TRCTCfNG 001 HOC VO TRU0NG TOfiN
KHOA KHOA HOC CO BAN
KHOA LUAN TOT NGHIEP
CHUYEN NGANH VAN HOC
TXJPAUL VA VIRGINIE CUA BERNARDIN DE SAINT PIERRE
DEN SONG THAC VOI TINH CUA HO BIEU CHANH
Giang vien hiring dan:
Sinh vien thyc hien:
TS. LE NGOC THUY
NGUYEN THI THU THUY
DfilHOCVOTRtfdNGTQfiH
Hau Giang, thdng 06 nam 2012
LO»I CAM ON
Nha vao sir day do tan tinh cua cac thay co truang Dai hoc Vo Truang Toan, Khoa khoa hoc ca ban trong suot bon nam hoc qua, dac biet la su huang dan chu dao
cua co Le Ngoc Thuy va cung vai su tim toi, co gang, no lire cua ban than, toi da hoan thanh dugc de tai Tu* Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc
v&i tinh cua Ho Bieu Chanh.
Toi xin gui den cac thay co truang Dai hoc V6 Truang Toan, Khoa khoa hoc ca ban, dac biet la co Le Ngoc Thuy- Nguai huang dan toi trong suot qua trinh hoan thanh
khoa luan tot nghiep lai cam an chan thanh va sau sac.
Hau Giang, ngayt.&thang..£nam 2012
\[[c^^~~
^J
r
,—-t
7
LOI CAM DOAN
Toi xin cam doan rang de tai nay la do chinh toi thuc hien, cac so lieu thu thap va ket qua phan tich trong de tai la trung thuc, de tai khong trung vai bat cu de tai nghien cuu khoa hoc nao.
Sinh vien thirc hien
(Ky va ghi ro ho ten)
Nguyen Thi Thu Thuy
PHIEU DANH GIA KHOA LUAN TOT NGHIEP
(Giang vien hw&ng dan)
1. GlANG VIEN HlTCJNG DAN: LE NGOC THUY
2. SINH VIEN THUC HIEN: NGUYEN THI THU THUY
MSSV:0856010047
KHOA: 1
3. TENDETAl:
TIT PAUL VA VIRGINIE CUA BERNARDIN DE SAINT PIERRE
DEN SONG THAC VCtt TINH CUA HO BIEU CHANH
NHAN XET CUA GIANG VIEN HlTOfNG DAN
1. Danh gia chung qua trinh lam man van tot nghiep:
1.1. Chuyencan:
1.2. Thai do:
1.3. Khac:
2. Danh gia luan van:
2.1. Dat van de (theo 5 buac):
2.2. Noi dung chinh:
in
2.3. Chu thich, thu muc:
2.4. Hinh thuc trinh bay:
2.4.1. Dung lugng (trang):
2.4.2. Khuon kho:
2.4.3. In an:
2.4.4. Trinh bay:
2.4.5. Chinh ta, ngu phap:
3. Danh gia, xep loai:
Danh gia:
Xep loai:
, ngay
thdng
nam 20
Giang vien huang dan
(Ki va ghi ro ho ten)
IV
TOM TAT KHOA LUAN
De tai: Tu* Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre
den Song thdc vai tinh ciia Ho Bieu Chanh
MO DAU
1. Li do chon de tai
Toi mong muon hieu ro moi quan he giua hai nen van hoc Phap- Viet va nhung dong gop cua Ho Bieu Chanh cho nen van hoc dan toe noi chung va nen van xudi Quoc ngu Nam bo noi rieng.
2. Lich sir van de
Nhung anh huang ciia cac tac gia van hoc Viet Nam tu van hoc phuang Tay dugc cac cong trinh nghien cuu nhac den nhu: Quy ludt phdt then lich su van hoc Viet Nam cua tac gia Le Tri Vien; Victor Huygo va cac nhd van Viet Nam cua Tran Hinh. Nhung cong trinh nghien cuu ve cac tac pham phong tac cua Ho Bieu Chanh: Nhung cong trinh nghien cuu ciia tac gia Nguyen Van Trung nhu Chinh sack van hod ciia nguai Phap vd dnh huang cua van hoc Phap a Mien Nam thai hi dau thuoc dia, Anh huang ciia mot so tieu thuyet gia Phap doi vai tac gia Viet Nam, Les Miserahles cua Victor Huygo va Ngon co gio diia cua Ho Bieu Chanh.
Cong trinh nghien cuu ciia Nguyen Kim Anh : Tiiu thuyet Nam Bo cuoi the ky
XIX dau thi ky XX.
Tac pham Song thdc vai tinh dugc tac gia Nguyen Khue nhac den trong quyen
Chan dung Ho Bieu Chanh
Con tac pham Paul vd Virginie cung dugc tac gia Xavier Darcos nhac den trong quyen Lich sir van hoc Phap. Hay trong giao trinh Lich sir van hoc phuang Tay II, tac gia Le Ngoc Thuy cung co nhac den tac pham nay.
Viec nghien cuu moi quan he giua tac pham Paul vd Virginie vai tac pham Song
thdc vai tinh thi chua dugc nhung nguai nghien cuu nhSc d^n.
3. Muc dich yeu cau
Khi thuc hien de tai nay, nguai viet mong muon hieu ro han ve su anh huang cua van hoc phuang Tay den van hoc Viet Nam. Cu the la nhung anh huang cua van hoc Phap den van hoc a mien Nam Viet Nam.
Nguai viet phai tim ra nhung diem tuang dong va di biet giua hai tac pham Paul vd Virginie va Song thdc vai tinh. Tu nhung diem di biet, nguai viet phai dua ra nhung sang tao. dong gop ciia Ho Bieu Chanh trong tac pham phong tac.
4. Pham vi nghien cuu
Tai lieu dugc giai han chu yeu la hai tac pham Paul va Virginie va tac pham Song thdc vai tinh. Tuy nhien nguai viet co the tham khao nhung tai lieu khac nhu: Li luan ve van hoc so sanh. nhung tai lieu nghien cuu ve cuoc dai va sang tac ciia Ho
Bieu Chanh....
5. Phuong phap nghien cuu
Phuang phap so sanh, doi chieu, phuang phap he thong hoa, phuang phap phan
tich va tong hgp.
CHUONG1
NHUNG VAN DE CHUNG
1.1. VAI VAN DE CHUNG VE VAN HOC SO SANH
Qua trinh hinh thanh va phat trien ciia bg mon van hoc so sanh.
Cac quan niem khac nhau ve van hoc so sanh.
Muc tieu ca ban ciia van hoc so sanh.
Doi tugng ca ban cua van hoc so sanh.
Pham vi nghien cuu ciia van hoc so sanh.
Vai de tai nghien cuu nay, nguai viet nghien cuu ve de tai, chii de, cot truyen,
nhan vat va nghien cuu cac tu tuang trong van hoc la chii yeu.
1.2. THOI DAI, NHA VAN BERNARDIN DE SAINT PIERRE
1.2.1. Vai net ve van hoc the ky XVIII
Xa hoi Phap luc bay gia co sir chuyen bien quan trong trong nhieu lTnh virc nhu
chinh tri, kinh te, xa hoi, tu tuang, van hoa,...
Chinh tri a Phap the ky XVIII co nhieu. Su thay doi nay bat dau tu su kien vua
Louis XIV qua dai vao nam 1715.
Kinh te ciia Phap trong thai gian nay cung gap nhieu kho khan. Nhung chinh
sach doi mai ve kinh te chua dugc su ling ho nhiet tinh tu nguai dan.
vi
Xa hoi Phap the ky XVIII co su phan hoa. Xa hoi Phap luc nay chia thanh ba
dang cap gom tang lu, quy toe va dang cap thu ba.
Tinh than triet hgc la dac diem noi bat ciia tu tuang Phap the ky XVIII. Van hoa tinh than a Phap the ky XVIII khong con su tin tuang tuyet doi vao
Chua trai.
dong van hgc nay dan xen suot the ky XVIII.
1.2.2. Cuoc doi va su* nghiep ciia Bernardin de Saint Pierre
Van hgc Phap bao gom dong van hgc chinh tri va dong van hgc tinh cam. Hai
Bernadin de Saint-Pierre sinh nam 1737, mat nam 1814. Ong dugc nhung nguai
trong giai van hgc biet den, khi tac pham Ky su tren dao Phap quoc ciia ong ra dai.
Tu nam 1784 den nam 1788, Bernadin de Saint-Pierre Pierre xuat ban Tap sim
tarn ve thien nhien.
Sau khi xuat ban tap Tap suu tarn ve thien nhien, ong da cho ra dai cuon tilu thuyet Paul vd Virginie. Cuon tieu thuyet nay ra dai da dugc giai tu si Phap het lai khen nggi.
Nhin chung sir nghiep sang tac ciia Bernadin de Saint Pierre khong nhieu, nhung ong co nhung tac pham danh dau dugc buac chuyen minh trong van hgc Phap truac khi sang the ky XIX.
1.3. THOI DAI, NHA VAN HO BIEU CHANH
1.3.1. Tinh hinh van hoc Nam bo niia dau the ky XX
vuc khac nhu giao due, bao chi, van hgc nghe thuat,...
Dau the ky XX, van hoa phuang Tay da du nhap 6 at vao Viet Nam. Trong giai doan nay, Xa hoi Viet Nam con co nhung thay d6i ve trong cac llnh
Nen van hoa Viet Nam thay doi da tao tien de cho van hgc co nhung thay doi va phat trien. Viec su dung chu Quoc ngu pho bien da gop phan phat trien nen van xuoi Viet Nam. Tuy nhien su tien bo do mot phan con do nhung anh huang tu van hoc phuang Tay.
Nghe thuat san khau cung co nhung hinh thuc mai nhu kich, cai luang. Trong
do, kich ra dai do su tiep xuc vai van hoa phuang Tay.
vn
Tinh hinh giao due co su thay doi rat Ian. Tieng Phap dugc su dung ph6 bien trong nha truang. Phap xay dung truang hgc nhung chu yeu la dao tao tay sai. Hoat dong bao chi phat trien va bao chi giu vai tro quan trgng trong giai doan nay.
Dau the ky XX, cong tac bien khao, nghien cuu phe binh van hgc, hoat dong
dich thuat, phong tac phat trien manh.
1.3.2. Cuoc doi va su* nghiep ciia Ho Bieu Chanh
Ho Bieu Chanh ten that la Ho Van Trung, hieu la Thu Tien, tu la Bieu Chanh. Ong sinh ngay 01 thang 10 nam 1885 tai lang Binh Thanh, Go Cong ( nay thuge tinh Tien Giang).
Tu nam 1906 den nam 1941, ong lam viec lien tuc cho phap va giu nhieu chuc
vu khac nhau.
Ong mat ngay 04 thang 11 nam 1958 tai Phu Nhuan.
Ngoai vai tro la mot quan chuc. Ho Bieu Chanh con la mot nha van, nha tha,
nha bao, nha bien kich, nha khao cuu,...
Toan bo tieu thuyet cua ong co 64 quyen thi trong do co 11 quyen dugc phong
CHUONG 2
SU TUONG DONG GIUA HAI TAC PHAM
tac tu tieu thuyet Phap va mot quyen phong tac tu ti£u thuyet Nga.
PAUL VA VIRGININE VA SONG THAC VOI TINH
2.1. TUONG DONG VE DE TAl
2.1.1. Tom tat noi dung 2 tac pham
Tac pham Paul vd Virginie ke ve cau chuyen tinh ciia doi ban tre tren hon dao
In- do- frangxa
Con tac pham Song thdc vai tinh ke ve cau chuyen tinh cua doi ban tre tren hon
dao Phu Quoc.
2.1.2. De tai ciia tac pham goc
Khai niem ve de tai: De tai Id mot phuang dien cua noi dung tdc phdm, no chi pham vi hien thuc cu the da dupe nha van nhdn thuc lua chon vd phdn dnh trong tdc phdm. [ 8, tr. 116]
De tai ciia tac pham Paul vd Virginie la tinh yeu va so phan tinh yeu trong moi
quan he vdi moi truang ben ngoai.
Vlll
2.1.3. De tai ciia tac pham phong tac
Hinh thuc phong tac dugc hieu nhu sau : " Phong tdc Id chi giu cot truyen hay mot phdn cot truyen, con cau chuyen hoan cdnh tarn ly, tu tuang, hanh dong ciia nhdn vat, lai van, deu do tdc gia sang tdc ra... nhdn viec nghe cau chuyen cua nguai, nghi
den can chuyen cua minh ". [ 10, tr.383]
De tai ciia tac pham phong tac Song thdc vai tinh la tinh yeu va so phan tinh yeu
trong moi quan he vai moi truang ben ngoai.
Giua tac pham goc Paul va Virginie va tac pham phong tac Song thdc vai tinh
co sir tuang dong ve de tai. Qua day cho thay tac gia Ho Bieu Chanh da tiep thu gan nhu trgn ven de tai va cam hung sang tac tu tac pham goc Paul vd Virginie.
2.2. TUONG DONG VE COT TRUYEN
2.2.1. Vai van de ve cot truyen
Dinh nghTa cot truyen: " Cot truyen la su the hien cac y nghia cua chudi su kien
trong moi lien he nhdn qua lien tuc. Hay noi cu the han cot truyen la cdi loi dien bien
ciia truyen tu luc xay ra cho den ket thuc. Cot truyen khongphai Id yeu to tat yeu ciia
moi loai tdc phdm van hoc ". [ 8, tr. 304]
Cot truyen thuang bao gom cac thanh phan: trinh bay, that nut, phat trien, cao
trao va ma nut.
2.2.2. Kieu cot truyen eo le, ngang trai
Giua tac pham goc Paul va Virginie va tac pham phong tac Song thdc vai tinh
co sir tuang dong ve cot truyen. Do la hai tac pham deu the hien cot truyen eo le, ngang
trai.
Su eo le, ngang trai ciia tac pham Paul vd Virginie la cuoc song a nhung nai dan sa, gian di mai that su la nai ciia thien duang hanh phuc, con cuoc song a nhung
nai tuang chung nhu hanh phuc lai la nai dan den nhung bat hanh. Va Su eo le va
ngang trai ciia cau truyen con the hien a cho hai nguai yeu nhau nhung hg khong dugc
song hanh phuc ben nhau. Bai tinh yeu ciia hg luon bi sir ngan each.
Sir eo le. ngang trai ciia tac pham phong tac Song thdc vai tinh dugc the hien
qua tinh yeu va su ngan each.
IX
2.2.3. Kieu cot truyen tinh yeu manh hon cai chet
Lich su kieu cot truyen tinh yeu manh han cai chet trong van hgc phuang Tay. Kieu cot truyen tinh yeu manh han cai chet tha hien trong tac pham Paul va
Virginie.
Lich su kieu cot truyen tinh yeu manh han cai chet trong van hgc phuang Dong. Kieu cot truyen tinh yeu manh han cai chet the hien trong tac pham Song thdc
vai tinh.
2.3. TUONG DONG VE KIEU NHAN VAT
Sir tuang quan giua he thong nhan vat ciia hai tac pham Paul va Virginie va
Song thdc vai tinh:
Songthdc vai tinh
Paul vd Virginie Ba Do La Tua
Co Thien Huang
Ba Macgarit
Co Le
Paul
XuanSan
Virginie Mari Domanhga Ong Thong Doc
Thu Thuy Diep Hai Cuang Quan Quan
Tim hieu ve khai niem nhan vat.
2.3.1. Nhan vat nan nhan ciia xa hoi dong tien
den.
Trong tac pham Song thdc vai tinh, Ho Bieu Chanh cung da xay dung nen nhan vat la nan nhan ciia xa hoi dong tien. Co Le chinh la nan nhan cua xa hoi dong tien luc bay gia.
Nhan vat nan nhan ciia xa hoi dong tien trong tac pham Paul vd Virginie la ba Do La Tua. Cuoc dai va so phan ciia ba Do La Tua luon trai qua nhieu su thay d6i, nhung tat ca sir thay doi do dieu lien quan den vat chat la chu yeu. Vg chong cua ba da bj gia dinh tu choi moi sir giup 6o. The la vg chong ba phai tu lam de kiem song. Nhung ba da chiu su dau kho khi chong cua ba chet trong chuyen di den Madagaxca. The la ba tra thanh goa bua, bung mang thai, ciia cai con lai chi la nguai phu nu da
2.3.2. Nhan vat nan nhan ciia dinh kien xa hoi, giai cap
Trong tac pham Song thdc vai tinh, nhan vat co Le va co Thien Huong deu la nan nhan ciia dinh kien xa hoi va giai cap. Nhan vat co Le chju sir dau kho trong tinh yeu hon nhan. Con nhan vat co Thien Huang chiu sir dau kh6 vi ket hon vai nguai khong cung ton giao.
2.3.3. Nhan vat phan khang, lanh doi
Trong tac pham Paul vd Virginie, hanh dong phan khang va lanh dai dugc the
hien qua hanh dong ciia hai nhan vat la ba Da La Tua va ba Macgarit.
Vi chiu dung nhung dau kho trong cuoc song va nhan ro su doi tra ciia xa hoi nen hai ba da co nhung hanh dong phan khang. Hai ba cung da chgn cho minh each song lanh dai, doan tuyet vai nen van minh thanh thi.
Trong tac pham phong tac Song thdc vai tinh, Ho Bieu Chanh cung da xay dung nhan vat vai hanh dong phan khang va lanh dai. Hanh dong phan khang dugc tha hien trong tac pham la nhung hanh dong phan khang ve nhung dinh kien va hii tuc trong hon nhan. Co Le va co Thien Huang la hai nhan vat co nhung hanh dong phan khang trong hon nhan va hg chgn cuoc song lanh dai cho chinh minh.
CHUONG 3
NHUNG DI BIET TRONG HAI TAC PHAm
Nhan vat nan nhan ciia djnh kien xa hoi, giai cap trong tac pham Paul vd Virginie la ba Do La Tua va ba Macgarit. Hai ba chiu dau kh6 vi nhung hu tuc hon nhan ngat ngheo va sir bat dong ve giai cap.
PAUL VA VIRGININE VA SONG THAC VOI TINH
3.1. DI BIET VE PHUONG DIEN CHU DE TU TUCfNG 3.1.1. Len an va doan tuyet vol van minh thanh thj
Khai mem chu da: Chii da la van de chii yeu, van de trung tarn dugc dat ra tu
toan bg hien thuc ma tac pham the hien.
Chii da ciia tac pham Paul vd Virginie la sir lan an va doan tuyet vai van minh
thanh thi.
Xa hoi dugc tha hien trong tac pham nay la mot xa hoi chua dung nhieu dinh
kien, xa hoi ciia sir toan tinh gia tri ciia dong tien.
xi
Xa hgi dugc coi la van minh thanh thi, nhung chi dem lai cho con nguai toan la
nhung dau kho.
Khi con nguai nhan ra dugc bg mat that ciia xa hgi, hg da len an va doan tuyet
vai van minh thanh thi.
3.1.2. Giai phap on hoa, noi ket tro' lai vol xa hoi
Giai phap on hoa noi kat tra lai vai xa hoi chinh la chii de cua tac pham Song
Cuoc kat noi tra lai xa hgi khong thanh cong.
thdc vai tinh.
hoi.
Giai phap on hoa va noi kat tra lai vai xa hoi thanh cong.
3.2. DI BIET VE KHONG GIAN GIUA HAI TAC PHAM
3.2.1. Khong gian thien nhien dac thu vung dao nndc Phap
Trong tac pham Paul vd Virginie, khong gian thian nhian dac thu cua vung dao
Nguyan nhan khian cho cac nhan vat chgn each song lanh xa xa hoi. Yau to tinh cam va dao ly khian cho con nguai khong the doan tuyet han vai xa
Giai thieu va khong gian thian nhian dac thu ciia vung dao nuac Phap tu dia
hinh cho den diau kien tu nhian va canh vat xung quanh.
3.2.2. Khong gian thien nhien dac thu mien bien dao Nam bo
Trong tac pham Song thdc vai tinh khong gian thian nhian dac thu ciia mian
bian dao Nam bo dugc tha hien qua hinh anh thu nho la hon dao Phu Quoc.
Giai thieu vg dia hinh, diau kien tu nhian, vi tri chien luge, tiem nang phat trien
va canh vat tren hon dao Phu Quoc.
Nhan xet vg Xu huang Viet Nam hoa, ban dia hoa manh me cua tac pham
phong tac vg phuang dien khong gian.
3.3. DI BIET VE THOI GIAN GIUA HAI TAC PHAM 3.3.1. Thoi gian the ky XVIII a Chau Au. Dac diem
Tha ky XVIII a chau Au nhiau sir kien quan trgng dien ra. Cuoc Cach mang tu
san dian ra a cac nuac nhu Anh, Phap.
x u
nuac Phap dugc the hien thu nho qua dao In- da- frangxa.
Tha ky XVIII a Phap co nhung thay doi tu chinh tri, kinh te, xa hoi,... cho den
van hgc.
3.3.2. Thoi gian dau the ky XX 6* Viet Nam. Dac diem
Xa hoi Viet Nam dau tha ky XX co nhieu bien dong Ian. Dat nuac ta chung kien
nhiau dau thuang va bi dat trong lich su.
Nhung bian dong nay dugc dien ra tren mgi mat tu chinh tri, kinh te, xa hgi,...
cho dan van hgc.
Nhan xet va xu huang Viet Nam hoa, ban dja hoa manh me ciia tac pham phong
tac vg phuang dien thai gian.
KET LUAN
Qua viec tim hiau da tai Tn Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh, ta hieu them ve tac pham phong tac ciia nha van Ho Biau Chanh. Vai de tai nay nguai viet da lam cu the ve nhung diem tuang dong va di biet giua tac pham goc va tac pham phong tac. Tuy tac pham Song thdc vai tinh dugc Ho Biau Chanh phong tac tu tac pham van hgc Phap Paul vd Virginie, nhung tac pham nay van khong mat di nhung net dac trung cua nen van hgc dan tgc. Nhung diam di biet ciia tac pham Song thdc vdi tinh so vai tac pham Paul vd Virginie la nhung diam sang tao cua nha van trong tac pham cua minh.
xm
MUC LUC
Lai cam an
Trang j
Lai cam doan
\[
Nhan xet ciia giang vian huang dan
in
Tom tat khoa luan
v
Muc luc modAu
xjv 1
1. Li do chgn dc tai
1
2. Lich sir van de
2
3. Muc dich yau cau
g
4. Pham vi nghian cuu
8
5. Phuang phap nghian cuu
8
N0I DUNG
CHUONG 1: NHUNG VANDE CHUNG 1.1. Vai van da chung vg van hgc so sanh
9 9
1.2. Cuoc dai va su nghiep ciia Bernardin de Saint Pierre
13
1.2.1. Vai net vc van hgc the ky XVIII
13
1.2.2. Cuoc dai va sir nghiep ciia Bernardin de Saint Pierre
15
1.3. Thai dai, cuoc dai va sir nghiep cua Ho Bieu Chanh
16
1.3.1. Tinh hinh van hgc dau the ky XX
16
1.3.2. Cuoc dai va sir nghiep ciia Ho Bieu Chanh
17
CHUONG 2: SU TUONG DONG GIUA HAI TAC PHAM
PAUL VA VIRGININE VA SONG THAC VOI TINH
22
2.1. Tuang dong vg dc tai
22
2.1.1. Tom tat noi dung 2 tac pham
22
2.1.2. Dc tai ciia tac pham goc
24
2.1.3. Da tai ciia tac pham phong tac
25
2.2. Tuang dong vc kiau cot truyen
27
2.2.1. Vai van de va cot truyen
27
2.2.2. Kiau cot truyen eo le, ngang trai
29
2.2.3. Kiau truyen ve tinh yau manh han cai chet
34
xiv
2.3. Tuang dong vc kiau nhan vat
39
2.3.1. Nhan vat nan nhan ciia xa hoi dong tian
39
2.3.2. Nhan vat nan nhan cua dinh kian xa hoi, giai cap
42
2.3.3. Nhan vat phan khang, lanh dai
44
CHUONG 3: NHUNG DI BIET TRONG HAI TAC PHAM
PAUL VA VIRGININE VA SONG THAC VOI TINH
47
3.1. Dj biet vc phuang dien chii dc
47
3.1.1. Len an va doan tuyet vai van minh thanh thi
47
3.1.2. Giai phap on hoa noi kat tra lai vdi xa hoi
50
3.2. Di biet vc khong gian giua hai tac pham
52
3.2.1. Khong gian thian nhien dac thu mian bian dao nuac Phap
52
3.2.2. Khong gian thian nhien dac thu mian bien dao Nam bo
54
3.3. Dj biet vc thai gian giua hai tac pham
56
3.3.1. Thai gian the ky XVIII d Chau Au. Dac diam
56
57
3.3.2. Thai gian dau tha ky XX d Viet Nam. Dac diem
KET LUAN
61
TAl LIEU THAM KHAO
63
x v
Tic Paulvd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Songthdc vai tinh cuaHo Bieu Chanh
m6dAu
1. Li do chon de tai
Ngay nay dat nude ta da va dang md cua hoi nhap quoc te. Vi tha viec giao luu vdi cac nude trong khu vuc vatren the gidi la dieu tat yeu dien ra. Va viec giao luu nay dugc diln ra tren nhieu ITnh vuc khac nhau, tu kinh te, chinh tri cho den van hoa, giao due. Trong do van de giao luu ve van hoa dugc xem la mot trong nhung van de quan trgng. Va chu truang cua nude ta la xay dung mot nen van hoa tien tien va dam da ban sac dan toe. Cho nan viec tiep thu tinh hoa van hoa cua nhan loai phai cd chgn loc. Chung ta tiep thu van hoa the gidi de lam phong phu cho van hoa cua nude minh. Thuc tien cuoc song da cho thay viec tiep thu van hoa cua dat nude ta dien ra rattot dep.
Nhin lai toan bo lich su dan toe, ta thay dat nude minh da tiep thu va anh hudng van hoa cua nude ngoai tu rat sdm. Nhat la trong ITnh vuc van hgc, nen van hgc ta da chiu anh hudng va tiep thu tu nen van hoc Trung Quoc, nen van hgc Tay phuang. Trong mot khoang thai gian kha lau, dat nude ta da bi anh hudng bdi nen van hoa Han hgc. Cho nen cac sang tac van hgc cua ta da tiep thu cac the loai sang tac cua Trung Quoc nhu the tha Duang luat, van tl, tieu thuyet chuang hoi,... Dieu nay da dat ra cho nhung ngudi sang tac nhiem vu vo cung to ldn, do la sang tac nhu the nao de van hoa dan toe khong bi mat di trong cac sang tac. Den dau the ky XX, nen van hgc dan toe da xuat hien nhung tieu thuyet sang tac theo phuang thuc mdi, do sir tiep thu va anh hudng tu tieu thuyet phuang Tay.
Nhung tiep thu va anh hudng tu tieu thuyet phuang Tay vao tieu thuyet Viet Nam da gdp phan lam cho nen van hgc ta trd nen phong phu han. Tuy nhien su anh hudng d day chu yeu la tu nhung tieu thuyet cua Phap. Dac biet la nen van hoc Qu6c ngu d Nam bo dau the ky XX da chiu su anh hudng rat nhieu tu nhung tieu thuyet phuang Tay. Su anh hudng nay dien ra tu loi viet cho den noi dung cot truyen. Va ngudi chiu anh hudng nhieu nhat tieu thuyet phuang Tay la Ho Bieu Chanh. Tu viec ong doc nhung tieu thuyet phuang Tay hay xem nhung vd dien ma ong cam nhan va viet ra tac pham mdi. Nhung tac pham mdi nay du cd anh hudng bdi noi dung cua tieu thuyet phuang Tay, nhung no luon phu hop vdi dao due va van hoa cua Viet Nam.
