- Phong t c t p quán l h i Vi t Nam - GVHD: ThS. Nguy n M nhụ ậ ễ ộ ệ ễ ạ
H ngồ
M Đ UỞ Ầ
Mùa xuân - mùa kh i đ u cho m t năm, mùa sinh sôi n y n c a v nở ầ ộ ả ở ủ ạ
v t, c cây,... Gi a ti t tr i m áp y, lòng ng i ph i ph i r nhau đi h i,ậ ỏ ữ ế ờ ấ ấ ườ ơ ớ ủ ộ
hành h ng v c i ngu n, vui ch i và c u mong cho mùa màng t t t i,ươ ề ộ ồ ơ ầ ố ươ
con ng i h nh phúc. ườ ạ
M i l h i mang m t nét tiêu bi u và giá tr riêng, nh ng bao giỗ ễ ộ ộ ể ị ư ờ
cũng h ng t i m t m t đ i t ng linh thiêng c n đ c suy tôn nh nh ngướ ớ ộ ộ ố ượ ầ ượ ư ữ
v anh hùng ch ng ngo i xâm, nh ng ng i có công d y d truy n ngh ,ị ố ạ ữ ườ ạ ỗ ề ề
ch ng thiên tai, di t tr ác thú, giàu lòng c u nhân đ th ,... V i t t ngố ệ ừ ứ ộ ế ớ ư ưở
u ng n c nh ngu n, ăn qu nh ng i tr ng cây, ngày h i di n ra sôiố ướ ớ ồ ả ớ ườ ồ ộ ễ
đ ng b ng nh ng s tích, công tr ng, là c u n i gi a quá kh v i hi n t i,ộ ằ ữ ự ạ ầ ố ữ ứ ớ ệ ạ
làm cho th h tr hôm nay hi u đ c công lao t tiên, thêm t hào vế ệ ẻ ể ượ ổ ự ề
truy n th ng quê h ng, đ t n c c a mình. Đ c bi t, l h i n c taề ố ươ ấ ướ ủ ặ ệ ễ ộ ở ướ
g n bó v i làng xã, đ a danh, vùng đ t nh m t thành t không th thi uắ ớ ị ấ ư ộ ố ể ế
v ng trong đ i s ng c ng đ ng nhân dân.ắ ờ ố ộ ồ
L h i Quán Th Âm - Đà N ng là l h i mang s c thái tôn giáo k tễ ộ ế ẵ ễ ộ ắ ế
h p v i văn hoá dân t c, là m t trong 15 l h i l n c p qu c gia, đ c tợ ớ ộ ộ ễ ộ ớ ấ ố ượ ổ
ch c khá quy mô và thu hút đông đ o l ng tín đ ph t t hành h ng vàứ ả ượ ồ ậ ử ươ
du khách t i tham quan. Chúng ta s tìm hi u đôi nét v l h i Quán Thớ ẽ ể ề ễ ộ ế
Âm - Đà N ng qua bài vi t này.ẵ ế
SVTH: Nhóm 4 Trang 1
- Phong t c t p quán l h i Vi t Nam - GVHD: ThS. Nguy n M nhụ ậ ễ ộ ệ ễ ạ
H ngồ
N I DUNGỘ
I. Khái quát v l h i ề ễ ộ
L h i n c ta th t đa d ng và phong phú. Theo th ng kê c a cácễ ộ ở ướ ậ ạ ố ủ
nhà nghiên c u văn hóa dân gian, Vi t Nam có g n 500 l h i c truy nứ ệ ầ ễ ộ ổ ề
l n, nh tr i r ng kh p đ t n c trong b n mùa xuân, h , thu, đông. Ph nớ ỏ ả ộ ắ ấ ướ ố ạ ầ
l n các l h i Vi t Nam th ng g n v i s ki n l ch s , t ng nhớ ễ ộ ở ệ ườ ắ ớ ự ệ ị ử ưở ớ
ng i có công v i n c trong chi n tranh ch ng gi c ngo i xâm nên cácườ ớ ướ ế ố ặ ạ
trò vui ch i l h i th ng mang nhi u tính m nh m c a tinh th nơ ở ễ ộ ườ ề ạ ẽ ủ ầ
th ng võ nh : Thi b n n , đ u v t (h i C Loa) đ u v t, đ u võ, ch yượ ư ắ ỏ ấ ậ ộ ổ ấ ậ ấ ạ
thi (h i hoa V Khê, Nam Đ nh), thi b n n , ném còn ( vùng đ ng bào dânộ ị ị ắ ỏ ở ồ
t c phía B c),... các l h i c a bà con dân t c Tây Nguyên, l h i đâmộ ắ ở ễ ộ ủ ộ ễ ộ
trâu đ c coi nh tiêu bi u nh t. Trong l h i này, ngoài nghi l đâm trâuượ ư ể ấ ễ ộ ễ
hi n t h p d n, ly kỳ còn có trò múa khiên, ném lao, đ u g y. ế ế ấ ẫ ấ ậ
Các trò vui ch i gi i trí l h i còn bao g m nh ng ho t đ ng vănơ ả ở ễ ộ ồ ữ ạ ộ
