Khủng hoảng và cơ hội kiểm
tra tổng quát
Nếu nghĩ rằng sự phát
triển của một doanh
nghiệp cũng trải qua
vòng tròn “tứ khổ”:
sinh - lão - bệnh - tử
như đời người, thì liệu có cách nào để doanh nghiệp đủ sức khỏe
vượt qua lão, bệnh, tử để mãi trường tồn? Đứng trước cuộc
khủng hoảng toàn cầu hiện nay, nhiều doanh nghiệp Việt Nam
bộc lộ rõ sự yếu kém về năng lực cạnh tranh.
Những yếu kém đó là do không có hoặc thương hiệu chưa đủ
mạnh, chất lượng sản phẩm hàng hóa và dịch vụ không ổn định,
giá thành không hấp dẫn do chi phí đầu vào cao. Từ gốc rễ,
những yếu kém này phần lớn xuất phát từ năng lực quản trị điều
hành doanh nghiệp chưa đạt tầm, doanh nghiệp vận hành như
một cỗ máy nặng nề, chậm chạp dẫn đến khả năng thích ứng với
sự thay đổi môi trường xung quanh không cao.
Triết lý quản trị phương Tây chỉ ra rằng một doanh nghiệp phát
triển thường trải qua bảy giai đoạn: 1. Gieo hạt - 2. Khởi động - 3.
Phát triển - 4. Ổn định - 5. Mở rộng - 6. Suy thoái - 7. Tan rã.
Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng trải qua những
tuần tự như trên. Một số doanh nghiệp mới được thành lập
nhưng chuyển từ giai đoạn khởi động đến tan rã rất nhanh, một
số khác có thể không tiến đến giai đoạn mở rộng mà chỉ dừng ở
giai đoạn ổn định.
Nếu kết hợp triết lý trên theo suy nghĩ phương Đông thì sự phát
triển của doanh nghiệp cũng như đời sống con người, đều phải
trải qua tứ khổ: sinh - lão - bệnh - tử(1). Làm thế nào giữ doanh
nghiệp mình luôn ở chữ “sinh”, từ trạng thái “lão”, “bệnh” chuyển
thành “sinh”, hay đẩy nhanh qua chữ “tử” để về được chữ “sinh”
(chết đi để rồi sống lại)?
Thành công rực rỡ hay thất bại thảm hại trong kinh doanh là tùy
thuộc vào khả năng của doanh nghiệp thích nghi và vượt qua các
thay đổi của chu trình cuộc sống. Trong mọi trường hợp, doanh
nghiệp luôn trong trạng thái cần tái cấu trúc, làm mới mình để
tăng cường khả năng thích ứng với sự thay đổi của môi trường
xung quanh.
Ngày nay, lãnh đạo các doanh nghiệp luôn nhận thấy “sức khỏe”
của doanh nghiệp là một chỉ số hết sức quan trọng. Rất cần thiết
phải đo lường, đánh giá tổng quan tình trạng sức khỏe, sau đó
đưa ra các chương trình tăng cường thể lực, phòng và chữa
bệnh trên cơ sở tái lập cân bằng trong nội bộ doanh nghiệp.
Giống như cơ thể con người, trong doanh nghiệp cũng có “bệnh”,
và các triệu chứng của nó luôn biểu hiện từng ngày, từng giờ
trong chu trình vận hành của doanh nghiệp. Các triệu chứng này
có thể cho chúng ta biết mức độ nặng nhẹ của căn bệnh mà
doanh nghiệp đang gặp phải:
1. Triệu chứng bên ngoài: doanh số giảm sút, lúng túng mỗi khi
có sự thay đổi môi trường kinh doanh, chất lượng sản phẩm -
dịch vụ không ổn định - khách hàng phàn nàn hoặc bỏ đi...
2. Các triệu chứng bên trong liên quan đến toàn bộ quá trình
kinh doanh: hoạt động tiếp thị, bán hàng không ổn định, quá
trình sản xuất - cung cấp dịch vụ không hiệu quả (tồn kho cao,
nhiều sản phẩm lỗi, tồn nhiều công nợ…), chi phí sản xuất kinh
doanh cao, nhiều điểm chốt trong quá trình kinh doanh mất kiểm
soát, sự phối hợp giữa các bộ phận trong chuỗi sản xuất - cung
cấp dịch vụ yếu kém, lệch lạc…