Trong toan bo su nghiep sang tac cua Ho Bieu Chanh, cd nhieu tieu thuyet lay nguon cam hung, de tai tu tieu thuyet cua Phap. Nhung tieu thuyet nay dugc cac nha nghian cuu ggi la nhung tieu thuyet phong tac. Va cung da cd nhieu cong trinh, de tai
GVHD: Le Ngoc Thuy
1
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tu Paul vd Virginie cua Bernardin De SaintPierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh
nghien cuu ve nhung tieu thuyet phong tac cua Ho Bieu Chanh. Nhung vdi d8 tai Tu* Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh chua dugc nhieu ngudi nghien cuu nh&c den.
Khi tim hieu ve de tai nay, toi thay day la de tai mdi va cd nhieu dieu thu vi. Vi qua day toi da hieu biet han ve thien tinh su n6i tieng cua Phap Paul vd Virginie va hieu them ve cau chuyen tinh kha thu vi trong boi canh Viet Nam.
Do la li do ma toi chgn de tai Tu* Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint
Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh.
_
2. Lich su* van de
OfilHOCVOTRlfONQTOfiN THU VIEN
Qua qua trinh tim hieu ve de tai nay, toi hy vgng minh se hieu ro han moi quan he giua hai nan van hgc Phap- Viet. Dong thai qua de tai nay, chung ta se thay dugc sir dong gdp ciia Ho Bieu Chanh cho nen van hgc dan toe noi chung va nen van xuoi Quoc ngu Nam Bo noi riang.
Qua trinh hien dai hoa van hgc Viet Nam cd su dong gdp tu nhung anh hudng va tiep thu cua nen van hgc Phap. Vi the de hieu dugc sir anh hudng cua van hoc Phap den van hgc Viet Nam, nhieu nha nghien cuu da cho ra dai nhung cong trinh cd gia tri ve van de nay.
Trong quyen Quy ludt phdt trien lich sic van hoc Viet Nam, Le Tri Vien da de
Su thay doi ve hinh thai xa hgi la yeu to quan trgng da anh hudng den sir thay doi cua nen van hgc Viet Nam. Do la su thay doi tu xa hgi phong kien sang xa hoi thuc dan nua phong ki8n. Tu su thay doi hinh thai xa hoi da tao tien de cho sir thay doi ve tu tudng va van hoa. Ve tu tudng, chuyen bien tu y thuc he phong kien sang y thuc he tu san. Con ve van hoa, dau the ky XX nen van hoa phuang Tay da du nhap vao Viet Nam, vi the dan den viec giao luu ve van hoa. Chinh tu nhung thay doi nay, da tao tien de cho van hgc Viet Nam dau tha ky XX doi mdi.
cap den nhung anh hudng cua van hgc phuang Tay den van hgc Nam Bg d Viet Nam dau the ky XX. Ong da dua ra nhung tac pham chiu sir anh hudng bdi tac pham van hoc phuang Tay " Thay Lazaro Phien da dugc viet theo nghe thuat mdi. Ho Bieu Chanh mo phong Khong gia dinh cua Hector Malot de viet Cay ddng miii dai, Nhung nguai khon kho ciia Huygo de sang tdc Ngon cd gid dua. Lan Khai dua vao tdc phdm Nguai me cua Gorki de viet ra Lam than. Ngudi ta cung theo van hoc Phap chia ra trang thai tarn li, tu tudng xa hoi, tieu thuyet luan de. De cd miii vi phuang xa ho viet tieu thuyet duang rimg...Nghe thuat trut nhanh nhung thic du tri ban dau, hdp thu cac
GVHD: Le Ngoc Thuy
2
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De SaintPierre denSong thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh
yeu to tien tien cua tieu thuyet Phap vd phuang Tdy, di vao con duang hien dai". [17, tr. 126]
Trong quyen Phdc thdo quan he van hoc Phap vdi van hoc Viet Nam hien dai cd bai viet cua Tran Hinh Victor Huygo vd cac nha van Viet Nam. Trong bai vi6t nay, ong da dua ra mot so tac gia cd anh hudng tu nha van Victor Huygo: " Nha tha To Hieu cung da hit long thong cam vdi sophdn ciia mot "kinu" bi viii dap qua nhieu do song gid cuoc dai, cung nhu Huygo da ticng ro nude mat khi mieu td mot ngudi phu nit, mot ngudi me bi day den buac duang cung ma sa vao cam bay nhu Phang Tin. To Hieu ciing cd nhung bdi tha tran day chat li tudng nhu nhung bdi truang ca ciia Huygo ". [11, tr. 361]
Tuy nhien trong bai viet nay, Tran Hinh chi neu dugc nhung diem giong nhau giua tac pham cua Ho Bieu Chanh vdi tac pham cua Victor Huygo, chu ong chua nau ra nhung diem khac nhau, nhung diem sang tao cua Ho Bieu Chanh.
Cung trong bai viet nay, Tran Hinh cung da neu len nhung anh hudng cua Ho Bieu Chanh tu Victor Huygo: " Ho Bieu Chanh ticng muon cot truyen Nhung ngudi khdn kho cua Victor Huygo sang tdc tdc phdm Ngon cd gid dua. Trong tdc phdm cua nha van Viet Nam ngudi ta cung thay cd mot nhdn vat giong hit Giang van giang cua Huygo... Tuy nhien d day khong thi so sanh tdc phdm cua Ho Bieu Chanh vdi tdc phdm cua Huygo duac. Bdi vi, tdc phdm cua Huygo bao qudt mot hien thuc Idn han ratnhiiu so vdi tdc phdm Ho Biiu Chanh ". [11, tr. 364- 365]
Trong quyen Phdc thdo quan hi van hoc Phap vdi van hoc Viet Nam hien dai co bai Chinh sdeh van hod cua ngudi Phap vd dnh hudng cua van hoc Phap a Mien Nam thai ki dau thudc dia cua Nguy8n Van Trung, tac gia da cho thay dugc loi vi8t tieu thuyet cua Ho Bieu Chanh theo loi viet phuang Tay: " Muon thay mot each cu the su chuyin hudng tren, chi can so sanh U tinh luc viet bang van van kieu Kim Van Kieu vd Ai lam duac, truyen ddu tien van xudi theo kiiu Tdy phuang. Sau nay qua nhieu truyen phong tdc theo tiiu thuyit Tdy phuang ( Chua tdu kirn quy, Cay dang miii dai, ngon cd gid dua,...) cdng thay ro ong da tiip thu loi viet tieu thuyet Tdy phuang nhu the ndo (vi ong da gat bo hit moi tu tudng y thuc hi cua tieu thuyet Tdy phuang ma ong sang tdc)". [11, tr. 310-311]
Ngoai viec chung minh nhung anh hudng loi viet tieu thuyet Tay phuang trong tieu thuyet cua Ho Bieu Chanh, Nguyen Van Trung con dua ra nhung tac pham cu the. Trong bai viatAnh hudng cua mot so tieu thuyet gia Phap doi vdi tdc gid Viet Nam, tac gia Nguyen Van Trung da so sanh tieu thuyet Chua tdu kirn quy cua Ho Bieu Chanh
GVHD: LeNgoc Thuy
3
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paulvd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Songthdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh
vdi tac pham Bd tudc Monte Cristo cuanha van Dumas, va so sanh, doi chieu tac pham Vd Gia Dinh cua Hector Malot vdi tac pham CayDang MiiiDai cua Ho Bieu Chanh.
Khi so sanh tieu thuyet Chua tdu kirn quy cua Ho Bieu Chanh vdi tac pham Bd tudc Monte Cristo cua nha van Dumas, Nguyen Van Trung chi tap trung doi chieu cot truyen, chii de tu tudng, tarn li cua nhan vat.
Hay khi so sanh tac pham Vd gia dinh cua Hector Malot vdi tac pham Cay dang mui dai cua Ho Bieu Chanh, tac gia Nguyen Van Trung da so sanh cot truyen, nhan vat, khong gian va mo ta nhung canh ddi. Tren ca sd so sanh tac gia cung da neu len mot so de tai dao due trong xa hoi.
Trong cac bai viet tren, tac gia Nguyen Van Trung cung da neu ra nhung tac pham cua Ho Bieu Chanh cd anh hudng bdi nhung tac pham phuang Tay. Tuy nhien ong chi dung lai d viec tim ra nhung diem tuang dong va di biet giua cac tac pham, chuong chua di sautim hieu nhung sang tao ciia Ho Bieu Chanh trong tac pham.
Trong Tiiu thuyit Nam Bd cuoi the ky XIX ddu the ky XX do Nguyen Kim Anh chu bien cd nhac den nhung anh hudng cua van hgc phuang Tay doi vdi sir phat trien ciia van hgc mien Nam, dac biet la qua nhung tac pham cua Ho Bieu Chanh.
Trong bai viat Les Miserables cua Victor Huygo va Ngon cd gid dua cua Ho Bieu Chanh, tac gia Nguyen Van Trung cung da so sanh va ddi chieu hai tac pham nay. Tac gia bai viet da so sanh mot so phuang dien nhu boi canh lich su- xa hoi, chu de tu tudng cua hai tac gia, he thong nhan vat va su menh ciia moi nha van.
" Tham nhudn tu tudng phuang Tdy, dnh hudng sau nqng tic nhung tieu thuyet phuang Tdy, ma truac hit Id tiiu thuyet Phdp, cdc nha van Nam bo da co cong van dung nhung ky thuat viit van ciia tieu thuyet phuang Tdy vao cdc tdc phdm cua minh. Ho tuy thicc duac rang thai dai cua truyen tha Ndm, cua tieu thuyet chuang hoi chit Hdn da trdi qua rdi. Khong mdy ai con hoc chit Hdn, chit Ndm, cdc ky thi chu Hdn idn lupt bi bai bd. Nhung ngudi cam but luc bay gid Id nhttng ngudi cd mot trinh do hoc thuc nhat dinh, ho khong chi viit tiiu thuyit ma con viet bdo, ma nha in, tham gia nhung hoat dong van hod, xa hoi. Ho Id nhung con ngudi Tdy hoc. Ho lay nhung cau chuyen hien thuc ciia dai song xa hoi, cua con ngudi Viet Nam, dat nude Viet Nam lam di tai cho nhung sang tdc ciia minh. Tat nhien can phai khang dinh Id vdn cd nhieu tiiu thuyit phong tdc theo tiiu thuyet Phdp, nhung da duac Viet Nam hod hoan toan. Do Id Ngon cd gid dua ciia Ho Biiu Chanh phong tdc theo tieu thuyet Nhung ngudi khdn kho cua Victor Hugo, Chua tdu kirn quy theo Bd tudc Monte Cristo ciia Dumas, Cay dang mui dai theo khong gia dinh cua Hetor Marlot... ". [1, tr. 71]
GVHD: Le Ngoc Thuy
4
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin DeSaint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh Dieu nay cho thay du cac tac gia Viet Nam viet tac pham ciia minh phong tac tu tac pham phuang Tay, nhung noi dung cua tac pham van phu hop vdi van hoa, dao due cua ngudi Viet Nam. Sir tiep thu va anh hudng nen van hgc phuang Tay chii yeu la lam cho nen van hgc dan tgc trd nen phong phii han ca ve noi dung Ian hinh thuc ciia cac sang tac.
Tac gia Nguyen Kim Anh con dua ra nhung tac pham cua Ho Bieu Chanh dugc phong tac tu tieu thuyet Phap. Va tren ca sdnay, tac gia da di den tim hieu nhung sang tao ciia Ho Bieu Chanh trong nhung tac pham phong tac " That vdy doc Cay dang mui dai khong ai cd thiphu nhdn su day cong Viet hod truyen ciia ong. Nhin chung cdc nhdn vat chinh va tinh tiit trong yiu cua truyen duac tdc gid thay the de phu hap vdi hoan canh xa hoi Viet Nam... Khong ngicng lai a su hoan doi chi tiet truyen, cdc tdc gid tiin xa han bang each xay dung nhdn vdt mang tinh each, tarn li ngudi Viet". [1, tr. 346]
Ho Bieu Chanh da the hien sir sang tao ciia minh trong cac tac pham phong tac. Su sang tao ay khong chi dan thuan la viec viet lai cau truyen theo kieu Viet Nam, ma ong con phai thay vao do nhieu chi tiet cho phu hgp vdi xa hgi, conngudi Viet Nam, tu hoan canh song cua nhan vat den tinh each, tarn li,... hoan toan phu hgp vdi dan tgc minh. Vi the vai trd ciia ngudi phong tac la rat quan trgng.
Trong quyen Chan dung Ho Bieu Chanh, tac gia Nguyen Khue da da cap den hien tugng phong tac trong sang tac cua Ho Bieu Chanh. Va ong da so sanh hai tac pham Vdy mdi Phdi cua Ho Bieu Chanh vdi tac pham La xit cua Pie Coocnay. Tuy nhien viec so sanh nay chi noi ve noi dung va hinh thuc ciia hai tac pham, chu chua di sau vao cac noi dung khac.
Cung trong quyen Chan dung Ho Bieu Chanh, tac gia Nguyen Khua da liet ke ra
nhung tac pham ciia Ho Bieu Chanh dugc phong tac tu tac pham van hgc nude ngoai: "Chua tdu Kim Quy tu Le comte de Monte Cristo (Alexandre Dumas) Cay dang miii doi- Sansfamille (Hector Malot) Chut phdn linh dinh- Enfamille (Hector Malot) Thay thong ngon - Les amours d'Esteve (Andre Theuriet) Ngon cd gid dua-Les miserables (Victor Hugo) Ke lam ngudi chiu- Les deux gosses (Pierre Decourcelle) Vi nghia vi tinh - Fanfan et Claudinet (Pierre Decourcelle) Cha con nghia nang - Le calvaire (Octave Mirbeau) O theo thai- Topaze (Marcel Pagnol)
Ong Cu- L 'Aristo
GVHD: Le Ngoc Thuy
5
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh
Dod hoa tan — Le Rosaire
Ngudi that chi-Crime et Chdtiment" . [7, tr. 143] Trong cac tac pham phong tac cua nha van Ho Bieu Chanh dugc Nguyen Khue liet ke ra thi chua nhac den tac pham phong tac Song thdc vdi tinh. Day la tac pham dugc phong tac tu tac pham Paul vd Virginie ciia nha van Bernardin De Saint Pierre.
Tuy nhien trong quyen Chan dung Ho Bieu Chanh, Nguyen Khue cd nhac den tac pham Song thdc vdi tinh d phuang dien la mot tac pham van hgc, chukhong phai la tac pham phong tac. Nguyen Khue da dua ra nhung nhan xet ve tac pham Song thdc vdi tinh tu noi dung cho den chu de tu tudng cua tac gia. Tu noi dung ciia tac pham, Nguyen Khue da tien den viec khang dinh sir bao quat cua nhan de tac pham: " Truyen gian di md rat cam dong. Mdi tinh trong trang, tha thiit ciia mot doi trai gdi sinh ra vd Idn len giua canh thiin nhiin heo lanh tudng se ben Idu vi khong gap nhung trd ngai, md hai bd me cua ho da gap, nhung su gidu sang nhu mot dinh minh khac nghiit da du cuoc tinh din mot kit thuc vd cung bi thdm. Them vao do Id chuyen tinh ciia Li, cua Thien Huang. Cd ba mdi tinh hodc ndt tan vinh viin, hodc dang do tarn thai, song ngudi trong cuoc tdt cd diu tron nghia ven tinh, that dung vdi cai nhan de Song thdc vdi tinh". [7, tr. 209]
Tac gia Nguyen Khue cung neu len van de ve hdn nhan ma tac pham da de cap den: " Vi van di hdn nhdn, Ho Biiu Chanh muon chung minh rang cd tinh yeu, gia dinh mdi dam dm, vpchong mdi tim thay hanh phuc. Cha me khong nin vi su each biet giai cap, su batdongton giao md ngan trdtinh duyin ciia con cai, khiin con cai neu vi dao hiiu md hy sinh tinh yiu thi ho se phdi dau kho suot dai, trdi lai, niu xem nhe chit hiiu thi bi cha me tic bd rdi phdi dan than vao cuoc song vdt vd linh dinh. Cd hai truang hop diu Id tai hai". [ 7, tr. 209]
Qua tim hieu ve noi dung ciia tac pham Song thdc vdi tinh, Nguyen Khue khai quat len tu tudng cua nha van Ho Bieu Chanh: " Ve mat tu tudng, tdc gid da cho nhdn vdt cua ong Id su huynh An Viin thuyet giang quan niim nhdn sinh ciia Lao Trang: dai chi Id canh tarn, song chit Id ludt thiin nhien, song khong dang micng, chit khong dang lo; do do ngudi ta phdi biit lac thiin an phdn, xa lanh hanh phuc nhdn tao md hudng lay hanh phuc thien nhien". [7, tr. 209]
Tac pham Paul vd Virginie cua nha van Bernardin De Saint Pierre da dugc tac gia Xavier Darcos nMc den trong quyen Lich sic van hoc Phdp ( Phan Quang Dinh dich). Trudc het, tac gia ndi ve de tai hanh phuc ciia van hgc the ky XVIII dugc the hien trong tac pham Paul vd Virginie: "Hanh phuc duang nhu ludn dat trong moi liin hi vdi nhung tinh cam vd su gian diciia mot daisong tunhiin ". [ 4, tr. 443]
GVHD: Le Ngoc Thuy
6
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paulva Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Songthdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh
Ke den tac gia quyen sach nay da neu len noi dung va tu tudng nha van the hien trong tac pham: " Tdc gid da ki cau chuyin tinh yiu dan gian vd cdi chit ciia cdc nhdn vdt trong canh thien nhien sinh dong. Bong dang cdc nhdn vdt an hien trong bice tranh thien nhien, ngudi vd canh hod Idn vao nhau. Mieu td thien nhiin cu thi, tdc gid da tiip tuc su sang tao ciia Rousseau dong thai da bo sung ve dep ciia biin cd vd vung nhiit dai tru phu. Tdc gid cung thi hien tu tudng triit ly "trd vi hod nhdp vdi thien nhien "cua cdc nha van thai dai Anh sang khi ho muon phu nhdn thuc tai xahoi phong kiin duang thai". [ 4, tr. 598- 599]
Tac gia Xavier Darcos da nhan dinh them ve tac pham Paul vd Virginie tu sir tiep nhan cua doc gia: " Gidi tu si a Phdp hit lai ca ngai, cho rang van chuang vd dac biet Id tiiu thuyit da tim duac con duang cuu canh, dua tinh yiu trd lai quy dao cua long Nhdn di ban ra tic Thuang di Trin thuc ti tdc phdm nay, duac trinh bay nhu phdn thic tu ciia "Tap suu tdm vi thiin nhiin "di cap din chu di tinh yiu md khong mang lai diiu gi mdi me ". [ 4, tr. 596]
Cuoi cung tac gia Xavier Darcos khang dinh nhung vai trd Bernardin De Saint Pierre cho nen van hgc Phap, cung nhu la dong gdp ciia ong qua tac pham Paul vd Virginie: "Sang tdc cua Bernardin De Saint Pierre khong phdi Id khong nhiiu, nhung Paul vd Virginie danh ddu mot cdi mdc trong su chuyin minh cua cdc trdo luu van hoc truac khi buac vao thi ky XIX. Han nua tin tuoi cua ong phdn ndo gdn liin vdi than thi cua Rousseau du rang van con mot khodng each khd Idn giua hai con ngudi md diim tuang dong duy nhat Id tinh yeu thiin nhiin ". [ 4, tr. 597]
Trong giao trinh Lich sic van hoc phuang Tdy II, tac gia Le Nggc Thuy cd nhSc den tac pham Paul vd Virginie. Tuy nhien tac gia chi neu len nhung chii dc cua tac pham: " Tiiu thuyit Paul vd Virginie thi hien khdt vong vi chon an cu giua thien nhien vd tinh yiu, len an su tha hod ciia xa hoi van minh doi vdi daisong con ngudi". [ 14, tr. 8]
Viec nghien cuu mdi quan he giua tac pham Paul vd Virginie vdi tac pham Sdng thdc vdi tinh thi chua dugc nhung ngudi nghien cuu nhac den. Vi the toi se di vao nghien cuu de tai Tu* Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh, de so sanh nhung net tuang dong va di biet ve de tai, cot truyen, nhan vat, chu de, tu tudng,... Tren ca sd nay de dua ra nhung sang tao va dong gop ciia Ho Biau Chanh trong tac pham phong tac.
GVHD: Le Ngoc Thuy
7
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh
3. Muc dich yeu cau
Khi thuc hien da tai nay, ngudi viet mong muon hiau ro han va sir anh hudng
ciia van hgc phuang Tay dan van hgc Viet Nam. Cu tha la nhung anh hudng ciia van
hgc Phap dan van hgc d mian Nam Viet Nam.
Vdi da tai Tn Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc
vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh, ngudi viat can phai khao sat hai tac pham Paul va
Virginie va Song thdc vdi tinh. Tu viec khao sat nay, ngudi viat phai tim ra dugc nhung
diam tuang dong va dj biet giua hai tac pham. Tu nhung diam di biet, ngudi viat phai dua ra nhung sang tao, dong gdp ciia Ho Biau Chanh trong tac pham phong tac.
4. Pham vi nghien cuu
Vdi da tai Tu Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc
vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh, noi dung nghien cuu la tim hiau nhung tuang dong va di
biet ciia hai tac pham. Cho nan tai lieu dugc gidi han chii yau la hai tac pham Paul va
Virginie va tac pham Song thdc vdi tinh. Tuy nhian ngudi viat cd tha tham khao nhung
tai lieu khac nhu: Li luan va van hgc so sanh, nhung tai lieu nghian cuu vc cuoc ddi va
sang tac ciia Ho Biau Chanh....
5. Phirorng phap nghien cihi
Day la da tai thuoc ve van hgc so sanh, nan phuang phap nghian cuu chii yeu la
phuang phap so sanh, ddi chiau. Ngoai ra ngudi
thuc hien dc tai nay con su dung
phuang phap he thong hoa, phuang phap phan tich va tong hop.
GVHD: Le Ngoc Thuy
8
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie ciia Bernardin DeSaint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh
CHlTONG 1
NHtfNG VAN DE CHUNG
1.1. VAI VAN DE CHUNG VE VAN HOC SO SANH
Thuat ngu Van hoc so sanh da trd nen rat quen thudc trong gidi nghien cuu va giang day van hgc. Thuat ngu nay dugc khai sinh d Phap tu the ky XVIII. Den the ky XIX, van hgc so sanh da trd thanh bd mdn dugc giang day d cac trudng Dai hoc. Tu the ky XVIII den nay, van hgc so sanh van la van de dugc sir quan tam ciia rat nhiau nha nghien cuu. Dieu nay da chung td dugc tam quan trgng ciia bd mdn khoa hgc- van hgc so sanh ddi vdi van hgc.
Van hgc so sanh da cd qua trinh hinh thanh rat dai. De cd dugc su nhat tri tuang doi nhu hien nay, cac nha nghien cuu da mat nhieu thai gian khi nghien cuu ve van de
nay.
Ve viec dinh nghia: Cd nhieu quan niem khac nhau ve van hgc so sanh. Cu the la trong buoi dau khai sinh, no dugc xem la " mot khoa hoc nghiin cicu cdc moi quan hi true tiip giua cdc nin van hoc khac nhau ". [2, tr.19]
Sau do, no dugc md rgng ra " Nghiin cicu nhung diim tuang dong doc lap vdi
nhau khong cd quan hi dnh hudng vdi nhau ".
[2, tr.19]
Tiep theo, van hgc so sanh cd them dinh nghia "so sanh hai hay mot so hien tuang van hoc thudc cdc nin van hoc dan tdc khac nhau khong hi cd moi quan hi vdi nhau, khong cd sutuang dong vi diiu kien lich sic, di chicng minh dac thu dan toe ciia mdihien tuang ".
[2, tr. 19]
Tu cac quan niem tren ve van hgc so sanh, ta cd the hieu van hgc so sanh nhu sau: Van hgc so sanh la mot bd mdn khoa hgc nghien cuu cac moi quan he giua cac nen van hgc dan tgc.
Tu each hieu tren, ta cd cac muc tieu doi tugng ciia van hgc so sanh. Van hgc so sanh cd nhiau muc tieu khac nhau. Nhung chu yeu ngudi ta chap
nhan hai muc tiau ca ban sau:
" - Xdc dinh tinh khai qudt cua van hoc nhdn loai. - Chicng minh tinh dac thu ciia cdc nin van hoc dan tdc ". [2, tr.55]
GVHD: Le Ngoc Thuy
9
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh
Theo Li ludn van hoc so sanh cua Nguyen Van Dan, van hgc so sanh cd cac doi
tugng ca ban sau:
Nghien cuu cdc mdi quan hi true tiip. (Nhung anh hudng va vay mugn Ian
nhau giua cac nen van hgc)
Cd hai loai anh hudng: anh hudng ca nhan va anh hudng tap the. " Vi dnh hudng cd nhdn, ta thay trong lich sic van hoc cd nhiiu nha van giit vai trd, vi tri quan trong ddi vdi van hoc thi gidi. Ho gdy ra nhitng dnh hudng nhdt dinh ddi vdi cdc nha van tren thi gidi nhu Shakespere, Balzac, Tolstoi,... ". [2, tr.62]
" Ve dnh hudng tap thi, ta thay cd nhiiu nin van hoc da di lai ddu an ro net, dnh hudng nhdt dinh ddi vdi nin van hoc cua thi gidi nhu nin van hoc cua Hy lap co dai, nin van hoc Phuc hung, nen van hoc co diin Phdp,... ". [ 2, tr.62]
Noi dung anh hudng the hien qua nhieu phuang dien nhu de tai, chii de, tu
tudng tinh cam, the loai,....
Anh hudng dugc the hien d nhieu muc do khac nhau: "- Anh hudng do nhdn each nha van.
-Anh hudng vi mat ki thudt viit van.
- Su vay muon tu lieu vd chii di.
- Anh hudng vi quan niem. - Anh hudng bang each dua ra mot khung canh nghe thudt mdi". [ 2, tr.64] Trong cac muc do anh hudng tren, sir vay mugn tu lieu va chii de cd mot vi tri
dac biet.
" Vay muon chua thi gpi Id dnh hudng bdi viec vay muon mang mot mice do nhe han. No cd thi Id vay muon cdi nay hodc cdi khac, nhung no khong chiphoi toan bp su nghiep sang tdc cua nha van ". [ 2, tr.65]
Tuy nhien, viec phan biet vay mugn vdi viec anh hudng khong cd nghia la dat chiing trong moi quan he doi lap nhau. Bdi nhung tac gia chi vay mugn nhung gi dugc xem la dong dieu vdi quan diem ve tu tudng cua minh.
" Di nhin nhdn hit nhitng gid tri dac thu ciia dan tdc, viec nghiin cicu nhitng su dnh hudng ddi hoi ngudi nghiin cicu phdi dung tu gdc do ciia cdi dnh hudng vd cd cdi bi dnh hudng. Viec nghien cicu nay con phdi duac xuat phdt tic nhung yeu cau xa hoi thuc ti ciia cdi bi dnh hudng". [2, tr.69]
Nghien cuu nhitng diim tuang dong
Nghien cuu nhung diam giong nhau giua cac nen van hgc dugc sinh ra tu sir
tuang dong ve dieu kien lich su- xa hoi.
GVHD: Le Ngoc Thuy
10
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paulva Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Songthdc vdi tinh cuaHo Bieu Chanh
Cac nha nghien cuu cd tu tudng tien bo cho rang: " Van hoc so sanh khong chi nghiin cicu cdc quan hi van hoc quoc ti true tiip md con phdi di cap cd nhitng quan diim giong nhau ve loai hinh giita cdc nin van hoc do dac diim lich sic- xa hdi giong nhau de ra, chic khong phdi Id do su dnh hudng giita chiing vdi nhau ". [2, tr.70]
Viec nghian cuu nhung diem tuang dong cung dugc tien hanh tren nhung phuang dien nhu: de tai, chii de, tu tudng tinh cam, nhan vat,.... Tuy nhien, sir phuc tap nhat trong viec nghien cuu nay la su tuang dong giua cac trao luu va cac trudng phai
van hoc.
md rdng ra ca khong gian va thai gian.
