Khóa luận tốt nghiệp Văn học: Đặc điểm tiểu thuyết Cái đầm ma của George Sand

imiiiiifli!

TRUCfNG Dfll HOC VO TRU0NG TOflN

KHOA LUAN TOT NGHIEP

CHUYEN NGANH VAN HOC

KHOA KHOA HOC CO BAN

DAC DIEM TIEU THUYET CAI DAM MA

CUA GEOGRE SAND

Sinh vien thyc hien:

Giang vien hirong dan:

NGUYEN TOAN PHAT

TS. LE NGOC THUY

MSSV: 0856010036

VIEN

Hau Giang, thdng 06 nam 2012

wmmmmmmmmmmmm

Mmmmmmmmmmmmm.

mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmi^m

LOI CAM TA

Dugc lam khoa luan la niem ma uac cua toi. Qua khoa luan tot nghiep, toi co

the bo sung cho minh nhung kien thuc mai thuoc de tai ma minh nghien cuu, dong

thai cung ren luyen cho minh kha nang tu duy va thoi quen lam viec khoa hoc.

toi cung gap khong it kho khan, nhung dugc sir huong dan nhiet tinh cua co T.S Le

Ngoc Thuy da giup toi vugt qua tat ca de hoan thanh khoa luan. Qua day, toi cung

xin gui lai cam an chan thanh den co.

Ben canh do, toi cung xin chan thanh cam an Ban giam hieu Truong Dai

Trong qua trinh thuc hien de tai khoa luan cua minh, ben canh thuan lgi thi

kien thuan lgi cho toi hoan thanh khoa luan nay.

Hoc V6 Truong Toan va quy thay co khoa Khoa Hoc Ca Ban, da tao nhung dieu

Tuy khoa luan da hoan thanh nhung do day la cong trinh nghien cuu khoa

thanh tiep thu nhung y kien dong gop cua quy thay co va cac ban de khoa luan dugc

hoan thien hon.

Xin chan thanh cam an!

Sinh vien thyc hien

hoc dau tien cua toi nen se khong tranh khoi nhung thieu sot, toi rat mong va chan

(Ky va ghi ro ho ten)

Nguyen Toan Phat

Ldl CAM DOAN

Toi xin cam doan rang de tai nay la do chinh toi thuc hien, cac so lieu thu

thap va ket qua phan tich trong de tai la trung thuc, de tai khong trung vai bat cu de

tai nghien cuu khoa hoc nao.

Sinh vien thyc hien

(Ky va ghi ro ho ten)

Nguyen Toan Phat

PHIEU DANH GIA LUAN VAN TOT NGHIEP (Gidng vien hir&ng dan)

1. GIANG VIEN HLT6NG DAN: 2. SINH VIEN THI/C HIEN:

MSSV:

KHOA:

3. TEN DE TAI:

NHAN XET CUA GIANG VIEN HtTdNG DAN

1. Danh gia chung qua trinh lam luan van tot nghiep:

1.1. Chuyen can:

1.2. Thai do:

1.3. Khac:

2. Danh gia luan van:

2.1. Dat van de (theo 5 buac):

2.2. Noi dung chinh:

in

2.3. Chu thich, thu muc:

2.4. Hinh thuc trinh bay:

2.4.1. Dung lugng (trang):

2.4.2. Khuon kho:

2.4.3. In an:

2.4.4. Trinh bay:

2.4.5. Chinh ta, ngu phap:

3. Danh gia, xep loai:

Danh gia:

Xep loai:

,, ngay thdng nam 2012 Giang vien huang dan (Ki va ghi ro ho ten)

IV

TOM TAT

1. Ly do chon de tai.

Toi chgn de tai "dac diem tieu thuyet cai dam ma" la vi: Qua de tai nay, toi co the hieu them ve tarn tu tinh cam cua con nguai vung que va moi quan he tot dep giua nhung nguai nong dan vai nhau. Ben canh do, toi co the hieu them ve mot nen van hoa mai.

Nghien cuu de tai, giup toi hieu them ve nhung dac diem noi dung va nghe thuat cua tieu thuyet Phap the ki XIX. Ngoai ra, toi rat thich phong each ke chuyen cua Geogre Sand. Day la mot tac pham noi tieng cua Geogre Sand viet ve de tai nong thon va la tac pham noi tieng cua van hoc Phap.

2. Muc tieu nghien cu*u.

Nghien cuu de tai, toi co the bo sung cho minh nhung kien thuc ve van hgc Phap the ki XIX. Dong thai, toi co the hieu them ve phong each sang tac cua Geogre Sand, nhung dac trung cua tieu thuyet Phap. De tai con tao dieu kien thuan lgi cho toi trong qua trinh nghien cuu tiep theo.

3. Lich sir van de.

Mot so y kien cua cac nha nghien cuu, cac tac gia noi ve Geogre Sand va tac pham cai dam ma nhu: Flobert, nha phe binh van hoc Phap Emin Faghe, Angghen, nha van Pon Xuday...

4. Pham vi nghien cihi.

MdDAU

5. Phirong phap nghien cihi.

Truac het toi liet ke tat ca tai lieu tham khao, sau do chgn lgc, tien hanh dgc, lap de cuang va cuoi cung la bat tay vao viet. Trong qua trinh lam khoa luan, toi da su dung cac phuang phap nhu: phan tich, chung minh, binh luan...

Chirong 1 NHUNG VAN DE CHUNG

1.1 Thdi dai.

1.1.1 Tinh hinh lich sir xa hoi. The ki XIX nuac Phap co nhung thay doi Ian trong tat ca cac linh vuc: xa hoi,

chinh tri...

Vai de tai nay, toi tim hieu nhung dac diem ve noi dung va nghe thuat the hien trong tac pham. Ngoai tham khao ban dich tac pham "Cai dam ma" cua Nguyen Hoang Lam, toi con tham khao mot so tai lieu khac.

Anh huong cua chu nghia tinh cam: chu nghla tinh cam ma ra nhung nguyen li quan trgng ve nghe thuat ma sau nay chu nghla lang man dao sau ve phuang dien ngon ngu van chuang, hinh tuang, the giai nghe thuat...

Nhung tac gia,

tac pham gan lien vai su ra dai cua chu nghla lang man: tieu thuyet " Paul va Virginie", J.J

Bernadin de Saint Piere (1737-1814) vai Rousseau (1712-1778) vai tieu thuyet bang thu " La Nouvelle Hesloise".

Napoleon len nam chinh quyen va sir sup do cua huyen thoai Napoleon. Cach mang 1789 khong dung vai khau hieu de ra la Tu do, binh dang, bac ai. 1.1.2 Tinh hinh van hoa tinh than. Anh huong tu tuang anh sang vai su ra dai cua van hgc lang man khong true tiep va toan bo, ma chi la mot so quan niem thich hop thong qua thai ki tien lang man hay chu nghla tinh cam.

Su giao luu giua van hgc Phap va van hgc cac nuac chau Au, dac biet la van

hgc lang man Anh va Due.

Anh huong cua nhung tien de van hoa tinh than doi vai sir hinh thanh van hgc lang man Phap. Truac het la su tra ve vai thien nhien va tinh cam. Mot so chu de quan trgng la mo ta, giai bay hanh phuc.Tu do la nguyen tac Ian nhat cua chu nghla lang man. Cac thu phap nghe thuat dugc ua thich cua chu nghia lang man la su dung nhieu bien phap tu tu co tac dung nhan manh, to dam an tuang...,nghe thuat exotique, nghe thuat nghich dj.

1.2 Tinh hinh van hoc.

1.2.1 Sir ra doi cua van hoc lang man tieu cue. Van hgc lang man tieu cue la tieng keu that vgng, lai than van, su luyen tiec cua tang lop qui toe phong kien suy tan ve thai dai vang son da qua. Dac diem cua khuynh huong nay la chu nghla bi quan, su thoat li thuc tai, quay ve qua khu.

Cac nha lang man tieu cue tim den vai cai tuyet vgng bang nhieu each nhu phong dai, cuang dieu, tham chi bang li giai rat cue doan. Hg tuyet doi hoa vai tro cua ca nhan, xem thuc tai la cai gi khong dang de quan tarn, coi cai toi la dung cao han tat ca, cuoi cung la thai do dau hang thuc tai.

1.2.2 Sir ra doi cua van hoc lang man tich cue. Van hgc lang man tich cue de cao tinh cam, ton sung cai toi. Phu nhan thuc tai nhung theo chieu huong ngugc lai vai van hgc lang man tieu cue, huong ve tuang lai, tran day nhiet tinh va khat vgng chan li.

Cac nha van lang man tich cue de ra loi thoat tinh than cho cac nhan vat cua minh la phan khang, dau tranh chong thuc tai...huong ve cai phi thuong. Cac tac gia nhu: Geogre Sand, Musset, Hugo tieu bieu cho khuynh huong nay.

1.3 Tac gia va su nghiep sang tac.

1.3.1 Tac gia, quan niem nghe thuat va sir nghiep sang tac. Geogre Sand sinh nam 1804 tai Pari, mat nam 1876 a Nohant. Nam 1808 bo mdt, 1831 ba cung hai con rai Nohant den song a Pari. Ba bat dau sir nghiep sang tac cua minh tu nam 1831 vai cuon tieu thuyet Hong va Trang, tiep theo la cuon tieu thuygt Anhdiana, Valangtin (1832), Leelia (1838)...Tu nam 1836 den 1848, ngoai viet van, ba con tham gia vao hoat dong chinh tri. Nam 1849, trong lai ma dau cuon tieu thuyet co be Fadet ba tuyen bo " tu nay ba khong dinh vao chinh tri nita" va ba da tra \h que a Nohant. Tu nam 1850 den 1868, ba sang tac hang loat tac pham neu len nhung due tinh tot dep va gian di cua nguai nong dan.

Quan niem nghe thuat Ba da phat bieu quan niem cua minh ve nghe thuat: "Chung ta tin rang su menh cua nghe thuat la mot su menh cua tinh cam va yeu thuang...Nghe thuat khongphai la mot viec nghien cuu hien thuc tich cue ma chinh la viec tim toi chan li, li tuang..." [4, tr.18].

1.3.2 Vai van de ve tieu thuyet va tieu thuyet dong que. Tieu thuyet TiSu thuyet thS ki XIX la mot the loai rat dugc coi trgng. Hegel dinh nghla tieu thuyet la " anh hung ca tu sdn hien dai", la mot the loai phan anh dong thai cau chuyen ca nhan va cai nhin bao trum the giai. Tieu thuyet lang man dugc chia thanh: tieu thuyet tarn tinh, tieu thuyet phan tich, tieu thuyet ngoai lai va tieu thuyet lich su.

Tieu thuyet dong que

v i

Tieu thuyet dong que la mot the loai thuoc dong van hgc lang man tich cue. La mot the loai rat hap dan doi vai nguai dgc vi de tai, cam hung, con nguai a nong thon.

1.3.3 Tom tat tac pham. Cai dam ma la mot tieu thuyet viet ve de tai nong thon. Tac pham co muai bay phan ngan co nhan de. Tac pham la cau chuyen cua Germain, mot anh thg cay khoe dep nhung goa vg. Anh rat yeu thuang nguai vg qua co cua minh. Nhung vang lai bo vg nen anh da len duang sang lang ben de hoi vg. Germain cho Marie di cung ngua de co sang lang ben lam thue. Tren duang di hg da nay sinh tinh cam va da yeu nhau. Hg phai trai qua rat nhieu kho khan va thu thach cua nhung thanh kien va phong tuc tap quan cua vung que mai den dugc vai nhau. Cuoi cung dam cuoi dugc to chuc vai nhung phong tuc mang dam dau an dia phuang vung que Nohant.

Chirong 2 DAC DIEM NOI DUNG TIEU THUYET CAI DAM MA

2.1 Cuoc song nong thon mien Nam nuox Phap.

2.1.1 Cuoc song lao dong 6* nong thon. Geogre Sand mieu ta cuoc song lao dong cua nguai nong dan bang cai nhin day lac quan, tu tin. Neu nhu buc tranh cua hga si Honbane mang mot sir chua xot ve xa hoi ma ong dang chung kien thi khung canh trong cai dam ma hoan toan trai ngugc. Do la khung canh sinh dong, tuai tre, day sue song. Tuy cuoc song lao dong con nhieu kho khan, vat va nhung nguai nong dan khong bi quan, hg luon cham chi lam viec, van huong den tuang lai va ngay mai tuai dep. Nguai nong dan van mot long gan bo vai canh dong, trang trai cua minh va luon hai long vai cong viec minh dang lam.

2.1.2 Cuoc song van hoa tinh than, cac sinh hoat le hoi phong tuc tap

quan.

Le hoi a vung que Nohant rat phong phu va mang mot dau an dia phuang sau sac. Nguai dan a day rat thich le hoi va hg tham gia rat nhiet tinh. Cac le hoi mang dam dau an dia phuang cua vung que nay nhu: le thanh Jang, le cuoi,...Le cuoi dugc to chuc trong su dan xen vai phong tuc tap quan, sinh hoat, tro chai truyen thong cua dia phuang.

2.2 Hinh anh ngudi nong dan mien Nam nuo*c Phap trong tac pham Cai

dam ma.

2.2.1 Quan he tot dep trong tinh lang nghia xom. Qua tac pham Cai dam ma ta thay moi quan he trong tinh lang nghla xom cua nguai dan a vung Nohant rat tot dep. Hg song rat chan hoa, yeu thuang va luon giiip da Ian nhau trong cong viec cung nhu trong cuoc song. Hg doi xu vai nhau rat binh dang, khong phan biet giau ngheo. Do la moi quan he tot dep giua ba cu Ghiet va gia dinh cu Moritx, Germain va Marie.

2.2.2 Quan he tot dep trong doi song gia dinh, doi song vo* chong. Qua tac pham Cai dam ma ta thay dugc moi quan he tot dep trong dai song gia dinh, dai song vg chong. Trong gia dinh thi mgi nguai luon yeu thuang nhau, ton trgng Ian nhau va luon nhuang nhin nhau. Do la mot tinh cam tot dep trong quan he

vu

Ngoai ra, a vung que nay con co phong tuc khac nhu ca hat trong lao dong, nhung co gai khong dugc lay chong Ian tuoi han minh, khieu vu trong cac le hoi, cau kinh cho nguai da chet va tinh than mo dao.

giua con cai d6i vai cha me, cha me doi vai con cai. Tieu bieu la moi quan he tot dep trong gia dinh Germain va gia dinh Marie.

Trong dai s6ng vg chong thi hg song va yeu thuang nhau bang ca tarn long chan that, rat chung thuy trong tinh yeu. Dieu nay dugc the hien trong dai song cua doi vg chong Germain va Catorin.

Chuong 3 DAC DIEM NGHE THUAT TIEU THUYET CAI DAM MA

3.1 Nghe thuat mieu ta birc tranh thien nhien va lang xom.

3.1.1 Birc tranh thien nhien. Geogre Sand mieu ta rit chan thuc canh sic thien nhien cua vung que Nohant. Ba da cam nhan sau s^c v£ thien nhien va truyen dat vao trong tac pham bang nhung cam xuc chan thanh, trong sang nhat. Thien nhien trong each cam nhan cua ba thi vo cung tuai dep, no mang din cho con nguai nhieu niem vui va hanh phuc. Buc tranh thien nhien trong tac pham khong chi la canh canh dong ruong ma con co canh dong cua thien nhien. Do la khung canh dep va tha mong trong canh dong hoang vu, cua khu rung.

3.1.2 Birc tranh sinh hoat. Bang su cam nhan tinh te cua minh, Goegre Sand da mieu ta buc tranh sinh hoat mang dam mau sic dia phuang vung Nohant. Do la buc tranh mieu ta nhung sinh hoat trong cuoc song lao dong cua nguai nong dan, nhung sinh hoat le hoi mang mau sac van hoa dia phuang cua vung que nay.

3.2 Nghe thuat mieu ta nhan vat.

3.2.1 Mieu ta nhan vat qua ngoai hinh the hien tinh each. Mieu ta ngoai hinh cua nguai dan a nong thon de the hien nhung pham chat, nhung tinh each t6t dep cua hg, Geogre Sand da xay dung nhan vat Germain va Marie tieu bilu cho khuynh huong do. Xay dung ngoai hinh cua cac nhan vat trong tac pham vai mot ve dep nhan hau, khoe khoan, Geogre Sand nham the hien tinh each hien lanh, chat phac cua nguai nong dan.

3.2.2 Mieu ta nhan vat qua ngon ngir hanh dong, the hien tinh each. Xay dung nhan vat qua ngon ngu va hanh dong, Geogre Sand da the hien tinh each hien lanh, chat phac cua nguai nong dan o vung que Nohant. Dieu do dugc mieu ta qua ngon ngu va hanh dong cua hai nhan vat la Germain va Marie.

2.2.3 Khat vong hanh phuc tinh yeu. Tinh yeu cua Germain va Marie phai trai qua nhung rang buoc cua phong tuc tap quan, cua sir chenh lech giau ngheo. Nhung hg van luon khat khao dugc yeu nhau va s6ng ben nhau, dugc huong trgn ven niem hanh phuc cua minh. Do la mgt khat vgng chan chinh cua hai nguai va cua nhung nguai dang yeu nhau ve mot tinh yeu vinh hang.

3.3 Nghe thuat trir tinh ngoai de.

vm

3.3.1 Trir tinh ngoai de the hien quan niem tu* tirdng. Tru tinh ngoai dk la mot trong nhung bien phap nghe thuat dugc cac nha van lang man ua thich. Tru tinh ngoai dk la yeu to ngoai cot truyen cua tac pham tu sir, tac gia dung de boc 16 cam xuc, suy nghl cua minh doi vai nhan vat hay su kien trong tac pham, hoac giai thich, trinh bay them ve cac van de co lien quan den sir kien va nhan vat trong tac phim. Tru tinh ngoai de co tac dung to dam y nghla, tu tuang cua tac pham, nhan vat, boc 16 chu de.

Qua nhung doan tru tinh ngoai de, Geogre Sand da dua ra quan niem cua minh vh nghe thuat, ve nguai nghe si chan chinh, va sir the hien nhung van de mai trong sang tac.

Qua nhung tru tinh ngoai de, ta thay Geogre Sand rat am hieu ve cuoc song cung nhu sinh hoat cua nguai dan a nong thon. Ba rat tran trgng cuoc song lao dong cua nhung nguai nong dan va da bien no thanh chat lieu nghe thuat cua minh. Chinh nhung dieu gian dj trong cuoc song va tinh each cua nguai nong dan da lam nen chdt lieu nghe thuat trong tac pham, do la dau hieu cua chu nghla lang man tich cue.

3.3.2 Trir tinh ngoai de the hien sir am hieu ve van hoa. Nhung nam thang song va gan bo a Nohant nen ba co dip tiep xuc nhieu vai nguai nong dan. Tu do ba am hieu dugc cuoc song cung nhu nhung sinh hoat van hoa cua hg. Va trong tac pham Cai dam ma thi ngoai nhung doan tru tinh ngoai de the hien quan niem, tu tuang thi con co nhung tru tinh ngoai de the hien sir am hieu ve van hoa cua ba. Khi nhin nhung buc hga cua cac nha hga si, nha dieu khac nhu: Anbe Duyre, Miken Langgia, Honbane...Geogre Sand da xuc dong truoc nhung gi ma hg mieu ta. Ba da thay dugc tu tuang bi quan a hg va ba khong lam nhu vay trong sang tac cua minh ma mieu ta no theo huong tich cue han.

KET LUAN Qua tac pham Cai dam ma ta thay dugc nhung dac diem noi bat cua tieu thuylt dong que va khuynh huong lang man tich cue trong tieu thuyet cua Geogre Sand. Thong qua viec mieu ta cuoc song lao dong va hinh anh cua nguai dan a nong thon ba da ca nggi cuoc song binh di cua hg, ba muon huong con nguai den mot tuang lai t6t dep. Su mieu ta khung canh thien nhien tuai dep, canh nong thon vai nhung ll hoi dac sac the hien tarn long yeu con nguai, yeu thien nhien cua tac gia. Ben canh do, tac pham con de cao mot thu hanh phuc dan so ma chan that nay sinh trong cuoc song lao dong lanh manh ma khong can den vat chat tien tai. Do la thu hanh phuc phai trai nhieu kho khan thu thach mai co dugc, va hg van luon khat vgng ve hanh phuc va tinh yeu chan chinh.

Khi tiep xuc vai tac pham nguai dgc se cam thay tac gia luon huong ve mot cuoc s6ng, v£ mot xa hoi t6t dep. Dieu do the hien cai nhin cuoc song theo huong di len, day y£u t6 tich cue va xay dung cua nha van theo khuynh huong lang man tich cue. Do cung la dac trung cua the loai tieu thuyet dong que.