hoá, xã h i khác nh thi hát Quan h , thi th i c m, ch i gà, d t v i, đ uộ ư ọ ổ ơ ọ ệ ả ấ
v t, đánh đu,... và đ c bi t nh t là thi đánh đu. Đánh đu không ch xu t hi nậ ặ ệ ấ ỉ ấ ệ
trong d p l h i l n mà còn là m t trò vui ch i dân dã trong nh ng ngày T tị ễ ộ ớ ộ ơ ữ ế
kh p các làng xã.ở ắ
Ngày xuân, ng i ta th ng đi ch i đông h n bình th ng. K đi xa,ườ ườ ơ ơ ườ ẻ
ng i đi g n, trang ph c l ng l y, hân hoan ph n kh i làm cho không khíườ ầ ụ ộ ẫ ấ ở
đ u xuân càng thêm r o r c. Có l ai cũng mu n dành ít th i gian đ vãnầ ạ ự ẽ ố ờ ể
c nh thiên nhiên đ t tr i, t n h ng b u không khí trong lành v i mùa xuânả ấ ờ ậ ưở ầ ớ
t i đ p. H đ n v i các di tích l ch s , danh th ng, đ n, chùa đ tham dươ ẹ ọ ế ớ ị ử ắ ề ể ự
các l h i truy n th ng. Ch tính riêng tháng Giêng cũng đã có bi t baoễ ộ ề ố ỉ ế
nhiêu l h i t ng nh các v anh hùng dân t c, nh ng ng i có côngễ ộ ưở ớ ị ộ ữ ườ
ch ng gi c ngo i xâm nh : H i Đ ng Đa, k ni m chi n th ng c a v anhố ặ ạ ư ộ ố ỷ ệ ế ắ ủ ị
SVTH: Nhóm 4 Trang 2
- Phong t c t p quán l h i Vi t Nam - GVHD: ThS. Nguy n M nhụ ậ ễ ộ ệ ễ ạ
H ngồ
hùng dân t c Nguy n Hu và t ng ni m các chi n sĩ vong tr n trong đ iộ ễ ệ ưở ệ ế ậ ạ
chi n th ng Đ ng Đa vào ngày 5/1. H i đ n An D ng V ng (C Loa Hàế ắ ố ộ ề ươ ươ ổ
N i) ngày 6/1 t ng ni m Th c Phán ng i có công d ng n c Âu L c,ộ ưở ệ ụ ườ ự ướ ạ
xây thành C Loa; H i đ n C a Su t (Qu ng Ninh) t ng ni m Tr nổ ộ ề ử ố ả ưở ệ ầ
Qu c To n có công đánh đu i gi c Nguyên, h i đ n H Lôi (Mê Linh)ố ả ổ ặ ộ ề ạ
t ng ni m Hai Bà Tr ng, h i “ưở ệ ư ộ C m hòmơ” Ph Yên, Thái Nguyên ngày 6ở ổ
tháng Giêng k ni m ng i đàn bà vô danh th i H u Lê có công bày m uỷ ệ ườ ờ ậ ư
đánh gi c Minh,...ặ
Cũng vào th i đi m này, du khách b n ph ng v h i Hoa V Khêờ ể ố ươ ề ộ ị
(Nam Đ nh) t ngày 20 đ n ngày 30 tháng Giêng đ chiêm ng ng hoa, câyị ừ ế ể ưỡ
c nh c a làng ngh truy n th ng V Khê, h i du xuân l bái c u mong m tả ủ ề ề ố ị ộ ễ ầ ộ
năm m i th nh v ng núi Bà Đen (Tây Ninh). Đ c bi t vào mùa này, duớ ị ượ ở ặ ệ
khách đ lên núi Yên T d l h i chùa, vãn c nh hùng vĩ c a đ t n c vàổ ử ự ễ ộ ả ủ ấ ướ
th thách lòng thành c a mình. Đ n Hòa Bình đ đ c xem h i Ch i hang,ử ủ ế ể ượ ộ ơ
h i Xên b n, Xên m ng c a ng i Thái; lên S n La cùng th h n vàoộ ả ườ ủ ườ ơ ả ồ
nh ng cánh r ng ban tr ng trong ngày h i hoa ban, đi ch i núi, du thuy nữ ừ ắ ộ ơ ề
đ c m c trên th ng c nh h Ba B . Ngoài ra, ng i Tày, Nùng Tây B cộ ộ ắ ả ồ ể ườ ắ
còn có h i L ng T ng, ng i Dao có h i T t Nh y, ng i Mông có h iộ ồ ồ ườ ộ ế ả ườ ộ
S c bùa, h i ch i núi ch i xuân, ng i Kh me Nam B có h i m ng nămắ ộ ơ ơ ườ ơ ộ ộ ừ
m i,... S phong phú c a l h i Vi t Nam v a là nét đ p văn hóa dân t cớ ự ủ ễ ộ ở ệ ừ ẹ ộ