Cd hai hien tugng tuang dong:
Ddi vdi ddi tuang nghien cuu nay pham vi nghien ciiu ciia van hgc so sanh dugc
" Tuang dong lich sic: Id su giong nhau cua cdc trdo luu thudc cdc nin van hoc ki can nhau nhu trdo luu thai Phuc hung, Cd diin, Anh sang, Lang man,... ". [ 2, tr.73- 74]
" Tuang dong phi lich sic: Id su giong nhau giita cdc nin van hoc each xa nhau
vi khonggian vd thai gian ". [ 2, tr.74]
Nghiin cicu nhitng diim khac biet doc lap
" Ddi tupmg nghien cicu nay cd thi duac tiin hanh khao sat ciing vdi hai doi tuang tren. Vd nd nam trong hai ddi tuang trin. Bdi nhitng cdi chung khong thi tdch biet vdi cdi dac thu md nd phdi dat trong mdi quan hi bien chicng. Tuy nhiin, trong thuc ti nghien cicu, ddi khi cdc nha nghien cicu phdi so sanh hai hien tuang van hoc khac nhau, di minh chicng cho mice dp khac nhau giita chung. Qua do, nhitng nha nghiin cicu nhdm khang dinh thim yiu cau ndo do cho viec nghiin cicu ciia minh ". [ 2, tr. 77]
Ba ddi tugng nghien cuu tran, chiing ludn bo sung Ian nhau. Cu the la doi tugng thu ba se bo sung cho hai doi tugng trudc. Chinh dieu nay da lam cho van hgc so sanh
trd thanh bd mdn khoa hgc hoan chinh va huu hieu han.
Pham vi nghien cuu ciia van hgc so sanh: " Pham vi nghiin cicu cua van hoc so sanh ciing trdi qua mot qua trinh phdt triin, md rdng vd ticng buac hoan thiin. Trudc day, van hoc so sanh chi duac phep so sanh haihien tuang hodc hai nin van hoc dan tdc khac nhau. Sau nay, pham vi nghien cicu ciia van hoc so sanh duac md rdng ra, vd nhiiu ngudi quan niem doi chiiu cdng nhiiu nin van hoc thi cdng tot". [ 2, tr. 137]
Nhung chu de chinh ciia van hgc so sanh:
Nghiin cicu thi loai van hoc:
GVHD: LeNgoc Thuy
11
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh
" Thi loai Id mot hinh thicc biiu hien nghe thudt, cho nen nd di dang thanh mot phuang tien trao ddi quoc ti. Nhiim vu cua nha so sdnh Id phdi tim ra su dnh hudng ben ngoai vd nhung yiu td sang tao bin trong, di nhin thay duac y nghia each tan vi mat thi loai trong qua trinh nghien cicu su hinh thanh vd phdt thin cu thi ciia mot thi loai ndo do ". [ 2, tr. 143]
Nghiin cicu di tai, truyin thuyit: "Nghiin cicu vi di tai, truyin thuyit Id ITnh vuc duac su chii y nhiiu trong van hoc sosdnh. Van hoc so sdnh da nghiin cicu nhiiu vi suluu truyin cdc di tai va truyin thuyit. Viec nghien cicu nay xuat phdt tic van hod, ton giao, van hoc hay mot su kien lich sic ndo do ". [ 2, tr. 145]
Viec nghien cuu de tai va truyan thuyet dugc tien hanh theo hai hudng sau: " - Xdc dinh ngudn goc vdi tinh chat Id chat lieu sang tdc. - Xdc dinh su dnh hudng Idn nhau ciia cdc tdc gid". [ 2, tr.146] Ca hai hudng tren deu nham muc dich la chung minh nhung dong gdp sang tao
ciia cac nha van.
Nghien cicu cdc tu tudng trong van hoc:
" Tu tudng Id mot trong nhitng thanh td quan trong ciia van hoc. Nhiim vu ciia cdc nha nghiin cicu Id xdc dinh ro ngudn goc hodc dnh hudng ciia nhitng tu tudng trong mot hay nhiiu hien tuang van hoc vd chi ra nhitng y kiin cd nhdn. Ykiin cd nhdn nay cd thi Id khang dinh, Id phdt triin tu tudng cu, nhung ciing cd thiphu nhdn hodc nghi ngd". [ 2, tr. 168- 169]
Tu tudng trong van hgc cd the la tu tudng ton giao, tu tudng triet hgc, tu dao due hgc, tu ml hgc nhung cung cd the la nhung dong gdp ciia chinh ban than van hoc. Vi the, nghien cuu van hgc so sanh trong ITnh vuc nay cd the cd hai hudng:
" - Nghiin cicu dnh hudng dong gdp ciia nha van vao kho tang tu tudng thong
qua cdc tdc phdm van hoc.
- Nghiin cuu dong gdp ciia nha van vao kho tang tu tudng thong qua cdc tdc
phdm van hoc". [ 2, tr. 169]
Nghien cicuphong each van hoc:
" Phong each la mot trong nhitng ITnh vuc khd phuc tap ciia li luan van hoc. Mac du phong each mang dam nhung ddu an cd nhdn, nhung nd van cd nhitng diim giong nhau. Cho nen, nhiim vu cu thi ciia cdc nha so sdnh li luan Id phdi tim ra nhitng ca sd lam cho tap hap cdcphong each cd nhdn do trd nen giong nhau. Dong thai, cdc nha so sdnh li luan can phdi xdc dinh xem cdc phong each do cd quan hi true tiip vdi nhau vd dnh hudng Idn nhau hay khong". [ 2, tr. 174]
GVHD: Le Ngoc Thuy
i2
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paulva Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Songthdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh
Nghien cicu trdo luu, trudngphdi van hoc:
"Nghiin cicu trdo luu, trudng phdi van hoc Id chii di Idn ciia van hoc so sdnh. Diiu nay thi hien su kit hap sdu sac nhdt giita cdi ddn tdc vd cdi quoc ti. Vd day cung Id chii di thuang true cua cdc nha nghiin cicu vi van hoc sosdnh ". [ 2, tr. 184]
Vdi de tai Tu* Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh, ngudi viit nghien cuu ve de tai, chii de, cot truyen, nhan vat va nghien cuu cac tu tudng trong van hgc la chii yeu.
1.2. THOfI DAI, NHA VAN BERNARDIN DE SAINT PIERRE
1.2.1. Vai net ve van hoc the ky XVIII
The ky XVIII cua nude Phap la mot the ky chuyen tilp con ggi la the ky Anh sang hay la the ky triet hgc. Xa hgi Phap liic bay gid cd sir chuyen bien quan trong trong nhieu linh vuc nhu chinh tri, kinh te, xa hdi, tu tudng, van hoa,...
Vi phuang dien chinh tri Tinh hinh chinh tri d Phap th6 ky XVIII da cd nhieu thay doi. Su thay doi nay b^t dau tu sir kien vua Louis XIV qua ddi vao nam 1715: " Phu chinh Philipe Orleans nam thuc quyin cai tri dat nude khi Vua Louis con qua tre. Tic do uy tin cua vudng triiu ngay cdng suy sup, cuoc song cua phu chinh hu hong vd su bdt luc ciia nha vua. Nam 1774 vua Louis XVI noi ngdi vd dua ra nhiiu cdi cdch xa hdi, nhung ong khong du sice chong lai tang lap quy tdc dac quyin. Miia ddng nam 1788 vd ndm 1789 keo dai lam cho mua mang that bdt, ddn chung bdt binh, ddi kho vd phdi ddng gdp nhitng khodn td, thui ndng ni. Di gidi quyit tinh hinh nay, Vua Louis XVI da triiu tap Dai hdi dai biiu dang cap di tham khao y kiin. Ddy Id ddu hiiu danh ddu su kit thuc ciia vuang triiu chuyin chi. Nhitng cuoc chiin tranh da xay ra, nude Phdp phdi nhudng lai cho nude Anh nhiiu thudc dia. Vd nhitng cdi cdch trong thai gian nay khong dua duac nude Phdp thodt khdi thai ki khiing hodng". [ 4, tr. 427- 431]
" Tic nhung mdu thudn giita cdcgiai cap, da lam cho cdngcuoc cdi cdch xa hdi cua Vua Louis gap rat nhiiu trd ngai. Quan chung nhdn ddn vd giai cap tu sdn da lien kit vdi nhau di chong lai chi dp chuyen chi. Cdc dai biiu ciia dang cap thic ba da tic chdi tham du Hdi nghi dai biiu do nha vua triiu tap. Ddy ciing la buac khdi ddu cua cuoc Cdch mang ddn chu tusdn. Diin biin Cdch mang tunam 1789 din nam 1793 cd tinh chat triet di vdi khdu hiiu " Tu do, Binh dang, Bdc di" vd" Tuyen ngon nhdn quyin vd ddn quyin" noi tiing". [ 4, tr.432]
GVHD:Le Ngoc Thuy
13
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh
Vi phuang dien kinh ti Tu nhung thay doi va bat on ve chinh tri da dan den nen kinh te Phap liic bay gid gap nhieu khd khan. Nhung chinh sach doi mdi ve kinh ta chuathat sir dugc sir ung ho nhiet tinh tu nhung ngudi dan: " Nin kinh ti Phdp bdy gid dang co gang dua ra nhitng ddi mdi, nhung gap rat nhiiu khd khan. Cdc nha kinh ti dua ra nhitng doi mdi ca cau cay trong nhung khong duac su ung ho tic nhitng ndng ddn. Vi da so nhitng ngudi ndng ddn canh tdc theo phuang thicc truyin thong. Ben canh do, cdng nghe a Phdp chua duac hien dai vd dat nhung thanh tuu Idn. Con cdng nghiep thi van di luu thong hang hod vd tiin ti trong noi dia rat khd khan, vi nhung li ludt ciia dia phuang. Giai cap tu sdn muon ddu tu vao ndng nghiep, thuang mai vd cd cdng nghe nhung khong thi phdt triin duac dudi chi dp cii". [4, tr.432- 433]
Vi phuang dien xa hdi
Sir phan hoa trong xa hdi Phap d the ky XVIII cung dien ra manh me: " Nude Phdp liic nay chia thanh ba dang cap gom tang lit, quy tdc vd ddng cap thic ba, md luc luong dicng ddu ddng cap thic ba bdy gid Id tusdn. Nhitng ngudi thudc tang lop tiiu tu sdn nhu thay thudc, tiiu thuang, nha giao,....song a thanh thi. Nhacd trinh dp, ho day thicc duac gid tri ciia ho. Vd ho da trd thanh dai biiu ciia nhdn ddn trong cdc hdi dong cdch mang. Con cdc nha tusdn Id chu ngan hang, Id nhitng thuang gia gidu cd chong lai giai cap quy tdc dac quyin dac lai. Vi thi tinh chiin ddu ciia giai cap tu sdn thai ki nay rat manh me vd ho con Id nhung dai dien chdn chinh cho dang cap vd la ngudi len tiing ndi ciia dang cap ". [ 4, tr.433]
Vi phuang dien tu tudng
Neu trong the ky XVII cac nha van Phap quan tam nhieu den nhung van de ve tham my, thi sang tha ky XVIII hg da cd nhung thay doi trong tu tudng. Do la cac nha van bat dau quan tam den triet hgc nhieu han. " Tinh than triit hoc Id dac diim noi bdt cua tu tudng Phdp thi ky XVIII Nha triit hoc trong giai doan nay ciing duac hiiu vdi nghia rieng, khong phdi Id mot nha thong thai suy tudng vi thi gidi md Id mot chiin si chong lai tat cd nhung gi Id phi li. Cdc nha triit hoc cung da tim vd khdm phd ra "dnh sang" ciia li tinh. Di tic do ho di vao xem xit cdc van di vi chinh tri, xa hdi vd truyin bd nhung tu tudng tiin bd. Bin canh do, ho con quan tdm din nin van hoc chiin ddu vd chong ddi chi dp cii". [ 4, tr. 434- 435]
Vi phuang dien van hod tinh than
Trudc kia khi ma Phap chua tim ra dugc " anh sang" cua tu tudng triet hoc, thi d dat nude nay chi danh sir an siing cho than hgc. Khi triet hgc chiem vi tri quan trgng trong ddi song con ngudi trong giai doan nay, thi da dan den sir thay doi ve van hoa
GVHD: Le Ngoc Thuy
14
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin DeSaint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh
tinh than: " Do Id su loai bd thudn tuy vd gian di Chua trdi vi su nhdn thicc mot cdch khoa hoc vi thi gidi vd con ngudi". [ 4, tr.438]
Vi phuang dien van hoc
Tu nhung thay doi ve chinh tri, xa hdi, kinh te\ tu tudng,... da tao tien de cho nhung thay doi ve van hgc. Van hoc Phap the ky XVIII vua tiep thu nhung thanh tuu ciia van hgc the ky XVII, vua cd nhung budc phat trien mdi: " Van hoc thi ky XVIII bao ham nhitng net ddi lap giua tinh cam vd ly tri, giita suphi phdn vd no luc xay dung, giua ly tri tudng tuang vd su sang suot, giita bong toi va dnh sang. Van hoc cd nhiiu su ddi mdi vi noi dung vd hinh thicc, nhung van noi tiip vd phdt triin truyin thong ciia chii nghia Co diin. Hai ddng van hoc Idn dan xen suot thi ky nay Id ddng van hoc chinh tri vd ddng van hoc tinh cam ". [ 4, tr.439]
" Ddng van hoc chinh tri cd nhitng tdc gid Idn nhu Rousseau, Voltaire,... Chinh ddng van hoc nay da gdp phdn vao cuoc ddu tranh xa hdi. Nhitng tdc phdm thudc ddng van hoc nay da phiphdn chi do phong kiin lac hdu, phai bay nhung bdt cdng xa hdi vd cuoc song ca cue cua nhdn ddn. Cdc nha van len an hi thong ton giao vd nha tha, nhung hit lai ca ngpi cuoc song tu do. Vi thi tinh chat chiin ddu cua ddng van hoc nay thi hien dupe toan bd nhitng tiin bd cua chii nghia duy vdt thi ky XVIII". [4, tr. 440- 441]
Chu nghia tinh cam xuat hien vao cudi the ky XVIII chii yeu xoay quanh van de ve hanh phuc ciia con ngudi. " Van hoc thi ky nay tuy da cd sudoi mdi vd phdt triin, nhung nd van con bi dnh hudng bdi van hoc cua thiky trudc. Tha ca trong giai doan nay van chua dat nhitng thanh tuu ddng ki, con kich thi chiu dnh hudng bdi kich co diin. Tuy nhiin a thi loai kich van cd nhitng ddng gdp cua nhiiu tdc gid nhu Reynard, Le Sage, Marivaux vd Beaumarchais cho kich thiky XVIII". [ 4, tr.444]
The loai tieu thuyet cung bat dau phat trien trong the ky XVIII, vdi nhieu tac gia
nhu Rousseau, Laclos, Sade, Diderot, Bernadin de Saint-Pierre,...
1.2.2. Cuoc doi va su* nghiep cua Bernardin de Saint Pierre
Bernadin de Saint-Pierre sinh nam 1737, mat nam 1814. Ong vdn la mot ky su xay dung trong quan ddi Hoang gia. Ong tham gia nhieu hoat ddng xa hdi tren nhieu dia ban khac nhau. Sau nhung chuyen vien du sang chau My va vdi nhung hieu biet sau rong vc ky thuat, dng dugc cu sang dao Malthe d Dja Trung Hai. Va sau do, ong sang Nga vdi tu each la cd van ban canh nu hoang Catherin de nhi. Nhung nhung thai gian d day da khong mang lai cho dng nhung ket qua mong muon ve nghe nghiep. Vi
GVHD:Le Ngoc Thuy
15
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh the dng da trd ve Phap, song mot thai gian tai thanh phd cang sinh quan Le Havre trudc khi quyet dinh mot chuyen phieu luu sang dao Maurice tan phia Nam An Do Duong.
Bernadin de Saint Pierre da luu lai tran dao Maurice ba nam, va nai day dng da tim thay ngudn cam hung cho sang tac dau tien cua minh. Do la tac pham Ky su tren ddo Phdp quoc. Ong con tap hop nhung nhan xet vua la khoa hgc vua lavan hgc d mot mien dat ggi cho ngudi dan Phap thai bay gid nhung chan trdi mdi day hap dan. Tu day nhung ngudi trong gidi van hgc cung bat dau chii y den dng va dng da cd the lui tdi cac phong tiep van nhan d kinh thanh Paris.
Tu khi bat dau budc vao ITnh vuc van hgc, Bernadin de Saint Pierre da mong muon tao ra vi the, cho dung cho riang minh. Ong bat dau the hien bat dong ve y tudng vdi nhung nha van, nha triet hgc cung thai.
Tu nam 1784 den nam 1788, Bernadin de Saint Pierre xuat ban Tap suu tdm vi thien nhien, dc benh vuc cho cai thuyet bat bien cua the gidi sinh ddng vat. Va day cung cd the xem la ldi "tuyan chien" vdi cac nha tri6t hgc anh sang, su khang dinh long tin tuyet ddi vao menh trdi.
Sau khi xuat ban tap Tap suu tdm vi thiin nhiin, dng da cho ra ddi cuon tieu thuyet Paul vd Virginie. Cuon tieu thuyet nay ra ddi da dugc gidi tu si Phap het ldi khen nggi.
Sau cuoc Cach mang 1789, Bernadin de Saint Pierre van giu dugc vi tri ciia minh, mac du dng khong tu bd y kien bao thu. Cac chinh quyen each mang noi tiep van nhin nhan nhung diem tien bd hiem hoi trong tac pham ciia dng, nhat la ve van de giai phong nd le.
Nhin chung sir nghiep sang tac ciia Bernadin de Saint Pierre khong nhieu, nhung dng cd nhung tac pham danh dau dugc budc chuyen minh trong van hgc Phap trudc khi sang the ky XIX.
1.3. THOfI DAI, NHA VAN HO BIEU CHANH
1.3.1. Tinh hinh van hoc Nam bo nu*a dau the ky XX
Dau the ky XX, van hoa phuang Tay da du nhap 6 at vao Viet Nam. Tu do nen van hoa Viet Nam da chuyen dan sang nen van hoa hien dai chiu sir anh hudng ciia van hoa phuang Tay.
GVHD: Le Ngoc Thuy 16 SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh Trong giai doan nay, Xa hdi Viet Nam con cd nhung thay doi ve trong cac ITnh
vuc khac nhu giao due, bao chi, van hgc nghe thuat,...
Tinh hinh giao due cd sir thay doi rat Idn. Tieng Phap dugc su dung ph6 bien trong nha trudng. Phap xay dung nhieu trudng hgc nhung chu yeu la dao tao tay sai. Hoat ddng bao chi phat trien trong pham vi ca nude va cd nhieu ddng gdp dang ke, nhieu td bao nhu Luc tinh tan van, Phu nu tan van, Ddng Phap thai bao,.... Vai trd ciia bao chi trong giai doan nay la rat quan trgng. Bao chi khong chi la cdng cu de thong bao tin tuc, tuyan truyen menh lenh ma con la nai cdng bo, dang tai cac tac pham van chuang. Bao chi con la phuang tien dac biet cho cdng chiing hgc tap chu Quoc ngu.
Nen van hoa Viet Nam thay doi da tao tien de cho van hgc cd nhung thay doi va
phat trien.
Nghe thuat san khau cung cd nhung hinh thuc mdi nhu kich, cai luang. Trong
do, kich ra ddi do sir tiep xiic vdi van hoa phuang Tay.
Dau the ky XX, cdng tac bien khao, nghian cuu pha binh van hgc phat trien manh. Nhung hoat ddng dich thuat cung phat trien manh, dac biet la viec phong tac tac pham tu van hgc nude ngoai ma chu yeu la van hgc phuang Tay dugc chii y trong thai
Viec sii dung chu Quoc ngu pho bien da gdp phan phat trien nen van xudi Viet Nam. Vi the nen van xudi Viet Nam cd nhung tien bd ro net. Tuy nhian sir tien bo do mot phan con do nhung anh hudng tu van hgc phuang Tay. Nen van hgc Viet Nam giai doan nay xuat hien the loai mdi, do la the loai tieu thuyet hien dai. Vdi nhung ten tu6i gop phan vao the loai nay nhu Nguyen Trgng Quan, Ho Bieu Chanh, Hoang Ngoc Phach,....
kin'y
Milmv6iiSl§K
1.3.2. Cuoc doi va sy nghiep cua Ho Bieu Chanh 1 T Hll V1 E.N
Ho Bieu Chanh ten that la Ho Van Trung, hieu la Thu Tian, tu la Bieu Chanh. Ong sinh ngay 01 thang 10 nam 1885 tai lang Binh Thanh, Go Cdng ( nay thuoc tinh Tien Giang). Liic con nhd dng dugc hgc chu Han, nam 13 tuoi dng bat dau di hgc chu Quoc ngu va chu Phap. Sau do, dng thi dau hgc bong vao hgc tai trudng trung hgc d My Tho. Cudi nam 1905, dng thi do bang Thanh Chung.
Tu nam 1906 den nam 1941, dng lam viec lian tuc cho phap va giu nhieu chuc
vu khac nhau.
Cudi nam 1946, dng tu gia chinh trudng, that su song cuoc ddi huu nhan, danh
tron nhung nam thang con lai cho sir nghiep van chuang.
GVHD: LeNgoc Thuy
17
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vditinh cua Ho Bieu Chanh
Ong mat ngay 04 thang 11 nam 1958 tai Phii Nhuan.
nha bao, nha bian kich, nha khao cuu,...
Theo Nguyen Khue trong Chan dung Ho Biiu Chanh, sir nghiep van chuang
cua Hd Bieu Chanh dugc chia thanh nam giai doan:
Giai doan thu nhat: Tap sir viet van, lam tha ( 1907- 1917).
Trong ky uc " Ddi toi vd van nghe", Ho Bieu Chanh cho biet de hudng ling phong trao Quoc gia phuc hung do mot so nha nho d Nam ky khdi xudng, dng da viet bao de bay td y kien ciia minh. Va sau do dng da bat tay vao dich truyen Tau, ngoai ra dng con lam tha Quoc ngu. Cung trong thai gian nay, dng da viet tac pham U tinh luc. Day la tieu thuyet dugc viet bang the luc bat. Sau do dng da dgc dugc nhung tac pham van xudi nhu truyin Thay Lazard Phiin, Hoang To Anh ham oan, To 7am,...nhung tac pham nay cung da anh hudng den nhung sang tac cua dng ve sau.
Nam 1912 dng xuong Ca Mau lam viec va tai day dng da cho ra ddi cuon tieu thuyet Ai lam duac. Tu nam 1913 den nam 1922, dng tam dung viec viet tieu thuyet vi cong viec be bdn. Tuy nhian trong thai gian nay dng van khong ngung hgc tap, doc nhieu sach luan li de tu dudng tam hdn. Dong thai dng cung cham luyen thi ca, ngam, phii, bieu, chieu, tudng,...
Tu nam 1916 den nam 1917, dng con thii sue vdi the loai kjch, dng da cho da
cho ra ddi vd Vi nghia quen nha va cho trinh dian d Long Xuyan.
Nhung sang tac cua Hd Bieu Chanh trong giai doan nay chi la nhung budc thu
nghiem dau tien trong qua trinh tap sir viet van va lam tha.
Giai doan thu hai: Viet bao ( 1918- 1925)
Ngoai vai trd la mot quan chuc, Ho Bieu Chanh con la mot nha van, nha tha,
Nam 1918 Hd Bieu Chanh hop tac cung vdi mot so tac gia xuat ban td Dai Viet tap chi d Long Xuyen, sau do ddi ve Gia Dinh. Tu nam 1917 den nam 1925, dng viet bao cho Quoc ngu diin ddn, Cdng luan bao, Ddng Phdp thai bao. Sau mot thai gian ngung viet tieu thuyet, nam 1922 dng tiep tuc viet tieu thuyit trd lai, cac tac pham Ian lugt ra ddi nhu Chua tdu kirn quy, Cay dang miii ddi, Tinh mong, Mot chit tinh, Nam
cue tinh luy,... Ve hai kich, dng cd cac tac pham nhu Tinh anh em va Toai chi binh sanh. Tu nam 1925 Hd Bieu Chanh budc ra khdi lang bao va chi chuyan viet ve tieu
thuyat.
Giai doan thu ba: Chuyen viet ve tieu thuyet ( 1925- 1941).
Trong khoang thai gian tu nam 1925 den nam 1941 Ho Bieu Chanh viet dugc
34 cuon tieu thuyet, tir cuon Nhdn tinh dm lanh den cuon Cu kinh.
GVHD: Le Ngoc Thuy
TI
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Giai doan thu tu: Lam bao va bian khao ( 1942- 1952)
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh
Tu nam 1942 den nam 1944, Ho Bieu Chanh diing ra xuat ban cho hai td bao Nam ky tudn bdo va Dai Viet tap chi. Trong giai doan nay, dng cung viet kha nhieu vd hat bdi, cai luang va may tap ky ve cudc ddi cua dng. Tuy nhien hoat ddng van nghe
ciia dng trong giai doan nay thien ve khao cuu nhieu han.
Giai doan thu nam: Lai viet tieu thuyet ( 1952- 1958).
Nam 1952 ndi len phong trao dgc tieu thuyet Ho Bieu Chanh, nhieu ngudi da tim mua tieu thuyet ciia dng. Nam 1953 dng tiep tuc viet tieu thuyet de phuc vu cho doc gia. Nam 1954 dng rdi Go Cdng len Sai Gdn, d day dng dugc cac nha xuat ban, cac nha bao yau cau sang tac nhieu han dc phuc vu nhu cau ciia ddc gia.
Chi trong khoang thai gian tu nam 1953 den nam 1958, dng viet tdi 24 cuon tieu
thuyet ke ca nhung cuon dng dang viet dd dang.
Su nghiep sang tac ciia Ho Bieu Chanh da de lai cho ddi 64 quyen tieu thuyet. Day la ddng gdp to Idn cua dng ddi vdi nen van hgc nude nha. Dac biet la nhung cuon tieu thuyet ra ddi trong khoang thai gian tu nam 1912 den nam 1932, dugc xem la cd
dong gdp quan trgng cho viec hinh thanh nen tieu thuyet Viet Nam hien dai.
Su nghiep phong tdc cua Hd Biiu Chdnh
Trong toan bd sir nghiep sang tac ciia Ho Bieu Chanh thi so lugng tac pham phong tac chiem so lugng kha nhieu. Toan bd tieu thuyet cua dng cd 64 quyen thi trong do cd 11 quyen dugc phong tac tu tieu thuyet Phap va mot quyen phong tac tu tieu thuyet Nga. Trong quyen Chdn dung Ho Biiu Chdnh, Nguyen Khue cung da liet ke ra nhung tac pham phong tac ciia Hd Bieu Chanh:
Hinh thuc phong tac cd the hieu nhu sau: " Phong tdc Id chi giit cot truyin hay mot phdn cot truyin, con cdu chuyin hoan canh tdm ly, tu tudng, hanh ddng cua nhdn vdt, ldi van, diu do tdc gid sang tdc ra... nhdn viec nghe cdu chuyen cua ngudi, nghi din cdu chuyin ciia minh". [10;tr.383]
"Chua tdu Kim Quy tu Le comte de Monte Cristo (Alexandre Dumas)
Cay dang mui ddi- Sansfamille (Hector Malot)
Chut phdn linh dinh- Enfamille (Hector Malot)
Thaythong ngon - Les amours d'Esteve (Andre Theuriet)
Ngon cd gid dua- Les miserables (Victor Hugo)
Ke lam ngudi chiu- Les deuxgosses (Pierre Decourcelle)
Vi nghia vi tinh - Fanfan et Claudinet (Pierre Decourcelle)
Cha con nghia ndng - Le calvaire (Octave Mirbeau)
GVHD: Le Ngoc Thuy
19
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh
O theo thai- Topaze (Marcel Pagnol)
Ong Cu- L Aristo
Dod hoa tan — Le Rosaire
Ngudi that chi - Crime et Chdtiment" . [7, tr. 143] Vdi so lugng tac pham phdng tac nhieu nhu tha cho ta thay Ho Bieu Chanh da
cd sir anh hudng va tiep thu van hgc nude ngoai, ma chii yeu la van hgc Phap.