IX

MUC LUC

1 2 2 4 4

1. Li do chgn de tai 2. Muc tieu nghien cuu 3. Lich su van de 4. Pham vi nghien cuu 5. Phuang phap nghien cuu

Chuong 1. NHLTNG VAN DE CHUNG 1.1 Thai dai

6

1.1.1 Tinh hinh lich su xa hoi

6

1.1.2 Tinh hinh van hoa tinh than 1.2 Tinh hinh van hgc 1.2.1 Sir ra doi cua van hgc lang man tieu cue 1.2.2 Sura doi cua van hgc lang man tich cue 1.3 Tac gia va sir nghiep sang tac 1.3.1 Tac gia, quan niem nghe thuat va sir nghiep sang tac 1.3.2 Vai van de ve tieu thuyet va tieu thuyet dong que 1.3.3 Tom tat tac pham

7 11 11 12 12 12 14 17

19 19

Chirong 2. DAC DIEM NOI DUNG TIEU THUYET CAI DAM MA 2.1 Cuoc song nong thon mien Nam nuoc Phap 2.1.1 Cuoc song lao dong a nong thon 2.1.2 Cuoc song van hoa tinh than cac sinh hoat le hoi

phong tuc tap quan

23

2.2 Hinh anh nguai nong dan mien Nam nuoc Phap

trong tac pham Cai dam ma

28 28 29 31

2.2.1 Quan he tot dep trong tinh lang nghla xom 2.2.2 Quan he tot dep trong dai song gia dinh, dai song vg chong 2.2.3 Khat vgng hanh phuc, tinh yeu

Chirong 3. DAC DIEM NGHE THUAT TIEU THUYET CAI DAM MA 3.1 Nghe thuat mieu ta buc tranh thien nhien va lang xom 3.1.1 Buc tranh thien nhien

34 34

3.1.2 Buc tranh sinh hoat 3.2 Nghe thuat mieu ta nhan vat 3.2.1 Mieu ta nhan vat qua ngoai hinh the hien tinh each 3.2.2 Mieu ta nhan vat qua ngon ngu, hanh dong the hien tinh each 3.3 Nghe thuat tru tinh ngoai de 3.3.1 Tru tinh ngoai de the hien quan niem tu tuang 3.3.2 Tru tinh ngoai de the hien sir am hieu ve van hoa

37 40 40 41 43 43 46

KET LUAN

49

Tai lieu tham khao

Muc luc Nhan xet cua giang vien huong dan Nhan xet cua giang vien phan bien

MdDAU

¥)ac dipm tip.ii thuvpt rai rtam ma riia Gpnvr£_Sand

MCf DAU

1. Li do chon de tai:

dep nhat. Tinh thuang la sue manh giup cho chung ta vugt qua tat ca nhung kho

khan, gian kho trong cuoc song nay. Tinh thuang do cung la dong lire giup cho

nhung nha van the hien cai nhin ve cuoc song that la chan thuc, gian di ma gay

xiic dong long nguai. Chi co nhung nguai nhin dai bang ca tam long thi moi

thay dugc het nhung thi vi cua cuoc song nay.

Con nguai song la de yeu thuang nhau, de trao cho nhau nhung gi tot

nha van song trong tinh thuang trong sang giua mot xa hoi day ray toi ac va bat

Trong nen van hgc Phap the ki XIX da noi len mgt cay but tai nang, ba la

cong. Do la Geogre Sand, nguai phu nu nhin dai bang ca tam long va ba da cho

khao sat trong chuyen de nay. Den vai de tai nay, toi co the nhan thay dugc mgt

tam long yeu thuang ma Geogre Sand danh cho con nguai ma dac biet la con

nguai a vung nong thon. Ba la mot nguai phu nu suot cuoc dai dung ngoi but

cua minh de benh vuc cho quyen lgi cua phu nu. Dieu nay lam cho toi cam phuc

ra dai nhieu tac pham noi tieng, trong do co tieu thuyet Cai dam ma ma toi se

Vi, "Cai dam ma" la mot tieu thuyet viet ve de tai nong thon nen di vao

tim hieu de tai nay, toi co the hieu them ve tam tu, tinh cam cua con nguai a

vung que cung nhu moi quan he tot dep giua nguai vai nguai de tu do cam thay

yeu hon cuoc song nay, yeu hon nhung nguai nong dan a que huang minh.

Ben canh do, moi dan toe co mot net van hoa rieng, mot phong tuc tap

quan rieng. Vi the den vai de tai la mot Ian nua cho toi them mot sir kham pha

ve mot nen van hoa mai, hieu them ve nhung phong tuc tap quan mai cua nguai

dan o vung que noi tac gia sinh song.

truoc nghi lire va tinh than cua ba.

thuyet Phap cac the ki truoc. Vi the nghien cuu de tai giup toi hieu them nhung

Tieu thuyet Phap a the ki XIX dugc nhieu thanh tuu nhat so vai tieu

Ngoai ra "Cai dam ma " la mot tac pham noi tieng cua Geogre Sand viet

ve de tai nong thon va la mot tac pham noi tieng cua van hgc Phap. Vi the, khi

nghien cuu ve van de nay toi co dip tiep xuc vai vai mot nha van nu noi tieng

GVHD: Le Ngoc Thuy

1

SVTH: Nguyen Toan Phat

dac diem ve noi dung va nhung dac diem ve thuat cua van hgc Phap.

Par rfipm tieu thuyet rai dam ma riia Gpn

cua Phap va tac pham noi tilng cua ba, toi hi vgng se tao cho minh hieu qua toi

uu khi nghien cuu de tai.

Cu6i cung, toi chgn db tai nay la vi toi thich phong each ke chuyen cua Geogre Sand. Do la each ke chuyen chan that, kl nhung gi diln ra trong cuoc song ma ba nhin thay dugc bang mot thu ngon ngu moc mac va gian di, nhu ba

da noi: " toi khong muon tao ra mot thu ngon ngu mai hoac di tim cho toi mot

Tu y nghla nhan dao cua tac pham, qua khoa luan nay, toi muon nhan gui din nguai dgc la chung ta hay mo rong tam long ra de nhin cuoc song va chac

rang ban se thay cuoc song nay dep biet bao.

2. Muc tieu nghien ciru: Vai dh tai " Dac diem tiiu thuyit Cai dam ma", truoc het toi co the bo sung cho minh nhung kiln thuc ve van hgc phuang Tay, cu the la nen van hgc Phap thi ki XIX. Ngoai ra, nghien cuu de tai, tim hieu nghe thuat va each ke

chuyen cua tac gia trong tac pham, toi hieu them ve phong each sang tac cua Geogre Sand. Ngoai ra tilp xuc vai de tai, toi con co ca hoi tiep xuc vai mot nu

nha van co mot tinh thuang bao la va mot nghi lire phi thuong, ba da dung cam dung ngoi but cua minh dl benh vuc con nguai, ma dac biet la nguai phu nu

truoc mot xa hoi thoi nat. Quan trgng hon, qua de tai toi co the biet nhung dac

trung cua tieu thuyet Phap.

Ben canh do, dh tai con tao dilu kien thuan lgi cho toi trong qua trinh

phong each mai" [4, tr. 11].

3. Lich sir van de:

Geogre Sand la nha van nu tieu bieu cho dong van hgc lang man tich cue cua Phap. Ba da vilt nhieu tieu thuyet luan de to cao nhung cuoc hon nhan ep buoc, nhung bat cong, nhung thoi hu tat xau cua xa hoi duang thai, nhung

phong tuc co hu, nhung tap quan 16i thai xam pham den quyen lam vg, lam

me.. .Angghen danh gia ba la "mot ludt su dung cam benh vuc nhung quyen lai

nghien cuu tiep theo.

cua phu nu". Hay Belinxki nhan xet do la Geogre Sand, "nang Jan cua thai

dai" [4, tr.5].

Noi din ba thi nguai ta khong chi noi ve nhung tieu thuyet luan de, ve nu quyIn, ve hon nhan, nguai lao dong, nong dan,.. .ma con nghi ngay den the loai "tieu thuyit dong que", mot thi loai gop phan vao su thanh cong cua tac gia.

Tac pham tieu bieu cho the loai nay la Cai dam ma.

GVHD: Le Ngoc Thuy

2

SVTH: Nguyen Toan Phat

f)ar diem tieu thuyet rai dam ma rim Geaswe Sand

Nguai vilt xin trich dan mot so y kien cua cac nha nghien cuu, cac tac

gia noi ve Goegre Sand va tac pham Cai dam ma:

Flobert noi ve Geogre Sand, 6ng ggi ba la " ba thay than yeu" va nhan

xet " mac du doi mat to nhu mat xphal, ba vdn nhin the giai qua mot mau hodng

kirn" [6, tr.95].

Faghe nhan xet: " Cai dam ma la mot kiet tdc...phong cdnh, nhung chuyen xay

Trong tac pham "thi ki XIX" (1887), nha phe binh van hgc Phap Emin

ra, nhitng mau doi thoai, dac tinh cua cac nhdn vat duac sap xep can doi, cai

nay khong Ian at cai kia. Trong tat ca cac hoa si chuyen ve vephong cdnh thien

nhien thi g.xang co cai dac sac rieng cua minh, mot dac sac thanh cao. Ba noi

vi thien nhien nhu mot hieu biet than tinh vai mot cam gidc quen thuoc. Ve diem

nay, ba giong nhu La Fongten. Ba khong nhin cdnh thien nhien tu xa hay tu

tren cao xuong nhu Satobriang, ba khong gdn cho nhung su vat tu nhien ay

nhung tinh cam rieng cua minh nhuLamactin hay Vichto Huygo... " [4, tr.9].

Geogre Sand hilu sau sac ve lao dong nghe thuat la " phai song, phai

tim toi, truac hit phai chiu dung nhiiu, yeu thuang nhiiu, dau kho nhiiu va

dong thai khong ngung miit mai lao dong" [6, tr.95]. Tac gia da noi ve khuynh

huong sang tac cua minh: "khuynh huang cua toi la mo ta con nguai nhu toi ao

u&c" [6, tr.95].

Angghen nhan xet: " Truac kia cac bdc vua chua, cac vi hodng than diu

la nhitng nhdn vdy chit yiu trong nhitng tdc phdm loai nay; gia day ho da bat

dau nhuang cho cho nhitng nguai binh dan thuang bi ho khinh bi. Cuoc dai va

so phan, niim vui va noi buon...cua nhung nguai binh dan ay dang lam thanh

noi dung cua nhitng cuon tiiu thuyit cua cac nha van ma giorgia xdng ro rang

dang la ngon ca thai dai!" [4, tr.7].

Nha van P6n Xuday viet: "G.Xang la nguai biit ki chuyen, va nghi thuat

ki chuyen la net noi bat nhat trong tai nang cua nguai nghi si" [4, tr.9].

G. Flobe danh gia: "G.Xang se ton tai nhu mot danh nhdn cua nuac

Phap va Id mot vinh quang co mot khong hai" [4, tr.9].

Dai van hao Nga Dotxtoiepxki khang dinh : " Nit van si G.Xang la mot

trong nhitng dai biiu tuyet vai va dep nhat cua giai phu nit... tin tuoi cua ba se

ton tai mai trong lich su" [4, tr.9]. Belinxki coi ba la " nguai cuu tinh, nguai

Trecnhisepxki khang dinh do la " mot nha van Ian cua thai dai" [4, tr.6].

bao truac tuang lai vi dai cho phu nit" [4, tr.6].

GVHD: Le Ngoc Thuy 3 SVTH: Nguyen Toan Phat

Fiar diem tieu thuyet rai dam ma cua Ge.ny.re Sand

Geogre Sand noi ve phong each nghe thuat cua minh trong tac pham Cai

dam ma "Toi khong muon tao ra mot thu ngon ngu mai hoac di tim cho toi mot

phong cdch mai" hay "toi khong hi co mot phuang phdp hay mot tham vong

cdnh mang nao trong linh vuc van hoc cd " [4, tr. 11].

Nguon cam hung duy nhat de nha van viet tac pham do la "mot cdnh

thuc vi thai kl gieo giong hien ra duai mat toi ngay luc ay, do la tdt cd nhung

diiu da thuc day toi viit nen cau chuyen moc mac nay, ddt giua nhung cdnh sac

binh di ma hang ngay toi thuang qua lai" [4, tr. 11].

Va nhung hinh anh trong tac pham la nhung hinh anh co thuc ma tac gia

da chung kien "Toi biit chdng trai va chu be khoi ngo ay, toi biit cau chuyen

dai cua ho" [4, tr.30]. Va ba da ke lai mot each chan thuc "toi chi muon ki lai

mot cau chuyen rat xuc dong va rat gian di" [4, tr. 12].

Nhan vat trong tac pham la nhung nguai nong dan hien lanh, chan that,

ba da nhin thay tren "vdng trdn cao thuang cua nong dan, an tin cua nhitng bde

Tren day la nhung y kien, nhung nhan dinh cua cac tac gia, cac nha

nghien cuu ma nguai viet suu tam dugc trong tai lieu tham khao de lam luan van "dac diem tilu thuyet Cai dam ma". Do nhung dieu kien khach quan nen

nguai viet chua tim dugc mgt cong trinh nghien cuu hay mot tai lieu noi chi tiet

ve van de nay cua nguai di truac. Tuy nhien nhung y kien, nhtrng nhan dinh

tren cung rat co gia tri cho nhung ai muon di vao tim hieu ve Geogre Sand va

nhung sang tac cua ba. Va nguai viet cung thay no giup ich cho minh rat nhieu

trong viec nghien cuu de tai cua minh. Thong qua nhung tai lieu do thi nguai

viet hi vgng se hoan thanh khoa luan cua minh mot each tot nhat, gop phan vao

viec nghien cuu ve nu van si Geogre Sand.

4. Pham vi nghien ciru:

Qua khoa luan, de nhan dinh dugc dac diem tieu thuyet trong tac pham,

toi da tim hieu nhung dac diem ve noi dung va dac diem ve nghe thuat dugc the

hien trong tac pham.

Ngoai tham khao ban dich cua Nguyen Hoang Lam ve tac pham Cai dam

vuanggid vi ho sinh ra di lam vua chiia cua ruong dong" [4, tr.8].

ma toi con tham khao mot so tai lieu khac lien quan den de tai.

5. Phuong phap nghien ciru: Dl hoan thanh de tai nghien cuu cua minh, truac tien toi liet ke tat ca

nhung sach tham khao lien quan den de tai, sau do toi tien hanh chgn lgc va bat

GVHD: Le Ngoc Thuy

4

SVTH: Nguyen Toan Phat

Dac diem tim thuyet cai dam ma rim Geneve Sand

tay vao tim, ke den la tien hanh dgc, chgn lgc nhung van de lien quan den de tai

de lap de cuang va cuoi cung la bat tay vao viet.

Trong qua trinh thuc hien khoa luan, toi van dung cac phuang phap: phan

tich, chung minh, binh luan, tong hgp...de tim hieu sau vao nhung khia canh

cua van de. Cuoi cung la rut ra ket luan.

GVHD: Le Ngoc Thuy

5

SVTH: Nguyen Toan Phat

f)ar diem tieu thuyet rai dam ma rim Geogre Sand

CHUONG1

NHLTNG VAN DE CHUNG

1.1 THCH DAI:

1.1.1 Tinh hinh lich sir xa hoi:

The ki XIX la the ki nuoc Phap co nhirng thay doi Ian trong tat ca cac

chinh, Quan chu thang bay, Cong hoa II, De che II, Cong hoa III.

Xa hoi Phap truac each mang nam 1789 co sir phan hoa dang cap (tu si,

llnh vuc. Nuoc Phap da trai qua: che do Tong Tai, De che I, Phuc hoi vuong

van hoa tinh than, tu phap, chinh tri, giao due.

Nhan dan Phap tiep tuc dau tranh de thiet lap vung chac che do cong

hoa. Qua trinh do thi hoa va cong nghiep hoa rong Ian dan den su ra doi va phat

trien cua giai cap cong nhan. Nhirng mau thuan xa hoi dan den nhirng cuoc xung

dot gay gat, tieu bieu la cuoc xung dot giua giai cap tu san va giai cap cong

nhan nam 1848.

qui toe, binh dan), bat binh dang sau sac, bat hop li ve ca cau kinh te, xa hoi,

Cach mang Phap 1789 vai khau hieu Tu do, binh dang, bac ai. Nam 1792

nuoc Phap tren danh nghla la nuoc cong hoa, do la niem ma uac cua nhan dan

nhung hoan toan tan va vai nhirng bien dong sau each mang nhu: nam 1793

lap nen quan chu.

khung hoang cua each mang Phap, nam 1804 thanh lap de che I, nam 1814 tai

ngoi hoang de. De che thu I keo dai tu nam 1804 -1814 vai nhung sir kien noi

bat nhu: sir ra dai bo luat dan sir (Code civil) nam 1804, chien thang Austerlitz

nam 1805. Theo Marx: " Napoleon I da giuang cao ngon ca binh dang di di

Nam 1804, Napoleon lam cuoc dao chinh thanh lap de che thu I va len

thiit lap bat binh dang a chdu Au " [6, tr.6].

Nhung sau nhung hao quang, huyen thoai Napoleon da that bai sau muai

that bai cua Napoleon la do phan ung cua nhan loai vai chinh sach xam chiem, thuc dan tren toan the giai (Au, A, Phi, MT); ganh nang chien tranh ve nguai va

cua lam cho dat nuoc va nhan dan Phap suy kiet. De che thu I sup do sau that

bai a Waterloo.

Cach mang 1789 khong theo dung nhu khau hieu de ra la Tu do - Binh

dang -Bac ai. Nhieu tang lop (quy toe, tri thuc, binh dan, tuoi tre...) deu that

GVHD: Le Ngoc Thuy

6

SVTH: Nguyen Toan Phat

nam cam quyen vi day manh nhirng cuoc chien tranh thuoc dia. Nguyen nhan

Fiar diem tieu thuyet rdi dam ma rim Genore Sand

vgng. Hien tugng nay da dan den sir phu nhan thuc tai sau each mang cua hg.

Su phu nhan thuc tai cua cac tang lop nhan dan doi vai xa hoi la do nhirng

nguyen nhan nhu ca che xa hoi da khong dap ung dugc khat vgng tu do, dan

sir ra dai cua van hgc lang man Phap, mot nen van hgc chu truong phu nhan,

thoat li thuc tai, tim ve qua khu, huong den tuang lai.

1.1.2 Tinh hinh van hoa tinh than:

Anh huong cua tu tuang anh sang: The ki anh sang (XVIII) la the ki ma

van chuang Phap da danh chgn thai gian de huong ve muc tieu khai sang, doi

mai nen van hoa tinh than cua nuoc Phap, la the ki cua van chuang triet hgc,

chu va hanh phuc cua nhan dan. Lich su xa hoi Phap nhu vay da lam tien de cho

chong phong kien, chong lai co che van hoa tinh than trung dai, co vu cho mot

van chuang chinh luan va but chien, van chuang luan de huong ve muc tieu

tu tuang anh sang la dat nen tang chinh la nguyen li tu do va duy li (khong phai

nen van hgc mai vai nhung muc tieu nhan ban mai. Nhirng nguyen li chung cua

de cao suy tu khach quan, chong tinh than tien nghiem, khong dung mot nguyen

la duy li cua chu nghia co dien). Tu tuang anh sang chong dinh kien, cuong tin,

ba kien thuc va nhap the hoat dong.

Anh huong cua tu tuong anh sang vai su ra dai cua"_\

khong true tiep va toan bo, ma chi la mot so quan niem thich hop thong qua thai

ki tien lang man hay chu nghia tinh cam. Muc tieu chong doi chinh thuc va true

tiep cua chu nghia tinh cam cung nhu chu nghia lang man chinh la tinh than tinh

li duy nhat de giai thich mgi sir kien. Tu tuang anh sang tachjoL giao khoi tri thuc con nguai, yeu men li tri, thich thuc^riBW^

dien.

Anh huong cua chu nghia tinh cam: Chu nghia tinh cam ca nggi nhung

cam hung Ian lao (tinh yeu, cai toi ca nhan, vai tro quan trgng cua the giai tinh

than duy li cung nhae cung nhu nhirng nguyen tac nghe thuat cua chu nghia co

thai cung ma ra nhung nguyen li quan trgng ve nghe thuat ma sau nay chu nghia

lang man se dao sau them ve phuang dien ngon ngu van chuang, hinh tuang,

the giai nghe thuat, quan niem nghe thuat ve vu tru, cuoc song va con nguai...

Nhung tac gia va tac pham gan lien vai su ra doi cua chu nghia lang

man: Bernadin de Saint Piere (1737-1814) vai tieu thuyet " Paul va Virginie"

the hien khat vgng ve chon an cu giua thien nhien va tinh yeu, len an sir tha hoa

GVHD: Le Ngoc Thuy

7

SVTH: Nguyen Toan Phat

than, tinh cam trong dai song con nguai va trong sang tac van chuang) dong

f)dr diem tieu thuyet cai dam, ma cua Gengre Sand

cua xa hgi van minh doi vai dai song con nguai. Vai Bernadin de Saint Piere,

thien nhien la mot san pham trat tu va hoan ml cua tao hoa.

Tom tat tac pham: B6i canh cau chuyen dugc dat trong khung canh thien nhien tha mong cua mot hon dao giua Thai Binh Duong va An Do Duong. O day co hai gia gia dinh nguai Phap ma chu gia dinh la hai nguai phu nu, do djnh

menh ma hg den day sinh song. Ba De la Tour co dua con trai ten la Paul, ba

Marguerite co dua con gai ten la Virginie. Paul va Virginie dugc song va Ion len

gan nhau trong khung canh tha mong nen den mot ngay hg cam thay khong the s6ng thilu nhau. Hai ba me cung chap nhan va dinh cho chung thanh hon. Nhung biln co da xay ra tu khi Virginie dugc thua huong gia tai cua mot ba co khong con, co phai tra vl Phap hgc tap va tra thanh nguai thuang luu. Hg rat

dau kh6 khi xa nhau, Virginie rat buon khi phai song xa dao, Paul cung mong

cha nguai yeu tra ve. Niem vui da den vai Paul khi anh hay tin Virginie sap tra

lai dao. Nhung tra treu thay, tren duang di thi thuyen cua Virginie bi bao danh

chim. Paul dau buon va da chet theo Virginie. Ket thuc tac pham that la bi

thuang khi hai ba me cung thay nhau qua dai.

J.J Rousseau (1712-1778) vai tilu thuyit bang thu " La Nouvelle

Heloise" ch6ng tinh than duy li tri cung nhae, co vu cho tu do, say sua mo ta

nilm dam me cua tinh yeu ca nhan,ve dep cua tinh yeu trong thien nhien, tran

day cam xuc am nhae va tha ca, vugt ra khoi rao chan cua ton ti dang cap.

