Luaän aùn ñaõ ñöôïc baûo veä tröôùc Hoäi ñoàng chaám luaän aùn caáp Nhaø nöôùc1 hoïp taïi Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá, thuoäc Ñaïi hoïc Quoác gia TP. Hoà Chí Minh, ngaøy 16/5/1997, (Caùch ñaây ñaõ 20 naêm tính ñeán 2017) - Ñaït loaïi gioûi; ñöôïc Hoäi ñoàng chaám Luaän aùn nhaát trí ñeà nghò cho chuyeån tieáp nghieân cöùu sinh. (Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Tp.HCM nhaäp vaøo Ñaïi hoïc Quoác gia Tp.HCM khi Ñaïi hoïc Quoác gia Tp.HCM ñöôïc thaønh laäp vaø laáy teân laø Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá, sau moät thôøi gian laïi taùch ra, trôû laïi teân goïi cuõ nhö tröôùc ñaây laø Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Tp.HCM).
Xem Baûn nhaän xeùt cuûa 2 phaûn bieän vaø Bieân baûn chaám Luaän aùn ôû caùc trang cuoái cuøng. Coù theå xem Luaän aùn taïi Thö vieän Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá tp. Hoà Chí Minh, goõ töø khoùa Leâ Quang Töôøng, treân Google khoaûng trang thöù 3 laø thaáy thoâng tin chi tieát Luaän aùn taïi Thö vieän cuûa Tröôøng. Sau ñaây laø toaøn vaên Luaän Aùn:
1 Hoài ñoù Hoäi ñoàng chaám Luaän aùn cao hoïc goïi laø Hoäi ñoàng chaám Luaän aùn caáp Nhaø nöôùc. Sau naøy Luaän aùn cao hoïc ñoåi thaønh Luaän vaên thaïc só vaø Hoäi ñoàng chaám luaän vaên khoâng goïi laø Hoäi ñoàng caáp nhaø nöôùc nöõa.
1
ÑAÏI HOÏC QUOÁC GIA TP. HOÀ CHÍ MINH TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ __________________________
LEÂ QUANG TÖÔØNG
ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN NGAØNH BÖU ÑIEÄN TÆNH LAÂM ÑOÀNG THÔØI KYØ 1996 ÑEÁN NAÊM 2010 LUAÄN AÙN CAO HOÏC KINH TEÁ Thaønh phoá Hoà Chí Minh naêm 1996 2
ÑAÏI HOÏC QUOÁC GIA TP. HOÀ CHÍ MINH TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ __________________________ LEÂ QUANG TÖÔØNG
ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN NGAØNH BÖU ÑIEÄN TÆNH LAÂM ÑOÀNG THÔØI KYØ 1996 ÑEÁN NAÊM 2010 Chuyeân ngaønh: QUAÛN TRÒ KINH DOANH Maõ soá: 5.02.05 LUAÄN AÙN CAO HOÏC KINH TEÁ Ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc: PTS. NGUYEÃN QUANG THU Thaønh phoá Hoà Chí Minh naêm 1996
3
Trang
MUÏC LUÏC MÔÛ ÑAÀU CHUÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN, TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN BÖU ÑIEÄN
THEÁ GIÔÙI VAØ BÖU ÑIEÄN VIEÄT NAM
7 8
8 12
17
20 22
27
I.1.TOÅNG QUAN VEÀ CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA CAÙC LYÙ THUYEÁT COÙ LIEÂN QUAN ÑEÁN COÂNG TAÙC ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN KINH DOANH I.1.1. Lyù thuyeát veà khoa hoïc döï baùo I.1.2. Moät soá noäi dung cuûa lyù thuyeát veà thieát laäp chieán löôïc vaø vieäc hình thaønh nhöõng ma traän quan troïng I.2. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM VEÀ CHUYEÂN NGAØNH BÖU CHÍNH VIEÃN THOÂNG I.3. VAI TROØ VÒ TRÍ CUÛA NGAØNH BÖU ÑIEÄN I.4. MOÄT SOÁ TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAØNH BÖU ÑIEÄN THEÁ GIÔÙI I.5. TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAØNH BÖU ÑIEÄN VIEÄT NAM TRONG THÔØI GIAN QUA I.5.1. Tình hình phaùt trieån cuûa Ngaønh Böu ñieän Vieät Nam trong thôøi gian qua 27 I.5.1.1. Veà vieãn thoâng 27 a. Tình hình phaùt trieån thieát bò vaø coâng ngheä maïng vieãn thoâng 27 b. Tình hình veà saûn löôïng vaø doanh thu caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng 29 I.5.1.2. Veà lónh vöïc böu chính vaø phaùt thanh baùo chí 30 I.5.1.3. Tình hình veà dòch vuï kinh doanh maïng böu chính vaø phaùt haønh baùo 31 chí CHÖÔNG 2 PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG TÌNH HÌNH PHAÙT
TRIEÅN NGAØNH BÖU ÑIEÄN TÆNH LAÂM ÑOÀNG
33 33 34
37
4
II.1. VAØI NEÙT VEÀ LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN BÖU ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG. II.2. MOÄT SOÁ NEÙT VEÀ ÑIEÀU KIEÄN KINH TEÁ-XAÕ HOÄI, MOÂI TRÖÔØNG KINH DOANH ÔÛ ÑÒA PHÖÔNG COÙ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN VIEÄC PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAØNH BÖU LAÂM ÑOÀNG II.3. VAI TROØ VÒ TRÍ CUÛA NGAØNH BÖU ÑIEÄN TÆNH LAÂM ÑOÀNG ÑOÁI VÔÙI VIEÄC PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ - XAÕ HOÄI TÆNH
38
38 38 39 40 40 42
43 45
47 47 48 49 51 53 53 54 56
II.4.THÖÏC TRAÏNG VIEÄC PHAÙT TRIEÅN VEÀ CÔ SÔÛ VAÄT CHAÁT, KYÕ THUAÄT NGAØNH BÖU ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG II.4.1. Maïng truyeàn daãn vaø chuyeån maïch II.4.2. Maïng ñieän baùo II.4.3. Maïng böu chính II.5.TÌNH HÌNH SAÛN LÖÔÏNG VAØ DOANH THU CUÛA NGAØNH BÖU CHÍNH VIEÃN THOÂNG II.5.1. Tình hình phaùt trieån vaø saûn löôïng ñieän thoaïi II.5.2. Tình hình saûn löôïng vaø doanh thu caùc loaïi dòch vuï böu chính vieãn thoâng. II.5.2.1. Tình hình saûn luôïng vaø doanh thu caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng II.5.2.2. Tình hình saûn löôïng vaø doanh thu cuûa maïng böu chính phaùt haønh baùo chí II.6. THÖÏC TRAÏNG VEÀ TOÅ CHÖÙC BOÄ MAÙY VAØ NHAÂN SÖÏ II.6.1. Thöïc traïng veà toå chöùc II6.1.1. Caùc ñôn vò caáp treân II.6.1.2. Noäi boä toå chöùc Böu ñieän Tænh Laâm Ñoàng II.6.2. Nhaân söï vaø lao ñoäng II.7. VEÀ COÂNG TAÙC MARKETING II.8. COÂNG TAÙC NGHIEÂN CÖÙU VAØ PHAÙT TRIEÅN II.9. Coâng taùc taøi chính keá toaùn II.10. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUÛ YEÁU RUÙT RA TÖØ THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN BÖU ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG TRONG THÔØI KYØ QUA CHÖÔNG 3
58
58 59
59 60
64
5
ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN NGAØNH BÖU ÑIEÄN TÆNH LAÂM ÑOÀNG TÖØ NAY ÑEÁN NAÊM 2010 III. 1. CAÊN CÖÙ XAÙC ÑÒNH MUÏC, TIEÂU PHÖÔNG HÖÔÙNG III.2. QUAN ÑIEÅM VAØ MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN BÖU ÑIEÄN TÆNH LAÂM ÑOÀNG ÑEÁN NAÊM 2010 III .2.1. Veà quan ñieåm III.2.2. Moät soá muïc tieâu chuû yeáu III.3. XAÂY DÖÏNG MA TRAÄN TOWS CUÛA BÖU ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG, THÔØI KYØ 1996-2010 III.4. XAÂY DÖÏNG MA TRAÄN VÒ TRÍ CHIEÁN LÖÔÏC SPACE CUÛA ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG THÔØI KYØ TÖØ NAY ÑEÁN NAÊM 2010 III.5. DÖÏ BAÙO MOÄT SOÁ CHÆ TIEÂU CHUÛ YEÁU TÖØ NAY ÑEÁN 2010. - Maùy ñieän thoaïi caùc loaïi 64 65
66 74 74 76 77
77 81 81 81 83 84 84 88 93
93 93 96
98 99 99
101 103
104 106
6
a. Baèng phöông phaùp ngoaïi suy xu theá b. Baèng phöông phaùp chuyeân gia(delphi) c. Phöông phaùp kinh nghieäm. - Keát quaû döï baùo caùc chæ tieâu quan troïng cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng III.6-ÑÒNH HÖÔÙNGPHAÙT TRIEÅN BÖU ÑIEÄN TÆNH TÖØ NAYÑEÁN NAÊM 2010 III.6.1. Yeâu caàu ñònh höôùng phaùt trieån III.6.2. Nhöõng ñònh höôùng cô baûn 1. Phaùt trieån maïng böu chính vieãn thoâng theo höôùng hieän ñaïi hoùa a. Höôùng phaùt trieån maïng böu chính b. Ñònh höôùng phaùt trieån maïng vieãn thoâng 2. Ñinh höôùng phaùt trieån caùc loaïi hình dòch vuï Böu chính vieãn thoâng a. Ñònh höôùng phaùt trieån caùc loaïi hình dòch vuï maïng böu chính b. Ñònh höôùng phaùt trieån caùc loaïi hình dòch vuï maïng vieãn thoâng. 3. Naâng cao khaû naêng phuïc vuï cho vieäc phaùt trieån neàn kinh teá quoác daân, ñaûm baûo an ninh quoác phoøng III.7. CAÙC GIAÛI PHAÙP VAØ KIEÁN NGHÒ III.7.1. Giaûi phaùp veà voán III.7.2. Taêng cöôøng ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi ñoäi nguõ caùn boä coâng nhaân vieân ñi ñoâi vôùi söû duïng hôïp lyù III.7.3. Nhöõng giaûi phaùp veà thò tröôøng III.7.4. Nhöõng giaûi phaùp veà coâng ngheä III.7.5. Caùc giaûi phaùp veà naâng cao chaát löôïng saûn phaåm dòch vuï cao hieäu quûa hoaït ñoäng kinh doanh. III.7.6. Caùc giaûi phaùp veà toå chöùc vaø quaûn lyù. III.7.7. Taêng cöôøng vieäc kieåm soaùt, phoøng choáng vieäc truyeàn caùc noäi thoâng tin ñoäc haïi, aûnh höôûng xaáu ñeán an ninh quoác gia III.7.8. veà chính saùch KEÁT LUAÄN
MÔÛ ÑAÀU
Chuùng ta ñang chuaån bò haønh trang ñeå böôùc vaøo theá kyû 21 laø theá kyû cuûa thoâng tin; vôùi tö caùch ngaønh Böu ñieän laø moät ngaønh thoâng tin lieân laïc, laø ngaønh thuoäc keát caáu haï taàng. Töø ñoù ñaët ra cho ngaønh Böu ñieän hai vaán ñeà lôùn caàn ñöôïc nghieân cöùu giaûi quyeát.
Thöù nhaát laø phaùt trieån noù nhö theá naøo ñeå laøm toát chöùc naêng laø ngaønh keát
caáu haï taàng, ñoàng thôøi thöïc hieän coù hieäu quả nhieäm vuï kinh doanh;
Thöù 2 laø phaùt trieån noù nhö theá naøo ñeå ruùt ngaén khoaûng caùch vaø baét kòp trình ñoä phaùt trieån cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi khi böôùc vaøo theá kyû thoâng tin (Yeâu caàu cuûa noäi dung naøy laø thöïc hieän hieän ñaïi hoùa vaø nhaûy voït hoùa); nhaát laø ôû moät tænh mieàn nuùi nhö tænh Laâm Ñoàng thì nhöõng vaán ñeà neâu treân ñöôïc giaûi quyeát nhö theá naøo?
7
Veà phöông phaùp vaø noäi dung nghieân cöùu, Luaän aùn naøy ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû söû duïng toång hôïp caùc lyù thuyeát veà thoáng keâ, khoa hoïc döï baùo, caùc lyù thuyeát veà böu chính vieãn thoâng, caùc lyù thuyeát veà quaûn trò nhö: Quaûn trò saûn xuaát, dòch vuï; marketing, taøi chính,... ñaëc bieät laø quaûn trò chieán löôïc ñeå töø ñoù phaân tích ñaùnh giaù tình hình phaùt trieån ngaønh böu ñieän caùc nöôùc, trong nöôùc vaø ôû tænh Laâm Ñoàng, nhaèm ñöa ra moät caùch khaùi quaùt thöïc traïng vaø xu theá phaùt trieån cuûa ngaønh Böu ñieän theá giôùi vaø Böu ñieän Vieät Nam; phaân tích ñaùnh toaøn dieän veà caùc ñieàu kieän moâi tröôøng beân ngoaøi, hình thaønh ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi, cuõng nhö phaân tích toaøn dieän quaù trình hoaït ñoäng cuûa ngaønh Böu ñieän Laâm Ñoàng, ñaëc bieät laø töø khi coù chuû tröông taêng toác phaùt trieån ngaønh Böu ñieän ñeán nay, treân cô sôû ñoù hình thaønh ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong; töø ñoù hình thaønh 2 ma traïân chieán löôïc laø ma traän TOWS vaø ma traän SPACE, döï baùo nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa vieäc phaùt trieån Böu ñieän Laâm Ñoàng töø nay cho ñeán naêm 2010 baèng caùc phöông phaùp döï baùo khaùc nhau. Treân cô sôû nhöõng döï baùo vaø 2 chieán löôïc TOWS vaø SPACE hình thaønh caùc quan ñieåm, muïc tieâu, phöông höôùng vaø giaûi phaùp thöïc hieän.
CHUÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN, TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN BÖU ÑIEÄN THEÁ GIÔÙI VAØ BÖU ÑIEÄN VIEÄT NAM
I.1. TOÅNG QUAN VEÀ CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA CAÙC LYÙ THUYEÁT COÙ LIEÂN QUAN ÑEÁN COÂNG TAÙC ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN KINH DOANH`
I.1.1. Lyù thuyeát veà khoa hoïc döï baùo Döï baùo laø söï giaû ñònh hôïp lyù veà caùc söï kieän vaø xu höôùng trong töông lai. Laø söï tieân ñoaùn coù cô sôû khoa hoïc mang tính xaùc suaát vaø tính phöông aùn veà söï phaùt trieån cuûa moät ñoái töôïng naøo ñoù trong töông lai.
Hieän nay, duø coù nhieàu caùch döï baùo khaùc nhau, nhöng chung qui laïi ngöôøi
ta qui ra 2 loaïi döï baùo cô baûn, ñoù laø döï baùo chaát löôïng vaø döï baùo soá löôïng.
** Loaïi döï baùo chaát löôïng thöôøng ñöôïc aùp duïng khi caùc döõ lieäu khoâng coù saün trong quaù khöù, hoaëc khi caùc bieán soá hôïp thaønh ñöôïc troâng ñôïi seõ bieán ñoåi raát nhieàu trong töông lai. Ñeå tieán haønh döï baùo loaïi naøy, ngöôøi ta coù theå duøng caùc phöông phaùp cô baûn sau: Khaûo saùt, phaân tích ñaùnh giaù nhöõng ñieàu kieän, döõ lieäu coù lieân quan ñeán vaán ñeà caàn döï baùo, tieán haønh hoûi yù kieán cuûa caùc nhaø quaûn lyù, thaûo luaän roäng raõi nhöõng vaán ñeà caàn döï baùo trong taäp theå; hoûi yù kieán cuûa caùc chuyeân gia (Phöông phaùp chuyeân gia).
Phöông phaùp chuyeân gia laø phöông phaùp döï baùo döïa treân sô sôû söï hieåu bieát kinh nghieäm vaø tröïc caûm cuûa chuyeân gia, noù bao goàm quaù trình thu thaäp, xöû lyù yù kieán chuyeân gia vaø ñöa ra keát quaû cuoái cuøng. Cô sôû khoa hoïc cuûa phöông phaùp naøy laø chuyeân gia laø nhöõng ngöôøi am hieåu, trình ñoä chuyeân moân cao; coù söï töông ñoàng nhaát ñònh giöõa phöông phaùp chuyeân gia vôùi phöông phaùp Aristic töø kinh nghieäm ñeán tröïc giaùc vaø töø tröïc giaùc ñeán toång quaùt, döïa vaøo phöông phaùp toaùn hoïc toång hôïp caùc yù kieán cuûa chuyeân gia ñeå ñöa ra nhöõng keát luaän cuoái cuøng.
Hình thöùc tröng caàu yù kieán chuyeân gia coù theå laø baèng phoûng vaán, tröng caàu baèng hoäi ñoàng, baèng taán coâng naõo, ñoà thò döï baùo, phöông phaùp Delphi. Qui moâ tröng caàu coù theå laø moät caù nhaân hay moät taäp theå.
Phöông phaùp chuyeân gia coù 2 phöông phaùp ñieån hình, ñoù laø phöông phaùp
Delphi vaø phöông phaùp Pattern.
8
Phöông phaùp Delphi laø phöông phaùp taäp theå chuyeân gia, hình thöùc tröng
caàu vaø mang tính khuyeát danh. Noäi dung cuûa phöông phaùp naøy ñöôïc tieán haønh qua nhieàn voøng lieân tieáp nhau. Soá voøng nhieàu hay ít laø do ñaëc ñieåm cuûa ñoái töôïng döï baùo vaø möùc ñoä nhaát trí cuûa chuyeân gia. Sau moãi voøng, nhoùm thöôøng tröïc coù nhieäm vuï xöû lyù yù kieán cuûa chuyeân gia; thoâng qua keát quaû, ñoàng thôøi yeâu caàu caùc chuyeân gia coù yù kieán khaùc vôùi ña soá laäp luaän cuûa mình.
Phöông phaùp Pattern, noäi dung cuûa phöông phaùp naøy ñöôïc chia laøm 3 giai ñoaïn: Xaây döïng kòch baûn, xaây döïng caây muïc tieâu vaø ñaùnh giaù heä soá quan troïng cho caùc muïc tieâu.
Vieäc xaây döïng kòch baûn laø vieäc döï baùo nhöõng vaán ñeà coù taàm bao quaùt nhaát, keát thuùc kòch baûn phaûi neâu ñöôïc nhöõng muïc tieâu cô baûn ñöôïc xaây döïng treân nhöõng boái caûnh ñaõ ñöôïc döï baùo. Vieäc xaây döïng caây muïc tieâu ñöôïc phaân caáp theo caùc möùc ñoä töø nhöõng vaán ñeà cô baûn nhaát cho ñeán vaán ñeà cuï theå. Vieäc ñaùnh giaù heä soá quan troïng nhaèm ñaït ñöôïc tính thuaàn nhaát cuûa keát quaû. Ñoàng thôøi caùc thoâng soá ñaùnh giaù phaûi tuaân theo nhöõng ñieàu kieän logic chuaån. Ñoái vôùi muïc tieâu i thuoäc caáp x-1, thì heä soá quan troïng cuûa noù phaûi tuaân theo ñieàu kieän laø lôùn hôn khoâng vaø nhoû hôn moät, coù nghóa laø muïc tieâu naøo khoâng quan troïng seõ ñöôïc loaïi ra ngoaøi. Toång caùc heä soá taàm quan troïng trong caáp coù cuøng nhaùnh xuaát phaùt töø muïc tieâu treân phaûi baèng 1. Ñoàng thôøi xaùc ñònh söï quan troïng cuûa caùc muïc tieâu cuï theå ñoái vôùi muïc tieâu treân noù vaø ñoái vôùi muïc tieâu chung. ** Loaïi döï baùo soá löôïng: Döï baùo soá löôïng thích hôïp vôùi caùc tröôøng hôïp khi caùc döõ lieäu quaù khöù coù saün, vaø caùc moái quan heä cuûa caùc bieán soá ñöôïc nghó laø khoâng thay ñoåi lôùn trong töông lai.
Veà kyõ thuaät döï baùo soá löôïng, coù 3 loaïi kyõ thuaät laø moâ hình toaùn kinh teá,
hoài qui vaø ngoaïi suy xu theá.
9
Phöông phaùp ngoaïi suy xu theá laø phöông phaùp ñöôïc tieán haønh baèng vieäc laáy keát luaän do quan saùt moät phaàn cuûa ñoái töôïng ñeå suy dieãn ra caùc phaàn khaùc; bao goàm caû ngoaïi suy khoâng gian vaø ngoaïi suy thôøi gian. Phöông phaùp ngoaïi suy laø söï chuyeån dòch ñònh löôïng töø khoâng gian naøy sang khoâng gian khaùc, hoaëc töø thôøi gian naøy sang thôøi gian khaùc döïa vaøo caùc moâ hình ñöôïc xaây döïng töø chuoãi thôøi gian ñaõ bieát. Phöông phaùp naøy gaén lieàn vôùi 3 thì thôøi gian laø quaù khöù, hieân taïi vaø töông lai. Quaù khöù vaø hieän taïi ñaõ vaø ñang thoáng keâ laïi caùc
dieãn bieán cuûa ñoái töôïng nghieân cöùu, ñaây laø phaàn ñaõ bieát töø ñoù ngoaïi suy ra söï dieãn bieán trong töông lai. Maët khaùc ñeå aùp duïng phöông phaùp naøy thì chuoãi thôøi gian khoâng coù hieän töôïng ñoät bieán naøo; qui luaät cuûa ñoái töôïng trong thôøi kyø döï baùo gioáng vôùi thôøi kyø quaù khöù vaø hieän taïi; chuoãi thôøi gian ñuû daøi; voøng döï baùo khoâng quaù xa.
Ñeå tieán haønh döï baùo, phaûi thöïc hieän caùc böôùc: Choïn haøm döï baùo, xaùc ñònh caùc heä soá hoài qui; noäi suy chuoãi thôøi gian, tieán haønh döï baùo vaø bieän luaän keát quaû döï baùo.
Caùc haøm soá ñöa vaøo döï choïn bao goàm: - Haøm daïng ña thöùc:
t = ao.a1
= ao. ta1
=ao.e a1 .t = e ao+a1t hoaëc
= ao + a1 logt
= ao + a1/t
= k/(1 + eao-a1.t ) hoaëc = k/(1+e-a1.t ).
10
- Haøm daïng luõy thöøa: - Haøm daïng muõ: - Haøm daïng muõ cô soá e: - Haøm daïng moät 1/2 logarit: - Haøm daïng hepecbol: - Haøm daïng tornquist: = ao. t /(a1+t) - Haøm daïng logistic: Sau ñoù baèng phöông phaùp ñoà thò, tieán haønh bieåu dieãn chuoãi thôøi gian treân heä truïc vuoâng goùc so saùnh söï phaân boá cuûa chuoãi vôùi qui luaät phaân boá cuûa caùc daïng haøm vôùi lyù thuyeát, choïn daïng haøm coù phaân boá töông töï; hoaëc baèng duøng phöông phaùp phaân tích chuoãi thôøi gian. Phöông phaùp phaân tích chuoãi thôøi gian bao goàm phöông phaùp sai phaân vaø phöông phaùp nhòp ñoä phaùp trieån. Phöông phaùp sai phaân ñöôïc caên cöù vaøo vi phaân cuûa moät haøm xaáp xæ vôùi sai phaân cuûa noù. Do ñoù coù theå so saùnh sai phaân chuoãi thôøi gian vôùi vi phaân cuûa
caùc haøm lyù thuyeát ñeå choïn haøm thích hôïp. Neáu sai phaân baäc 1 cuûa moät chuoãi thôøi gian xaáp xæ baèng haèng soá khaùc khoâng, thì choïn daïng haøm baäc 1. Neáu sai phaân baäc 2 cuûa moät haøm soá xaáp xæ baèng moät haøm soá khaùc khoâng thì choïn daïng haøm baäc 2, neáu sai phaân baäc 1 cuûa ln xaáp xæ baèng 1 haèng soá khaùc khoâng, thì choïn daïng haøm = Ao +a1. t. Phöông phaùp nhòp ñoä phaùt trieån ñöôïc chia thaønh caùc nhoùm: Haøm coù nhòp ñoä phaùt trieån ñeàu, nhòp ñoä taêng daàn, nhòp ñoä taêng chaäm daàn; nhòp ñoä giaûm nhanh daàn; nhòp ñoä taêng giaûm hoãn hôïp.
Ñoái vôùi nhöõng haøm neáu coù nhòp ñoä phaùt trieån ñeàu thì ta seõ söû duïng daïng
haøm muõ:
t;
= ao . a1 = ao.e a1.t ; = e ao +a1.t
Neáõn coù nhòp ñoä taêng daàn thì choïn daïng haøm soá
t.
= k+ao . a1
= ao + a1 logt
Neáu taêng chaäm daàn thì choïn daïng haøm thuoäc ña thöùc. Neáu giaûm nhanh daàn, choïn haøm nöõa log: Neáu coù nhòp ñoä giaûm chaäm daàn choïn caùc haøm: Luõy thöøa, hyperbol, nöûa
muõ.
Neáu taêng giaûm hoãn hôïp, choïn caùc daïng haøm parabol, logistic. Sau khi ñaõ choïn ñöôïc daïng haøm ñöa vaøo döï baùo, ta phaûi tieán haønh xaùc ñònh caùc heä phöông trình chuaån hoài qui sao cho vôùi caùc tham soá ai thì toång bình phöông caùc sai soá giöõa caùc giaù trò y treân ñöôøng hoài qui lyù thuyeát vaø caùc giaù trò y thöïc teá coù gía trò nhoû nhaát. Töø ñoù xaùc ñònh caùc haøm soá döï baùo theo caùc heä soá ai treân. Ñoái vôùi caùc haøm soá daïng ña thöùc, ta coù caùc heä phöông trình chuaån sau: 1- Daïng baäc 1:
Vaø haøm soá döï baùo laø: = ao + a1 .t. 2- Daïng baäc 2:
= ao + a1 .t + a2 .t2
11
Vaø haøm soá döï baùo laø: Heä phöông trình daïng toång quaùt cuûa daïng ña thöùc:
= ao + a1t + a2t2 + ...+ aptp Vaø haøm soá döï baùo laø: Ñoái vôùi caùc haøm khoâng thuoäc caùc daïng haøm treân ta phaûi chuyeån veà heä
ña thöùc, sau ñoù xaùc ñònh caùc phöông trình chuaån vaø heä soá döï baùo nhö treân.
Sau khi ñaõ xaùc ñònh ñöôïc heä phöông trình chuaån vaø haøm döï baùo coù mang thoâng soá ai cuûa heä phöông trình chuaån, ta tính sai soá cuûa caùc haøm ñöa vaøo döï baùo baèng sai soá tuyeät ñoái theo coâng thöùc:
Si =
Haøm naøo coù sai soá nhoû nhaát ta choïn ñöa vaøo döï baùo. Sau ñoù kieåm tra laïi baèng sai soá töông ñoái baèng coâng thöùc:
Neáu keát quaû sai soá, ñuû nhoû thì haøm ñoù ( ) ñöôïc chính thöùc choïn ñöa
vaøo laøm haøm döï baùo.
Sau khi ñaõ xaùc ñònh moät haøm soá duy nhaát ñem vaøo döï baùo, ta xaùc ñònh
giaù trò döï baùo baèng 2 loaïi döï baùo ñieåm vaø döï baùo khoaûng.
- Tính giaù trò döï baùo ñieåm baèng caùch thay giaù trò cuûa naêm t vaøo haøm ñaõ
choïn.
- Tính döï baùo khoaûng ñöôïc phaân thaønh 2 loaïi daïng ña thöùc vaø daïng
khaùc.
Daïng ña thöùc ñöôïc xaùc ñònh baèng coâng thöùc:
= (l) tS(l)
Trong ñoù, (l) laø döï baùo ñieåm taïi thôøi ñieåm t = l, t laø giaù trò cuûa baûng
Student vôùi xaùc suaát tin caäy (1 - ) cho tröôùc vaø baäc töï do laø n - 2.
S(l) laø sai soá döï baùo.
laø veùc tô haøng cuûa caùc giaù trò t luõy thöøa taïi thôøi ñieåm döï baùo. = )
12
laø ma traän nghòch ñaûo cuûa heä phöông trình chuaån.
laø chuyeån vò cuûa .
= (l) + tS(l)
Ñoái vôùi daïng khaùc moâ hình döï baùo cuõng coù daïng töông töï: Trong ñoù S(l) ñöôïc xaùc ñònh baèng coâng thöùc:
I.1.2. Moät soá noäi dung cuûa lyù thuyeát veà thieát laäp chieán löôïc vaø vieäc
hình thaønh nhöõng ma traän quan troïng
Ñaây laø moät lyù thuyeát quan troïng ñoái vôùi coâng taùc hoaïch ñònh höôùng saûn xuaát kinh doanh heo cô cheáá thò tröôøng ôû caùc doanh nghieäp. Noäi dung cô baûn cuûa lyù thuyeát naøy ñeà caäp ñeán caùc vaán ñeà veà ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi, phaân tích tình hình noäi boä beân trong cuûa doanh nghieäp, töø ñoù hình thaønh neân caùc ma traän ñeå laøm caên cöù xaây döïng caùc chieán löôïc kinh doanh.
Vieäc phaân tích caùc yeáu toá beân ngoaøi nhaèm tìm kieám nhöõng vaän hoäi, cuõng nhö phaùt hieän nhöõng nguy cô trong coâng vieäc kinh doanh, töø ñoù chôùp laáy nhöõng cô hoäi cuõng nhö phoøng choáng ñeå giaûm thieåu nhöõng moái ñe doïa.
Caùc yeáu toá beân ngoaøi coù aûnh höôûng ñeán doanh nghieäp ñöôïc chia laøm 5 loaïi cô baûn: AÛnh höôûng veà kinh teá; aûnh höôûng veà vaên hoùa, xaõ hoäi, ñòa lyù nhaân khaåu; aûnh höôûng veà phaùp luaät vaø theå cheá chính trò; aûnh höôûng coâng ngheä vaø aûnh höôûng caïnh tranh.
Söï aûnh höôûng kinh teá bao goàm caùc thay ñoåi veà thò tröôøng chöùng khoaùn, veà tình hình laïm phaùt, söï bieán ñoåi thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi, xu höôùng chi tieâu cuûa ngöôøi daân, giaù trò ñoàng tieàn, söï gia taêng soá hoä gia ñình, söï bieán ñoåi cuûa laõi suaát, caùc chính saùch veà thueá khoùa...
13
Söï aûnh höôûng caùc yeáu toá veà vaên hoùa, xaõ hoäi, nhaân khaån vaø ñòa lyù coù taùc ñoäng raát lôùn ñeán vieäc tieâu thuï caùc saûn phaåm haøng hoùa vaø dòch vuï. Moãi phong tuïc taäp quaùn, trình ñoä vaên hoùa, cô caáu nhaân khaåu, ñòa lyù khaùc nhau ñeàu coù taùc ñoäng ñeán vieäc tieâu thuï caùc saûn phaåm haøng hoùa dòch vuï khaùc nhau. Khi phaân tích phaûi laøm roõ söï aûnh höôûng caùc yeáu toá ñoù ñeán saûn phaåm haøng hoùa vaø dòch vuï trong töông lai seõ nhö theá naøo.
Caùc yeáu toá veàø chính trò vaø phaùp luaät coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán vieäc phaùt trieån kinh doanh vôùi doanh nghieäp. Moät moâi tröôøng chính trò oån ñònh laø ñieàu kieän quan troïng ñeå oån ñònh caùc cheá ñoä chính saùch taùc ñoäng ñeán doanh nghieäp, doanh nghieäp seõ baûo ñaûm ñöôïc caùc döï tính phuø hôïp vôùi caùc qui ñònh cuûa phaùp luaät coù lieân quan ñeán tình hình saûn xuaát kinh doanh, nhö thueá, baûo veä moâi tröôøng, xuaát nhaäp khaåu, an ninh...
Nhöõng bieán ñoåi cuûa coâng ngheä trong töông lai thöôøng ñöôïc dieãn ra. Noù vöøa laø cô hoäi ñoàng thôøi cuõng laø nguy cô cuûa doanh nghieäp. Laø cô hoäi neáu doanh nghieäp döï ñoaùn, naém baét vaø ñoùn ñaàu ñöôïc seõ laø moät yeáu toá quan troïng ñeå doanh nghieäp naâng cao naêng löïc saûn xuaát, taêng theâm söùc caïnh tranh ñoái vôùi doanh nghieäp khaùc. Laø nguy cô neáu nhö doanh nghieäp khoâng bieát ñöôïc xu theá bieán ñoåi cuûa coâng ngheä, ñaàu tö vaø phaùt trieån nhöõng saûn phaåm haøng hoùa vaø dòch vuï laïc haäu, laøm cho doanh nghieäp ñi vaøo tình traïng beá taéc.
Sau khi ñaõ phaân tích kyõ caùc yeáu toá beân ngoaøi, coâng vieäc tieáp theo laø xaây döïng ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi EFE. Ma traän EFE cho pheùp caùc nhaø chieán löôïc toùm taét vaø ñaùnh giaù caùc thoâng tin yeáu toá moâi tröôøng beân ngoaøi.
- Ma traän phaân tích caùc yeáu toá beân ngoaøi EFE Ma traän naøy xaây döïng qua naêm böôùc: 1- Laäp danh muïc caùc yeáu toá coù vai troø quan troïng veà cô hoäi cuõng nhö
moái ñe doïa goàm khoaûng töø 10 ñeán 20 yeáu toá;
2- Phaân loaïi taàm quan troïng töø 0,0 (khoâng quan troïng) ñeán1,0 raát quan
troïng cho moãi yeáu toá; toång soá ñieåm cuûa caùc nhaân toá phaûi baèng 1,0.
3- Phaân loaïi töø 1 ñeán 4 cho moãi yeáu toá, trong ñoù 4 laø toát nhaát, 3 laø treân
trung bình, 2 laø trung bình, 1 laø yeáu.
4- Nhaân taàm quan troïng cuûa moãi bieán soá vôùi loaïi cuûa noù ñeå xaùc ñònh soá
ñieåm veà taàm quan troïng.
5- Coäng toång soá ñieåm taàm quan troïng, keát quûa cao nhaát laø 4,0 vaø thaát nhaát laø 1,0. Toång soá ñieåm trung bình laø 2,5. Neáu soá ñieåm cuûa lôùn hôn 2,5. Doanh nghieäp coù nhöõng ñieàu kieän moâi tröôøng thuaän lôïi. Neáu keát quûa nhoû hôn 2,5 doanh nghieäp ñöùng tröôùc ñieàu kieän moâi tröôøng khoâng thuaän lôïi
14
Vieäc ñaùnh giaù tình hình noäi boä doanh nghieäp seõ taäp trung phaân tích nhaän ñònh caùc ñieåm maïnh yeáu trong doanh nghieäp, bao goàm nhöõng vaán ñeà veà quaûn trò; marketing; taøi chính keá toaùn; nghieân cöùu phaùt trieån...Nhöõng ñieåm
maïnh, yeáu beân trong vaø nhöõng cô hoäi vaø nguy cô beân ngoaøi laø nhöõng vaán ñeà coát loõi khi thieát laäp caùc muïc tieâu, chieán löôïc cuûa doanh nghieäp.
Vieäc phaân tích maët maïnh, yeáu trong coâng taùc quaûn trò xung quanh caùc vaán ñeà veà hoaïch ñònh, toå chöùc, thuùc ñaåy, nhaân söï, kieåm soaùt; trong ñoù laøm roõ thöïc traïng coâng taùc xaùc ñònh muïc tieâu, döï ñoaùn caùc yeáu toá moâi tröôøng beân ngoaøi, ñoái thuû caïnh tranh, khaùch haøng; vieäc ñoái phoù vôùi nhöõng baát traéc coù theå xaûy ra; tinh thaàn thaùi ñoä hôïp taùc cuûa caùn boä nhaân vieân; ñaùnh giaù cô caáu toå chöùc, caùc nguyeân taéc qui cheá laøm vieäc, cheá ñoä tieàn löông tieàn thöôûng, cheá ñoä boå nhieäm ñeà baït caùn boä; tinh thaàn quaûn trò, thaùi ñoä laøm vieäc cuûa nhaân vieân, khaû naêng phaùt huy saùng kieán; coâng taùc tuyeån duïng, phuùc lôïi xaõ hoäi; tình hình veà kieåm tra, kieåm soaùt toaøn boä quaù trình saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp...
Vieäc ñaùnh giaù maët maïnh maët yeáu cuûa doanh nghieäp veà marketing, bao goàm quaù trình thöïc hieän coâng taùc phaân tích khaùc haøng, mua haøng, hoaïch ñònh dòch vuï saûn phaåm, ñònh giaù, phaân phoái, nghieân cöùu thò tröôøng, phaân tích cô hoäi, nghóa vuï doanh nghieäp ñoái vôùi xaõ hoäi.
Trong vieäc ñaùnh giaù tình hình taøi chính ôû doanh nghieäp chuû yeáu taäp trung vaøo vieäc phaân tích vaø laøm roõ caùc chæ tieâu veà taøi chính, nhö caùc chæ soá veà khaû naêng thanh toaùn, caùc chæ soá veà ñoøn caân nôï, caùc chæ soá veà hoaït ñoäng, caùc chæ soá veà doanh lôïi, caùc chæ soá veà möùc taêng tröôûng.
Vieäc ñaùnh giaù tình hình toå chöùc saûn xuaát, chuû yeáu laøm roõ veà caùch thöùc toå chöùc qui trình saûn xuaát, qui trình lao ñoäng, coâng suaát maùy moùc thieát bò, saûn löôïng, ñònh möùc kinh teá kyõ thuaät, chaát löôïng haøng hoùa...
Khi phaân tích tình hình thöïc hieän coâng taùc nghieân cöùu vaø phaùt trieån, chuû yeáu taäp trung ñaùnh giaù vieäc toå chöùc phaùt trieån vaán ñeà nghieân cöùu, nguoàn caùn boä, taøi chính cho nghieân cöùu; tình hình thöïc hieän coâng taùc nghieân cöùu beân trong vaø beân ngoaøi cuûa toå chöùc.
Sau khi hoaøn thaønh coâng vieäc ñaùnh giaù, tieán haønh xaây döïng ma traän
ñaùnh giaù caùc yeáu toá hoaït ñoäng beân trong cuûa doanh nghieäp (ma traän IFE).
- Ma traän IFE Ma traän naøy xaây döïng qua 5 böôùc sau: 1- Lieät keâ caùc yeáu toá thaønh coâng then choát, töø 10 ñeán 20 yeáu toá, goàm caû
ñieåm maïnh vaø yeáu.
2- AÁn ñònh taàm quan troïng baèng caùch phaân loaïi töø 0,0 ñeán 1,0 cho moãi
yeáu toá.
15
3- Phaân loaïi töø 1 ñeán 4 cho moãi yeáu toá seõ bieåu thò yeáu toá ñoù coù ñaïi dieän
cho ñieåm yeáu lôùn nhaát, ñieåm yeáu nhoû nhaát, ñieåm maïnh lôùn nhaát vaø ñieåm maïnh nhoû nhaát.
4- Nhaân moãi möùc ñoä quan troïng cuûa moãi yeáu toá vôùi loaïi cuûa noù ñeå xaùc
ñònh soá ñieåm quan troïng cuûa moãi yeáu toá.
5- Coäng taát caû soá ñieåm quan troïng ñeå bieát ñöôïc ñieåm qua troïng cuûa toå chöùc. Khoâng keå ma traän IFE coù bao nhieâu yeáu toá, soá ñieåm toång coäng coù ñöôïc phaân loaïi thaáp nhaát laø 1,0 vaø cao nhaát laø 4,0, soá ñieåm trung bình laø 2,5. Neáu soá ñieåm toång coäng thaáp hôn 2,5 doanh nghieäp yeáu veà noäi boä, neáu soá ñieåm cao hôn 2,5 doanh nghieäp maïnh veà noäi boä.
Sau khi phaân tích ñöôïc caùc cô hoäi, nguy cô cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi; ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa noäi boä doanh nghieäp; coâng vieäc tieáp theo laø giai ñoaïn keát hôïp, taäp trung ñöa ra chieán löôïc khaû thi baèng caùch keát hôïp caùc yeáu toá quan troïng beân trong vaø beân ngoaøi. Kyõ thuaät ñöôïc söû duïng trong giai ñoaïn naøy laø ma traän caùc moái nguy cô - cô hoäi - ñieåm maïnh ñieåm yeáu (ma traän TOWS).
- Ma traän moái nguy cô- cô hoäi - ñieåm maïnh - ñieåm yeáu (Ma traän
TOWS)
Ma traän naøy laø moät coâng cuï keát hôïp quan troïng, giuùp cho caùc nhaø chieán löôïc xaây döïng 4 loaïi chieán löôïc: Chieán löôïc ñieåm maïnh - cô hoäi (SO); chieán löôïc ñieåm maïnh - ñieåm yeáu (WO), chieán löôïc ñieåm maïnh - nguy cô (ST) vaø chieán löôïc ñieåm yeáu nguy cô (WT). Chieán löôïc OS söû duïng nhöõng ñieåm maïnh beân trong doanh nghieäp ñeå khai thaùc vaø tieáp nhaän nhöõng cô hoäi beân ngoaøi. Chieán löôïc WO nhaèm kieám tìm nhöõng ñieåm maïnh beân ngoaøi ñeå san baèng nhöõng khuyeát ñieåm beân trong. Chieán löôïc ST söû duïng caùc ñieåm maïnh cuûa moät coâng ty, ñeå laøm haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát caùc yeáu toá nguy cô beân ngoaøi. Chieán löôïc WT laø nhöõng chieán löôïc nhaèm laøm giaûm ñi nhöõng ñieåm yeáu beân trong vaø traùnh nhöõng moái ñe doïa töø beân ngoaøi. Ma traän TOWS goàm 9 oâ. 4 oâ chöùa ñöïng caùc yeáu toá quan troïng, 4 oâ chieán löôïc, vaø moät oâ ñeå troáng. 4 oâ chöùa ñöïng caùc yeáu toá quan troïng goïi laø S, W, O vaø T. Sau khi hoaøn thaønh xaùc ñònh caùc yeáu toá quan troïng cho 4 oâ treân, tieán haønh xaùc ñònh 4 oâ chieán löôïc SO, WO, ST vaø WT. Ñeå laäp ma traän TOWS phaûi qua 8 böôùc:
1- Lieät keâ caùc cô hoäi quan troïng beân ngoaøi doanh nghieäp. 2- Lieät keâ caùc nguy cô beân ngoaøi doanh nghieäp. 3- Lieät keâ caùc ñieåm maïnh chuû yeáu beân trong doanh nghieäp. 4- Lieät keâ nhöõng ñieåm yeáu beân trong doanh nghieäp. 5- Keát hôïp ñieåm maïnh beân trong vôùi cô hoäi beân ngoaøi, vaø ghi keát quaû
cuûa chieán löôïc SO vaøo oâ giao ñieåm.
16
6- Keát hôïp nhöõng ñieåm yeáu beân trong vaø cô hoäi beân ngoaøi vaø ghi keát
quaû cuûa chieán löôïc WO vaøo oâ giao ñieåm.
7- Keát hôïp nhöõng ñieåm maïnh beân trong vôùi moái ñe doïa beân ngoaøi vaø
ghi keát quaû cuûa chieán löôïc WT.
8- Keát hôïp caùc ñieåm yeáu beân trong vaø ghi keát quaû chieán löôïc WT vaøo oâ
giao ñieåm.
NHÖÕNG ÑIEÅM YEÁU - W 1- 2-
CAÙC CÔ HOÄI - 0 Ù1- 2- 3- (Lieät keâ caùc cô hoäïi)
NHÖÕNG ÑIEÅM MAÏNH -S 1- 2- 3- ( Lieät keâ nhöõng ñieåm maïnh) 3- (Lieät keâ nhöõng ñieåm yeáu) ... CAÙC CHIEÁN LÖÔÏC OS 1- 2- (Söû döïng caùc ñieåm maïnh ñeå taän duïng caùc cô hoäi) 3- ...
... CAÙC CHIEÁN LÖÔÏC WO 1- 2- (Vöôït qua ñieåm yeáu baèng taän duïng caùc cô hoäi) 3- ...
...
CAÙC MOÁI ÑE DOÏA - T
CAÙC CHIEÁN LÖÔÏC ST
CAÙC CHIEÁN LÖÔÏC WT
1-
1- 2- (Lieät keâ caùc moái ñe doïa) 2- (Söû döïng caùc ñieåm maïnh 3-
ñeå traùnh caùc moái ñe doïa) 3- ...
1- 2- (Toái thieåu hoùa caùc ñieåm vaø traùnh khoûi moái ñe doïa) 3- ...
...
Töø söï lieät keâ vaø söï keát hôïp treân ta coù ma traän TOWS nhö sau:
- Ma traän vò trí chieán löôïc vaø ñaùnh giaù hoaït ñoäng(SPACE)
Tuøy thuoäc vaøo loaïi hình toå chöùc, coù raát nhieàu bieán soá coù theå naèm trong yeáu toá ñaïi dieän cho caùc truïc cuûa ma traän SPACE. Nhöõng yeáu toá naèm treân caùc truïc cuûa ma traän laø theá maïnh veà taøi chính (FS); lôïi theá caïnh tranh (AC); söï oån ñònh cuûa moâi tröôøng (ES); söùc maïnh cuûa ngaønh (IS).
Caùc böôùc xaây döïng ma traän SPACE: 1- Choïn moät nhoùm caùc bieán soá cho söùc maïnh taøi chính (FS), lôïi theá caïnh
tranh (CA), söï oån ñònh cuûa moâi tröôøng (ES) vaø söùc maïnh cuûa ngaønh (IS).