Tuy nhien so lugng tac pham phdng tac dugc liet ka ra chi mang tinh chat la tuong doi. Ngoai viec phdng tac tieu thuyet nude ngoai, Ho Bieu Chanh con phdng tac tha loai kich sang the loai truyen tha. Dd la truyen tha Vdy mdi phdi dugc phdng tac tu vd kich La xit cua Pie- Coocnay.
Hd Bieu Chanh cung tung ndi ve each vay muon truyen nude ngoai cua minh: " Doc tiiu thuyit hay tudng hatPhdp van ma toi cam thi toi lay chd cam do ma lam di, rdi phdng theo it nhiiu hodc lay do md sang tdc mot tdc phdm hoan toan Viet nam. Tuy toi ndi phdng theo ky thiit chi lay daiy md thdi, md cd khi toi con lat nguac tai daiy, lam cho cot truyin trdi hdn tdm ly, khac xa vditruyin Phdp". [13, tr.82]
Trong quyen Tiiu thuyit Nam bd cudi thiky XIX ddu thi ky XX cd bai viet ciia Ha Thanh Van Tinh hinh nghiin cicu tiiu thuyit chu Quoc ngu Nam bd cudi thi ky XIX ddu thi ky XX. Trong bai viet nay, tac gia da dua ra nhan dinh ve loi viet tieu thuyet ciia Hd Bieu Chanh: " Ho Biiu Chdnh la mot tiiu thuyit gia chiu dnh hudng loi viit tiiu thuyit theo phong cdch cd diin ciia van hoc Phdp thi ky XIX, cdng vdi tdm hdn nha Nho trong dao due. Cdi dac sac ciia tiiu thuyit Ho Biiu Chdnh Id d chd tdc gid ki cho chung ta nghe mot truyin nhiiu ly thu bang mot thic ngon ngit dai chiing". [ 1, tr. 41-42]
Qua nhan dinh nay, ta hieu phan nao ve loi viet tieu thuyet, gia tri ciia tac pham phong tac va cdng lao ciia dng. Du Ho Bieu Chanh anh hudng tu ldi viet tieu thuyet ciia Phap, nhung ndi dung ciia cac tac pham vSn dap ung dugc nhu cau ciia dgc gia.
Cac tac pham phdng tac ciia Ho Bieu Chanh ludn phu hgp vdi hoan canh Viet Nam, phu hgp vdi dao due, van hoa ciia dan tdc Viet Nam. Va nhung tac pham phdng tac do da dugc Viet Nam hoa hoan toan. Cac tac pham phdng tac ciia Hd Bieu Chanh ludn dat den chd tai tinh va kheo leo, khien cho ddc gia ludn cam thay thu vi vdi tac pham phdng tac: " Tic ay, toi cd y tim nhitng tiiu thuyit cuaHo Biiu Chdnh di md doc. Ndo la Nhan tinh dm lanh, Ngon cdgid dua, Chua tdu Kim Quy v.v... Toi doc chung nd trudc khi biit doc tiiu thuyit Phdp. Toi tin do la nhitng tiiu thuyit, ma chinh Ho Biiu Chdnh dat ra, tao cot chuyin, tao nhdn vdt vd long vao khung canh hoan toan Viet Nam (...) Din chicng doc dupe tiiu thuyit Phdp ndo la ciia Victor Hugo, ciia Balzac,
GVHD:Le Ngoc Thuy
20
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh ciia Zola, Hector Malot, Andre Theuriet... thi tdi lai tinh mong idn thic hai. Te ra nhitng di tdi ciia cdc tiiu thuyit Hd Biiu Chdnh chi Id nhitng di tdi ciia cdc tiiu thuyit trie danh nude Phdp, md Hd Biiu Chdnh da doc rdi. Khong phdi Ho Biiu Chdnh dich thudt md Hd Biiu Chdnh lai phdng tdc (...) Mac du luc ay minh biit rang nhitng nguyin tdc ciia (...) hay han nhitng ban dich ciia Ho Biiu Chdnh, nhitng phdng tdc ciia Hd Biiu Chdnh. Nhung md doc nhung nguyin tdc kia, tdi khong cd thu vi bang doc Ho Biiu Chdnh". [ 16, tr.32]
Qua y kien nhan xet ciia Ho Huu Tudng, khi dng tiep xiic vdi cac tieu thuyet phong tac cua Ho Biau Chanh, da chung minh dugc nhung gia tri, nhung dieu thu vi ciia cac tac pham phdng tac. Y kien nay da danh gia cao ve kha nang phdng tac tieu thuyet cua Hd Bieu Chanh. Chinh sir kheo leo ciia dng viec phdng tac tac pham, nan doc gia tin rang nhung tac pham phdng tac la nhung tac pham do dng tir viet ra chii khong chiu anh hudng tu cac tac pham khac.
Vdi so lugng tac pham phdng tac cuaHo Bieu Chanh dugc Nguyen Khue liet ka ra, da cho thay kha nang tiep thu va anh hudng cua Ho Bieu Chanh tu van hgc Phap la rat Idn. Va van hgc phuang Tay, nhat la van hgc Phap giu vai trd kha quan trgng trong sir nghiep sang tac cua Ho Bieu Chanh.
GVHD: Le Ngoc Thuy 21 SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh
CHlTONG 2
SIT TlTONG DONG GIlTA HAI TAC PHAM
PAUL VA VIRGININE VA SONG THAC VOI TINH
2.1. TlTONG DONG VE DE TAI
2.1.1. Tom tat noi dung 2 tac pham
Tac pham Paul vd Virginie Paul va Virginie la tieu thuyet viet ve moi tinh cua hai ban tre Paul va Virginie
tran mot hdn dao cua An Do Duong. Cau chuyen dugc bat dau nhu sau:
Vao nam 1726, mot ngudi tre tu6i ten la De la Tour, tuy thudc mot gia dinh giau cd, nhung lai rat ngheo den sinh song d day vdi ngudi vg tre. Ngudi nay khong hieu vi ly do gi bi gia dinh choi bd khong giiip do, uqu rat buon va chi mot thai gian sau da tu tran de lai ngudi vg tre dang mang thai dua con dau long. Ba De la Tour va ngudi hau gai da den lien rut ve nai hoang vang nay, va d chinh nai day, nai cd hai tup leu hoang nay, ba da gap dugc ba Macgarit, mot nan nhan khac cua dinh menh. Ba nay bi mot ga quy tdc lira gat. Hai ngudi phu nu nay gap nhau trong canh kh6 va hg da trd thanh doi ban than thiet. Vdi thai gian tinh cam ngay cang gia tang ciia hg chi cd the so sanh vdi sir quyen luyen ngay cang sau dam giua hai dua con cua hg: Paul va Virginie. Dugc song gan nhau va dugc nudi duang nhu hai anh em, cap thieu nien nay khi Idn lan thay rang hg khong can gi hon la niem vui dugc song ben nhau. Roi vao diing liic Virginie cam thay biet yeu thi vi Thong Doc ciia hdn dao, dng De la Bourdonnais cho biet la dng nhan dugc mot la tha cua mot ba cd da gia ciia ba De la Tour, vi thay minh gan dat xa trdi nan muon chau gai minh la Virginie ve d vdi minh. Ong Thong Doc co thuyet phuc Virginie nan di trong liic nang thoai thac. Tuy nang khong muon rdi xa Paul va gia dinh, nhung dng Thong Doc va dng cha sd cd mot anh hudng qua Idn khian Virginie danh phai chiu ve Phap. Vao liic do ngudi ta sg Paul phat dien, phat cuong len. Sau khi ngudi yau di roi, chang buon ba trd lai tat ca nhung nai chon hai ngudi thuang gap nhau, nhat la dudi nhung goc dua dugc trong ngay hg mdi chao ddi va van dugc hg coi nhu bieu tugng cho moi tinh cua hg. Thatir Virginie gui ve cho thay nang cang ngay cang gap nhieu dieu khd khan. Va Virginie cho biet nang khong con chiu dung noi, da cai vavdi bacd va da bi batu bd khong cho hudng gia tai. Nang han hoan
GVHD: Le Ngoc Thuy
22
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh
bao tin se trd lai dao. Paul sung sudng den gan phat dian, chang ra bd bien chd ddn con tau se mang tra tinh yeu vg cho minh. Dinh menh trd treu thay, vao liic tau gan ve tdi ban, mot con giong bao Idn bong noi lan. Bien ddng du ddi, gid rit xe trdi lam trai tim nhung ngudi dang chd dgi ua mau. Va roi tam tham kich da xay ra, vi con tau da chim nghim. Virginie da bi song nhan chim ngay trudc mat nhung ngudi dang rdng vdng tay tudng da nam bat dugc bong hanh phuc. Ke den day dng gia phuc hau da khong cam dugc nude mat khi cho biet ket thuc bi tham cua hai gia dinh hien hoa dao due do: Paul vi khong chiu ndi niem dau nan mot thai gian sau da binh va chet theo Virginie - mot thai gian ngan sau cai chat ciia Paul hai ba me ciing theo nhau qua ddi.
Tac pham Song thdc vdi tinh
Neu Paul vd Virginie la tiau thuyat viet ve moi tinh cua hai ban tre Paul va Virginie tran mot hdn dao ciia An Dd Duong, thi Song thdc vdi tinh la cau chuyen xoay quanh mdi tinh ciia Xuan Son va Thu Thuy tran hdn dao Phii Quoc.
Vi tinh canh dau buon nen ngudi phu nu ten La da cung vdi ngudi chii tan Hai Cudng rdi Sai Gdn ra dao Phii Quoc sinh song. Cd Le von la con cua mot nha binh dan d Sai Gdn. Cd yeu mot anh con nha giau d Cau Kho lam trong mot sd Idn cua nha nude. Sau nhung thai gian gan gui nhau, cd Le da mang thai. Va thai gian nay thi ngudi yeu cua cd ciing da di cudi vg. Cd bi gia dinh danh du6i khong cho d. Dugc su giup do ciia chii Hai Cudng, cd La cung vdi chii ra dao sinh song. Cd da sinh mot dua con trai va dat ten la Xuan Son. Mot horn cd mot ngudi tir dat lien ra dao vdi y dinh ban dau la tim chua de di tu. Ngudi nay ten la Thian Huang, cd ra dao cung vdi mot ngudi chau gai, khi do cd cung dang mang thai. Cd Thian Huong la mot ngudi co hoc thuc. Trong thai gian di hgc d Sai Gdn, cd da quen vdi anh sinh vian con nha quan d Nhat Tao va hai ngudi hiia hen tram nam song thac vdi nhau. Nhung hai ban gia dinh khong dong y nan hg da dat nhau lan Nam Vang sinh song. Hai ngudi d vdi nhau dugc hon mot nam, thi ngudi chong benh va chet. Vi the cd rat buon, nan cd mdi ra dao de tim cho de tu. Sau khi dugc tiep chuyen vdi cd Le va Hai Cudng, cd Thien Huang cung vdi diia chau gai da quyet dinh d lai dao nay sinh song ma khong di tu. Cd da nhd Hai Cudng cat nha. The la mot ngdi nha ciia cd Thien Huong dugc cat sat vdi nha ciia cd La. Tinh cam ciia hai gia dinh that la than thiet vdi nhau. Khong bao lau, Cd thien Huang cung da sinh mot be gai, dat tan la Thu Thuy. Tinh cam cua hai gia dinh cang gan bd nhau han, khi hai diia tre ludn gan gui nhau va khong liic nao xa nhau dugc. Nhd su cham chi ciia chii Hai cudng va Diep nan gia dinh cung cd thu nhap. Cang Idn tinh cam cua Xuan San va Thu Thuy cang ben chat ban nhau. Va hai ba me cung cd y dinh sau nay cho hai ngudi ket nghia vg chong. Hai gia dinh da sinh song tren hdn dao
GVHD: Le Ngoc Thuy
23
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Biiu Chdnh
nay da dugc mudi sau nam. Mot hdm cd ngudi vao nha cho hay quan Quan cho ddi Hai Cudng ra hau viec. Thuc ra quan Quan cd quen biet vdi Khai Quang- ngudi tinh ciia cd Le, nan dng da tim tin tuc ve Hai Cudng va cd Le giup Khai Quang. Sau mot thai gian thuyet phuc cua quan Quan va dng Phan Cao, Xuan San da dong y di cung vdi Hai Cudng va dng Phan Cao vao Sai Gdn tham cha. Nhung ngay vang Xuan Son, Thu Thuy ludn buon rau va khong an uong gi ca. Nang than thd ra nhung nai da tung vui dua vdi Xuan San. Nhung thu tu ciia Xuan San gui ve cho hay chang song rat vui, dugc di hgc tieng Phap, dugc cha va dng ndi het long thuang yeu. Vi xa Xuan San nan benh tinh cuaThu Thuy cang nang, nen cd La phai viet thu gui cho Khai Quang de dua Xuan Son vg. Va Khai Quang da viet thu tra ldi va cho hay ngay ve cua Xuan Son de d nha ra ddn. Biet tin nay, Thu Thuy vd cung vui mung. Thu Thuy cung vdi ngudi nha ra ddn Xuan San. That khong may, khi con tau gan cap ben thi bien ddng du ddi. Con tau khong chong lai song gid nan tau da bi chim. Khi nhin thay con tau bi chim, Thu Thuy da xiu va dap dau vao cue da. Dugc sir ciiu vdt cua nhung ngudi dan, Xuan San da dugc cuu sdng. Khi Xuan Son tinh day va trd ve nha, cung la liic Thu Thuy tat hai. Thu Thuy mat roi, Xuan Son vd cung dau buon va cu nam ban md Thu Thuy. Khong bao lau, Xuan Son cung chat. Hai ba me buon tiii khong chiu dung dugc. May nam sau, cd Thian Huang ciing chet, roi ke tiep Hai Cudng ciing mat. Cd La thi ve Sai Gdn song vdi Khai Quang. Con Diep cung vg Sai Gdn song chung vdi gia dinh CdLe.
2.1.2. De tai cua tac pham goc
Di tdi Id mot phuang diin cua ndi dung tdc phdm, nd chi pham vi hien thuc cu
thi da duac nhd van nhdn thicc lua chon vdphdn dnh trong tdc phdm. [8, tr. 116]
De tai ciia tac pham van hgc khong nhung gan vdi hien thuc khach quan, ma con do lap trudng tu tudng va von song cua nha van quy dinh. Thong qua de tai, nha van con khai quat len nhung chii de cua tac pham, nhan vat va tinh each ciia nhan vat.
Cac hien tugng ddi sdng ludn cd the lien ket vdi nhau thanh loai theo moi lien he ca ban ngoai va ban trong giua chiing. Vi the viec xac dinh de tai van hgc cd the theo gidi han ben ngoai va ben trong ciia pham vi hien thuc dugc phan anh trong tac pham.
Trong tac pham Paul vd Virginie, tac gia Bernardin de Saint- Pierre da xac dinh pham vi hien thuc cu the phan anh la tinh yau manh liet, thong qua moi tinh cua Paul va Virginie. Tac pham thudc de tai tinh yeu va so phan tinh yau trong moi quan he vdi moi trudng ben ngoai.
GVHD: Le Ngoc Thuy 24 SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De SaintPierre denSong thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh
Md dau tac pham Paul vd Virginie, cau chuyen tinh nay dugc gidi thieu thong qua ldi ke ciia mot dng gia: " Chau a! Cdch day khoang haimuai nam, d hai tup liu vd miing dat nay, cd hai gia dinh sdng trong hanh phuc. Cdu chuyin that Id cam ddng; nhung d hdn ddo nay, trin duang di chau My cd ngudi chau Au ndo quan tdm din vdi ba so phdn hen mpn? Vd ndo cd ai muon sdng a do, tuy sung sudng nhung ngheo khd vd chang ai biit tdi". [ 6, tr.317]
Chinh sir cam ddng tu cau chuyen, nan nhung ngudi khi lan dhx dat chan len vung dao nay deu mong muon dugc nghe cau chuyen tinh ay: " Neu cu cd thi gid, xin cu ki cho chau nghe cdu chuyin cu biit ve nhung ngudi trudc day a nai hoang vdng nay, va xin cu tin rang mac du con ngudi ta cd bi nhitng thien kiin xa hdi lam cho hu hong nhdt, van thich duac nghe ndi din hanh phuc do thiin nhiin vd dao dice ban cho". [6, tr. 318]
Cuoc tinh cua Paul va Virginie da dugc dng gia ke chuyen het ldi khen nggi. Ong da khen nggi ve tinh cam ma hg da danh cho nhau: " Ngudi ta chang dung nhitng tdm dd cam thach trin nhung ndm md xodng xinh vd cung chang khac nhung ldi ngai ca dice hanh ciia ho, nhung tiing tot ciia ho khong thi md phai trong trdi tim ciia nhung ngudi da giup da. Hinh bong ho khong can din dnh sdng chdi loi md luc con sdng ho da xa lanh, nhung niu nhung hinh bong do con quan tdm din cdi gi tren trdi dat nay chdc han nd se thich lang thang trin nhitng mdi nhd tranh, nai dice hanh can mdn, thich an ui su ngheo khd khong bang long so phdn cua minh, thich nudi duang trong trdi tim nhitng trai gai yiu nhau mot ngon lua vung bin, long yiu thich nhung diiu tot tunhiin, long yiu lao ddng vd so haiciia cdi". [6, tr.434- 435]
Va khi cau chuyen tinh nay dugc cu gia ke xong thi ca cu gia va ngudi nghe deu khde. Hg da khdc vi thuang cam cho so phan ciia ddi ban tre: " Vica ndi nhitng ldi ay, cu gid tot bung vica bd di vd khdc; vd tdi da khdc nhiiu lan trong khi nghe cu ki cdu chuyin buon thdm ndy". [ 6, tr.436]
Qua nhung ldi ke ciia ong gia ve cau chuyen tinh, ta nhan thay dugc tinh yeu chung thuy ciia ddi ban tre tran vung dao nay. Va ta con nhan thay dugc tam long chan thanh cua hai ngudi yau nhau. Nhung giot nude mat cua cu gia ke chuyen va ngudi nghe da cho thay dugc kat thuc buon tham ciia cau chuyen tinh.
2.1.3. De tai cua tac pham phong tac
Hinh thuc phdng tac cd tha hieu nhu sau: " Phdng tdc Id chigiit cot truyin hay mot phdn cot truyin, con cdu chuyin hoan canh tdm ly, tu tudng, hanh ddng cua nhdn
GVHD: Le Ngoc Thuy
25
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh vdt, ldi van, diu do tdc gid sdng tdc ra... nhdn viec nghe cdu chuyin cua ngudi, nghi din cdu chuyin ciia minh". [10, tr.383]
Tac pham Sdng thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chanh dugc xem la tac pham phdng
tac tu tac pham Paul vd Virginie cua Bernardin de Saint- Pierre.
Da tai ciia tac pham Sdng thdc vdi tinh la tinh yeu va so phan cua tinh yeu trong
mdi qua he vdi mdi trudng ben ngoai.
Nhu vay qua cac tac pham van hgc phdng tac, ta cd the giao luu vdi nhau va van hoa, ma moi ben deu giu dugc ban sac riang cua minh. Phdng tac dat tdi cho tai tinh va kheo leo, neu ngudi dgc khdng nhan ra viec cam tac vi tdt ca cau chuyen, tam ly, tu tudng nhan vat deu cd ve thuan tuy dan tdc.
Cau chuyen tinh trong tac pham Song thdc vdi tinh ciing dugc gidi thieu thong qua ldi ke ciia mot cu gia. Nhung ldi ke cua cu ve da ggi cho tac gia nhd den cau chuyen tinh trong tac pham van hgc cua nha van Phap: " Chuyin cu ndi sao mudng tuang nhu thiin tinh sic ciia chang Paul vd ndng Virginie do nha van hdo Phdp Bernardin de Saint- Pierre viit ngay xua, mot di tinh thanh thiit, nhd ban hdn bdi dap nen duac du yim an vui, rdi lai bi laidanh ldi cuon mdphdi ra rdi chithit. Duac nghe cdu chuyin "Sdng thdc vdi tinh" ndy, chung tdi cam xiic cue diim, quyitphdi ra tan nai md thdy ddu tich cua cap nam nu thanh nien chit vi tinh do. Cu ky Ido hica se dua chung tdi di xem hai cdi md nam songsong trin ddi, lai cd mot cdi md cua mot bd me nam trin md gin giit".
Tuy dugc nghe ke ve cau chuyen tinh nay da rat lau, nhung tac gia van con nhd ro ve cau chuyen ay. Va thai gian da trdi qua rat lau, nhung tac gia da mong muon den vdi hdn dao Phii Qudc de dugc xem dau tich ciia ddi tinh nhan ay. Dieu nay da cho thay dugc sue hap dan cua cau chuyen: " Nhung ra tdi Phu Qudc thi cu ky lao ndi chuyin vdi chung tdi cdch mudi ba nam trudc, cu da chit lau rdi. May nhd cd nguai khdc ciing biit chd nan nhdn cua di tinh a hdi trudc, ho dua diim chiing tdi qua rach leo ddi, vet cay lin niii, din mot cdi sudi nude trin cao chdy xudng ro re, chdy qua cdi trang nhd cd mdy cay dua dicng xa ro cdi coc. Ngudi chi khoanh dat dua bin khe nude md ndi do Id chd nan nhan cua di tinh cat chdi sdng ham hut vdi ngay xua, rdi chi lin trin sudn nui md ndi do Id md ciia mdy ngudi dau khd vi tinh, da trd diet no tran nen mdi duac ngan thuyin gidc ".
Nhung ngudi tung dugc nghe ke ve cau chuyen tinh nay thi vd cung cam ddng.
Va hg danh nhung giot nude mat de khdc thuang cho ddi tinh nhan bat hanh nay: " Chiing tdi bdi trudc md md khan vdi, rdi dicng nhin quang canh rung nui bao la. Chiing tdi dau ddn bdi hdi din roi nude mdt".
GVHD: Le Ngoc Thuy
26
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paulvd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Songthdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
Khi hieu dugc sir bi tham trong tinh yeu ciia ddi ban tre, ngudi nghe cau chuyen nay cang cam thay buon han. Va hg cam thay nuoi tiee cho hanh phuc cua ddi tinh nhan bat hanh nay: " Rat tiic cho ngudi ddi cd sdn hanh phuc di nhiin ciia nui rung, trdi nude danh di md khdng chiu an hudng lai lan ldi tranh dua nhau md tim thic hanh phuc gi ddu nin mdi bi tai hoa ".
Cau chuyen tinh nay se dugc cac ban tre ddn nhan. Va nd se trd nan bk tu vdi thai gian. Du cho ngudi dgc cd liic trach ddi ban tre nay, nhung hg van san long bd qua va xem cau chuyen tinh nay day y nghia: " Ve Sdi Gdn hdm nay, chiing tdi gdp cdc ldi cua lao su md td lai thanh thiin thdm su "Song thdc vdi tinh "di cdng hiin cho cdc ban thanh niin nam nu da biit doc thien tinh sic nay, chdc khdng vui md cd le phdi gian. Nhung nghi vi phdi cd buon rdi mdi duac vui, phdi cd gidn thi mdi biit thuang, bdi vdy chung tdi khdng cdu ni cdng lao, chi mong khdi ldi chap trach ".
De tai ciia tac pham Sdng thdc vdi tinh dugc tac gia gidi thieu day sue hap dan. Vi the nd lam cho nhieu ngudi mong muon tim hieu vh cau chuyen tinh nay. Vdi nhung y kien khach quan tu nhung ngudi dugc nghe ke ve cau chuyen nay da phan nao nau len dugc cai hay ciia cau chuyen.
Hai tac pham Paul vd Virginie va Sdng thdc vdi tinh cd su tuang dong ve de tai. Dd la cung viet ve tinh yeu va sd phan ciia tinh yeu trong moi qua he vdi mdi trudng ban ngoai. Nhung d moi tac pham deu cd nhung net riang phu hop vdi nen van hoa, quan niem ciia moi dat nude. Tac pham phdng tac Song thdc vdi tinh cd de tai tuang dong vdi de tai cua tac pham goc Paul vd Virginie, dieu nay da the hien dugc kha nang cua Ho Bieu Chanh trong viec phdng tac tac pham. Va dng da tiep thu gan nhu trgn ven ca de tai va cam hung sang tac tu tac pham goc Paul vd Virginie. The nhung khi dng phdng tac tac pham thi tac pham phdng tac nay van cd nhung net rieng. Vi the ngudi dgc khd cd the biet rang tac pham Song thdc vdi tinh dugc Ho Bieu Chanh phdng tac tir tac pham van hgc Phap Paul vd Virginie cua nha van Bernardin de Saint-
Pierre.
2.2. TlTONG DONG VE KIEU COT TRUYEN
2.2.1. Vai van de ve cot truyen
" Cot truyin Id su thi hien cdc y nghia cua chudi su kiin trong mdi liin hi nhdn qua liin tuc. Hay ndi cu thi han cot truyin Id cdi loi diin biin ciia truyin tic liic xay ra
GVHD: Le Ngoc Thuy 27 SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Cd the tim thay qua mot cot truyen hai phuang dien gaii bd vdi nhau: mot mat, cot truyen la mot phuang dien bdc Id nhan vat, nhd cdt truyen, nha van the hien su tac dong qua lai giua cac tinh each nhan vat; mat khac, cot truyen con la phuang tien de nha van tai hien cac xung dot xa hdi. Nhu vay cot truyen vua gdp phan bdc Id cd hieu qua cac dac diem moi tinh each, to chuc tdt he thong tinh each, lai vua trinh bay mot he thong sir kien phan anh chan thuc xung dot xa hdi, cd sue ldi cuon va hap dan ngudi doc.
Va phuang dien ket cau va quy md ndi dung, nhin chung cot truyen dugc chia
Tic Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh cho din kit thuc. Cot truyin khdng phdi la yiu td tdt yiu cua moi loai tdc phdm van hoc". [8,tr.304]
Ca sd chung ciia mgi cot truyen, xet den cung la nhung xung dot xa hdi dugc khiic xa qua cac xung dot tinh each. Moi cot truyen deu trai qua mot tien trinh van ddng cd hinh thanh, phat trien va ket thuc. Vi the moi cot truyen thuang bao gom cac thanh phan: trinh bay, that mit, phat trien, cao trao va md mit.
" Trinh bay Id gidi thieu khdi qudt vi bdi canh xa hdi, cdc diiu kiin lam ndy
thanh hai loai: cdt truyen dan tuyen va cot truyen da tuyen.
sinh xung dot va tinh hinh budi ddu ciia nhdn vdt". [8, tr.304]
" That nut Id cdc su kiin lam phdt sinh mdu thudn danh ddu diim khdi ddu cua mot quan hi tdt yiu se tiip tuc phdt triin. Phdn that nut cd nhiim vu bdc Id true tiip nhitng mdu thudn duac tich tu mot cdch dm i tic trudc, cdc nhdn vdt se dicng trudc nhung thic thdeh, ddi hdi phdi bay td nhitng thdi dp, chon lua cdch xu su, hanh ddng, phdn ung vd tic do bdc Id tinh cdch ". [ 8, tr.303]
" Phdt triin todn bd cdc su kiin thi hien su triin khai, van ddng cua cdc quan hi vd mdu thudn da xdy ra. Tinh cdch cua cdc nhdn vdt chu yiu duac xdc dinh trong phdn nay". [8, tr.303]
" Cao trdo hay con gpi Id dinh diim, Id su kiin thic thdeh cao nhdt, tdt ciing nhdt ddi vdi nhdn vdt, la cdc su kiin ddn din budc ngodt lan nhdt ciia su phdt triin ciia truyin. Vi thi nd can phdi dupe gidi quyit theo mot chiiu hudng nhdt dinh va cu thi. Chuc nang ciia cao trdo Id dua din su chdm diet ciia suphdt triin ". [ 8, tr.303]
" Md nut Id su kiin quyit dinh ki ngay sau cao trdo. Ddy Id phdn gidi quyit xung dot, mdu thudn cua tdc phdm mot cdch cu thi. Ddy laphdn thi hien todn bd kit qua cua todn bp xung dot ciia cdt truyin. Md nut Id suxod bd nhitng xung dot, nhung khdngphdi bao gid ciing xod bd duac mdu thudn ". [ 8, tr.303- 304]
GVHD: Le Ngoc Thuy
28
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paulvd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Songthdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
Tuy nhian dieu dang luu y la cot truyen khdng nhat thiet khi nao cung day du, tach bach cac phan nau tren. Cau triic cua cot truyen con tuy thudc vao quan he tham ml cua tac gia ddi vdi hien thuc.