Tom tat tac pham: Day la cau chuyen tinh yeu cua chang thanh nien

Saint Preux, tuy co hgc van, tri thuc nhung ngheo, thuoc dang cap thu ba, va Julie, mot thilu nu quy toe xinh dep, da cam, la hgc tro cua anh. Hg yeu nhau

trong sir dong dieu giua thien nhien, tha ca, am nhae. Tinh yeu cua hg dugc sir dong tinh cua nhiiu nguai co quan niem phong khoang nhu nguai ban Anh

Edouart, co em hg Claire...Hg tung co nhung giay phut em dem vai bao ky

niem tinh yeu, tinh be ban trong bau khong khi thien nhien, trong thi vi cua tha

ca, am nhae.. .Tuy nhien, cha cua Julie da hua ga nang cho mot nha quy toe Ion

tu6i dl din on cuu mang. Tuy da yeu nhau say dam va mat thiet, nhung Julie

cung phai vi chu hieu ma lam vui long cha minh. Nang cung song trgn dao lam

vg va co hai con. Phan Saint Preux, de khuay khoa moi tinh xua, da di du lich

mgt thai gian. May nam sau, Saint Preux ve day hgc cho cac con minh. Tinh xua s6ng lai, ca hai dlu rat dau kho. Mot horn, do nhay xuong ho nuoc de cuu

con, Julie bi benh nang roi qua doi.

GVHD: Le Ngoc Thuy

8

SVTH: Nguyen Toan Phat

¥)ar diem tieu thuyet rai dam ma CUa Geapje Sand

Julie la mgt tilu thuyit duai dang thu tu, gom 163 buc thu ma cac nhan vat trao d6i cho nhau. Tu thi ky XIX, da xuat hien va thinh hanh tieu thuyet co

nhan vat xung Toi (to dam tinh chan thuc) va tieu thuyet bang thu tu (dap ung

nhu cau tu boc bach).

Chu nghla lang man a Phap la su phan anh nhung bien dong cua xa hoi chuyln tu chi do phong kiln sang mot nha nuoc tu do tu san. Chu nghia lang

man la sir tra vl vai thien nhien, nha van the hien cai toi trong sang tac, hg mieu

ta nhung kinh nghiem rieng tu va cu the...Musset: " Hay vo vao trai tim ta va

tha tu do tuon trao " [6, tr. 16].

Su giao luu giua van hgc Phap va van hgc cac nuoc chau Au: Van hgc Phap co cgi ngu6n rieng cua no, nhung dong thai no cung chju

mot so anh huong nhat dinh cua van hgc lang man Anh va Due. No co cam

hung am u (le gout du somber) cua tieu thuyet Anh, chat bi ca ( elegie) cua tha

ca lang man Anh, chang han nhu tac pham " Bi ca tren mot nghia dia a vung

que" (Elegie sur un cimetiere de campagne ) cua Gray, " Tram tu" ( Meditasion)

cua Hervey va " Dem" cua Young. Tac pham cua nha tha lang man Byron rat ph6 biln a Phap. Tilu thuyit cua Walter scott cung kha quen thuoc. Dac biet, "

Tinh sau cua chang Werther" cua Goethencos tac dong den sir hinh thanh the he

nhan vat lang man Phap trong nhung nam thang dau tien [10, tr.5].

Anh huong cua nhung tien de van hoa tinh than doi vai sir hinh thanh

van hgc lang man Phap:

Truac hit do la sir tra ve vai thien nhien va tinh cam ( bat dau tu thai ki chu nghia tinh cam). Thi giai noi tam, tinh cam cua con nguai vai nhieu trang

thai khac nhau chinh la d6i tugng mai cua sang tao van hgc. Chu nghia lang

man la " cuoc chiln thang cua chu nghia tu nhien va sir boc bach cai Toi". Ca

nhan doi hoi dugc giai phong. Trong sang tac, vai tro cua ca nhan rat quan trgng, thi giai chu quan cua nha van dong vai tro trung tam va quyet dinh.

Chu nghia lang man cung la " thi hilu ve uac ma, ve sir huyen dieu va phong khoang, cua tri tuong tugng vugt ra khoi le thoi", vi the " li tuong lang man doi khi lam biln dang thuc tl de phuc vu cho nhu cau tham mi va tinh

cam".

Mot s6 chu dl quen thuoc va quan trgng cua chu nghia lang man la mo

ta, giai bay hanh phuc, kh6 dau, hoai niem, khat vgng...truoc nhung van de cua

dai s6ng va con nguai nhu sir s6ng, cai chet, thai gian, kiep nguai...Nhan vat

GVHD: Le Ngoc Thuy

9

SVTH: Nguyen Toan Phat

¥)ar diem tieu thuyet rai dam ma CU,a Geogre Sand

lang man cung la nguai thuc hien cac suy tuang lang man, cac phan khang lang

man, cac thai do lang cua thai ki nay thuang giong nhau: nang chat suy tuong,

hiep vai thuc te cuoc dai. Nhan vat lang man khong chap nhan sir tam thuang,

phang lang, khong bao gia thich trang thai trung binh, hay huong ve cai phi

thuang va thuang ket thuc mang tinh bi kich, du hg la nhan vat lang man tieu

cue hay tich cue [10, tr.5-6].

Tu do la nguyen tac Ian nhat cua chu nghia lang man. Vai chu nghia lang

thien ve doi song tinh cam, co don va u sau, xa each va noi loan, khong thoa

man, mot nen van hgc dugc giai phong xuat hien tren nhieu binh dien nhu tha

nay. "Chu nghia lang man da giai phong tha ca". "Ba nguyen tac? Khong. Chi

co mot. Do la tu do. Tu do trong nghe thuat va tu do trong cau true" [10, tr.6].

ca, tieu thuyet, san khau. Trong bai tua Cromwell, Victor Hugo da xac dinh dieu

dung nhieu bien phap tu tu co tac dung nhan manh, to dam an tuong, cam xuc

nhu cuong dieu, tuong phan, diep tu, an du, cac thu phap ggi ta hinh anh, mau

Cac thu phap nghe thuat dugc ua thich cua chu nghia lang man la su

la phong each bieu cam hung bien [10, tr.7].

Ngoai ra,

trong van hgc lang man con su dung nghe thuat exotique

sac, am thanh...Cac phong each ngon ngu thuang gap trong van hgc lang man

khong gian nghe thuat cho tac pham khong phai la khong gian, thai gian, sir

viec, con nguai thuang ngay va quen thuoc, ma la nhung boi canh, xa hoi,

phong tuc tap quan xa la, tao cam giac tuai mai hung thu). Cac nha van lang

(phong vi ngoai lai, huong xa, la each lira chgn de tai, cam hung, thai gian va

man co tri tuong tuong rat phong phu, tai hoa trong nghe thuat mo xe, phan tich,

nhung buc tranh thien nhien dat toi trinh do "pittoresque", hon the nua la buc

tranh thien nhien-cam xuc [10, tr.7].

boc bach cac tam tinh va trang thai lang man. Hg con co kha nang mieu ta

nghich di (Grotesque, dung yeu to nghich di, cai tho kech, la mot kieu to chuc

Ben canh do, nhieu nha tieu thuyet lang man con su dung nghe thuat

hinh tuong nghe thuat dua vao nhirng yeu to bat thuang, ky di, huyen tuang,

yeu to doi nghich nhau). Nhieu nha van con ua thich dung cac tru tinh ngoai de

dua vao nhung yeu to trao phung, ngu ngon, su tuong phan ky di giua nhung

nghi cua minh doi vai nhan vat hay sir kien trong tac pham, hoac giai thich,

(yeu to ngoai cot truyen cua tac pham tu sir, tac gia dung de boc 16 cam xuc, suy

GVHD: Le Ngoc Thuy

10

SVTH: Nguyen Toan Phat

trinh bay them ve cac van de co lien quan den sir kien va nhan vat trong tac

¥)dr diem tieu thuyet cai dam, ma cua Geogre Sand

pham. Tru tinh ngoai de co tac dung to dam y nghia, tu tuong cua tac pham,

Noi chung, "Nghi thuat lang man dung nap rong rai cac phuang tien thi

nhan vat, boc 16 chu de) [10, tr.7].

hien. Tinh thdn lang man chinh la su noi kit lien tuc nhitng yiu to doi khdng

nhau: tu nhien vd nghi thuat, tha ca va van xuoi, su nghiim tuc va thu vui, ky

niem vd du cdm, su song cdi chit...hoa Ian vai nhau mot cdch mat thiit trong

1.2 TINH HINH VAN HOC:

1.2.1 Su* ra doi ciia van hoc lang man tieu circ:

Van hgc lang man tieu cue la tieng keu that vgng, lai than van, sir luyen

tiec cua tang lap qui toe phong kien suy tan ve mot thai dai vang son da qua, ve

mot thien duang da mat. Dac diem cua khuynh huong nay la chu nghia bi quan,

chu nghia than bi, thai do doi nghich vai li tri, sir thoat li thuc tai, chay chon

cuoc dai, quay ve qua khu.

thi loai lang man" (Xavierd' Arcos) [10, tr.7].

& Anh, cac nha lang man tieu cue li giai the giai theo quan diem duy

tam, hg xem vu tru la bieu hien cua tinh than tuyet doi, nhiem vu cua nha van la

giac.

d Due, ta thay tran ngap tu tuong bi quan, that vgng, "noi dau dai" va sir

ca nggi cai chet trong sang tac cua cac nha chu nghia lang man. Hg thoat li hoan

canh xa hgi de tim ve nhung ngoc ngach sau kin cua tam hon. Ben canh nhirng

con nguai "vo tich sir", nhan tan, rong chai, trong van hgc lang man ta con bat

gap nhung nhan vat sau muon, cam chiu dau kho do kiep song co dan mang lai.

(3 Phap, chu nghia lang man quy toe phat sinh vao thai ki sau cuoc each

mang 1789, cac nha van va nha li luan chu nghia lang man quy toe Phap ve mat

chinh tri gan bo chat che vai bgn Bao Hoang cue doan. Hg bac bo tu tuong cua

cac nha anh sang va nhung thanh qua tich cua khoa hgc. Tac pham cua nguai

phat ngon dien cuong nhat cho bgn Bao Hoang cue doan Gio- dep-do-me-t'ro

bieu 16 mot niem cam ghet ghe gam doi vai dan chung, each mang, tien bo va tu

do.

Trong nhung nam dau the ki XIX, Sa-to-Bri-ang (1768-1848) nguai dai

dien noi tieng cua khuynh huong lang man tieu cue. Ong luon bi giang xe giua

y niem cao sieu ciia minh va vi tri thuc ma ong co dugc trong xa hoi hien dai,

cung nhu giua long kieu ngao quy toe va nhung "due vong hit sue tran tuc".

GVHD: Le Ngoc Thuy

11

SVTH: Nguyen Toan Phat

nam bat lay cai tuyet doi trong cai binh thuang hang ngay bang linh tinh true

Fidr diem tieu thuyet cai dam m,a cua Geogre Sand

Nhin chung cac nha lang man tieu cue tim den vai cai tuyet vgng bang

nhieu each nhu phong dai, cuang dieu tham chi bang li giai rat cue doan. Hg

tuyet doi hoa vai tro cua ca nhan, xem thuc tai la cai gi khong dang de quan tam,

coi "cai toi" la dung cao hon tat ca, cuoi cung la thai do dau hang thuc tai. Am

vang cua cac tac pham cua cac nha lang man tieu cue la mac cam bi tuac doat, y

thuc sau sac ve sir trong rong ciia cuoc dai, ve sir co dan va that bai, dac biet la

khai niem dau kho va kieu ki ve thien tai bat hanh [trich Van hoc Phdp].

1.2.2 Su* ra doi cua van hoc lang man tich cur:

Van hgc lang man tich cue de cao tinh cam, ton sung " cai toi" tru tinh, "

No de xuat cai toi nhung do la cai toi bao ham trong cai ta. Van hgc lang man

tich cue la sir phu dinh ciia thuc tai tu san, nhung theo chieu huong ngugc lai

vai van hgc lang man tieu cue, huong ve tuong lai, tran day nhiet tinh va khat

vgng chan li, " no tang cuong y chi con nguai doi vai cuoc song, thuc tinh long

bat phuc tung doi vai thuc tai, doi vai mgi de nen, ap buc"(Gorki).

Cac nha van lang man tich cue khong tim tai che do phong kien phan

quyen. Hg nhan thay rang thai dai hoang kim ciia con nguai la a tuong lai. Cac

sir me dam cua trai tim". No chong lai tinh chat phi nga trong van hgc co dien.

tranh ch6ng thuc tai, hg theo duoi mgt li tuong khong tuong, huong ve cai phi

thuang. Khat vgng ve tinh yeu dugc de ra vo cung manh me. Chii nghia lang

nha van de ra 16i thoat tinh than cho cac nhan vat ciia minh la phan khang, dau

gia huong nguai dgc den li tuang tu do, binh dang, bac ai, ggi ra mgt the giai

tot dep ma mgi nguai song trong hanh phuc va tinh yeu thuang. Cac tac gia tieu

man tich cue luon khang dinh tinh yeu doi vai con nguai va cuoc song. Cac tac

bieu cho khuynh huong nay la: Geogre Sand, Musset, Hugo [trich Van hoc

Phdp].

1.3 TAC GIA VA SU NGHIEP SANG TAC:

1.3.1 Tac gia, quan niem nghe thuat va su* nghiep sang tac:

• Tac gia va su* nghiep sang tac:

George Sand ten that la Luyxin 6ro Duypanh, sinh nam 1804 tai Pari,

mat nam 1876 a Nohant. B6 ba la si quan quan doi hoang gia con me la cong

nhan.

Nam 1808, bo mat, George Sand dugc ba ngi dua ve Nohant sinh song,

khi do ba mai bon tuoi. Nam muoi ba tuoi ba phai vao noi tru trong mot nha tu

GVHD: Le Ngoc Thuy

12

SVTH: Nguyen Toan Phat

kin tai Pari. Nam muoi tam tuoi, ba lap gia dinh vai nam tuac Dudevant nhung

Ddr diem tieu thuyet rdi dam ma cua Geogre Sand

khong hanh phuc. Sau thai gian dai dau tranh quyet liet, ba mai li di dugc vai

nguai chong vu phu. Nam 1831, ba cung hai con rai Nohant den Pari sinh song.

Nam 1831 ba gap va dugc sir giup do ciia nha van Jules Sandeau, ba lay

but danh la George Sand, hai nguai cung cong tac viet cuon tieu thuyet Hong va

Trang (Rose et Blanche). Sau do ba tu tay viet cuon tieu thuyet dau tien

Anhdiana (Indiana) to cao nhung cuoc hon nhan ep buoc, cha dap len hanh phuc

nguai phu nu... tac pham da lam cho biit danh George Sand sang ngoi tren dien

dan van hgc dau the ki XIX. Belinxki coi ba la " nguai cuu tinh, nguai bao

truac tuang lai vidai cho phu nit" [4, tr.6].

Nam 1832 ba cho ra dai tac pham Valangtin (Valentin), nam 1838 vai

tac pham Lelia (Lelia),t6 cao nhirng bat cong, thoi hu tat xau cua xa hoi, vach

Tu nam 1836 den 1848, ngoai viet van, George Sand con tham gia vao

hoat dong chinh tri. Trong thai gian nay, ba da cho ra dai hang loat nhung tac

pham nhu: nguai ban duang trong cuoc chu du vong quanh nuoc Phap (Le

compag- non du tour de France) nam 1840, Orax (Horace) nam 1841, Cong-

xuelo (Consuelo) nam 1842, Nguai chu coi xay gio Angghibo (Le Meunier d' Angibault) nam 1845, Toi loi cua ong Angtoan ( Le Peche de M.Antoine ) nam

1847. Lan dau tien tang lop binh dan dugc dua vao van hgc nhu anh cong nhan

tran nhung thanh kien, nhung phong tuc co hu...

Do khong nhan thuc dugc vai tro cua giai cap cong nhan nen khi each

mang thang 6-1848 va Cong xa Pari no ra ba da hoang, dao dong, sau do ba da

tra ve Nohant.

Nam 1849, trong lai ma dau cuon tieu thuyet co be Fadet (La Petite

Fadette), ba tuyen bo " tie nay, ba khong dinh vao chinh tri nita, ba chi muon

Acxen, nguai con gai hat rong Congxuelo...

giai khudy tri 6c bang cdch dua minh tra lai cuoc songyin tinh va ma mong"

[4, tr.7]. Angghen phan tich: " cdi chu nghia xa hoi khong tuang" cua ba " day

tha mong, day thien y, day viin cdnh tot dep thuc ra rat lac hdu truac su phat

triin cua lich su vd cua bien chung qua thuc tai" [4, tr.7].

(3 Nohant ba tro thanh " nguaidan baphuc hdu" [4, tr.7] cham soc vuon

tugc, hoa minh vao cuoc song ciia nong dan. Tu nam 1850 den nam 1868, ba da

sang tac hang loat tac pham neu len nhung due tinh tot dep va gian di ciia nguai

• Quan niem nghe thuat:

GVHD: Le Ngoc Thuy

13

SVTH: Nguyen Toan Phat

nong dan mac du hg vat va, cue kho.

f)ar diem tieu thuyet rai dam ma ciia Geogre Sand

George Sand la nha van thuoc khuynh huong lang man tich cue, ba da

song vai mot tinh thuang bao doi vai con nguai, ba quan niem: " tinh thuang

yeu chan that nhu mot nguyen tac duy nhdt va tron ven trong cuoc song, trong

dao li va trong tinh vuc chinh tri" [4, tr.5].

George Sand la mot nha tieu thuyet tai nang, ba da chiem dugc tinh cam

ciia dgc gia bang kha nang quan sat va tri tuong tuong doi dao, ba tuyen bo:

"Khuynh huang ciia toi Id mo td con nguai nhu toi ao uac " [6, tr.95].

La mot nha van lang man nhung George Sand nhin hien thuc rat sau sac

va tinh tl. Co le do ba y thuc dugc y nghia cua lao dong nghe thuat " Nghe

thuat khong phai la mot nang khiiu trai cho co thi vuat qua nhitng kiin thuc

rong vi moi tinh vuc. Phai song, phai tim toi, truac hit phai chiu dung nhiiu,

yeu thuang nhiiu, dau kho nhiiu vd dong thai khong ngicng miit mai lao dong"

[6, tr.95].

Ba da phat bieu quan niem cua minh ve nghe thuat: " chung ta tin rang

sic minh cua nghi thuat la mot sic minh ciia tinh cdm vd yeu thuang rang tiiu

thuyit ngay nayphai thay thi nhitng chuyen noi bong noi gio vd nhitng chuyen

ngu ngon cua nhung thai ky chatphac, rang nguai nghi si co mot nhiim vu Ian

lao vd cao quy han la chi di ra mot vai bien phdp khon ngoan va dung hoa

nhdm gidm bat su khung khiip do nhirng tdc phdm ciia minh tao nin. Muc dich

ciia nguai nghi si co le phai la lam cho nguai ta min yiu nhirng diiu chinh

minh uu di, vd khi can thi to diim cho no dep han lin chut it, khong sao. Nghi

thuat khong phai la mot viec nghiin cuu hien thuc tich cue ma chinh la viec tim

toi chan li, li tuang... " [4, tr. 18].

1.3.2 Vai van de ve tieu thuyet va tieu thuyet dong que:

• Tieu thuyet:

Thi loai tieu thuyit a giai doan nay rat phat trien, no tra thanh mot the

loai dai chiing. Trong tu romantisme (trao luu/ truong phai lang man) nguai ta

Nguai ta co the nhan ra nhieu li do. Truac tien tieu thuyet la mot the loai mem

deo giup dien dat tu tuong va tinh cam rieng tu. Cac tac gia su dung tieu thuyet

nhu mot thu tu truyen nguy trang. Mat khac thai thuang lai dang huong ve lich

su thi tilu thuyet thuan lgi cho nhung chuyen phieu luu tren boi canh lich su va ngoan muc. Cu6i cung, tilu thuyet de di den vai mgi nguai: cong chiing doc gia

GVHD: Le Ngoc Thiiy

14

SVTH: Nguyen Toan Phat

nhan ra tu roman (tieu thuyet). Trao luu va the loai luc dau cung tang truong.

¥)ar diem tieu thuyet rai dam ma ma Geogre Sand

ma rong, cac d! tai dugc ban den huong ve xa hoi va dai chiing (trich Lich sic

Nhung nam 1840 chiing kien sir ra dai ciia nhung bo tieu thuyet Ion dugc dong dao nguai dgc. Su phat triln ciia bao chi gia re dua den su xuat hien ciia loai tilu thuyit "Phoidotong" (tilu thuyit dang bao nhieu ki) vai s6 lugng phat

hanh r4t Ion. Truac tinh hinh do, Alexandre Dumas (1803-1870) khong chi

mu6n la kich tac gia nang no ma con tra nen chuyen gia ve tieu thuyet lich su va

tao nen mot su nghiep dang ke vai nhung truong thien su thi dua vao tu lieu

phong phii va day mau sac nhu "Ba nguai ngu lam phao thu" (1884) hoac "Ba

tuac Monte Cristo" (1845), Dumas theo guong Eugene Sue (1804-1857), von la mot y si hai quan tra nen mot tilu thuyet gia an khach. Sau nhung tieu thuyet ke chuyen phieu luu tren biln, Eugene Sue huong ve tieu thuyet xa hoi nhu bo

Nhung bi mat thanh Paris (1843). Mac dau nhung nhan vat due khuon (nguai

t6t / ke xau) va mot boi canh qua muc den toi, cung kho, nhung ong da truyen

ba dugc nhung y tuang dan chii (cua Fourier hay Proudhon) den mot cong chiing doc gia mai. Ciing nen kl them Etienne Chamfleury (1820-1889), mot

ngoi biit khoe khoan va "man de" (Nhung nguai tu san a Molinchart, 1848) ve

sau tra thanh mot trong nhung li thuyet gia ciia chu nghia hien thuc (trich Lich

van hoc Phdp).

sic van hoc Phdp).

