HƯỚNG DẪN XÂY DỰNG CÁC<br />
SERVER TRÊN RED HAT LINUX 9<br />
<br />
Hồ Đắc Hoàng Hạc<br />
Tô Thanh Hải<br />
Huế, 9/2006<br />
<br />
Hướng dẫn xây dựng các server trên Red Hat Linux 9<br />
<br />
2/71<br />
<br />
Lời giới thiệu<br />
Tài liệu Hướng dẫn xây dựng các server trên Red Hat Linux 9 cung cấp cho<br />
chúng ta những kiến thức nền tảng cơ bản về hệ điều hành Linux nói chung; một số<br />
thao tác thường sử dụng trên Red Hat Linux 9 (RH9); và đặc biệt là các bước chi tiết<br />
để tiến hành xây dựng các server trên RH9.<br />
Tài liệu này được chia thành 10 chương với những nội dung chính như sau:<br />
Chương 1 giới thiệu sơ lược về RH9, các thao tác đăng nhập và sử dụng cơ<br />
bản. Chương này cũng bao gồm một số thông tin chỉ dẫn về tài liệu tham<br />
khảo để cài đặt hệ điều hành RH9.<br />
Chương 2, 3 hướng dẫn cách thiết lập địa chỉ IP và nêu một số lệnh thường<br />
được sử dụng trên RH9.<br />
Chương 4 trình bày những nhiệm vụ quản trị hệ thống trên RH9 mà người<br />
quản trị nên thực hiện.<br />
Chương 5, 6, 7 hướng dẫn chi tiết các bước để cài đặt và cấu hình các<br />
server trên RH9. Trong tài liệu này, tác giả chủ yếu tập trung mô tả và giải<br />
thích ở ba server chính: DNS server, Web server và FTP server.<br />
Chương 8 giới thiệu một số mẹo vặt thường được sử dụng trên RH9 như cài<br />
đặt bộ gõ tiếng Việt, cài đặt các font Unicode, đặt lại mật khẩu root…<br />
Chương 9 giới thiệu tổng quan về vấn đề bảo mật trên RH9. Đây là một chủ<br />
đề khá rộng. Do đó, những nội dung trong phạm vi tài liệu này chỉ mang<br />
tính chất giới thiệu. Độc giả quan tâm có thể dựa vào những thông tin giới<br />
thiệu này để đầu tư nghiên cứu và nắm bắt sâu hơn.<br />
<br />
Hướng dẫn xây dựng các server trên Red Hat Linux 9<br />
<br />
3/71<br />
<br />
Mục lục<br />
Lời giới thiệu.............................................................................................................. 2<br />
Chương 1. Giới thiệu về hệ điều hành RH9 ............................................................. 5<br />
1.1.<br />
<br />
Giới thiệu về Linux ....................................................................................... 5<br />
<br />
1.2.<br />
<br />
Giới thiệu về bộ sản phẩm RH9..................................................................... 6<br />
<br />
1.3.<br />
<br />
Các hệ thống file trong RH9.......................................................................... 7<br />
<br />
1.4.<br />
<br />
Thực hành tạo user & group .......................................................................... 7<br />
<br />
1.5.<br />
<br />
Cấp quyền sử dụng file/thư mục cho user & group........................................ 8<br />
<br />
1.6.<br />
<br />
Thực hành chia sẻ tài nguyên cho user & group với NFS .............................. 9<br />
<br />
1.7.<br />
<br />
Đăng nhập và sử dụng một số ứng dụng trên RH9....................................... 10<br />
<br />
1.8.<br />
<br />
Một số lưu ý về việc tạo user & group......................................................... 15<br />
<br />
Chương 2. Thiết lập địa chỉ IP trên RH9 ............................................................... 17<br />
2.1.<br />
<br />
Giao thức mạng sử dụng trên RH9 .............................................................. 17<br />
<br />
2.2.<br />
<br />
Thực hành thiết lập địa chỉ IP trong mạng nội bộ ........................................ 17<br />
<br />
Chương 3. Tập lệnh thường dùng trên RH9 .......................................................... 20<br />
3.1.<br />
<br />
Giới thiệu tổng quan về tập lệnh trên RH9 .................................................. 20<br />
