Khóa luận tốt nghiệp đại học: Dạy học đại lượng và đo đại lượng cho học sinh lớp 4 theo định hướng tiếp cận năng lực thực hiện

Trong thời đại hiện nay, giáo dục đóng vai trò thiết yếu trong việc đào tạo con người toàn diện, đáp ứng nhu cầu xã hội. Môn Toán, đặc biệt là ở cấp tiểu học, có vị trí quan trọng, không chỉ truyền thụ kiến thức mà còn rèn luyện tư duy, giải quyết vấn đề và hình thành nhân cách. Tuy nhiên, việc dạy học các khái niệm về đại lượng (ĐL) và đo đại lượng (ĐĐL) cho học sinh lớp 4 vẫn còn nhiều thách thức, do học sinh thường gặp khó khăn trong việc nắm bắt, chuyển đổi đơn vị đo và ứng dụng vào thực tiễn, dẫn đến hiệu quả học tập chưa cao.

Giáo viên tiểu học, sinh viên sư phạm ngành Giáo dục Tiểu học, các nhà nghiên cứu và quản lý giáo dục quan tâm đến dạy học theo định hướng năng lực.

Luận văn tập trung nghiên cứu về việc dạy học đại lượng và đo đại lượng cho học sinh lớp 4 theo định hướng tiếp cận năng lực thực hiện, với mục tiêu chính là đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học mảng kiến thức này. Nghiên cứu chỉ ra rằng, mặc dù môn Toán đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển tư duy và ứng dụng thực tiễn, học sinh lớp 4 thường gặp nhiều khó khăn với các khái niệm đại lượng và đo đại lượng. Các khó khăn này bao gồm việc nhầm lẫn trong chuyển đổi đơn vị, khó khăn với các dạng toán phức tạp, và xu hướng học vẹt, ít vận dụng vào cuộc sống thực tế do thiếu thực hành. Qua khảo sát giáo viên và học sinh tại trường Tiểu học Trần Qúy Cáp, thành phố Tam Kỳ, Quảng Nam, nghiên cứu cho thấy phần lớn giáo viên nhận thức đúng đắn về phương pháp dạy học theo định hướng năng lực nhưng còn lúng túng trong triển khai cụ thể, đặc biệt là trong việc khuyến khích học sinh thực hành và vận dụng kiến thức. Học sinh ít hứng thú với mảng kiến thức này do tính phức tạp và ít được thực hành. Các biện pháp được đề xuất và thử nghiệm bao gồm: vận dụng các đơn vị đo đại lượng vào thực tiễn cuộc sống (qua các ví dụ và tình huống thực tế), tổ chức các hoạt động thực hành đo lường, và thiết kế các trò chơi học tập sáng tạo để củng cố kiến thức. Kết quả thực nghiệm sư phạm cho thấy các biện pháp này đã giúp học sinh giảm lỗi sai, tăng cường khả năng thực hành, và nâng cao hứng thú học tập, đặc biệt là trong việc vận dụng kiến thức vào thực tế. Luận văn cũng đưa ra các kiến nghị cụ thể cho cấp quản lý, giáo viên và học sinh nhằm tiếp tục cải thiện chất lượng dạy học đại lượng và đo đại lượng, hướng tới mục tiêu phát triển năng lực toàn diện cho học sinh tiểu học.