Nguon hiing dai chiing va nhan dao con dugc tim thay noi Geogre Sand

(1804-1876) ten that la Aurore Dupin, day la mot khuon mat trong nhung khuon

mat ciia thi ki, truac tien khai phong khach van hgc ciia ba a Paris, sau do bai

nhung cuoc tinh cua ba vai Musset va Chopin. Rut lui ve Berry, a Nohant, ba vilt cac bo tilu thuyit noi len gia tri nhung nguai binh dan va rao giang tinh

lien doi. Chiu anh huong Pierre Leroux va Lamennais, ba dung tieu thuyet de biln nhung y tuong cua xa hoi khong tuong thanh nhirng cau chuyen song dong

nhu trong "Nguai ban duang vong quanh nuoc Phap" (1840) hoac "Nguai xay bot a Angibault" (1845). Sau do Geogre Sand huong vl tilu thuyet dong que.

Cac trang thon da ciia ba bieu 16 long quyen luyen sau sac vai dai song mien

que, dugc coi la chan thuc va luong thien (Ao nuoc co qui, 1846; co be Fadette, 1849). Ben canh do, sir phat triln ciia tilu thuyet dai chiing con nha vao cac tac

gia nuoc ngoai, truac tien la Walter Scott (1771-1832) ma ve ngoan muc cua

phong canh a Ecosse va trung co trong nhirng tieu thuyet lich su Ivanhoe'

GVHD: Le Ngoc Thuy

15

SVTH: Nguyen Toan Phat

Par diem tieu thuvet rai dam ma rim Geogre Sand

(1819) va Quentin Durward (1823) da ggi hung rat nhieu cho Alexandre Dumas

Ben canh do, tilu thuyit thi ki XIX la mgt the loai rat dugc coi trgng.

Hegel dinh nghia tieu thuyet la " anh hung ca tu san hien dai", la mot the loai

phan anh dong thai cau chuyen ca nhan va cai nhin bao trum the giai. Co le dac dilm nay da giai thich su thanh cong va phat trien manh me ciia the loai nay tu dau thi ky. Tilu thuyit phai thich ling vai nhung cam xiic mai, tu nhan thuc cai phuang thuc chu quan d! sang tao nhung hinh thuc tran thuat mai. Tham vgng

ciia Hugo trong bai tua Cromwell muon xay dung chinh kich thanh mot the loai

trgn ven, dugc thuc hien bai tieu thuyet bao quat cac yeu to nghe thuat va cho

(trich Lich sii van hgc Phap).

Tilu thuyit lang man dugc chia thanh: tieu thuyet tam tinh ( Oberman

cua Senancourt , Delphine cua Ba de Stael, Rene cua Chateaubriand),trong do

tac gia tho 16 tam su thai tre vai bao niem say dam; tieu thuyet phan tich

(Indiana va Valentine, Lelia cua George Sand) pha tron sir phan tich tam li vai chu dl lang man; tilu thuyit ngoai lai (exotique ) (S. mara hay la Qui su ban

dem ciia Charles Nodier) di tim cai sieu nhien, ky dieu trong nhirng chuyen truyln ky cua nuoc ngoai; tilu thuyet lich sii ( Ba chang ngu lam quan, Ba tuac

mot hinh anh day du ciia thuc tai [6, tr. 18].

trong lich su [6,tr.l8].

• Tieu thuyet dong que:

Tilu thuyit dong que la mot thi loai thuoc dong van hgc lang man tich cue. La mot thi loai rat hap dan d6i vai nguai dgc vi de tai, cam hiing, con

nguai a nong thon. Nhirng con nguai, sir viec a nong thon dugc phan anh o goc

Monte Cristo ciia Dumas, Nha tha Due Ba Paris cua Victor Hugo) tim de tai

Tilu thuyit d6ng que thi hien boi canh thien nhien nong thon xinh dep, nuoi duang nhung nip s6ng dep, nhung tinh cam nhan dao, nhirng moi quan he

tich cue trong quan he ciia con nguai. Nhan vat la con nguai nong thon trong dai s6ng nong thon. Tuy nhien, tilu thuyet dong que chi phan anh nhirng khia canh dep va tich cue cua nong thon va nong dan de lam noi bat tinh hon han ciia

do tich cue, dugc mieu ta bang nhung ve dep cua no.

Tilu thuyit dong que ra doi thai ki tien lang man chong lai van minh vat ch4t thanh thi bang each ca nggi dai song dan so gian di trong lanh ciia nong

nong thon so vai thanh thi.

GVHD: Le Ngoc Thuy 16 SVTH: Nguyen Toan Phat

f)dc diem tieu thuyet cdi dam mn run Gengre Sand

thon. Nong thon la nai ma nguai ta hi vgng rang nhung pham chat tot dep ciia

George Sand rat thanh cong vai the loai tieu thuyet dong que. Vai tac

pham Cai dam ma ba da thay dugc net dep cua nguai nong dan: " vang tran cao

con nguai se dugc bao ve.

thuang ciia nguai nong dan, an tinh cua nhitng bac vuang gia vi ho sinh ra de

lam vua chiia ciia ruong dong" [4, tr.8]. Ben canh do tac pham con in dam dau

an dia phuang vai phong tuc tap quan, doi s6ng lao dong cung nhu tam tinh cua

nguai dan vung que Nohant.

m HOC VO TRUONG TOfiN

1.3.3 Tom tat tac pham:

,THlJhVIEN

co

: de tai nong thon. Tac pru

Cdi dam ma la mot tieu thuyet viet vk de- tai "nonjjT thon."Tec" pham

Nhan vat chinh trong truyen la Germain, anh thg cay tre tuoi, khoe khoan

nhung khong may goa vg. Vg anh la Catherine, da chet va de lai cho anh ba dua

muoi bay phan ngan co nhan de.

Cha vg anh khuyen anh lay vg de co nguai cham soc gia dinh. Nghe lai cha vg,

con, diia Ion nhat len bay tuoi. Anh thuang nha vg va khong muon di buoc nua.

anh da di sang lang ben de cau hon mot goa phu cung ten Catherine, Ion tuoi

hon anh. Cung di vai anh co Marie, co gai hang xom, tuy ngheo nhung rat tot

trai anh doi theo, the la ca ba nguai cung len duang.

bung, co di cung anh de sang lang ben lam thue. Tren duong di thi Pierre, con

lay tuong truyen la co ma. Ai lac vao do se bi quanh quan mai roi sau do mai

tim dugc 16i ra. Germain va Marie ciing bi lac va hg phai nghi dem trong rung,

duai mot goc cay soi gia giua mot dem mua. Nha tai kheo leo ciia Marie ma hai

cha con Germain da trai qua mot dem am ap trong khu rung. Giua trai dem tinh

mich, ben dong lua, hg tho 16 cho nhau mgi chuyen rieng tu. Do thanh kien ve

tuoi tac, Marie khong dam to tinh vai Germain, con Germain thi bat dau cam

Duang di sang lang ben phai qua mot khu rung, trong do co mot cai dam

Den nai, hg chia tay nhau, Germain sang lang khac cau hon con Marie va

thay men Marie. Sang horn sau, hg da tim dugc 16i ra va tiep tuc len duong.

ki cua nguai goa phu, anh thay chan ngan, sau do anh da cao tu va thoi khong

cau hon nua. Con Marie gap ten chii trai bat luong, thay co xinh dep han ngo y

tan tinh. Marie dan be Pie bo tron, ten chii trai duoi theo. Nhung Germain den

giai ciru hg va canh cao ten chii trai, roi cung nhau tro ve lang.

GVHD: Le Ngoc Thuy

17

SVTH: Nguyen Toan Phat

Pierre den trang trai nai co se lam thue. Germain cam thay kho chiu vi tinh kieu

Pidr diem tieu thuyet rai dam, ma CWl Geogre Sand

Vl lang, Germain lam benh tuong tu, vi anh da dem long yeu Marie va

co da tu choi vai li do la chenh lech tuoi tac va cua cai. Trong mua dong khac

nghiet nam do, Germain tim du mgi each giup da Marie va nguai me, va van

6m m6i tinh dau kho cho den khi cha vg anh gan hoi. Cha, me vg anh da chap

nhan Marie vi co la mgt co gai tuy ngheo nhung due hanh, dam dang va xinh dep. Marie hilu dugc tinh yeu chan that cua Germain nen bang long. Dam cuoi

dien ra trong khung canh tung bung vai nhirng phong tuc tap quan dac biet cua

vung que Nohant.

GVHD: Le Ngoc Thuy

18

SVTH: Nguyen Toan Phat

¥)dr diem tieu thuyet rai dam ma rim Geogre Sand

CHlTONG 2

DAC DIEM NOI DUNG TIEU THUYET CAI DAM MA

•

•

2.1 CU0C SONG NONG THON MIEN NAM NlTdC PHAP:

2.1.1 Cuoc song lao dong 6* nong thon:

Con nguai muon ton tai tren coi dai nay thi can phai lao dong, lao dong

de tao ra ciia cai vat chat nuoi song ban than, dong thai lao dong cung lam cho

chiing ta ren luyen the chat, phat trien tu duy. Bielinxki cho rang " chi lao dong

mai co thi lam cho con nguai duac hanh phuc, mai khiin tam hon con nguai

duac trong sang, hai hoa vd man nguyen. Lao dong khiin con nguai tra nen cao

thuang". Nguai lao dong se la nguai sung suang neu hg " hiiu biit cdi dep cua

viec lam vdt vd vd bang ban tay lao dong, tu tao lay cuoc song hanh phuc va tu

do qua viec sic dung sice manh tri tui ciia minh" [4, tr.22].

George Sand la nha van chuyen viet ve de tai nong thon, nong thon qua

thai gian a Nohant, ba da co dip chiing kien va song hoa minh vao cuoc song a

thon que nen ba da nhin thay dugc tren " vdng tran cao thuang cua nong dan,

each nhin ciia ba that la dep, la noi ma mgi nguai a thanh thi deu ao uac. Trong

an tin cua nhitng bac vuang gia vi ho sinh ra di lam vua chita ciia ruong dong"

[4, tr.8]. La nguai co tam long nhan hau nen khi nhin biic tranh cua Honbane, ba

da xiic dong ve "mot cdnh thuc vi thai kl gieo giong hien ra duai mat toi ngay

lite ay, do la tdt cd nhitng diiu da thuc day toi viit nen cau chuyen moc mac

nay, dat giua nhitng cdnh sac binh di ma hang ngay toi thuang qua lai

[4,tr.l2].

Ma dau tac pham Cdi dam ma la kho tha bon cau bang tieng Phap co, de

duai buc hga cua Honbaen:

"Mo hoi do rong rong trin mat dat

Mai co an chat vdt muon dai

Lam cho din luc ra rai

Tuc thi thdn chit din mai nguai di"

Day la mgt buc tranh ve canh dong, ve cuoc song lao dong cua nguai dan

a nong thon chiia dung mot noi buon sau lang trong cai moc mac ciia no. Biic

ruoi dang cay ruong va "mot cdnh thon que trai rong ra xa vai nhirng tup liu

tranh ve ve canh sac nong thon vai hinh anh nguai nong dan gia, quan ao rach

tieu tuy; mat trai da Ian sau ngon doi" [4, tr.13]. Va chi co mot nguai vui ve

GVHD: Le Ngoc Thuy

19

SVTH: Nguyen Toan Phat

f)ar diem tieu thuyet rai dam ma rim Geogre Sand

trong biic tranh lao dong do la than chet, mot "nhdn vdt ki qudi, mot bo xuang

dang cdm roi chay giua luong cay" [4, tr. 13]. Khi than chet xuat hien thi tat ca

mgi nguai phai khiep sg, phai rung minh vi sir xuat hien cua than chet dong

nghia vai sir ra di ciia mot linh hon nao do. Va than chet da dugc Honbane

"dung lam biiu tuang trong mot loat nhitng di tai ki tiip nhau vi triit hoc va

ton gido, vica thi tham vica tuc cuai vai nhan di Nhitng Ao Tuang Ciia Thdn

Chit". Biic tranh nhu "mot noi buon khac khodi, mot dinh minh rung ran de

nang len tdc phdm cua nha nghi si. Diiu do chang khac nao mot lai nguyin rua

cay dang nem xuong so phan loai nguai" [4, tr. 15].

Biic tranh la sir chua xot ve thuc tai xa hgi ma Honbane dang chiing kien,

doi nhung cai ma hg nhan dugc la cai chet, mgt tu tuong bi quan, mot thuc tai

mot xa hoi day ray toi ac va bat cong. Nguai nong dan phai lam viec cue kho ca

qua phu phang ma tac gia chua tim ra dugc huong giai quyet nao khac.

ba nhin con nguai, cuoc dai tich cue han. Nha van xac dinh: "khong, chung ta

Doi vai Geogre Sand, nha van theo khuynh huong lang man tich cue nen

khong ban din cdi chit nita, ma chung ta ban din cdi song, chung ta khong nhin

vao cdi hu vd ciia nam mo, cung khong con tin vao su giai thoat linh hon bang

su hi sinh miin cuang. chung ta muon cho cuoc dai tuai dep vl chung ta muon

no phong phu" [4, tr. 15].

Vi the cung la canh cay bua, nhung khung canh trong Cdi dam ma trai

ngugc hoan toan vai khung canh trong buc hga cua Honbane. Do la khung canh

sinh dong, tuai tre day siic song "Toi di trin ba mot thica ruong ma nhitng

nguai nong dan dang lam dat chudn bi gieo giong nay mai. Thica ruong minh

mong nhu trong bice tranh ciia Honbane. Phong cdnh cung bao la vai nhitng

rang cdy xanh hai ngd mau hong vl mua thu sap din bao quanh thica dat rong

mau ndu sdm ay ma nhung tran mua vica qua da di lai giua doi luong cdy

nhitng dong nuac long lanh duai anh sang mat trai nhu nhitng duang chi bac

biit dam net nhan van. "Tren phia cao cua thica ruong, mot ong gia vai tam

nho " [4, tr.24]. Tac gia mieu ta qua trinh lao dong ciia nguai nong dan vai ngoi

lung rong va guang mat nghiim nghi" [4, tr.24]. Ong dang "tram lang day

chiic cay kiiu co, do hai con bo thuan tinh, mau ndu nhat keo " [4, tr.24]. Canh

lao dong vat va nhung rat em dem "nguai nong dan gia lam viec dung dinh,

[4, tr.25]. Nhung dieu noi bat trong quang canh ngoan muc do la hinh anh "mot

GVHD: Le Ngoc Thuy

20

SVTH: Nguyen Toan Phat

lang le khongphung phi hai sice. Cap bo ngoan ngoan cung chang voi vdng gi"

f)dc diem, tieu thuyet cdi dam, ma ciia Geogre Sand

va hinh anh cua "mot chu be khoang sdu, bdy tuoi, dep nhu thien thdn, vai

chang trai tri, ve mat tuai tinh, dang diiu khiin mot co bo tuyet dep " [4, tr.25]

Trai ngugc vai Honbane, George Sand mieu ta cuoc song ciia nguai dan

a nong thon bang cai nhin day lac quan, tu tin. "Tuy cung mot cdnh nhu nhau:

chodng mot tam da cuu bin ngoai do " [4, tr.26].

thay cho mot ong gia u i

la mot chang trai sdng khodi: thay cho bdy ngua tra

xuang met lie, Id hai co bo beo map hang say; thay cho Thdn chit, la mot chu be

khoi ngd; thay cho hinh anh day tuyet vong vd mot y niem phd hoai,

la mot

quang cdnh day nghi luc vd mot tu tuang hanh phuc " [4, tr.28]

Cong viec ciia nguai nong dan rat vat va, hg phai mat rat nhieu siic luc,

dau tat mat toi tren canh dong de "xe cdi long dat cu bo bo giit lay nhitng kho

dugc "mau bdnh ml den thd, phan thuang duy nhdt vd moi lai duy nhdt ciia mot

tang phi nhieu md con nguai phai gidnh gidt vai no" [4, tr.21]. Hg chi nhan

cong viec qua cue nhoc, nang ni" [4, tr.21]. Nhung hg khong bi quan, hg van

huong den tuong lai va ngay mai tuoi dep.

Mac du cuoc song a nong thon con nhieu kho khan vat va nhung nguai

trang trai, dong co ciia minh: "Bang chung la khong thi nao vd cd di chuyin ho

nong dan van mot long gan bo vai lang que, van yeu lam nhung canh dong,

din nai nao khac, la ho rat yiu manh dat da tham giot mo hoi minh la con

nguai nong dan chan chinh se chit vl nha que huang, duai chiic do linh, xa nai

ruong dong da thay ho ra dai" [4, tr.29]. Du vat va nhung anh Germain, be Pie,

Tuy cong viec nang nhgc nhung nguai nong dan van "lam viec dung dinh, lang

cu Moritx van tiep tuc cay bua de " chudn bi gieo giong nay mai" [4, tr.24].

Germain la mot thanh nien khoe manh, anh lam viec vai mot niem hang

say, mot minh anh phai dieu khien mot luc den bon cap bo de "cdy va mot khu

le" va "nhoen miing cudi" hai long vai cong viec ma minh dang lam.

ddt bo hoang lam dong co chan nudi hay con day gdc cdy cd thu" [4, tr.26], mot

cong viec het siic nang nhgc nhung vai siic manh nhu the cung chi ggi la "tam

du " de cay het khu dat. Quanh nam nguai nong dan ay chi biet "cd ruong ddt,

dan bo, dan ngua, cdi cdy cdi bua, giong md, dap lua danh ram, cat cd"

[4, tr.41] ma thoi. Germain la nguai nong dan hien lanh, ciing nhu bao nguai

nong dan khac, anh lam viec rat cham chi tren canh dong, thua ruong cua minh.

Mac du trai toi nhung anh van tranh thu "lap lai nhitng Id hong do dan cuu phd

GVHD: Le Ngoc Thuy

21

SVTH: Nguyen Toan Phat

phdeh a ba rao mot manh vuan kin ki ben day nha " [4, tr.45] roi moi ve.

F)dc diem, tieu thuyet rai dam ma rim Genvre Sand

Nguai nong dan phai lam viec cham chi lam thi mai co thi kilm dugc

mieng an. Vi the, hg rat y thiic gia tri ciia lao dong, mot cau be mai len bay tuoi

nhu Pie cung phai theo bo ra dong lam viec. Tuy con nho nhung Pie van lam

viec vai mot niem hang say, can man, chii "dang buac di giita ludng song song

vai chiic cay; chu dang thuc vao suan may con bo vai mot cdi gay dai, nhe, ddu

cd mui sat khdng nhon " [4, tr.26]. Pie lam viec nhu mot nguai nong dan that sir:

"biit thuc bo kha thdng thao; chan dat dan gia siic ra dong cd; lua dan ngua di udng nuac" [4, tr.33]. Pie la the he lao dong tuong lai, noi tilp cong viec ciia

cha ong minh, giong nhu "luong cdy ay se bi lap di, mot luong cdy mai se phu

lin" [4, tr30].

Cuoc song a nong thon con nhieu kho khan vat va nen nhung nguai nong

dan khong co dat san xuat phai bo lang di lam thue. Marie cung vay, tuy la phu

nu nhung co rat cham chi lam viec "chang cd luc nao la no chiu ngai tay Idy

mot ty, vd luc nao roi rai no lai lau chili vd danh nhitng do go cu ky ciia nha toi, bong nhu guong" [4, tr.50], co phai chan "ba con cicu trin ddt cong cua lang" [4, tr.49] nhung van khong kiem dii mieng an. Vi thi co phai tu biet me khi ngay le Thanh Jang da can ke de sang Occmo lam thue, nhung mong kilm dugc

Trong cong viec nang nhgc ciia nguai nong dan, ben canh sir can cu, no luc ciia ban than thi khong the thieu sir ho trg ciia nhung chii bo. Nhung d& dilu

khien dugc chiing cung khong phai la de, nguai dan a vung Nohant co phong

tuc la hg thuang hat cho bo nghe de dong vien chiing, nhung khong phai tat ca

mgi nguai deu dugc the he truac truyen lai ma "chi rieng cho nhitng ai gidi

it tien phu giup cho me.

nhdt trong cdi nghi thuat dong viin va duy tri sice hang say cua nhitng con bo

keo nay" [4, tr.27]. Nguai nong dan "chua phai la mot nguai tha cay hoan hdo

niu chua biit hat cho bo nghe", bai hat do khong chi la mot phong tuc ma con

la mot "khoa hoc" doi hoi "su ham thich va nhitng phuang tien dac biit"

ngam dugc bai hat do. Nguai nong dan co the cam nhan dugc moi quan he giua

nhirng con vat vai nhau. Do la "nhung cap bo gia da quen nhau tic lau, da tra

[4, tr.27], va chi co "nguai tha cdy lao luyen" nhu anh Germain mai co the

thanh anh em nhu nguai ta vdn goi a nong thdn ta " [4, tr.24] va nhung ai khong

hieu gi ve dong que thi se cho rang tinh cam ciia nhung con bo kia la chuyen

hoang duong. Ben canh do, hg con hieu dugc tinh mau tu cua cac con vat. Do la

tinh cam me con giua Xam me va Xam con: "Lite chay ngang qua dong cd, no

GVHD: Le Ngoc Thuy

22

SVTH: Nguyen Toan Phat

Fine diem tieu thuyet rai dam ma CJM Geogre Sand

nhin thay me no, tin goi la Xdm me cung nhu no goi la Xdm con, no hi lin ra

diiu tam biit. Xdm me tiin lai hang rao giu sai day xiing keu lodng xodng, vica

ra sicephi ven ba chay theo con, nhung khi thay con phong nude dai, din luat

Xdm me hi lin roi bdn thdn dicng lai, lo lang, miii hich len hung gid; mom vdn

day cd ma chdng nghi gl din an nua" [4, tr.53]. Chi co nhung nguai nong dan

yeu lao dong, yeu cuoc song a lang que mai co the am hieu dugc nhung con vat

den nhu vay. Gerorge Sand cung vay, ba rat yeu cuoc song a nong thon, yeu

nhung nguai nong dan chan lam tay bun nen ba da cam nhan ve cuoc song a

nong thon that sau sac den vay.

