¸ glucose nh glucosamin. Mét sè chÊt kh¸c: Adrenalin, Magiª. Mét sè chÊt kh¸c: Adrenalin, Magiª. o Bµi tiÕt insulin cßn bÞ ¶nh hëng bëi hÖ thÇn kinh trung Bµi tiÕt insulin cßn bÞ ¶nh hëng bëi hÖ thÇn kinh trung ¬ng. ¬ng.
3.2. Gluc ag o n 3.2. Gluc ag o n
a cña tiÓu ®¶o langerhans tuþ. cña tiÓu ®¶o langerhans tuþ.
CÊu t¹o: CÊu t¹o: Polypeptid chøa 29 a.a, KLPT = 3500, ®îc bµi tiÕt bëi Polypeptid chøa 29 a.a, KLPT = 3500, ®îc bµi tiÕt bëi tÕ bµo a tÕ bµo T¸c dông: T¸c dông: T¨ng ®êng m¸u do: T¨ng ®êng m¸u do: - Ho¹t hãa enzym ®Ó ph©n ly glycogen thµnh glucose - Ho¹t hãa enzym ®Ó ph©n ly glycogen thµnh glucose - T¨ng t©n t¹o ®êng ë gan tõ a.a - T¨ng t©n t¹o ®êng ë gan tõ a.a - Gi¶m qu¸ tr×nh ®êng ph©n do øc chÕ pyruvat kinase. - Gi¶m qu¸ tr×nh ®êng ph©n do øc chÕ pyruvat kinase. KÝch thÝch lipase ®Ó t¨ng ph©n ly triglycerid thµnh acid KÝch thÝch lipase ®Ó t¨ng ph©n ly triglycerid thµnh acid bÐobÐo
3.3. Tr¹ng th¸i bÊt thê ng c ña tuþ né i tiÕt 3.3. Tr¹ng th¸i bÊt thê ng c ña tuþ né i tiÕt
§¸i th¸o ®êng, chia ra hai lo¹i (type): §¸i th¸o ®êng, chia ra hai lo¹i (type):
kh«ng ®ñ phô thuéc insulin, do tuþ s¶n xuÊt kh«ng ®ñ
Type I: phô thuéc insulin, do tuþ s¶n xuÊt Type I: insulin.. insulin Ngêi trÎ tuæi, “4 nhiÒu”: ¨n nhiÒu, uèng nhiÒu, ®¸i Ngêi trÎ tuæi, “4 nhiÒu”: ¨n nhiÒu, uèng nhiÒu, ®¸i nhiÒu, gÇy nhiÒu. Tû lÖ m¾c 10% nhng trÇm träng. nhiÒu, gÇy nhiÒu. Tû lÖ m¾c 10% nhng trÇm träng. gi¶m receptor cña kh«ng phô thuéc insulin, do gi¶m receptor cña Type II: kh«ng phô thuéc insulin, do Type II: insulin. . insulin Thêng x¶y ra ë ngêi bÐo ph×, ngêi lín tuæi. Thêng x¶y ra ë ngêi bÐo ph×, ngêi lín tuæi.
c ate c ho lamin 4. Ho rmo n tuû thîng thËn: c ate c ho lamin 4. Ho rmo n tuû thîng thËn:
Adre nalin (Norepinephrin) Adre nalin
CÊu t¹o : CÊu t¹o : No radre nalin (Norepinephrin) No radre nalin (Epinephrin) (Epinephrin)
T¸c dô ng s inh häc c ña ho rmo n tuû thîng thËn. T¸c dô ng s inh häc c ña ho rmo n tuû thîng thËn.
T¸c dô ng c ña adre nalin. T¸c dô ng c ña adre nalin.
- ChuyÓn ho¸ glucid: t¨ng ®êng m¸u do ph©n ly glycogen - ChuyÓn ho¸ glucid: t¨ng ®êng m¸u do ph©n ly glycogen
th«ng qua AMP vßng. th«ng qua AMP vßng.