2.2.2. Kieu Cot truyen eo le, ngang trai
Tac pham Paul vd Virginie Trong tac pham Paul vd Virginie, tac gia Bernardin de Saint Pierre da xay dung cdt truyen mang tinh eo le va ngang trai. Sir eo le va ngang trai nay dugc the hien chu yeu tir luc bat dau va kat thuc cuoc tinh cua Paul va Virginie.
Trong tac pham Paul vd Virginie, phan trinh bay dugc bat dau tu cuoc ddi cua hai ngudi phu nu cho den canh sinh song cua hai gia dinh hg tren vung dao In- do- frangxa. Ba Da La Tua da bi gia dinh tu bd vi ket hdn vdi mot ngudi khdng thudc ddng doi quy tdc. Vi the gia dinh ba da quyet dinh den nai khac de sinh song. Gia dinh ciia ba da gap khdng may vi ngudi chong da chet trong liic den Madagaxca de lam an. Tha la ba Da La Tua trd thanh goa bua, bung mang thai va ciia cai con lai chi moi mot ngudi phu nu da den. Cuoi cung ba da cung vdi ngudi phu nu da den tim den mot nai de sinh song. Con ba Macgarit trudc khi den vdi vung dao nay sinh song thi ba cung da gap nhieu dau kho trong cuoc song. Vi nhe da nan ba da tin vao ldi hiia hdn cua mot ga quy toe, va ba cung bi gia dinh tu bd. Ba Macgarit da mua mot bac da den gia va ba quyet dinh tim den mot nai xa xdi de sinh song. Tran vung dao In- da- frangxa, baDa La Tua va baMacgarit da gap nhau. Hai gia dinh hg rat than thiet va thuang yau nhau. Hg ludn quan tam va giup dd lan nhau. Dac biet la su thuang yeu, quy men nhau ciia ddi ban tre Paul va Virginie. Chiing la nhung ngudi dugc sinh ra va Idn len giua thian nhian tuai dep. Moi ngay trdi qua la mot niem vui vdi hg. Cang Idn Paul va Virginie cang quyen luyen va thuang yau nhau han. Hg cam nhan dugc rang cudc song nay hg can phai cd nhau. Nhung hg la nhung ngudi dugc sinh ra tren mot dat nude ma nai do van con ton tai nhung tuc le hdn nhan ngat ngheo. Vi the ba Da La Tua ludn lo lang cho con gai minh sau nay: " Neu tdi chit di, thi chau Virginie khdng ciia cdi se ra sao". [6,tr. 328]
Cho nen ba da cau cuu den ngudi ba con d Phap. Liic dau ba Da La Tua khdng nhan dugc sir dong y cua ngudi ba con. Nhung sau mot thai gian, thi ba ta da ddng y nhan nudi Virginie.
Chinh sir dong y giup do ciia ngudi ba con d Phap se dan den cudc chia each ciia Paul vaVirginie. Moi that mit ciia cau truyen dugc bat dau khi Virginie diing trudc
GVHD: Le Ngoc Thuy
29
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh quyet dinh rdi xa gia dinh va ngudi yeu cua minh. Vi nghe theo nhung ldi ddng vien ciia mgi ngudi nen Virginie da quyet dinh sang Phap. Vdi nhung ngudi xung quanh cho rang nang phai di de dugc hudng gia tai cua ngudi hg hang: " The thi it nhdt Id cd con gai cua bd con tre vd di thuang kia bd khdng thi khdng di cd mat quyin thica ki mot tdisdn lan nhu thi mot cdch vd ly". [6, tr.464]
Con ba Da La Tua muon con minh sang Phap vdi mong muon tao hanh phuc sau nay cho con, nhung suy cho cung van la vi gia tri vat chat: " Con a, cdc ngudi hau nhd ta da gid; Paul thi con qua tre, bd Macgarit da cd tudi con me thi dm yiu; niu me chit di thi con se ra sao, tiin bac khdng cd, a giua vung hoang vu nay? Con se chicon mot than mot minh khdng ai cd thi dd dan con, di kiim sdng, con phdi suot ddi cudc dat quan qudt. Nghivdy, me rdt dau long". [6, tr.366]
Vdi quyit dinh sang Phap, Virginie danh phai song xa ngudi yeu ciia minh. Sir
ra di ciia nang da dG lai su dau kho, nhd thuang cho Paul.
Phan phat trien ciia cot truyen la dien bien nhung trang thai tam li ciia Paul khi song xa Virginie va cudc song ciia Virginie tran dat Phap. Nhung thang ngay sdng xa Virginie, Paul da cam thay cudc sdng minh gid chang cd gi y nghia: " Oil Chau thiiu Virginie. Khdng cd cd ay, chau khdng cd gi cd, cd cd, chau cd tdt cd ". [6, tr.395]
Cot truyen dat den cao trao la hoan canh song ciia Virginie tran dat Phap. Cudc sdng ciia nang nai day chang dugc tot dep nhu nhung mong mudn liic dau. Nhung thu tu gui ve nang da cho biet cudc song ciia minh. Nang ludn chiu sir ap dat, rang budc cua ba bac: " Bd bdc cdm con thu tu ra bin ngoai, theo y bd, cd thitrd nggi cho nhitng du kiin lan bd du dinh cho con. Chi cd bd Id cd thi tham con, qua mpt bice chdn song, vd cd mpt dng cdng hdu bgn ciia bd, theo bd ndi, rdt thich con. Ndi cho that, con chang ua gi dng ta, mac du niu con cd ua mpt ngudi ndo chang nita ". [6, tr.381]
Virgninie va ba bac da cd nhung mau thuan vdi nhau. Vi the ba ludn doi xu tan nhan vdi nang: " Cd da chiu dung qua nhiiu nhitng ddi xu tan nhdn cua bd bdc; bd mudn ep duyin cd rdi tudc quyen thica ki cua cd; vd sau ciing dudi cd vi In-do- frdngxo trong mua giong bao". [6, tr.407]
Md nut ciia cot truyen thong qua su kien Virginie trd ve. Virginie da trd ve que ngay trong mua giong bao va nang da gap khdng may. Con tau da bi chim va nang cung vlnh vien ra di. Sir ra di ciia nang da de lai kho dau cho ca gia dinh ma nhat la Paul. Cai chet cua Virginie tuy dan den sir cham dirt ve nhung thang ngay song khdng hanh phuc, nhung de lai trong long nhung ngudi than su dau kho tdt cung. Dong thai, nd con dan den thach thuc Idn trong cudc song ciia Paul. Paul se song ra sao khi khdng con sir ton tai ciia Virginie ban canh. Paul ludn buon va dau kh6: " Em mot minh tha
GVHD: Le Ngoc Thuy
30
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De SaintPierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh
than vao vudn, ngdixudng goc cay dua ciia Virginie, mat dam dam nhin ddng nude ".
[6,tr.419]
sdng hanh phuc ciing ngudi yau.
Cudc sdng ciia Paul bay gid chi con biet hoai niem ve qua khu vdi nhung ngay
Md mit ciia cdt truyen la nhung kat qua vd cung eo le va ngang trai. Dung trudc cai chat ciia ngudi yau, Paul trd nen dau buon va tuyet vgng. Tu trudc hg da cam nhan dugc rang cudc sdng nay hg ludn can phai cd nhau. Nhung bay gid chi con lai minh Paul, nan chang cam thay cudc song chang con gi la thu vi: song ra sao khi khdng con su ton tai cua Virginie ban canh. Paul ludn buon va dau kho: " Ba tudn le sau, Paul da cd thi di dgo duac, nhung thi chat em cdng khoe lin, thi hinh nhu em ciing cdng dau buon han. Em dicng dung trudc moi viec, cdi nhin nhu da tat ngdm, ai hdi cdi gi em khdng dap mot ldi". [6, tr.419]
Su dau buon khdng the lam cho con ngudi cd the diing vung dugc. Paul cung da ra di de dugc song cung ngudi yeu minh ban kia the gidi, hai ba me roi cung ra di. Hai gia dinh ra di trong su dau buon. Sir ra di cua hg cung la su giai thoat nhe nhang, de hg khdng phai song trong nhung ngay dau kh6. Con ba bac d Phap thi cung nhan dugc mgt sir trung phat thich dang: " Bd bdc vd nhdn dgo chang chiu duac lau su tricngphgt tdi bgo nguac cua bd ta. Nhd nhiiu chuyin tdu liin tiip din ddo nay, tdi duac biit bd ta bi khi udt bdc lin gidy vd, sdng khdng ndi md chit ciing khdng duac ". [6, tr.433]
Sir eo le va ngang trai ciia cau truyen do chinh la cudc song d nhung nai dan sa, gian di mdi that sir la nai ciia thien duang hanh phuc, con cudc song d nhung nai tudng chung nhu hanh phuc lai la nai din den nhung bat hanh. Nhung con ngudi van mang trong minh nhung ao tudng di tim hanh phuc d nhung nai chat chua biet bao dau khd cua cudc sdng.
Sir eo le va ngang trai cua cau truyen con the hien d cho hai ngudi yeu nhau nhung hg khdng dugc song hanh phuc ben nhau. Bdi tinh yeu ciia hg ludn bi sir ngan each. Va cd sir can thiep cua van minh vat chat, do la tai san cua ba bac d Phap va hg con bi rang budc bdi nhung tuc le hdn nhan ngat ngheo. Con ngudi con le thudc nhieu vao vat chat ma chua that su dat tinh cam len tran. Neu vugt qua dugc nhung tuc le hdn nhan ngat ngheo va khdng quan tam den vat chat, thi mgi ngudi se khdng khuyan Virginie sang Phap. Va khi ay nang se cd cudc song hanh phuc tren hdn dao nay.
Trong tac pham phdng tac Song thdc vdi tinh, Ho Bieu Chanh cung da xay dung
cdt truyen mang tinh eo le va ngang trai.
Trong tac pham Sdng thdc vdi tinh, phan trinh bay cua tac pham la sir gidi thieu va hdn dao Phii Qudc va hoan canh song cua hai gia dinh tran hdn dao nay. Hdn dao
GVHD: Le Ngoc Thuy
31
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Songthdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
Hai gia dinh rat than thiet vdi nhau va su than thidt ay dugc the hien qua ddi ban Xuan San va Thu Thuy. Tu nhd hg da song gan nhau, ndn hg ludn thuang yeu, quan tam nhau. Cudc song cua hai gia dinh tren hdn dao nay rat hanh phuc. Thai gian hai gia dinh sinh song nai day da dugc mudi sau nam, va do ciing la thai gian hg song xa lanh vdi cudc song phon hoa ben ngoai. Nhung roi mot sir kien xay ra lam cho hg phai suy nghl tdi qua khii cua minh. Dd la viec Khai Quang nhd quan Quan tim giup vg con minh va mong muon dugc rude vao Sai Gdn sinh song. Mac du hg da chgn cudc song lanh ddi nhung hg khdng the nao tu bd dugc nhung tinh cam trudc mot each de dang. Ciing nhu cd Le khdng mudn Xuan Son qudn di nguon cdi cua chinh minh. Vi the cd cung khdng bat budc Xuan Son di hay d. Xuan San dang diing trudc su chgn lira cho minh la di hay d. Neu d lai thi dugc song cudc song hanh phuc nhu nhung ngay nao, nhung lai khdng dugc nhin nhan cha va dng ciia minh. Con di thi danh phai de lai nai day nhidu ndi nhd.
Phii Qudc dugc tac gia gidi thieu tu vi tri dia ly cho den canh quan thian nhian va tiem nang phat trien kinh te. Ve vi tri dia li: " Phii Qudc ndm trong vinh Thdi Lan, cdch thi xa trdn Hd Tiin chicng bdn nam chuc hdi ly, nghia Id keo duang ngay khdng tdi mpt tram cay so ngan ". Hdn dao Phii Qudc con la noi tieng vdi nhung dac san nhu nude mam, ho tieu,... Nai day con cd nhieu tiem nang de phat trien ngu nghiep, ndng nghiep va khoang nghiep. Tren hdn dao Phii Quoc nay cd hai gia dinh tu nai khac den sinh song. Phii Quoc vua la nai de hg sinh song, vua la nai de lanh xa thuc tai dau kho. Hai ngudi phu nu chju dau kh6 trong cudc song la cd La va cd Thien Huang. Hg cd hoan canh gan giong nhau la deu bi gia dinh tu bd. Nhung nguyen nhan dan den sir tu bd ay thi moi ngudi cd mot nguyen nhan khac nhau. Vi lay mot ngudi khdng ddng ton giao nan cd Thian Huong da bi gia dinh tu bd. Vi the cd cung vdi chong lan Nam Vang lam an sinh song, nhung d day chang bao lau thi chong cd chet. Khdng nai nuang tua, nen cd cung vdi diia chau gai tim den hdn dao nay. Con hoan canh ciia cd Le thi ciing chang khac gi hoan canh cua cd Thien Huang. Cd Ld vaKhai Quang tu do yau thuang, an d vdi nhau va da mang thai, nhung vi chu hieu Khai Quang da di cudi vg khac. Cd da bi gia dinh danh duoi. CM cd la Hai Cudng dua cd ra Phii Quoc sinh song. Khdng lau sau cd sinh dugc diia con trai la Xuan Son. Tren hdn dao nay, cd Ld va cd Thien Huong da gap nhau. Hg da ket nghia chi em. Cd Thien Huong cung da sinh dugc mgt diia con gai la Thu Thuy.
Quyet dinh di hay d cua Xuan San da tao su that nut cho cot truyen. Luc dau Xuan San ciing chang muon di: " Con cung mudn a day vdi md. Con di rdi con bd ngogi, bd hai md, bd Thu Thuy, bd di Diip hay sao? Nhudi hit thi con chiu di".
GVHD: Le Ngoc Thuy 32 SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
Nhung vdi nhung ldi khuyan cua ngudi than cung da lam cho Xuan Son thay doi quyet dinh ciia minh. Vdi dng Hai thi nghi rang: " Tinh cha con vdi nghia va chong Id dgo thien nhien chic gi. Niu chu cdm can khdng cho con vi gdn chong, khdng cho Xudn San vi cho biit cha, thi chu da ldi hica hen, mdt long tin cay ciia ngudi, md chu
con trdi vdi dgo thiin nhiin ".
Nan dng da dua ra quyet dinh riang cho minh: " Ngoai phdi dua con vao Sdi Gdn cho cha con biit nhau rdi con mudn a vdi cha hay la trd vi day md d vdi ngogi thi tuy con hodc do cha con lieu dinh chic khdng le ngogi gidnh con d ludn ngoai nay vdi ngogi".
Con hai ba me thi cung dua ra nhung ldi khuydn de Xuan San di: " Hai md da nhiet dinh chicng ndo hai con duac mudi tdm hodc mudi chin tudi hai md se cho phep lam va chong vdi nhau. Nay dng ngogi gid rdi, gdn dat xa trdi, hai md khdng cd tiin bgc, Igi yiu dudi, nudi hai con khdng ndi. Xudn San can tim dng vdi cha md nuong tua dang ngay sau cd cam tiin md nudi va vdi hai me ".
Cuoi cung Xuan San da quyet dinh vao Sai Gdn. Nhung Xuan Son chi vao Sai
Cho ndn chang da an ui Thu Thuy: " Em d nhd mgnh dicng buon nghe hdn, di
Gdn vdi li do: " Con di vdi ngogi vd cho biit rdi con vi ".
qua di it bua qua vi se mua do vi cho em ".
Phan phat trien ciia cot truyen la dien bien cudc song ciia Xuan San d Sai Gdn. Khi vao Sai Gdn, Xuan San cd cudc song em dep bdn canh dng ndi va cha. Hg rat yeu thuang Xuan Son. Xuan San cung dugc song cudc song giau sang: " Ong cu biiu phdi lua mua them mdt chiic xe nita vd mudn sap pho ldi dang cu di choi vdi Xudn San. Ong mudn mdt ngudi mdi budi sdm mai Igi nhd day Xudn San hoc chu Phdp rdi budi chiiu se di chai. Xudn San chiu hoc chit lam ".
Cot truyen dat den cao trao la dien bien tam trang ciia Thu Thuy trong nhung ngay song xa Xuan San. Tu liic Xuan San di, Thu Thuy ludn buon rau. Vi tu trudc den gid chang bao gid hg song xa nhau. Thu Thuy ngay trong ddm dgi Xuan San trd ve, nan nang trd nen tieu tuy: " Thu Thuy bdy gid dm han hdi trudc, vi rdu buon thuang nhd, an ngu khdng duac nen dm, chic khdng phdi dau".
Khdng liic nao ma Thu Thuy khdng nhd den Xuan Son: " Nhung din bua an, ndng ran ngdi an, md an khdng biit ngon. Ban ngay he rank thi ndng ra vien dd chd Xudn San thuang ngdi choi vdi ndng thud nay, ndng ngdi do md tudng nhd din bgn rdi roi nude mat. Ban dim ngu vdi me, tuy nam im lim, song trong long thuang nhd, trong dpi khdng ngudi, bdi vdy ndng ngu khdng duac ngon gidc ".
GVHD: Le Ngoc Thuy
33
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paulvd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciiaHo Bieu Chdnh
Sir vui tuai va hdn nhian ciia mdt cd gai mdi Idn da mat di, ma thay the vao do la sir suy tu tram lang. Du cd dau buon nhung Thu Thuy van con hy vgng, vi Xuan Son hiia la di vai ngay se ve. Nhung thai gian da bdn thang khdng thay Xuan San trd ve, Thu Thuy cang trd ndn lo lang va mat hy vgng dugc tai hgp cung ngudi yeu. Sir nhd thuang ngudi yeu da lam dau kh6 ca tam hon va the xac ciia nang. Vi cai nhin bi quan cua Thu Thuy khi nghl den Xuan Son nan nang da mat het niem tin vao cudc song. Tu nhung trang thai tam li cua Thu Thuy da cho thay day la ngudi con gai rat chung thuy, ludn danh hdt tinh cam cho ngudi minh yeu.
Niem hy vgng ciia Thu Thuy dugc hien lan khi nang biet tin Xuan San se trd ve: " Trong hai ngay ki do Thu Thuy vui ve, sdm mai di dgo choi ciing trong vudn, chiiu mdt ra viin dd dudi tan cay md ngdi vd lay tdm hinh chup cua Xudn San ra ma xem ".
Md mit ciia cot truyen dugc bat dau tu viec Xuan Son trd ve. Tin Xuan San trd ve ca nha ai cung ddu vui mung, nhung ngudi vui mung nhat khdng ai ngoai Thu Thuy. Sang sdm ca nha da cung nhau di ddn Xuan San. Con tau da khdng the cap ben dugc vi bien ddng, sdng bien du ddi. Khi nghe mgi ngudi la len: " Trdi dat oil Ghe chim rdi chit hit gid nguac, sdng ngupc, Id, sao ma ldi vd cho noil".
Khien cho Thu Thuy hot hoang va mat binh tinh: " Thu Thuy tdi tam may mat, ndng xiu. Hai me vdi Diip mac ngd ngoai chd ghe chim, bun run, dd Thu Thuy khdng kip, nen ndng te nam ddi, dap ddu vd dd nghe mdt cdi bop ".
Khi chiing kien sir ra di ciia Thu Thuy, Xuan San da dau ddn va tuyet vgng vd cung. Chang chi mong mudn dugc chet theo Thu Thuy. Vi mat Thu Thuy thi cudc song cua Xuan Son chang con y nghia gi nua. Liic trudc Xuan San ddng y vao Sai Gdn cung vi Thu Thuy: " Vi yiu nd con mdi di Sdi Gdn dang tim cha gidu sang cho nd sdng vdi canh ddi sung sudng. Ciing vi yeu nd nin con vi day rude nd vdi hai md. Niu con vi md nd chit thi con chit theo nd cho rdi".
Ket thuc cua cau chuyen tinh nay trong tac pham khdng dugc tot dep. Chinh su khdng tot dep nay da tao ra sir eo le va ngang trai. Sir eo le ngang trai dugc the hien qua tinh yeu va sir ngan each. Vi the hai ngudi yau nhau nhung khdng dugc song hanh phuc ben nhau.
2.2.3. Kieu cot truyen tinh yeu manh hon cai chet
Tac pham Paul vd Virginie Kieu cdt truyen tinh yeu manh han cai chet kha ph6 bien trong van hgc phuang Tay. Trong van hgc Anh, kieu cot truyen nay ciing dugc cac tac gia khai thac. Va ta cd
GVHD:Le Ngoc Thuy 34 SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciiaHo Bieu Chdnh
the nhac dan tac pham Romeo va Juliet cua Shakespeare. Trong tac pham Romeo vd Juliet, Romeo va Juliet von thudc hai ddng hg cd moi thu han vdi nhau, nhung hg lai cd tinh yeu vdi nhau. Vdi hg tinh yeu la thu cao quy nhdt va tinh yeu cd the vugt qua ca thu han. Mac du Romeo da giet chet anh rudt ciia Juliet, nhung nang van tha thidt yeu Romeo. Vi tinh yau ma hg da vugt qua tat ca nhiing rao can trong cudc song va vugt qua ca cai chat. Hg san sang chgn cai chet de bao ve tinh yau chung thuy. Cai chet cua Romeo va Juliet da the hien dugc siic manh tinh yau ciia hg. Dd la khdng cd gi ngan can dugc tinh yau, mdt tinh yeu chan thanh xuat phat tu trai tim ciia hai ngudi toan tam toan y dan vdi nhau.
Trong van hgc Phap, cung cd nhung tac pham sang tac theo kieu cot truyen tinh yau manh han cai chat. Tac pham Paul vd Virginie ciia nha van Bernardin de Saint- Pierre ciing the hien dugc kieu cot truyen nay. Vdi Paul va Virginie, tinh yeu la nggn liia de tiep siic cho su song ciia hg. Vi tinh yeu ma hg da nguyen song thac ben nhau.
Trong tac pham Paul vd Virginie, kilu cot truyen nay dugc the hien xoay quanh moi tinh cua Paul va Virginie. Va ket thuc cua moi tinh nay se the hien ro net kieu cot truyen ve tinh yau manh han cai chet. Tinh yeu giua Paul va Virginie dugc bat dau tu sir gan gui nhau. Vi the cang Idn len, tinh yeu giua chiing cang gan bd sau nang vdi nhau. Va chiing cam thay song khdng the thieu vang nhau dugc. Cho nen mong muon ciia ba Da La Tua la cho con gai minh sang Phap da khien cho Paul va Virginie vd cung dau kho. Cung chinh dieu nay da cho thay dugc sir manh liet trong tinh yeu giua hai ngudi. Dd la nhung trang thai dau buon, trong vang, khi hg nghT den canh song xa nhau.
Khi biet tin Virginie rdi hdn dao nay de den Phap, du rat thuang Virginie nhung Paul ciing chang biet lam gi de giu nang d lai. Chang chi con biet nan ni ngudi khac giiip minh de giu nang d lai: " Em gai chau ra di, cd da chudn bi moi thic di di xa. Xin bdc, mdi bdc sang bin chung chau; bdc hay lay uy tin cua bdc ddi vdi me cd ay vd me chau, di giit cd ay Igi". [6, tr.369]
Giua Paul va Virginie gid cam thay nhu cd mdt khoang each. Bdi Paul khdng hieu dugc vi sao Virginie quyet dinh ra di, con Virginie khdng ndi ro cho Paul biet sir ra di ciia minh. Vi the Paul rat lanh lung khi hdi Virginie: " Thua cd, ngudi ta bdo ba hdm nita, cd se khdi hanh. Cd khdng so gap nguy hiim ngoai biin khai hay sao... cd rdtkinh hai biin kia md". [ 6, tr.371] " Cd bd nhung ngudi than vi mdt ngudi bd con xa, cd chang trong thdy bao gid". [ 6, tr.371]
GVHD: Le Ngoc Thuy
35
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Biiu Chdnh
Nhung cudi ciing Virginie ciing ndi len su ra di ciia minh cho Paul hieu: " Vi anh ma em di... vi anh, hang ngay em thdy anh phdi cdng lung lam viec di nudi gia dinh yiu dudi. Niu em thudn y di dip nay trd nin gidu cd, di din bit tram ngan lan cdng on cua anh da danh cho gia dinh. Cua cdi cd xung gi vdi tinh ban ciia anh? Anh ndi lam gi din ddng doi ciia anh? Oi, gid thic em con cd thi lua chon mdt ngudi anh, em se lua chon ai ngoai anh? Oi, anh Paul, di anh Paul Vdi em, anh con than thiit han mdt ngudi anh rudtl Em da dau ddn bao nhiiu khi phdixa lanh anh ". [ 6, tr.373]
Khi ay, Paul cung mong mudn dugc di cung vdi Virginie: " Tdi di vdi em tdi,
khdng gi chia Ha duac tdi vdi em tdi". [ 6,tr.373]
Ngudi d lai tran hdn dao nay thi liic nao ciing mang trong long noi buon va sir
dau kho. Trong nhung liic buon va nhd den Virginie, Paul da tim den va tam su vdi mot dng gia. Qua nhung ldi tam sir ciia Paul, da cho thay su cd mat ciia Virginie la rat quan trgng va can thiet doi vdi cudc ddi cua chang: " Oil Chau thiiu Virginie. Khdng cd cd ay, chau khdng cd gi cd, cd cd, chau cd tdt cd". [ 6, tr.395]
Xa Virginie roi thi Paul cang thuang nhd va dau kho. Hg cang dau kho bao nhiau thi tinh yau cang manh liet liet tham bay nhiau. Tinh yau cd the vugt qua mgi rao can va vugt qua ca cai chat.
Con ngudi ra di thi ludn thuang nhd ngudi d lai va mong muon giu dugc su thuy chung. Tinh cam ciia nang danh cho Paul ciing dong day nhu tinh cam cua Paul da danh cho nang. Vi the nang rat han hoan khi dugc trd ve nai minh da dugc sdng cung vdi Paul. Du trong liic trd ve con tau gap nguy hiem va nang dung trudc cai chet, nhung nang van giu dugc niam vui tren khudn mat: " Ngay cd cdi thai gian khung khiip ta thdy cd chit, cd van con sung sudng; bdi vi hodc cd nhin todn thi hdn ddo dang vi cd md dau buon, hodc cd nhin thdy chau, thdy chau gan dg xdng ra cuu cd, cd thdy tdt cd moi ngudi chung ta thuang yiu cd din thi ndo. Cd duac them sice mgnh ddi vdi tuang lai, do ky niem vi cudc ddi trong sdng; cd da nhdn dupe phdn thuang danh cho dice hgnh, tuc Id long dung cdm vupt lin tren nguy hiim. Cd da din vdi than chit vdi mot khudn mat trong sdng ". [ 6, tr.426- 427]
Virginie van giir dugc niam vui tran khudn mat trong khi diing trudc sir nguy hiem, vi nang da giu dugc tinh yeu trong sang cho minh. Du nang cd chet di, nhung tinh yeu ciia nang danh cho Paul van con giu dugc sir trgn ven: " Em da sdng trung thanh vdi nhitng quy ludt ciia thiin nhiin, cua tinh yeu vd dice hgnh. Em da vugt trung duang di vang ldiho hang than thich; em da tic choi ciia cdi di giu trpn long tin vd em dadanh chiu cdi chit con han Id phdi viet bd su e li cua ngudi phu nu". [ 6, tr.429]
GVHD: Le Ngoc Thuy
36
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre dinSong thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
Khi hay tin Virginie da vlnh vien ra di thi Paul vd cung dau kho va tuyet vgng. Chang chi muon chit theo Virginie, vi cai chat bay gid la sir giai thoat tot dep cho chang: " Bdivi cdichit Id mdt diiu tdt lanh, bdi vi Virginie sung sudng, chau se mudn chit di duac gdn Virginie ". [ 6, tr.430]
Va rdi Paul ciing chet di trong sir dau buon va thuang nhd den ngudi yau. Cd le cai chet se dem dan cho chang dugc hanh phuc vi dugc song gan Virginie va tinh yau ciia hai ngudi van giu* dugc sir trgn ven.