Nhirng nguai nong dan trong sang tac ciia Gerorge Sand mang mot tinh

cong viec rat nang nhgc nhung hg van lam viec vai mgt tinh than sang khoai va

tran day niem tin. Hg yeu lam canh dong, thua ruong ciia minh, vi "ho sinh ra

each rat hien lanh va nhan hau. Tuy cuoc song con nhieu kho khan vat va va

la di lam vua chua ciia ruong dong" [4, tr.8].

quan:

• Cac le hoi:

Van hoa cua m6i dia phuang thuang dugc the hien qua cac sinh hoat le

hgi, trong tac pham Cdi dam ma thi cac le hoi ciia nguai dan a vung Cosse, Beri

va Fuoc dugc the hien mang mot mau sac dia phuang rat sau sac. Mot le hoi kha

quan trgng trong dai song ciia nguai dan vung nay do la le Thanh Jang, day la

mot 16 hoi dugc mgi nguai cha don rat nong nhiet va dugc to chuc rat thuang

xuyen hang nam.

Ke den la canh le hoi nai Germain di cau hon. Do la canh "ba chang cau

2.1.2 Cuoc song van hoa tinh than, cac sinh hoat le hoi phong tuc tap

hon dang ngoi quanh mot cdi ban chat day thit va ruau don san cho ho sudt cd

sdng chii nhdt" [4, tr. 103]. Le hoi la mot phan khong the thieu trong doi song

van hoa tinh than cua nguai dan a vung nay. Nguai dan a day rat thich le hoi,

vao ngay le nguai ta di le rat nhieu "nguai dong chat nich cac neo duang"

[4, tr.105]. Sau khi tham du 16 a nha tha thi hg cung nhau nhay a bai co, "trin

bai cd, chd nguai ta dang khieu vu" [4, tr.105], hg tham gia nhay rat nhiet tinh.

Catherine ciing vay, "chi liin tiip nhay vai ba anh chang si tinh " [4, tr.107].

•

Le cir6i:

Trong tac pham cai dam ma thi le cuoi dugc xay dung mang dam mau

sac van hoa dia phuang vung Nohant mien Nam nuoc Phap. Mgi nguai tham du

GVHD: Le Ngoc Thuy

23

SVTH: Nguyen Toan Phat

¥)ar diem tieu thuyet rai dam ma rim Genvre Sand

le cuoi la de chiic mung, chia vui va trong le cuoi cung dien ra nhung net van

Le cuoi nai day dugc to chuc trong sir dang xen vai cac phong tuc tap

quan, cac sinh hoat, cac tro choi truyen thong. Khi mgi nguai a nha co dau tap

trung dong dii thi nguai ta dong tat ca cua ra vao, ciia so, chan cac 16i ra vao,

hoa dac sac ciia vung que nay.

"nguai ta lay nhung tdm vdn, nhung cdi mi, nhitng gdc cdy vd nhitng cdi ban,

chan ngang tdt cd loi ra, nhu thi sua soan di chong lai mot cuoc vdy ham "

(trich Cdi dam ma). Trong khong khi im lang ciia nha co dau thi bong co am

thanh ciia tieng hat, tieng cuoi, tieng nhae. Do la am thanh cua doan chii re, dan

dau la Germain, theo sau la nhung nguai ban, bac phu dao huyet, ba con, ban be

va day to, tao thanh mot doan tuy tung vui ve. Khi doan chii re di den gan nha

co dau thi hg bat dau di cham lai va ban tinh. Ben ngoai trai dang ret, Marie

khong muon chong sap cuoi ciia minh bi lanh nhung co phai chap nhan vi day la

mot tro choi bat buoc, co khong dugc quyen co y kien. Khi hai ben tran tuyen

khoe, mgi nguai nghi rang duang nhu co mot cuoc chien thuc sir dang no ra.

Luc do, bac phu dao huyet-nha hung bien cua chii re bat dau cuoc doi thoai bang

gigng thieu nao vai bac thg lam gai. Bac dua ra rat nhieu li do khien nguai ta de

siic dong, de phe co dau cho vao nha: "xin hay vl chua; chiing toi la nhitng

doi mat thi co mgt loat tieng no, lam cho cac con cho sua vang va tre con thi 6a

nguai luang thien dang rat khdn kho, dicng sa chung toi; trai dang mua da,

nhitng doi chan khdn kho cua chiing toi da bi lanh cong, vd chung toi di tic xa

din day, nin gudc bi nice todc cd; nhitng ke hanh huang khdn kho ".. .(trich Cdi

dam ma). The nhung phe ciia bac thg lam gai van dua ra li le tu choi tat ca li do

ciia bac phu dao huyet: "chung ta khdng quen biit nguai; niu gudc ciia nguai

bi nut todc, nguai cd thi tim duai ddt, chdc chan nguai se thay mot cong liiu cd

di lam luai cung (luai sat nhd, hinh cdnh cung, nguai ta thuang dong lin gudc

bi nut cho chdc; cac nguai dicng hong an ciia chung ta... ". Roi "bac tha lam

gai dong manh cdnh cua tdng dp mai...moi nguai bat dau nhay vd reo ho vui

ve, trong khi cac ba me cat tiing hat vai mot giong the the...to ve khinh miit vd

thach thuc nhung ke bin ngoai dang cd xdng vao " (trich Cdi dam ma). Nhung

nhung cau noi do chi la gia va thoi va sau mot thai gian nhay nhot, reo ho thay

met bac thg lam gai nghi da den luc phai dau hang phe chii re. Bac thg lam gai

dua ra dieu kien cho phe chii re la: "hat mot bai hat ma chung ta khdng biit vd

cung khdng dap lai duac bang mot bai hat hay han " (trich Cdi dam ma). Roi

GVHD: Le Ngoc Thiiy

24

SVTH: Nguyen Toan Phat

Tide diem tieu thuyet rai dam ma rim Genvre Sand

hai ben bat dau doi dap gan mot tieng dong ho nhung bat phan thang bai, muon

biet ben nao thang thi phai dgi rat lau. Vi vay phe co dau tuyen bo se gia on tha

cho phe ben kia nhung vai dieu kien la phai tang co dau mot mon qua xiing

dang. Roi phe chii re bat dau hat dua ra nhung mon qua de tang co dau nhu:

khan dep, ao choang dep, mot so dai bang dep, mot ao da, mot cay thanh gia

dinh trinh cho hg mgt anh chong xinh, the la cac ba me hoa cung dam dan ong

hat "md ra, hay md cua ra, Marie em be that la xinh xinh. Chong em dep de,

bang vang...nhung cac ba me khong dong y. Cuoi cung cac chang trai quyet

nhiet tinh don em, hay di bon minh vao di" (trich Cdi dam ma). Ngay lap tuc

bac thg lam gai nit cai chot cua ra vao va mgi nguai trong nha lao vao canh giu

bep 16.

Sau khi bac thg lam gai nit chot ciia thi cuoc chien canh giu bep 16 da bat

dau. Bac thg lam gai, cac ba me gia lao ngay vao cong viec canh giu bep 16.

Con phe chii re lao vao chien dau de gianh lay bep 16. Cuoc chien that sir dien

ra, do la danh du ma moi ben phai gianh lay. Cuoc chien dien ra rat hang say,

mgi nguai xo day, ep nhau. Hg chien dau de dat dugc cai xien len bep 16 nha me

Guillette. Nha sir phoi hop nhip nhang giua bac phu dao huyet va anh chang

chan bo ma cai xien da dugc dat vao bep 16 : "bac phu dao huyet da leo len vua

lila md khdng ai biit, roi tut xudng theo ong khoi Id suai va nam lay cdi xien,

dung luc anh chang chan bo canh giu no, bin canh long Id, dang gia cao no lin

tren dau minh di nguai ta khoi gidt mat" (trich Cdi dam ma). Cuoi cung phe

ciia chii re Germain da chien thang va mgi nguai cung khieu vu.

Trong le cuoi con co mot phong tuc khac nua la chii re phai chgn diing

me de, me do dau va cac ba di da giau co dau cung nhung nguai ban bang each

nguai vg cua minh trong bon nguai. Trong luc mgi nguai tham gia chien dau thi

"trum len nguai ho mot tam da to mau trang" (trich Cdi dam ma). Chii re phai

hg. Neu chii re khong chgn diing nguai vg ciia minh thi trong suot buoi khieu vu

nhan ra diing nguai vg ciia minh bang each dung dau diia cham vao nguai ciia

thi "duac phep hdn cd, mang cd dat vao giua phong vd cung cd khai mac buoi

se nhay cung co gai ma minh da chgn nham. Khi chgn dugc diing vg cua minh

khieu vu keo dai din tan hai gid sdng" (trich Cdi dam ma). Sau buoi khieu vu,

cac co gai thi "nhdn vi nha hai hoac ba cd ban gai" (trich Cdi dam ma). Con

cac chang trai thi "nam la Hit tren ram cd tdng dp mai", hg "treu troc nhau,

diia cat nhau vd ki cho nhau nghe nhung chuyen diin rd" (trich Cdi dam ma).

GVHD: Le Ngoc Thuy

25

SVTH: Nguyen Toan Phat

Ddc diem, tieu thuyet rdi dam ma rim Gengre Sand

Mgi nguai khong ngii vi "trong dam cudi bao gia cung cd ba dim thuc trdng md nguai ta khdng hi hoi tiic" (trich Cdi dam ma). Din gia khai hanh, mgi

nguai den nha tha du le cuoi va an tiec chuc mung hanh phuc ciia hai vg chong. Le phuc ciia co dau la mot bo phan khong thi thilu trong ll cuoi. Marie doi cai mu ba xa mau sang, toe cuon trong nhung dai bang bang sgi trang d! da

cai mil. Vi "niu di cho dan dng thay mai dau tran se la mot hanh vi thieu dung dan vd dang xau ho "(trich Cdi dam ma). Song bay gia, hg dl lai tren tran, mgt dai bang nho mong manh, khien hg dep hon nhiiu. Marie ciing dl kilu dau ay,

co choang cai khan mau trang, "di nguai ta thay duac nhitng duang net tinh te

ciia mot cdi cd tron" (trich Cdi dam ma). B6 quan ao mac nha bang da mong

mau luc, lam noi ro than hinh nho nhan ciia co. Co mang mot ao choang bang

lua mau tim hong, co ca cai vat ma cac co gai que da sai lam bo di. No lam ton

them ve trang nha va khiem nhuong cho bo nguc. Tuy la bo trang phuc truyen thong nhung no rat xinh xan, no da to dilm cho Marie them ve xinh dep trong

ngay trgng dai ciia dai co.

Ngoai cac phong tuc trong le cuoi thi trong tac pham Cdi dam ma con co

nhung phong tuc tap quan khac mang dam ban sac van hoa dia phuang ciia cu

• Cac phong tuc tap quan khac:

Do la tap quan ca hat khi lao dong. Trong canh cay bua la sir ph6i hop nhip nhang giua nguai nong dan va nhung con bo dl cung cai tao thien nhien

dan vung Cosse va vung Beri.

ma Geogre Sand ggi do la "cuoc vdt Ion manh Hit" va "ddt dai la ke bi khudt phuc ". Trong luc cay bua thi nguai thg cay hat len mgt khiic hat dl "duy tri su

gan da cua nhitng con vdt, lam diu su bdt binh ciia chung va quyin ru duac

chung quin di su buc doc ciia cong viec keo dai" [4, tr.27]. Bai hat do la "bai

hat trang nghiem vd buon man mac ma theo phong tuc ciia vung que nay, nguai

ta da truyin lai" [4, tr.27]. Cay bua la mgt cong viec nang nhgc va vat va.

Nhung cong viec do khong lam cho nguai nong dan chan nan ma ngugc lai hg

luon no mgt nu cuoi tren moi de vai bat nhirng met moi. Va hg con hat dl

"dong viin va duy tri su hang say cua nhitng con bd keo cdy" [4, tr.27]. Bai hat

do chi la mgt khiic ngam ngan, thich hop vai tinh chat cong viec ma no hoa

theo, thich hop vai buac di cua con bo, vai bau khong khi yen tinh ciia dong

que, vai tinh binh di ciia nguai ngam no. Bai hat co mot giai dieu that hoang da

nhung lai thu vi tuyet vai. Se khong co mot bai hat nao khac co thi cat len vao

GVHD: Le Ngoc Thuy

26

SVTH: Nguyen Toan Phat

f)d,C diem tieu thuyet rai dam ma rim GeQ£L£_Sand

nhirng gia giac nay, tai nhirng nai nay ma khong lam xao tron sir hai hoa ciia

canh vat nai do.

O dia phuang nay con co mot tap quan la nhirng co gai khong dugc lay

chong Ion tuoi hon minh, " mgt cd gai con tri sa nguai ta chi cudi vi lay mot

nguai chong nhiiu han minh tic mudi din mudi hai tuoi chi vl diiu do khdng

Ngoai ra nguai dan a vung nay con co tap quan dgc kinh cau Chua long

lanh giup cho linh hon nguai chet dugc am ap. Dieu do the hien tam long yeu

thuang ciia nguai con song doi vai nguai da khuat. Be Pie ciing vay, toi nao chii

be ciing cau kinh "di giup me con duac len trai sudi dm bin canh Chua"

[4,tr.78].

Mot trong nhung phong tuc dac sac trong doi song nong thon a day la

khieu vu trong cac le hoi. Nhay mua la mot dieu khong the thieu trong cac le hoi

nhat la vao ngay le thanh. Vao ngay nay nhung thanh nien nam nu trong vung

cung di le, dgc kinh cau nguyen va sau do cung nhay mua vui choi.

6m hon cung la net dep trong phong tuc cua nguai dong que, la bieu hien

cua quan he xa giao, giao tiep. Do la: "mot cu chi lich su, mot tap quan ciia dia

hap vai tap quan ciia dia phuang" [4, tr.92].

phuang ddi vai nhitng nguai lam mai din, nhu a qui anh dy, ba me gia dm hon

cac cd gai tri luc ho mai din nhdn viec, di cac cd gdi thay rang ba se nhdn ho

lam con nudi va sau nay ba se ddi xic vai cac cd dy nhu mot nguai me"

[4, tr.123]. Hg chao nhau bang each 6m hon, dieu do the hien sir than thien cua

Nguai nong dan a vung Cosse va Beri rat mo dao, do la mot net dep

trong doi song van hoa ciia hg. Hg khong quen vang mat a cac buoi le cho du

nguai dan vung nay ma cac vung khac khong co dugc.

"qua met moi din noi anh khdng chi muon cd thai gian lam truac mot giac ngu,

nhung anh khdng quen vang mat a cac buoi li " [4, tr.105]. Hg "cau nguyen hit

sice thanh kinh trong gido duang" va hg rat hang hai tham gia "nguai dong chat

nich trin cac neo duang" [4, tr.105]. Day la mot net dep trong tam hon cua

nguai dan vung nay, la sir tu y thiic ciia ca nhan, net dep do luon dugc nguai

dan cac the he gin giu va phat huy.

que Nohant. De mieu ta dugc nhung net van hoa nhu vay, doi hoi nguai cam biit

phai co qua trinh trai nghiem va song gan bo a dia phuang trong mot thai gian

dai. Geogre Sand ciing vay, la nha van chuyen viet ve de tai nong thon nen ba

GVHD: Le Ngoc Thuy

27

SVTH: Nguyen Toan Phat

Tren day la nhung net van hoa het siic dac trung ciia nguai dan a vung

Dac diem tieu thuyet cdi dam mn rim Gen^^Sand

co mgt tinh cam het siic dac biet danh cho nong thon. Cong vai thai gian ba song kha lau a Nohant nen ba co the hilu sau sac vl van hoa, phong tuc tap quan de the hien no vao nhung trang vilt mang dam dau an nong thon din the.

2.2 HINH ANH NGlTdl NONG DAN MIEN NAM Nl/dC PHAP TRONG

TAC PHAM CAI DAM MA:

Cuoc song nguai nong dan a dong ruong thuang rat kho khan va thilu

thon. Chinh dieu nay tao cho nguai nong dan tinh than tuong trg, giup do nhau,

tu do nay sinh trong hg moi quan he, do la quan he trong tinh lang nghia xom. Ci

vung que nay, mgi nguai doi xii vai nhau rat binh dang, khong co sir phan biet

giau ngheo.

Trong tac pham Cai dam ma ta thay moi quan he tot dep giua ba cu Ghiet

va gia dinh cu Moritx. Gia dinh cu Moritx la mot gia dinh kha gia, con gia dinh

ba Ghiet thi ngheo "ngoi nha tuy lup xup nhung sach se, don dep dau ra day "

2.2.1 Quan he tot dep trong tinh lang nghia xom:

thi duong nhu khong co mot khoang each nao. Gia dinh cu Moritx doi xu rat

binh dang vai ba Ghiet, ong giup liia cho ba de ba nau an va con dong y cho

[4, tr.47]. Ve mat vat chat thi hg co sir chenh lech kha nhieu nhung ve tinh than

Germain cho con ba-Marie qua giang de di sang Occmo lam thue. Ong doi xu

khuyen Marie di hgc nghe de co co the giup gia dinh "tdt han la chdu di hoc lay

binh dang vai gia dinh ba Ghiet, ong luon vui ve giup da gia dinh ba. Ong con

mot nghe" [4, tr.50].

Ngoai ra ta con thay mot moi quan he tot dep trong tinh lang nghia xom

nua la sir tuong trg, giup da Ian nhau khi hg gap kho khan, hoan nan trong cuoc

song. Hg giup nhau bang ca tam long, tren danh nghia chan chinh chii khong vi

mot muc dich vu lgi, hay doi

tra on. Do la sir tuong trg giua gia dinh ong

Moritx va ba Ghiet. Khi biet Marie va Germain di cung duong, ong Moritx noi

vai ba Ghiet "va con ri toi se ddt chdu di. Do la viec can phdi giup ba, chdu cd

thi ngoi sau anh tren lung ngua, nhu vdy da mon gidy ciia chdu" [4, tr.51]. Do

la sir giup da cua Germain danh cho Marie, anh cho co cung di den Occmo de

co a do lam thue. Germain da benh vuc Marie bang each danh ten chii trai khi

han co y xau vai co, anh manh dan noi vai han "mayphdi biit xau hd vi nhitng

cu chi di tien ciia may khi may cd di qua lang tao, may hay tim con duang

nhitng thang vd Him si md di nhe " [4, tr. 121].

GVHD: Le Ngoc Thuy

28

SVTH: Nguyen Toan Phat

Ddc diem tieu thuyet rai dam ma rim Gengre Sand

Trong tac pham ta con thay Marie , mot co gai ngheo nhung co trai tim

nhan hau. Trong chuyen di sang lang ben thi Marie da giup hai cha con Germain

khong bi lanh va doi a giua rung. Co con giup be Pie co mot giac ngii that yen

binh va am ap "anh dua cdi khan choang cua anh day de em ii chan cho chdu con chiic khan em se dap lin nguai chdu...anh sd nguai chdu md xem no dm

qua" [4, tr.68]. Co dung yen ngua lam giuong cho Pie "anh hay cho em cdiyin

ngua lai day da...lam giuang cho chdu" [4, tr.68]. Co noi se giu Pie dum de

Germain di sang Fuoc hoi vg va khi xong viec thi anh quay lai don chau "cic di

cd dem theo be Pie sang Occmo, vd luc nao da trinh dien xong a Fuoc, thi anh

hay sang ddn" [4, tr.97]. Co da giup Germain lam nhung cong viec ma anh

khong lam dugc.

Nhu vay, qua tac pham Cdi dam ma ta thay moi quan he trong tinh lang

nghia xom ciia nguai dan a vung Nohant rat tot dep. Hg song rat chan hoa, yeu

thuang va luon giup da Ian nhau trong cong viec ciing nhu trong cuoc song.

r

r

r

-\

2.2.2 Quan he tot dep trong doi song gia dinh, doi song vo* chong:

De co mot gia dinh hanh phuc thi cac thanh vien trong gia dinh phai biet

yeu thuang va ton trgng Ian nhau. Tinh cam do rat quan trgng doi vai cac thanh

vien trong gia dinh. Do la mot tinh cam tot dep trong quan he giua con cai doi

vai cha me, giua cha me doi vai con cai, va giua doi vg chong vai nhau. Trong

Cdi dam ma ta thay nhung tinh cam do dugc bieu hien rat ro thong qua cac nhan

vat nhu Germain, Marie, cu Moritx...

Truac het la moi quan he tot dep trong gia dinh Germain. Cac thanh vien

trong gia dinh anh rat yeu thuang nhau. Ong ba Moritx rat thuang Germain mac

da mat. Va ong da khong ngan ngai cue kho de tim cho anh mot nguai vg tot

giong nhu con gai ong, vi ong muon con re ong se co nguai lo toan cho anh va

cac con anh "do la mot nguai tdt, mot nguai dan ba rat hdo tam " [4, tr.39]. Ba

cu Moritx ciing vay, ba rat quan tam den anh "Con ri dang thuang cua me, me

du anh chi la con re trong gia dinh, hg khuyen anh lay vg khi con gai hg-Catarin

cho la con khdng duac khoe manh vd vui ve. Dao nay me thay con an udng kem

truac, con chang cudi diia nita vd ngay cang it tro chuyen " [4, tr. 129]. Ba va vg

Jac cung rat yeu thuang nhung diia chau cua minh "Ba no va thim no con dau

ta diu cham sdc chung hit minh, yiu thuang chung diing nhu bdn phan"

[4,tr.33].