<br />
3.2.<br />
<br />
Một số trình soạn thảo thường dùng ............................................................ 20<br />
<br />
3.3.<br />
<br />
Tập lệnh thường dùng trên RH9 .................................................................. 21<br />
<br />
Chương 4. Quản trị hệ thống RH9 ......................................................................... 27<br />
4.1.<br />
<br />
Giới thiệu về các nhiệm vụ quản trị hệ thống RH9 ...................................... 27<br />
<br />
4.2.<br />
<br />
Quản trị hệ thống RH9 ................................................................................ 27<br />
<br />
Chương 5. Xây dựng DNS server trên RH9........................................................... 36<br />
5.1.<br />
<br />
Cài đặt phần mềm ....................................................................................... 36<br />
<br />
5.2.<br />
<br />
Các file cấu hình ......................................................................................... 36<br />
<br />
5.3.<br />
<br />
Các record của file zone .............................................................................. 37<br />
<br />
5.4.<br />
<br />
Cấu hình caching-only server ...................................................................... 37<br />
<br />
5.5.<br />
<br />
Cấu hình slave server .................................................................................. 38<br />
<br />
5.6.<br />
<br />
Cấu hình master server ................................................................................ 39<br />
<br />
Chương 6. Xây dựng Web server trên RH9........................................................... 43<br />
6.1.<br />
<br />
Cài đặt phần mềm ....................................................................................... 43<br />
<br />
Hướng dẫn xây dựng các server trên Red Hat Linux 9<br />
<br />
4/71<br />
<br />
6.2.<br />
<br />
Các file cấu hình ......................................................................................... 43<br />
<br />
6.3.<br />
<br />
Các hình thức cấu hình Web server ............................................................. 44<br />
<br />
6.4.<br />
<br />
Cấu hình DNS cho Web server.................................................................... 44<br />
<br />
6.5.<br />
<br />
Cấu hình Web server ................................................................................... 44<br />
<br />
6.6.<br />
<br />
Giải quyết sự cố trên Web server................................................................. 47<br />
<br />
Chương 7. Xây dựng FTP server trên RH9 ........................................................... 49<br />
7.1.<br />
<br />
Cài đặt phần mềm ....................................................................................... 49<br />
<br />
7.2.<br />
<br />
Các file cấu hình ......................................................................................... 49<br />
<br />
7.3.<br />
<br />
Cấu hình FTP server.................................................................................... 49<br />
<br />
7.4.<br />
<br />
Cấu hình bảo mật cho FTP server................................................................ 53<br />
<br />
7.5.<br />
<br />
Cấu hình mở rộng trên FTP server............................................................... 53<br />
<br />
Chương 8. Một số mẹo vặt thường dùng trên RH9................................................ 56<br />
8.1.<br />
<br />
Thực hành cài đặt bộ gõ tiếng Việt xvnkb trên Fedora (RH9)...................... 56<br />
<br />
8.2.<br />
<br />