2- AÁn ñònh giaù trò baèng soá töø 1 (xaáu nhaát) tôùi 6 (toát nhaát) cho moãi bieán soá thuoäc khía caïnh FS vaø IS. AÁn ñònh giaù trò baèng soá töø -1 (toát nhaát) ñeán -6 (xaáu nhaát) cho moãi bieán soá thuoäc khía caïnh ES vaø CA.
3- Tính soá ñieåm trung bình cho FS, IS, ES vaø CA baèng caùch coäng caùc giaù trò ñaõ aán ñònh cho moãi bieán soá cuûa khía caïnh roài chia chuùng cho soá bieán soá thuoäc khía caïnh töông öùng.
4- Ñaùnh daáu soá ñieåm trung bình cuûa FS, IS, ES vaø CA treân truïc cuûa ma
17
traän SPACE.
5- Coäng 2 ñieåm soá cuûa truïc X vaø ñaùnh daáu keát quaû treân X. Coäng 2 soá ñieåm treân truïc Y vaø ñaùnh daáu keát quaû treân Y. Ñaùnh daáu giao ñieåm cuûa 2 ñieåm môùi treân truïc XY.
Thaän troïng
CA
Taán coâng
IS 4 5 6 X
3
-6 -5 -4 Phoøng thuû
Y 6 FS 5 4 3 2 1 0 -3 -2 -1 -1 -2 -3 -4 -5 -6 -6 ES
1 2 Caïnh tranh
6- Veõ veùc-tô coù höôùng töø ñieåm goùc cuûa ma traän ñeán giao ñieåm môùi. Ma traän SPACE
I-2. MOÄT SOÁ KHAÙI NIEÄM VEÀ CHUYEÂN NGAØNH BÖU CHÍNH
VIEÃN THOÂNG
- Böu ñieän laø phöông thöùc thoâng tin lieân laïc baèng thö töø ñieän baùo, ñieän thoaïi... do moät cô quan chuyeân traùch ñaûm nhaän. Laø ngaønh saûn xaûn suaát vaät chaát ñaëc bieät thuoäc keát caáu haï taàng bao goàm caû böu chính vaø vieãn thoâng vöøa phuïc vuï vieäc quaûn lyù ñieàu haønh cuûa nhaø nöôùc vöøa tröïc tieáp tham gia vaøo saûn xuaát, vôùi tö caùch laø yeáu toá ñaàu vaøo quan troïng taïo ra saûn phaåm xaõ hoäi. Trong ñoù, caùc khaùi nieäm veà thoâng tin lieân laïc ñöôïc hieåu nhö sau:
- Thoâng tin laø vieäc truyeàn tin cho bieát, ñoù laø khaùi nieäm chung nhaát chæ roõ nhu caàu thoâng baùo, trao ñoåi, truyeàn tin cho nhau baèng mieäng thö töø hoaëc baèng phöông phaùp khaùc vôùi söï giuùp ñôõ cuûa caùc phöông tieän kyõ thuaät. - Lieân laïc laø söï truyeàn tin cho nhau ñeå giöõ moái quan heä. - Vieãn thoâng laø söï lieân laïc giöõa hai ñieåm caùch xa nhau, coù khoaûng caùch
thöïc teá khoâng giôùi haïn, baèng moïi phöông thöùc.
18
- Böu chính laø vieäc ñaûm nhaän vaän chuyeån thö töø, baùo chí, kieän haøng... * Caùc loaïi dòch vuï cuûa ngaønh böu chính vieãn thoâng ñöôïc hieåu nhö sau: - Dòch vuï böu phaåm laø dòch vuï nhaän göûi, chuyeån phaùt caùc thö töø, böu
thieáp, maãu haøng quaø taëng… trong vaø ngoaøi nöôùc (Troïng löôïng ñeán 2 kg neáu saùch thì ñeán 5kg).
- Dòch vuï böu kieän laø dòch vuï nhaän chuyeån caùc kieän haøng baèng ñöôøng haøng khoâng, ñöôøng thuûy vaø ñöôøng boä ñoái vôùi böu kieân trong nöôùc troïng löôïng böu kieän töø 5 ñeán 30 kg; ñoái vôùi vieäc nhaän chuyeån, phaùt böu kieän töø trong nöôùc ra nöôùc ngoaøi vaø ngöôïc laïi thì troïng löôïng cuûa böu kieän töø 1 ñeán 20 kg.
Ngoaøi dòch vuï böu phaåm vaø böu kieän thoâng thöôøng, coøn coù caùc loaïi dòch vuï böu phaåm vaø böu kieän trong moät soá ñieàu kieän ñaëc bieät vôùi giaù cöôùc cao hôn loaïi thoâng thöôøng nhö böu phaåm coù ghi soá ñeå ñaûm baûo an toaøn choáng thaát laïc, böu phaåm böu kieän chuyeån baèng maùy bay, böu phaåm phaùt nhanh, phaùt taän tay, böu phaåm, böu kieän löu kyù, böu phaåm böu kieän baùo phaùt.
- Dòch vuï chuyeån tieàn, laø loaïi dòch vuï nhaän chuyeån phaùt tieàn trong nöôùc vaø chi traû ngaân phieáu töø caùc nöôùc ñaõ coù quan heä veà nhaän chuyeån tieàn vôùi Vieät nam.
- Dòch vuï EMS laø loaïi dòch vuï chuyeån phaùt nhanh böu phaåm ñaït yeâu caàu veà toác ñoä chuyeån phaùt coù chæ tieâu thôøi gian toaøn trình ñöôïc coâng boá tröôùc ñeán töøng ñòa chæ ngöôøi nhaän. Thôøi gian chuyeån phaùt toaøn trình töø 24 ñeán 48 h. Böu phaåm EMS quoác teá thôøi gian vaän chuyeån toaøn trình töø 2 ñeán 10 ngaøy.
- Dòch vuï DCN (chuyeån phaùt nhanh) laø dòch vuï nhaän chuyeån phaùt nhanh
thö töø, taøi lieäu maãu haøng... ñi caùc tænh vaø thaønh phoá trong nöôùc vaø nuôùc ngoaøi.
- Dòch vuï DHL laø dòch vuï giao phaùt quoác teá nhaän chuyeån phaùt caùc loaïi taøi lieäu thöông maïi, caùc maãu maõ haøng hoùa ñi khaép nôi treân theá giôùi trong thôøi gian nhanh nhaát baèng phöông tieän ñaëc bieät.
- Dòch vuï chuyeån tieàn nhanh laø dòch vuï chuyeån tieàn trong voøng 24 giôø, keå
töø luùc nhaän tieàn cho ñeán khi phaùt ñöôïc tieàn cho ngöôøi nhaän
- Dòch vuï DMG-DTG (dòch vuï ñieän hoa) laø dòch vuï nhaän chuyeån vaø phaùt caùc böùc ñieän ñeán tay ngöôøi nhaän keøm theo hoa chuùc möøng hoa chia buoàn hoaëc taëng phaåm löu nieäm vôùi noäi dung nhö yeâu caàu ngöôøi göûi vieát treân moät aán phaåm coù töïa ñeà”Ñieän baùo ñaëc bieät”.
- Dòch vuï phaùt haønh baùo chí laø loaïi dòch vuï maø taïi caùc cô sôû böu ñieän coù nhaän ñaët mua baùo chí xuaát baûn trong nöôùc hoaëc thoâng baùo danh muïc baùo chí nöôùc ngoaøi maø böu ñieän coù traùch nhieäm phaùt haønh ñeán tay ngöôøi nhaän.
- Dòch vuï ñieän thoaïi soá laø loaïi dòch vuï maø ngöôøi goïi töø maùy ñieän thoaïi thueâ bao hoaëc maùy ñieän thoaïi quay soá tôùi maùy ngöôøi ñöôïc goïi trong vaø ngoaøi nöôùc. Cuoäc goïi ñöôïc noái keát qua thieát bò maïng löôùi kyõ thuaät vieãn thoâng.
19
- Dòch vuï ñieän thoaïi tìm ngöôøi laø dòch vuï maø cuoäc goïi do ngöôøi muoán noùi chuyeän tröïc tieáp ngöôøi caàn goïi ñöôïc chæ ñònh hoï teân vaø ñòa chæ ngöôøi ñöôïc goïi
qua ñaøm thoaïi vieân- Dòch vuï ñieän thoaïi giaáy môøi maø khi ngöôøi goïi yeâu caàu böu ñieän khoâng coù maùy ñieän thoaïi ñeán noùi chuyeän vôùi mình taïi maùy ñieän thoaïi coâng coäng coù ngöôøi phuïc vuï.
- Dòch vuï ñieän thoaïi thu cöôùc ôû ngöôøi ñöôïc goïi (Collect-call) laø loaïi dòch vuï ñieän thoaïi chæ aùp duïng ñoái ngöôøi goïi ñi moät soá nöôùc coù quan heä vôùi nöôùc ta veà vaán ñeà naøy.
- Dòch vuï ñieän thoaïi thaáy hình laø loaïi dòch vuï khi ngöôøi goïi ñieän thoaïi seõ
thaáy hình ngöôøi ñöôïc goïi.
- Dòch vuï thueâ keânh thoâng tin laø dòch vuï maø böu ñieän cho thueâ caùc keânh thoâng tin ñaûm baûo toác ñoä vaø ñoä tin caäy cao, duøng ñeå truyeàn tín hieäu thoaïi hoaëc phi thoaïi trong vaø ngoaøi nöôùc, bao goàm caùc keânh thoaïi ñöôøng daøi, keânh ñieän baùo keânh truyeàn soá lieäu.
- Dòch vuï ñieän baùo laø loaïi dòch vuï chuyeån nhaän noäi dung böùc ñieän hoaøn toaøn töï ñoäng Gentex ñöôïc noái hoaøn toaøn töï ñoäng vôùi caùc tænh, trong nöôùc vaø quoác teá.
- Dòch vuï Facsimile (Fax) laø dòch vuï vieãn thoâng duøng ñeå ñöa nhöõng tin töùc coù saûn treân giaáy (Sô ñoà, bieåu maãu, baûn veõ, hình aûnh...) töø nôi naøy qua nôi khaùc thoâng qua heä thoáng vieãn thoâng moät caùch nhanh choùng maø vaãn giöõ ñöôïc nguyeân baûn. Hình aûnh roõ vaø trung thöïïc vaø reõ hôn ñieän baùo.
- Dòch vuï telex laø dòch vuï duøng ñeå trao ñoåi thoâng tin giöõa caùc thueâ bao vôùi
nhau thoâng qua maùy ñieän baùo truyeàn chöõ ñöôïc ñaáu noái vaøo toång ñaøi ñieän baùo.
- Dòch vuï truyeàn soá lieäu laø loaïi dòch vuï maø khaùch haøng coù yeâu caàu lieân laïc giöõa caùc maùy tính ñaáu noái vôùi maïng vieãn thoâng, coù theå truyeàn soá lieäu ñi trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi moät caùch nhanh choùng vaø chính xaùc.
- Dòch vuï thoâng tin di ñoäng (ñieän thoaïi di ñoäng) laø dòch vuï thoâng tin voâ
tuyeán raát thuaän lôïi cho ngöôøi goïi ñieän thoaïi.
- Dòch vuï nhaén tin laø moät loaïi dòch vuï tieáp nhaän caùc cuoäc nhaén tin theo yeâu caàn cuûa khaùch haøng. Ñeå söû duïng loaïi dòch vuï naøy, ngöôøi caàn nhaén tin thoâng qua maùy thueâ bao yeâu caàu trung taâm nhaén tin cuûa böu ñieän chuyeån lôøi nhaén ñeán ngöôøi nhaän coù maùy nhaén tin.
- Dòch vuï 108 laø loaïi dòch vuï maø khaùch haøng coù theå goïi ñieän thoaïi soá 108 ñeå yeâu caàu giaûi ñaùp caùc caùc dòch vuï veà böu ñieän, soá ñieän thoaïi vaø höôùng daãn söû duïng ñieän thoaïi, giaûi ñaùp caùc thoâng tin veá kinh teá, xaõ hoäi ñôøi soáng, keå chuyeän ñoïc thô, ca nhaïc qua ñieän thoaïi, höôùng daãn du dòch...
* Moät soá khaùi nieäm veà kyõ thuaät böu chính vieãn thoâng ñöôïc hieåu nhö
sau:
20
- Heä thoáng chuyeån maïch laø heä truyeàn thoâng toång ñaøi, ngöôøi caáp thoâng
tin vaø ngöôøi duøng thoâng tin chöa ñöôïc xaùc ñònh vaø heä thoáng söû duïng coù khaû naêng cung caáp vaø söû duïng thoâng tin cuøng moät thôøi gian. Heä thoáng toång ñaøi ñeà caäp ñeán quaù trình choïn löïa nhöõng ngöôøi ñang ôû caùch xa nhau hoaëc giöõa caùc maùy ñaët caùch bieät nhau vaø sau ñoù giao tieáp vôùi nhau baèng tieáng noùi hoaëc baèng caùc soá lieäu.
- Heä thoáng truyeàn daãn laø heä thoáng laøm chöùc naêng truyeàn moät tín hieäu töø moät nôi naøy ñeán moät nôi khaùc. Nhöõng phöông tieän phaùt seõ truyeàn vaø phaùt ñi nhöõng tín hieäu ñaàu vaøo (tín hieäu goác), ñeå truyeàn chuùng moät caùch coù hieäu quûa qua phöông tieän, thieát bò nhaän taùch ra nhöõng tín hieäu goác trong nhöõng tín hieäu nhaän ñöôïc. Ñoàng thôøi boä phaän laëp laïi seõ xöû lyù vieäc buø laïi trong quaù trình truyeàn. Caùc phöông tieän truyeàn bao goàm daây ñoàng, caùp ñoàng, caùp ñoàng truïc, radio, oáng daãn soùng vaø caùp sôïi quang. Heä thoáng truyeàn daãn goàm caùc thieát bò phaùt vaø nhaän, vaø phöông tieän truyeàn cuøng boä laëp laïi giöõa chuùng. Truyeàn nhaän bao goàm vieäc truyeàn nhaän thueâ bao noái lieàn maùy thueâ bao vôùi toång ñaøi vaø phaàn truyeàn daãn toång ñaøi noái toång ñaøi vôùi toång ñaøi. Truyeàn daãn goàm truyeàn baèng caùp, truyeàn radio, lieân laïc veä tinh, truyeàn ti vi, lieân laïc sôïi quang, oáng daãn soùng, lieân laïc döôùi ñaát cuøng boä chuyeån tieáp phuïc hoài boä phaän naøy. Söï phaùt trieån kyõ thuaät truyeàn daãn ñaõ ñöa ñeán söï phaùt trieån lieân laïc thoâng tin.
- Soá hoùa laø thoâng tin truyeàn ñi ñöôïc maõ hoùa döôùi daïng soá ( nhò phaân), noù coù öu ñieåm laø ñaûm baûo ñöôïc chaát löôïng trong quaù trình tuyeàn tin, khoâng bò nhieãu, hoaëc bò bieán daïng, vaø ñöôïc baûo maät.
- Töï ñoäng hoùa laø quaù trình thöïc hieän moät dòch vuï vieãn thoâng töø nôi phaùt tin ñeán nôi nhaän tin ñöôïc thöïc hieän hoaøn toaøn baèng maùy moùc, khoâng qua caùc thao taùc trung gian cuûa con ngöôøi.
- Ña dòch vuï laø nhieàu dòch vuï vieãn thoâng nhö truyeàn hình, ñieän thoaïi, truyeàn soá lieäu( truyeàn döõ lieäu cuûa mayù tính), fax... ñöôïc thöïc hieän qua moät heä thoáng thieát bò kyõ thuaät vieãn thoâng thích hôïp, vôùi thôøi gian truyeàn tin nhanh choùng, ñaûm baûo chaát löôïng dòch vuï cao. Hay noùi caùc khaùc laø moät heä thoáng kyõ thuaät vieãn thoâng coù khaû naêng ñaûm nhaän ñöôïc caùc loaïi hình dòch vuï vieãn thoâng moät caùch nhanh choùng, coù chaát löôïng cao.
I.3. VAI TROØ VÒ TRÍ CUÛA NGAØNH BÖU ÑIEÄN Ngay töø thôøi tieàn söû nhôø söû duïng thoâng tin baèng ngoân ngöõ cuøng vôùi hoaït ñoäng lao ñoäng con ngöôøi ñaõ taïo ra böôùc ngoaëc cuûa tieán trình tieán hoùa cuûa lòch söï loaøi ngöôøi. Thoâng tin baèng ngoân ngöõ ñaõ cho con nguôøi bieát caùc tin töùc, kinh nghieäm phuïc vuï cho ñôøi soáng xaõ hoäi, saûn xuaát vaø ñaáu tranh ñöôïc truyeàn töø ñôøi naøy sang ñôøi khaùc, giuùp cho loaøi ngöôøi caûi taïo vaø phaùt trieån xaõ hoäi ngaøy caøng coù hieäu quaû hôn.
21
Traûi qua quaù trình phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi, caùc hình thöùc vaø
phöông tieän thoâng tin ngaøy caøng phong phuù vaø ña daïng ngoân ngöõ, chöõ vieát, in aán, vieãn thoâng vaø quaûng caùo. Ngaøy nay, thôøi ñaïi tin hoïc cho pheùp söï keát hôïp giöõa vieãn thoâng vaø tin hoïc, caùc hình thöùc thoâng tin treân ñöôïc keát hôïp vôùi nhau, khai thaùc, xöû lyù, truyeàn ñi moät caùch chính xaùc vaø nhanh choùng. Vì vaäy, vai troø ngaønh Böu ñieän ngaøy caøng coù taùc ñoäng saâu roäng vaø hieäu quaû treân nhieàu lónh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi.
Trong lónh vöïc kinh teá, vôùi kyõ thuaät vieãn thoâng vaø tin hoïc ngaøy caøng hieän ñaïi, ngaønh Böu ñieän coù taùc ñoäng khoâng nhoû ñeán quaù trình hoaït ñoäng kinh teá vó moâ vaø vi moâ.
Veà vi moâ, laø phöông tieän cung caáp thoâng tin caùc yeáu toá ñaàu vaøo vaø ñaàu ra cho caùc doanh nghieäp moät caùch chính xaùc vaø kòp thôøi, caùc doanh nghieäp coù theå khai thaùc caùc nguoàn thoâng tin raát ña daïng phong phuù, töø nhieàu lónh vöïc, töø nhieàu nguoàn, nhieàu nôi giuùp cho doanh nghieäp coù theå ñöa ra nhieàu phöông aùn, caùch löïa choïn khaùc nhau vaø tìm kieám ñöôïc quyeát ñònh moät caùch nhanh choùng trong quaù trình mua nguyeân vaät lieäu, maùy moùc thieát bò, giaù nhaân coâng ..., löïa choïn caùc maët haøng saûn xuaát kinh doanh, quyeát ñònh caùc loaïi giaù baùn vaø mua cuûa caùc nôi sôû taïi vaø löïa choïn khaùch haøng thò tröôøng tieâu thuï moät caùch coù hieäu quaû; naâng cao khaû naêng caïnh tranh.
Cuøng vôùi phöông tieän kyõ thuaät böu chính vieãn thoâng ngaøy caøng hieän ñaïi, cung caáp cho caùc doanh nghieäp nhöõng thoâng tin ña daïng veà caùc loaïi thò tröôøng taïo ñieàu kieän ñeå môû roäng lieân keát trao ñoåi, hôïp taùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh treân caùc thò tröôøng vaø toå chöùc kinh teá trong ngoaøi nöôùc vôùi doanh nghieäp; gaén doanh nghieäp vôùi khaùc haøng, khaùch haøng vôùi doanh nghieäp; giöõa doanh nghieäp naøy vôùi doanh nghieäp khaùc; giöõa doanh nghieäp vôùi caùc toå chöùc khoa hoïc kyõ thuaät ... moät caùch nhanh choùng kòp thôøi vaø hieäu quaû.
Goùp phaàn giuùp doanh nghieäp ngaøy caøng caûi tieán caùch thöùc, phöông phaùp quaûn lyù saûn xuaát kinh doanh theo höôùng hieän ñaïi, chuaån hoùa, phuø hôïp trình ñoä khoa hoïc coâng ngheä vaø thoâng leä quoác teá.
Töø ñoù, naâng cao khaû naêng caïnh tranh, taêng theâm hieäu quaû hoaït ñoäng saûn
xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp.
22
Veà vó moâ, ngaønh Böu ñieän caøng hieän ñaïi, thì caøng coù ñieàu kieän cung caáp cho caùc nhaø quaûn lyù vó moâ caùc thoâng tin veà hoaït ñoäng cuûa caùc ngaønh kinh teá quoác daân, cuõng nhö tình hình kinh teá cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi moät caùch kòp thôøi chính xaùc; töø ñoù giuùp Nhaø nöôùc coù chính saùch phuø hôïp trong vieäc ñieàu tieát kinh teá vó moâ vôùi caùc tình huoáng nhö khuûng khoaûng, laïm phaùt, thaát nghieäp, ñieàu tieát coù hieäu quaû vieäc saûn xuaát kinh doanh moät soá saûn phaåm troïng yeáu cuûa neàn kinh teá ...
Laø cô sôû vaø ñieàu kieän caàn thieát, taïo moâi tröôøng thu huùt caùc nguoàn voán ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc phaùt trieån kinh teá, thuùc ñaåy caùc ngaønh kinh teá phaùt trieån, chuyeån ñoåi cô caáu kinh teá trong noäi boä caùc ngaønh theo höôùng coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa.
Veà xaõ hoäi laø phöông tieän höõu hieäu ñeå trao ñoåi thoâng tin veà moïi maët cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi cuûa, xoùa ñi khoaûng caùch veà khoâng gian vaø thôøi gian, laøm cho con ngöôøi ngaøy caøng xích laïi gaàn nhau hôn, hieåu nhau hôn.
Giuùp con ngöôøi naâng cao trình ñoä hieåu bieát veà vaên hoùa, khoa hoïc kyõ
thuaät; thöôûng thöùc vaên hoùa ngheä thuaät.
Laø tieàn ñeà quan troïng ñeå phaùt trieån giaùo duïc ñaøo taïo, nghieân cöùu khoa hoïc: Theå hieän ôû khaû naêng cung caáp caùc thoâng tin, caùc kho taøng tri thöùc trong vaø ngoaøi nöôùc moät caùch nhanh choùng; laø phöông tieän ñeå môû caùc cuoäc hoäi nghò khoa hoïc giaùo duïc, nghieân cöùu khoa hoïc vaø giaûng daïy ñaïi hoïc töø xa; öùng duïng caùc tieán boä khoa hoïc coâng ngheä cho lónh vöïc y teá, vaên hoùa, theå duïc theå thao.
Veà an ninh quoác phoøng, cung caáp vaø xöû lyù thoâng tin nhanh nhaïy, kòp thôøi, chính xaùc tình hình veà an ninh quoác phoøng trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå caùc nhaø chæ huy coù nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén, trong vieäc xaùc ñònh caùc chieán löôïc, ñöôøng loái vaø chính saùch an ninh quoác phoøng.
Laø moät trong nhöõng maét xích quan troïng cuûa caùc phöông tieän chieán tranh hieän ñaïi, heä thoáng vieãn thoâng keát hôïp vôùi tin hoïc hieän ñaïi coù theå laø phöông tieän ñeå quan saùt coù hieäu quaû veà tình hình boá trí vaø söï ñi laïi löïc löôïng quaân söï cuûa ñoái phöông; ñoàng thôøi cuõng laø phöông tieän ñieàu khieån töø xa caùc loaïi vuõ khí hieän ñaïi. Cung caáp thoâng tin quaân söï kòp thôøi cho caùc quyeát ñònh chæ huy, söï phoái
hôïp thoáng nhaát löïc löôïng trong chieán tranh...
I.4. MOÄT SOÁ TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAØNH BÖU ÑIEÄN
THEÁ GIÔÙI
23
Ngaøy nay, treân theá giôùi, ngaønh böu chính vieãn thoâng ñöôïc coi vaø moät trong ngaønh kinh teá muõi nhoïn, ñoàng thôøi laø moät ngaønh cô sôû haï taàng ngaøy caøng coù vai troø quan troïng ñoái vôùi vieäc phaùt trieån neàn kinh teá, ñôøi soáng, xaõ hoäi cuûa caùc nöôùc treân theá giôùi. Vieäc phaùt trieån maïnh meõ cuûa ngaønh naøy khoâng nhöõng dieãn ra ôû caùc nöôùc phaùt trieån maø coøn ñoái vôùi haàu heát caùc nöôùc keå ôû nhöõng nöôùc chöa phaùt trieån. Ví duï, laáy Trung Quoác laø nöôùc ñieån hình cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån, thì ôû Trung Quoác, toác ñoä phaùt trieån thoâng tin lieân laïc töø khi caûi caùch neàn kinh teá ñeán nay luoân coù nhòp ñoä phaùt trieån vöôït nhòp ñoä phaùt trieån cuûa neàn kinh teá, ñaëc bieät trong nhöõng naêm gaàn ñaây toác ñoä phaùt trieån cuûa ngaønh Böu ñieän taêng raát nhanh. Thu nhaäp bình quaân cuûa ngaønh böu ñieän nöôùc naøy bình quaân haøng naêm taêng 48%.
Trong söï phaùt trieån ngaønh böu ñieän ôû caùc nöôùc thì maïng vieãn thoâng coù toác phaùt trieån nhanh hôn. Trong maïng vieãn thoâng hieän nay coù caùc loaïi dòch vuï cô baûn sau: dòch vuï ñieän thoaïi caùc loaïi, ñieän baùo, telex, fax, caùc loaïi dòch vuï truyeàn soá lieäu (Loaïi naøy gaén vôùi vieäc noái maïng vi tính)... Baèng söï keát hôïp caùc kyõ thuaät voâ tuyeán, höõu tuyeán, thoâng tin veä tinh, maïng vieãn thoâng ñaõ buûa giaêng kín caû haønh tinh. ÔÛ caùc nöôùc tieân tieán, maïng vieãn thoâng raát hieän ñaïi, coâng ngheä tieân tieán.
24
Ñoái vôùi heä chuyeån maïch ñaõ ôû trong giai ñoaïn aùp duïng toång ñaøi chuyeån maïch ISND ña dòch vuï. Vôùi kyõ thuaät tieân tieán naøy cho pheùp söû duïng caùc loaïi hình dòch vuï vieãn thoâng, nhö dòch vuï truyeàn hình aûnh, truyeàn thoaïi, döõ lieäu... Trong truyeàn daãn höõu tuyeán ñaõ söû duïng ñöôøng truyeàn daãn baèng caùp quang thay cho daây ñoàng. Kyõ thuaät naøy coù öu ñieåm dung löôïng raát lôùn coù khaû naêng ñaùp öùng vieäc truyeàn daãn moïi loaïi hình veà thoâng tin, lieân laïc nhö thoaïi, hình, phaùt thanh, truyeàn soá lieäu. Naêm 1996, treân khaép theá giôùi ñaõ phaùt trieån ñöôïc 6 trieäu km ñöôøng truyeàn daãn caùp quang. Caùc nöôùc tieân tieán nhö ôû Taây Aâu, Baéc Myõ... ngöôøi ta ñaõ hình thaønh ñöôøng truïc caùc quang noái caùc quoác gia vôùi nhau; trong moãi quoác gia ngöôøi ta ñaõ phaùt trieån maïng caùp quang noái lieàn caùc vuøng, mieàn, ñòa phöông vôùi nhau... ÔÛ chaâu AÙ ngöôøi ta cuõng ñang xaây döïng moät tuyeán truyeàn daãn caùp quang xuyeân AÙ daøi 8000 km, noái lieàn caùc nöôùc Trung quoác Vieät Nam, Laøo, Singapore, Thaùi lan vaø Malaysia. ÔÛ Trung Quoác ñaõ ñöa vaøo söû duïng 22 tuyeán ñöôøng caùp quang noái thoâng taát caû caùc tænh, thaønh, khu trong caû nöôùc (Tröø Taây Taïng). Ngöôøi ta ñaõ tin hoïc hoùa moät caùch saâu roäng lónh vöïc vieãn thoâng. Ñaëc bieät laø nhôø vieäc phaùt trieån, hieän ñaïi hoùa maïnh meõ maïng vieãn thoâng vaø maïng maùy tính treân toaøn theá giôùi, ñoàng thôøi coù söï giaûm giaù ñaùng keå cuûa maùy vi tính (Trong moät vaøi naêm tôùi maùy tính coù theå giaûm gía xuoáng ngang vôùi giaù cuûa moät ti vi, döôùi 500 USD - maùy chuyeân duøng NC), ngöôøi ta ngaøy caøng söû duïng moät caùch roäng raõi internet. Ngaøy nay treân theá giôùi coù treân 50 trieäu cô sôû ñieän toaùn. ÔÛ Myõ maùy vi tính ñaõ xaâm nhaäp vaøo 80% vaên phoøng, vaø 40% hoä gia ñình vaø cöù 100 ngöôøi daân ñaõ coù 22 ngöôøi coù maùy vi tính noái maïng internet. Heä thoáng naøy bao goàm caùc maùy vi tính noái vôùi nhau qua ñöôøng truyeàn ñieän thoaïi. Vôùi internet ngöôøi ta coù theå söû duïng caùc loaïi dòch vuï veà caùc loaïi thö tín, caùc loaïi thoâng tin veà thaûo luaän, truy caäp thoâng tin, ñieän thoaïi, quaûng caùo, baùn haøng töø xa... Internet môùi ñöôïc ngöôøi ta duøng maáy naêm gaàn ñaây, nhöng noù laø moät phöông tieän tieän lôïi, ña dòch vuï vaø giaù raát reõ. Ví duï truyeàn moät baûn baùo caùo daøi khoaûng 50 trang, neáu truyeàn qua maïng internet maát thôøi gian ñi khaép theá giôùi maát vaøi giaây, trong khi ñoù göûi baèng böu kieän quoác teá thì ít nhaát cuõng maát vaøi ngaøy, neáu göûi baèng Fax thì ít nhaát cuõng maát vaøi giôø, vaø veà cöôùc phí thì neáu truyeàn qua ñöôøng internet chæ
maát vaøi xu hoaëc khoâng toán phí, nhöng neáu qua phöông tieän khaùc thì toán keùm hôn raát toán keùm, cöôùc phí ñieän thoaïi goïi qua Internet cuõng reõ hôn qua phöông tieän khaùc, vì goïi qua phöông tieän naøy, duø goïi ñi ôû ñaâu cuõng ñöôïc tính gía noäi haït. Internet khoâng nhöõng laø phöông tieän duøng ñeå truyeàn thoâng maø coù ñöôïc söû duïng ngaøy caøng höùa heïn trong vieäc kinh doanh. ÔÛ Myõ ñaõ xaûy xa, söï buøng noå caùc dòch vuï veà quaûng caùo treân internet, trong naêm 1995, dòch vuï nayø laø 60 trieäu USD vaø vaøi naêm nöõa seõ vöôït moät tyû USD, ôû Phaùp dòch vuï naøy töø 50 ñeán 100 trieäu france; baùn haøng töø xa treân internet töø 500 ñeán 1 tyû USD; trong töông lai caùc loaïi hình kinh doanh treân Internet seõ ñöôïc phaùt trieån maïnh meõ vaø ñaày höùa heïn. Hieän nay maïng internet ñaõ ñöôïc bao phuû treân phaïm vi toaøn caàu. Internet ngaøy caøng ñoùng vai troø quan troïng trong ñôøi soáng kinh teá, chính trò, xaõ hoäi. ÔÛ caùc nöôùc phaùt trieån nhaát laø ôû Baéc Myõ ngöôøi ta söû duïng roäng raõi internet trong ñôøi soáng - xaõ hoäi. Hieän nay trong toång soá ngöôøi söû duïng internet thì ôû Baéc Myõ chieám 68%, chaâu AÂu 23%, chaâu AÙ 4%. Möùc ñoä phoå caäp hoùa internet tính treân ñaàu ngöôøi cuõng nhaát cao. ÔÛ Phaàn lan cöù 100 ngöôøi daân thì coù 43,11 maùy ñöôïc noái maïng internet, chæ tieâu naøy ôû Myõ laø 21, 3; canada 16,62, ôû Ñöùc laø 5,58.
Baûng 1: Soá löôïng maùy tính noái maïng internet treân theá giôùi ñeán thaùng
Australia Canada New
Haø Lan Ñan
Singapore Aùo
Nöôùc
ZeaLand
Iceland Myõ Na Uy
Thuïy Ñieån
Maïch
7.1
Phaàn Lan 43.1 33.6 21.82 21.6 18.82 17.25 16.62
Thuïy só 15.14 12.96
12.6 10.07
7.74
Maùy vi tính noái maïng internet treân 100 daân
1/1996. (Soá löôïng maùy tính noái maïng internet /100 ngöôøi daân)
Nguoàn: Tuaàn baùo quoác teá soá 41, töø ngaøy 9/10 ñeán 15/10/1996. Nhôø maïng löôùi vieãn thoâng ñaõ buûa giaêng khaép theá giôùi vôùi kyõ thuaät hieän ñaïi, caùc loaïi hình dòch vuï naøy ngaøy caøng phaùt trieån phong phuù vôùi chaát löôïng cao. Töø caùc loaïi dòch vuï ñieän thoaïi ñeán nhaén tin, ñieän tín, fax, tryeàn soá lieäu, hình aûnh, truyeàn hình hoäi nghò, döõ lieäu, ñeán thö tín ñieän töû, quaûng caùo, baùn haøng töø xa töø moät nôi naøo ñoù coù theå ñi ñeán nhöõng nôi treân haønh tinh ngöôøi ta caàn... Chæ rieâng dòch vuï ñieän thoaïi ngöôøi ta ñaõ phaùt trieån roäng raõi caùc loaïi hình töø ñieän thoaïi coá ñònh, ñieän thoaïi di ñoäng, ñieän thoaïi coù hình, ñieän thoaïi goïi baèng maïng internet.
25
Trong caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng thì dòch vuï ñieän thoaïi laø moät trong nhöõng dòch vuï quan troïng, ñöôïc moïi ngöôøi duøng moät caùc thöôøng xuyeân vaø roäng raõi nhaát. Caùc nöôùc phaùt trieån haàu heát moïi gia ñình ñeàu coù thueâ bao maùy ñieän thoaïi, hoï cô baûn ñaõ hoaøn thaønh vieäc phoå caäp ñieän thoaïi ñoái vôùi moïi ngöôøi vaø ñang ngaøy caøng phaùt trieån caùc loaïi dòch vuï ñieän thoaïi môùi coù chaát löôïng cao, nhö ñieän thoaïi internet, ñieän thoaïi thaáy hình, ñieän thoaïi di ñoäng. Naêm 1993, maät ñoää ñieän thoaïi tính treân 100 ngöôøi daân treân theá giôùi thì ôû chaâu Aâu laø 29, ôû
chaâu Myõ laø 24, chaâu AÙ laø 4, chaâu Phi laø 1 (Xem baûng 2).
Nöôùc
Daân soá(trieäu ngöôøi)
Maät ñoä ñieän thoaïi(maùy/100daân)
788 742 3234 683
29.49 24.24 3.98 1.48
Baûng 2: Maät ñoä ñieän thoaïi bình quaân cuûa caùc chaâu luïc, naêm 1993
Chaâu AÂu Chaâu Myõ Chaâu AÙ Chaâu Phi Nguoàn: ITU ÔÛ caùc nöôùc chaâu AÙ Thaùi bình döông, caùc nöôùc phaùt trieån vaø môùi phaùt trieån coù maät ñoä ñieän thoaïi raát cao. Cuoái naêm 1994, ôû Austraylia cöù 100 ngöôøi daân thì coù 52 ngöôøi coù ñieän thoaïi, ôû Nhaät 48, ôû Taân Taây Lan 44, ôû Haøn quoác 43, ÔÛ Hoàng coâng 51, ôû Singapore 41.
ÔÛ caùc nöôùc ñang phaùt trieån noùi chung maät ñoä ñieän thoaïi coøn thaáp; nhöng trong thôøi gian gaàn ñaây cuõng coù toác ñoä phaùt trieån ñieän thoaïi raát nhanh vaø cao hôn nöôùc ta. Maät ñoä ñieän thoaïi tính treân 100 daân, naêm 1993 ôû Malaixia 11, Thaùi Lan 5, Moâng Coå 3, Baéc Trieàu Tieân 4. Ñaëc bieät ôû Trung Quoác, tuy maät ñoä ñieän thoaïi coøn thaáp, coù 3 maùy/100 daân (naêm 1993), nhöng dung löôïng ñieän thoaïi ñaõ leân ñeán 86,1 trieäu maùy, vôùi 37,44 trieäu hoä gia ñình coù maùy ñieän thoaïi, trôû thaønh moät trong nhöõng nöôùc coù soá löôïng maùy ñieän thoaïi nhieàu nhaát theá giôùi. Toång dung löôïng ñieän thoaïi ñöôøng daøi ôû Trung Quoác vaø ñieän thoaïi coù chuyeån tieáp qua böu ñieän taêng bình quaân haøng naêm töông öùng 50,4% vaø 42,7%.(xem baûng 3)
Baûng 3: Maät ñoä ñieän thoaïi cuoái naêm 1994 cuûa moät soá nöôùc chaâu AÙ Thaùi
Bình Döông TEÂN NÖÔÙC
TEÂN NÖÔÙC DAÂNSOÁ
TEÂN NÖÔÙC
DAÂNSOÁ (trieäu ngöôøi)
MAÄT ÑOÄ (maùy/100 daân)
DAÂNSOÁ (trieäu ngöôøi)
(trieäu ngöôøi)
MAÄT ÑOÄ (maùy/10 0 daân)
MAÄT ÑOÄ (maùy/100 daân)
11.2 AÁn Ñoä
17.8 123.12
52 Malaixia 48 Thaùi Lan
4.5 Vieät Nam 3.7 Srilanca 3.05 Neâ Pan 2.63 Mianma
18.8 57.2 3.4 44.17 Baéc Trieàu Tieân 22.9 2.18 1171.7 68.464
42.6 Moâng Coå 50.7 Trung Quoác 41.1 Philipin
2.3 Afganistan
882.5 71.8 17.8 18.8 43.5 17.8
1 0.64 0.73 0.33 0.3 0.23
Australia Nhaät Taân Taây Lan Haøn Quoác Hoàng coâng Singapore Indonexia
44.6 6.06 2.8 187.2
1.8 Laøo
4.6 0.165
Nguoàn: APT Year Book Nhieàu nöôùc chæ tieâu naøy thaáp hôn nöôùc ta, nhö Neâpan 0,3, Mianma 0,3
26
Bangladesh ,25...
Caùc nöôùc trong khu vöïc (ASEAN) coù chæ tieâu veà soá löôïng maùy ñieän thoaïi
treân ñaàu ngöôøi cuõng töông ñoái cao, vaø cao hôn raát nhieàu so vôùi ôû nöôùc ta.
Baûng 4: Moät soá chæ tieâu veà ñieän thoaïi caùc nöôùc trong khoái ASEAN
Daân soá (trieäu ngöôøi)
GDP/Ngöôøi (USD)
Daân soá thaønh thò (%)
Maät ñoä ñieän thoaïi/100 ngöôøi
Ngöôøi/1 ñieän thoaïi 2 3.8 7.3 26.3 1.043 52.5 142
100 58 46 35 33 45 20
Singapore Brunei Malaysia Thailand Indonesia Philipin Vieät Nam
50 26.3 13.7 3.8 0.09 1.9 0.7
(soá lieäu naêm 1995) Nöôùc
18025 3.1 18500 0.3 3230 19.4 2085 59.8 645 193.4 850 66.2 220 73.3 Nguoàn: Asiaweak thaùng 1/1995 Ngöôøi ta ngaøy caøng coù xu höôùng söû duïng roäng raõi ñieän thoaïi qua maïng internet, ñieän thoaïi thaáy hình, ñaëc bieät laø ñieän thoaïi di doäng. Trong 10 keå töø naêm 1994, trôû veà tröôùc maïng ñieän thoaïi di ñoäng ñaõ ñaït ñöôïc con soá 30 trieäu maùy trong 70 nöôùc treân theá giôùi, ñeán naêm 96 con soá naøy vaøo khoaûng 54 trieäu maùy. Ngöôøi ta öôùc tính raèng treân theá giôùi coù khoaûng treân moät nöûa tyû ngöôøi duøng ñieän thoaïi coù coâng vieäc thöôøng phaûi di chuyeån.
Thoâng tin di ñoäng khoâng nhöõng ñöôïc söû duïng roäng raõi trong ñieän thoaïi maø noù coøn ñöôïc söû duïng ñeå truyeàn döõ lieäu, truyeàn hình hoäi nghò, di ñoäng, maùy nhaén tin. Ngöôøi ta goïi thoâng tin di ñoäng laø moät cuoäc caùch maïng khoâng daây, noù raát tieän lôïi trong coâng vieäc, bôûi vì con ngöôøi ngoaøi vò trí laøm vieäc vaø sinh hoaït cuûa mình ôû coâng sôû vaø nhaø mình, con ngöôøi coøn söû duïng khaù nhieàu thôøi gian cho coâng vieäc vaø sinh hoaït ôû nhöõng nôi khaùc, chính ôû nhöõng nôi naøy thoâng tin di ñoäng toû ra raát thuaän tieän, maø caùc loaïi phöông tieän phuïc vuï thoâng tin ñaët coá ñònh ôû moät nôi khoâng theå aùp öùng ñöôïc. Hieän nay soá maùy thueâ bao voâ tuyeán di ñoäng ñeå truyeàn döõ lieäu ôû Myõ laø 10 trieäu, Anh 2,5 trieäu, Ñöùc 1,8 trieäu, Phaùp 0,9 trieäu. Khoâng nhöõng thoâng tin di ñoäng phaùt trieån maïnh meõ ôû caùc nöôùc phaùt trieån maø cuõng phaùt trieån nhanh ôû caùc nöôùc ñang vaø môùi phaùt phaùt trieån. Coâng ty Pyramid cuûa Myõ döï baùo soá löôïng thueâ bao thoâng tin di ñoäng ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån, vaøi naêm tôùi seõ vöôït con soá 26 trieäu maùy. Vaø vaøo nhöõng naêm naøy ôû caùc nöôùc Haøn Quoác, philipin, Indonesia moãi nöôùc treân moät trieäu maùy naøy thueâ bao.
27
Beân caïnh vieäc phaùt trieån maïnh meõ maïng vieãn thoâng maïng böu chính theá
giôùi cuõng ñöôïc oån ñònh veà soá löôïng vaø naâng cao chaát löôïng dòch vuï. Neáu maïng vieãn thoâng laø vaän chuyeån caùc loaïi thoâng tin mang tính voâ hình phi vaät chaát, ngöôïc laïi maïng böu chính thì vieäc vaän chuyeån caùc saûn phaåm thoâng tin chöùa ñöïng trong caùc saûn phaåm vaät chaát vaø caùc loaïi haøng hoùa vaät chaát khaùc, bao goàm vieäc chuyeån phaùt caùc loaïi haøng hoùa cô baûn sau: caùc loaïi böu phaåm, böu kieän, tieàn, caùc taøi lieäu thöông maïi, phaùt haønh baùo chí. Söï phaùt trieån cuûa noù gaén lieàn vôùi söï hieän ñaïi cuûa heä thoáng giao thoâng. Ngaøy nay, noùi chung caùc nöôùc ñeàu coù heää thoáng ñöôøng xaù vaø phöông tieän giao thoâng hieän ñaïi, nhaát laø ôû caùc nöôùc phaùt trieån neân vieäc vaän chuyeån böu phaåm böu kieän raát thuaän tieän vaø töông ñoái kòp thôøi. Tuøy theo nhu caàu ñoøi hoûi cuûa khaùch haøng veàà thôøi gian vaø möùc ñoä an toaøn maø coù caùc hình thöùc vaän chuyeån thích hôïp töø ñöôøng boä, ñöôøng thuûy, ñöôøng saét vaø ñöôøng haøng khoâng, töø vaän chuyeån baèng phöông tieän chuyeân duøng ñeán vieäc keát hôïp vôùi caùc phöông tieän vaän chuyeån coâng coäng. Nhìn chung thôøi gian vaän chuyeån caùc böu phaåm, böu kieän, phaùt haønh baùo chí ngaøy caøng ruùt ngaén laïi, vaø tính an toaøn ngaøy caøng ñöôïc naâng cao. Caùc loaïi hình dòch vuï töø vieäc vaän chuyeån böu phaåm böu kieäm ñeán phaùt haønh baùo chí, chuyeån tieàn... trong moät nöôùc coù theå hoaøn thaønh trong voøng töø 1 ñeán 2 ngaøy, töø nöôùc naøy qua nöôùc khaùc hoaøn thaønh trong voøng töø 2 ñeán 10 ngaøy. Trình ñoä veà maïng böu chính ôû caùc nöôùc tieân tieán hieän nay thöïc hieän caùc dòch vuï phaùt chuyeån nhanh.
I.5. TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAØNH BÖU ÑIEÄN VIEÄT NAM
TRONG THÔØI GIAN QUA
I.5.1. Tình hình phaùt trieån cuûa Ngaønh Böu ñieän Vieät Nam I.5.1.1. Veà vieãn thoâng a. Tình hình phaùt trieån thieát bò vaø coâng ngheä maïng vieãn thoâng Maïng vieãn thoâng trong nöôùc, giai ñoaïn keá hoaïch hoùa taäp trung quan lieâu bao caáp (Töø naêm 1986 trôû veà tröôùc), nöôùc ta chöa hình thaønh maïng quoác gia thoáng nhaát. Caùc maïng noäi haït coù keát caáu ña traïm ôû caùc thaønh phoá lôùn vaø coù keát caáu ñôn traïm ôû caùc tænh lî, thò traán; cô caáu maïng ôû noâng thoân vaø caùc trung taâm maïng ñöôøng daøi chöa ñöôïc hình thaønh. Kích thöôùc maïng ñöôøng truïc nhoû, ñoä döï phoøng thaáp chöa ñaït tieâu chuaån cuûa maïng ñöôøng truïc. Vì cô caáu maïng chöa thoáng nhaát, neân caùc chöông trình phaùt thanh cuûa ñaøi Trung öông chæ coù theå truyeàn ñi caùc nôi baèng vieäc tieáp aâm cuûa caùc ñaøi ñòa phöông theo phöông thöùc truyeàn hình ngaén. Maïng truyeàn thanh ôû cô sôû thöa thôùt, ñoä phuû soùng thaáp. Caùc ñaøi truyeàn hình chöa noái vôùi nhau baèng maïng ñöôøng truïc vaø ñöôøng truyeàn daãn rieâng.