GVHD: Le Ngoc Thuy

29

SVTH: Nguyen Toan Phat

Par diem tieu thuyet rai dam ma rim Gengre Sand

Anh Germain ciing vay, anh xem bo vg nhu bo rugt ciia minh "anh da

ddi xic tdt vai gia dinh bo ra sao va da tam nam nay, bo con ta ciing chung sdng,

Germain luon nghe lai ciia bo vg "con se chiu theo y dinh ciia bd nhu con vdn

ciing lam mot viec md chua hi cd mot lai noi buon buc cau gat nao " [4, tr.40].

lam lau nay" [4, tr.35], "ciing phdi thica nhdn rang bao gid anh cung nghe theo

nhung lai chi tinh cung nhu nhung diiu han le thiit ciia bd, nguai chii ciia gia

dinh " [4, tr.35].

nhuong nhjn nhau "khdng bao gia con cai co vai con trai bd ", "con Jac thi

Tuy Jac va Giecmain la anh em re nhung hg rat yeu thuang va luon

chdc chan la se khdng muon tuac doat ciia cdi nhitng dua con chi gdi di cho

con minh, bai vl Jac rat thuang chung, coi dua nao ciing nhu dua nao ", "Con

vi tiin nong, con la mot nguai hay quin, con cu ua nhudng hit han la cai co

mon nay cua anh, mdn nay cua tdi" [4, tr.41].

ma con dugc Geogre Sand mieu ta trong gia dinh co Marie. Hai me con Marie

rat yeu thuang nhau. Ba Ghiet rat thuang con gai minh, ba khong muon con

Moi quan he tot dep do khong chi dugc the hien trong gia dinh Germain

minh cue kho, khong muon song xa Marie, "tdi va chdu khdng lam sao diet

con hieu thao, co rat yeu thuang me ciia minh, co khong muon xa me cua minh.

Co di lam de giup me minh qua mua dong gia lanh nam nay "can phdi lam nhu

khodt duac di me con xa nhau vao ngay li thanh Jang" [4, tr.48]. Marie la diia

nhitng nguai khac, nghia la kiim miing an vd giup nudi nguai me ngheo"

[4, tr.49]. Hg da chia tay nhau trong cam dong, day luu luyen, Marie "khdc sau

khi da hon ba me gia va cac cd ban gdi din hang chuc Ian" [4, tr.52].

Moi quan he tot dep ay khong chi dugc the hien trong dai song gia dinh

ma con dugc the hien trong dai song ciia doi vg chong Germain-Catarin.

Germain rat yeu thuang vg ciia minh va "khdng nay nao la anh khdng khdc

tham nguai va anh" [4, tr.44]. Tuy vg anh da mat gan hai nam nhung anh khong hi nghi din chuyen di buac nua va cho den khi bo vg anh bao "Nay anh

Germain, anh phdi quyit dinh viec lay va lai di chicanh? Thi la da hai nam con

gdi ta chit, anh sdng gda bua, va thdng be ddu long da lin bdy" [4, tr.33]. Anh noi "tha song ca cue con han idy va lai" [4, tr.34]. Anh rat chung thuy vai vg

"Lay va tic nam hai muai, anh chi yiu cd mot nguai dan ba trong ddi, va tic

ngay va chit din nay, mac du sdc noi va vui tinh, anh khdng hi cudi dua, ban

cat vai mot cd nao khdc" [4, tr.44]. Va neu nhu anh co the chet thay dugc cho

GVHD: Le Ngoc Thuy

30

SVTH: Nguyen Toan Phat

¥)ar diem tieu thuyet cdi dam, ma ciia Gengre Sand

Catarin dugc thi anh cung san sang "bd biit anh rat yiu con gdi bd, anh da dem

lai hanh phuc cho no, vd niu anh cd chit thay cho no thi Catarin luc nay con

yeu thuang anh, co la "mot nguai va dam, mot nguai dan bd xinh dep, diu

sdng, con anh thi da nam ngoai nghia dia" [4, tr.35]. Vg anh-Catorin ciing rat

dang, diing cdm, hiiu thdo vai cha me, tdt vai chong, yiu thuang con... "

[4, tr.34]. Tinh yeu giua hai vg chong Germain va Catarin that la manh liet, hg

da song va yeu nhau bang ca tam long chan that. Hg la dien hinh cho tinh each

2.2.3 Khat vong hanh phuc tinh yeu:

Tinh yeu se mang nhieu y nghia han khi no trai qua nhirng kho khan va

thu thach. Chinh nhung rao can do da tao ra mot tinh yeu dep. Nhung ai yeu

va tam hon ciia nhirng doi vg chong a vung que nay.

dai. Do la mot khat vgng chan chinh.

Trong tac pham Cdi dam ma tinh yeu giua Germain va Marie ciing vay,

nhau deu ciing mong tinh yeu ciia minh dugc trgn ven, dugc song ben nhau suot

tinh yeu ciia hg cung phai trai qua nhung rang bugc cua phong tuc tap quan, ciia

sir chenh lech giau ngheo...Nhung hg van luon khat khao dugc yeu nhau va

dugc song ben nhau, dugc huong trgn ven niem hanh phuc cua minh.

co Cdi dam ma. Khi bi lac vao khu rung nay thi mgi nguai phai doi mat vai

Tinh yeu giua Germain va Marie nay sinh tu khi hg bi lac trong khu rung

kheo leo ciia Marie nen hg da vugt qua nhung thu thach do. Khong nhung cha

con Germain co dugc bua an ngon ma con dugc am ap duai trai mua trong khu

rung.

Nhirng viec lam cua Marie khien cho Germain rat cam dong " Germain

nhung thu thach nhu mua, lanh va co the bi doi. Nhung nha sir thong minh va

cdm dong, anh dinh tim mot diiu gl do md anh cd thi noi vai Marie nhdm bay to

vai cd long qui trong vd long biit an ciia anh " [4, tr.79]. Nhung roi tinh yeu da

den vai anh, luc dau anh chi hoi Marie nhung chuyen dai thuang, nhung khi

nghe Marie noi tai nguai dan ong khac thi anh to thai do ghen tuong "thoi, anh

ndi, tdi biit cd mi thang Batxchiing roi, that la mot y nghi kl quae khdng han

khdng kem" [4, tr.84]. Tinh yeu chan that thuang di kem vai sir ghen tuong,

Germain cam thay ganh ti khi Marie nhae den nguai dan ong khac, anh khong

lam chu dugc lai noi cua minh "cd Marie a, cd biit ro la tdi khdng duac vica y

cd ma: Diiu do ro roi, Germain ndi giong han gian vd chang con can nhae lai

minh nua" [4, tr.85]. Luc dau thi Germain khong dam bay to tinh cam ciia

GVHD: Le Ngoc Thuy

31

SVTH: Nguyen Toan Phat

Fiar diem tieu thuyet cdi dam, ma ciia Geogre Sand

minh, nhung tinh yeu co siic manh that to Ian, no da thuc day anh noi ra nhung

suy nghi trong long minh. Anh da manh dan giai bay het nhung tam tu cua minh

cho Marie nghe. "Anh lau nay vdn luon luon cd cdm tinh ddi vai em, va gid day

anh cdm thay yeu em din mice ma niu nhu em ddi hoi sudt dai minh la phdi

chiiu theo y muon cua em, thi anh xin thi vai em ngay tuc khac" [4, tr.92]. Hay

"Marie a, em vicay anh, con anh that bdt hanh la khdng duac vicay em. Niu em ddngy idy anh lam chdng thi chang cd dng bd va, ba con, hang xdm lang giing

nao, nhitng lai khuyin ran nao cd thi ngan ndi duac anh sdng chit vai em "

[4, tr.92]. Marie ciing yeu Germain nhung kin dao va than trgng hon.

Germain va Marie yeu nhau bang tinh yeu chan chinh. Nhung tinh yeu

cua hg khong dugc trgn ven, hg phai vugt qua sir rang bugc ciia phong tuc trong

vung. Do la phong tuc phan biet sir chenh lech tuoi tac cua nhung nguai dang

yeu nhau. Phong tuc do da an sau vao tiem thuc ciia moi nguai dan va kho co

thi xoa bo dugc. Cu Moritx quan niem ve sir chenh lech tuoi tac khi ong muon

a tu6i hai muoi tam nhu anh thi da gia dl kiem dugc vg. Nhung so vai tuoi ciia

minh thi anh con rat tre va dep "cd nude da tuai tdt, ddi mat tinh anh va xanh

tim vg cho Germain "tuoi tri thi nhe da " [4, tr.35]. Germain thi quan niem rang

da trai thdng nam, cap moi do chot, ham rang tuyet vai, thdn hinh can ddi va

mim mai nhu mot con ngua ta chua hi rai khoi dong cd vdy" [4, tr.51]. Marie

ciing vay, co cung cho rang van de tuoi tac trong hon nhan la van de quan trgng

"va niu diiu do xay ra, du khi nguai dan dng dy khdng con a cdi tuoi thanh

xudn nita, cd cd td ra qud khd tinh khdng? A, anh tha Idi cho em, anh Germain

a, chinh do la diiu em dang quan tam han cd, em khdng ua mot nguai gia "

[4,tr.84].

Tinh yeu ciia Germain va Marie khong nhung phai vugt qua sir chenh

lech vl tuoi tac ma hg con phai doi mat vai sir chenh lech ve giau ngheo. O

vung que nay nguai ta tim ban dai thi nguai do phai co so von de sau nay lo cho

cuoc song gia dinh. Con nguai phu nu muon lay chong thi ciing phai co mot so

tiln la mot tram equy. Vi the neu Marie muon lay Germain thi co phai co "it

nhdt mot tram eequy" va co "phdi lam lung tic nam din sau nam mai nhat

nhanh du so tien do" [4, tr.74]. Chinh quan niem do da can tra tinh yeu ciia

Moi nguai mang trong long mot noi buon rieng, Germain thi it an uong, ngay

cang xanh xao, it tro truyen vai mgi nguai trong gia dinh. Marie thi tram tu va

GVHD: Le Ngoc Thuy

32

SVTH: Nguyen Toan Phat

Germain va Marie, mac du hg rat yeu nhau nhung khong dam den vai nhau.

Fiar diem tieu thuyet rai dam mg ciia Gengre Sand

co c6 dau khong cho mgi nguai biit. Truac rao can do thi Germain khong ngung hi vgng cu Moritx co thi giiip dd minh cuai dugc Marie "tdi mong rang cu Mdritx se san sang cho tdi mot tram iquy di tdi biiu cd" [4, tr.74]. Do la

mgt mong uac chinh dang, mong uac do xuat phat tu mot tinh yeu chan chinh.

Trai qua nhung kho khan, thu thach, nhung rao can cua phong tuc tap quan. Cu6i cung hai nguai cung din dugc vai nhau, dam cuai da dugc to chuc

vai sir chia vui ciia ba con hang xom. Do la khat vgng cua hai nguai va cua

nhung nguai dang yeu nhau ve mot tinh yeu vinh hang.

GVHD: Le Ngoc Thuy

33

SVTH: Nguyen Toan Phat

Par di£m tieu thuvet cdi dam ma cua Geogre Sand

CHlTONG 3

DAC DIEM NGHE THUAT

TIEU THUYET CAI DAM MA

3.1 NGHE THUAT MIEU TA BlTC TRANH THIEN NHIEN VA LANG

XOM:

3.1.1 Birc tranh thien nhien:

Vilt vl dl tai nong thon, Geogre Sand khong nhung chi mieu ta cuoc

s6ng ciia con nguai a nong dan ma ba con mieu ta rat chan thuc canh sac thien

nhien ciia vung que. Ba da cam nhan sau sac ve thien nhien va truyen dat vao

trong tac pham bang nhung cam xiic chan thanh, trong sang nhat. Noi nhu nha

phe binh van hgc Phap Emin Faghe thi: "Trong tdt cd cac hoa si chuyin vi ve

cdnh thiin nhiin thi G.xang cd cdi dac sac rieng ciia minh, mot dac sac thanh

cao. Ba ndi vi thiin nhiin nhu mot nguai hiiu biit thdn tinh vai mot cdm giac

quen thuoc".

Thien nhien trong each cam nhan cua ba thi vo cung tuai dep, no mang

den cho con nguai nhieu niem vui va hanh phuc, Geogre Sand cho rang: "thien

nhiin vdn muon ddi tuai dep, tri trung va day do lugng. No tuai chat tha va ve

dep cho van vdt, cho muon loai cdy cdi, cd hoa, cu thi ma nay nd sum sui xanh

tdt. Nd mang lai trong minh cdi bi quyit hanh phuc, ma khdng ai chiim doat

ndi" [4, tr..22].

La nha van thuoc dong van hgc lang man tich cue nen Geogre Sand mieu

ta thien nhien mang mot net dep het siic binh di va gan giii. Khi nhin biic tranh

cua hga si Honbane ba da xiic dong vi do "la mot cdnh thdn qui trai rong ra xa

vai nhitng tup liu tiiu tuy; mat trai da Ian sau ngon ddF [4, tr.13]. Do la mot

biic tranh ve ve canh dong, ve lao dong nong thon mang mot noi buon sau lang

von co ciia no. Biic hga nhu mgt sir chua chat va bat lire truac xa hgi ma

Honbane dang song va chiing kien. Biic hga ciia Honbane la vay, con Geogre

Sand nha van theo khuynh huong lang man tich cue nen ba mieu ta thien nhien

tich cue han, t6t dep han. Ciing la canh canh dong, canh cay bira nhung do la

khung canh sinh dong, tuai tre day siic song "tdi di trin bd mot thica ruong ma

nhitng nguai nong ddn dang lam ddt chudn bi gieo giong nay mai. Thica ruong

minh mong nhu trong bice tranh ciia Honbane. Phong cdnh cung bao la vai

nhung rang cdy xanh hai ngd mau hong vl mua thu sap din bao quanh thica ddt

GVHD: Le Ngoc Thuy

34

SVTH: Nguyen Toan Phat

f)dr diem tieu thuvet rai dam ma ciia Geogre Sand

rong mau ndu sdm dy ma nhitng tran mua vica qua da di lai giua ddi luong cay

nhitng dong nude long lanh duai anh sdng mat trai nhu nhung duang chi bac

nhd" [4, tr.24].

Thien nhien nong thon khong chi mang lai sir thich thu va niem hanh

phuc cho nguai nghe si khi dugc chiem nguang canh dep do, no con la nai rat co gia tri, la ngu6n nuoi s6ng cho nhirng nguai giau co thanh thi, nhung nguai

chi tim din thanh thi nhu mot thu vui "nguai nhan roi thuang bdn thdn ho

chdng thich gi dong ruong, ndi cd, cdnh dep thiin nhiin, nhung bdy gia sue beo

tdt la nhung thuphdi bien thanh dong tiin vang di ho tiiu xai. Nguai nhan roi

luu lai a nong thdn di tim mot chut khdng khi va sice khde, roi lai tra vi nhitng

thanh phd Ian, xai phi kit qud ciia nhitng cong lao ciia nhitng td diin" [4, tr.21].

Con d6i vai nguai nong dan thi dong ruong, dong co...la nai gan lien vai cuoc

song ciia hg "nhitng dong cd vang, nhitng ndi cd dep, nhung dan gia siic beo tdt

tuang trung cho nhitng tui tiin vang trong do ho chi duac hudng mot phan nho,

khdng dap icng du nhu cau; mac du hang nam ho vdn phdi nhet day nhirng tui

dang nguyin rua dy di lam cho dng chu hai long va di tra tiin cho cdi quyin

sdng chat chiu vd khdn cung trin manh ddt ciia han" [4, tr.22].

Biic tranh thien nhien trong tac pham khong chi la canh canh dong ruong

ma con co canh dong cua thien nhien. Do la khung canh dep va tha mong trong

canh dong hoang vu "suang mil tda xudng duai man dim. Mot thu suang mu

ciia nhung buoi chiiu thu ma anh trang bang bac da lam cho thim ma do va di

bi lam" [4, tr.64]. Biic tranh thien nhien that la huyen ao giong nhu mot xii so

than tien vay.

Biic tranh thien nhien trong tac pham ngoai ve dep cua canh dong thi

Geogre Sand con mieu ta ve sir huyen bi ciia khu rung. Rung trong tac pham

dugc mieu ta gan lien vai truyen thuyet Cdidam ma. Do la cai dam ma Germain tuong truyln co ma, la nai ma Germain phai quanh quan mai ma khong tim

dugc 16i ra trong khu rung nay. Cau chuyen do xay ra tir khi co "mot em be bi

chit dudi a cdi dam nay" [4, tr.l 15]. Va nguai ta thuang cho so phan ciia em be

xau so nen "nguai ta da trong xudng do mot cdy thanh gid dep; nhung roi qua

mot dim giong bao Ian, ma qui da nem nd xudng nude, nguai ta con cd thi

trong thay mot ddu day. Niu nguai nao vd phuc dicng chan a day ban dim thi

chdc chdn la khdng tai nao di ra thoat khoi truac khi trai sdng. Nguai do se di,

di mai, cd thi di din hai tram dam trong rung roi cuoi cung lai quay vi cho cu"

GVHD: Le Ngoc Thuy

35

SVTH: Nguyen Toan Phat

f)ar. rfiim tieu thuvet rai dam ma ciia Geogre Sand [4, tr.l 16]. Cach duy nhat dl tranh ma qui la truac khi din gan no hay "nem ba hon da xudng ao bang tay trai vd lam ddu thanh gid bang tay phdi" [4, tr.l 15].

Day la khu rung day bi an, no mang lai cho con nguai cam giac sg hai khi dat

chan den day.

La nha van theo khuynh huong lang man tich cue nen thien nhien dugc Geogre Sand mieu ta theo chilu huong tich cue hon. Trong khung canh giua rung khuya suang mu day dac, trai mua lam cho khong khi lanh buot, tac gia da mieu ta nggn lua ma Marie d6t len that dm ap. Nggn lua do khong chi xua di cai gia lanh ma no con mang mot net dep vua lang man vira dam mau sac thon que

"mot luc sau ngon lua boc lin, ban ddu la mot tia lua do roi nd boc chdy thanh

nhung tia lua mau lam duai vdm la nhitng cdy sdi, danh bai han dam suang mu va sdy khd duac bau khdng khi khoang mudi chan do xung quanh" [4, tr.69].

Rirng da tao nen b6i canh cau chuyen that hap dan, no mang mot net dep gian di

gop phan lam nen thanh cong trong nghe thuat ke chuyen ciia Geogre Sand.

Khung canh tinh mich ciia rung khuya da tao nen net dep cua thien nhien

trong khu rung, mot khung canh that dep va lang man "vao khoang nua dim,

suang mil tan, Germain nhin thay nhitng vl sao lap lanh qua nhitng hang cdy.

Vang trang ciing thoat khoi Ian hai nude vdy quanh minh, va bat ddu rai ra

nhitng hat kim cuang lin nin riu dm udt. Thdn nhung cdy sdi vdn con trong

bong toi den ngdm nhung xa day mot chut, nhung canh cdy bach duang trang

toat nhu mot hang yiu tinh trong tam vai liem. Anh lua phan chiiu xudng dam;

va nhitng con ech nhu da thanh thoi quen, liiu linh kiu lin vai tiing nho nho va

rut re; nhitng canh khiic khuyu ciia nhung thdn cdy gia, lam cham riu xanh,

yuan dai ra va giao cheo nhau nhu nhung cdnh tay khang khiu ngay trin ddu

khach di duang" [4, tr.88]. Du trong bong toi nhung tac gia van cam nhan dugc

ve dep cua thien nhien mgt each tinh te. Canh vat luc nay la mgt biic tranh thien nhien hit siic sinh dong, no co sir hai hoa ciia dii cac mau sac, am thanh: nhirng

hat suang nhu nhirng hat kim cuang lap lanh tren bau trai, hang cay bach duong

trang toat nhu tam vai liem, mau den ciia nhirng than cay soi ket hop vai am thanh quen thuoc ciia tilng Ich keu...Tat ca nhu cung nhau ve len mot biic tranh

thien nhien tuyet dep giua mot khu rung bao la rong Ion.

Dl mieu ta dugc biic tranh thien nhien sinh dong, tran day siic song den thi thi doi hoi nguai cdm biit phai co qua song gan bo lau dai va phai co sir quan

sat tinh te. Diing vay, chinh nhung nam thang song va gan bo vai vung que

GVHD: Le Ngoc Thuy 36 SVTH: Nguyen Toan Phat

f)ar diem tieu thuvet rai dam ma CUa Geogre Sand

Nohant da tao cho Geogre Sand co dugc sir am hieu de ba phac hga len biic

tranh thien nhien dong que chan thuc den vay.

3.1.2 But tranh sinh hoat:

B^ng sir cam nhan tinh tl cua minh, Goegre Sand da mieu ta biic tranh sinh hoat mang dam mau sic dia phuang vung Nohant. Do la biic tranh mieu ta nhirng sinh hoat trong cuoc s6ng lao dong ciia nguai nong dan, nhung sinh hoat

le hoi mang mau sac van hoa dia phuang ciia vung que nay.