nh ng cũng v a là m t trong nh ng s n ph m du l ch h p d n du kháchư ừ ộ ữ ả ẩ ị ấ ẫ
trong và ngoài n c.ướ
N m trong xu th chung c a c n c, Đà N ng - thành ph xinh đ pằ ế ủ ả ướ ẵ ố ẹ
bên sông Hàn cũng là vùng đ t có nhi u l h i đ c di n ra hàng năm. Duấ ề ễ ộ ượ ễ
khách đ n đây r t thích tham gia các l h i truy n th ng, và là d p đ m iế ấ ễ ộ ề ố ị ể ỗ
ng i g p g , g n gũi nhau, cùng c u mong m a thu n gió hoà, t tiên phùườ ặ ỡ ầ ầ ư ậ ổ
h và mong c ng i thân g p nhi u may m n.ộ ướ ườ ặ ề ắ
SVTH: Nhóm 4 Trang 3
- Phong t c t p quán l h i Vi t Nam - GVHD: ThS. Nguy n M nhụ ậ ễ ộ ệ ễ ạ
H ngồ
L h i Đà N ng có nhi u đi m gi ng các vùng duyên h i Mi nễ ộ ở ẵ ề ể ố ả ề
Trung, song cũng mang r t nhi u nét đ c tr ng t o nên v đ p r t riêngấ ề ặ ư ạ ẻ ẹ ấ
c a mi n đ t này. Trong nh ng ngày l h i, c m t vùng r c r màu s c,ủ ề ấ ữ ễ ộ ả ộ ự ỡ ắ
và r n ràng nh ng khúc hát c u an, nh p đi u bài chòi tha thi t. Các l h iộ ữ ầ ị ệ ế ễ ộ
c a Đà N ng có t r t x a, đ c l u truy n t đ i này sang đ i khác, nhủ ẵ ừ ấ ư ượ ư ề ừ ờ ờ ư
L h i C u Ng , L h i Quán Th Âm, L h i đình làng Hoà M , L h iễ ộ ầ ư ễ ộ ế ễ ộ ỹ ễ ộ
đình làng An H i,... Qua th i gian, cũng có nh ng l h i không còn n a nhả ờ ữ ễ ộ ữ ư
L r c M c đ ng, là l h i r t đ c bi t dành riêng cho tr chăn trâu,ễ ướ ụ ồ ễ ộ ấ ặ ệ ẻ
nh ng đ a tr chân l m đ u tr n tinh ngh ch. Không ch gi gìn nh ng lữ ứ ẻ ấ ầ ầ ị ỉ ữ ữ ễ
h i truy n th ng, ng i Đà N ng đã t o cho mình m t l h i m i d a trênộ ề ố ườ ẵ ạ ộ ễ ộ ớ ự
n n truy n th ng là L h i đua thuy n. L h i này đ c t ch c nào ngàyề ề ố ễ ộ ề ễ ộ ượ ổ ứ
qu c khánh 2/9 h ng năm trên dòng sông Hàn v i hàng ch c đ i đua c aố ằ ớ ụ ộ ủ
các đ a ph ng trong và ngoài thành ph . Đó th t s là nh ng ngày h i c aị ươ ố ậ ự ữ ộ ủ
non sông và cũng là ngày h i c a lòng ng i.ộ ủ ườ
L h i đã hi n di n trong đ i s ng văn hóa tinh th n c a nhân lo iễ ộ ệ ệ ờ ố ầ ủ ạ
t bao đ i nay, l h i đã ăn sâu trong tâm th c ng i dân Vi t Nam nóiừ ờ ễ ộ ứ ườ ệ
chung, ng i dân Đà N ng nói riêng. L h i Đà N ng có th đ c phânườ ẵ ễ ộ ở ẵ ể ượ
chia theo các d ng th c sau: L h i liên quan đ n cu c s ng trong m iạ ứ ễ ộ ế ộ ố ố
quan h v i t nhiên, l h i liên quan đ n cu c s ng trong m i quan hệ ớ ự ễ ộ ế ộ ố ố ệ
v i môi tr ng xã h i, l h i tôn giáo và văn hóa. Đ c bi t, L h i tôn giáoớ ườ ộ ễ ộ ặ ệ ễ ộ
là h th ng l k ni m ngày sinh c a các đ ng giáo ch sáng l p ra tônệ ố ễ ỷ ệ ủ ấ ủ ậ
giáo nh đ c Chúa Jesus v i l Giáng sinh, l Ph c sinh; đ c Ph t Thíchư ứ ớ ễ ễ ụ ứ ậ
Ca v i l Ph t Đ n, đ c B Tát v i l h i Quán Th Âm,... ngày t ngớ ễ ậ ả ứ ồ ớ ễ ộ ế ưở
nh m v i l Vu Lan,... nh ng l này đ c di n ra h t s c long tr ng,ớ ẹ ớ ễ ữ ễ ượ ễ ế ứ ọ
ph n l đ c chú tr ng h n ph n h i v i nh ng nghi th c truy n th ngầ ễ ượ ọ ơ ầ ộ ớ ữ ứ ề ố
nghiêm túc.