28
Thieát bò truyeàn daãn ña soá laø laïc haäu cuõ kyõ, chaép vaù goàm nhieàu loaïi: taûi ba, daây traàn, soùng ngaén, vi ba anolog keânh caáp ñoái xöùng, caùp ñoàng truïc, thoâng tin
veä tinh. Caùc thieát bò chuyeån maïch goàm 4.900 thieát bò caùc loaïi vôùi toång dung löôïng 240 ngaøn soá, trong ñoù soá maùy leû 110 ngaøn maùy. Maïng ñöôøng truïc baéc nam vôùi heä thoáng daây traàn cuõ kyõ. Caùc thaønh phoá lôùn söû duïng thieát bò toång ñaøi vaø maïng caùp treo ñaõ coù haøng chuïc naêm; ôû caùc tænh lî chuû yeáu söû duïng toång ñaøi nhaân coâng. Vieäc lieân laïc gaëp khoù khaên khoâng nhöõng vôùi quoác teá, lieân tænh maø caû trong tænh.
Töø khi chuyeån sang cô cheá thò tröôøng ñeán nay, moät cuoäc caùch maïng trong
coâng ngheä vieãn thoâng ñaõ ñöôïc thöïc hieän ôû nöôùc ta.
Kyõ thuaät vi ba soá vaø caùp quang ñaõ thay theá daây traàn, vi ba anolog. Ñeán nay maïng truyeàn daãn caáp 1 ñaõ ñöôïc trang bò thieát bò hieän ñaïi, laø vi ba soá vaø caùp quang baêng roäng. Caùc ñöôøng truyeàn chính ñaõ ñöôïc laép ñaët : Vi ba soá 140 Mb/S daøi 2048 km, vi ba soá 34 Mb/S daøi 1873 km, vi ba soá 8 Mb/S daøi 3306 km; vi ba soá 4 Mb/S daøi 264 km. Ñöôøng caùp quang 34 Mb/S Haø Noäi - Thaønh phoá Hoà Chí Minh 1843 km; caùp quang Haø Noäi - Noäi Baøi 34 b/S : 40 km. Maïng caùp quang bieån quoác teá 566 Mb/S noái nöôùc ta vôùi Thaùi Lan vaø Hoàng Coâng vôùi dung löôïng 7000 keânh. Naâng caáp caùp quang töø 34 Mb/S leân 2,5 Gb/S Haø Noäi - Thaønh phoá Hoà Chí minh : 1843 km. Xaây döïng ñöa vaø söû duïng maïng vuøng caùp quang SDM 2,5 Gb/S cho 2 thaønh phoá lôùn Haø Noäi vaø Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Xaây döïng traïm veä tinh maët ñaát tieâu chuaån A ôû Haø Noäi vaø Thaønh phoá Hoà Chí Minh. Maïng truyeàn daãn caùp quang II cuõng ñaõ ñöôïc trang bò thieát bò truyeàn daãn soá. Veà chuyeån maïch caùc thaønh phoá lôùn ñaõ ñöôïc trang bò toång ñaøi ñieän töû kyõ thuaät soá AL caldl 100, E 10, EWSD, AXE 103, TDX - 1B vaø ñaõ môû roäng dung löôïng cho caùc toång ñaøi tænh lî vaø laép ñaët toång ñaøi môùi cho caùc tænh vaø nhieàu huyeän, thò xaõ. Nhôø coù thieát bò truyeàn daãn (vi ba soá, caùp quang, veä tinh) vaø heä thoáng chuyeån maïch (caùc toång ñaøi ñieän töû soá) hieän ñaïi neân caùc dòch vuï thoâng tin töø noäi haït ñeán ñöôøng daøi vaø quoác teá ñaõ ñöôïc töï ñoäng hoùa.
Ñeán cuoái naêm 1995, 100% tænh, thaønh phoá vaø huyeän thò ñaõ ñöôïc trang bò toång ñaøi ñieän töû soá, 93,53% (474/495) huyeän ñöôïc trang bò thieát bò truyeàn daãn soá, ñaõ keát noái laïi vôùi nhau vaø lieân laïc vôùi nhau töï ñoäng.
29
Tình hình phaùt trieån thieát bò vaø coâng ngheä maïng vieãn thoâng quoác teá. Tröôùc naêm 1986, caû nöôùc coù 2 trung taâm lieân laïc vieãn thoâng quoác teá ôû Haø Noäi vaø Thaønh phoá Hoà Chí Minh, phöông tieän kyõ thuaät laïc haäu, thoâng tin baèng voâ tuyeán soùng ngaén, caùc toång ñaøi quoác teá söû duïng loaïi töø thaïch, chæ cung caáp ñöôïc dòch vuï ñieän thoaïi nhaân coâng (töø thaïch) vaø ñieän baùo. Töø naêm 1980 ñeán 1985 caû nöôùc môùi xaây döïng 2 traïm veä tinh maët ñaát Hoa Sen 1 vaø traïm Hoa Sen 2 taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh, duøng ñeå baét truyeàn hình töø nöôùc ngoaøi vaøo Vieät Nam vaø töø Vieät Nam ñi caùc nöôùc. Töø naêm 1986 ñeán nay trang thieát bò vaø coâng ngheä vieãn
thoâng quoác teá môùi thöïc söï phaùt trieån vaø hieän ñaïi. Haøng loaït coââng trình ñaõ ñöôïc xaây döïng vaø ñöa vaøo söû duïng : traïm veä tinh maët ñaát thuoäc heä intelsat tieâu chuaån F2 vaø tieâu chuaån A taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh, traïm Vista tieâu chuaån A taïi Haø Noäi vaø traïm Intelsat tieâu chuaån B taïi Ñaø Naüng. 3 toång ñaøi ñieän thoaïi quoác teá hieän ñaïi taïi 3 thaønh phoá lôùn ôû Haø Noäi, Thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø Ñaø Naüng. Ñeán ñaàu naêm 1996 caû nöôùc ñaõ coù 7 traïm veä tinh maët ñaát thuoäc caû hai heä Intersputuik vaø Intelsat vaø caùc toång ñaøi quoác teá hieän ñaïi A XE - 103 ñaõ cung caáp caùc dòch vuï goïi ñieän thoaïi töï ñoäng quoác teá, Fax, truyeàn soá löu; ñaõ môû ñöôïc 2500 keânh quoác teá, coù theå keát noái töï ñoäng vôùi 600 trieäu maùy ñieän thoaïi theá giôùi. Ñeán cuoái naêm 1994 vieãn thoâng nöôùc ta ñaõ hoøa maïng tröïc tieáp vôùi 35 nöôùc treân theá giôùi, quan heä vieãn thoâng vôùi 200 nöôùc treân theá giôùi. Hieän nay, ôû baát kyø nôi naøo treân nöôùc ta coù ñieän thoaïi ñeàu coù theå lieân laïc töï ñoäng vôùi nöôùc ngoaøi moät caùch nhanh choùng.
b. Tình hình veà saûn löôïng vaø doanh thu caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng Veà dòch vuï ñieän thoaïi, tröôùc naêm 1996, beân caïnh kyõ thuaät laïc haäu, thì soá löôïng maùy ñieän thoaïi thueâ bao raát thaáp; ñeán naêm 1985 cöù 1000 ngöôøi daân thì chæ coù 2 ngöôøi coù maùy ñieän thoaïi; trong khi ñoù ôû cuøng thôøi ñieåm naøy caùc nöôùc chaäm tieán nhaát nhö ôû chaâu Phi cuõng coù maät ñoä ñieän thoaïi khaù hôn nöôùc ta raát nhieàu; bình quaân ôû nöôùc naøy cöù 1000 ngöôøi daân thì coù 15 ngöôøi coù ñieän thoaïi.
Trong thôøi kyø naøy ôû nöôùc ta vieäc lieân laïc ñieän thoaïi chuû yeáu laø ôû caùc cô quan, vaø ña soá baèng maùy töø thaïch thuû coâng; tröø moät soá thaønh phoá lôùn goïi trong noäi haït baèng toång ñaøi töï ñoäng, coøn laïi phaûi qua toång ñaøi nhaân coâng, caém nuùt ñeán maùy cô quan caàn goïi. Vieäc lieân laïc ñöôøng daøi hoaøn toaøn qua toång ñaøi thuû coâng vaø thöôøng phaûi chôø, coù khi maát vaøi ngaøy cuõng chöa thöïc hieän cuoäc goïi ñöôïc. Chaát löôïng dòch vuï thaáp, do thoâng tin khoâng ñöôïc soá hoùa neân, tieáng bò bieán daïng, pha nhieàu taïp aâm vaø raát nhoû, khoù nghe, nhieàu tröôøng hôïp khoâng thöïc hieän ñöôïc cuoäc goïi do chaát löôïng truyeàn aâm thanh keùm. Nhieàu cuoäc ñieän thoaïi ñöôøng daøi trong vaø ngoaøi nöôùc bò huyû boû. Naêm 1986 coù ñeán 20 ngaøn cuoäc ñaøm thoaïi quoác teá bò huûy boû. Vieäc lieân laïc baèng ñieän thoaïi duøng cho sinh hoaït cuûa ngöôøi daân raát haïn cheá.
30
Töø naêm 1986 ñeán nay, nhôø vieäc phaùt trieån nhanh choùng cuûa maïng vieãn thoâng vaø hieän ñaïi hoùa kyõ thuaät; soá löôïng maùy ñieän thoaïïi thueâ bao ñöôïc taêng maïnh qua caùc naêm; neáu naêm 1989 caû nöôùc môùi coù 113.000 maùy ñieän thoaïi, cöù 1000 ngöôøi daân môùi coù 2 thì ñeán naêm 1993 taêng leân 268.000 maùy vaø cöù 1000 ngöôøi daân ñaõ coù 4 maùy ñieän thoaïi. Cuoái naêm 1995 coù 766.000 maùy ñieän thoaïi cöù 1000 ngöôøi daân coù 11 maùy ñieän thoaïi; ñeán giöõa naêm 1996 caû nöôùc ñaõ coù ñeán 1 trieäu maùy ñieän thoaïi ñöôïc thueâ bao. Maïng löôùi ñieän thoaïi ñaõ môû ñeán caùc vuøng
noâng thoân vaø vuøng saâu, vuøng xa;ñeán thaùng 7 naêm 1995 coù 5895/10.000 xaõ coù maùy ñieän thoaïi.
Nhôø maïng löôùi ñieän thoaïi phaùt trieån roäng khaép ôû caùc nôi trong nöôùc neân löu löôïng thoâng tin trong caû nöôùc, taêng nhanh qua caùc naêm; naêm 1991 saûn löôïng ñieän thoaïi ñöôøng daøi trong nöôùc môùi coù 32,21 trieäu phuùt thì ñeán naêm 1994 ñaõ taêng leân 400 trieäu phuùt vaø naêm 1995 ñaït 663 trieäu phuùt.
Nhôø môû roäng vieäc phaùt trieån maïng vieãn thoâng quoác teá neân löu löôïng thoâng tin quoác teá töø caùc naêm thôøi kyø 1991 - 1995 taêng raát nhanh; naêm 1991 ñaït 19,9 trieäu phuùt ñeán naêm 1993 taêng laø 64,42 phuùt vaø naêm 1995 ñaït 210 trieäu phuùt. Caùc loaïi dòch vuï môùi vieãn thoâng xuaát hieän. Neáu nhö ñieän thoaïi truyeàn thoâng xuaát hieän ñaõ töø laâu vaøo giöõa cuoái theá kyû XIX, thì caùc loaïi dòch vuï môùi vieãn thoâng, môùi xuaát hieän thôøi gian qua nhôø vaøo söï phaùt trieån vöôït baäc cuûa kyõ thuaät vieãn thoâng, hieän ñaïi hoùa maïng truyeàn daãn vaø chuyeån maïch theo kyõ thuaät soá; neân ñaõ xuaát hieän nhieàu loaïi dòch vuï môùi, tuy vôùi soá löôïng moãi loaïi hình dòch vuï coøn nhoû beù, nhöng noù seõ höùa heïn phaùt trieån toát ôû töông lai gaàn, do chaát löôïng phuïc vuï cuûa moãi loaïi hình naøy cao, toác ñoä nhanh vaø raát tieän duïng. Ñeán thaùng 7/1995 ôû nöôùc ta coù 7 loaïi dòch vuï ñaõ ñi vaøo hoaït ñoäng, ñoù laø: ñieän thoaïi di ñoäng 10.000 maùy, dòch vuï nhaén tin: 40.000 maùy; dòch vuï truyeàn soá lieäu maïng VIETPAC vaø DATANOTE vôùi 148 thueâ bao; ñieän thoaïi thaáy hình: 150 maùy ôû 40 böu ñieän tænh, thaønh; Fax 9.000 maùy; ñieän thoaïi duøng theû: 500 maùy; ñieän thoaïi coâng coäng: 7.245 maùy; dòch vuï 108 ñaõ coù ôû 38 tænh, thaønh. Ngoaøi ra coøn coù moät soá dòch vuï khaùc nhö dòch vuï tìm ngöôøi; ñieän thoaïi giaáy môøi...
I.5.1.2. Veà lónh vöïc böu chính vaø phaùt thanh baùo chí Veà phaùt trieån phöông tieän vaø coâng ngheä böu chính vaø phaùt haønh baùo chí: Tröôùc naêm 1986, maïng löôùi böu chính ôû nöôùc ta ñaõ ñöôïc môû ñeán taän xaõ; ôû huyeän, thò ñaõ hình thaønh maïng böu cuïc, nhöng maïng vaän chuyeån vaãn chuû yeáu döïa vaøo phöông tieän giao thoâng coâng coäng. Phöông thöùc khai thaùc ôû tình traïng thoâ sô, laïc haäu, ngoaøi caùc phöông tieän giao thoâng coâng coäng, coøn duøng caùc phöông tieän thoâ sô: Xe ñaïp, xe ngöïa, xe boø vaø ñi boä.
31
Töø naêm 1986 ñeán nay, cuøng vôùi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa lónh vöïc vieãn thoâng; maïng böu chính, phaùt haønh baùo chí cuõng coù böôùc phaùt trieån môùi: maïng löôùi ñöôïc môû roäng hôn; nhieàu loaïi hình môùi ra ñôøi vaø phaùt trieån; soá löôïng böu cuïc ngaøy caøng ñöôïc môû theâm. Ñeán cuoái naêm 1995 coù 2.300 böu cuïc, bình quaân cöù 42.000 ngöôøi daân coù moät böu cuïc, coù 500 kioát vaø 1200 ñaïi lyù. Ñeå naâng cao chaát löôïng dòch vuï, ngaønh ñaõ ñaàu tö laép ñaët caùc thieát bò hieän ñaïi ôû caùc böu cuïc nhö trang bò theâm maùy Stabas ñoùng daáu thay daùn tem, tieâu chuaån hoùa caùc tem thö vaø phong bì coù keo daùn saün ... naâng cao hình thöùc trang trí ôû caùc böu cuïc
nhaèm thu huùt khaùch ñeán söû duïng.
Heä thoáng vaän chuyeån thu, böu phaåm, böu kieän ñaõ ñöôïc ñaàu tö xe vaän chuyeån chuyeân duøng cho 100% ñöôøng thö truïc chính vaø 75% ñöôøng thu noäi tænh. Ñeán cuoái naêm 1994, maïng ñöôøng caáp 1 haàu heát ñöôïc söû duïng xe chuyeân duøng vôùi 125 xe, coù 39 tuyeán ñöôøng thu caáp I, trong ñoù coù 30 tuyeán xe chuyeân ngaønh, 1 tuyeán duøng xe cuûa ngoaøi ngaønh, 4 tuyeán maùy bay, 4 tuyeán taøu hoûa. Maïng ñöôøng caáp II, III söû duïng 318 xe chuyeân ngaønh do caùc böu ñieän tænh, thaønh phoá quaûn lyù vaø ñöôïc nôi giao nhaän vaän chuyeån vôùi maïng caáp 1 ñaùp öùng vieäc ruùt ngaén thôøi gian khai thaùc vaän chuyeån böu phaåm, böu kieän tôùi tay ngöôøi nhaän.
Ñoái vôùi maïng ñöôøng thö quoác teá, caùc böu kieän ñöôïc ñoùng thaúng ñi 40 nöôùc, laäp maïng vi tính noäi boä vaø quoác teá ñeå theo doõi caùc goác haøng ñi vaø ñeán; trang bò thieát bò thoâng tin Scaner ñeå ghi cheùp chi tieát khi phaùt haønh vaø töï ñoäng chuyeån vaøo maùy vi tính.
I.5.1.3. Tình hình veà dòch vuï kinh doanh maïng böu chính vaø phaùt haønh
baùo chí
Tröôùc naêm 1986, do trang bò caùc phöông tieän veà böu chính vaø phaùt haønh baùo chí coù haïn cheá vaø thoâ sô, laïc haäu neân khaû naêng môû caùc dòch vuï naøy bò haïn cheá. Ñeán naêm 1985, maät ñoä thö ñi chæ ñaït 41 böùc thö treân 1000 daân, trong khi ñoù ôû caùc nöôùc Ñoâng AÂu nhö Ba Lan vaøo naêm 1984 laø 400 laù treân 1000 daân; maät ñoä taäp chí laø 873 tôø treân 1000 daân trong khi ñoù cuûa caùc nöôùc Ñoâng AÂu (Ba Lan) 10.000 tôø treân 1000 daân. Caùc loaïi hình dòch vuï cuûa caùc böu cuïc: Baèng tem, phong bì, baùo vaø taïp chí; ôû böu cuïc caáp I coù theâm dòch vuï ñieän baùo, chuyeån böu kieän, loaïi phaåm, chuyeån tieàn.
32
Töø naêm 1986 ñeán nay, nhôø vieäc môû roäng maïng löôùi böu chính phaùt haønh baùo chí vaø vieäc ñoåi môùi trang thieát bò neân beân caïnh vieäc môû roäng caùc dòch vuï truyeàn thoáng, nhieàu loaïi hình dòch vuï môùi ra ñôøi vaø phaùt trieån; chaát löôïng dòch vuï ngaøy caøng ñöôïc naâng cao. Caùc böu cuïc ngoaøi vieäc dòch vuï truyeàn thoáng thì ñeán nay ñaõ phaùt trieån theâm nhieàu loaïi hình môùi: nhö dòch vuï Fax; dòch vuï chuyeån phaùt nhanh; dòch vuï giao phaùt quoác teá nhaän chuyeån, phaùt caùc loaïi taøi lieäu thöông maïi, maãu maõ haøng hoùa, ñieän hoa, böu hoa, böu phaåm töï baùo giaù. Caùc dòch vuï truyeàn thoáng nhôø ñoåi môùi trang thieát bò neân chaát löôïng ñöôïc naâng cao. Tröôùc ñaây chuyeån phaùt böu phaåm, böu kieän thôøi gian bò keùo daøi, coù khi coøn bò thaát laïc, nhaàm laãn, thì nay thôøi gian ñaõ ruùt ngaén laïi, tyû leä böu phaåm, böu kieän bò thaát laïc haàu nhö khoâng xaûy ra. Taàn suaát caùc chuyeán vaän chuyeån ñöôïc taêng leân,17 tænh coù taàn suaát 1 chuyeán treân ngaøy, 18 tænh coù taàn suaát 2 chuyeán naøy. Ñaõ ñöa caùc qui ñònh cuûa lieân böu ñieän quoác teá (UPU) vaøo söû duïng : nhö ñoái vôùi böu phaåm : ghi soå, phaùt rieâng, phaùt taän tay, maùy bay, baùo nhaän, hoûa toác, böu kyù, khai giaù, böu
phaåm coù chöùng nhaän gôûi. Ñoái vôùi böu kieän: ñöôïc nhaän ñeán 10 kyù, trong vaø ngoaøi nöôùc. Ñoàng thôøi môû dòch vuï noùi vaø chuyeån phaùt nhanh böu phaåm thu cöôùc ngöôøi nhaän (Collect Lette) ôû caùc nöôùc Phaùp, Canada, Myõ... Taàn suaát duøng chuyeån cuõng ñaõ taêng leân töø 2 leân 3 ñeán 4 chuyeán tuaàn ñoái vôùi nhöõng cuoäc coù löu löôïng lôùn nhö Thaùi Lan, AÁn Ñoä, Ñöùc, Phaùp, Myõ, Canada, Thuïy Só... Taàn suaát cuõng ñöôïc taêng töø 2 laàn leân 3 ñeán 4 laàn chuyeán tuaàn ñoái vôùi nhöõng nöôùc coù löu löôïng lôùn nhö Thaùi Lan, Aán Ñoä, Ñöùc, phaùp, Myõ. Canada, Thuïy Syõ... Toác ñoä chuyeån tieàn truyeàn thoáng tröôùc ñaây (Nhöõng naêm 1980) bình quaân laø 2 thaùng, nay xuoáng coøn 7 ngaøy (naêm 1995). Naêm 1994, doanh soá chuyeån tieàn trong nöôùc laø 430 tyû ñoàng, chuyeån tieàn quoác teá laø 50 tyû ñoàng, dòch vuï chuyeån tieàn nhanh coù doanh soá 223 tyû ñoàng. Dòch vuï phaùt chuyeån nhanh (EMS) coù toác ñoä taêng nhanh, naêm 1993 doanh thu 4 tyû ñoàng , naêm 1994 taêng leân 11 tyû ñoàng; saûn löôïng dòch vuï naêm 1993 laø100 ngaøn caùi, naêm 94 taêng leân 400 ngaøn caùi. Maïng löôùi dòch vuï EMS ñaõ môû xuoáng taän böu ñieän quaän huyeän, caùch thaønh phoá lôùn coù löu löôïng dòch vuï cao. Hieän nay dòch vuï phaùt chuyeån nhanh böu phaåm(EMS) ñaõ vöôn ñeán caùc nuôùc chaâu A,Ù chaâu UÙc, chaâu AÂU vaø chaâu Myõ; ñaõ lieân keát vôùi 23 coâng ty phaùt chuyeån nhanh quoác teá, nhö:caùc ty DHL, Fedex, USS, American Exprex... Dòch vuï ñieän hoa ñaõ ñöôïc phaùt roäng raõi vaø ñöôïc ñöa veà taän böu ñieän caáp II vaø caáp III.
Vieäc phaùt haønh baùo chí ñöôïc môû roäng, caùc loaïi baùo chí phaùt haønh ñeàu taêng. Tröôùc ñaây, (naêm1975) coù 284 loaïi baùo chí ñöôïc phaùt haønh qua böu ñieän, ñeán nay (naêm 1994) taêng leân 638 loaïi; soá löôïng tôø baùo phaùt haønh tröôùc ñaây laø 142 tôø tuaàn nay ñaõ taêng leân 165 tôø tuaàn. Ñeán thaùng 7 naêm 1995 coù 52/53 tænh thaønh, 380/495 huyeän, thò vaø 5895/9875 xaõ, phöôøng trong toaøn quoác ñaõ coù baùo ñoïc trong ngaøy.
33
Tem thö, phong bì ñaõ ñöôïc tieâu chuaån hoùa treân toaøn maïng vaø coù böôùc phaùt trieån caû veà chuûng loaïi, soá löôïng vaø doanh thu. Trong naêm 1994 ñaõ phaùt haønh 24 loaïi tem, 16 trieäu con tem; 398.000 Block. Doanh thu ñaït 8,2 tyû ñoàng; trong ñoù tem cöôùc phí laø 2,7 tyû ñoàng, tem xuaát khaåu laø 9 trieäu ñoàng, tem chôi trong nöôùc laø 6 tyû ñoàng.
CHÖÔNG2 PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG TÌNH HÌNH PHAÙT TRIEÅN NGAØNH BÖU ÑIEÄN TÆNH LAÂM ÑOÀNG
II.1. VAØI NEÙT VEÀ LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN BÖU ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG Töø khi Ñaûng Coäng saûn vieät nam thaønh laäp (Naêm 1930) ñaõ xuaát hieän caùc phong traøo vaø hình thaønh caùc toå chöùc hoaït ñoäng caùch maïng treân ñòa baøn tænh Laâm Ñoàng, töø ñoù ñaõ hình thaønh vaø phaùt trieån coâng taùc thoâng tin lieân laïc cuûa Caùch maïng. Ñoù laø coâng taùc chuyeån taøi lieäu, giaáy tôø, coâng vaên böu phaåm cuûa Ñaûng cho caùc toå chöùc hoaït ñoäng caùc maïng; toå chöùc lieân laïc theo caùc ñöôøng daây bí maät, hoaëc coâng khai trong caùc vuøng giaûi phoùng, caên cöù caùch maïng. Tröôùc caùch maïng thaùng Taùm, coâng taùc thoâng tin lieân laïc ôû tænh Laâm Ñoàng chöa hình thaønh moät toå chöùc hoaøn chænh vaø hoaït ñoäng bí maät. Tuy vaäy, ñoù ñaõ goùp phaàn vaøo vieäc cuûng coá phaùt trieån caùc toå chöùc caùch maïng treân ñòa baøn tænh.
Sau caùch maïng thaùng Taùm, ñaõ hình thaønh toå chöùc thoâng tin lieân laïc. Trong giai ñoaïn ñaàu cuûa chín naêm khaùng chieán choáng Phaùp, toå chöùc vaãn coøn phaân taùn, nhöng ñieàu kieän phöông tieän hoaït ñoäng coù tieán boä hôn tröôùc caùch maïng thaùng Taùm, caùc cô quan ñaàu naõo cuûa tænh, nhö Tænh ủy, Tænh ñoäi ñaõ coù boä phaän thoâng tin lieân laïc vaø ñöôïc trang bò caùc maùy voâ tuyeán, nhöng nhìn chung phöông tieän vaãn coøn thieáu thoán vaø laïc haäu, neân vieäc thoâng tin lieân laïc thöôøng bò ñöùt quaûng. Tuy vaäy caùc toå chöùc thoâng tin lieân laïc ngaøy caøng ñöôïc phaùt trieån roäng khaép, nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc thoâng tin lieân laïc ñaõ kieân cöôøng vöôït qua moïi khoù khaên gian khoå ñeå hoaøn thaønh nhieäm vuï.
Trong ñaáu tranh thoáng nhaát ñaát nöôùc, coâng taùc thoâng tin ñöôïc hình thaønh caùc boä phaän: maïng löôùi ñöôøng haønh lang, ñöôïc xaây döïng haøng chuïc traïm noái vôùi nhau, laøm nhieäm vuï noái lieàn maïch maùu giao lieân, ñöa coâng vaên giaáy tôø, ñöa caùn boä...Ñaõ hình thaønh caùc toång ñaøi thoâng tin voâ tuyeán quan troïng nhö Tænh ủy, Tænh ñoäi, Cô quan An ninh tænh nhaèm lieân laïc baèng voâ tuyeán vôùi caùc cô sôû caùch maïng, caùc huyeän thaønh uûy, vôùi khu uûy vaø caùc ñôn vò khaùc. Coâng taùc thoâng tin lieân laïc trong thôøi kyø naøy voâ cuøng gian khoå vaát vaõ, ñieàu kieän sinh hoaït thieáu thoán , trang thieát bò thoâ sô, nhöng ñaõ ñaùp öùng ñöôïc nhöõng nhu caàu cô baûn veà thoâng tin lieân laïc. Ñaõ vaän chuyeån haøng vaïn löôït coâng vaên giaáy tôø, tö tín, chuyeån phaùt haøng ngaøn böùc ñieän baùo, haøng vaïn cuoäc ñaøm thoaïi baûo ñaûm an toaøn, phuïc vuï kòp thôøi cho söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng vaø cho caùc maët traän, goùp phaàn cuøng caû nöôùc khaùng chieán thaéng lôïi.
34
Sau ngaøy Mieàn Nam hoaøn toaøn giaûi phoùng, khi tieáp quaûn cô sôû vaät chaát vaø phöông tieän böu chính vieãn thoâng cuûa cheá ñoä cuõ ñeå laïi toaøn tænh Laâm Ñoàng chæ
coù moät toång ñaøi cô ñieän 2000 soá ôû Ñaø Laït coøn hoaït ñoäng 200 soá vaø moät toång ñaøi töø thaïch ôû Baûo Loäc coù 7 maùy, vôùi ñoäi nguõ caùn boä ñöôïc taêng cöôøng töø Mieàn Baéc vaøo vaø caùn boä chieán só laøm coâng taùc thoâng tin ôû chieán khu ra khoaûng 100 ngöôøi vôùi trình ñoä nghieäp vuï haïn cheá. Ñeán nay, maïng löôùi veà böu chính, vieãn thoâng ñaõ phaùt trieån roäng roäng khaép töø tænh ñeán xaõ. Ñaõ hình thaønh moät maïng löôùi vieãn thoâng töông ñoái hieän ñaïi noái vôùi maïng quoác gia. 100% huyeän trong tænh coù toång ñaøi ñieän thoaïi soá töï ñoäng vaø 100% ñaõ ñöôïc hoaø maïng vieãn thoâng. 50/128 xaõ coù maùy ñieän thoaïi. 100% ñöôøng thö caáp 2 vaø 95% ñöôøng thö caáp 3 ñöôïc cô giôùi hoùa, 10/11 huyeän, thaønh coù baùo ñoïc trong ngaøy. Caùc dòch vuï môùi ñöôïc phaùt trieån, nhö dòch vuï chuyeån tieàn nhanh, dòch vuï 108, nhaén tin, ñieän thoaïi di ñoäng ñaõ ñöôïc ñöa vaøo söû duïng.
II.2. MOÄT SOÁ NEÙT VEÀ ÑIEÀU KIEÄN KINH TEÁ - XAÕ HOÄI, MOÂI TRÖÔØNG KINH DOANH ÔÛ ÑÒA PHÖÔNG COÙ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN VIEÄC PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAØNH BÖU LAÂM ÑOÀNG
Veà vò trí ñiaï lyù: Laâm Ñoàng laø moät tænh nieàn nuùi phía Nam Taây Nguyeân, vôùi dieän tích10.000 km2, daân soá 850 ngaøn ngöôøi (Soá lieäu ñaàu naêm 1997). Vò trí ñòa lyù coù quan heä vôùi caùc tænh Nam Boä, Taây Nguyeân, caùc tænh Trung Boä, Ñoâng Nam Boä vaø Thaønh phoá Hoà Chí Minh, cuøng vôùi heä thoáng giao thoâng Quoác loä 20, Quoác loä 27, Quoác loä 28 vaø moät heä thoáng ñöôøng saét töø Ñaø Laït ñi Thaùp Chaøm, Saân bay Lieân Khöông, Cam Ly laø nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cho lieân keát caùc hoaït ñoäng kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi cuûa tænh vôùi caùc tænh khaùc vaø caùc vuøng xung quanh, trong ñoù coù vieäc quan heä lieân keát caùc hoaït ñoäng veà dòch vuï böu chính vieãn thoâng, nhö quan heä thoâng tin qua ñieän thoaïi, vaän chuyeån thö töø, saùch baùo böu phaåm... Heä thoáng giao thoâng caøng phaùt trieån cho pheùp ngaøy caøng ruùt ngaén thôøi gian vaän chuyeån böu phaåm, böu kieän phaùt haønh baùo chí... Taêng söùc thu huùt caùc nhaø ñaàu tö vaøo phaùt trieån kinh teá ôû Laâm Ñoàng laøm taêng thu nhaäp cuûa ngöôøi tieâu thuï, taêng möùc tieâu duøng veà dòch vuï böu chính vieãn thoâng...
Veà ñòa hình, laø moät tænh mieàn nuùi ñaát roäng, ñòa hình phöùc taïp, ñaây laø nhöõng khoù khaên cho vieäc xaây döïng heä thoáng ñieän thoaïi caùp ôû vuøng saâu, vuøng xa, vuøng noâng thoân, cuõng nhö ruùt ngaén thôøi gian vaän chuyeån baùo chí.
35
Veà daân soá, lao ñoäng: Hieän nay, daân soá Laâm Ñoàng khoaûng 850 ngaøn daân vaø 450 ngaøn lao ñoäng, trong ñoù khoaûng 250 ngaøn daân soáng ôû khu vöïc thaønh thò. Qui moâ vaø tyû troïng daân soá thaønh thò coù taùc ñoäng tyû leä thuaän ñeán vieäc phaùt trieån dòch vuï böu chính vieãn thoâng. Qui moâ daân soá, tyû troïng daân thaønh thò lôùn, möùc thu nhaäp cuûa daân cö cao seõ laøm taêng nhu caàu tieân duøng veà caùc loaïi dòch vuï böu chính vieãn thoâng. Nhöng nhìn chung hieän nay, möùc thu nhaäp cuûa daân cö vaãn coøn thaáp, nhaát laø vuøng saâu vuøng xa; nhu caàu tieâu duøng veà dòch vuï böu chính vieãn
thoâng môùi chæ ôû möùc thaáp vaø duøng caùc dòch vuï thoâng thöôøng. Tuy vaäy, thôøi gian tôùi, ñeán naêm 2010 daân soá Laâm Ñoàng khoaûng 1,2 trieâu trong ñoù 500 ngöôøi soáng ôû thaønh thò, cuøng vôùi vieäc taêng qui moâ daân soá, taêng möùc ñoä ñoâ thò hoùa, taêng möùc thu nhaäp trong caùc taàng lôùp daân cö vaø giaù dòch vuï veà böu chính vieãn thoâng haï, seõ laøm möùc ñoä taêng caàu veà dòch vuï böu chính, vieãn thoâng phaùt trieån nhanh.
Veà kinh teá: Kinh teá Laâm Ñoàng phaùt trieån seõ laøm taêng nhu caàu dòch vuï böu chính vieãn thoâng ngaøy caøng lôùn. Theå hieän caû vieäc taêng tieâu duøng veà dòch vuï naøy ôû caùc boä phaän daân cö vaø ôû caùc ñôn vò kinh teá, ôû caùc cô quan haønh chính... Trong nhöõng naêm gaàn ñaây do ñaàu tö trong vaø ngoaøi tænh vaøo Laâm Ñoàng taêng, laøm cho toác ñoä phaùt trieån kinh teá nhanh; bình quaân haøng naêm treân 10%. Tuy vaäy ñieåm xuaát phaùt bình quaân GDP ñaàu ngöôøi môùi 250 USD, trong ñoù ôû thaønh thò 400 USD, noâng thoân 174 USD. Vôùi ñieåm xuaát phaùt thaáp hieän taïi thò tröôøng ôû tænh thuoäc dieän ñoùi tieâu duøng veà dòch vuï böu chính vieãn thoâng cuøng vôùi vieäc taêng tröôûng kinh teá trong thôøi gian tôùi döï tính ñeán naêm 2010 GDP bình quaân ñaàu ngöôøi laø 2600 USD, thì nhu caàu veà tieâu duøng tieâu chính vieãn thoâng seõ phaùt trieån maïnh.
Veà moâi tröôøng chính trò vaø luaät phaùp: Trong nhöõng naêm qua cuøng vôùi chính saùch chuû tröông cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc veà taïo moâi tröôøng vaø ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå thu huùt moïi nguoàn löïc vaøo phaùt trieån kinh teá, tænh ñaõ chuù phaùt trieån cô sôû haï taàng, trong ñoù coù ngaønh böu ñieän ñaõ phaùt trieån vaø ñi tröôùc moät böôùc so vôùi söï phaùt trieån cuûa caùc ngaønh kinh teá khaùc. Nhaø nöôùc ñaõ xaùc ñònh ngaønh böu ñieän laø moät ngaønh kinh teá vöøa mang tính kinh doanh vöøa mang tính coâng ích. Nhöõng vuøng vaø nhöõng saûn phaåm quan troïng nhöng coù khaên veà kinh doanh, thì seõ coù söï hoã trôï cuûa Nhaø nöôùc. Nhaø nöôùc giao nhieäm vuï kinh doanh dòch vuï böu chính vieãn thoâng cho moät toång coâng ty thöïc hieän, vì vaäy saûn phaåm dòch vuï veà lónh vöïc naøy mang tính ñoäc quyeàn cao. Ñaây laø maët thuaän lôïi ñeå cho ngaønh böu ñieän noùi chung vaø böu ñieän tænh Laâm Ñoàng noùi rieâng phaùt trieån maïnh trong thôøi tôùi. Ñoàng thôøi vôùi söï oån ñònh veà chính trò vaø chính saùch môû cöûa cuûa Nhaø nöôùc laø nhöõng thuaän lôïi guùp cho ngaønh böu ñieän tænh phaùt trieån maïnh caùc quan heä veà böu chính vieãn thoâng vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Ngaønh Böu ñieän Laâm Ñoàng ñaõ quan heä toát vôùi caùc caáp uûy ñaûng, chính quyeàn vaø caùc ban ngaønh trong tænh; ñaây cuõng laø nhaân toá giuùp ngaønh hoaït ñoäng thuaän lôïi.
36
Veà coâng ngheä: Coâng ngheä ngaønh böu chính vieãn thoâng laø moät trong nhöõng ngaønh coâng ngheä muõi nhoïn. Noù gaén lieàn vôùi tin hoïc, soá hoùa, coâng ngheä veä tinh, coâng ngheä truyeàn daãn, coâng ngheä ñieän töû, coâng ngheä quang hoïc, phaàn meàm xöû lyù vaø löu tröõ thoâng tin... Caùc loaïi coâng ngheä ñoù ñöôïc phaùt trieån vaø ñoåi môùi khoâng ngöøng. Ñaây cuõng laø nhöõng cô hoäi cuõng laø nhöõng thaùch thöùc vaø nguy cô. Cô hoäi
ñoù laø neáu bieát quaûn lyù kinh doanh toát, thì doanh nghieäp seõ laøm aên coù hieäu quûa, thu hoài voán nhanh, coù khaû naêng ñoåi môùi ñöôïc coâng ngheä, khi coù coâng ngheä môùi ra ñôøi, töø ñoù taêng khaû naêng kinh doanh môùi. Böu ñieän Laâm Ñoàng coù thuaän lôïi laø moät ngaønh ñi sau caùc nöôùc khaùc, neân coù ñieàu kieän ñeå ñi thaúng vaøo coâng ngheä hieän ñaïi, vaø hieän nay ñang phaùt trieån theo höôùng ñoù.
Thaùch thöùc vaø nguy cô, ñoái vôùi ngay caû nhöõng thieát bò coâng ngheä hieän nay ñöôïc coi laø hieän ñaïi, nhöng neáu khoâng coù keá hoaïch khai thaùc moät caùch hôïp lyù, ñeå thu hoài voán nhanh, saün saøng ñoùn ñaàu ñoåi môùi coâng ngheä trong giai ñoaïn tôùi, thì trong nhöõng chaëng ñöôøng tieáp theo seõ rôi vaøo tình traïng laïc haäu, daãn ñeán hao moøn voâ hình, laøm cho naêng löïc saûn xuaát bò giaûm suùt, doanh nghieäp khoâng coù khaû naêng ñoåi môùi thieát bò, keùo theo caùc saûn phaåm dòch vuï böu chính vieãn thoâng khoâng phuø hôïp vôùi tieâu chuaån vaø thoâng leä quoác teá, daãn ñeán naêng löïc kinh doanh bò suy thoaùi.
Vaán ñeà ñaët ra cho ngaønh Böu ñieän tænh trong thôøi gian tôùi laø caàn xem xeùt döï baùo xu huôùng phaùt trieån coâng ngheä trong caùc thôøi kyø phaùt trieån vaø chuû ñoäng coù keá hoaïch khai thaùc, khaáu hao, thu hoài voán caùc thieát bò hieän coù, ñeå ñeán chu kyø thay ñoåi coâng ngheä môùi cuûa theá giôùi, seõ coù voán ñeå ñoåi môùi thieát bò, taêng theâm naêng löïc saûn xuaát môùi.
Töø söï phaân tích treân, ta coù ma traän EFE nhö sau:
Caùc yeáu toá beân ngoaøi
Phaân loaïi Soá ñieåm
Möùc ñoä quan troïng
1-Thò tröôøng coù trieån voïng 2-Thieát bò böu chính vieãn thoâng ña daïng 3-Möùc soáng daân cö coù chieàu höôùng taêng 4-Nhaø nöôùc quan taâm ñaàu tö phaùt trieån haï taàng 5-Caùc nhaø ñaàu tö ngaøy caøng ñaàu tö vaøo Laâm Ñoàng 6-Söï thay ñoåi coâng ngheä nhanh choùng 7-Möùc soáng daân cö vuøng saâu, xa thaáp 8-Ñòa hình mieàn nuùi phöùc taïp 9-Keát caáu haï taàng vuøng saâu, xa thaáp keùm 10-Nguy cô veà laïm phaùt Toång coäng
0.25 0.15 0.10 0.10 0.10 0.10 0.05 0.05 0.05 0.05 1.00
quan troïng 1 0.45 0.3 0.3 0.3 0.2 0.1 0.1 0.1 0.1 2.95
4 3 3 3 3 2 2 2 2 2
Qua ma traän naøy ta ñaõ ñònh löôïng hoùa vieäc phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi taùc ñoäng ñeán vieäc kinh doanh dòch vuï cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng, vôùi toång soá ñieåm quan troïng laø 2,95 lôùn hôn ñieåm trung bình laø 2,5. Vì vaäy coù theå ruùt ra nhaän ñònh laø moâi tröôøng kinh doanh cuõng töông ñoái thuaän lôïi ñoái vôùi doanh nghieäp.
II.3. VAI TROØ VÒ TRÍ CUÛA NGAØNH BÖU ÑIEÄN TÆNH LAÂM ÑOÀNG
ÑOÁI VÔÙI VIEÄC PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ - XAÕ HOÄI TÆNH Laø moät trong nhöõng ngaønh thuoäc keát caáu haï taàng neân vai troø vò trí cuûa ngaønh böu ñieän tænh raát quan troïng, neáu caùc ngaønh kinh teá khaùc coù theå khoâng 37
phaùt trieån ôû Laâm Ñoàng, thì ngöôïc laïi ngaønh böu ñieän khoâng theå khoâng coù vaø khoâng theå khoâng öu tieân phaùt trieån.
Ngaønh Böu ñieän tænh phaùt trieån, vôùi coâng ngheä hieän ñaïi seõ taïo tieàn ñeà cho caùc ngaønh kinh teá khaùc phaùt trieån, tröôùc heát laø thoûa maõn caùc dòch vuï veà chuyeån taûi caùc thoâng tin cho taát caû caùc ñôn vò, cô quan, caùc caù nhaân, hoä gia ñình caàn trao ñoåi treân taát caû caùc lónh vöïc cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi ñaûm baûo kòp thôøi.
Gaén noái, lieân keát, taïo moái quan heä trong kinh teá, trong quan heä xaõ hoäi, trong nghieân cöùu khoa hoïc, hoïc taäp cuûa caùc toå chöùc vaø caù nhaân trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi.
Phaùt trieån ngaønh böu ñieän theo höôùng hieän ñaïi, taïo ra caùc loaïi hình dòch vuï coù chaát löôïng cao, goùp phaàn taïo moâi tröôøng thuaän lôïi ñeå thu huùt caùc nhaø ñaàu tö trong, ngoaøi tænh vaø quoác teá vaøo phaùt trieån kinh teá taïi ñòa baøn tænh.
Goùp phaàn thöïc hieän coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ôû tænh Laâm Ñoàng, hieän ñaïi hoùa phöông tieän laøm vieäc, naâng cao hieäu quaû quaûn lyù kinh teá xaõ hoäi an ninh quoác phoøng, taêng naêng suaát, chaát löôïng vaø hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh ôû caùc ñôn vò kinh teá trong tænh.
Goùp phaàn caûi thieän cuoäc soáng veà vaät chaát vaø tinh thaàn cho nhaân daân trong
tænh.
II.4. THÖÏC TRAÏNG VIEÄC PHAÙT TRIEÅN VEÀ CÔ SÔÛ VAÄT CHAÁT, KYÕ
THUAÄT NGAØNH BÖU ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG
II.4.1. Maïng truyeàn daãn vaø chuyeån maïch Tröôùc naêm 1986, nhìn chung maïng vieãn thoâng tænh phaùt trieån chaäm, kyõ thuaät laïc haäu, toaøn tænh coù 297 km ñöôøng daây thoâng tin höõu tuyeán, ñöôïc xaây döïng baèng coät beâ toâng vaø coät saét, goàm 13 keânh lieân tænh vaø 14 keânh lieân huyeän, 113 km ñöôøng daây ñi baèng coät goã, 17 ñaàu maùy taûi ba töø 1 ñeán 12 ñöôøng, 44 maùy voâ tuyeán soùng ngaén, 8 ñaàu maùy teletíp, 42 toång ñaøi caùc loaïi, trong ñoù töï ñoäng 820 soá, töø thaïch 990 soá, coù 1773 maùy ñieän thoaïi.
Nhöõng naêm sau 1986 ñeán naêm 1992, laø giai ñoaïn baét ñaàu coù söï phaùt trieån vaø ñoåi môùi kyõ thuaät; maïng truyeàn daãn vaãn khai thaùc baèng taûi ba ít keânh treân caùc ñoâi daây traàn. Maïng caùp chuû yeáu taän duïng, mang tính chaép vaù, maïng chuyeån maïch ñaõ töøng böôùc trang bò caùc toång ñaøi cô ñieän töû thay theá toång ñaøi töø thaïch, nhö toång ñaøi PC 1000 soá, toång ñaøi MSN 70/7 cho caùc huyeän Di Linh, Ñôn Döông, Laâm Haø , Ñaï Huoai, Laïc Döông.
