746
LỰA CHỌN VÀ ỨNG DỤNG TRÒ CHƠI VẬN ĐỘNG
NHẰM PHÁT TRIỂN THỂ LỰC CHUNG CHO SINH VIÊN
NĂM THỨ NHẤT KHOA DU LỊCH – ĐẠI HỌC HUẾ
ThS. Nguyễn Thị Mùi, TS. Lê Trần Quang,
ThS. Trần Trung Kiên, ThS. Nguyễn Văn Lợi
Khoa GDTC – Đại học Huế
TÓM TẮT
Sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học khác nhau trong quá trình giảng dạy
lựa chọn được các trò chơi vận động (TCVĐ) ứng dụng trong quá trình Giáo dục thể chất
(GDTC) nhằm phát triển thể lực chung cho sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch – Đại học
Huế. Bước đầu ứng dụng trò chơi vận động trong quá trình giảng dạy thực tế và đánh giá hiệu
quả. Kết quả, các trò chơi vận động đã lựa chọn có hiệu quả cao trong việc phát triển thể lực
chung cho sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch – Đại học Huế.
Từ khóa: Trò chơi vận động, phát triển thể lực chung; sinh viên; Khoa Du lịch – Đại học Huế.
ABSTRACT
Using different scientific research methods in the teaching process, selecting playing
games applied in the physical education process to develop general physical fitness for first-
year students at the Faculty of Hospitality & Tourism - Hue University. Initially applying
playing games in practical teaching and assessing the effectiveness. As a result, the selected
playing games are highly effective in developing general physical fitness for first-year students
of at the Faculty of Hospitality & Tourism - Hue
Keywords: playing games, general physical fitness development; students; the Faculty of
Hospitality & Tourism - Hue University.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Giáo dục thể chất cho thế hệ trẻ là bộ phận cơ bản trong hệ thống giáo dục quốc
dân. Trong đó các bài tập thể dục thể thao là biện pháp quan trọng để đem lại sức khỏe
cho mọi người. Dự thảo nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX có đoạn viết:
“Phát triển mạnh mẽ phong trào thể dục thể thao quần chúng cả về bề rộng lẫn chiều
sâu, làm cho thể dục thể thao thực sự là một phương tiện đại chúng, góp phần bảo vệ
và tăng cường sức khỏe cho nhân dân, phục vụ các nhiệm vụ chính trị, kinh tế xã hội
của đất nước”. Muốn phát triển được phong trào TDTT thì không thể thiếu được vai
trò của giáo dục thể chất trong nhà trường các cấp từ bậc mẫu giáo đến Đại học.
Có thể nói rằng, lĩnh vực GDTC trong trường học đã và đang thu hút sự chú ý
quan tâm nghiên cứu của nhiều nhà khoa học, các nhà giáo dục về chuyên môn. Việc
huấn luyện tố chất thể lực chung là vấn đề cấp bách hàng đầu trong việc GDTC cho
sinh viên hiện nay. Muốn đạt được kết quả cao trong quá trình học tập môn học GDTC
thì thể lực chung là một vấn đề cần được quan tâm hàng đầu.
747
Trong phương pháp giảng dạy GDTC thì phương pháp trò chơi là một trong
những phương pháp được sử dụng rộng rãi. Trong đó, TCVĐ là một dạng trò chơi mà
trong quá trình chơi phải vận dụng nhiều đến sức lực cơ bắp, trí tuệ nên được sử dụng
rộng rãi trong quá trình giảng dạy GDTC tại các cấp bậc và còn được sử dụng trong
các hoạt động vui chơi, giải trí của các bạn HS - SV trong những giờ ra chơi. Tuy
nhiên, hiện nay do sự phát triển của KHCN ngày càng cao và phát triển mạnh mẽ
trong nhiều lĩnh vực đã làm cho việc sử dụng các trò chơi vận động ngày càng yếu
dần đi và có một số nơi không còn sử dụng.
