
Ki n th c c b n v thu giá tr gia tăngế ứ ơ ả ề ế ị
(VAT)
I. KHÁI NI M, C CH HO T ÐNG C A THU GIÁ TR GIAỆ Ơ Ế Ạ Ộ Ủ Ế Ị
TĂNG
1. Khái ni m:ệ
Thu giá tr gia tăng có ngu n g c t thu doanh thu và Pháp là n cế ị ồ ố ừ ế ướ
đu tiên trên th gi i ban hành Lu t thu giá tr gia tăng - vào năm 1954.ầ ế ớ ậ ế ị
Thu giá tr gia tăng theo ti ng Pháp g i là: Taxe Sur La Valeur Ajou téeế ị ế ọ
(vi t t c là TVA), ti ng Anh g i là Value Added Tax (vi t t c là VAT),ế ắ ế ọ ế ắ
d ch ra ti ng Vi t là thu giá tr gia tăng. Khai sinh t n c Pháp, thuị ế ệ ế ị ừ ướ ế
giá tr gia tăng đã đc áp d ng r ng rãi nhi u n c trên th gi i.ị ượ ụ ộ ở ề ướ ế ớ
Ngày nay, các qu c gia thu c kh i Liên minh Châu Âu, châu Phi, châuố ộ ố
M La Tinh và m t s qu c gia Châu á trong đó có Vi t Nam đã chínhỹ ộ ố ố ệ
th c áp d ng thu giá tr gia tăng .Các qu c gia khác cũng đang trong th iứ ụ ế ị ố ờ
ký nghiên c u lo i thu này.Tính đn nay đã có kho ng 130 qu c gia ápứ ạ ế ế ả ố
d ng thu giá tr gia tăng.ụ ế ị
n c ta, t i ký h p l n th 11 Qu c h i khoá 9, Qu c h i n c taỞ ướ ạ ọ ầ ứ ố ộ ố ộ ướ
đã thông qua Lu t thu giá tr gia tăng và có hi u l c thi hành k t ngàyậ ế ị ệ ự ề ừ
01-01-1999.
Theo quy đnh c a Lu t thu giá tr gia tăng thì thu giá tr gia tăng làị ủ ậ ế ị ế ị
m t lo i thu gián thuộ ạ ế đánh trên kho n giá tr tăng thêm cu hàng hoá,ả ị ả
d ch v phát sinh trong quá trình t s n xu t, l u thông đn tiêu dùng vàị ụ ừ ả ấ ư ế
đc n p vào ngân sách Nhà n c theo m c đ tiêu th hàng hóa, d chượ ộ ướ ứ ộ ụ ị
v .ụ
Ðây là m t lo i thu doanh thu đánh vào m i giai đo n s n xu t, l uộ ạ ế ỗ ạ ả ấ ư
thông s n ph m hàng hoá, t khi còn là nguyên li u thô s cho đn s nả ẩ ừ ệ ơ ế ả
ph m hoàn thành, và cu i cùng là giai đo n tiêu dùng. Chính vì v y màẩ ố ạ ậ
chúng ta còn g i là thu doanh thu có kh u tr s thu đã n p giaiọ ế ấ ừ ố ế ộ ở
đo n tr c. Thu gía tr gia tăng đc c ng vào giá bán hàng hoá, d chạ ướ ế ị ượ ộ ị
v , và do ng i tiêu dùng ch u khi mua hàng hoá, s d ng d ch v .ụ ườ ị ử ụ ị ụ
2. Vai trò cu thu giá tr gia tăng trong l u thông hàng hoá:ả ế ị ư
Lu t thu doanh thu quy đnh doanh thu phát sinh là c s đ th cậ ế ị ơ ở ể ự
hi n ch đ thu n p thu . Do đó Nhà n c đánh thu trên toàn b doanhệ ế ộ ộ ế ướ ế ộ
thu phát sinh cu s n ph m qua m i l n chuy n d ch t khâu s n xu t,ả ả ẩ ỗ ầ ể ị ừ ả ấ
l u thông đn tiêu dùng. N u các s n ph m, hàng hoá ch u thu càng quaư ế ế ả ẩ ị ế
nhi u khâu thì s thu Nhà n c thu cũng tăng thêm qua các khâu nênề ố ế ướ
vi c áp d ng thu doanh thu d n đn tình tr ng thu thu trùng l p điệ ụ ế ẫ ế ạ ế ặ ố
v i ph n doanh thu đã ch u thu công đo n tr c. Ði u đó mang tínhớ ầ ị ế ở ạ ướ ề
1