Vdi nhiing ngudi dathat long yau nhau thi khdng cd gi ngan each dugc tinh yau
cua hg. Ngay ca cai chat cung chang lam phai md sir son sat cuatinh yau.
Tac pham Sdng thdc vdi tinh Cdt truyen ve tinh yeu manh hon cai chet ciing dugc the hien trong cac tac pham van hgc phuang Ddng. Trong van hgc Trung Qudc thi kieu cot truyen nay ciing dugc sii dung. Va cau chuyen tinh Luang San Ba- Chiic Anh Dai cung dugc xay dung theo kieu cot truyen tinh yeu manh han cai chet. Moi tinh giua Luang San Ba va Chiic Anh Dai cung that sau nang. Chiic Anh Dai la mdt cd gai tre nhung lai cai trang thanh nam de tdi Hang Chau hgc tap. Trong chuyen di ciia minh, cd da gap va ket than vdi Luang San Ba. Trong ba nam hgc cung nhau, hg ludn quan tam va giup do lan nhau, nhung Luang San Ba chang biet Chiic Anh Dai la gai. Mdt ngay ng, Chiic Anh Dai nhan dugc thu cha me ggi nang ve. The la hai ngudi phai xa each nhau, va ai ciing mang trong long noi buon. Khi Chiic Anh Dai ve tdi nha thi mdi biet cha me nang mudn ga nang cho con trai mdt vj quan. Nang kien quyet phan doi va nhat dinh chd dgi Luang San Ba den. Khi Luang San Ba den thi mdi phat hien ra Anh Dai la gai, chang vua ngac nhien vua vui mung. Nhung khi chang nghe Anh Dai ndi nang bi cha me ep ga va cha me nang che chang ngheo kho, thi chang buon rau va ra ve. Ve nha khdng bao lau chang do benh ma mat. Tinh cam cua Luang San Ba danh cho Chiic Anh Dai that la to Idn. Chang chet di de giu long thuy chung cua minh vdi Chiic Anh Dai. Ket thuc cua cau chuyen tinh nay cd phan ky ao, nhung nhd sir ky ao nay ma cot truyen dugc n6i bat. Ngdi md ciia Luang San Babong md ra va Chiic Anh Dai di vao trong. Sau do, tir trong md mdt ddi budm quan quit ben nhau va cung bay di. Chinh sir ky ao nay da td dam them tinh cam ciia hai ngudi. Du hai ngudi khdng dugc song hanh phuc vdi kidp ngudi thi khi chet di hai ngudi van song hanhphuc. Tinh yeu ciiahg mai mai bat tu vdi thai gian.
Trong van hgc Viet Nam, cdt truyen ve tinh yeu manh han cai chet ciing dugc nha van Ho Bieu Chanh the hien trong tac pham cua minh. Tac pham Song thdc vdi
GVHD: Le Ngoc Thuy
37
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Biiu Chdnh
tinh cung dugc xay dung theo kieu cot truyen nay. Tinh yeu giua Xuan San va Thu Thuy chiing minh dugc kieu cdt truyen nay.
Vdi Xuan San va Thu Thuy, hg chi cam thay hanh phuc khi dugc song gan gui nhau. Cudc sdng nay chiing can phai cd nhau thi mdi cd y nghia. Khi biet cd cha song d Sai Gdn va mong muon minh dugc vao trong ay, Xuan Son ciing chang muon di, neu di vao do mdt minh. Dung trudc canh chia tay cua ddi ban tre nay, ta thay tinh cam ma hg danh cho nhau la vd cung to Idn va sau nang. Cho nen chiing chang bao gid chiu song canh moi diia mdt nai: " Neu Thu Thuy khdng di thi thdi. Con cung a day ludn
chic di lam chi".
Xuan San va Thu Thuy deu dau buon khi phai xa each nhau. Buoi chia tay dien ra day sir luu luyen va tran day nude mat: " Chicng ke tic biit ngudi a md xudng thuyin thi Xudn Son mgnh me nam tay Thu Thuy md ndi: Em d nhd mgnh dicng buon nghe hdn, di qua di it bua qua vi se mua qua vi cho em. Chang ndi cicng cdi nhitng rung rung nude mat. Thu Thuy ndi: Anh di vdi ngogi mgnh gidi... vi cho mau... em trong lam. Nude mattudn dam di, nang khdng ndi duac nita".
Mdi vua xa nhau nhung Thu Thuy liic nao cung buon rau, nhdthuang den Xuan Son. Su nhd mong khien cho nang an khdng ngon ma ngu cung chang yan: " Nhung din bua an, ndng ran ngdi an, md an khdng biit ngon. Ban ngay hi rdnh thi ndng ra viin dd chd Xudn Son thuang ngdi choi vdi ndng thud nay, ndng ngdi do md tudng nhd din bgn rdi roi nude mat. Ban dim ngu vdi me, tuy nam im lim, song trong long thuang nhd, trong dpi khdng ngudi, bdi vdy ndng ngu khdng duac ngon gidc ".
Sir xa each da lam cho mdt cd gai von hon nhien vui tuai trd nen budn va lang le. Thai gian xa Xuan San cang dai, Thu Thuy cang trd ndn buon rau, lo lang va trd thanh mdt ngudi nhu mat hon: " Ban ngay ndng di tha than, ban dim ndng ndm im lim duang nhu hit biit cudi, khdng mudn ndi".
Sir manh liet trong tinh yau cang dugc tang lan gap bdi, khi Xuan Son chiing
kien su ra di ciia Thu Thuy. Khi ay, chang chi mong muon dugc chet theo nang: " Chicng hg rdng, Xudn Son gdy mdt trdn nita. Chang nhdy xudng huyit ndm dm quan tdi khdng cho lap dat. Quan Quan phdi can thiip nita, dng vdi dng hai ndm moi ngudi mdt canh tay md keo chang lin md chang con cunu, bdo lap dat chdn ludn chang ddng chang theo Thu Thuy ".
Xuan Son ludn cam thay day dut vi cho rang vi minh nan Thu Thuy mdi chet: " Chang cuang quyit ndm do md chit theo Thu Thuy bdi tgi vi chang bd Thu Thuy vd Sdi Gdn nin Thu Thuy mdi chit. Chang cd ldi vdi Thu Thuy rdt nhiiu. Chdng
GVHD: Le Ngoc Thuy 38 SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cuaBernardin De Saint Pierre den Song thdc vditinh cua Ho Bieu Chdnh phdi chit theo md xin Thu Thuy tha ldi vd diu dat ndng chd khdng phep bd ndng ba
va
Ket thuc cua cau chuyen da the hien dugc su manh liet trong tinh yeu cua Xuan Son va Thu Thuy. Khi chung kiln cai chet cua Thu Thuy, Xuan San chi mong muon dugc chet theo nang. Vdi Xuan San liic nay sir song chang con y nghia gi, con cai chet thi cung chang he lo sg. Chang ludn ddi chet theo Thu Thuy, de den vdi thd gidi ben kia den dap lai tinh cam ma Thu Thuy da danh cho chang. Tinh yeu cd liic lam cho con ngudi trd ndn manh me va yeu cudc song, nhung cung cd liic lam cho con ngudi trd nen yeu duoi va mong muon tu bd sir song. Cai chet cua Thu Thuy va Xuan Son da the hien dugc tinh yeu manh liet ciiahg. Mdt thu tinh yau vugt len tren ca cai chet.
2.3. TlTONG DONG VE KIEU NHAN VAT
Sir tuong quan giuahe thong nhan vat cua hai tac pham Paul vd Virginie va Sdng thdc vdi tinh:
Paul Virginie Mari Ddmanhga Ong Thong Doc
Xuan San Thu Thuy Diep Hai Cudng Quan Quan
2.3.1. Nhan vat nan nhan cua xa hoi dong tien
Paul vd Virginie Ba Da La Tua Ba Macgarit Song thdc vdi tinh Co Thian Huong CdLa
" Nhdn vdt van hoc Id con ngudi duac mieu td trong van hoc bdng phuang tiin van hoc. Van hoc khdng thi thiiu nhdn vdt, bdi vi do Id hinh thicc co bdn diqua do van hoc miiu td thi gidi mot cdch hinh tuong. Bdn chat cua van hoc Id mdt quan hi ddi vdi ddi sdng, nd chi tdi hien ddi sdng qua nhung chii thi nhdt dinh, ddng vai trd nhu nhitng tdm guang cua cudc ddi". [ 8, tr. 227]
" Nhdn vdt van hoc con Id phuang tiin khdi qudt hien thuc. Chuc ndng cua nhdn vdt Id khdi qudt nhitng quy ludt cua cudc sdng con ngudi, thi hien nhitng hiiu biit, nhitng ki vpng vi con ngudi. Nhd van sdng tgo nhdn vdt Id di thi hien nhitng cd
GVHD: Le Ngoc Thuy
39
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh nhdn xa hdi nhdt dinh va quan niem vi cd nhdn do. Hay ndi khdc han, nhdn vdt Id phuang tiin khdi qudt cdc tinh cdch, sophdn con ngudi vd cdc quan niem vi chiing". [ 8, tr. 279]
Trong tac pham Paul va Virginie, nha van Bernadin de Saint-Pierre ciing da xay dung trong tac pham nhieu nhan vat. Thdng qua mdi nhan vat, nha van da khai quat lan hien thuc ddi song xa hdi. Dd la hien thuc xa hdi Phap the ky XVIII.
Trong tac pham Paul vd Virginie, tac gia Bernadin de Saint-Pierre da xay dung thanh cdng nhung nhan vat la nan nhan ciia xa hdi ddng tien. Tieu bieu do la nhan vat
ba Da La Tua.
Cudc ddi va so phan ciia ba Da La Tua ludn trai qua nhieu sir thay doi, nhung tat ca sir thay doi do dieu lien quan den vat chat la chii yeu. Vg chong cua ba da bi gia dinh tu choi mgi sir giup do. Tha la vg chong ba phai tir lam de kiem song. Nhung ba da chiu sir dau kho khi chong ciia ba chet trong chuyen di den Madagaxca. The la ba trd thanh goa bua, bung mang thai, ciia cai con lai chi la ngudi phu nu da den: " Ong din Madagaxca vao mdt mua thai tiit xdu bdt ddu tic giita thdng mudi: din noi chang bao lau, dng bi binh sot dich, mdi nam hodnh hanh sdu thdng khiin ngudi chau Au chang thi on dinh su nghiep cua ho noi do lau ddi. Sau khi dng chit, cua cdi mang theo tiiu tan". [ 6, tr. 318]
Chinh sir tinh toan tu nhung ngudi than va de cao nhung gia tri cua vat chat nen ba chang nhan dugc sir giup dd nao. Ba danh phai tim ddn mdt nai khac sdng de xa lanh cudc sdng ay.
Khdng bao lau ba ciing tim dugc cudc song yen vui cho minh ben canh ngudi con gai va gia dinh ciia ngudi ban. Du cudc sdng cua ba bay gid da dugc hanh phuc bdn canh diia con than yeu ciia minh nai an cu, nhung ba van con nghl den sir phiic tap cua xahdi ban ngoai. Bada tim den sir giup da ciia ngudi hg hang d Phap. Du trudc do ba ta da tu choi giup do khi ba lay 6ng Da La Tua, khi ay ba da tung hiia vdi chinh minh: " Bd tu bdo khdng bao gid cdu din su giup do ciia bd ta du bi ddn din budc duang ciing khd khan ndo di chang nita ". [ 6, tr.328]
Nhung vi nghT den con gai cua minh nan ba phai: " Bd chdng xdu hd so bi tu choi nita. Bd bdo tin cho bd cd biit chdng da qua ddi dot ngpt, bd da sinh mdt chau gai, tinh canh tung thiiu cua bd hien nay, sdng xa xu so chang hi cd noi nuang tua, thim gdnh nang mpt dua con gai". [6, tr.328-329]
Nhung ba cd nay von lamdt ngudi tinh toan, xem trgng gia tri vat chat thi chang de gi ba ta lai giup do ba Da La Tua. Ba Da La Tua van ludn mong muon nhan dugc sugiup do tir ba cd d Phap. Va ba ludn lo lang den cudc ddi cua con minh, neu nd song
GVHD: Le Ngoc Thuy
40
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh
trong canh ngheo kho: "Chung nd con qud tre vd ngheo qud. Chiing ta se lo du biit bao, niu Virginie sinh ra nhitng dua con ngheo khd md chua chdc Virginie da nudi noil Bdc da den Doomanhga bin chi da gid nua rdi, Mari thi dm chi g mudi lam ndm naytdi thdy yiu lam rdi". [ 6, tr.361]
Tat ca suy nghi cua ba ciing chi xoay quanh van de ve tien bac de lo cho cudc sdng sau nay. Nhung nhung y nghi nay xuat phat tu thuc te ma ba da tung trai qua. Tu nhung tinh toan tien bac ciia nhung ngudi than ma ba trd nen ngheo kho va vat va. Vi the ba chang muon con gai ciia minh se chiu kh6 nhu minh. Khi nhan dugc sir dong y ciia ngudi ba cd d Phap, ba BoLa Tua cung da mong mudn con minh dugc sang Phap: "Con g, cdc ngudi hdu nhd ta da gid; Paul thi con qud tre, bd Macgarit da cd tudi con me thi dm yiu; niu me chit di thi con se ra sao, tiin bgc khdng cd, dgiita vung hoang vu nay? Con se chi con mot than mdt minh khdng ai cd thi do dan con, di kiim sdng, con phdi suot ddi cudc dat quan qudt. Nghi vdy, me rdt dau long". [ 6, tr.366]
Tat ca sir toan tinh vu Igi mdt lan nua khien ba phai nhan lay sir dau kho. Diia con gai cua ba khdng dugc song hanh phuc nhu ba nghi. Ket qua bi tham ma ba phai nhan lay do la cai chet ciia diia con gai minh. Ba phai chju sir dau kh6 va day dut luang tam. Hinh anh ba cd va gia tai la bieu hien ciia sir can thiep ve vat chat. Chinh sir can thiep cua vat chat va nhung toan tinh da dem lai sir dau kho cho ba Da La Tua. Va cuoi cung ba ciing ra di vi sir dau buon.
Trong tac pham Song thdc vdi tinh, Ho Bieu Chanh cung da xay dung nen nhan vat la nan nhan ciia xa hdi dong tien. Trong xa hdi liic bay gid dong tien giu vai trd rat quan trgng. Dong tien giu vai trd quyen lire trong hdn nhan. Cd La chinh la nan nhan cua xa hdi ddng tien liic bay gid.
Cd Le von la con gai cua mdt gia dinh binh dan d Sai Gdn. Trong mot hdm di coi hat, cd da quen vdi mdt anh con nha giau sang, hai ngudi yeu nhau. Ngudi ta da dung tien de mini cau hanh phuc: " Ho ho hen gap nhau duac vdi lan, cdu biiu cho cd mdt ddi bong tai vdi mot chiic cd ra, tinh nghia da gdn chat, khdng con sut se di nggi gi nita. Cdch mpt thdng, cdu Igi dua mdt tram ddng bgc, biiu mua hang may quan do md ban cho tic ti. Gdngui nhau dupe nica nam, cd da biit minh ddu thai".
Den liic cd Le bao tin minh cd mang thai thi anh nay cung chang vui mimg. Anh nay da di cudi vg khac. Cd Le da vd cung dau khd vi bi ngudi ta lua gat, gia dinh thi cung tu bd cd.
Su mdn dang hd doi trong hdn nhan liic bay gid thuc chat chi la sir tinh toan ddn dong tien ma thdi. Cd Le phai chiu sir tui nhuc, cd cung vdi Hai Cudng tim den nai xa de sdng lanh ddi.
GVHD: Le Ngoc Thuy
41
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
2.3.2. Nhan vat nan nhan cua djnh kien xa hoi, giai cap
Nhan vat nan nhan cua nhung dinh kien xa hdi trong tac pham Paul vd Virginie chii yeu la nhung ngudi phu nu. Hg la nhung ngudi chju su dau kh6 bdi nhung tuc Id ve hdn nhan va sir bat ddng ve giai cap.
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
Trong hdn nhan thi ngudi phu nu bi rang budc bdi tuc le la phai cd cua hoi mdn trudc khi lay chong va phai lay ngudi dong giai cap. Vi the ma ba Da La Tua da bi gia dinh tu bd, vi ba da lay mdt ngudi khdng thudc ddng doi quy tdc: " Cd vp thudc gia dinh giau cd vd ddng doi lau ddi a mdt tinh nhd; ngudi chdng cudi cd vung trdm vd chang dupe cua hdi mdn, bdi vi cha me cd khdng ung cho cd lay mot ngudi chdng khdng thudc ddng doi quy tdc". [ 6, tr.318]
Va nhung ngudi than cua ba cung chang bao gid tha thu cho ba: " Bd ta chua bao gid chiu tha thic cho bd Da La Tua da lay mpt ngudi khdng thudc ddng doi quy tdc, mac du cd dice hgnh". [ 6, tr.329]
Tu do cudc song ciia ba trd nen khd khan han: " Cd va a Igi trin hdn ddo In- da-frangxo nay, thi Id trdthanh god bua, bung mang thai, cua cdi chi con Igi moi mdt ngudiphu nit da den, hai ban tay trang, chdng con nai ndo nuang tua ". [ 6, tr. 318]
Chinh sir rang budc nay da lam cho con ngudi nhan lay sir dau kh6 trong cudc song. Neu ngudi than thoat ly dugc nhung tu tudng va nhirng tuc le trong hdn nhan, thi vg chdng ba cd le da dugc hanh phuc trong cudc song.
Vi nhirng tuc le hdn nhan ngat ngheo, nan liic nao ba ciing lo cho hanh phuc cua diia con gai minh sau nay: " Neu tdi chit di, thi chau Virginie khdng cd cua cdi se ra sao?". [6,tr.328]
Du ba Da La Tua da manh dan vugt qua nhung tuc Id trong hdn nhan va nhung dinh kien nhung ba van khdng cd dugc cudc song hanh phuc nhu mong muon. Cd le vi ly do do ma ba khdng mudn con gai di theo nhirng con duang lira chgn nhu cua minh ngay trudc. Vi the ba mong muon con minh sang Phap de sau nay cd ciia hoi mdn de lap gia dinh.
Trong tac pham nay, ba Macgarit ciing cd so phan gidng nhu ba Da La Tua. Ba cung la nan nhan cua nhung dinh kien xa hdi. Ba von xuat than trong mdt gia dinh ndng dan: " Bd sinh ra d Brotanho, trong mot gia dinh ndng ddn, duac moi ngudi yeu quy vd cd thixdy cho bd mdt cudc sdng hgnh phuc niu ba khdng qud nhe dg tin vao ldi hica hdn ciia mdt tay quy tdcgdn do ". [6,tr. 319]
Vi nhe da tin vao ldi hiia hdn cua mdt tay quy tdc, ndn ba da bi han lua doi:
GVHD: LeNgoc Thuy
42
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
" Sau khi thod man ham mudn, han ta tim cdch xa lanh Macgarit vd tic choi cd viec
dam bdo cudc sdng cho dica be con nam trong bungme". [6, tr.319]
Cudc sdng cua ba Macgarit da bat dau sir thay doi Idn, do la ba bat dau mdt
cudc sdng dau khd va day tiii nhuc.
Sir bat ddng va giai cap da dem lai sir bat hanh cho cudc ddi cua ba. Mdt ngudi xuat than tu giai cap ndng dan va mdt ngudi xuat than tu giai cap quy tdc khdng the den vai nhau dugc. Ndu hg cd den vdi nhau di thi hg ciing nhan nhung dau kh6 ma
thdi.
Chinh vi ban than ba da chiu dau kho tir nhung dinh kien xa hdi, nen ba ludn cam thay xdt xa cho hoan canh cua con trai: " Cd Do La Tua, vi phia ho me, thudc vi mdt bd cd giau cd vd ddng doiquy tdc, con con chi Id con trai cua mdt ngudi me ndng ddn vd khd han nua, con Igi Id con hoang". [6, tr.370]
mac cam trong cudc sdng va cam thay dau kho ve than phan minh.
Trong tac pham phdng tac Song thdc vdi tinh, Hd Bieu Chanh ciing da xay dung nen nhirng nhan vat la nan nhan ciia nhirng dinh kien xa hdi. Nhung djnh kien xa hdi d day chii yeu la sir phan biet ve ton giao va nhung hii tuc khac khe trong hdn nhan.
Nhirng dinh kien xa hdi, giai cap ludn dem lai cho con ngudi nhung lo lang,
Nan nhan ciia sir phan biet ve ton giao la nhan vat cd Thien Huong. Chinh sir bat ddng vd ton giao da dan ddn sir dau kho cho ngudi phu nu nay. Vi cd yeu mdt ngudi khac ton giao, nen cd da bi gia dinh tir bd: " Me cha, anh chi diu tic chdu hit, ndi chdu lam nhuc nha cho tdng mdn ".
Cudc ddi cua cd cang buon kho han khi chong mat, gia dinh ngudi than deu tir bd, trong khi do cd dang mang thai. Mdt minh cd phai di tim den nai khac de sinh song va sinh con. Chi vi sir bat ddng vd ton giao ma cd khdng dugc song hanh phuc: " Khdng biit tgi hai chdu chdng vdi gia dinh, nghich vdi phong hod, nin trdiphgt hay sao md hdm thdng trudc chdng chdu binh sa sdicd mdy bita rdi chit, bd chdu Igi bova
mdt minh noi dat khdch ".
Trong hdn nhan con ngudi ludn bi rang budc bdi rat nhieu nhung tuc le khat khe. Va cd le tuc Id khat khe nhat do la vide sap dat trong hdn nhan. Trong quan niem cua ngudi Viet Nam, cha me la ngudi quyet dinh viec hdn nhan cho con cai. Chinh vi the, nhieu ngudi da chiu sir dau kh6 tu nhung hu tuc nay. Nhan vat cd Le trong tac pham nay la nan nhan cua dinh kien trong hdn nhan. Vi cd tu y an d vdi ngudi yau va mang thai, nan cd phai nhan lay sir dau khd: " Gan gui nhau duac nua nam, cd da biit minh ddu thai. Cd thd the ndi thiit cho cdu hay. Khdng mung md hdi tham thi ngudi ta ndi cdu sap di cudi vp, cudi mdt cd con gai nhd phii thuang trong Cho Ldn. Cd hoi di,
GVHD: Le Ngoc Thuy
43
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciiaBernardin De Saint Pierre den Song thdc vditinh ciia Ho Bieu Chdnh biit ngudi ta du dd minh cho thod man due vpng rdi hat bd chu cd khdng tinh nghia gi! Cd tiii nhuc phdt dau. Bung mdi ngay mdt thim lan. Cha me trach con lam nhuc nha nen danh dudi di khdng chua a nha nua ".
Vi chu hieu nan ngudi yeu cua cd Le da di cudi vg theo ldi cua cha me. Vi the cd Le da phai chiu sir dau ddn va hii kho. Du hai ngudi rat tha thiet yeu nhau nhung khdng the den vdi nhau dugc. Hg khdng the dat chu tinh lan tren het: " Ngat vi mpt bin Id hiiu, mdt ben la tinh, phdn lam trai khdng duac phep trong bin tinh md khinh bin
hieu .
Vi dG cao yeu td dao ly, tac gia da de cho nhan vat cd Le trd thanh nan nhan cua dinh kien trong hdn nhan. Con ngudi khdng the lam trai vdi dao li lam ngudi. Cu the d day la con cai ludn phai tuan theo ldi cha me. Cho nen Khai Quang da bd cd Le di cudi
va.
Du chiu dinh kien ve sir bat dong ton giao hay nhung dinh kien trong hdn nhan thi cudi cung ngudi phu nu cung langudi chiu sir dau kho nhat. Chinh nhirng dinh kien ay lam cho hg bi gia dinh tu bd, hanh phuc gia dinh lai khdng cd, neu cd di chang thi cung chang bao gid dugc trgn ven.
2.3.3. Nhan vat phan khang, lanh doi
Con ngudi vi de cao chu hieu nan da xem nhe chu tinh. Hg chua that sir dam sdng cho chinh minh. Vi the Khai Quang da dem lai su dau kh6 cho chinh ngudi yeu ciia minh.
Ngoai nhan vat la nan nhan cua xa hdi dong tien, dinh kien, giai cap, tac pham Paul vd Virginie con xay dung nhan vat vdi hanh phan khang, lanh ddi. Hanh ddng phan khang va lanh ddi dugc the hien qua hanh ddng cua hai nhan vat la ba Da La Tua va ba Macgarit.
Trudc khi chgn cudc song lanh ddi, doan tuyet vdi van minh thanh thi, ba Da La Tua va ba Macgarit von la nan nhan ciia xa hdi dong tien va nhirng dinh kien xa hdi. Khi con ngudi khdng the chiu dung dugc sir rang budc va khat khe ciia nhung dinh kien, thi hg ludn cd nhung hanh ddng phan khang. Vdi ba Da La Tua va ba Macgarit, hai ba cung cd nhung hanh ddng phan khang de chong lai nhung dinh kien liic bay gid. Khi chiing kien nhirng dau kho va bat hanh trong cudc song cua minh, ba Da La Tua da chgn cho minh mdt cudc song d mdt nai khac, de quen thuc tai dau buon ciia cudc sdng: " Cd quyit dinh cung vdi ngudi nu nd li trong trot mdt khoang dat di sinh sdng". [6, tr. 319]
GVHD: Le Ngoc Thuy
44
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
Khi dan vdi mgt vung dat mdi sinh song, ba cung chgn cho minh mdt nai hoan toan vang lang: " Trin hdn ddo hoang vu nay, dat dai tha ho, nhung bd Da La Tua chang hi chon nhitng miin datphi nhieu nhdt, nhitng nai buon bdn thudn loi nhdt; bd tim din mdt cdi thung lung nhd, mdt noi nuang than kin ddo, di cd thi sdng mpt cudc sdng cd dan, khdng ai biit tdi; thi Id bd tu thanh phd din mdy hdn nui nay dn ndu nhu trong mdt cdi td dm ". [ 6, tr.319]
Con ba Macgarit ciing da cd quydt dinh rieng cho minh la: " Thi Id cd quyit dinh mai mai bd que huong ra di, nai cd chi cd mdt ciia hdi mdn duy nhdt cua mdt ngudi con gai ngheo vd trong sgch, do Id danh du. Cd quyit tdm din mpt thudc dia xa xdi di che gidu budc lam la cua cd. Vdi mdy ddng tiin vay muon dupe, cd mua mdt bdc da den gid va ciing bdc trong trot mdt khoang dat a vung ndy ". [ 6, tr.319- 320]
Ba Da La Tua va ba Macgarit da tim den mdt nai song an cu, nham xa lanh vdi
xa hdi van minh thanh thi nhung lai chiia nhieu sir tinh toan va doi tra.
Quyet dinh chgn each song lanh ddi ciia ba Da La Tua va ba Macgarit bat nguon tu hanh ddng phan khang ciia chinh minh khdng dem lai ket qua tot. Va cd the ndi hanh ddng lanh ddi nay la each giai quyet van de trong tac pham. Trong tac pham nay, hanh ddng lanh ddi ciia cac nhan vat la ket qua tat yeu tu hanh ddng phan khang. Vdi hanh ddng lanh ddi song trong canh thien nhien, nhan vat trong tac pham cung da tim dugc niem vui va hanh phuc cho cudc song. Tuy nhien hanh phuc do lai ngan ngui ddi vdi nhan vat.