Mieu ta canh sinh hoat trong lao dong, nha van da mieu ta mot canh

tuong phan vai canh trong biic tranh cua hga si Honbane "thay cho mot dng gia

u i, la mot chang trai sdng khodi: thay cho mot bdy ngua tra xuang, met lie, la

hai cd bd beo map, hang say; thay cho Thdn chit, la mot chu be khoi ngd; thay

cho hinh anh day tuyet vong vd mot y niem phd hoai, la mot quang cdnh day

nghi luc va mot tu tuang hanh phuc" [4, tr.28].

Canh sinh hoat trong lao dong dugc nha van mieu ta het siic sinh dong,

day siic s6ng. Do la quang canh "bao la vai nhitng rang cdy hai ngd mau hong

vl mua thu sdp den bao quanh thica ruong ddt rong mau ndu sdm ma nhung ma

nhung tran mua vica qua da de lai giua ddi luong cay nhung dong nude long

lanh duai anh sdng mat trai nhu nhung dong chi bac nho" [4, tr.24]. Truac

khung canh ay xuat hien nguai nong dan gia vai "tam lung rong va guang mat

nghiim nghi" [4, tr.24]. Ong dang lam viec cung vai hai con bo vai mot thai do "trdm lang", ong "ddy chiic cay kiiu cd, do hai con bd thuan tinh, mau ndu

nhat keo" [4, tr.24]. Tuy da gia nhung nguai nong dan ay van "lam viec dung

dinh, lang le khdng phung phi hai sice" [4, tr.25], ong lam viec vai mot niem

hang say "liin tuc lam viec, khdng sao nhang, cd tinh toan trong su cd gang,

bin br [4, tr.25]. Canh lao dong ciia nguai nong dan dugc mieu ta rat tinh te

b^ng nhung hinh anh chan that ve cuoc song lao dong cua hg.

Mgt hinh anh khac trong biic tranh lao dong do la hinh anh ciia chang trai va chii be ciing dang diiu khiin nhung con bo de cay ruong. Hinh anh nay mang lai nhiiu cam xiic cho nha van, no la "mot quang cdnh ngoan muc, mot di tai

cao quy doi vai mot hoa sV [4, tr.25]. Chang trai tre vai ve mat "tuai tinh, dang

dieu khien mot cd bd tuyet dep: bdn cap bd non, mau vang sdm hung den, long

lanh sdc lira, ddu ngan long xodn, hay con hai hudng bd rieng" [4, tr.25] da gop

phan cho biic tranh lao dong thon que them phan sinh khi. Nguai nong dan ay phai "cay va mot khu ddt bd hoang lam dong cd chan nudi hay con day gdc cdy

GVHD: Le Nggc Thiiy

37

SVTH: Nguyen Toan Phat

Piar di£m tieu thuvet rai dam m,a CUP, Geogre Sand

co thu; mot cong viec nang ni ma sue manh va nhue khi ciia chang trai vd cua

tam con vdt gan nhu chua thuan kia, chi mai goi la tam du" [4, tr.26].

Mgt hinh anh gop phan to dilm cho biic tranh lao dong nua la hinh anh

ciia chii be Pie, "Mot chu be khoang sau, bdy tuoi, dep nhu thiin thdn, vai

choang mot tam da ciru bin ngoai do, lam chu giong thanh Jang Baptixta hoi

nho trong cac birc hoa thai Phuc hung" [4, tr.26]. Chi nhirng yeu lam nhung

con nguai lao dong a nong thon mai nhin thay dugc ve dep phuc hau ciia hg.

Geogre Sand ciing vay, bang tam long nhan hau ciia minh, ba da nhin thay

nhung con nguai a nong thon mang mot ve dep giong nhu nhung vi thanh vay.

Day la mot biic tranh dong, nha van mieu ta chii be ciing dang lam viec giong

nhu nhung con nguai khac a thon que "chii dang thuc vao sudn may con bd vai

mot cdi gay dai, nhe, dau cd mui sat khdng nhon" [4, tr.26]. Vai siic manh ciia

chii thi ciing "lam cho nhitng con vdt ngao nghi rung minh duai ban tay nho

ciia chu be, khiin cho cdi dch va day dai budc tren tran chiing kiu ken kit va

cdi bdp cay rung lin du doi" [4, tr.26]. Cong viec cay bua phai trai qua nhung giai doan hit siic kho khan va khi nguai thg cay vugt qua tat ca nhung kho khan

do thi hg no mgt nu cuai man nguyen. Roi khi do hg cat len bai hat quen thuoc

ciia vung que nay, bai hat khong chi the hien niem vui cua nguai thg cay ma no

con co kha nang "duy tri duac su gan da ciia nhirng con vdt, lam diu duac su

bdt binh ciia chung vd quyin ru duac chiing quen di ndi buc doc ciia cong viec

keo dai" [4, tr.27]. Bai hat do chi la mot khiic ngam ngan, dugc truyen lai tu the he nay sang thi he khac. Nhung no khong phai dugc truyen cho tat ca mgi

nguai ma chi co nhung nguai gioi nhat trong cong viec dong vien siic keo cua

nhung con bo mai dugc truyen lai. Nguai nong dan "chua phdi la mot nguai

tha cay hoan hdo niu chua biit hat cho bd nghe, do la mot khoa hoc rieng ddi

hoi mot su ham thich va nhitng phuang tiin dac biit" [4, tr.27]. Va nguai nong

dan se cam thay hanh phuc lam khi cong viec ciia hg dugc trgn ven, va bai tha

tu tuyet cua Phap cua Viecgin nhu noi len dieu do:

"Md hoi do rong rong trin mat..."

Va cau:

"Oi, nguai a dong qui sung suang biit bao!" [4, tr.28].

Phong canh, chang trai, chii be, nhung con bo...Tat ca da tao nen mot

biic tranh vl canh sinh hoat trong lao dong that sinh dong va mang dam dau an

dia phuang nai tac gia sinh s6ng. Day la biic tranh ve canh sinh hoat trong lao

GVHD: Le Ngoc Thiiy

38

SVTH: Nguyen Toan Phat

¥)ar diem tieu thuyet cdi dam, ma ciia Geogre Sand

dong co thuc ma tac gia quan sat thay. Chinh nhung dieu trong thuc tai ay cung

vai tam long ciia mot nha van chan chinh nen ba da the hien no vao trong tac pham r& sinh dong va hap din. Day ciing chinh la net dac sac trong nghe thuat

ke chuyen ciia Geogre Sand.

Biic tranh sinh hoat khong chi dugc mieu ta vai hinh anh lao dong chan

thuc ciia nguai nong dan, no con dugc the hien qua su am hieu ciia tac gia ve

cac sinh hoat trong gia dinh va trong le hoi ciia nhung con nguai a vung que

nay.

Do la canh sinh hoat dien ra trong gia dinh cu Moritx. Qua cuoc doi thoai

giua anh Germain va ong, ba Moritx ta thay dugc day la mgt gia dinh ne nep,

mgi nguai trong gia dinh biet yeu thuang va kinh trgng Ian nhau, "Trong cac

gia dinh a Bile, gia dinh cu Mdritx ndi tiing la gia dinh dicng dan va sdng thuc

tha" [4, tr.51]. Khi cu Moritx bao "Nay anh Giecmanh, anh phdi quyit dinh

viec lay va lai di chic anh ?"[4, tr.33]. Va anh Germain da tra lai bo bang mot

thai do le phep: "Nay, bd a...niu bd nhdt dinh muon thi thi con se lam vui long

bo" [4, tr.34], du anh rat kho xu vi "viec nay lam con cue long lam, con muon

tha cicsdng ca cue con han lay va lai" [4, tr.34]. Anh Germain la nguai con re

rat hilu thao, anh luon luon nghe theo lai bo vg cua minh "Vang, bd a-

Giecmanh dap, con se chiu theo y dinh cua bd nhu con vdn lam lau nay" [4,

tr.35]. Va cu Moritx ciing cam thay dugc tam long ciia nguai con re minh "Anh

a, ciing phdi thica nhdn rang bao gia anh ciing nghe theo nhirng lai chi tinh

ciing nhu nhirng diiu han le thiit cua bd, nguai chiigia dinh" [4, tr.35].

Moi quan he giua anh Germain va cu ba Moritx ciing rat tot dep. Hg luon

quan tam giiip da Ian nhau, ba xem Germain nhu con ruot cua minh vay "Con ri

dang thuang cua me, me cho la con khdng duac khde manh vd vui ve. Dao nay

me thay con an udng kem truac, con chang cuai diia nita vd ngay cdng it tro

chuyen" [4, tr.l29]. Con doi vai Germain thi hg rat tot "Me a; me cung tot nhu

Chua long lanh, va bd con cung thi" [4, tr.l30].

Bang ngon ngu doi thoai, Goegre Sand da xay dung mot biic tranh sinh hoat trong gia dinh that t6t dep, cac thanh vien luon ton trgng Ian nhau, yeu

thuang nhau. Do la nhung tinh cam tot dep ma tac gia da nhin thay dugc a

Biic tranh sinh hoat le hoi ciing nha van mieu ta het siic sinh dong. Bang

sir am hilu vl van hoa cong vai thai gian song gan bo a vung que nay, nen ba

GVHD: Le Ngoc Thuy

39

SVTH: Nguyen Toan Phat

nhung nguai nong dan chan chinh.

f)ar diem tieu thuyet rai dam ma CJia Geogre Sand

da thi hien cac sinh hoat 16 hgi that chinh xac va mang dam dau an dia phuong. Nguai dan a day r^t thich 16 hoi, vao ngay le thi hg di rat dong "nguai ddng

chat nich cac neo duang" [4, tr.105]. Trong 16 hoi hg thuang tham gia nhay miia

va nhay rat nhiet tinh. Catherine-nguai ma Germain di cau hon tham gia rat

hang say "chi liin tiip nhay vdi ba anh chdng si tinh " [4, tr.l07].

Biic tranh sinh hoat dugc nha van mieu ta rat sinh dong va hap dan. Bang ngoi biit chan thuc ciia minh, tac gia da thi hien dugc cuoc song ciia nguai a

vung nong thon mang dam mau sac dia phuang.

3.2 NGHE THUAT MIEU TA NHAN VAT:

3.2.1 Mieu ta nhan vat qua ngoai hinh thi hien tinh each:

Mieu ta ngoai hinh ciia nguai dan a nong thon de the hien nhirng pham ch4t, nhung tinh each tot dep ciia hg, Geogre Sand da xay dung nhan vat

Germain va Marie tieu bieu cho khuynh huong do.

Germain la hinh tuong tieu biiu cho nguai nong dan can cu, chiu thuang

chiu kho va khat vgng hanh phuc tinh yeu chan chinh. Anh la "mot chang trai

tri, ve mat tuai tinh" [4, tr.25], a anh the hien cai siic manh de co the hoan

thanh cong viec nang nhgc cua nguai nong dan la "cay vd mot khu ddt bd hoang

lam dong cd chan nudi hay con daygdc cdy cd thu" [4, tr.26]. Anh dugc mieu ta

vai ve be ngoai la "mot chang trai tuai tan, cd ve nhanh nhen va thdo vdt" [4, tr.40], la nguai nong dan hiln lanh, song chan hoa vai mgi nguai, doi xu tot vai

mgi nguai nhat la gia dinh bo vg minh "anh da ddi xu tdt vdi gia dinh bd va ra

sao vd da tam nam nay, bd con ta cung chung sdng, ciing lam mot viec ma chua

he cd mot lai ndi budn buc cau gdt nao" [4, tr.40]. Tuy da hai muoi tam tuoi

nhung trong anh con rat tre, cuoc song lao dong cue nhgc khong lam cho anh

"com cdi va tan ta" ma anh la nguai co "nude da tuai tdt, ddi mat tinh anh va

xanh nhu da trai thdng nam, cap moi do chdt, ham rang tuyet vai, thdn hinh can

ddi va mim mai nhu mot con ngua ta chua hi rai khoi ddng cd vdy" [4, tr.51].

Chi can doi ban tay la con nguai co the lam dugc tat nhung gi ma minh

mong mu6n. Doi vai nguai nong dan doi ban tay la tai san quy nhat de hg co the

lao dong tao ra cua cai vat chat cho xa hoi. Va doi ban tay rat cuang trang ciia

Germain da thi hien anh la nguai cham chi lam viec "Bd thay anh la mot nguai

lao ddng gidi, va bd biit ro rang tai san quy nhdt ddi vdi nhitng nguai a nong

thdn nhu ta la ddi cdnh tay va mot tam long nhu ddi cdnh tay va tam long ciia

anh. Khi nguai dan dng mang lai cho mot gia dinh cdi tai san quy do thi nguai

GVHD: Le Ngoc Thuy

40

SVTH: Nguyen Toan Phat

Fiar diem tieu thuyet rdi dam ma CJia Geogre Sand

dy da ddng gop khd nhiiu roi" [4, tr.42]. Ngoai ra anh con dung doi ban tay manh me cua minh dk bao ve Marie va day cho ten chii trai mot bai hgc "Anh

nhat chiic gay bang cdy drd cua tin chii trai ty vao ddu gdi be gay ra tung khiic di cho hdn thdy sire manh ciia tay anh, roi nem nhung khiic gay ra xa mot cdch

khinhbr [4, trA2\].

Con Marie la mgt co gai rat tre, chi mai muai sau tuoi nhung co rat la

cham chi, co phai chan "ba con cicu trin ddt cong cua lang" [4, tr.49]. Co la

nguai manh dan va rat khoe, cham chi lam viec "chdng cd luc nao nd chiu ngai

tay lay mot ty, va luc nao rdi rai nd lai lau chili va danh nhitng do go cu ky ciia

nha tdi, bong nhu guang" [4, tr.50]. Co la nguai con rat hieu thao, co dong y sang Occmo lam thue dl giiip me trong canh ngheo tiing mac du "khdng lam

Marie la mot co gai dep nhat vung, ve dep ciia co dugc tac gia so sanh vai ve

dep ciia nhung loai hoa, con vat dang yeu, "Nude da khdng do, nhung guang

sao diet khodt duac di me con xa nhau vao ngay li Thanh Jang" [4, tr.48].

mat lai diu hiin, tuai tan nhu mot dda tuang vi! Cdi mieng din la xinh dep va

cdi miii nho den la di thuang !...So vdi tuoi thi nguai khdng Ian, nhung chdc

thi "mdnh khdnh, nhung sice khde thi khdng din ndi nao, trong cd dep nhu mot

nich nhu con cun cut va nhanh nhen nhu chim mai hoa dy !" [4, tr.86], dang ve

con di non long trdngl" [4, tr.86]. Khong chi co ve be ngoai dep ma Marie con

la nguai phu nu diu dang va due hanh, co rat thong minh, co tam long tot,

Germain da nhin thay a co sir "vui tinh, khdn ngoan, can cu, hay thuang nguai

Xay dung ngoai hinh ciia cac nhan vat trong tac pham vai mot ve dep

nhan hau, khoe khoan, Geogre Sand nham the hien tinh each hien lanh, chat

phac ciia nguai nong dan. Qua do, tac gia con the hien tam long yeu thuang con

nguai cua minh va uac ma mot cuoc song tot dep den vai nguai nong dan.

va ciing din la kl quae" [4, tr.86].

Xay dung hinh tuong nguai nong dan vai nhung tinh each tot dep,

Geogre Sand da gui gam nhung tinh cam yeu thuang cua minh danh cho con

nguai a nong thon. Ba nhin thay tren "vang tran cao thuang ciia nguai nong

3.3.2 Mieu ta nhan vat qua ngon ngu*, hanh dong the hien tinh each:

ddn, dn tinh cua nhitng bac vuang gid vl ho sinh ra la di lam chita ciia rudng

dong" [4, tr.8].

Germain la nguai nong dan hien lanh, quanh nam anh chi biet co "rudng

ddt, dan bd, dan ngua, cdi cdy, cdi bua, giong md, dap lua danh ram, cat cd"

GVHD: Le Ngoc Thiiy

41

SVTH: Nguyen Toan Phat

¥)dr diem tieu thuyet rdi dam ma ciia Geogre Sand

[4, tr.41]. Anh song vai gia dinh bo me vg nhung chua bao gia lam phat long

hg, luon nghe theo lai cua hg "bao gia anh ciing nghe theo nhirng lai chi tinh

ciing nhu nhitng diiu han le thiit cua bd, nguai chii gia dinh" [4, tr.35]. Anh rat

that tha, khong bao gia so han tinh thiet "khdng bao gid con vuang viu vao viec

tinh toan cd lai hay khdng cd lai cho minh cd. Con khdng thich nhirng chuyen

chia phan va cdi ddu de ciia con cung khdng thdng thao nhung vdn di do" [4, tr.40-41]. Doi vai em rl cua minh, anh la nguai rat hien lanh "khdng bao gid

con cai co vdi con trai bo" [4, tr.41]. Trong tinh yeu thi Germain rat chan thanh

va khong he vu lgi "Con anh chi cd bat tay em thoi, anh ciing khdng dam ! Lite

con a trong rung khi con anh ngu va em cung dang ngit, chut nita thi anh da

hon em that nhe nhang. Nhung tha anh chit vl xau hd con han la ddi duac hon

em, va, rdi sudt dim hdm dy, anh da hit sice dau khd chang khdc nao mot nguai

bi lua dot dm i trong ldng"[4, tr.l37].

Germain rat ghet nhung ke an hiep nguai, anh diing cam bao ve le phai

"tao khdng muon nhin cdi mat mo di tiin ciia may nita. Nay, mayphdi biit xau

hd vi nhitng cu chi de tiin ciia may khi nao may cd di qua lang tao, may hay tim

con duang Nhitng thang vd Him si ma di nhe" [4, tr.121]. Va anh da "nhat chiic

gay bang cdy drd cua tin chu trai, ty vao ddu gdi be gdy ra tieng khiic" [4, tr.121], nhu dk day cho han mot bai hgc dl han tu bo cai thoi xau xa ciia minh.

Ben canh do anh con la nguai nhan hau, co tam long vi tha "niu tao muon tao

se nin cho may mot tran nhu tic. Nhung ma tao khdng muon lam viec ac, vd lai

chdng cd su chicngphat nao cd thi cdi hda luong tam may duac" [4, tr.121].

Marie la mot co gai that tha, ten chii trai nai Marie lam thue da lgi dung

sir that tha ciia co dl han hon co, ma co thi tuong rang do la mot cii chi lich sir

"Em cu tuang do la mot cu chi lich su, mot tap quan ciia dia phuang ddi vdi

nhirng nguai lam mai din, nhu a qui anh dy, bd me gia dm hon cac cd gdi tre

luc ho mai din nhdn viec, di cac cd dy thay rang bd se nhdn ho lam con nudi vd

sau nay ba se ddi xic vdi cac cd dy nhu mot nguai me" [4, tr.123]. Tuy ngheo

nhung Marie rat y thuc ve cuoc song cua minh "nhung em ngheo qud. Muon lap

gia dinh, phdi cd it nhdt mot tram iquy, emphdi lam lung tic nam din sau nam

mai nhat nhanh du so tiin do anh a" [4, tr.74]. Va co luon giu long tu trgng cho

ban than khong chju sir giiip da cua nguai khac "Xin hit sice cdm an anh, anh

Giecmanh a. The nhung! nguai ta se ndi thi nao vi em" [4, tr.74]. Mac du la co

gai ngheo di lam thue nhung Marie luon y thuc ve nhan pham ciia minh "Day

GVHD: Le Ngoc Thuy

42

SVTH: Nguyen Toan Phat

f)ar diem tieu thuyet cdi, dam, ma cua Geogre Sand

thua dng, mdn qua tdi xin biiu dng day, chinh tdi day! Cd Mari vica ndi that to

vica nem khd manh dong tiin vang vao ngay mat ten chii trai. Xin da ta dng, va

khi nao dng tra lai que chung tdi, xin dng vui long bao cho biit truac: tdt cd

tu choi tinh yeu ciia Germain mac du co ciing yeu anh, co rat trung thuc, co

khong mu6n lam phat long nhung nguai da tot vai co "Cd dy ndi rang, tu truac

con trai lang tdi se tiip ddn dng, vl a lang tdi, nguai ta rdt thich nhirng thang trudng gid tan tinh nhirng cd gdi ngheoT [4, tr.l20]. Marie tim dii mgi each de

din nay bo me luon luon ddi dai tic ti vdi cd dy, gia dinh cd dy rdt ham an gia

dinh ta, vd cd dy khdng mot chut nao muon lam phat long bd me bang cdch Idi

cudn con tic bd mot cuoc hon nhdn giau cd" [4, tr.l32]. Marie la nguai co tam

long nhan hau, co rat yeu thuang nhirng diia con ciia Germain, cham soc chiing

nhu con cua minh, co thay "chung xinh dep nhu thiin thdn" [4, tr.55], va co

luon tu hao ve chiing "em con tu hao vi nd han la bd do cuai ciia em" (trich Cdi

dam ma).

Xay dung nhan vat qua ngon ngu va hanh dong, Geogre Sand da the hien

tinh each hiln lanh, chat phac ciia nguai nong dan a vung que Nohant.

3.3 NGHE THUAT TRtT TINH NGOAI DE:

3.3.1 Trir tinh ngoai de the hien quan niem, tu* tiring:

Tru tinh ngoai dl la mot trong nhung bien phap nghe thuat dugc cac nha

van lang man ua thich. Trir tinh ngoai de la yeu to ngoai cot truyen ciia tac pham tu sir, tac gia dung dl boc 16 cam xiic, suy nghi ciia minh doi vai nhan vat hay su kien trong tac pham, hoac giai thich, trinh bay them ve cac van de co lien quan din su kien va nhan vat trong tac pham. Tru tinh ngoai de co tac dung to

dam y nghia, tu tuong ciia tac pham, nhan vat, boc 16 chu de.