- ë tæ chøc mì: t¨ng ph©n ly lipid, gi¶i phãng acid bÐo vµ - ë tæ chøc mì: t¨ng ph©n ly lipid, gi¶i phãng acid bÐo vµ
glycerol (nguyªn liÖu cã thÓ t¹o glucose ë gan) glycerol (nguyªn liÖu cã thÓ t¹o glucose ë gan)
- Tim m¹ch: co m¹ch ngo¹i biªn, t¨ng huyÕt ¸p, t¨ng nhÞp - Tim m¹ch: co m¹ch ngo¹i biªn, t¨ng huyÕt ¸p, t¨ng nhÞp
tim. tim. T¸c dô ng c ña no radre nalin T¸c dô ng c ña no radre nalin T¨ng huyÕt ¸p m¹nh h¬n adrenalin. T¨ng huyÕt ¸p m¹nh h¬n adrenalin. Kh«ng cã t¸c dông trªn chuyÓn ho¸ glucid. Kh«ng cã t¸c dông trªn chuyÓn ho¸ glucid.
ChuyÓn ho ¸ c ña ho rmo n tuû thîng thËn ChuyÓn ho ¸ c ña ho rmo n tuû thîng thËn
S inh tæ ng hîp S inh tæ ng hîp
HO
CH2-CH-COOH
CH2-CH-COOH
CH2-CH-COOH
NH2
NH2
NH2
HO
HO
Phe Tyr DOPA
OH
OH
HO
HO
CH-CH2-NH2
CH2-CH2-NH2
HO
CH-CH2-NH-CH3
HO
HO
HO
Adrenalin Noradrenalin Dopamin
P. metyl ho¸ noradrenalin thµnh adrenalin, do enzym P. metyl ho¸ noradrenalin thµnh adrenalin, do enzym xóc t¸c lµ methyltransferase vµ sö dông S- xóc t¸c lµ methyltransferase vµ sö dông S- adenosylmethionin nh lµ chÊt cho methyl. adenosylmethionin nh lµ chÊt cho methyl.
• Tho ¸i ho ¸:
COMT - catecholoxymetyl transferase
oxymethyl hãa + khö amin oxy hãa, cã 2 c¸ch: Tho ¸i ho ¸: oxymethyl hãa + khö amin oxy hãa, cã 2 c¸ch: - oxymethyl hãa råi khö amin oxy hãa - oxymethyl hãa råi khö amin oxy hãa - khö amin oxy hãa råi oxymethyl hãa - khö amin oxy hãa råi oxymethyl hãa
COMT - catecholoxymetyl transferase
MAO - monoaminoxydase MAO - monoaminoxydase VMA vanill mandelic acid VMA vanill mandelic acid
5. Ho rmo n vá thîng thËn 5. Ho rmo n vá thîng thËn
CH2OH CO
CH2OH CO
OH
OH
O
HO
O
O
Cortison (E)
Cortisol (F)
CH2OH CO
CH2OH CO
O
HO
O
O
Corticosteron (B)
11-Dehydrocorticosteron
Nhãm glucocorticoid Nhãm glucocorticoid CÊu t¹o: CÊu t¹o:
5. Ho rmo n vá thîng thËn 5. Ho rmo n vá thîng thËn
Nhãm glucocorticoid Nhãm glucocorticoid T¸c dông: T¸c dông: - ChuyÓn hãa glucid - ChuyÓn hãa : t¨ng ®êng m¸u, t¨ng glycogen glucid: t¨ng ®êng m¸u, t¨ng glycogen
do:do:
T¨ng t©n t¹o vµ gi¶m sö dông glucose T¨ng t©n t¹o vµ gi¶m sö dông glucose - ChuyÓn hãa protid, lipid: gi¶m tæng hîp ChuyÓn hãa protid, lipid: gi¶m tæng hîp - Chèng viªm Chèng viªm - Gi¶m miÔn dÞch: dÞ øng Gi¶m miÔn dÞch: dÞ øng - T¨ng tiÕt HCl, pepsin, trypsin: loÐt d¹ dµy T¨ng tiÕt HCl, pepsin, trypsin: loÐt d¹ dµy
5. Ho rmo n vá thîng thËn 5. Ho rmo n vá thîng thËn
, Cl-- kÌm theo t¸i hÊp thu níc, bµi tiÕt K
vµ kÌm theo t¸i hÊp thu níc, bµi tiÕt K++ vµ
Nhãm mineralocorticoid Nhãm mineralocorticoid CÊu t¹o: CÊu t¹o:
T¸c dông: T¸c dông: T¨ng t¸i hÊp thu Na++, Cl T¨ng t¸i hÊp thu Na HH++ ë èng lîn xa cña thËn, chñ yÕu lµ do aldosteron ë èng lîn xa cña thËn, chñ yÕu lµ do aldosteron Rèi lo¹n: ®¸i th¸o nh¹t Rèi lo¹n: ®¸i th¸o nh¹t
5. Ho rmo n vá thîng thËn 5. Ho rmo n vá thîng thËn
Nhãm androgen Nhãm androgen T¬ng tù nh hormon sinh dôc nam, nhng yÕu h¬n T¬ng tù nh hormon sinh dôc nam, nhng yÕu h¬n nhiÒu nhiÒu
Hé i c hø ng Cus hing
Mé t s è tr¹ng th¸i bÊt thê ng c ña vá thîng thËn Mé t s è tr¹ng th¸i bÊt thê ng c ña vá thîng thËn ¦u n¨ng v á thîng thËn: Hé i c hø ng Cus hing ¦u n¨ng v á thîng thËn: -T¨ng ®êng m¸u do t¨ng c¸c glucocorticoid. -T¨ng ®êng m¸u do t¨ng c¸c glucocorticoid. lµm t¨ng huyÕt ¸p, do -T¨ng gi÷ níc, Na++ lµm t¨ng huyÕt ¸p, do -T¨ng gi÷ níc, Na mineralocorticoid. mineralocorticoid. -Nam ho¸ do thõa c¸c androgen. -Nam ho¸ do thõa c¸c androgen. - ChØ bÐo ë cæ, mÆt, bông nhng ch©n tay kh«ng - ChØ bÐo ë cæ, mÆt, bông nhng ch©n tay kh«ng bÐo. bÐo. - Lo·ng x¬ng. - Lo·ng x¬ng.
5. Ho rmo n vá thîng thËn 5. Ho rmo n vá thîng thËn
Nhîc n¨ng v á thîng thËn: BÖnh Ad d is o n Nhîc n¨ng v á thîng thËn: BÖnh Ad d is o n - MÖt mái, ch¸n ¨n - MÖt mái, ch¸n ¨n -Sót c©n Sót c©n -Tr¬ng lùc c¬ rÊt yÕu. Tr¬ng lùc c¬ rÊt yÕu. - §en da rÊt ®Æc hiÖu cã thÓ do thõa thø ph¸t MSH v× - §en da rÊt ®Æc hiÖu cã thÓ do thõa thø ph¸t MSH v× thiÕu cortisol kh«ng øc chÕ ®îc sù bµi tiÕt MSH. thiÕu cortisol kh«ng øc chÕ ®îc sù bµi tiÕt MSH. -NaNa++ m¸u gi¶m, K t¨ng, mÊt níc, huyÕt ¸p gi¶m m¸u gi¶m, K++ t¨ng, mÊt níc, huyÕt ¸p gi¶m - §êng m¸u gi¶m do gi¶m hÊp thu, gi¶m t©n t¹o. §êng m¸u gi¶m do gi¶m hÊp thu, gi¶m t©n t¹o.