Trong tac pham phdng tac Song thdc vdi tinh, Ho Bieu Chanh cung da xay dung nhan vat vdi hanh ddng phan khang va lanh ddi. Hanh ddng phan khang dugc the hien trong tac pham la nhung hanh ddng phan khang vd nhung dinh kien va hii tuc trong hdn nhan. Cd Le va cd Thian Huong la hai nhan vat cd nhirng hanh ddng phan khang trong hdn nhan va hg chgn cudc song lanh ddi cho chinh minh.
Cd La va cd Thian Huong la nhung ngudi mang trong minh tinh than phan khang. Hg phan khang vi hg khdng mudn minh bj rang budc bdi nhung dinh kien trong hdn nhan. CdLe va cd Thian Huang da tiry chgn lira trong hdn nhan cho minh.
Cd Thian Huong vi mudn xoa bd quan niem ve su bat dong ton giao trong hdn nhan, nen cd da quyet dinh ket hdn vdi ngudi ma gia dinh khdng dong y: " Hai chdu buc tuc qud, nghi vi va chdng khdc dgo thi ai tha dgo ndy, can hi gi din tinh yeu md can trd. Hai chdu nan ni hit sice md khdng duac nen nam ngoai cd hai diu ly gia dinh, dat nhau len Nam Vang kiim viec lam md chung sdng vdi nhau, ngoai quyin ung thudn ciia cha me hai ben ".
GVHD: Le Ngoc Thuy
45
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
f t
*
Sau do cd da gap nhidu bat hanh trong cudc sdng. Vi the cd da tim den mdt nai khac vdi mong mudn cd cudc song binh lang: " Thua cd, em dphuang xa, a trong dat liin chdng may em bi tai ngn ddn dap nin em trdi ndi ra day. Em tinh kiim chua xin d md tu, em cay thdng em day dat duang cho em lin chua d ddu tren nui phia trong nay .
Cd Le va ngudi yeu khdng the dat den muc dich cuoi cung cua thuyet tu do
trong tinh yeu. Khi ay cd cung da chgn cho minh cudc song lanh xathuc tai dau kho: " Chii chdu tdi d Sdi Gdn, nam ngoai ra day, con chdu tdi ciing tinh kiim chiia md nuang ndu nhu cd em bdy gid vdy. CM chdu tdi tinh lanh ddi, khdng mudn chung ehg vdi thiin nhiin cho khdi dau khd, khdi buc tuc, nin mdi ra ngoai nay".
Hanh ddng phan khang lai nhirng dinh kien trong hdn nhan ciia hai ngudi cuoi cung chi mang lai noi dau. Khi ay de quen di thuc tai day dau kho, hg da tim den cudc sdng d mdt nai xa. That ngau nhien khi hai ngudi phu nu nay deu tim den hdn dao Phii Qudc de sdng lanh ddi: " Chdu mdi quay vd Hd Tiin tinh kiim chd kin ddo, heo lanh md vui lap tdm than nho nhudc vdi canh ddi hu hong. Vd Hd Tiin thdy hdn Phu Qudc, Igi san cd ghe qua bdn nude mam sap vihdn, chdu mdi xin qud giang md ra day".
Trong tac pham Sdng thdc vdi tinh harm ddng lanh ddi ciia nhan vat cung dugc thuc hien trdn tien de ciia hanh ddng phan khang. Du hanh ddng phan khang khdng dem lai dieu tdt dep, nhung hg la nhirng ngudi cd tinh than dam dau tranh vi hanh phuc ca nhan ciia minh. Cach song lanh ddi la giai phap tot cho nhan vat, de hg lang quen di nhirng thuc tai kho dau.
GVHD: Le Ngoc Thuy
46
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Hd Bieu Chdnh
CHUONG 3
NHUNG DI BIET TRONG HAI TAC PHAM
PAUL VA VIRGININE VA SONG THAC VOI TINH
3.1. DI BIET VE PHUONG DIEN CHU DE TU TUONG
3.1.1. Len an va doan tuyet vdi van minh thanh thi
" Chii de la van de chii yen, van de trung tdm duac dat ra tic todn bd hien thuc
md tdc phdm the hien ". [ 8, tr. 262]
Chii dc bao gid ciing dugc hinh thanh va dugc tha hien tran ca sd da tai. Tuy nhien trong thuc ta van hgc lai ton tai mgt thuc trang phd bidn la: nhiau tac pham cung
tha hien mdt dd tai nhung chii da ciia chiing lai khac nhau.
" Chii de tdc phdm ndi len chieu sdu tu tudng, khd ndng nam bat nhay ben ciia nha van ddi vdi nhung van de ciia cudc sdng. Tic nhung de tai cu the, rdt binh thuang,
tdc gid cd the neu len nhung chu de mang y nghia khdi qudt to lan va sdu sac. Chii de ddng vai trd rat lan trong viec lam cho tdc phdm trd nen quan trong va cd dnh hudng
sdu rdng". [ 8, tr. 263]
Chii da ciia tac pham Paul vd Virginie la sir len an va doan tuyet vdi van minh thanh thi. Xa hdi dugc tha hien trong tac pham nay la mdt xa hdi chiia dung nhieu djnh
kian, xa hdi cua sir toan tinh gia tri ciia ddng tian. Nhan vat trong tac pham tung la nan
nhan ciia xa hdi dd, nen ho da nhan ra bd mat gia ddi ciia mot xa hdi dugc coi la van
minh, la tien bo. Khi dd hg da tha hien sir lan an vdi van minh thanh thi, va hg tim den
nai sdng an cu de doan tuyet vdi van minh thanh thi.
Trong tac pham nay, ba Da La Tua va ba Macgarit von la nan nhan ciia van
minh thanh thi, ndn ho da nhan ra dugc chinh bd mat that cua xa hdi do. Xa hdi d do
con ngudi sdng vi tien, vi tham vgng ciia chinh minh. Sir gia ddi va tinh toan ciia xa hdi
van minh thanh thi Phap dugc tac gia thd hien qua nhan vat ba cd ciia ba Do La Tua.
Ba ta la hien than ciia tat ca nhung xau xa trong xa hdi. Ba chi sdng bang nhirng tham
vgng va sdng vi tidn: " Su that la bdi cd nhieu tham vpng, bd ta chi mudn kit hdn vdi
mpt ngudi thudc ddng ddi quy tdc cao sang". [ 6, tr. 331 ]
Vi tien ma con ngudi san sang tu bd nhiing ngudi than ciia minh. Con ngudi chi song cho chinh ban than ciia minh. Vi the ma ba Da La Tua chi nhan dugc sir dau khd
GVHD: Le Ngoc Thuy
47
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh va tui nhuc khi cau cuu sir giup do cua ba cd: " Qud thi, bd ta cd gui gam that; nhung theo mot tuc li thdng thuang hien nay, khiin cho ngudi bdo tra Igi ddng sohon mpt ke thii cdng khai, bd da vu cdo cd chdu, di bdo chua cho thdi dp tan nhan ciia bd, bd gid vd thuang hgi chdu ". [ 6, tr. 330]
Con ngudi ludn song bang su gia doi, hg con cd the song bang mgi sir xau xa he sao ban than hg cd Igi. Vi the xa hdi dugc coi la van minh, nhung that ra lai la xa hdi chiia dung mgi sir xau xa va gia doi: " Me dua em con sang chdu Au vi cdi xic sd da man da tic choi me mdt nai cu trii, vi vdi nhirng ngudi ho hang bd con doc dc da tic bd me". [6, tr.3 74]
Nhirng con ngudi song trong xa hdi van minh nay, hg chi bidt tranh gianh quyen Igi va hg sdng gia doi vdi nhau: " Thuang thuang vi cudi mpt cudc ddi hy sinh vi quyin loi ciia ngudi khdc, ho chi thdy xung quanh minh nhiing ngudi bgn gid ddi vd nhung ho hang ba con bgc beo ". [ 6, tr. 426]
Con ngudi ludn chiing kien su xau xa ciia xa hdi: " Song giua nhung xa hdi bi chia se bdi biit bao dinh kiin, con ngudi ludn bi gidy vd tdm hdn luc ndo ciing bi giang xe bdi tram nghin y kiin ddn dap vd mdu thudn nhau, nhung thanh viin cua mdt xa hdi day tham vpng vd khdn khd tim cdch chen ep nhau ". [6, tr. 386]
Chinh nhung tham vgng ciia ca nhan, nhirng toan tinh vi dong tien, con ngudi ludn ddi xu vdi nhau bang sir tan nhan. Vi the con ngudi song trong xa hdi do, hanh phuc ciia ca nhan phai danh doi bang nhirng thii rat Idn: " Chdu hay nhin ky nhung ngudi cd ve sung sudng nhdt, chdu se thdy ho mua cdi gpi Id hgnh phuc cua ho vdi gid dat nhu thi ndo; long quy trong ciia ngudi ngoai, bang nhirng dau khd trong gia dinh; tdi sdn sice khoe tiiu tan ". [ 6, tr. 425]
Xa hdi van minh nhung chiia dung nhieu thuc trang xau xa. Nen van minh dem lai cho con ngudi rat nhieu su tha hoa trong cudc song. Vide phai bay nhirng thuc trang trong xa hdi nhu la nhirng ldi len an va to cao xa hdi van minh thanh thi. Xa hdi d do chiia dung nhieu sir gia doi va tinh toan. Nhung tat ca nhung sir gia doi ay ddu xuat phat tu mat trai ciia gia tri dong tien, hay khac han do la sir can thiep qua sau ciia van minh vat chat vao cudc song.
Khi sdng trong xa hdi do, con ngudi chi cd the lira chgn cho minh each song hoac la chap nhan thuc trang cudc song do, hoac la xa lanh tir bd cudc song trong xa hdi nhu the. Trong tac pham Paul vd Virginie, ba Bo La Tua va ba Macgarit da nhan ra sir ddi tra, xau xa cua xa hdi. Va khi ay hai ba da chgn cho minh mdt cudc song thoat li xa hdi dugc coi la van minh thanh thj. Hai ba da tim den mdt nai song giua canh thien
GVHD: Le Ngoc Thuy
48
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh nhien. Dieu nay cho thay con ngudi khdng nhirng len an ma con doan tuyet vdi cudc sdng nai xa hdi van minh.
Con ngudi len an vdi xa hdi van minh thanh thi khi hg tung chiu sir dau kh6 do xa hdi do gay ra: " Mpt ngudi thi nhd Igi nhung xdt xa vi coi thuang viec hdn nhdn, ngudi kia thi bdi nhiing tuc li hdn nhdn qud ngat ngheo ". [6; tr.325]
Vi the vdi hg chi cudc song hanh phuc, khi song each xa xa hdi van minh thanh thi: " Cd hai diu sung sudng nghi rang con cua minh may man hon, sdng xa cdch nhung dinh kiin tan dc cua chdu Au, se dupe hudng hgnh phuc cua tinh yiu vd su binh ddng". [6, tr.325]
Chi cd cudc song nai thien nhien mdi la cudc song chan that nhat. Vi d do khdng cd sir lua doi, chen ep nhau vi danh Igi hay vi vat chat nao ca: " 6 hdn ddo khdng cd su buon bdn nay, cudc sdng chdn thuc vd dan gian ". [6, tr. 352]
Va cudc song cua con ngudi cang dm dep va hanh phuc, khi khdng cd sir xam nhap ciia nen van minh vat chat: " Chdu se thdy hgnh phuc, hgnh phuc khdng liin quan gi din tiin cua, duac che chd ngudi minh yiu ddu gdn bd vdi chinh minh ". [6, tr.424] Du cudc sdng nai thien nhien khdng dugc day du nhu cudc song d thanh thi, nhung nai do lai la nai sdng hanh phuc nhat. Vi nai do khdng chiia mdt sir gia doi hay mdt dinh kien tan ac nao rang budc doi vdi con ngudi. Con ngudi chi song vdi nhau bang nhirng tinh cam tot dep va chan thanh. Vi the con ngudi da manh me khi tu bd cudc song van minh thanh thi, de den vdi cudc sdng nai hoang vang. Cudc song nai van minh thanh thi chi dem lai sir tha hoa cho con ngudi. Va nai do chi phu hop vdi cudc sdng ciia nhung con ngudi chi biet tranh gianh nhau ve danh Igi. Nhung ket qua cua su tranh gianh do chi la sir tan nhan vdi nhau trong each cu xu va nhung dau kho cho chinh cudc ddi cua hg ma thdi.
Trong tac pham Paul vd Virginie, mong muon ciia ba Da La Tua la Virginie dugc ddn Phap song vdi ba cd nhu la mdt giai phap de noi ket lai vdi xa hdi van minh. Nhung cudc noi ket nay da that bai. Sir that bai nay bat nguon tu nhidu nguyen nhan khac nhau. Cu the la mdt con ngudi von song d nai thien nhien hien hoa va mang ban chat chan that thi khdng the nao song hoa hop vdi cudc song d nai xd bo va gia doi. Sir that bai trong cudc ndi ket nay con do chu y ciia nha van. Nha van muon ndu len quan diem rang chi cd nai thien nhien thi con ngudi mdi that sir song hanh phuc.
GVHD: Le Ngoc Thuy
49
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh
3.1.2. Giai phap on hoa, noi ket trd lai vdi xa hoi
Giai phap dn hoa ndi ket trd lai vdi xa hdi chinh la chu dh ciia tac pham Song thdc vdi tinh. Trong tac pham Song thdc vdi tinh, cac nhan vat du da tim den nai song mdi xa lanh vdi thuc tai, nhung each lira chgn ay chi nham muc dich la tranh thuc tai dau kho. Sir lanh ddi cua cac nhan vat chi la mdt giai phap mang tinh chat tam thai. Vi the tac gia ludn dua ra nhirng giai phap on hoa de cho nhan vat trong tac pham dugc trd ve vdi xa hdi. Day cung la diem di biet cua tac pham nay vdi tac pham Paul vd Virginie.
U do nhan vat chgn each sdng lanh ddi la vi: " CM chdu tdi tinh lanh ddi, khdng mudn chung ehg vdi thien hg cho khdi dau khd, khdi buc tuc nin mdi ra tdi ngoai ndy. Vi chdng chit cd khdng cd noi nuang dua, nin cd tim noi heo lanh, thanh tinh md dn dat di thii tiitduang tdnh ".
Cac nhan vat ddu dua ra nhung li do song lanh ddi ciia chinh minh. Hg song lanh ddi vi mudn xa nai ma minh da tung song dau kho. Hg muon tim den sir binh yen d mdt nai song mdi de quen di thuc tai dau kh6. Sir lanh ddi nay khdng cd nghia la hg doan tuyet vdi cudc song xa hdi. Khi nhan ra dugc nguyen nhan gay ra dau kho, hg cd the trd ve nai ma hg da tung song.
Trong tac pham, nhan vat cd Le trudc kia vi chiu nhirng noi dau va tui nhuc, nen cd da chgn each song rdi xa cudc song d Sai Gdn. Va cd biet dugc nguyen nhan dan den dau khd cho cudc ddi minh va nghe nhung ldi khuydn tu ngudi than de trd ve hoa nhap vdi cudc song nai thanh thj. Cd Le da nhan dugc nhieu ldi khuydn tu ngudi than, khi diing trudc quyet djnh cd ndn trd ve Sai Gdn khdng. Va nhung ldi khuydn do nhu la nhirng giai phap dn hoa giup cho con ngudi noi ket trd lai vdi cudc song xa hdi.
Nhung ldi khuydn, phan tich cua cd Thien Huang danh cho Cd Le ludn chiia dung nhidu tinh cam va dao li song d ddi: " Vi mudn duac hiiu nen dng phdi mdt tinh thi mudi mdy nam nay, chi chdc vi phdn tri dng khdng duac vui sudng nhu em nghi dau. n cha me nen dng phdi xa em, nhung dng gap dng chu dng khdc vd giao tiin bgc cay dng chu dem em di xa md nudi, dng hica se chu cap ludn ludn, dng lo cho ddi sdng ciia em vd lo cho dua con cua dng cdu tao nin, chic dng khdng cd ygat dem di xa ddng dng bd, khdng tin ticc dng viit tha din mdy lan ma dng kiim, do Id bang cd dng khdng quin me con em. Hdm nay tinh canh biin ddi sao do, dng lieu hod hiip vdi em duac, nin dng mudn dng chu dem me con em trd vi. Xet cho ky, chi nhdn thdy dng khdng cd ldi gi vdi em md em phiin trach nin em khdng chiu dem Xudn Son vi dang chdng gap va, cha nhin con, chdng va cha con sum hiip".
GVHD: Le Ngoc Thuy
50
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh Con ngudi khdng ndn song vdi qua khu, ma quen di hien tai va ca tuang lai. Va con ngudi cung chang ndn vi noi dau ciia ban than ma khdng de cho ngudi than ciia minh song hanh phuc. Va trong tac pham nay, ngudi me phai biet bd qua nhirng loi lam trong qua khu dd cho con minh cd cudc song em dep: " Em nin nghi din ddi tuang lai ciia nd nua chd. Bdy gid minh biit cha nd da chiiu cd din nd rdi chd khdng phdi bd. Minh cung biit cha nd giau sang. Vdy minh phdi de nen long thuang yeu cua minh md di cho nd gdn cha nd dang bdy gid thdn nd duac sung sudng, rdi chicng Idn khdn nd nhd ciia phu dm md khdi cue khd tdm thdn. Cha da mudn nhin con, md minh cdn trd khdng cho cha con gdn nhau, chi so ngay sau nd khdn Idn, nd cue khd, rdi nd phiin trach chi em minh ".
Du song xa lanh ddi, nhung con ngudi khdng the quen di tat ca cac moi quan he xung quanh giua ngudi vdi ngudi. Khdng phai sdng lanh ddi la quen di tat ca, chi bidt den ca nhan ciia minh thdi: " Da biit minh xa lanh ngudi ddi di tim thu vui vdi canh dai thiin nhiin Id canh ddi dac biit it ai mudn thi minh lo cho phdn minh chdng ki din thien hg; nhung hoan canh cua minh khdc, minh khdng thi khdng ki din con ngudi
con a
Con ngudi du song trong hoan canh nao thi hg cung can cd tinh cam, dao li lam ngudi. Nhat la hg phai giu chu tin va tao long tin vdi ngudi khac. Vi the nhan vat Hai Cudng ludn nhat quyet dua me con cd Le trd ve Sai Gdn: " Neu chu cdm cdn khdng cho con vi gdn chdng, khdng cho Xudn Son vi cho biit cha, thi chu da ldi hica hen, mdt long tin cay cua ngudi, md chu cdn trdi dgo vdi thiin nhiin, te ra xua nay chu gid ddi vdi ddng Tgo Hod, khdng thi duac. Tuy gdc chii d trong cho bdn hdn di tiin md ra, song chu biitgiu trug tin, chii ham thd liim si. Theo y chii thi chu mudn dem con trd vi Sdi Gdn chu giao Igi cho Khdi Quang cho trdn nhiim vu cua chu, rdi con chiu d hay khdng thi haiddng tinh vdi nhau, chu khdng biit tdi nua ".
Nhung ldi khuydn trdn la nhung giai phap tot dep de dua nhan vat ve cudc song hoa nhap vdi xa hdi. Vi the cuoi tac pham nhan vat cd Le da trd ve song ben gia dinh. Va cd da cd dugc cudc sdng hanh phuc. Dieu nay cho ta thay con ngudi khdng the mai mai song thoat li va doan tuyet han vdi xa hdi ben ngoai. Day cung la mdt cudc noi ket trd lai vdi xa hdi thanh cdng.
Qua each giai quyet de cho nhan vat trd ve hoa nhap vdi cudc sdng xa hdi, tac gia Hd Bieu Chanh ciing da ndu len dugc tu tudng ciia minh trong tac pham. Tu tudng ciia tac gia d day la ndu len yeu to dao li. Ho Bieu Chanh ludn de cao dao li lam ngudi trong tac pham ciia minh. Vi the tac pham cua dng ket thuc ludn dem lai dieu tot dep va hanh phuc cho nhan vat. Va cung vi de cao dao li lam ngudi, nen dng da dua ra nhung 51 GVHD: Le Ngoc Thuy
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh giai phap dn hoa giup cho con ngudi noi ket trd lai vdi xa hdi. Yeu to dao li ludn rang budc con ngudi trong each doi xu vdi nhau. Con ngudi cd the phu nhan tat ca nhung gia trj vd vat chat, nhung con ngudi khdng the phii nhan va quen di nhung gia tri tot dep trong mdi quan he giua ngudi vdi ngudi.
Chii dG ndi dung nay ciia tac pham da khai quat len dugc chieu sau tu tudng cua Hd Bieu Chanh. Tu tudng ve dao li phu hop vdi quan niem cua ngudi Viet Nam. Vi the, du tac pham Song thdc vdi tinh, dugc Ho Bieu Chanh phdng tac tu tac pham Paul va Virginie cua Bernadin de Saint-Pierre, nhung tac pham nay van giir dugc ban sac van hoa tinh than cua Viet Nam. Day cung la net di bidt Idn ve phuang dien chu de cua hai tac pham.
3.2. DI BIET VE KHONG GIAN GIlTA HAI TAC PHAM
3.2.1. Khong gian thien nhien dac thu vung dao nirdc Phap
Trong tac pham Paul vd Virginie, khdng gian thien nhien dac thu ciia vung dao
nude Phap dugc the hien thu nhd qua dao In- do- frangxa.
Dia hinh cua dao In- do- frangxa dugc the hien trong tac pham rat cu the vdi nhirng net dac trung cua mien bien dao: " Cdi nin manh ddt nay todn Id dd vd khe, di rdt khd khan; song cd thi trong nhiing cay to vd nd chua nhiiu ngudn nude vd sudi. Manh ddt bin dudi trdi theo doc con sdng Cay Co cho din quang trong hien chung ta dang dicng day: tic day, con sdng chdy qua hai day ddi ra tan biin chi trong thdy mdy cdi ria nhung canh ddng cd, mdt miing ddt khd bangphdng, nhung ciing chdng tdt gi han manh ddt kia, bdi vi vi miia mua thi lay ldi, vi miia khd Igi ran nhu bua danh ". [ 6, tr. 321]
Vdi dja hinh nhu thd nhung hdn dao nay cung cd the gieo trong dugc nhieu thii de dap ung nhu cau ciia cudc song: "Bdc trong ke vd ngd anhung manh ddt cdn, trong it lua mi trin nhung manh ddt tdt vd lua dudi nhung miing ddt trung biin lay; dudi chdn nui, bdc trong bi ngd, bdu, dua chupt, nhung cay leo lin nhiing mom dd. Trin nhiing vung ddt khd bdc trong khoai lang, rau cu rdt ngpt; trin nhung khodng ddt cao, bdc trong bong; mia thi trong d nhiing miing ddt ran, it cay cd phi trin ddi, sinh hgt nhd nhung tuyet; doc bd sdng vd xung quanh hai can nhd, nhung cay chudi vdi nhiing buon chudi ddi quanh nam vd rap bong mdt". [ 6. tr.322- 323]
GVHD: Le Ngoc Thuy
52
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paulvd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Songthdc vdi tinh ciiaHo Bieu Chdnh
Dieu kien tu nhien tren hdn dao In- da- frangxa ciing vd cung khac nghidt. Vdi hai mua la mua khd va mua mua, moi mua deu cd nhung net dac trung rieng. Khi budc vao mua khd, thai tiet tren hdn dao nay la nhirng cai nang ndng gay gat va canh vat xung quanh nhu tat han sir song: " Ovung nhiet ddi thinh thodng cd nhitng mua he tan phd ddt dai rdt ghe gam; mdt miia he nhu vdy da phd hogi nai nay. Dd Id vi cudi thdng chgp, khi mat trdi, din chdm sao Nguu, suot ba tudn liin, hun dot ddo In- da-frangxa bang nhitng tia nang dicng thang. Gid ddng nam, von van thdi hdu nhu quanh nam, nay bdng dicng Igi. Nhitng con loc cuon bui mil tren duang cdi, rdi la lung trin khdng. Ddu ddu, ddt ciing nut ne, cd chdy hoi ndng hung hue bdc len tic sudn nui; phdn Idn cdc con sudi diu khd cgn. Khdng mpt dam mdy tic phia biin. Chi ban ngay mdi cd nhitng dam hoi do ddng dpc bat len tic mat ddng bang, vd khi mat trdi lan giong nhu nhitng ngon lua cua mot dam chdy. Dim cung chdng mang mdt ludng gid mdt ndo cho bdu khdng khi bi nung dot. Vang trang do di to mdt cdch lg lung, mpc lin tic mdt chdn trdi md due. Trin sudn ddi, nhitng dan cicu ii ru vuon cd len trdi di hap chut khdng khi lam vang lin trong thung lung nhitng tiing rin ri buon thdm. Ngay nhitng ngudi da den chdn cicu cung nam ddi xudng ddt di tim chut gi mdt me; nhung ddu ddu ddt ciing ndng bdng vd trong bdu khdng khi ngpt ngat, cdn trung vo ve di tim hut mdu ngudi vd mdu sue vdt di udng cho do khat". [ 6, tr.357- 358]
Cdn vd mua mua thi hdn dao In- da- frangxa cung cd nhung net dac trung rieng ciia thien nhien mien bien dao nude Phap, ma khdng the nao nham lan vdi bat ki mot hdn dao nao khac. Neu mua khd la nhirng cai nang gay gat thi miia mua lai kern theo nhung con bao du ddi vdi nhung tieng sam set ren vang: " Chdng mdy choc, sdm set kinh hoang vang ddng khdp nui rieng, ddng bdng, thung lung; nhitng trdn mua khiing khiip tic tren trdi dpi xudng nhitng ddng thdc. Nhitng sudi nude ngau bpt chdy xiit dpc sudn nui, vung trung nay biin thanh biin; nai cao dung mdy tup liu Id mdt hdn ddo nhd; va cua thung lung la mdt cdi dap nude, tudn ra hdn logn ndo ddt, ndo cay cdi, ndo da tang, cuon trong nhitng ddng nude reo dm dm ". [ 6, tr.359]
Trong nhung mua mua den thi thudng cd nhung can bao, con ngudi cd the du bao dugc nhung can bao se ddn. Vdi kha nang quan sat quan canh thien nhien, con ngudi cd the biet dugc bao den. Cd the la nhin vao sir bat thudng cua nhirng loai chim bien: " Trong rieng, Id rung ddng md khdng cd tigid ndo. Chim biin trdn vao ddt liin, tdt cd nhitng ddu hiiu do bdo tin mdt trdn bao tdt nhiin se din. Qud nhiin, tdt cd diu bdo hiiu se cd mdt trdn giong bao. Nhitng dam mdy a gdn bdu trdi, den ngdm, trong rdt ghi so a trung tdm, xung quanh, mdt mdu ddng ram. Trin khdng, vang len tiing kiu ciia nhitng con chim dudi choi, chim cdc biin, chim cdt nude vd vd sd chim biin,
GVHD: Le Ngoc Thuy
53
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Nhung khi mua mua bao qua di, hdn dao In- da- frangxa nay van trd ve vdi
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh mac du trdi tdi om, tic khap nai xa tit mil tap bay din tren ddo nay tim noi tru dn ". [ 6, tr.411-412]
nhung ve dep von cd ciia thien nhien. Canh vat thien nhien xung quanh day siic song: " Cay tatamac, cay mun vd nhitng cay a vung nay gpi Id cay tao, cay d Hu, cay qui, nhitng liim cay chd Id do day vuan len ngon Id nhitng chum Id xoe tan rdng bin trin nhitng tang Id khdc, nhu thi mpt khu rieng. hgi cd nhung ddy leo vdi nhirng chum la cdc logi leo tic cay nay sang cay khdc, tgo thanh a cho ndy nhitng vdm cung day hoa, a nai kia nhitng bice rem xanh tuai tdt. Cdc thic huang tham tod ra tic cdc logi cay, thdm vao cd din quan do, khiin khdeh qua rieng, vi mua hoa nd, bgn cd thi bdo cay rung phu tuyit trang. Cudi he, nhiiu logi chim Ig, do mpt bdn nang khdng thi hiiu duac, tic nhitng miin xa xdi, dbin kia biin cd, din day nhdt nhitng hgt cay cua hdn ddo nay". [ 6, tr.388- 389]
Tat ca nhirng canh vat tren hdn dao In- do- frangxa la nhirng net dac trung cho khdng gian thien nhien cua vung dao nude Phap. Tat ca nhung net dac trung ay dugc tac gia mieu ta rat cu the va sinh ddng, nham lam noi bat len biic tranh thien nhien ciia mot vung dao. Biic tranh vdi nhirng ve dep von cd ciia thien nhien, nhung cung chat chiia nhirng sir tan pha do chinh thien nhien mang den. Vi the thdng qua khdng gian thien nhien tren hdn dao In- da- frangxa, ngudi dgc cd the hieu dugc nhirng net dac trung cua ca vung dao cua nude Phap.