SVTH: Nhóm 4 Trang 4
- Phong t c t p quán l h i Vi t Nam - GVHD: ThS. Nguy n M nhụ ậ ễ ộ ệ ễ ạ
H ngồ
Hi n nay, các ho t đ ng trong quá trình di n ra l h i ngày càngệ ạ ộ ễ ễ ộ
đ c t ch c phong phú h n, đ i t ng tham d r ng rãi h n, không chượ ổ ứ ơ ố ượ ự ộ ơ ỉ
h n h p trong ph m vi nh ng ng i có đ o mà còn dành cho c nh ngạ ẹ ạ ữ ườ ạ ả ữ
ng i ngo i đ o, nh t là l h i mang tính qu c gia nh L h i Quán Thườ ạ ạ ấ ễ ộ ố ư ễ ộ ế
Âm (đ c ghi vào danh m c nh ng ngày l h i l n c a c n c, g n v iượ ụ ữ ễ ộ ớ ủ ả ướ ắ ớ
khu di tích l ch s - văn hoá và danh th ng). Trong nh ng năm g n đây, lị ử ắ ữ ầ ễ
h i Quán Th Âm đã thu hút hàng v n ng i t các vùng mi n v tham d .ộ ế ạ ườ ừ ề ề ự
H i trong các l h i tôn giáo có các hình th c sinh ho t c ng đ ng sinhộ ễ ộ ứ ạ ộ ồ
đ ng nh các trò ch i dân gian, bi u di n ngh thu t, tái hi n các s tích -ộ ư ơ ể ễ ệ ậ ệ ự
truy n thuy t tôn giáo, r c c , xe hoa, thuy n hoa, phóng sinh, hoa đăng,ề ế ướ ộ ề
th di u, tri n lãm th pháp, tr ng bày tranh nh ngh thu t, c m tr i, mả ề ể ư ư ả ệ ậ ắ ạ ẩ
th c dân gian,... Đ c bi t, đ c s quan tâm c a lãnh đ o thành ph , các lự ặ ệ ượ ự ủ ạ ố ễ
h i tôn giáo kh i s c h n, phong phú đa d ng h n, thu hút r t đông đ o duộ ở ắ ơ ạ ơ ấ ả
khách n i đ a và n c ngoài.ộ ị ướ
II. L h i Quán Th Âm Đà N ngễ ộ ế ẵ
2.1. Khái quát v Quán Th Âm b tát và Chùa Quán Th Âm Đàề ế ồ ế
N ngẵ
2.1.1. Quán Th Âm b tátế ồ
Quán Th Âm, ti ng Ph n là Avalokitesvara. Đó là v b tát trongế ế ạ ị ồ
Ph t giáo B c tông, mang h nh nguy n cao c : Đ i t đ i bi, linh c mậ ắ ạ ệ ả ạ ừ ạ ả
ng, t m thinh c u kh . Do đ i nguy n l n lao này mà khi phiên âm tênứ ầ ứ ổ ạ ệ ớ
Ngài là Quán Th Âm, hàm nghĩa “ếl ng nghe âm thanh kêu c u kh n n màắ ứ ổ ạ
giúp đỡ”. Ngài còn đ c g i d i danh hi u b tát Quán t t i. Th nào làượ ọ ướ ệ ồ ự ạ ế
Quán t t i? Là n i không hai l p cái th . Không hai, t c không có ta vàự ạ ở ơ ậ ế ứ
v t, không đây và đó, không kho ng cách, không ch ng ng i, hoàn toàn tậ ả ướ ạ ự
do nên không gì là không bi t, không gì là không th y, không đâu là khôngế ấ
SVTH: Nhóm 4 Trang 5