Khóa luận tốt nghiệp Ngô Thị Hà
K53 CQ Khoa Thông tin-Thư viện
1
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài, do thời gian có hạn, trình độ chuyên môn
nghiệp vụ cũng như kinh nghiệm thực tế còn hạn chế nên bài khóa luận tốt
nghiệp chắc chắn không tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót, em rất mong
nhận được sự góp ý của các thầy, cô và các bạn sinh viên để khóa luận được
hoàn chỉnh hơn.
Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới ThS. Trần Hữu Huỳnh, người đã tận
tình chỉ bảo, giúp đỡ và hướng dẫn em hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này.
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến các thầy, cô giáo trong khoa Thông
Tin- Thư Viện Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân Văn Hà Nội đã
giúp đỡ em trong suốt thời gian em học tập và nghiên cứu tại trường.
Em xin gửi lời cảm ơn tới các cô, các anh, các chị công tác tại Thư viện
Trường đại học Y Hà Nội. Đặc biệt là cô ThS. Nguyễn Thị Cẩm Nhung đã tạo
điều kiện giúp đỡ em trong quá trình em thực tập tại thư viện.
Đặc biệt em xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đã tạo mọi điều kiện
thuận lợi để em hoàn thành khóa luận này.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, tháng 02 năm 2012
Sinh viên thực hiện
Ngô Thị Hà
Khóa luận tốt nghiệp Ngô Thị Hà
K53 CQ Khoa Thông tin-Thư viện
2
BẢNG GIẢI THÍCH CÁC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt
Tên đầy đủ
Dịch nghĩa
CBTV
Cán bộ thư viện
CSDL
Cơ sở dữ liệu
CD – ROM
Compact Diss Read
Only Memory
Bộ nhớ chỉ đọc dùng
cho đĩa Compac
ĐHYHN
Đại học Y Hà Nội
HTML
Hệ thống mục lục
ILIB
Intergrated Library
Phần mềm thư viện điện
tử thích hợp
ISBD
International Standart
Bibliographic
Description
Tiêu chuẩn Quốc tế về
mô tả thư mục
KHCN
Khoa học công nghệ
NDT
Người dùng tin
OPAC
Online Public Access
Cataloging
Mục lục truy nhập công
cộng trực tuyến
SP&DVTT
Sản phẩm và dịch vụ
thông tin
TT – TV
Thông tin thư viện
Z39.50
Chuẩn dùng để trao đổi
thông tin về sách giữa
các thư viện
Khóa luận tốt nghiệp Ngô Thị Hà
K53 CQ Khoa Thông tin-Thư viện
3
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU ................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................................5
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu. ..........................................................................5
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................6
4. Phƣơng pháp nghiên cứu ..........................................................................................6
5. Tình hình nghiên cứu theo hƣớng đề tài ................................................................6
6. Đóng góp của khoá luận ............................................................................................6
7. Bố cục của khoá luận .................................................................................................7
CHƢƠNG 1. KHÁI QUÁT VỀ THƢ VIỆN TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI 8
1.1. Sơ lƣợc quá trình hình thành và phát triển của trƣờng đại học Y Hà Nội....8
1.2. Quá trình hình thành và phát triển Thƣ viện trƣờng đại học Y Hà Nội .... 11
1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ của Thư viện trường ĐHYHN ................................... 11
1.2.2. Đội ngũ cán bộ và cơ cấu tổ chức .................................................................... 12
1.2.3.Đặc điểm người dùng tin và nhu cầu tin .......................................................... 16
1.2.4. Phương thức phục vụ người dùng tin ............................................................. 17
1.2.5.Cơ sở vật chất và hạ tầng thông tin ................................................................... 18
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG SẢN PHẨM VÀ DỊCH VỤ THÔNG TIN TẠI
THƢ VIỆN ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI ........................................................................... 20
2.1. Nguồn lực thông tin tại Thƣ viện Đại học Y Hà Nội. .................................... 20
2.2. Sản phẩm thông tin ............................................................................................. 22
2.2.1. Khái niệm về sản phẩm. .................................................................................... 22
2.2.2. Sản phẩm thông tin tại Thư viện đại học Y Hà Nội. ...................................... 24
2.2.2.1.Hệ thống mục lục. ............................................................................................ 24
2.2.2.2. Ấn phẩm thông tin. ......................................................................................... 29
2.2.2.3. Cơ sở dữ liệu. ................................................................................................... 32
2.3. Dịch vụ thông tin tại Thƣ viện ............................................................................ 37