38
Töø naêm 1993 ñeán nay, laø giai ñoaïn coù söï phaùt trieån nhanh veà qui moâ vaø ñoåi môùi toaøn dieän veà kyõ thuaät, heä thoáng truyeàn daãn vaø chuyeån maïch coù toác ñoä phaùt trieån nhanh. Caùc tuyeán truyeàn daãn lieân tænh, lieân huyeän vaø caáp III ñaõ ñöôïc viba soá hoùa vaø taát caû ñeàu ñaõ ñöôïc hoaø vaøo maïng quoác gia, maïng caùp truyeàn daãn
noäi haït ñaõ ñöôïc chuù yù ñaàu tö vaø phaùt trieån nhanh ñaùp öùng vôùi toác ñoä taêng thueâ bao maùy ñieän thoaïi. Ñeán nay toaøn tænh dung löôïng toång ñaøi ñieän töû ñaõ ñöôïc naâng leân 22.000 soá, caùc caáp toång ñaøi treân maïng ñaûm baûo cheá ñoä laøm vieäc bình thöôøng.(xem baûng 5)
II.4.2. Maïng ñieän baùo Tröôùc naêm 1992, maïng ñieän baùo thöïc hieän baèng voâ tuyeán soùng ngaén lieân laïc giöõa trung öông vaø tænh, tænh vôùi caùc huyeän vaø moät soá tænh baïn. Toaøn tænh coù 44 maùy voâ tuyeán soùng ngaén, 8 ñaàu maùy teletíp. Ñaët moät soá toång ñaøi ñieän baùo ôû moät soá nôi coù vò trí veà an ninh quoác phoøng, vaø phuïc vuï vieäc choáng baõo luït.
Sau naêm 1992, ngoaøi vieäc duy trì toát maïng gentex, maïng telex qua toång ñaøi ñieän töû, sau khi ñöa maïng viba soá vaøo söû duïng ñaõ chuyeån keânh khai thaùc ñieän baùo leân maïng vi ba soá vaø caùp quang . Maïng thoâng tin heä maät ñaõ ñöôïc trang bò moät maùy phaùt Codan, hieän ñaïi khai thaùc ñöôïc hai chöùc naêng baùo vaø thoaïi. Toång ñaøi ñieän baùo T9000 ñaáu noái qua thieát bò TDM khai thaùc treân maïng Quoác gia ôû Ñaø Laït, Ñöùc Troïng, Di Linh vaø Baûo Loäc. Caùc huyeän khaùc söû duïng qua ñieän thoaïi hoaëc khai thaùc voâ tuyeán ñieän qua maïng A1. Töø thaùng 6 naêm 1995, maïng ñieän baùo ñaõ ñöôïc ñaûm baûo khai thaùc qua Fax cho taát caû caùc huyeän, thò.
Teân thieát bò Ñôn vò tính Naêm 1986 veà tröôùc 1986-1991 1992-1996
Baûng 5: Tình hình trang thieát bò maïng vieãn thoâng Böu ñieän Laâm Ñoàng
- Heä truyeàn daãn ñöôøng daây traàn lieân tænh, lieân huyeän Km 297 297 - - Soá keânh lieân tình Keânh 13 13 - - Soá keânh lieân huyeän Keânh 14 14 - Heä chuyeån maïch Soá 1810 1810 2010 - Toång ñaøi töï ñoäng cô ñieän Soá 820 1010 1010 - Toång ñaøi dieän töû Soá - - 2200 - Toång ñaøi töø thaïch Soá 990 800 - - Viba soá Traïm - - 19 - Ñöôøng caùp Km 34 120 495 Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng
39
II.4.3. Maïng böu chính Tröôùc naêm 1986, toaøn tænh coù hai ñöôøng thö lieân tænh Ñaø Laït – Tp. Hoà Chí
Minh; Ñaø Laït - Nha Trang, coâng suaát moät ngaøy moät chuyeán, keát hôïp vôùi ñöôøng thö caáp II vôùi caùc böu cuïc doïc quoác loä 20. Ñöôøng thö caáp III töø huyeän ñeán xaõ töøng böôùc ñöôïc cuõng coá, nhöng phöông tieän chuû yeáu laø ñi boä, ñöôøng thö caáp II phöông tieän vaän chuyeån baèng xe khaùch.
Töø naêm 1986 ñeán nay, maïng ñöôøng thö caáp I, keát hôïp vôùi ñöôøng thö caáp II ñöôïc naâng leân 2 chuyeán moät ngaøy; phöông tieän vaän chuyeån baèng xe chuyeân duøng; moät soá tuyeán caáp II coøn laïi vaãn chuyeån baèng xe ñoø, maïng ñöôøng thö caáp III ña soá ñöôïc vaãn chuyeån baèng xe gaén maùy. Ñeán nay toaøn tænh coù 23 böu cuïc caùc loaïi. Phaàn lôùn caùc böu cuïc ñaõ ñöôïc xaây döïng môùi hoaëc caûi taïo, kieân coá khang trang. 100% böu cuïc 2 ñöôïc trang bò maùy Fax, maùy vi tính, caân ñieän töû... Ñaõ ñöa coâng ngheä ñieän töû, tin hoïc vaøo quaûn lyù khai thaùc trong lónh vöïc böu chính vaø phaùt haønh baùo chí.
Baûng 6: Tình hình cô sôû trang thieát bò maïng böu chính phaùt haønh baùo
chí Böu ñieän Laâm Ñoàng
Ñônvò tính Tröôùc naêm1986 1986-1991 1992-1996 * Tuyeán ñöôøng thö -Tuyeán ñöôøng caáp I Tuyeán 2 2 2 -CaápII Tuyeán 8 10 11 -CaápIII Tuyeán 72 82 128 * Möùc ñoä trang bò cô giôùi phöông tieän vaän chuyeån - Tuyeán caáp I % 100 100 100 - Tuyeán caáp II % 100 100 100 - Tuyeán caáp III % - 50 100 * Soá böu cuïc Caùi 18 18 23
Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng
II.5. TÌNH HÌNH SAÛN LÖÔÏNG VAØ DOANH THU
CUÛA NGAØNH BÖU CHÍNH VIEÃN THOÂNG
II.5.1. Tình hình phaùt trieån vaø saûn löôïng ñieän thoaïi
Tröôùc naêm1993, maùy ñieän thoaïi thueâ bao chuû yeáu taäp trung ôû caùc cô quan, ñôn vò thuoäâc khu vöïc nhaø nöôùc, soá löôïng chöa ñeán 1800 maùy, toác ñoä thueâ bao coù nhòp ñoä taêng khoâng ñaùng keå.
40
Töø naêm 1993 ñeán nay, nhôø thöïc hieän chuû tröông taêng toác ngaønh böu ñieän,
soá löôïng thueâ bao maùy ñieän thoaïi phaùt trieån nhanh choùng. Naêm 1995 soá löôïng maùy ñieän thoaïi thueâ bao cuûa toaøn tænh ñaõ taêng leân 14.194 maùy, ñaõ thöa Laâm Ñoàng trôû thaønh moät trong tænh daãn ñaàu soá löôïng maø moät ñoä ñieän thoaïi (xem baûng 7); ñeán naêm 1996 taêng leân 20.743 maùy, nhòp ñoä taêng caû thôøi kyø laø 11,21 laàn, bình quaân haøng naêm taêng 1,5 laàn(xem baûng 8).
Baûng 7: Tình hình soá luôïng vaø maät ñoä ñieän thoaïi caùc tænh trong caû
Ñòa phöông
Ñòa phöông Daân
Daân (1000 ngöôøi)
Maùy ñieän thoaïi (Caùi)
Maät ñoä (maùy treân 100 daân)
(1000 ngöôø)
Maät ñoä (maùy/100 daân)
Ñòa phöông Daânsoá (1000 ngöôø)
Maät ñoä (maùytreân 100 daân)
Maùy ñieän thoaïi (Caùi)
Maùy ñieän thoaïi (Caùi)
Haø Noäi
2238
141526
6.32 Bình Ñònh
1395 10200
0.73 Yeân Baùi
583
2807
0.48
TPHoà Chí Minh
4503
192877
4.28 Quaûng Ngaõi
1164
8105
0.70 Ngheä An
2740 13050
0.48
Baø Ròa Vuõng Taøu
2.05 Kon Tum
294
2005
0.68 Baéc Thaùi
1184
5625
686
14037
0.48
Laâm Ñoàng
788
14194
1.80 Vónh Phuù
1310
8757
0.67 Haø Taây
2275
9898
0.44
Quaûng Ninh
929
13577
1.46 An Giang
2075 13755
0.66 Haûi Höng
2878 12028
0.42
Khaùnh Hoøa
975
13126
1.35 Minh Haûi
1902 12425
0.65 Thaùi Bình
1721
7190
0.42
Soâng Beù
1209
13396
1.11 Laïng Sôn
687
4426
0.64 Haø Baéc
2338
9730
0.42
QN-Ñaø Naüng
1969
21569
1.10 Phuù Yeâu
752
4737
0.63 Haø Giang
543
2090
0.38
Haûi Phoøng
1632
17604
1.08 Ñaéc Laéc
1522
9435
0.62 Lai Chaâu
540
2044
0.38
TT-Hueá
991
10333
1.04 Gia Lai
870
5369
0.62 Nam Haø
2655 10015
0.38
Ninh Thuaän
469
4848
1.03 Beán Tre
1382
7805
0.56 Hoøa Bình
760
2593
0.34
Quaûng Trò
507
5007
0.99 Traø Vinh
988
5536
0.56 Ninh Bình
827
2813
0.34
Bình Thuaän
938
8899
0.95 Ñoàng Thaùp
1575
8444
669
2240
0.33
Taây Ninh
937
8803
0.94 Lao Cai
542
2850
0.54 Tuyeân Quang 0.53 Sôn La
839
2707
0.32
Ñoàng Nai
2101
18580
0.88 Soùc Traêng
1240
6518
0.53 Cao Baèng
615
1979
0.32
Kieân Giang
1455
12587
0.87 Tieàn Giang
1751
9074
0.52 Haø Tónh
1313
3998
0.30
Caàn Thô
1878
14532
0.77 Vónh Long
1117
5652
0.51 Thanh Hoùa
3376
8239
0.24
Long An
1282
9714
0.76 Quaûng Bình
714
3554
0.50
nöôùc, naêm1995
Nguoàn: Toång coâng ty Böu chính vieãn thoâng Vieät nam Maët khaùc, khaùch haøng coù söï bieán ñoåi veà cô caáu, naêm 1991 khaùch haøng tö nhaân töø choã chieám chæ leä khoâng ñaùng keå ñeán cuoái naêm 1995 taêng leân nhanh vaø chieám tyû troïng 78,65%.
Löôïng maùy ñieän thoaïi thueâ bao chuû yeáu taäp trung chuû yeáu ôû caùc ñoâ thò trong tænh, Tp Ñaø Laït 8.100 maùy, Baûo Loäc 4.500 maùy, Ñöùc Troïng 1.560 maùy, caùc ñiaï phöông khaùc thueâ bao vaãn coøn ít.
41
Noùi chung toác ñoä thueâ bao maùy ñieän thoaïi trong nhöõng naêm gaàn ñaây raát nhanh, nhöng nhìn chung maät ñoä thueâ bao trong daân vaãn coøn thaáp, naêm 1995 maät ñoä thueâ bao trong toaøn tænh môùi chæ ñaït 1,75 maùy treân 100 daân, nôi cao nhaáp laø
Tp. Ñaø Laït laø 4,89, ña soá caùc ñòa phöông khaùc maät ñoä ñieän thoaïi döôùi 1%.
Ñieàu naøy theå hieän khía caïnh moät laø thu nhaäp cuûa daân chuùng chöa cao, chöa coù khaû naêng thueâ bao, nhaát laø caùc thò tröôøng noâng thoân, vuøng saâu, vuøng xa. Cuoái naêm 1995, toaøn tænh môùi chæ coù 46/98 xaõ coù ñieän thoaïi. Bình quaân moãi xaõ coù ñieän thoaïi môùi chæ coù 18 maùy theo bao, xaõ coù ñieän thoaïi cao nhaát cuõng chæ coù 109 maùy, xaõ coù ñieän thoaïi thaáp nhaát laø 5 maùy.
Maët khaùc theå hieän thò tröôøng thueâ bao ñieän thoaïi ôû tænh Laâm Ñoàng coù tieàm naêng raát lôùn. Möùc phaùt trieån thoaïi thueâ bao taêng khaù nhanh, nhöng vaãn chöa thoûa maõm ñöôïc nhu caàu. Cung coøn quaù nhoû so vôùi caàu.
1993
1994
1995
1996
Baûng8: Hình hình phaùt trieån caùc loaïi maùy vieãn thoâng thueâ bao cuûa Böu
1991
1992
1850
2420
4432
8516
14194
20573
- -
- -
- -
1.16 -
1.14 105
2.47 154
Ñieän thoaïi Maät ñoä ñieän thoaïi treân 1000 daân Maùy Fax
ñieän Laâm Ñoàng. (Ñôn vò tính: Maùy) Naêm
Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng
II.5.2. Tình hình saûn löôïng vaø doanh thu caùc loaïi dòch vuï böu chính vieãn
thoâng
42
Trong nhöõng naêm 1991 ñeán 1996, nhìn moät caùch toång theå doanh thu toaøn boä maïng böu chính vieãn thoâng taêng raát nhanh. Naêm 1991, toång doanh thu ñaït 2,56 tyû ñoàng ñeán 1996 taêng leân 52, 18 tyûû ñoàng. Cô caáu ngaønh haøng cuûa caùc loaïi dòch vuï cuõng coù söï thay ñoåi theo chieàu huôùng taêng tyû troïng caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng, giaûm tyû troïng caùc loaïi dòch vuï böu chính vaø phaùt haønh baùo chí. Naêm 1991, cô caáu doanh thu giöõa caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng, böu chính phaùt haønh baùo chí thöù töï theo tyû troïng 71,2%, 26% vaø 2,8% ñeán naêm 1996 tyû troïng naøy laø 92,84%, 6,35% vaø 0,81%. Nhìn chung, caùc loaïi dòch vuï coù doanh soá veà soá tuyeät ñoái haøng naêm ñeàu taêng nhanh, nhöng möùc ñoä taêng cuûa caùc loaïi dòch vuï khoâng ñoàng ñeàu. Maïng böu chính phaùt haønh baùo chí taêng chaäm hôn ngaønh vieãn thoâng. Naêm 1991 doanh thu cuûa maïng phaùt haønh baùo chí ñaït 0,047 tyû ñoàng, ñeán naêm 1996 taêng leân 0,42 tyû ñoàng, bình quaân haøng naêm taêng 1,4 laàn. Maïng böu chính naêm 1991 coù doanh thu laø 0,689 tyû ñoàng ñeán naêm 1996 taêng leân 3,3 tyû ñoàng bình quaân haøng naêm taêng 1,3 laàn. Maïng vieãn thoâng naêm 1991 laø 1, 88 tyû ñoàng ñeán naêm 1996 taêng leân ñeán 48,257 tyû ñoàng, bình quaân haøng naêm taêng 1,8 laàn. Töø ñoù laøm cho tyû troïng caùc loaïi doanh thu dòch vuï vieãn thoâng taêng nhanh, tyû troïng doanh thu caùc loaïi dòch vuï böu chính giaûm. Söï taêng nhanh doanh thu cuûa caùc loaïi hình
dòch vuï vaø söï bieán ñoåi cô caáu tyû troïng doanh thu cuûa caùc loaïi hình naøy phaûn aùnh söï phaùt trieån coù hieäu quûa cuûa caùc loaïi hình dòch vuï vaø theå hieän nhu caàu tieâu duøng cuûa khaùch haønh veà dòch vuï böu chính vieãn thoâng ngaøy caøng lôùn, ñaët bieät laø caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng, nhaát laø dòch vuï ñieän thoaïi.
Baûng 9: Tình hình doanh thu cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng thôøi kyø 91-95.
1991 1992 1993
1994
1995 1996
Naêm Chæ tieâu Toång coäng
2562 4228 5584 21616 38656 51977
Vieãn thoâng
1823 3082 3885 19207 35462 48257
Böu chính
666 1020 1487 2114 2728 3300
73 126 212 295 466 420
(Ñôn vò tính: Trieäu ñoàng)
Phaùt haønh baùo chí
Baûng 10. Toác ñoä phaùt trieån lieân hoaøn cuûa doanh thu
Böu ñieän Laâm Ñoàng thôøi kyø 91-95 (Ñôn vò tính: Laàn)
1991
1992
1993
1994
1995
Bình quaân taêng moãi
toác ñoä taêng caû thôûi kyø
naêm
Naêm Chæ tieâu Toång coäng Vieãn thoâng Böu chính Phaùt haønh baùo chí
1.32 1.26 1.46 1.68
3.87 4.94 1.42 1.39
1.79 1.85 1.29 1.58
1.34 20.3 1.36 26.5 1.21 4.95 0.9 5.75
1.82 1.93 1.38 1.42
1.65 1.69 1.53 1.73 Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng
II.5.2.1. Tình hình saûn luôïng vaø doanh thu caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng
43
Tình hình saûn löôïng: Nhôø ñaåy maïnh vieäc phaùt trieån cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cuûa maïng, söï naém baét ñuùng ñaén xu höôùng tieâu duøng cuûa caùc loaïi hình dòch thuoäc maïng vieãn thoâng neân trong thôøi kyø 91-96, saûn löôïng caùc loaïi hình dòch vuï naøy taêng raát nhanh, naêm 1991 ñaït 1,212 trieäu phuùt ñeán naêm 1996 taêng leân ñeán 21,527 trieäu phuùt, bình quaân haøng naêm saûn löôïng taêng 1,8 laàn. Saûn löôïng maùy ñieän thoaïi thu cöôùc naêm 1991 laø 1630 maùy ñeán naêm 1996 taêng leân 19000 maùy, bình quaân moãi naêm taêng 1,5 laàn. Saûn löôïng ñieän baùo naêm 1991 ñaït 774.900 tieáng, naêm 1996 taêng leân 879.000 tieáng, bình quaân haøng naêm taêng 1,03 laàn. Fax laø moät loaïi dòch vuï môùi phaùt trieån ôû böu ñieän tænh trong 4 naêm gaàn ñaây, loaïi hình naøy tuy saûn löôïïng vaãn coøn thaáp, nhöng coù toác ñoä taêng khaù qua caùc naêm vaø coù theå thay theá caùc loaïi dòch vuï khaùc nhö dòch vuï telex, ñieän baùo... Naêm 1993, saûn
löôïng cuûa Fax laø 3 ngaøn trang naêm 1996 taêng leân19 ngaøn trang. Dòch vuï telex chæ toàn taïi cho ñeán cuoái naêm 1992, töø naêm 1993 ñeán nay khaùch haøng ôû Laâm Ñoàng khoâng duøng dòch vuï naøy nöõa vì ñaõ coù dòch vuï fax thay theá. Caùc loaïi dòch vuï môùi nhö: ñieän thoaïi di ñoäng, nhaén tin, dòch vuï 108 laø nhöõng dòch vuï ñöa vaøo khai thaùc môùi moät vaøi naêm gaàn ñaây, tuy saûn löôïng hieän nay vaãn coøn thaáp, nhöng noù seõ phaùt trieån maïnh trong nhöõng naêm tôùi. Nhaát laø dòch vuï ñieän thoaïi di ñoäng, dòch vuï truyeàn soá lieäu, dòch vuï nhaén tin , dòch vuï 108.
Tình hình doanh thu vieãn thoâng: Doanh thu caùc loaïi dòch vuï bao giôø cuõng tyû leä thuaän vôùi saûn luôïng cuûa noù. Trong thôøi kyø 1991 ñeán 1996, nhôø saûn löôïng caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng phaùt trieån maïnh ñaõ laøm cho doanh thu cuûa caùc dòch vuï naøy taêng nhanh. Naêm 1991, doanh thu caùc loaïi ñieän thoaïi ñaït 1,475 tyû ñoàng ñeán naêm 1996 taêng leân 43,766 tyû ñoàng, bình quaân haøng naêm taêng 1,9 laàn. Ñaây laø loaïi dòch vuï quan troïng nhaát trong taát caû caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng laãn böu chính. Doanh soá cuûa loaïi dòch vuï naøy, naêm 1996 chieám 90,5% so vôùi toång doanh soá maïng vieãn thoâng vaø chieám 83,6% toång doanh thu cuûa ngaønh Böu ñieän Laâm Ñoàng, trong ñoù dòch vuï ñieän thoaïi ñöôøng daøi, coù doanh soá cao hôn doanh soá dòch vuï thueâ bao khoaùn goïi ñieän thoaïi trong noäi haït. Naêm 1991 doanh soá goïi ñieän thoaïi ñöôøng daøi laø 1,058 tyû ñoàng, ñeán naêm 1996 taêng leân 33,816 tyû ñoàng, bình quaân haøng naêm, taêng gaàn 2 laàn. Ñieän thoaïi thueâ bao khoaùn noäi haït, naêm 1991 coù doanh thu 419 trieäu ñoàng ñeán naêm 1996 ñaït 9,9024 tyû ñoàng, bình quaân haøng naêm taêng 1,88 laàn.
44
Doanh thu caùc loaïi dòch vuï phi ñieän thoaïi nhö dòch vuï ñieän baùo, dòch vuï fax, truyeàn soá lieäu... doanh soá naêm 1991 ñaït 345 trieäu ñoàng chieám tyû troïng 19% so vôùi doanh thu maïng vieãn thoâng, naêm 1996 ñaït 4, 491 tyû ñoàng, chieám tyû troïng 10,15%. Bình quaân haøng naêm taêng 1,67 laàn. Nhö vaäy, trong nhöõng naêm qua cuøng vôùi söï taêng maïnh doanh soá caùc loaïi hình dòch vuï vieãn thoâng thì coù söï ñieàu chænh vaø thay ñoåi cô caáu theo höôùng taêng tyû troïng doanh soá caùc loaïi dòch vuï ñieän thoaïi, giaûm tyû troïng doanh soá caùc loaïi dòch vuï phi ñieän thoaïi. Trong caùc loaïi dòch vuï ñieän thoaïi cuõng coù xu höôùng taêng tyû troïng doanh soá goïi ñieän thoaïi ñöôøng daøi giaûm tyû troïng doanh soá thueâ bao goïi ñieän thoaïi noäi haït. Trong caùc loaïi dòch vuï phi ñieän thoaïi thì doanh soá cuûa dòch vuï ñieän baùo vaø telex coù xu höôùng phaùt trieån chaäm laïi. Naêm 1991 doanh thu cuûa dòch vuï ñieän baùo ñaït 186 trieäu ñoàng, ñeán naêm 1996 doanh soá cuûa dòch vuï naøy ñaït 265 trieäu ñoàng, bình quaân moãi naêm taêng 1,07%, ñaëc bieät dòch vuï telex töø naêm 1993 ñeán nay khacùh haøng ñaõ khoâng duøng loaïi dòch vuï naøy nöõa. Dòch vuï fax naêm 1993 ñaït doanh thu 125 trieäu ñoàng, ñeán naêm 1996 taêng leân 202 trieäu ñoàng, bình quaân haøng naêm taêng 1,17 laàn. Caùc loaïi dòch vuï phi ñieän thoaïi khaùc, coù toác ñoä taêng khaù, naêm 1991 doanh soá ñaït 156
Baûng 11: Tình hình doanh thu caùc loaïi dòch maïng vieãn thoâng Böu ñieän Laâm Ñoàng (Ñôn vò tính: Trieäu ñoàng)
Naêm
1991
1992 1993
1994 1995
1996
tyû ñoàng ñeán naêm 1996 taêng leân 4,024 tyû ñoàng, bình quaân haøng naêm taêng 1,92 laàn.
1228 1064 935
2529 7907 1900 6579 1262 4537
17549 32630 43766 14419 26252 33816 27593 10028 20502
125 4 164
597 1909 133 41 629 1328
4161 5546 204 230 3130 6378
6072 151 9950
298 0 35 105 0
345 164 22 0 0 3 156
314 29 0 0 0 7 278
981 298 19 19 106 0 539
1658 3014 292 0 63 106 0 1220 2553
4491 258 7 91 111 0 4024
1573
2843 8888
19207 35644 48257
1-Caùc dòch vuï ñieän thoaïi *Ñieän thoaïi ñöôøng -Ñieän thoai ñöôøng daøi trong nuôùc -Ñieän thoaïi quoác teá -Collect call -Ñieän thoaïi theâu bao goïi noäi haït 2-Caùc dòch vuï phi ñieän thoaïi -Ñieän baùo trong nöôùc -Ñieän baùo nöôùc ngoaøi -Fax trong nöôùc -fax nöôùc ngoaøi -Telex -Caùc loaïi dòch vuï phi thoaïi khaùc Toång doanh thu maïng vieãn thoâng
Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng
II.5.2.2. Tình hình saûn löôïng vaø doanh thu cuûa maïng böu chính phaùt
haønh baùo chí
45
Tình hình saûn löôïng maïng böu chính phaùt haønh baùo chí: Trong thôøi kyø töø naêm 1991 ñeán 1996, cuøng vôùi söï ñoåi môùi vaø phaùt trieån maïnh meõ cuûa toaøn ngaønh böu ñieän, maïng böu chính cuõng coù söï phaùt trieån oån ñònh. Nhôø caùc trang thieát bò ñöôïc mua saém theâm vaø hieän ñaïi hoaù, caùc loaïi hình dòch vuï môùi vaø coù chaát löôïng cao ñöôïc ñöa vaøo phuïc vuï khaùch haøng, do ñoù saûn löôïng cuûa caùc loaïi hình dòch vuï taêng khaù qua caùc naêm. Nhaát laø caùc dòch vuï: böu phaåm thöôøng trong nöôùc, toác ñoä taêng saûn löôïng caû thôøi kyø laø 2,23 laàn, bình quaân haøng naêm taêng 17% naêm; böu phaåm ghi soá, toác ñoä taêng saûn löôïng caû thôøi kyø laø 1,35 laàn, bình quaân haøng taêng 10%; böu kieän thöôøng trong nöôùc, coù möùc taêng saûn löôïng caû thôøi kyø laø 3,33 laàn, bình quaân haøng naêm taêng 27%; böu kieän nöôùc ngoaøi toác ñoä taêng saûn löôïng caû thôøi kyø laø 10 laàn, bình quaân haøng naêm taêng 58%; thö vaø ñieän chuyeån tieàn bình quaân taêng 22%; phaùt haøng baoù chí bình quaân haøng naêm taêng 16%(Xem soá lieäu baûng 13 vaø baûng 14)
1992 1993 1994 1995
1996
ví
Baûng 12: Tình hình saûn löôïng cuûa maïng Böu chính phaùt haønh baùo chí
Naêm 1991 919 1176 1383
1300
1552 2048
-Böu phaåm thöôøng trong nöôùc Ngaøn caùi
0 0
43
22
124
58
0 0 1 1.6 0.01 0.05 18 22
2 2 0.05 32 1746
1.6 2 3.3 2 0.1 0.08 50 42 2043 2321
-Böu phaåm ghi soá trong nöôùc Ngaøn caùi 0 -Böu phaåm ghi soá nöôùc ngoaøi Ngaøn caùi 1.4 Ngaøn caùi -Böu kieän trongnöôùc 0.05 Ngaøn caùi -Böu kieän nöôùc ngoaøi 26 Ngaøn caùi Thö vaø ñieän chuyeån tieàn Ngaøn tôø 1123 1142 1520 -Phaùt haønh baùo chí
91-96 cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng Ñôn tính
Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng
Baûng 13: Toác ñoä phaùt trieån cuûa saûn löôïng maïng böu chính phaùt haønh baùo chí
91-96 cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng (Ñôn vò tính: Laàn)
92/91 93/92 94/93 95/94 96/95 Toác
ñoä b/q
ñoä taêng cuûa caû thôø kyø
Toác taêng moãi naêm 1.17
trong
thöôøng
1.28 1.18 0.94 1.19 1.32 2.23
- -
0.51 5.64 0.47 1.35 1.00 0.80 0.80 -
1.1 0.89
1.27 1.58 1.22 1.16
-Böu phaåm nöôùc -Böu phaåm ghi soá trong nöôùc - - -Böu phaåm ghi soá nöôùc ngoaøi -Böu kieän trong nöôùc -Böu kieän nöôùc ngoaøi Thö vaø ñieän chuyeån tieàn -Phaùt haønh baùo chí
1.60 0.88 1.43 1.00 1.65 3.30 5.00 1.00 1.00 1.60 1.25 10.00 1.22 1.18 1.23 1.31 1.19 2.78 1.02 1.33 1.15 1.17 1.14 2.07
Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng Tình hình doanh thu cuûa maïng böu chính phaùt haønh baùo chí: Cuøng vôùi vieäc taêng veà saûn löôïng vaø nhôø ñöa vaøo khai thaùc caùc dòch vuï môùi coù giaù trò cao, doanh thu maïng böu chính phaùt haønh baùo chí phaùt trieån cao qua caùc naêm.
46
Toång doanh thu naêm 1991 môùi ñaït 739 trieäu ñoàng, ñeán naêm 1996 taêng leân 3720 trieäu ñoàng, toác ñoä phaùt trieån caû thôøi kyø laø 5,03 laàn, bình quaân haøng naêm taêng 38%. Doanh thu bình quaân cuûa haàu heát caùc loaïi dòch vuï ñeàu taêng treân 38% moãi naêm. Vieäc phaùt trieån kinh teá theo cô cheá thò tröôøng trong nhöõng qua naêm, ñaõ thuùc ñaåy vieäc löu thoâng haøng hoùa, laøm taêng vieäc göûi haøng giôùi daïng böu kieän; Ñaëc bieät laø, do vieäc môû roäng hôïp taùc lao ñoäng vôùi ôû nöôùc ngoaøi, nöôùc ngoaøi ñaàu tö vaøo laøm aên ôû tænh, kieàu baøo vaø ngöôøi thaân trong tænh taêng cöôøng caùc moái quan heä trong laøm aên, vaø do môû roäng loaïi hình dòch vuï coù chaát löôïng cao ñaõ laøm taêng doanh thu böu kieän soá nöôùc ngoaøi; bình quaân haøng naêm taêng
67%. Vieäc phaùt trieån kinh teá xaõ cuûa tænh cuõng ñaõ laøm taêng vieäc löu thoâng tieàn teä, thoâng qua con ñöôøng böu ñieän, laøm taêng doanh thu dòch vuï chuyeån tieàn, bình moãi naêm doanh thu taêng 61%. Caùc dòch vuï phaùt haønh baùo chí doanh thu cuõng taêng , bình quaân moãi naêm taêng 52%; caùc dòch vuï khaùc bình quaân moãi naêm taêng 39%.(xem baûng 15 vaø 16)
Baûng 14: Tình hình doanh thu maïng Böu chính phaùt haønh baùo chí 1991-
1996 (Ñôn vò tính: Trieäu ñoàng)
23 23
1991 739 512 12 6 56 73 80
1992 1146 809 15 19 91 125 87
1993 1699 1191 15 21 154 211 107
1994 1995 1996 2409 3194 3720 1516 1773 1976 49 35 79 37 605 278 473 594 295 425 417 274 451
Naêm Toång doanh thu maïng böu chính Böu phaåm thöôøng trong nöôùc Böu kieän trong nöôùc Böu kieän nöôùc ngoaøi Thö chuyeån tieàn Phaùt haønh baùo chí Caùc dòch vuï khaùc
Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng Baûng 15. Toác ñoä phaùt trieån maïng böu chính phaùt haønh baùo chí 1991-
1996 (Ñôn vò tính: Laàn)
92/91 93/92 94/93 95/94 96/95 Toác ñoä
1.55 1.48 1.42 1.33 1.58 1.47 1.27 1.17 1.25 1.00 1.53 1.52 3.17 1.11 1.10 1.61 1.63 1.69 1.81 1.70 1.71 1.69 1.40 1.44 1.09 1.23 2.56 1.65
thôøi kyø 1991-1996 5.03 3.86 4.08 13.17 10.80 8.14 5.21
1.16 1.11 1.40 2.14 1.28 1.40 0.92
Toác ñoä taêng bình quaân naêm 1.38 1.31 1.32 1.67 1.61 1.52 1.39
Toång doanh thu maïng böu chính Böu phaåm thöôøng trong nöôùc Böu kieän trong nöôùc Böu kieän nöôùc ngoaøi Thö chuyeån tieàn Phaùt haønh baùo chí Caùc dòch vuï khaùc
Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng
II.6 . THÖÏC TRAÏNG VEÀ TOÅ CHÖÙC BOÄ MAÙY VAØ NHAÂN SÖÏ II.6.1. Thöïc traïng veà toå chöùc II6.1.1. Caùc ñôn vò caáp treân Toång cuïc Böu ñieän Vieät nam laø cô quan tröïc thuoäc chính phuû coù chöùc naêng quaûn lyù nhaø nöôùc veà lónh vöïc böu chính vieãn thoâng treân toaøn laõnh thoå Vieät Nam. Tröôùc thaùng 10 naêm 1996, Böu ñieän Laâm Ñoàng ñöôïc Nhaø nöôùc giao 2 chöùc naêng vöøa quaûn lyù nhaø nöôùc vöøa kinh doanh dòch vuï. Veà quaûn lyù nhaø nöôùc Böu ñieän tænh Laâm Ñoàng tröïc thuoäc Toång cuïc Böu Ñieän Vieät Nam. Veà saûn xuaát kinh doanh Böu ñieän Laâm Ñoàng laø moät thaønh vieân cuûa Toång coâng ty Böu chính Vieãn thoâng Vieät Nam. Sau thaùng 10 naêm 1996, Nhaø nöôùc ñaõ coù quyeát ñònh taùch chöùc naêng quaûn lyù nhaø nöôùc treân caùc ñòa baøn tænh veà 3 cuïc cuûa Toång cuïc Böu 47
ñieän ñoùng ôû 3 nieàm ñaát nöôùc. Vieäc quaûn lyù nhaø nöôùc veà böu ñieän treân ñòa baøn tænh Laâm Ñoàng töø ñoù ñaõ ñöôïc giao veà cho Cuïc 3 cuûa Toång cuïc Böu ñieän ñoùng taïi Tp.Hoà Chí Minh quaûn lyù. Vaø keå töø ñaây Böu ñieän Laâm Ñoàng thöïc hieän nhieäm vuï cuûa moät doanh nghieäp treân lónh vöïc böu chính - vieãn thoâng treân ñòa baøn Laâm Ñoàng.
UBND Tænh Laâm Ñoàng laø cô quan haønh chính cao nhaát ôû tænh, coù chöùc naêng quaûn lyù nhaø nöôùc toaøn dieän veà hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, veà böu chính vieãn thoâng treân ñòa baøn tænh theo luaät toå chöùc HÑND vaø UBND caùc caáp.
Toång Coâng ty Böu Chính Vieãn thoâng, laø cô quan tröïc tieáp quaûn lyù toaøn dieän moïi hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp theo ñieàu leä hoaït ñoäng cuûa Toång coâng ty ñaõ ñöôïc Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät.
TOÅNG COÂNG TY BÖU CHÍNH VIEÃN THOÂNG VIEÄT NAM
HAÏCH TOAÙN ÑOÄC LAÄP
HAÏCH TOAÙN PHUÏ THUOÄC
caùc Caùc coâng lieân ty doan coå h phaàn
VMS vaø coâng ty taøi chính
SÖÏ NGHIEÄP Trung taâm tính toaùn böu ñieän
1 beänh vieän, hai vieän ñieàu döôõng
5 Baûo trung hieåm taâm y teá vaø tröôøng ñaøo taïo
1 Xí nghieäp in tem vaø Coâng ty Tem
3 coâng ty thieát keá vaø xaây döïng coâng trình
VPS VTN Cuïc VT1 böu VDC ñieän Phaùt trung haønh öông baùo chí trung öông
61 Böu ñieän tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc tröông öng
8 Xí nghieäp saûn xuaát thieát bò böu chính vieãn thoâng
2 coâng ty xuaát nhaäp khaåu vaø vaät tö böu ñieän
2 vieän nghieân cöùu kyû thuaät vaø kinh teá böu ñieän
Sô ñoà1: Toå chöùc boä maùy cuûa Toång coâng ty Böu chính Vieät Nam
II.6.1.2. Noäi boä toå chöùc Böu ñieän Tænh Laâm Ñoàng: Böu ñieän Tænh Laâm Ñoàng coù 12 thaønh vieân, hoaït ñoäng theo ñieàu leä cuûa Böu ñieän Tænh Laâm Ñoàng ñaõ ñöôïc Toång coâng ty Böu chính Vieãn thoâng pheâ duyeät. Trong 12 ñôn vò thaønh vieân, coù 2 coâng ty: Moät coâng ty kinh doanh veà lónh vöïc vieãn thoâng, moät coâng ty kinh doanh veà lónh vöïc böu chính phaùt haønh baùo chí; coù 10 ñôn vò böu ñieän huyeän, thò, kinh doanh dòch vuï veà böu chính vieãn thoâng treân ñòa baøn cuûa mình.
Böu ñieän tænh Laâm Ñoàng coù Ban giaùm ñoác goàm 3 ngöôøi, goàm 1 giaùm ñoác vaø 2 phoù giaùm ñoác giuùp vieäc cho giaùm ñoác, coù 9 boä phaän laøm coâng taùc tham möu, goàm 7 phoøng vaø 2 toå chuyeân vieân.
48
Cô caáu toå chöùc boä maùy cuûa Böu ñieän tænh coù söï ñieàu chænh vaø thay ñoåi nhaân söï trong töøng thôøi kyø. Nhöõng naêm 1996 ñeán 1990 dieãn ra moät cuoäc ñieàu chænh cô caáu boä maùy vaø nhaân söï lôùn. Ñoù laø söï saép xeáp laïi caùc phoøng ban chuyeân moân, nghieäp vuï, töø 6 phoøng nghieäp vuï ñöoïc saép xeáp laïi coøn 2 phoøng, vaø hình
thaønh toå chuyeân vieân laøm vieäc theo cheá ñoä tröôùc tieáp vôùi Ban giaùm ñoác.
Caùc ñôn vò thaønh vieân cuõng coù söï saép xeáp laïi: Giaûi theå Trung taâm Böu chính, Ñaøi ñieän baùo, ñieän thoaïi vaø thaønh laäp 3 coâng ty: Coâng ty Böu chính - Phaùt haønh baùo chí; Coâng ty Ñieän baùo ñieän thoaïi vaø Coâng ty Dòch vuï Böu chính; ñoàng thôøi tieán haønh thay ñoåi laïi moät soá nhaân söï chuû choát cuûa Ban giaùm ñoác, caùc phoøng nghieäp vuï, vaø caùc ñôn vò thaønh vieân cuûa böu ñieän tænh. Toaøn ngaønh Böu ñieän tænh chia laøm 2 khoái, khoái saûn xuaát kinh doanh goàm caùc böu ñieän huyeän vaø 3 coâng ty tröïc thuoäc, khoái quaûn lyù laø Böu ñieän tænh. Söï thay ñoåi toå chöùc coù söï taùc ñoäng chæ ñaïo töø Tröông öông xuoáng, xuaát phaùt töø vieäc ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù, töø moâ hình taäp trung quan lieâu bao caáp sang cô cheá haïch toaùn kinh doanh, nhaèm tìm kieám cô caáu toå chöùc thích hôïp.
Nhöng nhìn chung thôøi kyø naøy söï thay ñoåi cô caáu toå chöùc vaø nhaân söï môùi döøng laïi ôû hình thöùc, chöa chuù yù naâng cao naêng löïc vaø khaû naêng hoaït ñoäng cuûa toå chöùc, nhaát laø, trình ñoä vaø khaû naêng hoaøn thaønh nhieäm vuï tröôùc söï chuyeån ñoåi cô cheá cuûa ñoäi nguõ nhaân söï; vieäc phaân caáp vaø trao quyeàn cho ñôn vò caáp döôùi cuõng chöa ñöôïc chuù yù ñuùng möùc. Vieäc giaûm quaù möùc soá phoøng chuyeân moân, thay vaøo ñoù laø cheá ñoä laøm vieäc theo moâ hình chuyeân vieân tham möu tröïc tieáp cho Ban giaùm ñoác, trong khi trình ñoä veà chuyeân moâm nghieäp vuï, khaû naêng quaûn lyù cuûa Ban giaùm ñoác vaø töøng chuyeân vieân coøn haïn cheá, laø moät sai laàm, keùm hieäu quaû.
49
Giai ñoaïn töø 1990 ñeán 1996, ñaây laø thôøi kyø coù toác ñoä taêng tröôûng cao vaø toaøn dieän veà nhieàu lónh vöïc: Naâng cao trình ñoä chuyeân moâm, kieán thöùc quaûn lyù, ñieàu chænh cô caáu toå chöùc vaø boá trí nhaân söï, ñaàu tö phaùt trieån cô sôû vaät chaát kyõ thuaät, saûn luôïng vaø doanh thu cuûa ngaønh Böu ñieän Tænh Laâm Ñoàng. Nhöõng thaønh coâng ñoù cuõng noùi leân söï ñoùng goùp ñaùng keå cuûa coâng taùc ñoåi môùi toå chöùc vaø nhaân söï trong thôøi kyø naøy. Trong thôøi kyø naøy cuõng ñaõ tieán haønh ñieàu chænh laïi cô caáu toå chöùc cho phuø hôïp vôùi nhöõng ñieàu kieän thöïc teá. Ñaõ toå chöùc laïi moät soá ñôn vò thaønh vieân, phuø hôïp vôùi chuyeân ngaønh, vaø ñòa giôùi haønh chính, saùt nhaäp coâng ty Böu chính - Phaùt haønh baùo chí vaø Dòch vuï Böu chính thaønh moät coâng ty Böu chính - Phaùt haønh baùo chí; hình thaønh theâm Böu ñieän huyeän ôû caùc huyeän môùi thaønh laäp. Ñieàu chænh laïi cô caáu boä phaän tham möu, khoâi phuïc laïi caùc phoøng nghieäp vuï maø giai ñoaïi tröôùc ñaõ giaûi theå, hình thaønh moät soá toå chuyeân vieân ôû caùc chuyeân moân môùi phaùt sinh. Ñoàng thôøi ñaõ tieán haønh söûa ñoåi, ban haønh moät heä thoáng vaên baûn quaûn lyù aùp duïng trong noäi boä: nhö ñieàu leä hoaït ñoäng cuûa Böu ñieän tænh Laâm Ñoàng, caùc qui cheá laøm vieäc giöõa Ban giaùm ñoác vôùi caùc ñôn vò thaønh vieân, vôùi caùc phoøng, vôùi toå chöùc Ñaûng, ñoaøn theå; qui cheá ñaøo taïo boài döôõng, ñeà baït, boå nhieäm caùn boä; qui cheá traû löông... Töø ñoù, ñaõ coù taùc ñoäng tích cöïc ñeán
vieäc naâng cao khaû naêng quaûn lyù, taêng theâm söï phoái hôïp ñoàng boä caùc ñôn vò vaø caù nhaân trong toå chöùc, taïo baàu khoâng khí quan heä thaân thieän, hôïp taùc, vôùi tinh thaàn khaùch quan voâ tö vaø daân chuû trong vieäc ñoäng vieân moïi taøi nguyeân cuûa toå chöùc tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng chung.
Tuy vaäy, moâ hình cô caáu toå chöùc hieän taïi, vaãn coøn coù haïn cheá. Moät soá phoøng hình thaønh treân cô sôû caùc boä phaân chuyeân moân nghieäp vuï chöa cuøng coù moät loaïi chuyeân moân, hoaëc caùc chuyeân moân gaàn nhau, nhö phoøng keá hoaïch coù coù boä phaän chuyeân moân xaây döïng, hay trong phoøng keá toaùn taøi vuï coù boä phaän thoáng keâ toång hôïp, nhöng phoøng keá hoaïch laïi khoâng coù... Hoaëc vieäc phaân coâng ngöôøi laõnh ñaïo, chæ ñaïo caùc maïng coâng vieäc coù söï khaùc nhau veà lónh vöïc chuyeân moân, nhö 1 Phoù Giaùm ñoác theo doõi caû hai lónh vöïc kyõ thuaät vaø kinh teá (Nhöng phoù giaùm ñoác chöa coù 2 baèng ñaïi hoïc kinh teá vaø kyõ thuaät). Moät soá nhieäp vuï quan troïng trong hoaït ñoäng kinh doanh, nhöng söï hình thaønh toå chöùc vaø soá löôïng caùn boä chöa töông xöùng, nhö nghieäp vuï marketing, nghieäp vuï vi tính.
Sô ñoà2: Cô caáu toå chöùc boä maùy cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng
G I AÙ M Ñ OÁ C
Phoù giaùm ñoác phuï traùch veà khai thaùc
Phoù giaùm ñoác phuï traùch kyõ thuaät xaây döïng cô baûn
chuyeân
thaùc nghieäp haønh chính
Toå Phoøng khai Phoøng Tieá p Thò vuï böu ñieän quaûn trò
Phoøng toå Phoøng keá toaùn thoáng vieân chöùc caùn toång boä lao ñoäng keâ taøi chính hôïp
Phoøng keá Phoøng keá Toå hoaïch vieãn tin hoaïch vaät tö xaây Döïng
thoâng
hoïc
coâng ty
Coâng
Böu
Böu
Böu
Böu
Böu
Böu
Böu
Böu
Böu
Böu
Ñieän
ty böu
Ñieän
ñieän
Ñieän
ñieän
ñieän
Ñieän
ñieän
ñieän
Ñieän
ñieän
baùo
chính
Huyeän
huyeän Huyeän
huyeän huyeän
thò xaõ
huyeän
huyeän
huyeän
huyeän
ñieän
phaùt haønh Laïc
Ñöùc
Ñôn
Laâm Di
Baûo
Baûo
Ñaï
Ñaï
Caùt
Thoaïi
baùo chí
Döông
Troïng
Döông Haø
Linh
Loäc
Laâm
Hoai
Teûh
Tieân
II.6.2. Nhaân söï vaø lao ñoäng Trong giai ñoaïn 86-90, ñi ñoâi vôùi vieäc saép xeáp laïi toå chöùc, laø söï boá trí laïi lao ñoäng, tinh giaûm bieân cheá treân qui moâ lôùn. Ñoù laø moät vieäc laøm phuø hôïp vaø caàn thieát. Vì tröôùc ñoù thôøi kyø bao caáp, vieäc tuyeån lao ñoäng chöa döïa treân vieäc xem xeùt hieäu quûa kinh doanh ñaõ laøm cho löïc löôïng lao ñoäng taêng leân khoâng töông xöôùng vôùi nhu caàu dòch vuï. Ñoàng thôøi cheá ñoä laøm vieäc suoát ñôøi (cho duø naêng löïc
50
vaø trình ñoä ngöôøi lao ñoäng coù phuø hôïp vôùi yeâu caàu nhieäm vuï kinh doanh hay khoâng) ñaõ laøm taêng löïc löôïng lao ñoäng khoâng coù trình ñoä vaø naêng löïc khoâng phuø hôïp vôùi yeâu caàu nhieäm vuï. Khi chuyeån sang cô cheá môùi, vieäc tinh giaûm vaø saép xeáp laïi toå chöùc lao ñoäng treân qui moâ lôùn, ñoù laø ñieàu khoâng traùnh khoûi vaø laø moät vieäc laøm caàn thieát.