6. Hormon sinh d cụ 6. Hormon sinh d cụ
6.1. Hormon sinh d c nam ụ 6.1. Hormon sinh d c nam ụ Testesteron do tinh hoµn tiÕt ra Testesteron do tinh hoµn tiÕt ra Ph¸t triÓn nam tÝnh: thóc ®Èy sù ph¸t triÓn c¬ quan Ph¸t triÓn nam tÝnh: thóc ®Èy sù ph¸t triÓn c¬ quan sinh dôc, sinh tinh, duy tr× b¶n n¨ng sinh dôc, thóc ®Èy sinh dôc, sinh tinh, duy tr× b¶n n¨ng sinh dôc, thóc ®Èy ph¸t triÓn c¬, x¬ng vµ tuæi dËy th×. ph¸t triÓn c¬, x¬ng vµ tuæi dËy th×. Trªn chuyÓn ho¸ : thóc ®Èy ®ång ho¸ protein, ph¸t triÓn Trªn chuyÓn ho¸ : thóc ®Èy ®ång ho¸ protein, ph¸t triÓn c¬, x¬ng. c¬, x¬ng. T¨ng ho¹t tÝnh mét sè enzym ®êng ph©n nh T¨ng ho¹t tÝnh mét sè enzym ®êng ph©n nh hexokinase. hexokinase. T¨ng h« hÊp trong ty thÓ T¨ng h« hÊp trong ty thÓ
6. Hormon sinh d cụ 6. Hormon sinh d cụ
6.2. Hormon sinh d c nụ ữ 6.2. Hormon sinh d c nụ ữ tõ buång trøng vµ nhau thai Estrogen: Estrogen: tõ buång trøng vµ nhau thai - §Æc trng giíi tÝnh n÷: ph¸t triÓn niªm m¹c tö cung, vßi - §Æc trng giíi tÝnh n÷: ph¸t triÓn niªm m¹c tö cung, vßi trøng,.. trøng,.. - T¨ng tæng hîp lipid ë tæ chøc mì - T¨ng tæng hîp lipid ë tæ chøc mì (phô n÷ >< nam giíi), t¨ng tæng hîp mét sè protein. (phô n÷ >< nam giíi), t¨ng tæng hîp mét sè protein. - §iÒu hoµ bµi tiÕt estrogen: - §iÒu hoµ bµi tiÕt estrogen: LH kÝch thÝch t¨ng estrogen, Estrogen l¹i lµm t¨ng tiÕt LH kÝch thÝch t¨ng estrogen, Estrogen l¹i lµm t¨ng tiÕt ) ë gi÷a chu kú kinh nguyÖt feed-back d¬ng tÝnh) ë gi÷a chu kú kinh nguyÖt LH, (feed-back d¬ng tÝnh LH, ( ®Ó g©y rông trøng. Sau ®ã ®iÒu hßa trë vÒ ©m tÝnh ®Ó g©y rông trøng. Sau ®ã ®iÒu hßa trë vÒ ©m tÝnh
6. Hormon sinh d cụ 6. Hormon sinh d cụ
tõ hoµng thÓ vµ nhau thai Progesteron: tõ hoµng thÓ vµ nhau thai 6.2. Hormon sinh d c nụ ữ 6.2. Hormon sinh d c nụ ữ Progesteron:
CÇn cho sù ph¸t triÓn cña trøng ®· thô tinh, øc chÕ co CÇn cho sù ph¸t triÓn cña trøng ®· thô tinh, øc chÕ co
tö cung, kÝch thÝch ph¸t triÓn tuyÕn ë tö cung. tö cung, kÝch thÝch ph¸t triÓn tuyÕn ë tö cung.
T¨ng cao vµo gi÷a chu kú kinh nguyÖt vµ lµm t¨ng th©n T¨ng cao vµo gi÷a chu kú kinh nguyÖt vµ lµm t¨ng th©n
nhiÖt nhiÖt x¸c ®Þnh ngµy rông trøng x¸c ®Þnh ngµy rông trøng Progesteron, estradiol víi nång ®é cao øc chÕ rông Progesteron, estradiol víi nång ®é cao øc chÕ rông trøng do t¸c dông ng¨n chÆn kÝch thÝch cña FSH, LH trøng do t¸c dông ng¨n chÆn kÝch thÝch cña FSH, LH
thuèc tr¸nh thai. thuèc tr¸nh thai.
