Kinh nghiệm xây dựng làng thông minh tỉnh Đồng Tháp và đề xuất tiêu chí trong bộ tiêu chí quốc gia nông thôn mới giai đoạn 2026-2030

Bài viết giới thiệu về kinh nghiệm xây dựng mô hình "Làng thông minh" tại tỉnh Đồng Tháp, một thành tựu nổi bật trong quá trình chuyển đổi số của tỉnh. Mô hình này được phát triển nhằm ứng dụng công nghệ số vào sản xuất, kết nối cộng đồng, cải thiện quản trị địa phương và phát triển kinh tế nông nghiệp số, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và hướng tới mục tiêu xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025.

Các nhà hoạch định chính sách, cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương, các nhà nghiên cứu và tổ chức, cá nhân quan tâm đến lĩnh vực chuyển đổi số, phát triển nông thôn bền vững và xây dựng làng thông minh tại Việt Nam.

Bài viết trình bày chi tiết kinh nghiệm của tỉnh Đồng Tháp trong việc xây dựng và triển khai mô hình "Làng thông minh", đồng thời đề xuất các tiêu chí bổ sung vào Bộ tiêu chí quốc gia nông thôn mới giai đoạn 2026-2030. Đồng Tháp đã xác định chuyển đổi số là động lực chính, với ba trụ cột là chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. Trong đó, mô hình "Làng thông minh" là một điểm sáng, tích hợp công nghệ số vào mọi mặt đời sống nông thôn, từ sản xuất đến quản lý và dịch vụ công. Các tiêu chí "Làng thông minh" của tỉnh được thiết kế linh hoạt, định lượng, bao gồm bốn nhóm chính: hạ tầng số (kết nối internet, điện thoại thông minh, Wi-Fi công cộng, camera an ninh), dịch vụ số chia sẻ và dùng chung (hệ thống thông tin dữ liệu, quảng bá hình ảnh, ứng dụng kết nối cộng đồng, quan trắc môi trường, dịch vụ công trực tuyến, hồ sơ sức khỏe điện tử), phát triển kinh tế nông nghiệp nông thôn (sản phẩm truy xuất nguồn gốc, thương mại điện tử, số hóa dữ liệu nông nghiệp, mã số vùng trồng, chứng nhận an toàn thực phẩm), và hoạt động quản lý (tổ điều hành, quy chế vận hành, lộ trình phát triển). Bài viết cũng nêu bật những kết quả tích cực ban đầu từ việc triển khai 06 mô hình "Làng thông minh" đã được công nhận tại Đồng Tháp. Từ những kinh nghiệm này, tác giả kiến nghị Trung ương sớm ban hành Bộ tiêu chí "Làng thông minh" quốc gia với cấu trúc linh hoạt, có hướng dẫn kỹ thuật cụ thể từ cấp ấp, và cơ chế hỗ trợ đầu tư ban đầu cho các hạng mục nền tảng như hạ tầng kết nối, hệ thống dữ liệu dùng chung và ứng dụng số. Mục tiêu cuối cùng là góp phần thúc đẩy nông thôn hiện đại, bền vững và hạnh phúc thông qua việc tích hợp các tiêu chí này vào chương trình nông thôn mới quốc gia.