2.3.1. Khái niệm về dịch vụ thông tin ......................................................................... 37
2.3.2. Các hoạt động dịch vụ thông tin tại Thư viện đại học Y Hà Nội. ................. 38
2.3.2.1 Dịch vụ cung cấp tài liệu. ................................................................................ 38
Khóa luận tốt nghiệp Ngô Thị Hà
K53 CQ Khoa Thông tin-Thư viện
4
2.3.2.2. Dịch vụ sao chụp tài liệu ................................................................................ 40
2.3.2.3 Dịch vụ dịch tài liệu (Dịch tài liệu, phiên dịch). ........................................... 41
2.3.2.4. Khai thác tài liệu vi dạng, nghe nhìn. ........................................................... 41
2.3.2.5. Dịch vụ phổ biến thông tin hiện tại (CAS) ................................................... 42
2.3.2.6. Dịch vụ tìm tin. ................................................................................................ 42
2.3.2.7. Dịch vụ trao đổi thông tin. .............................................................................. 44
2.3.2.8. Dịch vụ tư vấn thông tin y dược. ................................................................... 44
2.4. Đánh giá chung . ................................................................................................... 45
CHƢƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM VÀ DỊCH
VỤ THÔNG TIN TẠI THƢ VIỆN TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI ............. 48
3.1 Tạo nguồn và phát triển nguồn tin ..................................................................... 48
3.2. Phát triển hoàn thiện các sản phẩm thông tin ........................................ 49
3.3. Đa dạng hóa các loại hình dịch vụ thông tin – thƣ viện ................................. 51
3.3.1. Nâng cao chất lượng các dịch vụ hiện có........................................................ 51
3.3.2. Phát triển các dịch vụ thông tin mới. ............................................................... 53
3.4. Nâng cao trình độ nghiệp vụ của cán bộ thông tin – thƣ viện ...................... 53
3.5. Phát triển và hoàn thiện hạ tầng cơ sở thông tin ............................................ 55
3.6. Đào tạo đội ngũ ngƣời dùng tin sử dụng sản phẩm và dịch vụ thông tin ... 56
3.7. Hợp tác, chia sẻ nguồn lực thông tin trong và ngoài nƣớc ............................ 57
KẾT LUẬN .................................................................................................................. 58
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................ 59
PHỤ LỤC ...................................................................................................................... 60
MỘT SỐ HÌNH ẢNH PHỤC VỤ CÁC SẢN PHẨM VÀ DỊCH VỤ THÔNG
TIN TẠI THƢ VIỆN ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI .......................................................... 67
Khóa luận tốt nghiệp Ngô Thị Hà
K53 CQ Khoa Thông tin-Thư viện
5
LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Sự phát triển mạnh mẽ và không ngừng về số lượng, tốc độ của thông
tin đã tạo nên sự bùng nổ thông tin trong kỷ nguyên mới. Những năm gần
đây, ước tính có hơn 3 triệu tài liệu kể cả tài liệu công bố và tài liệu không
công bố được xuất bản hàng năm trong mọi lĩnh vực. Đó là một thách thức
không chỉ đối với cơ quan cung cấp thông tin mà còn đối với người dùng tin
(NDT).
Sản phẩm và dịch vụ thông tin là công cụ cơ bản để thoả mãn nhu cầu
của NDT, là các chỉ số quan trọng để đánh giá hoạt động của các cơ quan
thông tin- thư viện (TT-TV). Ngày nay các cơ quan thông tin- thư viện, đặc
biệt là tại thư viện, trung tâm thông tin –thư viện các trường đại học đang
đứng trước cơ hội và thách thức lớn trong việc tạo ra và phát triển các sản
phẩm và dịch vụ thông tin (SP&DVTT) nhằm thỏa mãn nhu cầu NDT. Đồng
thời thông qua đó, khẳng định vai trò của mình đối với quá trình nghiên cứu
khoa học, giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực của đất nước.
Trường đại học Y Hà Nội có chức năng chính trong công tác đào tạo
đội ngũ nguồn nhân lực cán bộ y khoa cho đất nước, trong công tác nghiên
cứu khoa học và giáo dục đào tạo. Thư viện đại học Y Hà Nội có vai trò quan
trọng trong hoạt động thông tin y học cho cán bộ lãnh đạo quản lý, cán bộ
giảng dạy, học viên cao học, nghiên cứu sinh và sinh viên...thông qua các sản
phẩm và dịch vụ thông tin tại Thư viện. Với những lý do trên, tôi đã chọn đề
tài: “Tìm hiểu sản phẩm và dịch vụ thông tin tại Thư viện trường đại học Y
Hà Nội.” làm khoá luận tốt nghiệp của mình.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.
+ Mục đích: Khảo sát thực trạng sản phẩm và dịch vụ thông tin tại Thư
viện trường đại học Y Hà Nội.
+ Nhiệm vụ: Trên cơ sở thực trạng sản phẩm và dịch vụ thông tin
(SP&DVTT) tại Thư viện trường đại học Y Hà Nội, tôi muốn khẳng định vai