Khóa luận tốt nghiệp đại học: Tổ chức hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực trong dạy học chương “Chất Khí” Vật Lí 10 cơ bản

Luận văn này xuất phát từ nhu cầu cấp thiết về đổi mới phương pháp dạy học trong bối cảnh giáo dục Việt Nam đang chuyển dịch từ định hướng nội dung sang định hướng phát triển năng lực người học. Đặc biệt, môn Vật lí cấp Trung học Phổ thông, với tính ứng dụng cao, đòi hỏi phải có những cách tiếp cận mới để nâng cao chất lượng dạy và học. Việc tổ chức hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho chương “Chất khí” Vật lí 10 cơ bản được xem là giải pháp quan trọng nhằm đạt được mục tiêu này, góp phần đào tạo thế hệ học sinh có khả năng thích ứng và giải quyết vấn đề trong thực tiễn.

Luận văn này hướng đến đối tượng là các giáo viên Vật lí cấp Trung học Phổ thông, cán bộ quản lý giáo dục, và các nhà nghiên cứu giáo dục quan tâm đến việc đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực và nâng cao chất lượng giáo dục Vật lí.

Luận văn tập trung nghiên cứu và đề xuất phương pháp tổ chức hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho chương “Chất khí” trong môn Vật lí 10 cơ bản, nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng dạy học. Nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận về khái niệm năng lực, mô hình cấu trúc năng lực (bao gồm năng lực chuyên môn, năng lực phương pháp, năng lực xã hội và năng lực cá thể), đồng thời so sánh sự khác biệt cơ bản giữa chương trình giáo dục định hướng nội dung truyền thống với chương trình định hướng năng lực. Luận văn cũng phân tích vai trò thay đổi của giáo viên (từ truyền thụ kiến thức sang tổ chức, hỗ trợ, định hướng) và học sinh (từ thụ động sang chủ động, tự khám phá) trong phương pháp dạy học mới này. Dựa trên nền tảng lý luận đó, luận văn đã xây dựng tiến trình dạy học chi tiết cho chương “Chất khí” Vật lí 10, bao gồm mục tiêu cụ thể về các loại năng lực cần hình thành và đề xuất các nhiệm vụ học tập thực nghiệm có tính ứng dụng cao, khuyến khích học sinh vận dụng kiến thức vào thực tiễn, rèn luyện tư duy phân tích, phán đoán và kỹ năng giải quyết vấn đề. Thực nghiệm sư phạm tiến hành tại trường THPT Duy Tân, Quảng Nam, cho thấy hiệu quả rõ rệt của phương pháp đề xuất, với kết quả học tập của nhóm thực nghiệm cao hơn đáng kể và học sinh thể hiện sự hứng thú, tích cực hơn trong quá trình học tập. Điều này khẳng định tính khả thi và sự cần thiết của việc triển khai dạy học theo định hướng phát triển năng lực trong giáo dục Vật lí hiện nay.