Trong giai ñoaïn 1991 ñeán 1996, laø giai ñoaïn taêng toác cuûa toaøn ngaønh Böu ñieän. Ñeå ñaùp öùng vôùi soá löôïng vaø chaát löôïng hoaøn thaønh nhieäm vuï taêng toác, ngaønh Böu ñieän Tænh ñaõ thöïc hieän moät chöông trình ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi, tuyeån theâm lao ñoäng coù chuyeân moâm kyõ thuaät theo yeâu caàu coâng vieäc. Haøng naêm coù töø 30 ñeán 40% caùn boä, coâng vieân trong ngaønh cuûa tænh ñöôïc ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi, baèng caùc hình thöùc döï caùc lôùp boài döôõng chuyeân ñeà naén haïn, ñaøo taïo laïi, hoaëc naâng cao trình ñoä hoaëc hoïc theâm moät chuyeân moân khaùc. So vôùi naêm 1985, caùn boä coù trình ñoä ñaïi hoïc taêng 4 laàn, coù trình ñoä trung caáp chuyeân nghieäp taêng 2,5 laàn, thôï baäc cao taêng 2,5 laàn. Coâng nhaân laøm vieäc treân caùc daây truyeàn ñeàu ñöôïc ñaøo taïo ngheà ôû caùc tröôøng cuûa ngaønh tröôùc khi vaøo laøm vieäc. Toaøn theå caùn boä, nhaân vieân, coâng nhaân kyõ thuaät ñaõ ñöôïc phoå caäp vaên hoùa toát nghieäp phoå thoâng trung hoïc, ñaây laø ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå hoïc taäp, boài döôõng vaø tieáp thu caùc coâng ngheä môùi. Hieän nay, cô baûn ñaõ ñaûm nhaän ñöôïc coâng taùc vaän haønh, khai thaùc, laép ñaët caùc thieát bò hieän ñaïi thuoäc lónh vieäc böu chính vieãn thoâng. Toång soá caùn boä coâng nhaân vieân chöùc cuûa Böu ñieän Laâm ñoàng tính ñeán 31/3/97 laø 634 ngöôøi, trong ñoù ñaïi hoïc 84 ngöôøi, trung hoïc chyeân nghieäp 91 ngöôøi; coâng nhaân kyõ thuaät vaø nhaân vieân nghieäp vuï khai thaùc laø 431 ngöôøi.
51
Beân caïnh vieäc naâng cao trình ñoä vaên hoùa, chuyeân moân nghieäp vuï cho ngöôøi lao ñoäng, Böu ñieän tænh ñaõ chuù yù caûi tieán vaø naâng cao chaát löôïng coâng taùc quaûn lyù lao ñoäng, hoaøn thieän cheá ñoä tieàn löông, ñaõ xaây döïng moät heä thoáng nhöõng qui ñònh töø vieäc aên maëc ñi ñöùng, taùc phong, kyû luaät lao ñoäng theo nhöõng tieâu chuaån hieän ñaïi, coâng nhieäp, vaø phong caùch vaên hoùa rieâng cuûa ngaønh böu ñieän, ñeán vieäc ban haønh nhöõng qui cheá veà traû coâng cho ngöôøi lao ñoäng, ñeà baït, boä nhieäm, cheá ñoä tuyeån duïng. Toaøn ngaønh ñaõ coù moät cô cheá tieàn löông ñöôïc xaây döïng theo caùc nguyeân taéc coù tính ñeán hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp, vöøa ñaûm baûo ñöôïc thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng thöïc hieän nhieän vuï ôû nhöõng ñòa baøn khoâng coù ñieàu kieän naâng cao hieäu quaû saûn xuaát, vöøa tuaân thuû nguyeân taéc traû coâng xöùng ñaùng cho cho ngöôøi lao ñoäng coù trình ñoä chuyeân moân cao, daøy daën kinh nghieäm, caùn boä quaûn caùc doanh nghieäp theo nhöõng möùc khung toái ña maø caùc qui ñònh cuûa nhaø nöôùc cho pheùp. Hieän nay, möùc löông trung bình ngaønh böu ñieän tænh laø 900 ngaøn ñoàng treân thaùng. Cuõng laø moät ngaønh coù möùc löông cao nhaát trong tænh Laâm ñoàng. Beân caïnh moät cheá ñoä tieàn löông, vôùi möùc löông töông
ñoái cao so vôùi maët baèng thu nhaäp hieän nay, Böu ñieän Laâm Ñoàng ñaõ thöïc hieän toát caùc cheá ñoä chính saùch veà xaõ hoäi ñoái vôùi caùn boä coâng nhaân vieân trong ngaønh cuõng nhö ñoùng goùp ñaùng keå trong vieäc thöïc hieän caùc chính saùch xaõ hoäi taïi ñòa phöông. Thöïc hieän nghieâm tuùc, vaø kòp thôøi caùc khoaûn noäp baûo hieåm xaõ hoäi baûo hieåm y teá cho ngöôøi lao ñoäng; thöïc hieän cheá ñoä nghæ döôõng, tham quan nghæ maùt ñònh kyø cho caùn boä coâng nhaân vieân; xaây döïng quó giuùp ñôõ caùn boä, coâng nhaân vieân khi gaëp phaûi nhöõng ruûi ro daãn ñeán nhöõng khoù khaên trong cuoäc soáng. Cuøng vôùi ngaønh Lao ñoäng - Thöông binh - Xaõ hoäi trong tænh thöïc hieän vieäc chaêm lo ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn ñoái vôùi gia ñình thöông binh lieät só, gia ñình coù coâng vôùi caùch maïng trong ngaønh, nhö xaây döïng nhaø tình nghóa, taëng quõi tieát kieäm. Tích cöïc ñoùng goùp tieàn cuûa uûng hoä caùc bò vuøng baõo luït, quó xoùa ñoái giaûm ngheøo taïi ñòa phöông...
52
II.7. VEÀ COÂNG TAÙC MARKETING Coâng taùc marketing laø lónh vöïc môùi meû, Böu ñieän tænh Laâm ñoàng môùi chæ tieán haønh vaøi naêm gaàn ñaây. Caùc ñôn vò thaønh vieân chöa hình thaønh boä phaän laøm coâng taùc maketing. Böu ñieän tænh coù moät toå laøm coâng taùc marketing goàm 3 ngöôøi, trong ñoù 1 ngöôøi coù trình ñoä ñaïi hoïc. Trong thôøi gian qua toå ñaõ tieán haønh caùc hoaït ñoäng tieáp thò, nhö tieán haønh soaïn thaûo vaø phaùt haønh moät soá phieáu thaêm doø khaùch haøng, phaùt caùc giaáy quaûng caùo veõ caùc paneaus ñaët taïi caùc böu ñieän lôùn trong tænh, ñieàu tra toång hôïp caùc thoâng tin veà khaùch haøng. Nhìn chung, coâng taùc marketing cuûa Böu ñieän tænh môùi chæ laø böôùc ñaàu vaø môùi chæ laøm moät soá coâng vieäc nghieäp vuï trong caùc nghieäp vuï marketing. Nhieàu nghieäp vuï marketing, nhö phaân tích saâu, toaøn dieän veà khaùch haøng, caùc nhaø cung caáp, hoaïch ñònh caùc saûn phaåm veà dòch vuï, coâng taùc ñònh giaù, nghieân cöùu thò tröôøng, phaân tích cô hoäi... haàu nhö chöa ñöôïc trieån khai thöïc hieän. Vì vaäy chöa ñöa ra ñöôïc moät heä thoáng marketing ñaày ñuû, kòp thôøi vaø caùc khuynh höôùng phaùt trieån cuûa thò tröôøng ñoái ngöôøi tieâu thu, khaùch haøng töông lai, chöa coù döï baùo veà thò tröôøng tieâu thuï. Vieäc ñaàu tö veà nhaân löïc vaø kinh phí cho coâng taùc marketing chöa trôû thaønh moät trôï thuû ñaéc löïc trong hoaït ñònh vaø thöïc hieän caùc caùc chính saùch kinh doanh cuûa doanh nghieäp. II.8. COÂNG TAÙC NGHIEÂN CÖÙU VAØ PHAÙT TRIEÅN Coâng taùc nghieân cöùu vaø phaùt trieån cuûa moät böu ñieän tænh, chuû yeáu taäp trung vaøo caùc vaán ñeà öùng duïng cuï theå ñöôïc ñaët ra trong coâng taùc quaûn lyù, kyõ thuaät ôû ñôn vò maø neáu khoâng nghieân cöùu seõ coù nhöõng vöôùng maéc trong kyõ thuaät
vaø quaûn lyù laøm giaûm hieäu quaû kinh doanh dòch vuï. Khaùc vôùi nhöõng doanh nghieäp saûn xuaát saûn phaåm haøng hoùa, vieäc nghieân cöùu taäp trung chuû yeáu laø caûi tieán vaø phaùt trieån saûn phaåm môùi, thì doanh nghieäp böu ñieän caùc phaåm phaåm kinh doanh laø saûn phaåm voâ hình mang tính chaát dòch vuï. Vaø caùc saûn phaåm dòch vuï ñoù thöôøng ñaõ ñöôïc ñònh daïng vaø ñöôïc toaøn caàu hoùa. Söï phaùt trieån moät saûn phaåm môùi gaén lieàn vôùi söï tieán boä coâng ngheä böu chính vieãn thoâng. Vaán ñeà naøy thöôøng naèm ngoaøi taàm nghieân cöùu cuûa moät doanh nghieäp böu ñieän caáp tænh. Ngöôïc laïi söï nghieâu cöùu ñeå xöû lyù nhöõng vaán ñeà cuï theå, coù tính rieâng bieät trong caùc ñieàu kieän rieâng bieät ôû moãi doanh nghieäp, thì chæ coù doanh nghieäp ñoù tieán haønh toå chöùc nghieân cöùu, nhö vieäc tieán haønh caùc nghieân cöùu veà vieäc thieát keá, laép ñaët vaø qui trình söû duïng vaø baûo quaûn thieát bò, caùc nghieân cöùu caûi tieán vaø naâng cao hieäu quûa quaûn lyù caùc maët hoaït ñoäng kinh doanh vaø dòch vuï... phuø hôïp vôùi caùc ñieàu kieän veà ñòa lyù, trình ñoä caùn boä, vaên hoùa ôû doanh nghieäp.
Nhöõng naêm qua Böu ñieän Laâm Ñoàng coù toå chöùc nghieân cöùu moät soá ñeà taøi thuoäc moät soá lónh vöïc veà kyõ thuaät vaø veà quaûn lyù, nhö caùc ñeà taøi thieát keá vaø quaûn lyù maïng caùp noäi haït baèng maùy vi tính, xaây döïng cô cheá traû coâng lao ñoäng... Nhöõng keát quûa nghieân cöùu ñoù ñaõ goùp phaàn vaøo vieäc naâng cao chaát löôïng quaûn lyù, caûi tieán kyõ thuaät... Tuy vaäy, vieäc ñaàu tö nghieân cöùu trong thôøi gian qua coøn haïn cheá, chöa coù moät chöông trình vaø moät keá hoaïch cuï theå, chöa coi ñoù laø moät bieän phaùp quan troïng nhaèm naâng cao hieäu quaû kinh doanh dòch vuï cuûa doanh nghieäp, neân vieäc ñaàu tö coøn haïn cheá, haøng naêm chöa daønh ra moät tyû leä nhaát ñònh trong doanh thu ñeå phuïc vuï cho coâng taùc nghieân cöùu vaø phaùt trieån. Ñoäi nguõ laøm coâng taùc nghieân cöùu chuû yeáu trong caùn boä quaûn lyù vaø kyõ thuaät cuûa doanh nghieäp, caùn boä coù trình ñoä chuyeân saâu cao thuoäc caùc lónh vöïc caàn nghieân cöùu chöa coù, phöông tieän, taøi lieäu, saùch, taïp chí phuïc vuï cho coâng taùc nghieân cöùu coøn raát thieáu thoán; chöa chuù yù ñeán vieäc keát hôïp giöõa ñoäi nguõ caùn boä coù kinh nghieäm thöïc teá ôû doanh nghieäp vôùi vieäc hôïp ñoàng caùc chuyeân gia coù hieåu bieát saâu veà chuyeân moân lónh vöïc caàn nghieân cöùu ñeå cuøng hôïp taùc nghieân cöùu , neân chaát löôïng keát quûa nghieân cöùu chöa cao. Nhieàu vaán ñeà ñaët ra veà kyõ thuaät vaø quaûn lyù, chuyeân moân nghieäp vuï, nhö söûa chöõa, baûo trì, nghieân cöùu thò tröôøng... chöa ñöôïc quan taâm trieån khai thöïc hieän, laø nhöõng vaán ñeà ñaët ra ñoái Böu ñieän Laâm ñoàng caàn quan taâm trong thôøi gian tôùi.
53
II.9. Coâng taùc taøi chính keá toaùn Trong nhöõng naêm 1990-1996, laø thôøi kyø phaùt trieån toaøn dieän cuûa Böu ñieän Laâm ñoàng ôû möùc cao, trong ñoù vai troø cuûa coâng taùc taøi chính goùp phaàn quan troïng. Nhôø coù chuû tröông taêng toác phaùt trieån cuûa toaøn ngaønh, neân ñaõ ñaåy nhanh vieäc huy ñoäng caùc nguoàn voán vaøo phaùt trieån. Toång voán ñaàu tö giai ñoaïn töø naêm
1992-1996 laø 197,8 tyû ñoàng. Vieäc ñaàu tö haøng naêm cao ñaõ laøm chuyeån bieán boä maët taøi chính leân moät ñieäu maïo môùi, haàu heát caùc chæ tieâu veà taøi chính cuoái kyø so vôùi ñaàu kyø taêng tröôûng moät caùch vöôït baäc.
Baûng 16: Moät soá chæ tieâu taøi chính thôøi kyø 1990 - 1995 cuûa Böu ñieän Laâm
0
Ñoàng (Ñôn vò tính: Trieäu ñoàng) Naêm -Taøi saûn löu ñoäng -Toång nôï ngaén haïn -taøi saûn döï tröõ -Toång soá nôï daøi haïn -Toång soá nôï daøi haïn vaø ngaén haïn -Doanh thu tieâu thuï -Voán coá ñònh - Doanh thu baùn haøng chuïi - Caùc khoaûn phaûi thu -Lôïi nhuaän sau thueá vaø tieàn laõi -Toång voán coá ñònh vaø löu ñoäng -Voán ñaàu tö haøng naêm
1990 604 225 120 304 529 1194 1544 625 484 428 1788
1991 421 127 130 956 1083 2110 1765 1632 291 1377 3341
1992 731 192 341 919 1111 4227 3279 3125 390 -647 3357 2500
1993 4939 38 2441 1606 1644 10625 5375 6258 2498 1283 10558 4600
1994 1995 10775 15855 0 5501 5884 3243 4553 3243 4553 21616 38656 56404 44006 17028 32396 5274 9971 2432 7482 72506 77611 66700 63000
Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng Caùc chæ soá taøi chính qua caùc naêm nhìn chung laønh maïnh, caùc khoaûn nôï vay ñeàu coù khaû naêng thanh toaùn kòp thôøi vaø thanh toaùn nhanh, doanh nghieäp haøng naêm laøm aên coù laõi vôùi tyû suaát lôïi nhuaän haøng naên cao. (Tröø naêm 1992 loã 647 trieäu ñoàng).
Tuy vaäy, soá voøng quay toaøn boä voán haøng naêm vaãn coøn thaáp, voán toàn ñoäng döôùi daïng vaät tö haøng hoùa, caùc khoaûn phaûi thu coøn quùa lôùn, kyø thu tieàn bình quaân vaãn coøn cao.
Baûng 22: Moät soá chæ soá taøi chính cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng thôøi kyø
1994 -
1990 2.68 2.15 0.30 0.77 0.67 1.29
1991 3.31 2.29 0.32 1.20 0.63 5.61
1992 1993 3.81 129.97 2.03 0.33 1.29 1.26 8.01
1995 - 65.74 - - 0.06 0.04 0.88 0.38 0.50 0.30 3.25 3.23
0.16 1.98 1.01 2.51
98.80 0.36 0.24
Naêm -Khaû naêng thanh toaùn hieän thôøi -khaû naêng thanh toùan nhanh -Chæ soá nôï treân toaøn boä voán -Soá voøng quay voán coá ñònh -Voøng quay toaøn boä voán -Soá voøng quay caùc khoaûn phaûi thu -Kyø thu tieàn bình quaân -Lôïi nhuaän bieân teá roøng -Doanh lôïi treân toaøn boä voán -Tyû leä taêng tröôûng veà doanh thu
31.79 0.65 0.41 1.77
42.40 -0.15 -0.19 2.00
86.36 0.12 0.12 2.51
26.55 0.11 0.03 2.03
46.89 0.19 0.10 1.79
1990-1996 (Ñôn vò tính: Laàn)
54
Nguoàn: Böu ñieän Laâm Ñoàng
Phaân loaïi Soá ñieåm quan
Töø vieäc phaân tích toaøn dieän tình hình phaùt trieån Böu ñieän Laâm Ñoàng trong
troïng
0.15 0.10 0.15 0.10 0.10 0.20 0.05
3 3 4 3 3 4 2
0.45 0.3 0.6 0.3 0.3 0.8 0.1
1- Ñoäi nguõ caùn boä ñöôïc ñaøo taïo cô baûn 2- Tinh thaàn laøm vieäc ñoäi nguõ lao ñoäng cao 3- Möùc ñoä ñaàu tö haøng naêm lôùn 4- Saûn phaåm dòch vuï mang tính ñoäc quyeàn 5- Doanh thu taêng tröôûng khaù 6- Lôïi nhuaän taêng ñeàu 7- Nguy cô baáp caäp veà kieán thöùc cuûa lao ñoäng 8- Tyû leä nôï cuûa khaùch haøng cao 9- Toå chöùc boä maùy coøn coù maët khieám khuyeát 10- Nguy cô laïc haäu veà coâng ngheä 11- Möùc ñoä nghieân cöùu thò tröôøng coøn haïn cheá 12- Coâng taùc nghieân cöùu phaùt trieån chöa maïnh
Toång coäng
0.05 0.03 0.03 0.02 0.02 1.00
2 2 2 2 2
0.1 0.06 0.06 0.04 0.04 3.15
thôøi kyø qua, hình thaønh Ma traän IFE nhö sau: Möùc ñoä quan yeáu toá beân trong troïng
Qua ma traän treân ta thaáy ñieåm soá quan troïng cuûa tình hình noäi boä Böu ñieän Laâm Ñoàng laø 3,15, lôùn hôn ñieåm soá trung bình laø 2,5. Nhö vaäy doanh nghieäp hoaït ñoäng cô baûn laø toát.
II.10. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUÛ YEÁU RUÙT RA TÖØ THÖÏC TRAÏNG
PHAÙT TRIEÅN BÖU ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG TRONG THÔØI KYØ QUA
Trong thôøi kyø neàn kinh teá ñaát nöôùc phaùt trieån theo cô cheá keá hoaïch taäp trung quan lieâu, bao caáp, Böu ñieän Laâm Ñoàng phaùt trieån raát chaäm, gaàn nhö “Giẫm chaân taïi choã”, cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cuûa maïng böu chính vaø maïng vieãn thoâng thieáu thoán vaø laïc haäu; trang thieát bò kyõ thuaät haàu nhö khoâng ñöôïc phaùt trieån theâm vaø khoâng ñöôïc ñoåi môùi; chaát löôïng saûn phaåm phuïc vuï thoâng tin lieân laïc thaáp; caùc loaïi hình dòch vuï haïn cheá, qui moâ vaø chaát löôïng kinh doanh dòch vuï thaáp.
55
Töø khi neàn kinh teá ñaát nöôùc chuyeån sang phaùt trieån theo cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù cuûa Nhaø nöôùc theo ñònh höôùng XHCN, ñaëc bieät töø naêm 1993 khi ngaønh Böu ñieän coù chuû tröông phaùt trieån taêng toác ñeán nay, Böu ñieän Laâm Ñoàng coù söï phaùt trieån vöôït baäc vaø toaøn dieän. Ñaõ ñaàu tö ñoåi môùi toaøn boä caùc maùy moùc, thieát bò maïng vieãn thoâng vaø maïng böu chính theo höôùng hieän ñaïi, soá hoùa, ña dòch vuï hoùa, chaát löôïng caùc loaïi dòch vuï caøng ñöôïc naâng cao vaø töøng böôùc ñöôïc chuaån hoùa phuø hôïp vôùi caùc thoâng leä vaø tieâu chuaån qui ñònh quoác teá; ñaëc bieät laø lónh vöïc vieãn thoâng. Caùc loaïi hình dòch vuï ngaøy caøng
ñöôïc môû roäng vaø ñöa vaøo söû duïng, qui moâ ñöôïc naâng leân nhanh choùng, ñaõ ñaùp öùng kòp thôøi veà dòch vuï thoâng tin lieân laïc; cô baûn ñaõ laøm troøn traùch nhieäm cuûa moät ngaønh kinh teá thuoäc cô sôû haï taàng, ñaõ taïo moâi tröôøng vaø ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc ngaønh kinh teá khaùc phaùt trieån. Ñoäi nguõ caùn boä coâng nhaân vieân phaàn lôùn ñaõ ñöôïc ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi, caäp nhaät, naém baét vaø aùp duïng ñöôïc kieán thöùc quaûn lyù vaø coâng ngheä hieän ñaïi vaøo coâng vieäc. Thò tröôøng dòch vuï böu chính vieãn thoâng ngaøy caøng ñöôïc môû roäng. Moâi tröôøng kinh doanh oån ñònh vaø thuaän lôïi. Nhôø ñoù doanh thu vaø lôïi nhuaän nhìn chung taêng nhanh qua caùc naêm, doanh nghieäp ñaõ ñoùng goùp vaøo ngaân saùch nhaø nöôùc ngaøy caøng lôùn, thu nhaäp, ñôøi soáng cuûa toaøn theå caùn boä coâng nhaân ñöôïc naâng cao.
Ñaát nöôùc vaø tænh Laâm Ñoàng ñang thöïc hieän coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, taïo ra ñoäng löïc thuùc ñaåy maïnh meõ vieäc taêng tröôûng kinh teá vôùi nhòp ñoä cao, laøm taêng möùc soáng cuûa nhaân daân, keùo theo taêng tieâu duøng xaõ hoäi, taêng thò tröôøng tieâu thuï; thuùc ñaåy vieäc ñoåi môùi vaø hoaøn thieän cô cheá quaûn lyù kinh teá moät caùch saâu saéc; hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá, vaên hoùa treân theá giôùi vaø khu vöïc, hôïp taùc, phaân coâng lao ñoäng quoác teá, ngaøy caøng saâu roäng, chaët cheõ. Ñaây laø nhöõng ñieàu kieän cô baûn taïo ra moâi tröôøng thuaän lôïi vaø thôøi cô ñeå taêng cöôøng hôïp taùc, lieân doanh lieân keát, thu huùt caùc nguoàn ñaàu tö vaøo phaùt trieån maïnh meõ Ngaønh Böu ñieän Laâm Ñoàng; ñoàng thôøi laø cô hoäi ñeå ñaåy nhanh toác ñoä phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa trang thieát bò, naâng cao chaát löôïng vaø ña daïng hoùa caùc loaïi hình dòch vuï, chaát löôïng quaûn lyù theo nhöõng chuaån möïc vaø thoâng leä quoác teá, ñaùp öùng phuïc vuï ngaøy caøng roäng raõi nhu caàu cuûa moïi taàng lôùp daân cö vôùi caùc loaïi hình dòch vuï ngaøy caøng phong phuù ña daïng coù chaát löôïng cao.
56
Beân caïnh ñoù cuõng ñaët ra cho Böu ñieän Laâm Ñoàng nhieàu vaán ñeà caàn giaûi quyeát. Ñoù laø, trang thieát bò maïng böu chính vaø vieãn thoâng tuy ñaõ ñöôïc hieän ñaïi hoùa theo höôùng soá hoùa, töï ñoäng hoùa, ña dòch vuï, nhöng nhìn chung dung löôïng coøn thaáp vaø coù nguy cô bò laïc haäu. Caùc chæ tieâu bình quaân ñaàu ngöôøi veà caùc loaïi dòch vuï so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc coøn thaáp. Qui moâ caùc dòch vuï môùi, ñöa vaøo khai thaùc coøn nhoû. Ñòa hình vaø keát caáu haï taàng, nhö ñieän, ñöôøng giao thoâng, nhaát laø ôû vuøng saâu vuøng yeáu keùm, traéc trôû. Thò tröôøng, tuy ngaøy caøng ñöôïc phaùt trieån, nhöng nhìn chung qui moâ coøn beù. Ñoäi nguõ caùn boä tuy ñaõ ñöôïc ñaøo taïo cô baûn, nhöng neáu khoâng ñöôïc thöôøng xuyeân caäp nhaät, ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi seõ khoâng theo kòp vaø laøm chuû ñöôïc kieán thöùc quaûn lyù vaø coâng ngheä môùi. Heä thoáng toå chöùc boä maùy vaø coâng taùc quaûn lyù kinh doanh dòch vuï, chöa ñöôïc ñöôïc hoaøn thieän.
CHÖÔNG 3
ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN NGAØNH BÖU ÑIEÄN TÆNH
LAÂM ÑOÀNG TÖØ NAY ÑEÁN NAÊM 2010
III. 1. CAÊN CÖÙ XAÙC ÑÒNH MUÏC TIEÂU, PHÖÔNG HÖÔÙNG
- Caên cöù vaøo quan ñieåm cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc veà coâng nghieäp hoùa vaø phaùt
trieån cô sôû haï taàng:
Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaïi bieåu Ñaûng toaøn quoác laàn thöù VIII ñaõ khaúng ñònh muïc tieâu phaùt trieån coâng nghieäp ôû nöôùc ta trong thôøi kyø tôùi laø phaùt trieån nhanh moät soá ngaønh coù lôïi theá, hình thaønh moät soá ngaønh muõi nhoïn trong caùc ngaønh coâng nghieäp ñieän töû vaø coâng nghieäp thoâng tin, dòch vuï tin hoïc... phaùt trieån coâng nghieäp noâng thoân vaø ven thò. Phaùt trieån keát caáu haï taàng mieàn nuùi, noâng thoân, tröôùc heát laø ñöôøng saù, coâng ngheä thoâng tin. Phaùt trieån maïng löôùi böu chính vieãn thoâng hieän ñaïi, ñoàng boä thoáng nhaát ñeàu khaép vaø ña daïng dòch vuï, ñaùp öùng toái ña nhu caàu phaùt trieån kinh teá vaø xaõ hoäi, an ninh quoác phoøng vôùi chaát löôïng cao giaù thaønh haï.
Tieáp theo, vaên kieän Hoäi nghò laàn thöù hai Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng khoùa VIII ñaõ chæ roõ khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä cuûa ñaát nöôùc ñeán naêm 2020 phaán ñaáu ñaït trình ñoä coâng ngheä tieân tieán trong khu vöïc ôû caùc ngaønh kinh teá troïng ñieåm nhö... coâng ngheä thoâng tin, böu chính vieãn thoâng... Veà coâng ngheä, laáy öùng duïng chuyeån giao coâng ngheä laø chính; taïo khaû naêng löïa choïn thích nghi, vaø laøm chuû caùc coâng ngheä nhaäp, ñi thaúng vaøo coâng ngheä tieân tieán nhaát, tröôùc heát laø nhöõng ngaønh, nhöõng lónh vöïc coù taùc ñoäng chi phoái neàn kinh teá quoác daân...
Vaên kieän ñaïi hoäi Ñaûng boä Tænh Laâm Ñoàng laàn thöù VI cuõng ñaõ chæ roõ tieáp tuïc phaùt huy naêng löïc saûn xuaát cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá, tích cöïc chuaån bò caùc tieàn ñeà cho böôùc phaùt trieån cao sau naêm 2000, chuû yeáu laø nguoàn löïc khoa hoïc vaø coâng ngheä, cô sôû haï taàng vaø hoaøn thieän theå cheá. Tieáp tuïc hoaøn thieän maïng löôùi thoâng tin böu ñieän ñeán caáp xaõ, môû roäng vaø ña daïng hoùa caùc dòch vuï böu chính vieãn thoâng.
- Caên cöù vaøo xu theá, phaùt trieån cuûa Ngaønh Böu ñieän Vieät Nam trong thôøi gian tôùi laø ñi thaúng vaøo coâng ngheä hieän ñaïi theo höôùng soá hoùa, töï ñoäng hoùa, ña dòch vuï hoùa.
57
- Caên cöù vaøo xu theá phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi cuûa tænh Laâm Ñoàng trong thôøi kyø tôùi; böùc tranh toång quaùt veà kinh teá xaõ hoäi töø nay cho ñeán naêm 2010 cuûa tænh Laâm Ñoàng laø söï taêng tröôûng cao veà kinh teá, daân soá, möùc soáng cuûa ngöôøi daân. Ñeán naêm 2010 daân soá tænh Laâm Ñoàng coù qui moâ treân 1 trieän ngöôøi, toác ñoä taêng
daân soá bình quan thôøi kyø 1995 -2000 laø 2,5 %, thôøi kyø 2001 ñeán 2010 laø 2%; GDP bình quaân ñaàu ngöôøi ñeán naêm 2010 ñaït 2700 USD, caùc nguoàn ñaàu tö cho thôøi kyø 2001 ñeán 2010 laø 21000 tyû ñoàng. Toác ñoâä taêng tröôûng kinh teá haøng naêm laø 13%, toác ñoä taêng GDP bình quaân ñaàu ngöôøi laø 10% naêm. Ñaây laø nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi höùa heïn moät thò tröôøng tieâu duøng caùc dòch vuï böu chính vieãn thoâng cuûa ngaønh böu ñieän tænh.
- Caên cöù vaøo vieäc phaân tích tình hình moâi tröôøng beân ngoaøi vaø noäi boä ngaønh böu ñieän (Ñaõ ñöôïc trình baøy kyõ ôû phaàn ñaùnh giaù hieän traïng, caùc ma traän yeáu toá beân ngoaøi EFE, ma traän caùc yeáu toá beân trong IFE) vaø caùc chieán löôïc maø caùc ma traän chieán löôïc TOWSvaø SPACE ñaõ xaùc ñònh.
- Caên cöù vaøo nhu caàu taêng leân veà dòch vuï böu chính vieãn thoâng. Xaõ hoäi caøng phaùt trieån thì nhu caàu veà böu chính vieãn thoâng ngaøy caøng taêng (Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc phaân tích kyõ ôû phaàn vai troø vò trí cuûa ngaønh Böu ñieän tænh Laâm Ñoàng).
- Caên cöù vaøo döï baùo moät soá chæ tieâu chuû yeáu veà phaùt trieån ngaønh böu chính
vieãn thoâng (Ñöôïc trình baøy kyõ ôû phaàn döï baùo).
III-2. QUAN ÑIEÅM VAØ MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN BÖU ÑIEÄN TÆNH
LAÂM ÑOÀNG ÑEÁN NAÊM 2010
III .2.1. Veà quan ñieåm: Thoâng tin lieân laïc laø moät ngaønh keát caáu haï taàng, gaén lieàn vôùi söï thuùc ñaåy vaø hieän ñaïi hoùa neàu kinh teá - xaõ hoäi, ñoàng thôøi laø moät ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa theá kyû 21- theá kyû vaên minh thoâng tin - tin hoïc, noù caøng ngaøy caøng coù vai troø to lôùn trong ñôøi soáng kinh teá - xaõ hoäi an ninh quoác phoøng, do ñoù caàn phaûi öu tieân phaùt trieån ñi tröôùc moät böôùc caû veà cô sôû vaät chaát laãn ñoäi nguõ lao ñoäng.
Vieäc phaùt trieån ngaønh böu chính vieãn thoâng phaûi ñi thaúng leân coâng ngheä hieän ñaïi, ñaây laø moät yeâu caàu coù tính khaùch quan xuaát phaùt töø ngaønh böu ñieän laø moät theå thoáng nhaát, qui trình thöïc hieän caùc saûn phaåm dòch vuï cuûa noù khoâng nhöõng trong phaïm vi quoác gia maø ngaøy caøng môû roäng treân qui moâ quoác teá, do quan heä vôùi nöôùc ngoaøi phaùt trieån roäng raõi; coù phaùt trieån coâng ngheä hieän ñaïi môùi coù ñieàu kieän ñeå hoäi nhaäp vaø hôïp taùc caùc saûn phaåm dòch vuï veà böu chính vieãn thoâng vôùi theá giôùi, töø ñoù taïo ñieàu kieän ñeå hoäi nhaäp trong vieäc phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi, khoa hoïc - kyõ thuaät cuûa tænh vôùi trong nöôùc vaø quoác teá. Ñaây laø vaán ñeà quan troïng khoâng theå thieáu ñöôïc trong neàn kinh teá thò tröôøng phaùt trieån theo höôùng môû vôùi beân ngoaøi.
Trong ñaàu tö phaùt trieån, caàn keát hôïp phöông chaâm ñaàu tö phaùt trieån caùc saûn phaåm dòch vuï coù hieäu quûa kinh teá cao, caùc dòch vuï môùi coù trieån voïng phaùt trieån, coù tính ñaïi chuùng, caùc ñòa baøn troïng yeáu, vöøa ñaûm baûo thoûa maõn nhöõng nhu caàu thieát yeáu veà thoâng tin lieân laïc cho moïi ngöôøi daân, cho caùc vuøng saâu vuøng xa, 58
ñaûm baûo an ninh quoác phoøng.
Ñeå ñaûm baûo ñaàu tö phaùt trieån maïnh, ñi tröôùc moät böôùc, caàn ñaåy maïnh vieäc
ña daïng hoùa ñaàu tö.
III.2.2. Moät soá muïc tieâu chuû yeáu Tieáp tuïc ñöa ngaønh böu ñieän Laâm ñoàng phaùt trieån coù toác ñoä cao trong caùc thôøi kyø töø nay ñeán naêm 2000 vaø töø naêm 2001 ñeán 2010. Theå hieän ôû caùc chæ tieâu chuû yeáu sau:
Doanh thu ñeán naêm 2000 ñaït töø 114 ñeán 129 tyû ñoàng; ñeán naêm 2010 ñaït töø 325 ñeán 342 tyû ñoàng; thôøi kyø 96-2000 bình quaân haøng naêm taêng 22% ñeán 26%, thôøi kyø 2001 - 2010 bình quaân taêng 10% ñeán 11%.
Lôïi nhuaän ñeán naêm 2000 ñaït töø 13 ñeán 15 tyû ñoàng, ñeán naêm 2010 ñaït töø 35 ñeán 41 tyû ñoàng, toác ñoä taêng bình quaân haøng naêm thôøi kyø 1996-2000 laø 13% ñeán 15%, thôøi kyø 2001 ñeán 2010 laø 10% ñeán 11%.
Ñieän thoaïi caùc loaïi ñeán naêm 2000 ñaït töø 54.000 ñeán 64.000 maùy, maät ñoä ñaït töø 6 ñeán 7 maùy treân 100 daân, ñeán naêm 2010 ñaït töø 138.000 ñeán 155.000 maùy, maät ñoä ñieän thoaïi ñaït töø 13 ñeán 14 maùy treân 100 daân.
Ñeán naêm 2010 taát caû caùc xaõ trong tænh ñeàu coù ñieän thoaïi. Ñeán naêm 2010 baùn kính phuïc vuï moãi böu cuïc bình quaân laø 5 km, moãi xaõ,
phöôøng coù ít nhaát 1 böu cuïc caáp 3.
III.3. XAÂY DÖÏNG MA TRAÄN TOWS CUÛA BÖU ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG,
THÔØI KYØ 1996-2010
TOWS trong tieáng Anh ñöôïc vieát taét cuûa caùc töø threat, opportunity, weaksses, stangthss (Coù nghóa laø nguy cô, cô hoäi, ñieåm maïnh, ñieåm yeáu). Ma traän naøy ñöôïc döïa treân cô sôû phaân tích caùc nguy cô, cô hoäi, ñieåm maïnh, ñieåm yeáu cuûa caùc yeáu toá quan troïng beân trong doanh nghieäp vaø beân ngoaøi Böu ñieän Laâm Ñoàng. Sau ñoù coù söï keát hôïp giöõa ñieåm maïnh beân trong vaø nhöõng cô hoäi beân ngoaøi hình thaønh neân chieán löôïc SO; keát hôïp nhöõng ñieåm maïnh beân trong vaø caùc moái nguy cô beân ngoaøi hình thaønh neân caùc chieán löôïc TS; keát hôïp caùc cô hoäi beân ngoaøi vaø nhöõng ñieåm yeáu beân trong hình thaønh neân caùc chieán löôïc WO; keát hôïp caùc nguy cô beân ngoaøi vaø nhöõng ñieåm yeáu beân trong hình thaønh neân chieán löôïc WT.
59
Caùc cô hoäi quan troïng beân ngoaøi ñoái vôùi Böu ñieän tænh Laâm Đoàng - O: - Thò tröôøng dòch vuï veà böu chính vieãn thoâng ñaày höùa heïn. - Möùc soáng cuûa daân cö coù chieàu höôùng taêng nhanh trong thôøi gian tôùi - Ñaàu tö nöôùc ngoaøi, trong vaø ngoaøi tænh vaøo Laâm Ñoàng ngaøy caøng maïnh - Nhaø nöôùc ngaøy caøng chuù yù ñaàu tö cho coâng taùc phaùt trieån cô sôû haï taàng - Thieát bò kyõ thuaät veà böu chính vieãn thoâng ngaøy caøng ña daïng vaø hieän ñaïi
- Nhaø nöôùc ngaøy caøng quan taâm hôn ñeán vieäc xaây döng vaø phaùt trieån kinh teá
xaõ hoäi vuøng nuùi vuøng saâu, vuøng xa.
- Moâi tröôøng chính trò vaø xaõ hoäi ngaøy caøng oån ñònh - Caùc chính saùch vaø luaät phaùp veà kinh teá ngaøy caøng ñöôïc hoaøn thieän - Caùc quan heä vaø hôïp taùc lieân doanh trong nöôùc vaø theá giôùi ngaøy caøng ñöôïc
taêng cöôøng vaø hoaøn thieän.
Caùc moái nguy cô chuû yeáu töø beân ngoaøi ñoái vôùi Böu ñieän Laâm Đoàng - T: - Tieán boä kyõ thuaät veà böu chính vieãn thoâng ngaøy caøng phaùt trieån, laøm cho chu kyø ñôøi soáng thieát bò böu chính vieãn thoâng ngaøy caøng ruùt ngaén laïi, nguy cô veà coâng ngheä doanh nghieäp ñang söû duïng bò laïc haäu ngaøy gia taêng. - Möùc soáng daân cö vuøng saâu vuøng xa thaáp, taêng chaäm. - Maät ñoä daân cö caùc vuøng noâng thoân, vuøng saâu, vuøng xa thöa thôùt, ñòa hình
phöùc taïp.
- Keát caáu haï taàng vuøng saâu vuøng xa yeáu keùm. Caùc ñieåm maïnh chuû yeáu trong noäi boä - S - Ñoäi nguõ caùn boä, coâng nhaân vieân ñaõ ñöôïc ñaøo taïo cô baûn, coù khaû naêng tieáp
nhaän coâng ngheä môùi.
- Tinh thaàn laøm vieäc cuûa caùn boä coâng nhaân vieân cao, coù kyû luaät toát. - Doanh thu taêng tröôûng haøng naêm cao. - Saûn phaåm dòch vuï böu chính vieãn thoâng mang tính chaát ñoäc quyeàn Nhöõng ñieåm yeáu chuû yeáu trong noä boä - W: - Ñoäi nguõ caùn boä coâng nhaân vieân tuy ñaõ ñöôïc trang bò nhöõng kieán thöùc cô baûn coù khaû naêng tieáp thu nhöõng coâng ngheä môùi, nhöng tình hình coâng ngheä luoân thay ñoåi, neán khoâng ñònh kyø ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi seõ khoâng tieáp thu vaø laøm chuû coâng ngheä môùi.
60
- Tyû leä nôï cuûa khaùch haøng cao. - Cô caáu toå chöùc boä maùy chöa phuø hôïp. Keát hôïp: - Keát hôïp OS 1. Töø caùc cô hôïi beân ngoaøi:nhö möùc soáng cuûa daân cö coù chieàu höôùng gia taêng, nhaø nöôùc ngaøy caøng coi troïng vieäc phaùt trieån cô sôû haï taàng, chuù yù vieäc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi mieàn nuùi; ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaø trong nöôùc vaøo tænh ngaøy caøng taêng; keát hôïp vôùi nhöõng thuaän lôïi trong noäi boä Böu ñieän Laâm Đoàng nhö ñoäi nguõ caùn boä ñaõ ñöôïc ñaøo taïo cô baûn, yù thöùc laøm chuû cao; doanh thu taêng tröôûng khaù, saûn phaåm dòch vuï mang tính ñoäc quyeàn... Ñoù laø nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi cô baûn töø beân ngoaøi cuõng nhö beân trong cho pheùp Böu ñieän tænh Laâm Ñoàng hình thaønh chieán löôïc phaùt trieån maïnh ngaønh böu ñieän tænh.
2. Töø cô hoäi beân ngoaøi, ñoù laø thieát bò vieãn thoâng ngaøy caøng ña daïng phong phuù, hieän ñaïi, keát hôïp vôùi ñieàu kieän thuaän lôïi beân trong laø ñoäi nguõ caùn boä coù kieán thöùc vaø khaû naêng tieáp thu, quaûn lyù coâng ngheä môùi, treân cô sôû ñoù hình thaønh chieán löôïc löïa choïn coâng ngheä hieän ñaïi.
3. Töø coâng ngheä hieän ñaïi, vaø thu nhaäp cuûa daân cö taêng leân vôùi möùc ñoä khaùc nhau, cho pheùp hình thaønh chieán löôïc phaân khuùc thò tröôøng saûn phaåm vôùi möùc giaù phuø hôïp vôùi thu nhaäp cuûa töøng ñoái töôïng.
- Keát hôïp TS 4. Nguy cô töø beân ngoaøi, khi söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc vaø coâng ngheä, nhaát laø lónh vöïc vieãn thoâng ngaøy caøng maïnh meõ, töø ñoù söï ñoåi môùi caùc thieát bò coâng ngheä ngaøy caøng dieãn ra nhanh hôn, voøng ñôøi caùc thieát bò coâng ngheä ngaøy caøng ngaén laïi, laøm taêng nguy cô veà hao moøn voâ hình; keát hôïp vôùi ñieåm maïnh cuûa doanh nghieäp laø toác ñoä taêng doanh thu ngaøy caøng nhanh, saûn phaåm dòch vuï mang tính ñoäc quyeàn cho pheùp naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh, thu hoài voán nhanh ñeå kòp thôøi ñoùn tröôùc söï thay ñoåi coâng ngheä môùi nhaèm thu hoài voán ñeå tieáp tuïc ñaàu tö trang bò maùy moùc thieát bò môùi hieän ñaïi töø ñoù hình thaønh chieán löôïc taäp trung naâng cao hieäu quûa saûn xuaát kinh doanh, ñaåy maïnh khaáu hao ñeå thu hoài voán nhanh.
5. Keát hôïp cuûa caùc haïn cheá cuûa yeáu toá beân ngoaøi nhö ñòa hình mieàn nuùi vuøng saâu vuøng xa ñi laïi traéc trôû, daân cö thöa thôùt, möùc soáng thaáp. Ñaây laø nhöõng haïn cheá cho vieäc phaùt trieån maïng löôùi böu chính vieãn thoâng ôû nhöõng vuøng saâu vuøng xa caàn phaûi ñöôïc keát hôïp vôùi caùc thuaän lôïi töø beân ngoaøi, nhö nhaø nöôùc ñang chuù yù phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi mieàn nuùi, vuøng saâu vuøng xa; naêng löïc taøi chính cuûa ngaønh böu ñieän maïnh, töø ñoù hình thaønh neân chieán löôïc Nhaø nöôùc cuøng vôùi ngaønh böu ñieän tænh ñaàu tö phaùt trieån maïng böu chính vieãn thoâng ôû vuøng saâu vuøng xa.
- Keát hôïp OW 6. Töø nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi ôû beân ngoaøi laø thieát bò maïng böu chính, vieãn thoâng ngaøy caøng ña daïng vaø hieän ñaïi cho pheùp ta keát hôïp vôùi caùc maët yeáu cuûa noäi boä laø ñoäi nguõ caùn boä tuy ñaõ ñöôïc ñaøo taïo cô baûn, nhöng seõ coù nguy cô baát caäp veà kieán thöùc khi coù coâng ngheä môùi ra ñôøi caàn ñöôïc ñoåi môùi trang bò laïi. Töø ñoù laø sô sôû ñeå hình thaønh chieán löôïc ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi.
7. Töø nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi veà möùc soáng cuûa caùc taàng lôùp daân cö coù chieàu höôùng taêng keát hôïp vôùi nguy cô caùc khoaûn nôï cuaû khaùch haøng hình thaønh chieán löôïc veà thu nôï.