La nha van lang man tich cue nen Geogre Sand mieu ta dai song cua

nguai dan a nong thon ciing tich cue hon. Khi viet ve de tai nong thon nha van

khong tham vgng la se tao ra nhung dieu mai "Tdi chang dem lai mot diiu gi

mdi me khi theo cdi khuynh hudng ddn dat con nguai van minh quay vi nhitng

cdi dep ciia dai sdng xa xua" [4, tr.l 1]. Nha van da dung nhung ngon ngu binh

di nhat dl thi hien cuoc s6ng ciia nguai nong dan "Tdi khdng muon tao ra mot

thic ngon ngu mdi hoac di tim cho tdi motphong cdch mdi" [4, tr.l 1].

Theo Geogre Sand nguon cam hiing duy nhat de nguai nghe si tao nen

mot tac pham nghe thuat do la "mot y nghi dan gian nhdt, mot hoan cdnh thdng thuang nhdt". Nhung ba da khong lam dugc nhu the khi ta lai cau chuyen gian

GVHD: Le Ngoc Thuy 43 SVTH: Nguyen Toan Phat

Pidr diem tieu thuvet cdi dam, ma ciia Geogre Sand

di ay, nu si mong mu6n la "khuyin khich nhung ai con ddi mat sdng cung hay

biet nhin. Vay cac nguai, xin cdc nguai hay muc kich cdi moc mac, hay nhin

trai xanh, nhitng cdnh ddng va nhung cdy cd, va nguai nong ddn nhdt la cdi

nhdn hdu va chan that cua ho: cdc nguai se thay nhirng cdi do it nhiiu trong tap

sdch ciia tdi, trong thien nhiin cdc nguai se thay ro han gap bdi" [4, tr.l2].

Bang cam xiic chan thanh cua minh khi nhin biic tranh ciia Honbane da tao cho nha van niem hung khoi dh viet tac pham, "Mot bice tranh cua Honbane

da tung lam tdi xuc ddng, mot cdnh thuc vi thai kl gieo giong hien ra ngay duai mdt tdi ngay luc dy, do la tdt cd nhitng diiu da thuc day tdi viit nin cdu chuyen

moc mac nay, dat giua nhitng cdnh sac binh di ma hang ngay tdi thuang qua

lai" [4, tr.l2]. Va nhung hinh anh trong tac pham la nhung hinh anh co thuc ma

tac gia da chiing kien "Tdi biit chang trai va chii be khdi ngd dy, tdi biit cdu chuyen dai cua ho" [4, tr.30] Va ba da kl lai mot each chan thuc "tdi chi muon

ki lai mot cdu chuyen rdt xuc ddng vd rdtgian di" [4, tr. 12].

Biic tranh cua hga si Honbane ve "mdt bac nong ddn dang cay giua cdnh

dong! Mot cdnh thdn qui trai rong ra xa vdi nhung tiip liiu tiiu tuy; mat trai da

Ian sau ngon ddi. mot ngay lao dong vdt vd da kit thuc. Nguai nong ddn da gid,

liin map, quan do rdch buam: Bac dang thuc bdn con bd gdy nhom, met lie, di

lin phia truac, chiic luai cay cam sau vao long ddt go ghi va ran chdc" [4,

tr.l3]. Trong biic hga con xuat hien mgt nhan vat "hoan hi vd nhanh nhen" do la Than Chit, va tat ca nhung ai khi gap than chit deu ciing phai khiep sg. Hinh anh Than Chit xuat hien trong biic hga cua Honbane nhu la sir bat lire cua con

nguai truac thuc tai xa hoi, mot thuc tai xa hoi day toi ac va tai hga ma ong

dang chiing kien.

La nha van lang man ciia thai dai mai, Geogre Sand quan niem "Khdng,

chung ta khdng ban din cdi chit nita, ma chung ta ban din cdi sdng. Chung ta

khdng tin vao cdi hu vd ciia nam md, ciing khdng con tin vao su giai thoat linh

hon bdng su hi sinh miin cuang" [4, tr.l5]. Geogre Sand nhin cuoc dai day lac

quan va ba mong muon "Tdt cd moi nguai can duac sdng hanh phuc; di hanh

phuc cua mot so nguai khdng con la tdi Idi va bi Chua nguyin rua. Nguai cay

rudng khi gieo hat lua ml phdi hiiu minh dang lao ddng vl su nghiep ciia cuoc

song chic khdng phdi vl mieng vui vl cdi chit dang budc canh minh" [4, tr.l 5].

Khi ngam nhin biic hga ciia Honbane, ba cam thay buon da diet va

thuang xot cho so phan cua nhirng nguai nong dan "phdi tiiu hao sice luc vd

GVHD: Le Nggc Thuy

44

SVTH: Nguyen Toan Phat

f)dr diem tieu thuyet cdi dam, ma ciia Geogre Sand

nhitng nam thdng ciia minh di xe cdi long ddt cic bo bo giit lay nhitng kho tang

phi nhieu ma con nguaiphdigidnh gidt vdi nd, di cudi ngay cd duac mot mdu

bdnh ml den thd, phan thuang duy nhdt va mdi lai duy nhdt cua mot cong viec

qud cue nhoc, nang ni" [4, tr.21]. Ba ciing cam thay chua xot cho noi cue nhgc

cua nguai nong dan khi dang ngam nhin mot khung canh thien nhien tuyet dep "khi thdy noi dau khd cua con nguai dang sdng trin thiin ddng cua trai ddt thi

nguai nghi si cd tdm long ngay thang va nhdn di, thdy ban khodn trong luc

hudng thu" [4, tr.22]. Geogre Sand rat yeu phong canh thien nhien a dong que va ba cam may tile nuoi cho nhung nguai nong dan khong biet huong thu cai

dep, "Con nguai dy thiiu di mot phan nhirng hudng thu ma tdi cd, nhung hudng

thu tinh than ddng le thuoc vi anh ta, nguai tha dung nin ngoi din rong Ian ma trai cao cd du chd di dm dp vao long" [4, tr.29]. Ba da phe phan nhung ke da

cuap di nhung cai hanh phuc ma dang le nguai nong dan phai co "Nhirng ke da

budc anh vao phan tdi ddi tu khi con trong bung me, khdng thi cdm duac anh

ma uac, da cuap di cdi suy nghi cua anh" [4, tr.30]. Geogre Sand yeu men

nguai nong dan vi "cdi chdt phdc ciia tdm hon anh ta" va ba da ke lai nhirng

"khia canh im di vd xuc ddng" cua hg bang tam long thuang yeu chan thanh.

Va nguai nghe si chi hanh phuc khi "trai tim, khdi dc vd ddi tay cung

hoat ddng duai con mat cua thuang di, cd mot su hoa hap thiing liing nay sinh

giua su khoan dung ciia Chua vd niim han hoan ciia tdm hon con nguai" [4,

tr.22-23]. Bang tam long nhan hau cua minh Geogre Sand da nhin thay dugc ve

dep ciia nguai nong dan, "Tdi nhin thdy trin vang tran cao quy ciia ho cdi ddu dn Thuang de , vl khi sinh ra, ho da la chua ti cua ddt dai, du tu cdch han han

nhung nguai chiim hieu rudng ddt bang cdch bd tiin ra mua" [4, tr.29]. Va

nhung nguai nong dan thi rat yeu manh dat ciia minh "Bang chung la khdng thi

nao vd cd di chuyen ho den nai nao khdc, la ho rdt yiu mdnh ddt da tham giot

md hoi minh la con nguai nong ddn chan chinh se chit vl nha qui huang, duai

Ba quan niem nguai nghe si thuc thu la nguai "tim thdy nhirng niim vui

chiic do linh, xa nai rudng ddng da thdy ho ra dai" [4, tr.29].

cao quy trong cdm xuc thi ca thi chinh nguai do la mdt nha tha that su, du sudt

dai chua lam mdt cdu tha" [4, tr.24]. Geogre Sand da dua ra quan niem ciia

minh vl nghe thuat: "Chung ta tin rang sic minh ciia nghi thuat la mdt sic minh

cua tinh cdm vd yiu thuang rang tiiu thuyit ngay nay phdi thay thi nhitng

chuyen ndi bong ndi gid vd nhitng chuyen ngu ngon cua thai kl chdt phdc, rang

GVHD: Le Ngoc Thuy 45 SVTH: Nguyen Toan Phat

f)ar diem tieu thuyet rdi dam ma CUa Ge.Ogje Sand

nguai nghi si cd mot nhiim vu Ian han vd cao quy han la chidi ra mot vai bien

phdp khdn ngoan vd dung hda nhdm gidm bdt su khung khiip do nhitng tdc phdm ciia minh tao nin. Muc dich ciia nguai nghi si cd le la lam cho nguai ta min yiu nhitng diiu chinh minh uu di, vd khi can thi td diim cho nd dep han lin chut it, khdng sao. Nghe thuat khdng phdi la mdt viec nghien ciru hien thuc tich

cue ma chinh la viec tim tdi chan li, ly tuang, va tdc phdm Ong muc su miin

l/dykafin la mot cuon sdeh bd ich va lanh manh cho tdm hon han nhirng tdc phdm Nguai nong ddn huhong va Nhitng mdi quan hi nguy hiim" [4, tr.18].

Qua nhung tru tinh ngoai dl tren, ta thay Geogre Sand rat am hieu ve

cuoc s6ng cung nhu sinh hoat ciia nguai dan b nong thon. Ba rat tran trgng cuoc

song lao dong cua nhirng nguai nong dan va da bien no thanh chat lieu nghe thuat ciia minh. Chinh nhung diiu gian di trong cuoc song va tinh each ciia

nguai nong dan da lam nen chat lieu nghe thuat trong tac pham, do la dau hieu

cua chii nghia lang man tich cue.

Moi dia phuang co mot nin van hoa khac nhau. Vi the nha van muon the

hien no vao trong tac pham ciia minh thi doi hoi phai co su gan bo va am hieu vl chiing. Geogre Sand ciing vay, nhung nam thang song va gan bo a Nohant nen ba co dip tiip xiic nhiiu vai nguai nong dan. Tir do ba am hieu dugc cuoc song ciing nhu nhirng sinh hoat van hoa ciia hg. Va trong tac pham Cai dam ma thi ngoai nhirng doan trir tinh ngoai dl thi hien quan niem, tu tuong thi con co nhung tru tinh ngoai de thi hien su am hieu ve van hoa cua ba.

Trong linh vuc nghe thuat thi ai ciing co thi tra thanh nguai nghe si. Moi nguai la mot vien da dl gop phati xay dung nen biic tuong nghe thuat ngay cang vung chac. Geogre Sand cho rang "Khdng mdt cd nhdn nao lam ndi cuoc cdch

3.3.2 Trir tinh ngoai de the hien sir am hieu ve van hoa:

mang, maphdi cd loai nguai, nhdt la trong linh vuc nghi thuat, vl ai diu ciing cd trdch nhiim dam duang su nghiep dy" [4, tr.l 1]. Nhung do la trong linh vuc nghe thuat noi chung, con nhung chuyen viet ve van hoa, phong tuc tap quan thi doi hoi phai co sir am hilu sau sac "Nhung vdn di nay khdng thi nao dp dung duac ddi vdi nhitng chuyen viit vi phong tuc tap quan thdn qui" [4, tr.l 1]. Chi

co nhung nguai s6ng gan bo va co mot tinh cam dac biet danh cho nong thon thi mai co thi vilt dugc mang de tai nay, vi nhung chuyen do "ton tai qua nhiiu

luc thi huy hoang, khi thi kiiu cdch, hoac chdt thai dai, duai moi hinh thicc, phdc" [4, tr.l1]. Cuoc s6ng a nong thon co nhiiu diiu thu vi ma khong phai ai

GVHD: Le Ngoc Thuy

46

SVTH: Nguyen Toan Phat

¥)dr diem tieu thuyet rdi dam ma rim Geogre Sand

ciing biet het cai thi vi ciia no, "rangma uac mot cuoc sdng a thdn qui mai mai

vdn la li tuang cua cdc thanh thi vd cua cdc cung dinh" [4, tr.11].

La nguai co sir hilu biet phong phii nen khi nhin biic hga ciia hga si

Honbane nguai Due ba da xiic dong, chinh biic hga nay da thuc day nha van vilt tac phdm Cdi dam ma "mdt cdnh thuc vi thai ki gieo giong hien ra duai

mat tdi ngay luc dy, do la tdt cd nhitng diiu da thuc day tdi viit nin cdu chuyen

moc mac nay, dat giua nhirng cdnh sac binh di ma hang ngay tdi thuang qua

fo/" [4, tr.l2].

Trong biic hga cua hga si Honbane, ben canh hinh anh nguai nong dan

gia dang cay ruong con co mot hinh anh khac nua la Than Chet, "cdi hinh ddng

ma qudi ma Honbane da dung lam biiu tuang trong mdt loat nhitng di tdi ki

tiip nhau vi triit hoc va ton gido, vica thi tham vica tuc cuai duai nhan di nhung do tuang cua thdn chit" [4, tr.l4]. Than Chet xuat hien khap nai, "bdt cic

a cho nao cung thdy cdi bong ma ciia Than Chit dang nhao bang, nat no va dac

thang" [4, tr.14], sir xuat hien ciia than chet lam cho biic hga them phan chua

xot. Chi mgt biic hga khong co sir xuat hien ciia Than Chet do la biic hga ve anh

chang Laza, "phu phuc trin ddng phan truac cong anh nha giau, tuyin bd

khdng sa han, chdc la vl anh chang con gl md mdt nua vd cudc sdng cua anh

coi nhu da chit rdi" [4, tr.l4]. Geogre Sand thay " mot ndi buon khac khodi,

mdt dinh minh rung ran dang de nang lin tdc phdm ciia nha nghi si. Diiu do

chang khdc nao mdt lai nguyin riia cay dang nem xudngso phan loai nguai" [4,

tr.l5]. Ba la nguai song a thai dai mai nen ba cho rang chi co nhung nguai nhin

dai bang con mat bi quan mai mo ta "ndi khd dau, cdnh khdn cung nhuc nha,

ddngphan ciia Laza" [4, tr.l 6]. Va nha van da nhae den mot biic hga khac ciia

Honbane mang ten "Cudc khiiu vii ma qui\ biic hga ve len cai vuc tham va Than Chit dang cha dgi nhung ke trgc phii da lam cho han phai khiep sg.

Nhung nha hga si, nha dieu khac khac nhu Anbe Duyre, Miken Langgia,

Honbane, Canlo, Goa-ya da cham biem cai xa hoi ma hg dang song thong qua

nhung tac pham nghe thuat bat hu mieu ta canh hon loan cua xa hoi, con Geogre

Sand thi khac ba nhin thay nhung guong mat diu dang, em ai hon la nhirng bgn

gian ac.

Thong qua nhirng tac pham nghe thuat ciia cac nha hga si, Geogre Sand

thay dugc tu tuong bi quan a hg, va ba da khong lam nhu vay trong sang tac ciia

minh ma mieu ta no theo huong tich cue hon. Ba da mieu ta biic tranh a nong

GVHD: Le Ngoc Thiiy

47

SVTH: Nguyen Toan Phat

Fiar diem tieu thuyet rdi dam ma Ciia Geogre Sand

thon rit sinh dong, do la biic tranh ciia phong canh, chang trai, chii be, va nhung

con bo. Va tac gia da nhae den bai hat ma nguai nong dan hat trong luc chan bo,

do la "mot khiic ngam ngan; thi tai bdt thuang va dm diiu khdng dung vdi quy

tdc cua nghi thuat dm nhae" [4, tr.27]. Nguai nong dan "chua phdi la mdt

nguai tha cay hoan hao niu chua biit hat cho bd nghe, do la mdt khoa hoc

riing ddi hdi mdt su ham thich vd nhitng phuang tiin dac biif [4, tr.21]. Bai

hat do "ngay xua, chdc han nguai ta da quy cho nd cd nhiiu tdc dung thdn

bi...Ngdy nay, bai hat vdn con ndi tiing la cd khd nang duy tri duac su gan da

cua nhitng con vdt, lam diu duac su bdt binh cua chiing vd quyin ru duac chung

quen di ndi buc doc ciia cdng viec keo ddi" [4, tr.27]. Bai hat tuy co giai dieu

hoang da nhung thu vi va "khi da nghe quen, khdng ai quan niim duac rang se

cd mdt bai hat nao khdc cd thi cat lin vao nhitng gia giac nay, tai nhitng nai

nay ma khdng lam xdo Ion su hai hda cua cdnh vdt nai do" [4, tr.28]. Mieu ta

bai hat ciia nguai nong dan, tac gia ciing nham boc 16 cam xiic ciia minh ve

cuoc song ciia hg, tuy cue nhgc nhung hg van luon yeu dai, luon tin tuang vao

ngay mai tuai sang. Dieu do the hien sir am hieu cua tac gia ve sinh hoat van

hoa ciia nguai nong dan.

GVHD: Le Ngoc Thiiy

48

SVTH: Nguyen Toan Phat

f)nr rtipm tipn thnvpt riii /trim mn rim Gpnarp SnnH

KET LUAN•

Geogre Sand la mot cay biit tai nang ciia nen van hgc Phap the ki XIX.

Chiu anh huong tu tuong ciia Rutxo nen ba quan niem "tinh thuang yiu chan

that nhu mdt nguyin tdc duy nhdt va tron ven trong cudc sdng, trong dao ly vd

trong linh vuc chinh tri". La nha van lang man tich cue ket hop vai chii nghia

lang man va cam hiing nhan dao, ba da viet nhieu tieu thuyet luan de ve nu quyin, hon nhan, tinh yeu, gia dinh, dai s6ng...,cac tieu thuyet cua ba day tinh

nhan ban va dam chat li tuang. Ba la "mdt ludt su dung cdm binh vuc nhung

quyin lai ciia phu nit" (Angghen). Geogre Sand viet ve van de cua mgi thai dai

nhu nguai phu nu, nguai lao dong, nguai cong nhan, nong dan...bang tinh yeu

thuang trong sang.

Qua tac pham Cai dam ma ta thay dugc nhung dac diem noi bat ciia tieu thuyit dong que va khuynh huong lang man tich cue trong tieu thuyet ciia

Geogre Sand.

Cai dam ma la mot tilu thuyet dong que noi tieng cua Geogre Sand, tac pham thi hien tinh cam ciia ba doi vai nguai nong dan que minh. Thong qua

viec mieu ta cuoc s6ng lao dong va hinh anh ciia nguai dan b nong thon ba da

ca nggi cuoc s6ng binh di cua hg, ba muon huong con nguai den mot tuang lai

tot dep. Sir mieu ta khung canh thien nhien tuai dep, canh nong thon vai nhung 16 hoi dac sac thi hien tam long yeu con nguai, yeu thien nhien cua tac gia. Ba mieu ta thien nhien tuai dep, cuoc song binh di a nong thon la dl lam noi bat

tinh hon han ciia nong thon so vai thanh thi, de huong con nguai quay ve nhung

ve dep cua dai song xa xua.

Ben canh do, tac pham con dl cao mot thii hanh phuc don so ma chan

that nay sinh trong cuoc song lao dong lanh manh ma khong can den vat chat

tiin tai. Do la thu hanh phuc phai trai nhieu kho khan thu thach mai co dugc, va hg vln luon khat vgng vl hanh phuc va tinh yeu chan chinh. Cac nhan vat tieu biiu cho nhung phdm chat tot dep ciia nguai nong dan a nong thon la Germain,

Marie. Tinh yeu cua hg phai vugt qua nhieu thu thach ciia phong tuc tap quan, cua nhung thanh kiln xa hoi nhung cuoi ciing tinh yeu chan chinh da chien

thang, hg da dugc s6ng hanh phuc ben nhau. Khi tiep xiic vai tac pham nguai

dgc se cam thay tac gia luon huong ve mot cuoc song, ve mot xa hoi tot dep,

GVHD: Le Ngoc Thiiy 49 SVTH: Nguyen Toan Phat

f)dr diem tieu thuyet cdi dam, ma ciia Geogre Sand

gay cho nguai dgc niim phan khai va long tin: sau dem mua trai lai sang, sau con dong trai lai trong xanh. Diiu do thi hien cai nhin cuoc song theo huong di len, day yiu t6 tich cue va xay dung ciia nha van theo khuynh huong lang man

tich cue. Do ciing la dac trung cua the loai tieu thuyet dong que.

GVHD: Le Ngoc Thuy

50

SVTH: Nguyen Toan Phat

TAI LIEU THAM KHAO

1. Phan Quang Dinh dich (1997). Lich sir van hoc Phdp. Nxb Van hoa

2. Le Ba Han, Tran Dinh Su va Nguyen Khac Phi (1992). Tie dien thuat

Thong tin.

ngu vdn hoc. Nxb Giao due.

3. Trinh Thu Hong va Do Phuang Mai (1998). Van hoc Phdp, c. Bo

Clinhi, m. Ruxolo. Nxb Giao due.

4. Nguyen Hoang Lam dich (1994). Cdi dam ma. Nxb Van hoc.

5. Hoang Nhan. Van hoc Phdp (the kiXVI, XVII, XVIII), tap 1, 3. Nxb tre

Tp.Ho Chi Minh.

6. Hoang Nhan chu bien (1990). Nhung kiet tdc vdn chuang the giai. Nxb

Thanh Nien.

7. Nhieu tac gia (1789). Lich sir van hoc phuang Tay TL Tu sach Dai hoc

Su pham.

8. Nhieu tac gia (1996). Tuyen tap van hoc Phdp. Hoi nghien cuu Van hoc

Tp. Ho Chi Minh.

9. Nhieu tac gia (2000). Tie diin van hoc bo moi. Nxb The giai.

10. Le Ngoc Thuy (1998). Gido trinh lich sic Vdn hoc phuang Tay II. Dai

hoc Can tha.

11. Phung Van Tuu (1996). Gido trinh Van hoc phuang tay. Dai hoc Hue.

m HOC V0 TRC/GfNG TOfiN