3.2.2. Khong gian thien nhien dac thu mien bien dao Nam bo
Trong tac pham Song thdc vdi tinh khdng gian thien nhien dac thu ciia mien bien dao Nam bd dugc the hien qua hinh anh thu nhd la hdn dao Phii Quoc. Ho Bieu Chanh khdng nhung gidi thieu ve lich su dao Phii Quoc, ma tac gia cdn gidi thieu ve nhirng dieu kien tir nhien va ca nhirng tim nang phat trien vung dao nay. Canh vat thien nhien tren hdn dao nay vd cung phong phii va da dang, vdi nhung ve dep do thien nhien ban tang. Vi the hdn dao Phii Quoc trd ndn rat hung vi: ((Chung tdi nggc nhiin, dung do trdn trdn, mat nga ngdo, long xuc ddng. Thud nay xem dia du ve hdn Phii Qudc, chung tdi tudng nd nhd, Igi nam ngoai xa, trong bd thdy dgng vdy thdi, chd ddu de nd hung vi, cao ngdt, Igi cd ve dm u, tru mat, nam dudi gam trdi, trin mat biin, mdt ddng do so tic dudi hdn Chdng lingdn tdi Can Vpt nhu vdy ddu ".
GVHD: Le Ngoc Thuy
54
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
Tic Paul va Virginie ciia Bernardin De SaintPierredenSong thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh
Chinh sir hung vi nhu the da tao cho Phii Quoc cd vi tri chien luge rat quan trgng: " Phu Qudc da cd mpt lich sicve vang nhuvdy, Igi thim nam ddi theo duyin hdi Nam phdn Viet Nam: hdn Phu Qudc phia tren, qudn ddo Cdn Ndn phia dudi, do Id hai can ciethiin nhien cua hdi qudn di phdng thii cd vungndy".
Dieu kien tir nhien tren hdn dao nay khi hau mat me va trong lanh. Hdn dao nay lai cd nhieu dac san noi tieng. Vi the nhung ai khi da den day, thi ludn thich thii vdi nai
Dja hinh, canh vat hdn dao Phii Quoc dugc mieu ta kha cu the. Hdn dao nay it dan cu sinh sdng. Canh vat xung quanh cdn nguyen ve hoang sa, tao cho khdng gian nai nay trd ndn yen tinh va vang lang: " Cd lang cd xdm, md chua cd duang bd di cho giao thdng cho mau vd cho di. Cung chua cd duang xuyin ngang qua hdn di ndi liin Duang Ddng vdi Ham Ninh Id hai lang lan cd ddng ddn cu nen thanh cha. Thiit cd mdt sd ngudi sdng rdi rdc trong hdn, hodc d theo mdy trang nhd trong dica, hodc cdt am, cdt chiia a trin triin nui md tu; nhung mdy ngudi dy giao thdng vdi lang xdm ngoai me biin thi hp vet cdy, xd dd, dgp duang mdn di vd ra cho de vdy thdi. Luc dy d phia sau cha Duong Ddng cd mdt con duang nhd vd Giing Tien rdi di thang lin vung Sudi Dd. Qua khdi Giing Tiin mdt ddi, niu ngudi ta bang rieng di qua phia tay trdi, di mdt khodng xa thi ngudi ta se gap mdt cdi trang nhd duac han mdt mdu ddt vdy thdi. Phia sau cd mdt cdi ddi ndm doe doc tie trang vd tdi chan nui, Igi cd mdt cdi sudi dua nude tren nui xudng, chdy ngang qua trang, rdi di ludn ra ngoai mdt ddi gap ngon rgch nhd rut nude di thang ra biin ".
nay: " Md xua nay Phu Qudc cdn ndi danh sdn xuat thic nude mdm cd com Id nude mam hdn, Igi cd nem, cd ddn dot, cd cd biin, cd ddi mdi, cd huyin, cd tiiu, cd dica. Ong khen ngoai ndy phong canh dep, khi hdu tdt, cd nui cao Igi rdng nen dim ngay mdt me ludn ludn, Igi cd cd biin du thic an ngon md re, cdn cd nude mdm nhi, cd mdm nem cd cam an mi qud. Ra din day phong thd diiu hod, bi an sung sudng, hit mudn
trd vd Sdi Gdn ".
Tu nhung dieu kien tu nhien cho den canh vat trdn hdn dao nay ciing da tao ra mot net khu bidt Idn vdi bat ki mdt hdn dao khac. Hdn dao nay van giu moi quan he thdng thuang vdi dat lien: " Ghe biin chd nude mdm, ddi mdi, thuyin dem vd Hd Tien hodc Rgch Gid md bdn rdi mua ggo, mudi, vdi, ciing cdc vdt dung can yiu khdc chd vi bdn cho ngudi ddn trong hdn".
Hdn dao Phii Qudc la hinh anh thu nhd cua bien dao Nam bd. Nai day mang dam nhung net dac thu cua khdng gian thien nhien mien bien dao Nam bd. Dd la mdt hdn dao hien len vdi mdt dang ve cdn hoang sa, chua dugc su khai pha. Canh vat tren
GVHD: LeNgoc Thuy
55
SVTH: Nguyen Thi Thu Thuy
hdn dao nay phong phii va da dang, vdi nhieu canh dep ciia mien bien dao do chinh
thien nhien tao ndn.
Tic Paul vd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
Xu hudng Viet Nam hoa, bdn dia hoa mgnh me cua tdc phdm phdng tdc vi
phuang diin khdng gian.
Tac pham Sdng thdc vdi tinh dugc Ho Bieu Chanh phdng tac tu tac pham van hgc Phap Paul vd Virginie ciia nha van Bernadin de Saint-Pierre. Mac du la tac pham phdng tac, nhung trong tac pham nay van giu dugc nhung net ridng bidt. Chinh dieu nay da tao ra dugc nhirng di biet giua hai tac pham. Va thdng qua day, ta cung thay dugc nhung sang tao cua Ho Bieu Chanh trong tac pham phdng tac. Khi nhin ve phuang dien khdng gian, khdng gian trong tac phamSong thdc vdi tinh hoan toan khac vdi khdng gian trong tac pham Paul vd Virginie. Ho Bieu Chanh da dua vao tac pham cua minh ca khdng gian bien dao vdi nhung net dac thu ridng. Khdng gian ciia mien bien dao dugc xem la hoan toan Viet Nam. Xet tung yeu to trong khdng gian cua mien bien dao trong tac pham, nd rat phii hop vdi khdng gian bien dao Viet Nam thai bay gid, ma nhat la bien dao d vung dat Nam bd.
Van db ve Viet Nam hoa va ban dia hoa trong tac pham cua Ho Bieu Chanh dugc the hien ro net. Tuy hai cung lay boi canh trdn khdng gian mien bien dao, nhung trong tac pham phdng tac khdng bi anh hudng tir khdng gian cua tac pham goc. Dieu nay da the hien dugc sir sang tao ciia Ho Bieu Chanh.
3.3. DI BIET VE THCH GIAN GlCA HAI TAC PHAM
3.3.1. Thdi gian the ky XVIII d Chau Au. Dac diem
Thai gian the ky XVIII d Chau Au cd nhieu sir kien quan trgng didn ra. Chd do phong kien ton tai d day thai gian kha dai, cho ddn the ky XVIII da trd thanh mdt chudng ngai cho su phat trien ciia xa hdi. Giai cap tu san Idn manh dan va mau thuan vdi giai cap phong kien ngay cang gay gat. Thai gian nay ciing didn ra nhidu cudc dau tranh chong phong kien trdn khap chau Au. Sau cudc Cach mang tu san Anh dien ra giua the ky XVII la cudc Cach mang tu san Phap vao cuoi the ky XVIII. The ky XVIII d chau Au trd thanh cai moc quan trgng danh dau thai ky tan ra cua che dd phong kien va nhirng thang Igi ciia Cach mang tu san trdn quy md rdng Idn.
Trong thai gian the ky XVIII d Phap ciing da cd nhieu dac diem dang luuy den.
GVHD: Le Ngoc Thuy
56
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh
Nam 1715, Vua Louis XIV hien than ciia che do quan chu chuyen che tuyet doi qua ddi. Phu chinh Philipe Orleane nam thuc quyen cai tri dat nude khi vua Louis XV cdn qua tre.
Nam 1774 vua Louis XVI noi ngdi va da dua ra nhieu du an cai each xa hdi, nhung dng khdng du siic chong lai tang lap quy tdc dac quyen. Sau do, Vua Louis XVI da tim each giai quyet tinh hinh bang mdt bien phap dac bidt la tridu tap Dai hdi dai bieu dang cap dc tham khao y kien.
O Phap tu lau da ton tai sir bat binh dang giua cac tang lap trong xa hdi, vi nhirng dac quyen dac Igi ciia cac tang lap khac nhau. Trong xa hdi Phap liic bay gid ton tai ba dang cap: tang lu, quy tdc va dang cap thii ba.
Nen kinh te Phap bay gid dang co gang dua ra nhirng doi mdi, nhung gap rat nhieu khd khan. Cac nha kinh te dua ra nhirng doi mdi ca cau cay trong nhung khdng dugc su ling hd tu nhirng ndng dan.
Tinh than triet hgc la dac diem n6i bat ciia tutudng Phap the ky XVIII. Van hgc the ky XVIII bao ham nhung net doi lap giua tinh cam va lytri, giua su phd phan va nd luc xay dung, giua ly tri tudng tugng va sir sang suot, giua bdng toi va anh sang. Van hgc cd nhieu sir doi mdi ve ndi dung va hinh thiic, nhung van noi tiep va phat trien truyen thong ciia chu nghia Co dien. Hai ddng van hgc Idn dan xen suot the ky nay la ddng van hgc chinh tri va ddng van hgc tinh cam.
tX
., A
3.3.2. Thdi gian dau the ky XX d Viet Nam. Dac diem
Xa hdi Viet Nam dau the ky XX cd nhieu bien ddng Idn. Dat nude ta chiing kien
nhidu dau thuang va bi dat trong lich sii.
Dau thd ky XX Phap da ca ban thuc hien xong cdng cudc binh dinh trdn dat
nude ta va chuyen sang khai thac thudc dia, xay dung trat tu mdi.
Chd dd phong kien sup do, hang ngu giai cap thong tri tan ra. Ca bd may thong trj ciia nha nude phong kien tu trieu dinh den tinh, huydn, lang, xa deu trd thanh tay sai cho Phap. Mgi quydn hanh tap trung trong tay ngudi Phap.
Tang lap tri thiic thai phong kien liic bay gid cung lam vao tinh trang song dd chet dd. Trong so do cd ngudi dau hang lam tay sai cho Phap, cd ngudi tham gia cac cudc khdi nghia chong phap, nhung cung cd nhung ngudi lui ve song an dat.
Trong thai gian nay da cd nhieu cudc khdi nghia dien ra, nhung hau het deu that
bai va bi Phap da man dan ap.
GVHD: Le Ngoc Thuy
57
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh Ngay 03- 02- 1930 Dang cdng san Viet Nam ra ddi da md ra ky nguyen mdi, ky
nguyen cua Cach mang vd san do giai cap cdng nhan lanh dao.
Dau thd ky XX kinh te nude ta van la nen kinh te ndng nghiep lac hau. Thuc dan Phap da thi hanh mdt so chinh sach ve kinh td lam cho nen kinh te nude ta cang ngheo nan va lac hau.
Kinh te hang hoa da kich thich sir ra ddi va phat trien cua cdng thuang nghiep. Nhu cau xa hdi thay doi, mdt so nganh nghe mdi ra ddi. Giai cap tu san va tieu tu san xuat hien.
Sir phat trien cua cdng nghiep lam cho ndng nghiep dan dan bj pha san. Ndng
dan budc phai ra thanh thi sinh song.
Trong giai doan dau the ky XX, giai cap cdng nhan Viet Nam dugc hinh thanh. Xa hdi Viet Nam cd sir chuyen bien tu y thiic he phong kien sang y thiic he tu
san.
Dau thd ky XX, van hoa phuang Tay da du nhap 6 at vao Viet Nam. Tu do nen van hoa Viet Nam da chuyen dan sang nen van hoa hien dai chiu sir anh hudng cua van hoa phuang Tay.
Tu nhirng thay doi ve chinh tri, kinh te, xa hdi,... da tao tien de cho nhung thay doi trong ITnh vuc van hgc. Vide pho bien su dung chu Quoc ngu da gdp phan thiic day vide xay dung va phat trien nen van xudi Viet Nam. Dau the ky XX nen van xudi Viet Nam the hien nhung tien bd ro ret. Trong do nen van xudi Quoc ngu Nam bd sdm xuat hien va cd nhieu ddng gdp cho tien trinh hien dai hoa van hgc. Van hgc thai ky nay da cd nhirng anh hudng tu nen van hgc phuang Tay.
Tu nhung tien de ve chinh tri, xa hdi,.... van hgc Viet Nam dan budc vao con duang hien dai hoa van hgc. Sir hinh thanh nen van xudi Quoc ngu Nam bd gan lien vdi vide vung dat Nam ky trd thanh thudc dia ciia Phap. Tuy van hgc da bat dau doi mdi ca ve quan niem sang tac, phuang thiic sang tac,... nhung khdng cd nghia la nhung dau vet cua truyen thong van chuang thai ky trung dai khdng cdn. Van cdn quan niem " van di tai dao" trong cac sang tac van hgc liic bay gid. Dieu nay dugc the hien ro nhat trong cac sang tac ciia cac nha van Nam bd. Trong cac sang tac hg ludn dat muc dich giao huan, ran day nhan nghia, dao diic la muc dich len hang dau ciia cac tac pham. Day ciing la tu tudng truyen thong ciia nen van chuang trung dai Viet Nam.
Su phat trien cua nen van xudi Quoc ngu Nam bd khdng the khdng ke den sir ddng gdp ciia Ho Bieu Chanh. Ong ciing la mdt trong nhirng ngudi chiu sir anh hudng tu van hoc hgc phuang Tay, ma chu yeu la van hgc Phap.
GVHD: Le Ngoc Thuy
58
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul vd Virginie cuaBernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh Xu hudng Viet Nam hoa, bdn dia hda mgnh me cua tdc phdm phdng tdc vi
phuang diin thai gian.
Thai gian the ky XVIII d chau Au ma cu the la d Phap vdi thai gian dau the ky XX d Viet Nam cd su khac bidt nhau ve nhieu phuang didn. Tac pham van hoc ra ddi ludn phan anh hien thuc xa hdi. 0 moi giai doan lich sii ciia moi quoc gia, cac tac pham van hgc ra ddi thudng bi anh hudng tu nhieu tien de nhu chinh tri, xa hdi, van hoa,... d Phap the ky XVIII, cac sang tac van hgc thudng viet ve de tai hanh phuc. Day dugc coi la md tip ciia van hgc Phap the ky XVIII.
Tac pham Paul vd Virginie ra ddi da dem lai ddng gdp Idn cho ddng van hgc lang man Phap the ky XVIII. Tac gia Bernardin de Saint- Pierre da dua ra quan niem ve hanh phuc rat phii hop vdi quan niem ciia chii nghia tinh cam liic bay gid. Con ngudi chi that sir harm phuc, khi hg dugc song trong thien nhien. Thien nhien se mang ddn cho con ngudi hanh phuc va niem vui. Vi the nhan vat trong tac pham nay da lua chgn each song xa lanh va doan tuyet vdi xa hdi van minh bdn ngoai. Qua tac pham Paul vd Virginie, tac gia cdn the hien tu tudng triet li " trd ve hoa nhap vdi thien
nhien".
Nhin chung ndi dung ciia tac pham van hgc nay ciing chi ban luan den nhirng van de dang dugc nhieu tac gia khac quan tam. Va phu hop vdi yeu cau doi mdi van hgc trong thd ky XVIII.
6 Viet Nam trong thai gian dau the ky XX, van hgc da dan di vao con dudng hien dai hoa van hgc. Ciing trong khoang thai gian nay, nen van hoa phuang Tay da du nhap d at vao Viet Nam. Chinh dieu do it nhieu da tao ra sir anh hudng den tu tudng ngudi Viet liic bay gid. Sir anh hudng do dugc the hien ro nhat la trong cac sang tac van hgc.
Tac pham Sdng thdc vdi tinh dugc Ho Bieu Chanh phdng tac tu tac pham van hgc Phap Paul vd Virginie ciia nha van Bernardin de Saint- Pierre. Tuy la tac pham dugc xem la phdng tac, nhung tac pham Song thdc vdi tinh van dap ling dugc nhu cau ve van hgc trong thai gian nay. Khi sang tac tac pham nay dng van giu dugc nhung gia tri van hoa truyen thong cua van hoc va dan tdc. Tu vide dgc tac pham van hgc Phap, Ho Bieu Chanh da sang tac ra tac pham hoan toan Viet Nam. Dieu nay dugc the hien qua ndi dung tu tudng cua tac pham.
GVHD: Le Ngoc Thuy
59
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Trong nen van xudi Quoc ngu Nam bd, Ho Bieu Chanh la ngudi da tiep thu va anh hudng nhieu tu nen van hgc Phap. Vi the trong su nghiep sang tac cua dng cd nhung tac pham dugc ggi la tac pham phdng tac.
Tic Paul vd Virginie cua Bernardin DeSaint Pierre dinSong thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chdnh Xu hudng Viet Nam hoa, ban dia hoa dugc the hien manh me trong tac pham ciia Hd Bieu Chanh, khi xet ve phuang didn thai gian nua dau the ky XX. Day cung la nhung sang tao ciia nha van Ho Bieu Chanh trong vide phdng tac tac pham. Sir sang tao cua dng khdng chi don thuan la vide viet lai tac pham theo kieu Viet Nam, ma do la vide dng da thay vao tac pham nhieu chi tiet phu hop vdi hoan canh xa hdi liic bay gid. Nhin tu phuang didn lich sii dan tdc vao thai gian nua dau the ky XX, che do phong kien da sup do. Va vi the y thiic he phong kien da mat dan vi the ciia nd, thay vao do la y thuc he tu san. Du y thiic he phong kien da mat dan vj the nhung nhirng anh hudng ciia nd van cdn ton tai trong xa hdi bay gid. Trong tac pham phdng tac Sdng thdc vdi tinh, nhung quan niem mang tinh chat phong kien, co hu van cdn ton tai va dugc the hien. Dd la nhirng quan niem ve hdn nhan. Hdn nhan phai do cha me sap dat, con cai khdng cd quyen tu do trong hdn nhan.
Van hgc Viet Nam giai doan nua dau the ky XX da cd nhung budc d6i mdi. Nhung van hgc giai doan nay doi mdi trdn tinh than ke thua va phat huy nhirng thanh tuu ciia van hgc giai doan trudc. Quan niem " van ditdi dgo, thi ngon chi" von la quan niem truyen thong trong van chuang trung dai. Van hgc giai doan nay van cdn anh hudng bdi quan niem nay trong cac sang tac van hgc. Trong tac pham phdng tac Song thdc vdi tinh, quan niem " van di tdi dgo" van dugc Ho Bieu Chanh the hien. Dd la nhung yeu to dao ly mang tinh chat giao huan ludn dugc Ho Bieu Chanh de cap den trong tac pham.
Tu nhung anh hudng va tiep thu thanh tuu ciia nen van hgc giai doan trudc, Ho Bieu Chanh da sang tac nhung tac pham ludn dap ling dugc nhu cau tiep nhan van hgc ciia cdng chiing. Ngay trong nhung tac pham dugc phdng tac tu tac pham van hgc nude ngoai, Ho Bieu Chanh van tao ra tac pham vdi ndi dung phu hop vdi tam li ddc gia va hoan canh Viet Nam thai bay gid.
GVHD: Le Ngoc Thuy
60
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paulvd Virginie ciia Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciiaHo Bieu Chdnh
KET LUAN
Nen Van hgc Viet Nam dau the ky XX dang trdn con duang hien dai hoa van hoc. Tu cuoi the ky XIX den dau thd ky XX, nen van xudi Quoc ngu da xuat hien va phat trien. Nam bd la vung dat phat trien va dat nhieu thanh tuu vd van xudi Quoc ngu. Hd Bieu Chanh la mdt trong nhung ngudi cd nhieu ddng gdp cho vide md dau va phat trien nen van xudi Qudc ngir.
Cung trong thai ky nay van hoa phuang Tay da du nhap o at vao Viet Nam, vi the vide anh hudng va tiep thu van ciing la dieu tat yeu didn ra. Dieu nay dugc the hien ro nhat trong cac sang tac van hgc liic bay gid. Trong cac tac gia van hgc thai ky nay, Ho Bieu Chanh la ngudi chiu anh hudng nhieu tir van hgc phuang Tay, dac bidt la anh hudng tu van hgc Phap. Trong sd cac tac pham ciia dng ludn cd sir kd thua nhirng gia tri truyen thong ciia van hgc dan tdc. Bdn canh do cdn cd nhirng tac pham dugc dng viet ra trdn ca sd vua ke thua gia tri truyen thong cua van hgc dan tdc, vua ket hgp vdi nhirng yeu to mdi dua trdn vide phdng tac cac tac pham van hgc phuang Tay, de each tan tac pham cua minh. Va nhieu ngudi nghien cuu da ggi do la nhung tac pham phdng
tac.
Qua vide tim hieu de tai " Tu* Paul vd Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh ciia Ho Bieu Chanh", ta hieu them ve tac pham phdng tac ciia nha van Hd Bieu Chanh. Vdi de tai nay ngudi vidt da lam cu the ve nhirng diem tuang dong va di bidt giua tac pham goc va tac pham phdng tac. Tuy tac pham Song thdc vdi tinh dugc Ho Bieu Chanh phdng tac tu tac pham van hgc Phap Paul vd Virginie, nhung tac pham nay van khdng mat di nhung net dac trung ciia nen van hgc dan tdc. Nhirng diem di bidt cua tac pham Sdng thdc vdi tinh so vdi tac pham Paul vd Virginie la nhung diem sang tao ciia nha van trong tac pham ciia minh. Tac pham phdng tac ludn phu hop vdi tinh hinh van hgc liic bay gid. Ndi dung tac pham van dap ling dugc yeu cau cua nen van hgc hien dai hoa.
Khi dat tac pham phdng tac nay vao khung canh xa hdi Viet Nam liic bay gid, thi ta thay dugc nhung sang tao ciia nha van. Du anh hudng bdi van hoa phuang Tay, nhung khi phdng tac tac pham, nhung gia tri van hoa dan tdc khdng bao gid bi mat di. Vide tiep thu va anh hudng tu van hgc Phap trong cac tieu thuyet cua Ho Bieu Chanh da gdp phan lam phong phii cho nen van hgc nude nha.
Tuy nhien vide tiep thu van hoa, van hgc phuang Tay da dat ra nhieu yeu cau cho cac tac gia van hgc. Dd chinh la vide tiep thu nhu the nao cho cd hieu qua. Y thiic
GVHD: Le Ngoc Thuy
61
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre den Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh va vai trd ciia ngudi sang tac la vd cung quan trgng, hg cd the lam phong phii cho van hoa dan tdc, nhung hg cung cd the lam mai mdt van hoa dan tdc.
Hd Bieu Chanh da dem lai nhung thanh cdng trong cac tac pham phdng tac cua minh. Dieu nay da cho thay y thiic Idn ve sir tiep thu van hoa, van hgc phuang Tay. Didn hinh la trong tac pham phdng tac Song thdc vdi tinh, dng da dua ra each giai quyet van de ludn phu hgp vdi dao diic ciia dan tdc Viet Nam.
6 bat ky mdt giai doan hay mdt thai ky nao, vide tiep thu van hoa cung ddi hdi phai cd chgn lgc. Vi the chiing ta phai cd thiic, khi tiep thu van hoa nhat la trong thai ky dat nude md ciia hdi hap quoc te. Ben canh vide tiep thu, chiing ta phai biet giir gin phathuy nhirng gia tri van hoa tot dep ciia dan tdc.
GVHD: Le Ngoc Thuy
62
SVTH: Nguyen Thj Thu Thuy
Tic Paul va Virginie cua Bernardin De Saint Pierre din Song thdc vdi tinh cua Ho Bieu Chdnh
TAI LIEU THAM KHAO
Nguyen Kim Anh ( chii bien) (2008). Tiiu thuyit Nam bd cuoi thi ky XIX
Nguyen Van Dan (2000). Li ludn van hoc so sdnh. NXB Dai hoc Quoc
1. ddu thikyXX. NXB Dai hgc Qudc gia Thanh pho Ho Chi Minh. 2. gia Ha Ndi.
3. Dang Anh Dao (1997). Van hoc Phdp va su gap go vdi van hoc Viet Nam 1930-1945. Tap chi van hgc sd 7. 4. Phan Quang Dinh dich, Xavier Darcos (1997). Lich sic van hoc Phdp. NXB Van hoa thdng tin. 5. Le BaHan (1992). Tie diin thudt ngit van hoc. NXB Giao due. 6. Dd Diic Hieu djch (2007). Paul vd Virginie ciia Bernadin de Saint Pierre. NXB Thanh Nien. 7. Nguyen Khud (1998). Chdn dung Ho Biiu Chdnh. NXB Thanh pho Ho Chi Minh.
8. Phuang Luu ( chii bien) (1997). Li ludn van hoc. NXB Giao due. 9. Phuang Luu (2000). Tie van hoc so sdnh din thi hocso sdnh. NXB Van hoc. 10. Hoang Nhan ( chii bien) (1997). Van hoc Phdp, tap 2. NXB Tre Thanh phd Ho Chi Minh.
11. Hoang Nhan (1998). Phdc thdo quan hi van hoc Phdp vdi van hoc Viet Nam hien dgi. NXB Mui Ca Mau. 12. Huynh Thi Lan Phuang (2000). Giao trinh van hoc Viet Nam hien dgi 1. Dai hgc Can Tha. 13. Tran Thj Phuang Phuang (2011). Ngudi thdt chi cua Ho Biiu Chdnh- mpt hien tuongphdng tdc, nhin tic quan diim logi hinh lich sic. Tap chi van hgc so 5. 14. Le Nggc Thuy (2006). Giao trinh lich sic van hoc phuang Tdy II. Dai hgc Can Tha. 15. Bui Diic Tjnh (2002). Nhitng budc ddu cua bdo chi, truyin ngan, tiiu thuyit vd tha mdi. NXB Thanh pho Ho Chi Minh. 16. Hd Hiru Tudng (1967). Nhap mong vd tinh mong. Van sd 80, tudng niem Hd Bieu Chanh, Sai Gdn.
17. Le Tri Vien (1998). Quy ludt phdt triin lich sic van hoc Viet Nam. NXB
Giao due.
GVHD: Le Ngoc Thuy j
—*VTH: Nguyen Thj Thu Thuy
oJV
001 HOC WmtiiHr. Tnjjn . «.. THI/VIEN