61
- Keát hôïp TW
8. Möùc soáng cuûa daân cö vuøng noâng thoân, vuøng saâu vuøng xa thaáp, khaû naêng tieâu duøng caùc loaïi dòch vuï böu chính vieãn thoâng haïn cheá, ñòa hình khoù khaên khoù keát hôïp vôùi nguy cô nôï cuûa khaùch haøng hình thaønh neân chieán löôïc löïa choïn qui moâ, coâng ngheä, hình thöùc ñaàu tö caùc vuøng laõnh thoå vaø giaù caû thích hôïp.
Nhöõng ñieåm maïnh -S: Nhöõng ñieåm yeáu-W: - Ñoäi nguõ caùn boä ñaõ ñöôïc ñaøo taïo - Nguy cô baát caäp veà kieán - Tinh thaàn laøm vieäc cuûa caùn boä toát thöùc coäng ngheä môùi. - Doanh thu taêng tröôûng cao. - Tyû leä nôï khaùch haøng cao
Töø söï keát hôïp treân ta coù ma traän TOWS nhö sau:
-
- saûn phaåm dòch vuï mang tính ñoäc quyeàn. Caùc chieán löôïc OS. Caùc chieán löôïc WO. Caùc cô hoäi-O: 1- Chieán löôïc taêng cöôøng phaùt 6- Chieán löôïc taêng cöôøng ñaøo - Thò tröôøng dòch vuï böu chính vieãn trieån maïnh löôùi böu chính vieãn taïo vaø ñaøo taïo laïi. thoâng ñaåy höùa heïn. thoâng. - Thieát bò böu chính vieãn thoâng ña 2- Chieán löôïc löïa choïn coâng ngheä 7- Taêng cöôøng thu nôï daïng vaø hieän ñaïi. hieän ñaïi. - Möùc soáng cuûa daân cö coù chieàu höôùng 3- Chieán löôïc phaân khuùc thò tröôøng, gia taêng. ñònh giaù thích hôïp - Nhaø nöôùc ngaøy caøng chuù yù ñeán vieäc ñaàu tö xaây döïng caáu caáu haï taàng cô sôû - Nhaø nöôùc ngaøy caøng quan taâm ñeán vieäc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vuøng saâu,vuøng xa. - Caùc nhaø ñaàu tö beân ngoaøi ngaøy caøng chuù yù ñaàu tö vaøo Laâm ñoàng Caùc chieán löôïc ST Caùc chieán löôïc WT Caùc nguy cô -T: - Söï thay ñoåi coâng ngheä nhanh choùng. 4 - Chieán löôïc taêng toác ñoä khaáu hao 8- Löïa choïn qui moâ, hình thöùc - Möùc soáng cuaû daân cö vuøng saâu vuøng maùy moùc thieát bò thu hoài voán ñaàu tö caùc vuøng laõnh thoå vaø giaù xa thaáp. nhanh. thích hôïp. - Ñòa hình mieàn nuùi phuùc taïp 5- Nhaø nuôùc cuøng doanh nghieäp - Keát caáu haï taàng vuøng saâu xa thaáp phaùt trieån maïng böu chính vieãn keùm thoâng vuøng saâu vuøng xa.
III.4. XAÂY DÖÏNG MA TRAÄN VÒ TRÍ CHIEÁN LÖÔÏC SPACE CUÛA
BÖU ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG THÔØI KYØ TÖØ NAY ÑEÁN NAÊM 2010
Cuõng nhö ma traän TOWS ma traän SPACE laø coâng cuï keát hôïp cuûa giai ñoaïn hình thaønh chieán löôïc. Noù giuùp ta nhaän dieän ñuùng hình aûnh söùc maïnh cuûa Böu ñieän Laâm Đoàng.
62
Töø söï phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi vaø noäi boä Böu ñieän Laâm Đoàng caùc naêm qua coù tính ñeán dieãn bieán cuûa nhöõng yeáu toá naøy trong thôøi kyø döï baùo, ta coù
Ñieåm soá Vò trí chieán löôïc beân ngoaøi
Ñieåm soá
Söï oån ñònh cuûa moâi tröôøng(ES)
4 Söï thay ñoåi coâng ngheä 3 Tyû leä laïm phaùt 4 Söï bieán ñoåi cuûa nhu caàu 4 AÙp löïc caïnh tranh 4 Khoù khaên veà ñòa hình
3.8 Ñieåm trung bình veà moâi tröôøng
-3 -2 -1 -1 -4 -2.2
Söùc maïnh cuûa ngaønh(IS) -1 Möùc taêng tröôûng tieàm naêng -1 Möùc lôïi nhuaän tieàm naêng -1 Söï oån ñònh veà taøi chính -2 Qui moâ voán -1 Söû duïng nguoàn löïc
4 4 4 4 4
-1.2 Ñieåm trung bình söùc maïnh
4
ngaønh
Vò trí chieàn löôïc beân trong Söùc maïnh taøi chính(FS) Doanh lôïi ñaàu tö Ñoøn caân nôï Khaû naêng thanh toaùn Voán luaân chuyeån Taêng tröôûng veà doanh thu Ñieåm trung bình veà söùc maïnh taøi chính Lôïi theá caïnh tranh(CA) Saûn phaåm ñoäc quyeàn Chu kyø soáng saûn phaåm Loøng trung thaønh cuûa khaùch haøng Söï kieåm soaùt ñoái vôùi nhaø cung caáp Tinh thaàn laøm vieäc cuûa ngöôøi lao ñoäng Ñieåm trung bình veà lôïi theá caïnh tranh Ñieåm truïc X
2.8
1.6 Ñieåm truïc Y Töø keát cuûa cuûa baûng treân ñaùnh giaù ñieåm soá trung bình cuûa FS laø 3,8; cuûa IS laø 4; cuûa ES laø -2,2 vaø cuûa CA laø -1,2, ta coù keát quûa ñieåm soá treân truïc X laø 1,6 vaø treân truïc Y laø2,8. Treân cô sôû cuûa caùc ñieåm soá cuûa truïc X vaø Y ta coù hình aûnh ma traän chieán löôïc SPACE cuûa Böu ñieän Laâm ñoàng nhö sau:
CA
Y 6 FS 5 4 3 2 1 0
IS
2
-6 -5 -4
-3 -2 -1 -1 1 ES
-2 -3 -4 -5 -6
3
4 5 6 X
63
baûng ñaùnh giaù ñieåm soá caùc truïc cuûa ma traän SPACE nhö sau:
Töø hình aûnh ma traän chieán löôïc treân ta thaáy vectô coù höôùng naèm ôû goùc phaàn tö taán coâng, ñaây laø vò trí toát nhaát, töø vò trí naøy Böu ñieän Laâm Ñoàng coù theå phaùt huy nhöõng ñieåm maïnh beân trong, taän duïng nhöõng cô hoäi beân ngoaøi, vöôït qua nhöõng ñieåm yeáu beân trong, traùnh khoûi nhöõng moái ñe doïa beân ngoaøi ñeå ñaåy maïnh vieäc phaùt trieån Böu ñieän Laâm Ñoàng theo höôùng cuûng coâù phaùt trieån môû roäng thò tröôøng hieän coù, thaêm doø vaø xaâm nhaäp thò tröôøng môùi, ñöa caùc loaïi hình dòch vuï môùi vaøo khai thaùc, keát hôïp veà phía sau, phía tröôùc, theo chieàu ngang, ña daïng hoùa lieân keát, lieân doanh...
III.5. DÖÏ BAÙO MOÄT SOÁ CHÆ TIEÂU CHUÛ YEÁU TÖØ NAY ÑEÁN 2010 - Maùy ñieän thoaïi caùc loaïi: Trong ngaønh Böu ñieän lónh vöïc vieãn thoâng chieám tyû troïng raát lôùn veà doanh soá, lôïi nhuaän, möùc ñoä ñaàu tö. Tyû troïng cuûa lónh vöïc vieãn thoâng haøng naêm chieám treân 90% veà doanh soá, vaø lôïi nhuaän... Trong lónh vöïc vieãn thoâng thì ñieän thoaïi laø moät chæ tieâu quan troïng nhaát. Doanh soá, lôïi nhuaän cuûa ñieän thoaïi haøng naêm chieám treân 90%. Vì vaäy coù theå noùi chæ tieâu veà phaùt trieån maùy ñieän thoaïi laø moät chæ tieâu quan troïng nhaát. Vieäc döï baùo maùy ñieän thoaïi laø moät döï baùo quan troïng, töø ñaây cuõng coù theå tính suy ra caùc döï baùo khaùc. Sau ñaây, laø döï baùo chæ tieâu maùy ñieän thoaïi theo moät soá phöông phaùp thöôøng duøng:
a. Baèng phöông phaùp ngoaïi suy xu theá
1995 14194
1993 4432
1994 8514
1991 1850
1996 20573
Ta coù chuoãi thôøi gian veà soá maùy ñieän thoaïi qua caùc naêm nhö sau: 1992 Naêm 2420 Soá maùy ñieän thoaïi
a1. Choïn haøm döï baùo
64
-Baèng phöông phaùp ñoà thò:
1991 1850 7.52
1994 8514 4082 2070 628 9.05 0.65
1993 4432 2012 1442 8.40 0.61
1992 2420 570 7.79 0.27
1995 14194 5680 1598 -472 9.56 0.51
1996 20573 6379 699 -899 9.93 0.37
1lny Töø baûng treân ta thaáy 1 coù xu theá bieán ñoäng taêng daàn. Xeùt 2 vaø 3 coù xu
Ta thaáy ñoà thò, ñöôøng cong coù daïng ña thöùc, muõ. - Baèng phöông phaùp sai phaân: Naêm Y 1 2 3 y=lny
1995 14194 1.67
1996 20573 1.45
1991 1850
1993 4432 1.83
höôùng giaûm daàn
Xeùt haøm Y=lnY coù 1lnY bieán ñoäng töông ñoái ñeàu. - Baèng phöông phaùp nhòp ñoä phaùt trieån. 1994 1992 Naêm 8514 2420 Y Vt 1.92 1.31 Töø baûng treân ta thaáy vt coù nhòp ñoä phaùt trieån töông ñoái chaäm daàn. Döïa vaøo caùc phöông phaùp phaân tích baèng ñoà thò, sai phaân vaø nhòp ñoä phaùt
trieån treân ta ñöa caùc haøm soá:
Yt = ao.ea1.t Yt = ao +a1t Yt = ao + a1t +a2t2 Yt = K/(1 +e ao-a1t ) vaøo döï baùo.
a2. Xaùc ñònh heä soá hoài qui cuûa haøm ñöa vaøo döï baùo
Ñoái haøm Yt = ao +a1t , ñeå tìm heä soá hoài qui ta giaûi heä phöông trình chuaån
65
sau:
Ñeå giaûi heä phöông trình nayø ta laäp baûng tính caùc giaù trò cuûa y, t, t 2, y.t nhö
sau:
Y 1850 2420 4432 8516 14194 20573 51985
T 1 2 3 4 5 6 21
t2 1 4 9 16 25 36 91
y.t 1850 4840 13296 34064 70970 123438 248458
Thay caùc giaù trò cuûa baûng treân vaøo heä phöông trình chuaån ta coù:
Naêm 1991 1992 1993 1994 1995 1996 Toång coäng
giaûi heä phöông trình naøy ta tìm ñöôïc caùc heä soá hoài qui: ao = - 4637; a1=3801. Vaø ta coù haøm ñöa vaøo döï baùo sau: Yt1 = - 4637 + 3801 t Ñeå tìm heä soá hoài qui ñoái vôùi haøm Yt = ao+a1.t+a2.t2, ta giaûi heä thoáng
phöông trình chuaån sau:
Ñeå giaûi heä phöông trình chuaån treân ta laäp baûng tính caùc giaù trò y, y.t, t,
N
Y
y.t
T
t2
t3
t4
y.t2
1991 1992 1993 1994 1995 1996
1 1850 1850 2 2420 4840 3 4432 13296 4 8516 34064 70970 5 14194 6 20573 123438 51985 248458
1 2 3 4 5 6 21
1850 1 9680 16 39888 81 136256 256 354850 625 1296 740628 2275 1283152
1 8 27 64 125 216 441
1 4 9 16 25 36 91
Toång coäng
66
t2,t3, t4, y.t2 nhö sau: Naêm
Thay keát quaû cuûa baûng treân vaøo heä thoáng phöông trình ta coù:
Giaûi heä phöông trình naøy ta ñöôïc: ao= 2510 a1= -1561 a2= 766 Vaäy ta coù haøm soá ñöa vaøo döï baùo laø: Yt2 = 2510 - 1561t + 766t2 Ñoái vôùi haøm yt = ao.e a1.t ta laáy ln 2 veá, ta coù lnyt = lnao + a1t, ñaët lnyt=Y ;
t
Y
Naêm
Y. t
1991 1992 1993 1994 1995 1996
lnao=Ao, haøm soá naøy seõ ñöôïc vieát laïi thaønh Y = Ao + a1t , vaø ta coù heä phöông trình chuaån sau:
Y=lnyt 7.52 7.79 8.40 9.05 9.56 9.93 52.25
1850 2420 4432 8516 14194 20573
1 2 3 4 5 6 21
7.52 15.58 25.19 36.20 47.80 59.59 191.89
Thay keát quaû vaøo heä phöông trình treân ta coù:
Ñeå giaûi heä phöông trình treân ta laäp baûng sau: t2 1 4 9 16 25 36 91
67
Giaûi heä phöông trình naøy ta tính ñöôïc: Ao = 6,888; ta coù Ao = lnao ao = e Ao = 980 ; a1=0,52. Ta coù haøm soá döï baùo laø:
Yt3 = 980 e 0,52t
Vieäc tính heä soá hoài qui cuûa ñoái vôùi haøm soá: Yt = K/(1 +e ao-a1 t ) (1),
ta choïn 3 ñieåm naèm treân ñöôøng coâng lyù thuyeát. Ñeå ñôn giaûn ta choïn (y1,0), (y2,t2), ( y3,t3) caùch ñeàu nhau.
(y1+y3) - 2.y1.y2.y3)/(
- y1.y3) ) (Trong ñoù K = ( Töø (1) 1 +e ao-a1 t = K/Yt e ao-a1 t = K/Yt -1. Laáy ln 2 veá ta coù: ao-a1t = ln(K/Yt -1). Do coù 3 ñieåm choïn ta coù heä thoáng 3 phöông trình sau:
Giaûi heä thoáng phöông trình treân baèng vieäc thay caùc soá lieäu: y1 = 2.420; y2 =
(y1+y3)-2.y1.y2.y3)/( - y1.y3) =
8.516; y3 = 20.573, ta tính ñöôïc K = ( vaøo (2) ta tính: 36.074. Thay K vaø
yt2
yt1
(y-yt4)2
(y-yt3)
yt4
2 40804 124609 53824
(y-yt1)2 -836 7214596 1850 297025 2965 2420 4432 6766 5447556 8516 10567 4206601
ao = ln((36.074-2420)/2420) = 2,6324. Thay ao vaøo (3) ta coù at = 2,6324 - ln((36.074 -8516)/8516) = 1,458. Vaäy ta coù: Yt4 = 36074/(1+e2,6324 -1,458 t ) a3. Noäi suy chuoãi thôøi gian vaø tính sai soá -Tính sai soá tuyeät ñoái baèng coâng thöùc:
1715 2452 4721 8522
1648 2773 4664 7844
1577536 594 16 2416 8516 16679056 451584 20312 139145616 30276 13855 114921 13194 1000000 30695 272283001 21609 22193 2624400 34660 198443569 51985 51999 22975270 51985 239336 52316 4295221 97193 628128794
Naêm N Y 1991 1 1992 2 1993 3 1994 4 1995 5 14194 14368 1996 6 20573 18169 5779216 20720 Toång
68
Ñeå tính caùc sai soá tuyeät ñoái ta laäp baûng sau: (y-yt2)2 yt3 18225 1024 83521 36
S1= 2397 S3= 1036
Theo baûng treân ta tính caùc S1, S2, S3 vaø S4 ñöôïc keát quaû sau: S2= 245 S4= 12531
-Tính sai soá töông ñoái, ta coù coâng thöùc tính: s = 1nS/y, töø coâng thöùc naøy
ta tính ñöôïc s1, s2, s3 vaø s4 nhö sau:
s1= s2= 0.2767 0.0282 s3= 0.1196 s4= 1.4463
Töø keát quaû cuûa caùc sai soá tuyeät ñoái vaø töông ñoái treân ta thaáy yt2 laø haøm soá coù sai soá tuyeät ñoái laø S2 = 245 vaø sai soá töông ñoái laø s2 = 0,0282 = 2,82% laø sai soá nhoû nhaát, trong caùc haøm ñöa vaøo döï baùo, vaø ñaûm baûo sai soá töông ñoái ñuû nhoû ñeå döï baùo.
Vì vaäy ta choïn haøm soá:
Yt2=2510 - 1561t + 766t2
laøm haøm döï baùo. a4. Xaùc ñònh giaù trò döï baùo - Döï baùo ñieåm cho naêm 2000 vaø 2010: Thay giaù trò cuûa t töông öùng vôùi naêm 2000 vaø 2010 vaøo haøm Yt2 = 2510 - 1561t + 766t2 ta tính ñöôïc soá löôïng maùy ñieän thoaïi vaøo naêm 2000 vaø naêm 2010 keát quaû nhö sau:
Soá maùy ñieän thoaïi naêm 2000 laø: 63.500 Soá maùy ñieän thoaïi naêm 2010 laø: 277.690 - Döï baùo khoaûng
Ta coù coâng thöùc döï baùo cho daïng ña thöùc nhö sau:
= (l) tS(l)
Trong ñoù, (l) laø döï baùo ñieåm taïi thôøi ñieåm t = l, t laø giaù trò cuûa baûng
Student vôùi xaùc suaát tin caäy (1 - ) cho tröôùc vaø baäc töï do laø n - 2.
69
S(l) laø sai soá döï baùo.
laø veùc tô haøng cuûa caùc giaù trò t luõy thöøa taïi thôøi ñieåm döï baùo. = )
laø ma traän nghòch ñaûo cuûa heä phöông trình chuaån.
.
t4
n 1 2 3 4 5 6
t -5 -3 -1 1 3 5 0
t2 25 9 1 1 9 25 70
t3 -125 -27 -1 1 27 125 0
625 81 1 1 81 625 1414
Thay giaù trò cuûa baûng treân vaøo (*) ta coù :
laø chuyeån vò cuûa Tính T ta coù baûng sau:
70
Töø ñònh thöùc T ta tính ma traän phuø hôïp sau:
Tra baûng Student vôùi xaùc suaát ñoä tin caäy 95%, baäc töï do 4 ta coù t = 2,134.
Vaäy ta coù:
t.S10 = 2,135 x 971 = 2.074.
Vôùi xaùc suaát ñoâï tin caäy laø 99% baäc töï do laø 4 ta coù t =3,745. Töø ñoù
Naêm (l) S(l) xaùc suaát tin caäy 95% Xaùc suaát tin caäy 99%
tS(l)
tS(l)
2074 61424 – 65574
3640 59860 - 67140
2000 63500 971 Döï baùo khoaûng cho naêm 2010: Töông töï, ta tính :
ta coù t.S10 = 3,135 x 971 = 3640. Ta coù baûng döï baùo khoaûng nhö sau:
Tính S(l), ñeán naêm 2010 ta coù l = 20, vaäy T20 = (1, 20, 400);
t4
n 1 2 3 4 5 6
t -5 -3 -1 1 3 5 0
t2 25 9 1 1 9 25 70
t3 -125 -27 -1 1 27 125 0
625 81 1 1 81 625 1414
Thay giaù trò cuûa baûng treân vaøo (*) ta coù:
71
Tính T ta coù baûng ñaõ tính ôû phaàn treân, ñoù laø:
T =6x70x1414 - 70x70x70 = 250.880 Töø ñònh thöùc T ta ñaõ tính ñöôïc ma traän phuø hôïp baèng:
Vaø ñaõ tính ñöôïc ma traän nghòch ñaûo baèng:
Töø ñoù ta tính:
Tra baûng Student vôùi xaùc suaát ñoä tin caäy 95%, baäc töï do 4 ta coù t = 2,134.
Vaäy ta coù
t.S20 = 2,135 x 3893 = 8312.
Vôùi xaùc suaát ñoâï tin caäy laø 99% baäc töï do laø 4 ta coù t =3,745. Töø ñoù
Xaùc suaát tin caäy 99%
Naêm (l) S(l) xaùc suaát tin caäy 95%
tS(l)
tS(l)
2010 277.690 3893 8312 269.378 - 286.002 12.205 265.483 - 289.895
72
ta coù t.S20 = 3,135 x 3893 = 12205. Ta coù baûng döï baùo khoaûng nhö sau:
Vaø ta coù baûng döï baùo khoaûng veà caùc loaïi maùy ñieän thoaïi cho naêm 2000
Xaùc suaát tin caäy 99%
Naêm (l) S(l) xaùc suaát tin caäy 95%
tS(l)
tS(l)
971 2.074 61.424 - 65.574
3.640 59.860 - 67.140 2000 63.500 2010 277.690 3.893 8.312 269.378 - 286.002 12.205 265.483 - 289.895
vaø naêm 2010 nhö sau:
b. Baèng phöông phaùp chuyeân gia (delphi): Qua toång hôïp phieáu hoûi yù kieán cuûa caùc nhaø chuyeân moân veà lónh vöïc böu chính - vieãn thoâng trong vaø ngoaøi ngaønh böu ñieän tænh ñeán naêm 2000 soá maùy ñieän thoaïi caùc loaïi ôû tænh Laâm ñoàng vaøo khoaûng töø 55 ngaøn ñeán 65 ngaøn maùy; ñeán naêm 2010 vaøo khoaûng töø 120 ngaøn ñeán 130 ngaøn maùy.
c. Phöông phaùp kinh nghieäm, tröïc caûm coù tính ñeán caùc moái quan heä giöõa soá löôïng ñieän thoaïi, toác ñoä phaùt trieån qua töøng thôøi kyø, voán ñaàu tö, khaû naêng thò tröôøng, qui moâ daân soá, thu nhaäp cuûa daân cö, giaù cöôùc thueâ bao, möùc ñoä öu chuoäng ñieän thoaïi thì soá löôïng maùy ñieän thoaïi caùc loaïi ôû tænh Laâm Ñoàng ñeán naêm 2000 vaøo khoaûng töø 50 ngaøn ñeán 55 ngaøn, ñeán naêm 2010õ laø töø 130 ngaøn ñeán 160 ngaøn maùy.
* Nhaän xeùt caùc keát quaû döï baùo cuûa caùc phöông phaùp: - Veà phöông phaùp ngoaïi suy xu theá ñaây laø phöông phaùp döï baùo khoa hoïc mang tính khaùch quan cao, moái quan heä giöõa caùc yeáu toá ñöa vaøo döï baùo chaët cheõ, nhöng haïn cheá laø chæ döïa treân moái quan heä cuûa quaù khöù cuûa 2 yeáu toá: chuoãi thôøi gian (Khoâng daøi laém) vaø soá löôïng maùy ñieän thoaïi, trong khi ñoù soá löôïng maùy ñieän thoaïi coøn phuï thuoäc vaøo raát nhieàn yeáu toá khaùc trong töông lai nhöng khoâng ñöôïc tính ñeán. Neáu chæ tính ñeán 2 yeáu toá laø chuoãi thôøi gian vaø soá maùy ñieän, thì coù ñoä tin caäy vaø ñoä chính xaùc cao, nhöng neáu tính ñeán caùc moái lieân heä khaùc nöõa thì bieán coá khaû naêng xaûy ra ôû möùc ñoä khoâng cao.
- Veà phöông phaùp tröng caàu yù kieán cuûa caùc nhaø chuyeân moân, ñaây laø phöông phaùp coù theå taäp hôïp ñöôïc nhieàu yù kieán coù chuyeân noâm vaø kinh nghieäm cao, vì nhieàu ngöôøi tham gia neân traùnh bôùt ñöôïc caùc sai laàm chuû quan, vì vaäy khaû naêng bieán coá xaûy xa cao.
73
- Phöông phaùp kinh nghieäm coù tính ñeán nhieàu moái quan heä trong vieäc phaùt trieån soá löôïng ñieän thoaïi, ñaây laø phöông phaùp phuï thuoäc vaøo kieán thöùc chuyeân moân vaø kinh nghieäm döï baùo cuûa ngöôøi laøm döï baùo. Phöông phaùp naøy veà caùch thöùc thì gioáng vôùi phöông phaùp chuyeân gia, nhöng khaùc laø phöông phaùp chuyeân gia coù nhieàu ngöôøi tham gia, coøn phöông phaùp naøy chæ coù moät ngöôøi neân noù mang tính chuû quan nhieàu hôn, vaø bieán coá coù theå xaûy ra thöôøng
thaáp hôn phöông phaùp tröng caàu yù kieán cuûa nhieàu chuyeân gia.
* Ñaùnh giaù taàm quan troïng vaø cho ñieåm moãi phöông phaùp phaûi thoûa hai ñieàu kieän: toång möùc ñoä quan troïng cuûa caùc phöông phaùp baèng 1; moãi phöông phaùp coù möùc ñoä quan troïng lôùn hôn hoaëc baèng khoâng, nhoû hôn hoaëc baèng 1. Döïa vaøo ñieàu kieän vaø caùc phaân tích treân coù theå ñaùnh giaù taàm quan trong caùc phöông phaùp nhö sau: Phöông phaùp chuyeân gia coù möùc ñoä quan troïng laø 0,6; phöông phaùp kinh nghieäm coù soá ñieåm möùc ñoä quan troïng laø 0,3, phöông phaùp ngoaïi suy xu theá coù soá ñieåm möùc ñoä quan trong laø 0,1.
Ta coù baûng keát quaû döï baùo soá löôïng maùy ñieän thoaïi qua caùc thôøi nhö
möùc ñoä
Tích soá keát quûa döï baùo vaø heä soá quan troïng.
Phöông phaùp döï baùo
Caän treân
Keát quûa döï baùo laàn ñaàu Naêm 2000 Caän döôùi
Naêm 2010 Caän döôùi Caän treân
quan Naêm 2000 troïng Caän döôùi Caän treân
Naêm 2010 Caän döôùi
Caän treân
6000
67000 65000 55000
60000 55000 50000
265000 290000 120000 130000 130000 160000
0.1 0.6 0.3
6700 33000 39000 15000 16500
26500 29000 72000 78000 39000 48000
62333
55000
171667 193333
1
54000 62200 137500 155000
Phöông phaùp ngoaïi suy Phöông phaùp chuyeân gia Phöông phaùp kinh nghieäm Phöông aùn tính dung hoøa
sau (Ñôn vò tính: Caùi):
- Phöông aùn dung hoøa goàm 2 loaïi: Khoâng tính ñeán yeáu toá quan troïng vaø coù tính ñeán yeáu toá quan troïng. Phöông aùn khoâng tính ñeán yeáu toá quan troïng ñöôïc tính baèng caùch coäng 3 phöông phaùp laïi roài chia bình quaân. Phöông aùn coù tính ñeán yeáu toá quan troïng ñöôïc tính baèng caùch laáy keát quaû moãi phöông phaùp nhaân vôùi soá ñieåm quan troïng cuûa moãi phöông phaùp, sau ñoù coäng tích soá tính ñöôïc vaø chia cho toång soá ñieåm quan troïng.
Ta choïn phöông aùn dung hoøa coù tính ñeán yeáu toá quan troïng laøm phöông aùn cuoái cuøng ñeå döï baùo soá maùy ñieän thoaïi, nhö soá maùy ñieän thoaïi caùc loaïi ñeán naêm 2000 trong khoaûng töø 54 ngaøn ñeán 62 ngaøn maùy, ñeán naêm 2010 vaøo khoaûng 138 ngaøn ñeán 155 ngaøn maùy.
- Keát cuûa döï baùo caùc chæ tieâu quan troïng cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng töø
nay ñeán naêm 2010
Cuõng theo phöông phaùp döï baùo töông töï ta coù keát quaû döï baùo cuûa caùc
74
chæ tieâu quan troïng cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng nhö sau
Baûng 23: Döï baùo moät soá chæ tieâu chuû yeáu cuûa cuûa ngaønh Böu ñieän
Keát quûa döï baùo
Laâm ñoàng, töø nay ñeán naêm 2010
Chæ tieâu
Phöông phaùp chuyeân gia Phöông phaùp kinh nghieäm Phöông aùn tính theo heä soá quan troïng cuûa caùc phöông phaùp (Phöông aùn choïn)
Phöông phaùp ngoaïi suy naêm2000 Naêm 2010
naêm2000
Naêm 2010
Naêm 2010 Naêm 2000 Naêm 2010
tính
Naêm 2000
Caän Caän Caän Caän Caän Caän Caän Caän Caän Caän Caän Caän Caän
treân döôùi treân döôùi
treân döôùi treân döôùi
treân
döôùi treân döôùi
treân
Caän Caän Caän döôùi treân döôùi
Tyû ñoàng Tyû ñoàng
8
15
15
5
6
9
7
8
11
6
Tyû ñoàng
1- Toång doanh thu - Böu chính - Vieãn thoâng
150 180 9 143 171
490 510 100 110 290 9 475 495 95 105 281
310 130 150 341 10 301 124 143 331
350 114 129 6 340 108 123
325 10 316
342 10 332
Tyû ñoàng
17
54
61 11 13
37 14
13
15
36
32
18
38
42
60
41 3975 4350 660 780 1560 1690 550 605 1950 2400 627 723 1919 2169 86 100 4000 4233 1000 1200 100 120 4000 4100 65
70 5000 5510
2- Lôïi nhuaän 22 3- Saûn löôïng ñieän thoaïi 10 trieäuphuùt 660 737 4- Saûn löôïng truyeàn soá 65 álieäu
Ngaøn trang
5- Böu phaåm thöôøng Ngaøn kg
24 25
42
45 20 21
29
30 25
26
43
44
22
23
35
36
60
6- Böu phaåm ghi soá Ngaøn caùi
61
82
83 55 56
70
72 61
62
80
81
57
58
74
76
Ngaøn caùi
10
7- Böu kieän
11
61
62
7
8
23
9
8
26
27
60 7 35
25 90
24 80
Ngaønmaùy Traêm maùy Caùi Ngöôøi
138 29 95 839
155 33 108 876
67 8 40 700 710 95
90
265 290 55 65 120 5 19 6 40 50 100 800 810 720 730 850 115 105
95 100
110
24 9 10 20 130 50 55 130 8 50 10 20 90 110 40 45 900 710 730 830 120 120 90
95
21 160 54 62 60 6 7 48 40 110 850 715 728 125
Ngöôøi
93
98
116
121
8- Maùy ñieän thoaïi -Di ñoäng 9- Soá böu cuïc 10- Soá lao ñoäng - Ñaïi hoïc - Treân ñaïi hoïc
4
4
15
20
4
4
12
14
4
4
16
18
4
4
14
16
Ngöôøi
Ñôn Vò
III.6. ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN BÖU ÑIEÄN LAÂM ÑOÀNG TÖØ
NAYÑEÁN NAÊM 2010
III.6.1. Yeâu caàu ñònh höôùng phaùt trieån Treân cô sôû phaân tích ñaùnh giaù toång quan thöïc traïng tình hình phaùt trieån ngaønh Böu ñieän Vieät nam, coù lieân heä ñeán tình hình phaùt trieån ngaønh Böu ñieän cuûa moät soá nöôùc; tình hình phaùt trieån Böu ñieän tænh trong thôøi gian qua; caùc quan ñieåm, muïc tieâu, caùc ma traän chieán löôïc TOWS, SPACE vaø döï baùo ñaõ ñöôïc trình baøy ôû treân, ñònh höôùng ñeà caäp nhöõng vaán ñeà lôùn coù taàm khaùi quaùt veà lónh vöïc böu chính vieãn thoâng mang tính chieán löôïc töø nay cho ñeán naêm 2010. Vieäc xaùc ñònh höôùng phaùt trieån caàn phaûi ñaùp öùng caùc yeâu caàu
75
sau:
1. Ñònh höôùng phaùt trieån Böu ñieän Laâm Ñoàng phaûi xuaát phaùt töø nhu caàu neàn kinh teá - xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc, cuûa tænh Laâm Ñoàng coù tính ñeán vai troø vaø vò trí cuûa ngaønh böu chính vieãn thoâng trong vieäc taïo nhöõng cô sôû haï taàng cho vieäc hôïp taùc, trao ñoåi kinh teá- khoa hoïc, kyõ thuaät, vaên hoùa vôùi nöôùc ngoaøi, treân cô sôû ñoù khai thaùc toái ña caùc nguoàn löïc töø trung öông, ñòa phöông, töø trong vaø ngoaøi ngaønh, trong vaø ngoaøi nöôùc, töø caùc thaønh phaàn kinh teá vaø toaøn xaõ hoäi goùp söùc vaøo vieäc phaùt trieån ngaønh. Coù xuaát phaùt töø nhu caàu cuûa neàn kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc môùi coù caùch nhìn ñònh höôùng ñuùng ñaén, ñaët ñuùng taàm vaø ñuùng vò trí cuûa noù trong toång theå neàn kinh teá. Vieäc ñaët ñuùng taàm, ñuùng vò trí cuûa noù coù taùc duïng traùch ñöôïc hai khuynh höôùng taû vaø höõu khuynh, hoaëc laø nghieâng veà taäp trung ñaàu tö quaù möùc caàn thieát cho ngaønh naøy, töø ñoù khoâng coù ñieàu kieän ñeå phaùt trieån nhöõng ngaønh quan troïng khaùc, hoaëc laø xem nheï, khoâng quan taâm ñaàu tö ñuùng möùc laøm thoaùi hoùa moät ngaønh kinh teá quan troïng, daãn ñeán söï suy suïp vaø thoaùi hoùa caùc ngaønh kinh teá khaùc.
Vì vaäy coù caùch nhìn ñuùng seõ taïo moái quan heä giöõa ngaønh Böu ñieän vôùi caùc ngaønh kinh teá khaùc moät caùch phuø hôïp, vöøa thuùc ñaåy cho ngaønh Böu ñieän phaùt trieån, vöøa taïo ñieàu kieän ñeå thuùc ñaåy caùc ngaønh khaùc phaùt trieån.
Xeùt veà hieäu quaû kinh doanh vaø phuïc vuï coù caên cöù vaøo nhu caàu cuûa neàn kinh teá xaõ hoäi... seõ coù ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh böu ñieän theo höôùngï caân baèng cung caàu caùc saûn phaåm dòch vuï böu chính vieãn thoâng, töø ñoù seõ khai thaùc toái ña nhu caàu veà caùc loaïi saûn phaåm dòch vuï cho neàn kinh teá-xaõ hoäi trong tænh, cho ñaát nöôùc vaø quoác teá; traùnh ñöôïc söï ñaàu tö traøn lan, khoâng söû duïng heát coâng suaát maùy moùc thieát bò, hoaëc ñaàu tö khoâng ñuùng möùc daãn ñeán khoâng khai thaùc taän duïng nhöõng cô hoäi kinh doanh, khoâng ñaùp öùng ñuû caùc nhu caàu cuûa ñôøi soáng, kinh teá xaõ hoäi gaây söï aùch taéc, kìm haõm söï phaùt trieån, gaây khoù khaên, laøm giaûm möùc soáng cuûa nhaân daân...
Vieäc tính ñeán söï phaùt trieån ngaønh böu chính vieãn thoâng trong moái quan heä quoác teá vöøa taïo ñieàu kieän ñeå cho baûn thaân ngaønh böu ñieän tænh coù cô hoäi môû roäng vaø ngaøy caøng vöôn ra hôïp taùc vôùi theá giôùi, nhaèm khai thaùc toái ña nhu caàu caùc loaïi dòch vuï theo nhöõng chuaån möïc vaø thoâng leä quoác teá; vöøa taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc ngaønh kinh teá vaø moïi hoaït ñoäng khaùc trong ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi cuûa tænh thöïc hieän coù hieäu quûa caùc hoaït ñoäng veà thoâng tin vôùi theá giôùi beân ngoaøi, töø ñoù maø naâng cao naêng suaát lao ñoäng,
76
hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh, chaát löôïng, hieäu quaû coâng taùc, ñaùp öùng nhu caàu cuoäc soáng cuûa nhaân daân; taïo moâi tröôøng thuaän lôïi ñeå taêng cöôøng veà hôïp taùc kinh teá, vaên hoùa, khoa hoïc kyõ thuaät cuûa tænh vôùi quoác teá. Ñeå thöïc hieän ñieàu ñoù caàn phaùt trieån ngaønh böu ñieän tænh theo höôùng hoäi nhaäp ñöôïc vôùi trình ñoä coâng ngheä vôùi theá giôùi nghiaõ laø höôùng phaùt trieån phaûi ñaùp öùng yeâu caàu hieän ñaïi hoùa baèng caùch ñi thaúng vaøo coâng ngheä hieän ñaïi, soá hoùa; töï ñoäng hoùa, ña dòch.
Coù tính ñeán vieäc khai thaùc toái ña caùc nguoàn löïc töø trung öông, ñòa phöông, trong vaø ngoaøi tænh, trong nöôùc vaø quoác teá; töø caùc thaønh phaàn kinh teá vaø toaøn xaõ hoäi, môùi coù khaû naêng huy ñoäng toång hôïp moïi nguoàn löïc trong noäi boä vaø töø beân ngoaøi vaøo phaùt trieån ngaønh. Ñaây laø vaán ñeà heát söùc quan troïng, trong ñònh höôùng neáu khoâng tính ñeán yeáu toá naøy seõ laøm cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh bò haïn cheá, coâ laäp; khoâng coù söï hoã trôï töø beân ngoaøi, töø ñoù khoâng huy ñoäng ñöôïc caùc nguoàn voán, khoa hoïc coâng ngheä, quaûn lyù vaø söï quan taâm giuùp ñôõ hoã trôï caàn thieát cuûa caùc caáp uûy ñaûng, chính quyeàn ... khoù coù theå thaønh coâng treân con ñöôøng phaùt trieån; ngöôïc laïi neáu bieát nguy ñoäng caùc nguoàn löïc vaøo phaùt trieån phuø hôïp, seõ ñöa ngaønh phaùt trieån vöõng maïnh ngay caû trong caùc ñieàu kieän khoù khaên khoâng thuaän lôïi; khi gaëp caùc baát traéc cuõng coù theå vöôït qua. Taát nhieân trong quaù trình huy ñoäng moïi nguoàn löïc vaøo phaùt trieån caàn phaân loaïi caùc möùc ñoä quan troïng cuûa caùc ñoái töôïng, töø ñoù coù hình thöùc vaø caùch laøm, möùc ñoä huy ñoäng vaø chính saùch thöïc hieän ñoái vôùi töøng ñoái töôïng cuï theå.
2. Ñònh höôùng phaùt trieån phaûi xuaát phaùt töø vieäc naâng cao hieäu quaû kinh doanh dòch vuï vaø naêng löïc phuïc vuï, giaûi quyeát hôïp lyù giöõa kinh doanh vaø phuïc vuï, giöõa ñoäc quyeàn cuûa doanh nghieäp vaø quyeàn lôïi cuûa ngöôøi tieâu duøng. Naâng cao hieäu quaû kinh doanh laø vaán ñeà heä troïng mang tính soáng coøn, ñoù laø yeâu caàu cô baûn vaø quan troïng nhaát ñoái vôùi moät doanh nghieäp. Vieäc naâng cao hieäu quaû kinh doanh dòch vuï cuûa Böu ñieän Laâm ñoàng phuï thuoäc vaøo vieäc xem xeùt ñeán söï ñònh höôùng hoaït ñoäng cuûa nhieàu yeáu toá, maø caùc yeáu toá cô baûn laø söï ñònh höôùng veà coâng ngheä, veà quaûn lyù, vaø nhaân löïc, trong ñoù yeáu toá quan troïng nhaát laø yeáu toá veà quaûn lyù. Vieäc ñònh höôùng moät moâ hình quaûn lyù coù hieäu quaû, vieäc löïa choïn ñuùng ñaén ngöôøi laõnh ñaïo coù trình ñoä vaø naêng löïc ñuùng taàm yeâu caàu thöïc hieän nhieäm vuï cuûa moät toå chöùc seõ laø nhaân toá quyeát ñònh vieäc löïa choïn ñuùng ñaén caùc yeáu toá khaùc.
77
Xuaát phaùt töø yeâu caàu naøy moïi hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh phaûi nhaèm höôùng ñeán hieäu quaû kinh teá. Vieäc ñònh höôùng phaùt trieån caàn phaûi chuù yù xem xeùt ñeán hieäu quûa kinh doanh, tröôùc heát laø coi troïng ñeán vaán ñeà naâng cao chaát löôïng quaûn lyù cuûa doanh nghieäp, cuûng coá toå chöùc boä maùy, naâng cao naêng löïc quaûn lyù ñieàu haønh cuûa Ban giaùm ñoác.
Xuaát phaùt töø chöùc naêng vöøa kinh doanh vöøa phuïc vuï cuûa moät doanh nghieäp coâng ích, vieäc ñònh höôùng phaùt trieån khoâng nhöõng phaûi ñaûm baûo ñöôïc tính hieäu quaû trong kinh doanh dòch vuï maø coøn mang tính chaát phuïc vuï cao. Tính hieäu quaû trong kinh doanh cuûa doanh nghieäp Böu ñieän, tröôùc heát theå hieän vieäc kinh doanh phaûi ñaûm baûo coù lôïi nhuaän cao ñoái vôùi nhöõng loaïi saûn phaåm dòch vuï trong nhöõng ñieàu kieän veà khoâng gian, moâi tröôøng vaø caùc yeáu toá khaùc caàn thieát cho quaù trình kinh doanh dòch vuï bình thöôøng. Tính phuïc vuï theå hieän doanh nghieäp coù yù thöùc tinh thaàn traùch nhieäm cao vaø phaùt huy heát vai troø vò trí cuûa moät ngaønh kinh teá thuoäc keát caáu haï taàng maø laøm troøn traùch nhieäm vaø nghóa vuï cuûa mình, nhaèm thoûa maõn nhu caàu caùc loaïi dòch vuï veà böu chính vieãn thoâng cho caùc ngaønh kinh teá khaùc vaø toaøn xaõ hoäi. Trong nhöõng ñieàu kieän ñaëc bieät veà khoâng gian vaø moâi tröôøng coù khoù khaên ñeå thöïc hieän nhieäm vuï kinh doanh thì cuõng caàn neâu cao tinh thaàn traùch nhieäm ñeå goùp phaàn phuïc vuï nhieäm vuï chung cuûa ñaát nöôùc, cuûa tænh; phaàn loã do thöïc hieän nhieäm vuï trong ñieàu kieän coù khoù khaên ñoù, moät maët doanh nghieäp caàn laáy moät phaàn lôïi nhuaän ôû nhöõng loaïi saûn phaåm dòch vuï, nhöõng nôi coù ñieàu kieän kinh doanh bình thöôøng buø cho nhöõng nôi coù ñieàu kieän kinh doanh khoù khaên, maët khaùc nhaø nöôùc cuõng caàn xem xeùt vieäc buø loã cho nhöõng nôi coù hoaøn caûnh ñaëc bieät coù khoù khaên doanh nghieäp khoâng coù ñieàu kieän ñeå tieáp tuïc phuïc vu.
Do tính ñoäc quyeàn vieäc cung caáp caùc saûn phaåm dòch vuï veà böu chính vieãn thoâng, ñaây laø ñieàu kieän ñaûm baûo thò tröôøng dòch vuï oån ñònh, vì khoâng coù ñoái thuï caïnh tranh, laø nhaân toá quan troïng ñeå phaùt trieån Böu ñieän tænh moät caùch oån ñònh. Maët khaùc chính töø söï ñoäc quyeàn ñoù neáu khoâng thöôøng xuyeân naâng cao tinh thaàn traùch nhieäm, yù thöùc phuïc vuï cuûa mình, ngaønh böu ñieän seõ coù nguy cô yû laïi, khoâng töï ñoåi môùi vöôn leân, kinh doanh mang tính ñoäc ñoaùn, tuøy tieän, laøm toån haïi ñeán lôïi ích chính ñaùng cuûa khaùch haøng; aûnh höôûng coù tính daây chuyeàn ñeán söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Töø ñoù ñaët ra vaán ñeà laø caàn phaûi giaûi quyeát hôïp lyù veà quyeàn lôïi giöõa moät doanh nghieäp ñoäc quyeàn vôùi khaùch haøng. Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy yeâu caàu doanh nghieäp caàn phaûi thöôøng xuyeân töï ñoåi môùi, luoân luoân coù phong caùch quaûn lyù nhö moät
78
doanh nghieäp trong ñieàu kieän coù ñoái thuû caïnh tranh. Maët khaùc nhaø nöôùc caàn coù chính saùch nhaèm haïn cheá ñeán möùc toái ña nhöõng maët tieâu cöïc coù theå phaùt sinh vaø phaùt trieån cuûa doanh nghieäp ñoäc quyeàn.
3. Vieäc phaùt trieån ngaønh böu ñieän phaûi gaén vôùi vieäc ñaûm baûo söï kieåm soaùt ñöôïc caùc ñaàu moái thoâng tin lieân laïc, gaén vôùi an ninh quoác phoøng. Ñaây cuõng laø moät vaán ñeà caàn phaûi tính ñeán. Sau naêm 2000 laø thôøi ñaïi thoâng tin theå hieän trình ñoä vaên minh tieán boä cao cuûa nhaân loaïi. Söï hoøa nhaäp vaø gaén boù ngaøy caøng chaët cheõ giöõa coâng ngheä vieãn thoâng vaø coâng ngheä tin hoïc, ñoàng thôøi söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa hai ngaønh naøy cho pheùp naâng cao tính phoå caäp caùc dòch vuï phi thoaïi. Thoâng tin truyeàn soá lieäu, thoâng tin hình aûnh... coù theå lan truyeàn ñi moïi nôi moïi luùc treân qui moâ toaøn caàu, laø phöông tieän raát höõu hieäu ñeå trao ñoåi thoâng tin veà kinh teá, vaên hoùa, khoa hoïc kyõ thuaät giöõa caùc nöôùc treân theá giôùi dieãn ra moät caùch nhanh choùng vaø kòp thôøi, laøm cho moïi maët trong cuoäc soáng ñeàu coù nhöõng thoâng tin kòp thôøi vaø boå ích, töø ñoù naâng cao tính hieäu quûa veà moïi maët cuûa cuoäc soáng, caùc daân toäc treân theá giôùi seõ caøng ngaøy caøng xích laïi gaàn nhau, hoïc ñöôïc söï vaên minh tieán boä cuûa nhau. Beân caïnh nhöõng tieán boä ñoù söï buøng noå thoâng tin coù tính toaøn caàu neáu khoâng ñöôïc kieån soaùt vaø saøng loïc kyõ seõ traøn ngaäp nhöõng thoâng tin raùc, tieâu cöïc taùc ñoäng xaáu ñeán ñôøi soáng xaõ hoäi.