Thực hành cài đặt các font Unicode trên Fedora (RH9) ............................... 57<br />
<br />
8.3.<br />
<br />
Thực hành chia sẻ tài nguyên giữa Windows và Linux................................ 57<br />
<br />
8.4.<br />
<br />
Lấy lại mật khẩu root .................................................................................. 59<br />
<br />
Chương 9. Giới thiệu tổng quan về bảo mật với RH9............................................ 61<br />
9.1.<br />
<br />
Những kinh nghiệm bảo mật trên RH9 ........................................................ 61<br />
<br />
9.2.<br />
<br />
Tăng cường an ninh cho hệ thống Linux ..................................................... 62<br />
<br />
Tài liệu tham khảo................................................................................................... 71<br />
<br />
Hướng dẫn xây dựng các server trên Red Hat Linux 9<br />
<br />
5/71<br />
<br />
Chương 1. Giới thiệu về hệ điều hành RH9<br />
Mục tiêu của chương<br />
Kết thúc chương này chúng ta sẽ:<br />
<br />
Hiểu được lịch sử ra đời hệ điều hành Linux<br />
<br />
Biết được các thành phần chính của hệ điều hành Linux<br />
<br />
Biết được bộ sản phẩm của RH9<br />
<br />
Biết được các hệ thống file trong RH9<br />
<br />
Biết cách tạo user & group<br />
<br />
Biết cách cấp quyền sử dụng file/thư mục cho user & group<br />
<br />
Biết cách chia sẻ tài nguyên cho user & group với NFS<br />
<br />
Biết cách sử dụng một số ứng dụng trên RH9<br />
<br />
Một số kiến thức liên quan<br />
1.1.<br />
<br />
Giới thiệu về Linux<br />
<br />
Linux là một hệ điều hành dùng cho các máy PC. Giờ đây, nó đã trang bị cho<br />
người dùng giao diện đồ hoạ (GUI) với đầy đủ các tính năng như của Windows, Mac<br />
(hệ điều hành chạy trên máy tính của hãng Apple).<br />
Vào đầu năm 1991 Linus Torwalds, một sinh viên tại trường đại học Helsinki,<br />
Phần Lan, đã bắt tay nghiên cứu một phiên bản Minix (like Unix) hỗ trợ các nội dung<br />
như bộ nhớ ảo, đa người dùng, và dùng bộ chỉ lệnh 80386. Với ý tưởng tạo ra một hệ<br />
điều hành miễn phí, phục vụ nhu cầu học tập thời bấy giờ. Và hơn thế nữa, đó là sự<br />
chia sẻ kiến thức cho cả thế giới. Đến tháng 9/1991, phiên bản Linux beta đã ra đời.<br />
Đến năm 1994, các phần hỗ trợ cho Linux bắt đầu tăng mạnh. Ngay sau đó<br />
phiên bản 1.0 của Linux đã được phát hành. Chu kỳ phát triển cứ tiếp diễn cho đến<br />
ngày nay. Hiện nay có rất nhiều hãng phát triển mạnh như Red Hat, Mardrake, SuSE,<br />
Debian...<br />
Linux là một phiên bản của hệ điều hành Unix - Hệ điều hành chuyên dùng cho<br />
các máy Mainframe và Minicomputer. Do đó, nó kế thừa những đặc điểm cực mạnh<br />
của hệ điều hành Unix. Đó là hỗ trợ xây dựng các Internet server tốc độ cao, hiệu quả<br />
và ổn định như Web server, FPT server cùng với DNS server, Proxy server,<br />
Mail server và News server.<br />
Unix ra đời từ cuối những năm 1960s và đầu 1970s bởi tác giả Ken Thompson.<br />
Ban đầu, hệ điều hành được phát triển cho mục đích nghiên cứu. Không như các hệ<br />
điều hành khác, Unix được phát triển trong các trường đại học và các viện nghiên cứu.<br />
Mặc dù là một hệ thống phức tạp, nhưng ngay từ đầu, hệ điều hành này đã được phát<br />
triển với tính mềm dẻo cao, có thể sửa chữa một cách dễ dàng để tạo ra các phiên bản<br />
khác nhau. Chính vì vậy nhiều hãng như IBM, SUN, HP… đã sử dụng hệ điều hành<br />
Unix ban đầu và phát triển thành phiên bản Unix của riêng họ.<br />
Hiện nay, với cả GNOME và KDE, Linux đã cung cấp các giao diện đồ hoạ<br />
mềm dẻo và dễ dùng. Không giống như Windows, Mac, chúng ta có thể chọn giao<br />
<br />