Khoa Du lịch – Đại học Huế là một trong các Khoa trực thuộc Đại học Huế,
có chức năng đào tạo và cung cấp nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao; nghiên
cứu và chuyển giao khoa học công nghệ trong lĩnh vực du lịch đáp ứng yêu cầu công
nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của khu vực MT-TN và cả nước. Trong
những năm qua, hoạt động GDTC và TDTT trong nhà trường nói chung và của Khoa
Du lịch – Đại học Huế nói riêng được thực hiện theo kế hoạch hoạt động phong trào
từng năm của Đại học Huế, Hội TT ĐH&CN Huế và Hội TT ĐH&CN Khoa Du lịch
- Đại học Huế. Nội dung chương trình môn học GDTC theo khung chương trình
giảng dạy của Đại học Huế do Khoa GDTC biên soạn và giảng dạy. Tuy nhiên, việc
tập luyện theo chương trình học cũ dẫn đến sự nhàm chán, thụ động và một vấn đề
hiện nay của sinh viên do sử dụng công nghệ, chỉ ngồi một vị trí, ít vận động dẫn
đến thể lực của sinh viên cũng bị ảnh hưởng không kém. Ngoài ra, TCVĐ là một
trong những loại trò chơi nhằm giúp cho quá trình phát triển thể lực được tốt hơn và
nó giúp cho người học tạo được sự hứng thú trong quá trình tập luyện nhưng lại
không được các GV vận dụng vào trong quá trình giảng dạy hoặc chưa vận dụng
triệt để tác dụng của TCVĐ mang lại mà chỉ thực hiện một số trò chơi đơn giản. Do
vậy, việc cấp thiết hiện nay là cần sử dụng các phương pháp giảng dạy mới kết hợp
trò chơi vận động sẽ nâng cao thể lực chung cho sinh viên Đại học Huế nói chung
và Khoa Du Lịch – Đại học Huế nói riêng.
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu:
“Lựa chọn và ứng dụng trò chơi vận động nhằm phát triển thể lực chung
cho sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch - Đại học Huế"
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Quá trình nghiên cứu đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: Phương
pháp phân tích và tổng hợp tài liệu; Phương pháp kiểm tra sư phạm; Phương pháp
toán học thống kê.
Đối tượng nghiên cứu
- Chủ thể nghiên cứu: Các trò chơi vận động nhằm phát triển thể lực chung cho
sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch - Đại học Huế.
- Khách thể nghiên cứu là Cán bộ giảng viên giảng dạy và sinh viên năm nhất
Khoa Du Lịch – Đại học Huế.
Thời gian nghiên cứu: Tháng 5/2020 – 05/2021
748
2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN
2.1 Lựa chọn trò chơi vận động nhằm phát triển thể lực chung cho sinh viên
năm thứ nhất Khoa Du Lịch - Đại học Huế
2.1.1 Cơ sở lý luận và thực tiễn lựa chọn trò chơi vận động nhằm phát triển
tố chất thể lực chung cho sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch - Đại học Huế
Việc lựa chọn trò chơi vận động nhằm phát triển thể lực chung cho sinh viên
rất được các giảng viên quan tâm trước thực trạng các bài tập nhằm phát triển thể lực
chung còn chưa phong phú và tạo sự phát triển cho sinh viên.
Dựa vào cơ sở lý luận của thể lực chung, đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi và trình
độ tập luyện của sinh viên, mục đích yêu cầu về giảng dạy nhằm bước đầu xác định
các nguyên tắc lựa chọn và chúng tôi đã tiến hành phỏng vấn 25 nhà khoa học và các
nhà chuyên môn có kinh nghiệm về mức độ quan trọng của các nguyên tắc trên. Kết
quả phỏng vấn được trình bày ở bảng 1.
Bảng 1: Kết quả phỏng vấn xác định nguyên tắc lựa chọn trò chơi vận động nhằm phát triển
thể lực chung cho sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch – Đại học Huế (n = 25)
TT
Nội dung phỏng vấn
Kết quả
Rất quan trọng
Quan trọng
Ít quan trọng
n
Tỷ lệ %
Tỷ lệ %
n
Tỷ lệ %
1
Nguyên tắc có tính định
hướng rõ rệt
24
96
4
0
0
2
Nguyên tắc tính khả thi
23
92
8
0
0
3
Nguyên tắc tính hợp lý
21
84
12
1
4
4
Nguyên tắc tính hiệu quả
23
92
4
1
4
5
Nguyên tắc tính đa dạng
22
88
8
1
4
6
Nguyên tắc tính hiện đại
21
84
16
0
0
Từ kết quả thu được ở bảng 1.1 có thể rút ra nhận xét: tất cả 6 nguyên tắc mà
chúng tôi đề xuất đã được các chuyên gia, giảng viên đánh giá ở mức độ rất quan trọng
chiếm tỷ lệ từ 84% - 96% số phiếu. Vì vậy, đề tài sử dụng cả 6 nguyên tắc trên làm
thành tiêu chí định hướng trong việc lựa chọn các trò chơi vận động.