III.6.2. Nhöõng ñònh höôùng cô baûn Xuaát phaùt töø nhöõng caên cöù treân, höôùng phaùt trieån Böu ñieän Laâm Ñoàng
taäp trung vaøo nhöõng noäi dung cô baûn sau ñaây:
1. Phaùt trieån maïng böu chính vieãn thoâng theo höôùng hieän ñaïi hoùa a. Höôùng phaùt trieån maïng böu chính *Maïng böu cuïc: Vieäc hieän ñaïi hoùa vaø phaùt trieån roäng khaép böu cuïc caùc caáp, seõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi nhaèm taêng cöôøng khaû naêng khai thaùc, giao dòch roäng raõi, thuaän lôïi vaø naâng cao chaát löôïng phuïc vuï khaùch haøng treân khaép caùc ñòa baøn trong tænh. Vieäc phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa böu cuïc caùc caáp phaûi caên cöù cuï theå vaøo taàm quan troïng, vò trí, khaû naêng giao dòch cuûa caùc loaïi böu cuïc ôû töøng ñòa baøn daân cö, vaø caên cöù vaøo khaû naêng huy ñoäng voán ñaàu tö cuûa doanh nghieäp trong töøng thôøi kyø ñeå coù böôùc ñi vaø qui moâ thích hôïp. Caàn öu tieân ñaàu tö phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa böu cuïc caáp 1 tröôùc, sau ñoù laø böu cuïc caáp 2 vaø böu cuïc caáp 3; öu tieân phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa caùc böu cuïc ôû khu vöïc thaønh thò vaø khu vöïc ñoâng daân cö tröôùc, sau ñoù laø caùc khu vöïc khaùc. Vieäc phaùt trieån caùc böu cuïc cuõng caàn caên cöù vaøo maät ñoä böu cuïc treân 1 ñôn vò dieän tích, caàu chuù phaùt trieån böu cuïc nhöõng ñòa baøn
79
coù maät ñoä böu cuïc quaù thaáp, ñeå ñaùp öùng nhu caàu vaø söï thuaän lôïi ít nhaát laø thoái thieåu veà böu ñieän ñoái vôùi nhöõng vuøng naøy, cho duø laø maät ñoä daân cö raát thaáp .
Cho ñeán ñaàu naêm 1997, maïng böu cuïc phaùt trieån coøn haïn cheá, nhaát laø ôû vuøng saâu vuøng xa toaøn tænh môùi coù 27 böu cuïc, trong ñoù böu cuïc caáp 1 coù 1 caùi, böu cuïc caáp 2 coù 10 caùi vaø böu cuïc caáp 3 coù 16 caùi; caùc phöông tieän dòch vuï ñöôïc trang bò khaù hieän ñaïi ôû böu cuïc caáp 1 vaø ôû böu cuïc caáp 2; 100% ôû böu cuïc caáp 2 ñaõ ñöôïc trang bò vi tính, 100% böu cuïc caáp 3 ñöôïc trang bò maùy fax, caân ñieän töû.
Trong giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2000, caàn phaùt trieån theâm böu cuïc caáp 2 ôû nhöõng huyeän môùi, naâng caáp vaø hieän ñaïi hoùa toaøn boä caùc böu cuïc caáp2, phaùt trieån theâm caùc böu cuïc caáp 3 ôû caùc phöôøng vaø khu vöïc ñoâng daân, ôû nhöõng xaõ, cuïm chöa coù böu cuïc, phaán ñaáu ñeán cuoái naêm 2000 bình quaân 2 xaõ, phöôøng coù 1 böu cuïc caáp 3, baùn kính phuïc vuï bình quaân 10 km. Ñeán naêm 2010 moãi xaõ ñeàu coù böu cuïc caáp 3, baùn kính phuïc vuï bình quaân moãi böu cuïc 5km.
Yeâu caàu vieäc trang bò vaø hieän ñaïi hoùa phöông tieän dòch vuï ôû caùc böu cuïc laø nhaèm thoûa maõn caùc nhu caàu dòch vuï cuûa khaùch haøng, bao goàm caùc dòch vuï cuõ vaø dòch vuï môùi ñöôïc ñöa vaøo söû duïng, chaát löôïng phuïc vuï phaûi ñaït chuaån möïc chung cuûa quoác gia vaø quoác teá. Ñeå ñaït ñöôïc yeâu caàu naøy, trong giai ñoaïn töø nay ñeán 2000 phaûi ñoåi môùi toaøn dieän caùc trang thieát bò dòch vuï ôû caùc böu cuïc nhaèm taïo ra caùc saûn phaåm dòch vuï coù chaát löôïng cao, tröôùc heát laø ôû böu cuïc caáp 1 vaø caáp 2. Phaán ñaáu ñeán naêm 2000 100% böu cuïc caùc caáp ñöôïc trang bò caân ñieän töï, maùy fax, thieát bò truyeàn soá lieäu, ñieän thoaïi coâng coäng, thieát bò chia choïn... Caùc böu cuïc caáp 1 vaø 2 ñöôïc trang bò ñaày ñuû caùc phöông tieän hieän ñaïi coù theå phuïc vuï taát caû caùc loaïi dòch vuï cuõ vaø môùi; ñeán naêm 2010 taát caû caùc böu cuïc ñeàu ñöôïc trang bò ñaày ñuû caùc phöông tieän laøm vieäc vaø dòch vuï hieän ñaïi theo ñuùng chöùc naêng nhieäm vuï ôû moãi caáp böu cuïc.
* Maïng ñöôøng thö: Vieäc phaùt trieån hieän ñaïi hoùa maïng ñöôøng thö coù taùc duïng taêng theâm tính an toaøn, ñoàng thôøi cho pheùp ruùt ngaén thôøi gian vaän chuyeån böu phaåm, böu kieän, thö töø, coâng vaên, baùo chí... nhaèm naâng cao chaát löôïng dòch vuï. Vieäc phaùt trieån hieän ñaïi hoùa naøy moät maët, phuï thuoäc vaøo söï ñaàu tö cuûa doanh nghieäp, nhö vieäc trang bò phöông tieän vaän chuyeån chuyeân duøng cho ñöôøng thö caùc caáp, maët khaùc phuï thuoäc vaøo vieäc phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa caùc loaïi phöông tieän, vaø maïng löôùi ñöôøng giao thoâng ôû Laâm
80
ñoàng, nhö heä thoáng saân bay, ñöôøng saù, caàu coáng.
Trong giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2000, taäp trung cuûng coá heä thoáng ñöôøng thö caùc caáp, tröôùc heát laø ñaàu tö trang bò xe chuyeân duøng cho caùc ñöôøng thö caáp 2, phaán ñaáu ñeán cuoái naêm 2000 caùc ñöôøng thö caáp 2 ñeàu coù xe chuyeân duøng, 100% ñöôøng thö caáp 3 ñeàu ñöôïc trang bò phöông tieän cô giôùi hoùa. Trong giai ñoaïn sau naêm 2000, ñöôøng thö caáp 3 ôû nhöõng ñòa baøn quan troïng, coù löu löôïng böu phaåm, böu kieän coâng vaên giaáy tôø...phaàn lôùn ñöôïc trang bò phöông tieän vaän chuyeån chuyeân duøng; nhöõng böu phaåm böu kieän ñoøi hoûi coù söï an toaøn cao ñöôïc vaän chuyeån baèng thieát bò chuyeân duøng. Ñeå naâng cao naêng löïc vaän chuyeån cuûa caùc ñöôøng thö, nhaát laø ñöôøng thö caáp 2, caáp 3, ñaëc bieät laø ôû vuøng saâu, vuøng xa, ngaønh böu ñieän Tænh cuõng caàn phoái hôïp vôùi caùc cô quan chöùc naêng cuûa tænh trong vieäc qui hoaïch ñaàu tö xaây döïng caùc ñöôøng lieân huyeän, lieân xaõ, vaø noäi xaõ coù tính ñeán caùc maïng ñöôøng thö.
b. Ñònh höôùng phaùt trieån maïng vieãn thoâng * Maïng chuyeån maïch: Vieäc phaùt trieån maïng chuyeån maïch trong thôøi kyø tôùi vöøa phaûi ñaùp öùng taêng qui moâ vöøa phaûi thoûa maõn ngaøy caøng hieän ñaïi.Veà qui moâ ñeán naêm 2000 phaûi phaùt trieån heä chuyeån maïch sao cho phaùt trieån ñöôïc treân 60 ngaøn maùy ñieän thoaïi caùc loaïi, ñeán naêm 2010 phaûi ñaùp öùng ñöôïc vieäc phaùt trieån treân 138 ngaøn maùy ñieän thoaïi caùc loaïi, thoûa maõn nhu caàu veà dòch vuï phi thoaïi ngaøy caøng taêng.
Vieäc hieän ñaïi hoùa maïng chuyeån maïch laø khaâu quan troïng nhaèm ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu veà coâng ngheä ñeå thoûa maõn vieäc trao ñoåi thoâng tin moät caùch coù hieäu quûa laø cöïc kyø quan troïng nhaèm chuaån bò haønh trang tieán vaøo theá kyû 21. Ñeå saün saøng phuïc vuï treân moät phaïm vi roäng caùc nhu caàu cuûa khaùch haøng trong giai ñoaïn ñaàu cuûa kyû nguyeân thoâng tin, caùc dòch vuï môùi nhö dòch vuï truyeàn soá lieäu, ñieän thoaïi truyeàn hình, caùc dòch vuï truyeàn thoâng di ñoäng, ñang ngaøy caøng ñöôïc phaùt trieån vôùi toác ñoä cao. Ñeå ñaùp öùng coù hieäu quaû caùc dòch vuï naøy, caàn phaûi hieän ñaïi hoùa vieäc phaùt trieån maïng chuyeån maïch theo höôùng ñi töø toång ñaøi maïng soá tích hôïp IDN (integrated digital network) coù khaû naêng keát hôïp chuyeån maïch vaø truyeàn daãn thoâng qua qui trình xöû lyù soá leân maïng soá ña dòch vuï ISDN (Integrated services digital network) laø moät maïng löôùi lieân laïc coù khaû naêng cung caáp söï keát noái soá töø caùc maùy thueâ bao chuû goïi ñeán caùc maùy thueâ bao bò goïi vaø coù khaû naêng xöû lyù haøng hoaït loaïi dòch vuï tieáng noùi vaø phi tieáng noùi theo nhieàu luoàng khaùc nhau ñang ñöôïc phaùt trieån hieän nay, tieán leân maïng cheá ñoä truyeàn
81
khoâng ñoàng boä ATM (asynchronous transfer mode) laø loaïi coâng ngheä chuyeån maïch coù khaû naêng xöû lyù linh hoaït caùc loaïi dòch vuï; ñaây laø phöông phaùp chuyeån maïch quan troïng vaø hieän ñaïi nhaát.
Vì vaäy trong vieäc xaây döïng môùi caùc ñaøi toång chuyeån maïch caàn phaûi chuù yù ñeán vieäc hieän ñaïi hoùa theo höôùng öu tieân xaây döïng nhöõng toång ñaøi coù khaû naêng thöïc hieän ñöôïc ña dòch vuï. Neáu chöa coù ñieàu kieän trang bò nhöõng toång ñaøi naøy thì xaây döïng nhöõng toång ñaøi coù khaû naêng naâng caáp hieän ñaïi hoùa, thöïc hieän ñöôïc ña dòch vuï; kieân quyeát khoâng xaây döïng môùi nhöõng toång ñaøi khoâng coù khaû naêng naâng caáp leân toång ñaøi ña dòch vuï.
-Maïng truyeàn daãn: Vieäc phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa maïng truyeàn daãn phaûi ñoàng boä, phuø hôïp vôùi maïng chuyeån maïch, theo höôùng soá hoùa, vaø ña dòch vuï hoùa. Töø nay ñeán naêm 2010 phaûi coù böôùc ñi phuø hôïp vôùi töøng thôøi kyø, ñaûm baûo khoâng ñöôïc laïc haäu veà kyõ thuaät. Chuù yù coi troïng xaây döïng heä thoáng truyeàn daãn ñöôøng truïc noäi tænh baèng caùp quang keát hôïp vôùi vi ba ôû nhöõng tuyeán coù ñòa hình khoù khaên. Töø nay ñeán naêm 2000 phaûi hoaøn thaønh vieäc xaây döïng ñöôøng truïc caùp quang Ñaø Laït – Tp. Hoà Chí Minh, caùc tuyeán caùp quang noái caùc toång ñaøi veä tinh ñeán caùc toång ñaøi trung taâm ôû Ñaø Laït, Baûo Loäc, Ñöùc Troïng; tieán haønh moät böôùc vieäc xaây döïng tuyeán caùp quang noäi haït cuûa moät soá toång ñaøi quan troïng ôû Ñaø Laït. Sau naêm 2000 ñeán 2005 caùp quang hoùa noäi haït ôû Tp. Ñaø Laït vaø thò xaõ Baûo Loäc, ñeán naêm 2010 cô baûn caùc tuyeán truyeàn daãn lieân tænh vaø noäi haït laø caùp quang.
2. Ñònh höôùng phaùt trieån caùc loaïi hình dòch vuï Böu chính vieãn thoâng. a. Ñònh höôùng phaùt trieån caùc loaïi hình dòch vuï maïng böu chính. -Phaùt trieån ña daïng caùc loaïi dòch vuï veà böu chính; trong ñoù chuù troïng naâng cao chaát löôïng caùc loaïi dòch vuï truyeàn thoáng quan troïng ñaùp öùng nhu caàu cô baûn cuûa ngöôøi daân; caùc dòch vuï coù doanh thu cao. Cuûng coá, môû roäng caùc loaïi hình dòch vuï môùi khai thaùc, thaêm doø vaø ñöa vaøo söû duïng nhöõng dòch vuï môùi. Töøng böôùc naâng cao daàn chaát löôïng phuïc vuï ñuùng theo tieâu chuaån, thoâng leä cuûa quoác teá.
-Ñoái vôùi loaïi hình dòch vuï nhaän chuyeån phaùt böu kieän, trong nhöõng naêm qua caùc loaïi hình dòch vuï naøy coù nhòp ñoä phaùt trieån cao caû veà saûn löôïng vaø doanh soá, ñaëc bieät laø böu kieän nöôùc ngoaøi; caùc loaïi dòch vuï môùi veà nhaän chuyeån phaùt böu kieän keøm theo moät soá ñieàu kieän cuûa ngöôøi gôûi cuõng ñaõ töøng böôùc ñöa vaøo söû khai thaùc. Ñeå nhaèm khai thaùc coù hieäu quaû hôn caùc loaïi hình dòch vuï naøy, phöông höôùng trong thôøi kyø tôùi laø vöøa chuù yù phuïc toát vieäc nhaän chuyeån böu kieän trong tænh ñi nöôùc ngoaøi, nhaän phaùt böu kieän
82
töø nöôùc ngoaøi veà tænh ñeán ngöôøi nhaän, vöøa thöïc hieän toát vieäc nhaän vaø phaùt böu phaåm trong nöôùc; ñaûm baûo chính xaùc khoâng thaát laïc, khoâng chaäm treã; khoâng phaùt sai ñoái töôïng, sai ñòa chæ, hoaëc thieáu soá löôïng, giaûm chaát löôïng böu kieän do trong quaù trình thöïc hieän dòch vuï gaây ra.
Môû roäng vaø thöïc hieän toát caùc loaïi hình dòch vuï môùi veà nhaän chuyeån phaùt böu kieän coù chaát löôïng cao, nhö: Böu kieän ghi soá, böu kieän phaùt nhanh, böu kieän phaùt taän tay, böu kieän löu kyù, böu kieän phaùt baùo. Ñaây laø nhöõng loaïi hình dòch vuï ñoøi hoûi trình ñoä dòch vuï möùc ñoä cao hôn caùc dòch vuï thöôøng, khoâng nhöõng yeâu caàu caùc phöông tieän kieåm tra, theo doûi, caân ñong, ño ñeám, phöông tieän vaän chuyeån coù coù khaû naêng ñaùp öùng ñöôïc nhöõng yeâu caàu cao maø coøn ñoøi hoûi tinh thaàn traùch nhieäm vaø khaû naêng nghieäp vuï cuûa nhaân vieân böu ñieän ôû möùc ñoä cao hôn khi thöïc hieän caùc loaïi dòch vuï bình thöôøng. Vì vaäy ñeå môû roäng vaø thöïc hieän toát caùc loaïi dòch vuï naøy caàn trang bò caùc phöông tieän ñoàng boä phuø hôïp vôùi caùc loaïi dòch vuï; nhaân vieân böu ñieän laøm trong caùc khaâu naøy caàn ñöôïc ñaøo taïo laïi veà chuyeân moân phuø hôïp. Phaán ñaáu sau naêm 2000 caùc loaïi dòch vuï treân ñöôïc thöïc thieän roäng raõi ôû taát caû caùc böu cuïc trong tænh.
- Ñoái vôùi caùc loaïi hình dòch vuï böu phaåm, khaùc vôùi dòch vuï böu kieän nghieâng veà nhaän chuyeån phaùt haøng hoùa ñôn thuaàn, thì caùc loaïi loaïi hình böu phaåm nghieâng veà chuyeån phaùt caùc haøng hoùa chöùa ñöïng noäi dung thoâng tin, nhö: thö töø, böu thieáp... nhöõng hình thöùc thoâng tin naøy coù loaïi seõ ñöôïc thay theá baèng ñieän thoaïi, baèng thö ñieän töû, baèng truyeàn fax... Trong nhöõng naêm tôùi nhöõng loaïi naøy khoâng theå thay theá hoaøn toaøn baèng caùc loaïi hình dòch vuï vieãn thoâng. Moät boä phaän daân chuùng ngheøo, nhaát laø ôû caùc vuøng noâng thoân khoâng coù caùc phöông tieän dòch vuï vieãn thoâng vaãn söï duïng caùc dòch vuï naøy, tuy raèng tyû troïng loaïi dòch vuï naøy coù theå giaûm so vôùi caùc loaïi khaùc, nhöng coù vaãn toàn taïi trong moät thôøi gian daøi. Maët khaùc coù nhöõng loaïi haøng hoùa vöøa laøm 2 chöùc naêng: Chöùa döïng noäi dung thoâng tin vaø caû chöùa ñöïng hình thöùc theå hieän, nhö caùc böu thieáp; vaø caùc loaïi haøng hoùa ñôn thuaàn coù troïng löôïng nhoû, caùc loaïi dòch vuï naøy khoâng theå thay theá baèng caùc dòch vuï vieãn thoâng, neân coù vaãn tieáp tuïc phaùt trieån theo ñaø taêng truôûng kinh teá xaõ hoäi. Vì vaäy, ñoái vôùi caùc loaïi dòch vuï coù theå thay theá baèng caùc dòch vuï vieãn thoâng, trong thôøi kyø tôùi caàn ñöôïc duy trì vaø tieáp tuïc hoaït ñoäng bình thöôøng, thoûa maõn moät boä phaän nhaân daân coù nhu caàu; ñoái vôùi caùc loaïi dòch khoâng coù tính caïnh tranh cuûa vieãn thoâng thì caàn môû roäng qui moâ dòch vuï. Caàn chuù troïng vieäc naâng cao khaû naêng phuïc vuï coù chaát löôïng cao ñoái vôùi caùc loaïi hình
83
dòch vuï nhaän chuyeån phaùt böu kieän ghi soá, vaø ñaûm baûo ñaùp öùng chaát löôïng phuïc vuïtheo ñuùng caùc qui ñònh ñoái vôùi caùc loaïi dòch vuï coøn laïi. Vì vaäy phaûi ñoåi môùi trang thieát bò, phöông tieän dòch vuï, naâng cao trình ñoä nghieäp vuï cho nhaân vieân ôû taát caû caùc coâng ñoaïn dòch vu, nhaèm thoûa maõn moïi yeâu caàu veà caùc loaïi hình dòch vuï khaùc nhau cuûa caùc loaïi khaùch haøng. Töø nay ñeán naêm 2000 caàn ñoåi môùi naâng caáp trang thieát bò caàn thieát ôû caùc böu cuïc, vaø ñöa vaøo söû duïng caùc loaïi dòch vuï coù yeâu caàu ñaëc bieät nhö böu phaåm chuyeån phaùt nhanh, böu phaåm ghi soá... ôû caùc böu cuïc cuûa caùc thaønh phoá, thò xaõ, thò traán trong tænh, ñeán nhöõng naêm sau 2000 caùc loaïi dòch vuï ñaëc bieät ñöôïc ñöa vaøo söû duïng roäng raõi ôû taát caû caùc böu cuïc caùc caáp.
Veà dòch vuï chuyeån tieàn, ñaây laø dòch vuï gaén lieàn vôùi vieäc phaùt trieån cuûa neàn kinh teá, söï taêng tröôûng kinh teá cuûa ñaát nöôùc, cuûa tænh, söï môû roäng hôïp taùc vaø giao löu vôùi caùc nöôùc, laøm thuùc ñaåy vieäc löu thoâng tieàn teä qua ñöôøng böu ñieän ngaøy moät taêng. Trong nhöõng naêm qua toác ñoä taêng doanh thu cuûa dòch vuï naøy bình quaân haøng naêm 22%. Thôøi kyø tôùi loaïi hình dòch vuï naøy coù trieån voïng toát. Ñeå thöïc hieän toát caùc loaïi dòch vuï naøy trong thôøi kyø tôùi, caàn chuù troïng caû loaïi hình dòch vuï bình thöôøng vaø caùc loaïi hình dòch vuï ñaëc bieät. Töø nay ñeán naêm 2000, caùc böu cuïc caáp 1 vaø caáp 2 phaûi hoaøn thaønh vieäc ñoåi môùi trang thieát bò, boài döôõng nghieäp vuï cho nhaân vieân ôû caùc khaâu dòch vuï, nhaát laø caùc loaïi dòch vuï môùi, ñoàng thôøi ñöa vaøo söû duïng roäng raõi caùc dòch vuï chuyeån tieàn ñaëc bieät. Sau naêm 2000 caùc loaïi hình dòch vuï ñaëc bieät veà chuyeån tieàn ñöôïc thöïc hieän ôû haàu heát caùc böu cuïc caùc caáp trong tænh.
Veà dòch vuï giao phaùt quoác teá (DHL) nhaän chuyeån phaùt caùc taøi lieäu thöông maïi, caùc maãu maõ haøng hoùa ñi khaép nôi treân theá giôùi, ñaây laø dòch vuï raát môùi ôû Laâm Ñoàng. Loaïi dòch vuï naøy raát caàn thieát cho vieäc môû roäng quan heä kinh teá, thöông maïi cuûa caùc toå chöùc kinh teá ñoùng treân ñòa baøn tænh. Ñeå thöïc hieän toát vieäc taïo moâi tröôøng thuaän lôïi cho caùc ñôn vò taêng cöôøng hôïp taùc kinh teá vôùi nöôùc ngoaøi, ñoàng thôøi thu huùt caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi vaøo tænh, phaûi toå chöùc toát caùc loaïi dòch vuï naøy. Töø nay ñeán naêm 2000, môû caùc loaïi dòch vuï naøy ôû nhöõng böu cuïc coù caùc cô sôû, toå chöùc kinh teá trong vaø ngoaøi nöôùc, sau naêm 2000 caùc böu cuïc caùc caáp ñeàu coù theå thöïc hieän toát caùc loaïi dòch vuï naøy.
Veà loaïi hình dòch vuï ñieän hoa (DMG-DTG), ñaây laø moät dòch vuï môùi, ñoái töôïng khaùch haøng chuû yeáu laø caùc toå chöùc, cô quan, ñôn vò kinh teá, hoï söû duïng loaïi dòch vuï naøy nhaân dòp toång keát, sô keát, toå chöùc ñaïi hoäi, kyû nieäm...
84
cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân trong vaø ngoaøi tænh coù quan heä vôùi hoï. Nhu caàu naøy seõ ñöôïc phaùt trieån trong daân chuùng khi möùc soáng vaø trình ñoä vaên hoùa ñöôïc naâng cao. Trong caùc naêm qua loaïi hình dòch vuï naøy ñaõ ñöôïc ñöa vaøo khai thaùc ôû moät soá böu cuïc trung taâm ôû Tp. Ñaø Laït vaø Thò xaõ Baûo Loäc, nhöng qui moâ veà saûn löôïng vaø doanh thu coøn nhoû. Trong thôøi kyø tôùi loaïi hình dòch vuï naøy cuõng ñöôïc khaùch haøng söû duïng cao hôn, nhaát laø ôû caùc khu vöïc thaønh thò, nôi taäp trung chuû yeáu caùc cô quan, ñôn vò trong heä thoáng chính trò, caùc cô sôû kinh teá vaø moät boä phaän daân chuùng coù thu nhaäp cao coù nhu caàu söû duïng caùc dòch vuï naøy. Phöông höôùng phaùt trieån loaïi dòch vuï naøy, ñeán naêm 2000 taát caû caùc böu cuïc ôû caùc thò traán, thò xaõ, thaønh phoá trong tænh ñeàu coù theå thöïc hieän toát caùc dòch vuï naøy, sau naêm 2000 môû roäng theâm cho caùc böu cuïc khaùc coù nhu caàu söû duïng cuûa khaùch haøng.
Veà dòch vuï phaùt haønh baùo chí: Ngaøy nay caùc hình thöùc baùo chí treân theá giôùi phaùt trieån saâu roäng vaø raát nhieàu loaïi hình khaùc nhau; töø baùo vieát truyeàn thoáng treân giaáy, ñeán baùo noùi döôùi daïng truyeàn thanh, baùo hình döôùi daïng truyeàn hình, ñeán baùo ñieän töû truyeàn qua maïng maùy tính. Caùc loaïi baùo chí caïnh tranh, nhöng cuõng khoâng vì theá maø bò phaù saûn, bôûi vì moãi loaïi hình baùo chí ñeàu coù nhöõng öu theá rieâng maø caùc loaïi hình khaùc khoâng theå coù ñöôïc, vì theá caùc loaïi hình baùo chí vaãn toàn taïi vaø phaùt trieån song song vôùi nhau vaø boå sung cho nhau.
ÔÛ Laâm Ñoàng ngoaøi loaïi hình baùo chí cuûa truyeàn hình vaø truyeàn thanh phaùt trieån nhanh, baùo vieát truyeàn qua caùc phöông tieän maùy tính noái maïng chöa ñöôïc ñöa vaøo khai thaùc söû duïng.
Caùc loaïi baùo vieát treân giaáy hieän nay coù toác ñoä taêng löôïng phaùt haønh haøng naêm cao, bình quaân haøng naêm taêng 15%. Nhöng hieän nay ñoái töôïng mua baùo vaãn chuû yeáu laø caùc ñôn vò kinh teá, cô quan haønh chính söï nghieäp, ñaûng, ñoaøn theå vaø moät boä phaän nhaân daân ôû thaønh thò. Vieäc phaùt haønh baùo vieát ñeán caùc vuøng noâng thoân, nhaát laø vuøng sau xa, vôùi soá löôïng raát haïn cheá vaø chöa kòp thôøi, baùo vieát chöa trôû thaønh moùn aên tinh thaàn ñoái vôùi ñoâng ñaûo ngöôøi daân. Trong thôøi kyø töø nay ñeán naêm 2000, caàn naâng cao hieäu quûa cuûa coâng taùc phaùt haønh, trang bò theâm caùc phöông tieän chuyeân duøng cho caùc böu cuïc, phaán ñaáu sau naêm 2000 haàu heát caùc xaõ ñeàu coù baùo trong ngaøy ñoïc. Sau 2000 môû roäng phaùt haønh roäng raõi caùc loaïi baùo chí trong vaø ngoaøi nöôùc ñaùp öùng ñaày ñuû nhu caàu thoâng tin cho moïi ñoái töông trong xaõ hoäi.
b- Ñònh höôùng phaùt trieån caùc loaïi hình dòch vuï maïng vieãn thoâng
85
Môû roäng vaø ña daïng hoùa caùc loaïi hình dòch vuï ñieän thoaïi; ñaây laø moät trong nhöõng dòch vuï phoå bieán ñöôïc moïi ngöôøi söû duïng haøng ngaøy, haøng giôø. Noù laø moät trong nhöõng loaïi hình dòch vuï coù doanh thu chieám tyû leä aùp ñaûo treân toång doanh thu cuûa ngaønh böu ñieän trong nhöõng naêm qua, vaø cuõng chieám moät tyû leä cao trong thôøi kyø tôùi. Ñeå khai thaùc moät caùch coù hieäu quaû, phaûi cuûng coá vaø naâng chaát löôïng caùc loaïi dòch vuï ñieän thoaïi truyeàn thoáng ñoàng thôøi caàn chuù yù ñöa vaøo khai thaùc vaø phaùt trieån caùc loaïi dòch vuï ñieän thoaïi môùi.
Vieäc phaùt trieån caùc loaïi dòch vuï ñieän thoaïi gaén lieàn vôùi vieäc hieän ñaïi hoùa vaø phaùt trieån roäng khaép maïng vieãn thoâng (Vaán ñeà naøy ñaõ ñöôïc trình baøy ôû phaàn treân). Treân cô sôû phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa maïng vieãn thoâng, keáp hôïp vôùi vieäc phaân tích söï phaân khuùc caùc loaïi thò tröôøng veà caùc loaïi dòch vuï maø coù qui moâ phaùt trieån töøng loaïi dòch vuï cho phuø hôïp.
Ñoái vôùi dòch vuï thueâ bao ñieän thoaïi coá ñònh (Laép ñaët coá ñònh ôû nhaø vaø nôi laøm vieäc...). Beân caïnh vieäc phaùt trieån roäng khaép caùc toång ñaøi chuyeån maïch, caùc maïng löôùi truyeàn daãn, phaûi ñaåy maïnh vieäc laép ñaët caùc maùy ñieän thoaïi thueâ bao, nhaèm khai thaùc toái ña coâng suaát cuûa heä thoáng chuyeån maïch vaø heä thoáng truyeàn daãn. Trong giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2000, taäp trung naâng cao maät ñoä thueâ bao ñieän thoaïi ôû caùc vuøng thaønh phoá, thò xaõ, thò traán thò töù vaø ôû vuøng khaùc coù maät ñoä daân soá cao. Sau naêm 2000 taäp trung phaùt trieån ñieän thoaïi ôû caùc vuøng noâng thoân coøn laïi.
Ñoái vôùi dòch vuï ñieän thoaïi di ñoäng, ñaây laø caùc loaïi hình dòch vuï coù chaát löôïng cao, thoûa maõn ñöôïc vieäc lieân laïc ôû moïi nôi, moïi luùc. Loaïi dòch vuï naøy hieän nay giaù töông ñoái cao so vôùi thu nhaäp cuûa daân chuùng, ôû tænh môùi chæ phuû soùng ôû Ñaø laït, khaùch haøng thueâ bao chuû yeáu laø laõnh ñaïo caùc cô quan cuûa ñaûng, nhaø nöôùc, giaùm ñoác doanh nghieäp, moät soá gia ñình coù thu nhaäp cao. Do nhöõng thuaän tieän cuûa loaïi dòch vuï naøy, cuøng vôùi vieäc taêng tröôûng thu nhaäp cuûa daân chuùng, trong töông lai maùy ñieän thoaïi di ñoäng seõ ñöôïc duøng phoå bieán. Töø nay ñeán naêm 2000 möùc ñoä phoå caäp ñieän thoaïi naøy vaãn haïn cheá, höôùng phaùt trieån trong giai ñoaïn naøy laø tieáp tuïc taêng dung löôïng thueâ bao ôû Tp. Ñaø Laït, phuû soùng vaø phaùt trieån thueâ bao ôû thò xaõ Baûo Loäc, thò traán Lieân Nghóa vaø moät soá thò traán ñoâng daân cö khaùc. Ñaàu nhöõng naêm sau 2000 seõ phaùt trieån thueâ bao maùy ñieän thoaïi phuû soùng vaø phaùt trieån thueâ bao ôû nhöõng thò traán coøn laïi vaø nhöõng vuøng ñoâng daân cö khaùc; töø giöõa ñeán cuoái nhöõng naêm 2010 seõ phuû soùng nhöõng vuøng coøn laïi, ñöa dòch vuï ñieän thoaïi di ñoäng trôû thaønh dòch vuï phoå bieán.
86
Ñoái vôùi dòch vuï truyeàn hình vaø dòch vuï ñieän thoaïi qua maïng maùy tính; Internet, ñaây laø nhöõng dòch vuï raát môùi ôû nöôùc ta, chæ coù ôû moät vaøi thaønh phoá lôùn nhö ôû Haø Noäi vaø Tp. Hoà Chí Minh, ñoái vôùi loaïi dòch vuï naøy hieän nay, chöa ñöôïc ñöa vaøo söû duïng taïi Laâm Ñoàng. Trong töông lai roài cuõng seõ ñöa caùc loaïi dòch vuï naøy vaøo khai thaùc söû duïng taïi tænh. Phöông höôùng phaùt trieån cuûa loaïi ñieän thoaïi naøy laø töø nay ñeán naêm 2000 seõ xaây döïng hieän ñaïi cô sôû haï taàng, maïng chuyeån maïch, maïng truyeàn daãn, theo höôùng ña dòch vuï hoaëc coù theå naâng caáp leân ña dòch vuï, noái maïng caùc maùy vi tính qua ñöôøng ñieän thoaïi. Ñaàu nhöõng naêm sau 2000 ñöa vaøo khai khai thaùc dòch vuï ñieän thoaïi thaáy hình vaø ñieän loaïi duøng qua maïng maùy vi tính, cuoái nhöõng naêm 2010 caùc loaïi dòch vuï naøy trôû thaønh nhöõng dòch vuï quen thuoäc cuûa daân chuùng nhaát laø ngöôøi coù maùy vi tính noái maïng.
Ngoaøi caùc loaïi dòch vuï ñieän thoaïi noùi treân, caàn phaûi phaùt trieån roäng raõi dòch vuï ñieän thoaïi tìm ngöôøi, nhaát laø ôû caùc vuøng noâng thoân. Loaïi ñieän thoaïi naøy coù ñaëc ñieåm laø cuoäc goïi do ngöôøi muoán noùi chuyeän tröïc tieáp ngöôøi caàn goïi ñöôïc chæ ñònh hoï teân vaø ñòa chæ ngöôøi ñöôïc goïi qua ñaøm thoaïi vieân ñeå nhaân vieân böu ñieän môøi ngöôøi caàn traû lôøi ñeán toång ñaøi böu ñieän noùi chuyeän tröïc tieáp vôùi ngöôøi goïi theo ngaøy, giôø maø beân goïi yeâu caàu. Khi maø ôû noâng thoân heä thoáng ñieän thoaïi chöa coù khaép moïi nhaø, thì loaïi hình naøy raát caàn thieát. Môû roäng caùc loaïi dòch vuï ñieän thoaïi thu cöôùc ngöôøi ñöôïc goïi, khoâng nhöõng ñoái vôùi caùc nöôùc khaùc maø caû ñoái vôùi trong nöôùc, trong tænh. Hình thöùc naøy chuû yeáu laø ñöa dòch vuï ñieän thoaïi tôùi moïi ñoái töôïng, ngöôøi ngheøo cuõng coù theå goïi ñieän thoaïi thöôøng xuyeân mieãn laø coù ngöôøi ñöôïc goïi traû tieàn guùp. Veà dòch vuï phonecard, ñaây laø loaïi hình dòch vuï ñöôïc thöïc hieän khaù phoå bieán ôû nhieàu thaønh thò khi ñieän thoaïi di ñoäng coøn söû duïng haïn cheá vaø noù seõ heát vai troø khi ñieän thoaïi di ñoäng phoå bieán roäng raõi, Loaïi hình nay, caùc vuøng thaønh thò ôû Laâm Ñoàng ñeán nay vaãn chöa coù. Vì vaäy töø nay cho ñeán naêm 2000 caàn phaûi hoaøn thaønh vieäc xaây maïng phonecard ôû moät soá vuøng thaønh thò quan troïng, tröôùc heát laø ôû thaønh phoá Ñaø Laït.
Veà dòch vuï truyeàn soá lieäu, ñaây laø loaïi dòch vuï gaén lieàn vôùi vieäc noái maïng maùy vi tính thoâng qua heä thoáng vieãn thoâng. Do ñoù ñeå phaùt trieån loaïi dòch vuï naøy caàn phaùt trieån maïnh soá löôïng mayù vi tính ñöôïc noái maïng vaø phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa maïng vieãn thoâng (Söï hieän ñaïi hoùa maïng vieãn thoâng ñaõ ñöôïc trình baøy ôû phaàn treân). Trong vaøi naêm gaàn ñaây, maùy vi tính ôû Laâm Ñoàng taêng leân nhanh choùng. Hieän nay taát caû caùc cô quan nhaø nöôùc, ñaûng, ñoaøn theå, beänh vieän (Caáp huyeän trôû leân), caùc tröôøng hoïc, ñôn vò saûn
87
xuaát kinh doanh vaø nhieàu gia ñình coù maùy vi tính. Nhöng vieäc noái maïng maùy tính chöa ñöôïc thöïc hieän (Caùc cô quan ñaûng, nhaø nöôùc ñang trong quaù trình trieån khai döï aùn noái maïng). Trong giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2000, hoaøn thaønh vieäc noái maïng maùy tính ôû caùc cô quan nhaø nöôùc, ñaûng ñoaøn theå töø tænh ñeán huyeän vaø töø tænh ñeán heä thoáng maùy tính quoác gia vaø coù theå hoøa nhaäp vôùi maïng internet quoác teá thoâng qua heä thoáng vieãn thoâng. Sau naêm 2000 phaùt trieån vieäc noái maïng maùy vi tính roäng raõi ñeán caùc ñoái töôïng coù maùy tính coøn laïi. Ñeán cuoái nhöõng naêm 2010 maùy vi tính ñöôïc noái maïng khoâng nhöõng taát caû ôû caùc cô quan haønh chính, ñôn vò saûn xuaát kinh doanh, tröôøng hoïc, beänh vieän töø tænh ñeán xaõ phöôøng, maø coøn phaùt trieån töông ñoái roäng trong nhaân daân, nhaát laø ôû thaønh thò.
Vì vaäy loaïi hình dòch vuï naøy seõ ñöôïc ñöa vaøo khai thaùc söû duïng vaøo cuoái nhöõng naêm 90, vaø phaùt trieån vaøo nhöõng naêm sau 2000, ñaëc bieät laø vaøo cuoái nhöõng naêm 2010. Trong loaïi hình dòch vuï naøy, caàn phaùt trieån ña daïng hoùa vieäc lieân laïc göõa caùc maùy tính vôùi nhau, nhö caùc loaïi hình veà dòch vuï ñieän thoaïi, thö ñieän töû, truyeàn döõ lieäu, baùo ñieän töû, caùc loaïi hoaït ñoäng thöông maïi quaûng caùo, caùc hình thöùc giaûi trí...
Caùc loaïi hình dòch vuï veà ñieän baùo, fax, telex, ñaây laø nhöõng loaïi hình dòch vuï truyeàn tin baèng vaên baûn nhanh ñaõ coù nhöõng thôøi kyø phaùt trieån khaù thònh vöôïng, nhöng daàn daàn seõ ñöôïc thay theá bôûi caùc loaïi thieát bò môùi coù cuøng chöùc naêng töông töï nhöng ñaûm baûo hieäu quûa hôn. Cho ñeán nay loaïi hình dòch vuï telex ñaõ ngöøng hoaït ñoäng, ñieän baùo coù saûn löôïng vaø doanh thu ngaøy caøng giaûm daàn, dòch vuï fax ñang coù chieàu höôùng gia taêng, nhöng moãi khi maïng maùy vi tính ñöôïc noái maïng roäng raõi töø dòch vuï naøy cuõng giaûm daàn vaø trong töông lai seõ ñöôïc thay theá bôûi dòch vuï truyeàn soá lieäu qua maïng maùy vi tính. Vì vaäy, höôùng phaùt trieån cuûa loaïi dòch vuï naøy cho hai loaïi dòch vuï ñieän baùo vaø fax nhö sau:
Ñoái vôùi dòch vuï ñieän baùo, ñaây laø loaïi hình dòch vuï phuø hôïp vôùi ñòa baøn vuøng noâng thoân vaø nhöõng hoä gia ñình caùc vuøng khaùc khoâng coù ñieän thoaïi. Vì vaäy cho duø saûn löôïng loaïi dòch vuï naøy giaûm daàn trong nhöõng naêm qua vaø coù chieàu höôùng seõ giaûm daàn trong caùc thôøi kyø tôùi, thì vaãn coù moät boä phaän daân chuùng trong nhöõng naêm tôùi khoâng coù ñieän thoaïi, coù nhu cung caáp cho nhau thoâng tin nhanh thoâng qua ñieän baùo. Loaïi dòch naøy caàn phaûi ñöôïc tieáp tuïc thöïc hieän töø nay cho cho ñeán naêm 2010 (tuy saûn löôïng cuûa dòch vuï naøy coù chieàu höôùng giaûm daàn).
Ñoái vôùi dòch vuï fax töø nay ñeán naêm 2000, tieáp tuïc phaùt trieån vôùi nhòp
88
ñoä cao caû veà saûn löôïng vaø doanh thu, vaø seõ giaûm daàn toác ñoä phaùt trieån vaøo caùc naêm ñaàu cuûa nhöõng naêm 2010 vaø coù theå bò thay theá baèng dòch vuï truyeàn soá lieäu qua maùy vi tính vaøo cuoái nhöõng naêm naøy.
Veà dòch vuï nhaén tin, ñaây laø loaïi hình dòch vuï môùi, môùi phuû soùng ôû thaønh phoá Ñaø Lat, vaø ñöa vaøo khai thaùc vaøi naêm gaàn ñaây, haøng naêm coù nhòp ñoä taêng soá maùy thueâ bao laø 25%. Noùi chung loaïi hình dòch vuï naøy cuõng laø moät loaïi thoâng tin di ñoäng nhöng khoâng thuaän tieän baèng ñieän thoaïi di ñoäng, bôûi vì loaïi hình naøy chæ laø maùy nhaén tin thoâng qua maùy ñieän thoaïi ñeán toång ñaøi nhaén tin, toång ñaøi seõ truyeàn tin baèng chöõ qua maùy nhaén tin ngöôøi thueâ bao, vaø khoâng thöïc hieän ñöôïc thoâng tin ngöôïc laïi. Tuy vaäy ñaây laø loaïi hình thoâng tin di ñoäng giaù reõ, thích hôïp vôùi vuøng thaønh thò coù nhieàu ñieän thoaïi coâng coäng ñöôïc nhieàu ngöôøi öu thích, noù cuõng seõ phaùt trieån trong thôøi kyø tôùi cho caùc ñoái töôïng coù thu nhaäp töông ñoái khaù. Phöông höôùng cuûa dòch vuï naøy laø töø nay ñeán naêm 2000 tieáp tuïc phuû soùng ôû thò xaõ Baûo loäc vaø moät soá thò traán ñoâng daân cö khaùc môû roäng dung löôïng thueâ bao ôû Dalat, vaø nhöõng vuøng ñaõ phuû soùng. Sau naêm 2000 tieáp tuïc phuû soùng caùc thò traán coøn laïi vaø caùc thò töù, vuøng ñoâng daân cö khaùc, môû roäng dung löôïng thueâ bao ôû caùc vuøng ñöôïc phuû soùng, taát nhieân khi ñieän thoaïi di ñoäng trôû thaønh phoå bieán thì loaïi hình dòch naøy cuõng seõ khoâng coøn nöõa.
Veà dòch vuï hoäi nghò truyeàn hình, ñaây laø loaïi hình dòch vuï ñaõ coù ôû moät soá thaønh phoá lôùn, nhö Haø Noäi vaø Tp. Hoà Chí Minh (Chöa ñöôïc môû ôû Laâm Ñoàng). Loaïi hình dòch vuï naøy coù ñaëc ñieåm laø ngöôøi thueâ bao hai ñaàu caùch xa nhau söû duïng loaïi dòch vuï naøy thaáy ñöôïc hình aûnh cuûa nhau vaø noùi chuyeän tröïc tieáp vôùi nhau. Noù thích hôïp vôùi nhöõng nhu caàu veà toå chöùc caùc cuoäc hoäi thaûo maø nhöõng thaønh vieân khoâng caàn thieát phaûi ñeán moät ñòa ñieåm cuï theå. Loaïi dòch vuï naøy coù loaïi coá ñònh vaø coù loaïi di ñoäng. Coù loaïi lieân heä hai chieàu (Ngöôøi ôû hai ñòa ñieåm caùch xa nhau trao ñoåi vôùi nhau), coù loaïi nhieàu chieàu (Ngöôøi ôû nhieàu nôi coù theå noùi trao ñoåi vôùi nhau).
Höôùng phaùt trieån cuûa dòch vuï naøy laø ñaàu nhöõng naêm sau 2000 caàn xaây döïng phöông tieän vaø ñöa vaøo khai thaùc loaïi hình dòch vuï naøy ôû moät vaøi nôi taïi Tp. Ñaø Laït vaø thò xaõ Baûo Loäc, nhöõng naêm tieáp theo seõ ñaàu tö mua saém ñöa vaøo söû duïng moät vaøi phöông tieän dòch vuï hoäi nghò truyeàn hình di ñoäng.
Veà dòch vuï 108, caàn tieáp tuïc cuûng coá nhöõng dòch vuï ñaõ coù nhö dòch vuï cung caáp soá ñieän thoaïi, giaù caû thò tröôøng, tyû giaù hoái ñoaùi, baùo giôø... caàn môû roäng caùc dòch vuï khaùc nhö höôùng daãn chaêm soùc y teá, phaùp luaät, dòch vuï giaûi
89
trí...