2.1.2 Lựa chọn các trò chơi vận động nhằm phát triển tố chất thể lực chung
cho sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch - Đại học Huế
Để có thể lựa chọn được trò chơi vận động nhằm nâng cao thể lực chung cho
sinh viên Khoa Du Lịch – Đại học Huế đề tài tiến hành theo các bước:
Bước 1: Xác định thực trạng sử dụng trò chơi vận động nhằm nâng cao thể lực
chung cho sinh viên Khoa Du Lịch – Đại học Huế.
Bước 2: Tổng hợp các trò chơi vận động nhằm nâng cao thể lực chung cho sinh
viên Khoa Du Lịch – Đại học Huế
Bước 3: Phỏng vấn giảng viên, các nhà quản lý trong việc lựa chọn trò chơi vận
động nhằm nâng cao thể lực chung cho sinh viên Khoa Du Lịch – Đại học Huế
749
Kết quả đề tài lựa chọn được 20 trò chơi vận động nhằm nâng cao thể lực cho
sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch – Đại học Huế. Cụ thể gồm:
Trò chơi rèn luyện định hướng phản xạ, khéo léo và tập trung chú ý:
1. Chia nhóm
4. Hoàng Anh- Hoàng Yến
2. Chuyền bóng qua đầu
5. Người thừa thứ 3
3. Bóng chuyền sáu
6. Chặt đuôi rắn
Trò chơi phát triển tố chất thể lực:
7. Chạy tiếp sức
10. Cua đá bóng
13. Đội nào cò nhanh
16. Phá vây
19. Thỏ nhảy
8. Ếch nhảy
11. Chạy thoi tiếp sức
14. Nhảy bao bố
17. Giăng lưới kéo cá
20. Vác đạn tải thương
9. Ai nhanh hơn
12. Trao tín gậy
15. Đuổi bắt
18. Lò cò tiếp sức
2.2 Tổ chức thực nghiệm và đánh giá hiệu quả một số trò chơi vận động nhằm
phát triển thể lực chung cho sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch - Đại
học Huế
2.2.1 Tổ chức thực nghiệm
- Phương pháp thực nghiệm: Thực nghiệm so sánh song song
- Mục đích thực nghiệm: Ứng dụng các trò chơi vận động đã lựa chọn nhằm
phát triển thể lực chung cho sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch – Đại học Huế
- Đối tượng thực nghiệm: Gồm 300 nữ và 35 nam sinh viên năm thứ nhất Khoa
Du Lịch – Đại học Huế. Cụ thể:
Nhóm thực nghiệm: Gồm 160 nữ, 16 nam sinh viên năm thứ nhất Khoa Du
Lịch – Đại học Huế. Nhóm thực nghiệm học chung chương trình GDTC với nhóm đối
chứng, riêng phần tập thể lực chung sử dụng các trò chơi vận động đã lựa chọn và tiến
trình xây dựng của đề tài.
Nhóm đối chứng: Gồm 140 nữ, 19 nam sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch
– Đại học Huế. Nhóm đối chứng tập luyện GDTC theo chương trình và nội dung
thường được sử dụng trong chương trình GDTC cơ bản
- Thời gian thực nghiệm: trong 12 tháng, năm học 2020 - 2021.
- Địa điểm thực nghiệm: Khoa GDTC – Đại học Huế
- Kiểm tra đánh giá: Được tiến hành tại 2 thời điểm: Trước và sau thực nghiệm.
Nội dung kiểm tra, đánh giá: Sử dụng các test đánh giá thể lực của Bộ Giáo dục và
đào tạo ban hành theo quyết định số 53/2008/QĐ-BGDDT ngày 18/9/2008 của Bộ
GD&ĐT. Các test kiểm tra được thực hiện một cách đồng bộ và theo qui trình thống
nhất của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
- Tiến trình thực nghiệm cụ thể được trình bày tại bảng 2.
750
Bảng 2: Tiến trình thực nghiệm ứng dụng các trò chơi vận động đã lựa chọn nhằm phát triển thể lực chung cho sinh viên năm thứ nhất Khoa Du Lịch
– Đại học Huế