3. Naâng cao khaû naêng phuïc vuï cho vieäc phaùt trieån neàn kinh teá quoác
daân, ñaûm baûo an ninh quoác phoøng
Ñaây laø ñònh höôùng quan troïng nhaèm ñaûm baûo vieäc phaùt trieån Böu ñieän Laâm Ñoàng trong thôøi kyø tôùi khoâng nghieâng veà vieäc kinh doanh ñôn thuaàn maø phaûi vöøa thöïc hieän toát chöùc naêng kinh doanh vöøa laøm toát chöùc naêng cô sôû haï taàng phuïc vuï ñôøi soáng xaõ hoäi.
Veà phuïc vuï phaùt trieån kinh teá, töø nay cho ñeán naêm 2000 vieäc xaây döïng maïng böu chính vieãn thoâng phaûi ñaûm baûo phuïc vuï kòp thôøi vieäc trao ñoåi thoâng tin ôû caùc ñôn vò saûn xuaát kinh doanh thuoäc caùc thaønh phaàn teá. ÔÛ caùc nôi treân caùc ñòa baøn tænh ñeàu ñaùp öùng ñuû caùc nhu caàu veà vaän chuyeån caùc loaïi böu phaåm, böu kieän, töø caùc toå chöùc kinh teá trong vaø ngoaøi nöôùc ñeán, töø moãi cô sôû ñi caùc nôi trong vaø ngoaøi nöôùc; saün saøng cung caáp ñuû caùc dòch vuï veà ñieän thoaïi, fax... Sau nhöõng naêm 2010 môû roäng khaû naêng phuïc vuï caùc loaïi dòch vuï coù chaát löôïng cao ñoáùi vôùi caùc ñôn vò kinh teá, thoûa maõn ña daïng caùc loaïi dòch vuï böu chính - vieãn thoâng, nhö ñieän thoaïi di ñoäng, ñieän thoaïi thaáy hình, dòch vuï truyeàn hình hoäi nghò, dòch vuï tuyeàn soá soá lieäu, dòch vuï böu phaåm ghi soá, chuyeån, phaùt nhanh...
Veà phuïc vuï ñôøi soáng, an ninh xaõ hoäi, phaán ñaáu töø nay ñeán naêm 2000, beân caïnh vieäc ñaåy maïnh phaùt trieån maïng böu chính vieãn thoâng ôû vuøng thaønh thò, caàn ñaûm baûo thoâng tin thoâng suoát töø tænh ñeán taát caû caùc xaõ trong tænh, tröôùc heát laø moãi xaõ ñeàu coù ñieän thoaïi, chuyeån phaùt böu phaåm, böu kieän, phaùt haønh baùo chí ñeán caùc xaõ vuøng saâu, vuøng xa khoâng ñöôïc quaù chaäm treã. Sau nhöõng naêm 2010 töøng böôùc ruùt ngaén khoaûng caùch veà tieâu duøng dòch vuï böu chính vieãn thoâng giöõa caùc vuøng trong tænh.
Ñeå baûo ñaûm an ninh quoác gia caàn coù trang thieát bò vieãn thoâng coù khaû
naêng kieåm soaùt ñöôïc thoâng tin.
III. 7. CAÙC GIAÛI PHAÙP VAØ KIEÁN NGHÒ Ñeå thöïc hieän coù keát quûa caùc muïc tieâu vaø höôùng phöôùng treân, caàn phaûi thöïc hieän ñoàng boä caùc giaûi phaùp veà voán, lao ñoäng, quaûn lyù thò tröôøng... Sau ñaây laø caùc giaûi phaùp cuï theå.
III.7.1. Giaûi phaùp veà voán Moät trong nhöõng giaûi phaùp quan troïng quyeát ñònh thöïc hieän thaéng lôïi caùc muïc tieâu phöông phöôùng ñaõ ñeà ra ñoù laø voán. Trong 4 naêm trôû laïi ñaây, haøng naêm Böu ñieän tænh ñaõ ñaàu tö töø 60 ñeán 80 tyû ñoàng cho vieäc phaùt trieån maïng böu chính vieãn thoâng. Ñaây laø nguoàn voán raát lôùn so vôùi caùc thôøi kyø
90
tröôùc. Nhôø ñaàu tö treân qui moâ lôùn ñaõ laøm chuyeån bieán cô baûn veà vieäc naâng caáp vaø hieän ñaïi hoùa toaøn dieän maïng böu chính, vieãn thoâng. Böôùc vaøo thôøi kyø coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoùa, ñoøi hoûi coù söï phaùt trieån vöôït baäc hôn nöõa cuûa ngaønh Böu ñieän Laâm Ñoàng, nhaèm taïo ra vaø duy trì khaû naêng taïo moâi tröôøng thuaän lôïi cho caùc ngaønh kinh teá quoác daân treân ñòa baøn tænh phaùt trieån, vöøa goùp phaàn cuøng vôùi ngaønh böu ñieän caû nöôùc khoâng tuït haäu xa hôn vaø coù khaû naêng ñeå ruùt ngaén trình ñoä phaùt trieån veà böu chính vieãn thoâng so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi (Nhaát laø caùc chæ tieâu veà böu chính vieãn thoâng bình quaân ñaàu ngöôøi, nhö maät ñoä ñieän thoaïi, maät ñoä phaùt haønh baùo chí, maät ñoä maùy vi tính noái maïng internet...). Do vaäy muïc tieâu, phöông höôùng neâu treân cuõng khoâng quaù cao, caàn phaûi coù nhöõng giaûi phaùp höõu hieäu ñeå thöïc hieän, trong ñoù coù vaán ñeà veà voán. Taát nhieân vieäc huy ñoäng voán cuûa giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2010 coù qui moâ cao hôn so vôùi caùc thôøi kyø tröôùc. Bình quaân haøng naêm qui moâ ñaàu tö töø 80 ñeán 100 tyû ñoàng. Ñeå huy ñoäng ñuû voán thöïc hieän vieäc phaùt trieån Böu ñieän tænh töø nay ñeán naêm 2010 caàn thöïc thieän caùc giaûi phaùt huy ñoäng voán chuû yeáu sau ñaây:
- Caàn ñaåy maïnh vieäc khai thaùc coù hieäu quûa nguoàn voán trong ngaønh Böu ñieän. Tröôùc heát laø tranh thuû toái ña caùc nguoàn voán ñöôïc phaân boå töø Toång coâng ty Böu chính Vieãn thoâng. Ñaây laø nguoàn voán quan troïng vaø cô baûn nhaát. Trong nhöõng naêm qua nguoàn voán ñaàu tö töø Toång coâng ty Böu chính vieãn thoâng chieám tyû leä raát cao trong toång soá voán ñaàu tö, bình quaân haøng naêm töø 90 -95%. Ñeå tranh thuû nguoàn voán naøy trong thôøi gian tôùi, Böu ñieän tænh caàn taêng cöôøng moái quan heä vôùi Trung öông, ñoàng thôøi coù nhöõng keá hoaïch ñaàu tö taùo baïo vaø hôïp lyù treân qui moâ lôùn veà phaùt trieån caùc loaïi hình dòch vuï; hieän ñaïi hoùa vaø phaùt trieån nhanh maïng böu chính vieãn thoâng theo muïc tieâu vaø phöông höông ñaõ ñeà ra. Ñeà nghò Toång cuïc cho Böu ñieän Laâm ñoàng giöõ laïi caùc khoaûn khaáu khao, lôïi nhuaän noäp leân Toång coâng ty trong moät thôøi gian caàn thieát ñeå taêng theâm nguoàn voán.
Thöïc hieän toát vieäc huy ñoäng voán trong noäi boä Böu ñieän tænh, baèng vieäc taän duïng toá ña caùc nguoàn ñaàu tö töø quõi khaáu hao cô baûn, töø quõi phaùt trieån saûn xuaát, quó phuùc lôïi chöa duøng ñeán; huy ñoäng voán trong caùn boä coâng nhaân vieân vôùi hình thöùc phuø hôïp.
- Tranh thuû khai thaùc caùc nguoàn voán taïi ñòa phöông. Vieäc hieän ñaïi vaø phaùt trieån nhanh ngaønh Böu ñieän ôû ñòa phöông coù vai troø taïo keát caáu haï taàng thuaän tieän ñeå thuùc ñaåy caùc ngaønh kinh teá quoác daân treân ñòa baøn tænh phaùt trieån. Vì vaäy ngoaøi vieäc Trung öông ñaàu tö vaøo ñòa phöông, tænh caàn coù
91
keá hoaïch ñaàu tö haøng naêm cho ngaønh böu ñieän, vôùi tyû leä hôïp lyù thích öùng nhö tænh ñaõ ñaàu tö ñeå phaùt trieån cô sôû haï taàng khaùc. Vieäc ñaàu tö cuûa ñiaï phöông coù theå theo phöông thöùc cho vay coù hoaøn laïi voán, hoaëc coù traû laõi, hoaëc goùp voán chia lôïi nhuaän.
Beân caïnh vieäc ñaàu tö baèng ngaân saùch cuûa ñòa phöông, khi xeùt thaáy caàn thieát coù theå huy ñoäng voán trong khaùch haøng. Hình thöùc naøy ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi khaùch haøng coù nhu caàu thueâ bao caùc loaïi dòch vuï naøo ñoù nhöng böu ñieän thieáu voán khoâng theå thöïc hieän ñöôïc thì coù theå huy ñoäng khaùch haøng vôùi moät soá voán nhaát ñònh maø ña soá khaùch haøng coù theå chaáp nhaän ñöôïc. Vieäc huy ñoäng voán cuûa khaùch haøng phaûi theo nguyeân taéc kinh doanh voán, hai heân cuøng coù lôïi, khaùch haøng cho vay voán trong moät thôøi gian nhaát ñònh seõ ñöôïc hoaøn laïi voán vaø ñöôïc höôûng moät laõi xuaát nhö göûi taïi ngaân haøng. Hình thöùc naøy coù öu ñieåm hôn vieäc vay voán cuûa ngaân haøng laø khoâng phaûi gaùnh chuïi nhöõng khoaûn chi phí cuûa ngaân haøng.
- Môû roäng caùc moái quan heä, thu huùt caùc nguoàn voán cuûa nöôùc ngoaøi. Treân cô sôû uûy quyeàn vaø phaân caáp hoaëc giôùi thieäu hoaëc cho pheùp cuûa Toång coâng ty Böu Chính Vieät nam, Böu ñieän Laâm Ñoàng caàn taêng cöôøng vieäc tìm kieám ñoái taùc, thieát laäp caùc moái quan heä ñeå môû roäng vieäc hôïp taùc lieân doanh lieân keát vôùi caùc toå chöùc kinh teá nöôùc ngoaøi nhaèm thu huùt voán ñaàu tö tröïc tieáp vaøo phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa maïng böu chính vieãn thoâng Laâm Ñoàng theo caùc hình thöùc sau:
+ Vay voán ñaàu tö baèng vieäc mua maùy moùc thieát bò traû chaäm. Ñeå thöïc hieän giaûi phaùp naøy coù hieäu quûa, caàn tìm kieám nhieàu ñoái taùc, sau ñoù choïn ñoái caùc coù maùy moùc thieát bò coâng ngheä hieän ñaïi nhaát, giaù thaáp nhaát, thôøi gian traû chaäm daøi nhaát vôùi möùc laõi xuaát thaáp nhaát, vaø thoûa maõn ñieàu kieän laø giaù maùy moùc thieát bò khoâng ñöôïc cao hôn giaù treân thò tröôøng cuûa maùy moùc thieát bò cuøng loaïi, möùc laõi suaát khoâng cao hôn möùc laõi xuaát vay ôû caùc ngaân haøng ñaàu tö.
+ Hôïp taùc, lieân doanh vôùi caùc coâng ty böu chính vieãn thoâng nöôùc ngoaøi. Ñaây cuõng laø moät loaïi hình huy ñoäng voán khaû thi coù theå ñöa vaøo khai thaùc. Vieäc hôïp taùc, lieân doanh theo nguyeân taéc laø thöïc hieän trong moät khoaûng thôøi gian nhaát ñònh. Caùc beân ñoái taùc coù theå thöïc hieän thoaû thuaän phöông thöùc hôïp taùc, lieân doanh phuø hôïp theo ñuùng luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät nam. Phía Böu ñieän Laâm Ñoàng tuyø theo caùc ñieàu kieän cuï theå maø caân nhaéc tính toaùn quyeát ñònh löïa choïn hình thöùc hôïp taùc, lieân doanh phuø hôïp vôùi caùc yeâu caàu veà hieän ñaïi hoùa, möùc ñoä ñaàu tö, hieäu quûa kinh teá xaõ hoäi, vaø khoâng
92
aûnh höôûng xaáu ñeán an ninh quoác phoøng.
- Khai thaùc caùc nguoàn voán töø vieäc vay voán tín duïng. Taêng cöôøng caùc moái quan heä ñeå vay caùc nguoàn voán töø caùc toå chöùc taøi chính theá giôùi IMF, WB, ADB vaø caùc nguoàn voán ODA. Ñeå khai thaùc coù keát quûa caùc nguoàn voán naøy Böu ñieän tænh caàn taêng cöôøng moái quan heä vôùi caùc toå chöùc treân. UDND tænh vaø Toång coâng ty caàn taïo ñieàu kieän thuaän tieän, baûo laõnh, taïo cô cheá thuaän lôïi ñeå Böu ñieän tænh coù theå chuû ñoäng khai thaùc ñöôïc caùc ñaàu tö töø nöôùc ngoaøi vaøo ñòa phöông theo nhu caàu phaùt trieån maïng vieãn thoâng treân ñòa baøn ñòa phöông. Vay voán daøi haïn cuûa caùc ngaân haøng trong nöôùc. Ñaây laø nguoàn voán quan troïng. Treân cô sôû xem xeùt caùc phöông aùn ñaàu tö cuï theå UBND Tænh caàn baûo laõnh cho Böu ñieän tænh vay ñöôïc voán ñaàu tö. Phaùt haønh tín phieáu vôùi möùc laõi xuaát phuø hôïp. Ñaây cuõng laø moät bieän phaùp huy ñoäng voán coù theå thöïc hieän ñöôïc. III.7.2. Taêng cöôøng ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi ñoäi nguõ caùn boä coâng nhaân
vieân ñi ñoâi vôùi söû duïng hôïp lyù
Ñaây laø coâng vieäc heát söùc quan troïng, coù yù nghóa quyeát ñònh ñeán naêng suaát, chaát löôïng, hieäu quûa kinh doanh dòch vuï cuûa Böu ñieän tænh trong thôøi gian tôùi.
Tröôùc heát laø phaûi tieâu chuaån hoùa veà trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï cuûa töøng loaïi chöùc danh töø caáp caùn boä quaûn lyù Böu ñieän tænh ñeán coâng nhaân thi haønh nhieäm vuï ôû caùc böu cuïc cô sôû. Ñoái vôùi caùn boä laõnh ñaïo töø caáp huyeän, coâng ty ñeán Ban giaùm ñoác Böu ñieän tænh phaûi coù 2 baèng ñaïi hoïc, moät baèng kyõ thuaät böu chính vieãn thoâng, moät baèng ñaïi hoïc khoái kinh teá. Trong ñoù coù moät tyû leä ñaùng keå ñöôïc ñaøo ñaïo sau ñaïi hoïc veà chuyeân ngaønh böu chính vieãn thoâng vaø chuyeân ngaønh veà khoái kinh teá. Moãi lónh vöïc kyõ thuaät veà böu chính vieãn thoâng ñeàu coù ít nhaát moät ngöôøi coù trình ñoä sau ñaïi hoïc veà lónh vöïc ñoù. Caùn boä ôû caùc phoøng ban caáp tænh vaø huyeän vaø caùc coâng ty phaûi coù trình ñoä ít nhaát laø moät baèng ñaïi hoïc chuyeân ngaønh theo nhieäm vuï ñaûm traùch. Ñoái vôùi coâng nhaân thöïc hieän nhieäm vuï kyõ thuaät, nhaân vieân khai thaùc phaûi coù caáp baäc coâng nhaân ít nhaát laø baèng caáp baäc coâng vieäc.
Phaán ñaáu giöõa nhöõng naêm 2010 toaøn theå ñoäi nguõ caùn boä cuûa toaøn ngaønh
böu ñieän tænh ñeàu ñaït yeâu caàu theo tieâu chuaån hoùa.
Ñeå thöïc hieän coù keát quûa tieâu chuaån treân töø nay cho ñeán naêm 2000 vaø vaøi ba naêm sau 2000, phaûi thöïc hieän keá hoaïch ñaøo taïo vaø ñaøo loaïi theo caùc tieâu chuaån treân. Vieäc tuyeån môùi phaûi caên cöù vaøo tieâu chuaån ñaõ qui ñònh tröôùc heát laø öu tieân tuyeån nhöõng ngöôøi toát nghieäp ñaït keát quûa cao, coù chính
93
saùch thu huùt nhöõng chuyeân gia gioûi thuoäc lónh vöïc böu chính vieãn thoâng vaø kinh teá veà laøm vieäc hoaëc coäng taùc, coá vaán phuïc vuï cho ngaønh böu ñieän Laâm Ñoàng.
Ñoái vôùi nhöõng chuyeân gia gioûi khi ñeán tuoåi veà höu caàn môøi hoï coáng hieán theâm cho ngaønh moät thôøi gian, ngoaøi möùc löông ñang höôûng thöïc hieän theâm cheá phuï caáp baèng möùc löông höu trí.
Ngoaøi vieäc ñaøo taïo daøi haïn, caàn taêng cöôøng boài döôõng caùc lôùp chuyeân ñeà veà quaûn lyù vaø kyõ thuaät, coâng ngheä chuyeân ngaønh môùi cho caùn boä, coâng nhaân vieân phuø hôïp theo coâng vieäc maø hoï ñang phuï traùch, nhaèm thöôøng xuyeân caäp nhaäp caùc kieán thöùc quaûn lyù vaø coâng ngheä (chuyeân ngaønh) traùch trình traïng laïc haäu, khoâng theo kòp trình ñoä tieân tieán cuûa theá giôùi.
Ña daïng caùc hình thöùc môû lôùp boái döôõng: Theo hình thöùc cöû ngöôøi döï lôùp boài döôõng chuyeân ñeà do caùc tröôøng, trung taâm cuûa ngaønh, hoaëc môøi chuyeân gia nöôùc ngoaøi, caùc tröôøng trong nöôùc veà giaûng daïy.
Ngoaøi vieäc naâng cao trình ñoä chuyeân moân nghieäp vuï caàn chaêm lo ñeán vieäc xaây döïng tieâu chuaån ñaïo ñöùc, phong caùch laøm vieäc, moâi tröôøng vaên hoaù cuûa toaøn ngaønh trong tænh. Vieäc xaây döïng nhöõng tieâu chuaån nhö vaäy nhaèm muïc ñích giaùo duïc truyeàn toát ñeïp cuûa ngaønh, taêng theâm tinh thaàn taäp theå yù thöùc laøm chuû gaén boù vôùi ngaønh, haêng say coáng hieán heát khaû naêng cuûa mình treân töøng cöông vò maø ngöôøi lao ñoäng ñaûm nhaän, ñoàng thôøi xaây döïng yù thöùc vaø traùch nhieäm phuïc vuï khaùch haøng...
Hoaøn thieän cheá ñoä traû coâng lao ñoäng, theo nguyeân taét keáp hôïp giöõa quaù trình ñaøo taïo, keát quûa coâng vieäc, ñaûm baûo cho moïi ngöôøi lao ñoäng luoân phaán ñaáu vöôn leân hoaøn thaønh toát nhieäm vuï; traùnh chuû nghóa bình quaân trong phaân phoái, hoaëc nghieâng naëng veà thaâm nieân coâng taùc taïo yù thöùc thieáu phaán ñaáu reøn luyeän vöôn leân. Thöïc hieän toát cheá ñoä khen thöôûng ñònh kyø, vôùi cheá ñoä khen thöôûng ñoät xuaát, ñaûm baûm moïi thaønh vieân trong ngaønh coù saùng kieán laøm lôïi cho ngaønh ñeàu ñöôïc khen thöôûng kòp thôøi, xöùng ñaùng vôùi lôïi ích do saùng kieán ñem laïi.
III.7.3. Nhöõng giaûi phaùp veà thò tröôøng Caàn cuûng coá vaø taêng cöôøng ñoäi nguõ laøm coâng taùc thò tröôøng töø tænh ñeán cô sôû, chuù troïng caû vieäc cuûng coá caùn boä laøm chuyeân traùch vôùi caùn boä kieâm nhieäm; phaùt ñoäng toaøn theå caùn boä coâng nhaân vieân tuøy theo khaû naêng vaø ñieàu kieän cuûa mình thöôøng xuyeân tìm hieåu naém baét nhu caàu thò tröôøng veà caùc dòch vuï böu chính vieãn thoâng ñeå phaûn aùnh cho ngöôøi coù traùch nhieäm, ñoàng thôøi tuyeân truyeàn, giôùi thieäu vôùi moïi ngöôøi xung quanh söû duïng ngaøy
94
caøng nhieàu caùc loaïi dòch vuï böu chính vieãn thoâng.
Caàn taêng cöôøng coâng taùc ñieàu tra, toång hôïp, döï baùo nhu caàu söû duïng caùc loaïi dòch vuï böu chính, vieãn thoâng, treân cô sôû ñoù phaân khuùc thò tröôøng ñoái vôùi töøng ñòa baøn, töøng ñoái töôïng söû duïng, nhaát laø caùc dòch vuï quan troïng nhö ñieän thoaïi di ñoäng, ñieän thoaïi thaáy hình, ñieän thoaïi qua maïng maùy tính, ñieän thoaïi coá ñònh bình thöôøng, töø ñoù maø coù keá hoaïch phaùt trieån caùc loaïi maùy ñieän thoaïi thueâ bao phuø hôïp vôùi nhu caàu caùc loaïi khaùch haøng trong töøng thôøi kyø. Ñoái vôùi caùc loaïi dòch vuï khaùc cuõng tieán haønh töông töï. Töø nay veà sau caùc döï aùn ñaàu tö phaûi ñöôïc xaây döïng treân sô sôû caùc luaän cöù caàn thieát, trong ñoù phaûi coù coâng taùc nghieân cöùu thò tröôøng tröôùc luùc tieán haønh xaây döïng döï aùn.
Trong giai ñoaïn ñaàu chuû yeáu taäp trung ñaàu tö caùc loaïi thò tröôøng caùc vuøng thaønh phoá, thò xaõ, thò traán vaø moät soá vuøng noâng thoân ñoâng daân cö khaùc, trong giai ñoaïn cuoái cuûa thôøi kyø vöøa cuûng coá thò tröôøng caùc vuøng thaønh thò vöøa môû roäng phaùt trieån caùc vuøng noâng thoân. Taêng cöôøng vieäc cuûng coá, môû roäng caùc moái quan heä hôïp taùc veà dòch vuï giöõa thò tröôøng trong tænh vôùi thò tröôøng trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi. III.7.4. Nhöõng giaûi phaùp veà coâng ngheä Veà coâng ngheä ñaõ trình baøy kyõ ôû phaàn phöôùng höôùng hieän ñaïi hoùa ngaønh böu ñieän, ôû ñaây chæ neâu theâm moät soá vaán ñeà mang tính giaûi phaùp trong quùa trình thöïc hieän. Coâng ngheä hieän ñaïi laø yeáu toá quyeát ñònh ñeán chaát löôïng saûn phaåm dòch vuï, laø ñieàu kieän cô baûn ñeå ñöa vaøo khai thaùc caùc dòch vuï môùi; laø ñieàu kieän ñeå hoäi nhaäp, hôïp taùc veà böu chính vieãn thoâng ñoái vôùi caùc nöôùc khaùc, laø ñieàu kieän ñeå soáng coøn, toàn taïi vaø phaùt trieån trong thôøi ñaïi caùch maïng khoa hoïc kyõ thuaät. Vì vaäy moãi ngöôøi trong ngaønh Böu ñieän tænh, töø vò ñöùng ñaàu ngaønh ñeán coâng nhaân môùi vaøo laøm vieäc phaûi nhaän thöùc moät caùch saâu saéc vaán ñeà naøy töø ñoù maø coù quyeát taâm cao trong vaán ñeà ñoåi môùi vaø hieän ñaïi hoùa coâng ngheä. Caàn coù nhöõng qui ñònh cuï theå trong vieäc mua saém töøng loaïi maùy moùc, thieát bò, caùc khaâu, coâng ñoaïn boä phaän, caùc linh kieän thay theá... theo höôùng hieän ñaïi, tröôøng hôïp ñaëc bieät thì coù theå mua maùy moùc thieát bò chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu hieän ñaïi hoùa, nhöng thieát bò naøy coù theå naâng caáp ñöôïc. Vì vaäy caàn naém kyõ, thoáng keâ vaø phaân loaïi caùc loaïi coâng ngheä cuûa caùc maùy moùc thieát bò veà böu chính vieãn thoâng coù maët treân thò tröôøng, ghi roõ cuï theå loaïi naøo khoâng ñöôïc mua saém loaïi naøo ñöôïc pheùp mua saém, töø ñoù trieån khai trong toaøn ngaønh thoáng nhaát thöïc hieän.
Ñeå thöïc hieän toát vaán ñeà naøy ngöôøi caùn boä kyõ thuaät vaø caùn boä keá hoaïch
95
vaø laõnh ñaïo phuï traùch lónh vöïc coâng ngheä phaûi khoâng ngöøng thöôøng xuyeân theo doõi caäp nhaäp naém kyõ caùc loaïi coâng ngheä töø laïc haäu ñeán hieän ñaïi nhaát. Phaûi thöôøng xuyeân tìm hieåu veà thò tröôøng coâng ngheä böu chính vieãn thoâng, ñaët vaø nghieân cöùu kyõ caùc taïp chí veà coâng ngheä böu chính vieãn thoâng trong vaø ngoaøi nöôùc.
Caàn xöû lyù thích ñaùng ñoái vôùi nhöõng caùn boä thieáu tinh thaàn traùch nhieäm hoaëc vì ñoäng cô caù nhaân nhaäp caùc thieát bò laïc haäu khoâng ñaùp öùng yeâu caàu hieän ñaïi hoùa, nhaäp thieát bò veà khoâng söû duïng ñöôïc hoaëc söû duïng nhöng chaát löôïng dòch vuï thaáp, trong thôøi gian ngaén phaûi thay theá, gaây toán keùm tieàn cuûa.
III.7.5. Caùc giaûi phaùp veà naâng cao chaát löôïng saûn phaåm dòch vuï, giaùm saùt kieåm tra caùc hoaït ñoäng taøi chính nhaèm giaûm giaù thaønh dòch vuï, naâng cao hieäu quûa hoaït ñoäng kinh doanh
Vieäc naâng cao chaát löôïng caùc loaïi dòch vuï moät maët phaûi khoâng ngöøng ñoåi môùi vaø hieän ñaïi hoùa maùy moùc thieát bò, phöông tieän dòch vuï, maët khaùc phaûi thöôøng xuyeân naâng cao trình ñoä chuyeân moân, nghieäp vuï yù thöùc traùch nhieäm ñoái vôùi khaùch haøng cho coâng nhaân vieân tröïc tieáp giaûi quyeát caùc dòch vuï, coâng nhaân theo doûi baûo trì, söûa chöõa maùy moùc thieát bò... Vì vaäy, beân caïnh ñònh kyø ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi ñoäi nguõ naøy, caàn ñaåy maïnh phong traøo thi ñua phong phuù, ña daïng, ñeà ra caùc tieâu chuaån, caùc hình thöùc thi ñua, caùc danh hieäu phuø hôïp; ñònh kyø haøng quùi phaùt ñoäng caùc cuoäc thi veà tay ngheà, chuyeân moân nghieäp vu, töø ñoù coù hình thöùc khen thöôûng caû veà maët vaät chaát vaø tinh thaàn. Caùc keát quûa ñaït ñöôïc cuûa caùc cuoäc thi phaûi laø moät trong nhöõng caên cöù quan troïng ñeå xem xeùt vieäc naâng löông, hay ñeà baït caùn boä; nhaèm taïo ra moâi tröôøng laøm vieäc haêng say, saùng taïo, naâng cao naêng suaát chaát löôïng coâng vieäc.
Vieäc giaûm giaù thaønh caùc loaïi dòch vuï phuï thuoäc vaøo trình ñoä coâng ngheä, caùch thöùc löïa choïn caùc phöông aùn ñaàu tö, trình ñoä quaûn lyù, quyeát ñònh caùc khoaûn chi phí... Vieäc giaûm gía thaønh dòch vuï laø moät trong nhöõng noäi dung quan troïng ñeán vieäc naâng cao hieäu quûa kinh doanh dòch vuï, quyeát ñònh söï phaùt ñaït hay suy taøn cuûa doanh nghieäp.
Ñeå giaûm giaù thaønh saûn phaåm caàn phaûi xem xeùt ngay töø caùc keá hoaïch, döï aùn ñaàu tö khi baét ñaàu laø caùc baûn thaûo, chæ ñöa vaøo thöïc hieän caùc döï aùn, keá hoaïch ñaõ chöùng minh ñöôïc coù coâng ngheä hieän ñaïi, coù hieäu quûa veà kinh teá xaõ hoäi, trong ñoù caùc chæ tieâu veà coâng ngheä, taøi chính nhö doanh thu, chi phí, giaù thaønh, saûn löôïng, doanh thu hoaø voán...caàn phaûi xem xeùt kyõ. Neáu
96
nhöõng phöông aùn chæ mang tính xaõ hoäi baét buoäc phaûi thöïc hieän nhöng khoâng coù hieäu quûa kinh teá, thì caàn xem xeùt ñeán caùc möùc ñoä thua loã, töø ñoù coù phöông aùn ñieàu hoøa buø loã baèng caùc nguoàn cuûa ngaønh hoaëc cuûa ngaân saùch nhaø nöôùc. Khi coù phöông aùn buø loã ñöôïc caáp coù thaåm quyeàn duyeät thì môùi trieån khai thöïc hieän. Taát caû caùc ñaàu tö phaùt trieån ñeàu phaûi coù döï aùn ñöôïc duyeät. Caùc döï aùn ñaàu tö ñöôïc duyeät phaûi döïa treân vieäc choïn löïa moät phöông aùn hieäu quûa nhaát trong caùc phöông aùn ñöôïc xaây döïng.
Beân caïnh thöïc hieän toát vieäc xaây döïng vaø löïa choïn caùc phöông aùn ñaàu tö, caàn thöôøng xuyeân taêng cöôøng vieäc theo doûi, giaùm saùt kieåm tra caùc chi phí trong quaù trình ñaàu tö xaây döïng cô baûn, cuõng nhö caùc hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp. Hieän nay caùc maùy tính trong Ngaønh Böu ñieän tænh ñang ñöôïc noái maïng vôùi nhau, ñaây laø ñieàu kieän raát thuaän tieän ñeå laõnh ñaïo Böu ñieän kieåm tra moïi luùc moïi nôi veà tình hình taøi chính. Ñeå naâng cao hieäu quûa cuûa coâng taùc quaûn lyù laõnh ñaïo caùc ñôn vò thaønh vieân cuõng nhö laõnh ñaïo Böu ñieän tænh caàn phaûi thoâng thaûo vieäc söû duïng maùy vi tính, phaûi thoâng thaûo coâng taùc keá toaùn, töø ñoù haøng ngaøy daønh moät thôøi gian phuø hôïp ñeå theo doûi, kieåm tra caùc hoaït ñoäng taøi chính ôû caùc ñôn vò cô sôû vaø toaøn ñôn vò mình qua maïng maùy vi tính.
Caàn coâng khai veà caùc hoaït ñoäng taøi chính trong noäi boä. Vieäc coâng khai cheá ñoä taøi chính coù taùc duïng laø moïi ngöôøi coù theå theo doûi vaø phaùt hieän ñöôïc nhöõng baát hôïp lyù trong quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, haïn cheá vieäc tham oâ, laõng phí. Caùc hoaït ñoäng taøi chính haøng ngaøy töø ñôn vò sô sôû ñeán toaøn ñôn vò phaûi ñöôïc caäp nhaäp vaøo maùy vi tính vaø truyeàn treân maïng ñeán caùc maùy vi tính toaøn ngaønh ñeå moïi ngöôøi trong ngaønh coù theå theo doûi kieåm tra.
III.7.6. Caùc giaûi phaùp veà toå chöùc vaø quaûn lyù Caàn ñoåi môùi cô cheá quaûn lyù, moái quan heä laøm vieäc giöõa Toång coâng ty Böu chính Vieãn thoâng vôùi böu ñieän tænh, giöõa böu ñieän tænh vôùi böu ñieän huyeän vaø caùc ñôn vò thaønh vieân.
Tröôùc heát laø veà quan heä ñoái ngoaïi, Toång coâng ty Böu chính Vieãn thoâng caàn ban haønh qui cheá qui ñònh veà söï phaân caáp, uyû quyeàn vaø trao quyeàn chuû ñoäng cho caùc böu ñieän tænh ñöôïc tröïc tieáp quan heä hôïp taùc vôùi nöôùc ngoaøi theo moät boä khung “phaùp luaät” maø Toång coâng ty ban haønh, nhaát laø veà vaán ñeà hôïp taùc ñaàu tö , vay voán. Chaúng haïn veà vay voán ñaàu tö thì caàn qui ñònh khung laõi suaát toái ña. Veà hôïp taùc ñaàu tö thì caàn qui ñònh trình ñoä coâng ngheä toái thieåu cuûa töøng maùy moùc, thieát bò... hình thöùc, thôøi haïn lieân doanh, caùch
97
thöùc phaân phoái keát quả kinh doanh... Treân cô sôû qui ñònh ñoù caùc ñôn vò caáp döôùi coù quyeàn chuû ñoäng tìm kieám ñoái taùc lieân doanh lieân keát, vay voán ñaàu tö. Khi tìm ñöôïc ñoái taùc, tröôùc khi kyù keát cuõng caàn baùo caùo vôùi Toång coâng ty, ñeå Toång coâng ty kieåm tra, theo doõi tình hình caáp döôùi chaáp haønh qui cheá, neáu phaùt hieän nhöõng ñieàu khoaûn hôïp ñoàng sai qui cheá thì Toång coâng ty chæ ñaïo khaéc phuïc nhöõng khuyeát ñieåm vaø coù hình thöùc kyû luaät thích ñaùng ñoái vôùi nhöõng ngöôøi coá tình gaây ra. Ñoàng thôøi trong quaù trình caùc ñôn vò caáp döôùi toå chöùc thöïc hieän caùc hôïp ñoàng ñaõ kyù keát Toång coâng ty caàn taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra, baèng caùc phöông thöùc thoâng qua maïng vi tính, ñònh kyø vaø ñoät xuaát tröïc tieáp xuoáng kieåm tra ôû cô sôû.
Vieäc phaân caáp cho ñôn vò caáp döôùi trong coâng taùc ñoái ngoaïi, nhaát laø trong hôïp taùc lieân doanh, vay voán ñaàu tö laø moät vaán ñeà caàn thieát. Vì Toång coâng ty raát nhieàu ñôn vò thaønh vieân, nhaát laø caùc böu ñieän tænh vöøa xa, vöøa coù nhu caàu phaùt trieån maïng böu chính vieãn thoâng ôû nhöõng möùc ñoä, goùc caïnh khaùc nhau, vöøa chịu söï chi phoái cuûa toaøn ngaønh Böu ñieän vöøa thöïc hieän caùc nhieäm vuï cuûa ñòa phöông, neáu ñeå Toång coâng ty oâm ñoàm tröïc tieáp giaûi quyeát vaán ñeà naøy cho töøng ñòa phöông thì khaû naêng chuû ñoäng cuûa cô sôû bò haïn cheá, vaø khoâng theå kòp thôøi ñaùp öùng ñöôïc caùc nhu caàu cuï theå veà phaùt trieån maïnh ngaønh böu ñieän ôû moãi ñiaï phöông.
Caàn ñoåi môùi phöông thöùc noäi dung quaûn lyù hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, baèng vieäc trao quyeàn chuû ñoäng nhieàu hôn nöõa cho caáp döôùi, theo nguyeân taéc caáp caøng cao thì caøng quaûn lyù baèng caùc cheá ñoä chính saùch, caøng ít laøm thay chöùc naêng thao taùc cuï theå cuûa ñôn vò cô sôû. Vì vaäy trong heä thoáng toå chöùc cuûa ngaønh Böu ñieän caàn xem xeùt laïi caùch thöùc quaûn lyù, môû roäng quyeàn chuû ñoäng cho caùc ñôn vò thaønh vieân theo caùch thöùc quaûn lyù baèng caùc baên baûn qui ñònh caùc tieâu chuaån veà kinh teá kyõ thuaät, cheá ñoä chính saùch, ñònh ra caùc tieâu chuaån khung ñeå caùc ñôn vò caáp döôùi döïa vaøo ñoù maø thöïc hieän, nhöõng coâng vieäc naøo maø caáp döôùi chuû ñoäng laøm vieäc coù hieäu quûa hôn laø vieäc trình cho caáp treân quyeát ñònh thì neân giao cho caáp döôùi toaøn thöïc hieän (treân cô sôû caùc tieâu chuaån qui ñònh cuûa ñôn vò caáp treân), ñi ñoâi vôùi taêng cöôøng coâng taùc kieåm tra giaùm saùt caùc ñôn vò caáp döôùi toå chöùc thöïc hieän.
Caàn hoaøn thieän vieäc phaân chia ñieàu phoái keát quûa kinh doanh giöõa caáp treân vaø caáp döôùi, giöõa caùc ñôn vò thaønh vieân saùt hôïp vôùi hieäu quûa kinh doanh, keát hôïp xem xeùt ñeán vieäc ñieàu hoaø cho nhöõng ñôn vò hoaït ñoäng ôû nhöõng vuøng khoù khaên, vöøa thöïc hieän toát vieäc kích thích caùc ñôn vò laøm aên
98
coù hieäu quûa, tieáp tuïc phaùt huy heát moïi khaû naêng ñeå kinh doanh toát hôn, ñoàng thôøi ôû nhöõng vuøng khoù khaên cuõng yeân taâm coâng vieäc.
Taêng cöôøng coâng taùc quaûn lyù taøi chính, thöôøng xuyeân kieåm tra vieäc thöïc hieän chi tieâu cuûa caáp döôùi theo cheá ñoä ñònh möùc, thöôøng xuyeân ñoân ñoác vieäc thu nôï cuûa khaùch haøng. Phaán ñaáu trong moät vaøi naêm tôùi seõ thu heát nôï toàn ñoäng cuõ, vaø coù bieän phaùp cuï theå nhaèm ñaûm baûo caùc khoaûn khaùch haøng nôï ñeán haïn phaûi ñöôïc thanh toaùn, khoâng ñeå tyû leä nôï cuûa khaùch haøng quùa cao.
Ñaåy maïnh coâng taùc tieáp thò: nghieân cöùu thò tröôøng, thaêm doø khaùc haøng, phaân khuùc thò tröôøng cho töøng loaïi dòch vuï, nghieân cöùu caùc loaïi giaù dòch vuï phuø hôïp vôùi khaû naêng tieâu duøng cuûa töøng loaïi thò tröôøng, töøng khaùch haøng, töøng loaïi dòch vuï, laøm toát coâng taùc quaûng caùo, giôùi thieäu caùc loaïi dòch vuï... Moãi moät döï aùn hay keá hoaïch phaùt trieån môû roäng vieäc kinh doanh dòch vuï caàn phaûi thöïc hieän tröôùc moät böôùc coâng taùc nghieân cöùu thò tröôøng, ñieàu tra khaûo saùt nhu caàu khaùch haøng.
Taêng cöôøng coâng taùc nghieân cöùu phaùt trieån, tröôùc heát laø caàn ñaåy maïnh vieäc nghieân cöùu caùc ñeà taøi veà quaûn lyù, phaùt trieån kinh doanh nhö hoaøn thieän caùc qui cheá hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc, phaân caáp vaø giao quyeàn chuû ñoäng cho caùc ñôn vò caáp döôùi; xaây döïng vaø hoaøn thieän caùc ñònh möùc kinh teá kyõ thuaät phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuï theå cuûa ñôn vò; trieån khai caùc ñeà taøi nghieân cöùu döï baùo veà thò tröôøng caùc loaïi dòch vuï, nhaát laø caùc loaïi dòch vuï chuû löïc nhö ñieän thoaïi, caùc loaïi dòch vuï môùi veà vieãn thoâng; caùc öùng duïng tin hoïc vaøo quùa trình quûan lyù kinh doanh dòch vuï maø thò tröôøng chöa coù phaàn meàm ñoù hoaëc coù nhöng khoâng phuø hôïp...
Caàn cuûng coá caùc phoøng ban cuûa boä maùy guùp vieäc cuûa Böu ñieän tænh,
thaønh laäp theâm phoøng marketing, phoøng vi tính.
Ñònh kyø moät naêm 1 laàn phaûi xem xeùt laïi heä thoáng toå chöùc boä maùy töø caùc phoøng tham möu, ñeán caùc ñôn vò thaønh vieân, naêng löïc caùn boä laõnh ñaïo ñeå kòp thôøi söûa chöõa nhöõng sai laàm, khieám khuyeát nhaèm taêng cöôøng söùc maïnh , tính hieäu quûa cuûa toå chöùc, naêng löïc quaûn lyù cuûa caùc ñôn vò thaønh vieân.
Caùc ñôn vò thaønh vieân hoaït ñoäng keùm hieäu quûa, caàn phaûi kòp thôøi xem xeùt kyõ löôïng, neáu khoâng phaûi laø nguyeân nhaân khaùch quan baát khaû khaùng, thì phaûi kòp thôøi thay ngöôøi laõnh ñaïo ñôn vò ñoù coù naêng löïc vaø traùch nhieäm hôn.
Trong quaù trình quaûn lyù caàn löu yù daønh thôøi gian thích ñaùng ñeå chæ ñaïo
99
nhöõng khaâu coâng vieäc coù tính then choát quan troïng, cuõng nhö caùc khaâu coâng vieäc coøn yeáu keùm ñeå töø ñoù ñöa caùc hoaït ñoäng kinh doanh ngaøy caøng theâm söùc maïnh.
Tænh uûy vaø UDND tænh caàn taêng cöôøng laõnh, chæ ñaïo vieäc phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa maïng böu chính vieãn thoâng. Caàn xaây döïng qui hoaïch daøi haïn ngaønh böu ñieän tænh, boå sung ñöa noäi dung phaùt trieån ngaønh böu ñieän vaøo qui hoaïch toång theå veà kinh teá xaõ hoäi tænh Laâm Ñoàng töø nay ñeán naêm 2010.(hieän qui hoaïch toång theå cuûa tænh noùi veà ngaønh böu raát ít chæ vaøi doøng chung chung).
III.7.7. Taêng cöôøng vieäc kieåm soaùt, phoøng choáng vieäc truyeàn caùc noäi thoâng tin ñoäc haïi, aûnh höôûng xaáu ñeán an ninh quoác gia... Beân caïnh maët tích cöïc cuûa phöông tieän thoâng tin lieân laïc, nhaát laø trong thôøi ñaïi thoâng tin maø phaàn vai troø vò trí ñaõ trình baøy khaù kyõ, thì maët traùi cuûa noù laø coù nhöõng ngöôøi xaáu lôïi duïng phöông tieän naøy ñeå truyeàn caùc thoâng tin ñoäc haïi. Thoâng tin ñoäc haïi coù theå töø nhieàu luoàng beân ngoaøi xaâm nhaäp qua ñöôøng vieãn thoâng vaøo nöôùc ta, vaø nhöõng thoâng tin coù tính chaát bí maät quoác gia coù theå truyeàn ra ngoaøi cuõng baèng con ñöôøng naøy. Ñeå haïn cheá toái ña caùc luoàng thoâng tin ñoäc haïi töø beân ngoaøi vaøo vaø khoâng ñeå loït nhöõng thoâng tin bí maät quoác gia ra ngoaøi, caàn thöïc hieän moät soá bieän phaùp sau ñaây:
Veà kyõ thuaät caàn coù thieát bò coù theå kieåm tra ñöôïc caùc luoàng thoâng tin ñaàu vaøo (Töø nöôùc ngoaøi vaøo), bieát ñöôïc xuaát xöù nôi truyeàn tin, coù theå loaïi nhöõng luoàng thoâng tin coù noäi dung ñoäc haïi, ñoàng thôøi kieåm tra ñöôïc thoâng tin ñaàu ñi (Töø nöôùc ta ra nöôùc ngoaøi) cuûa caùc phöông tieän truyeàn tin töø ñieän thoaïi, internet, ñeán maùy fax.... (Ví duï ôû Laâm Ñoàng vöøa qua coù moät soá maùy fax nhaän ñöôïc noäi dung thoâng tin ñoäc haïi maø ngaønh böu ñieän khoâng roõ noù fax töø ñaâu ñeán).
Veà phöông dieän quaûn lyù, ñoái vôùi nhöõng noäi dung thoâng tin ñoäc haïi maø bieát ñöôïc soá maùy nôi phaùt, thì khoâng cho pheùp laàn sau ñöôïc truyeàn tin vaøo nöõa, ñoái vôùi maùy ngöôøi nhaän ñöôïc tin coù noäi dung ñoäc haïi caàn phaûi baùo ngay cho cô quan coù thaåm quyeàn ñeå xöû lyù. Ñoái vôùi nhöõng nôi söû duïng thieát bò truyeàn tin ñeå truyeàn tin coù noäi dung bí maät quoác gia hoaëc nhöõng tin aûnh höôûng xaáu ñeán an ninh ñi caùc nôi trong vaø ngoaøi nöôùc thì ngoaøi xöû lyù baèng phaùp luaät ñoái vôùi ngöôøi vi phaïm, caàn taïm thôøi khoâng cho pheùp maùy ñoù hoaït ñoäng trong moät thôøi gian.
Caàn qui ñònh roõ raøng nhöõng noäi dung thoâng tin ñöôïc coi laø ñoäc haïi, ñoàng thôøi neâu cao tinh thaàn traùch nhieäm vaø trình ñoä naêng löïc nghieäp vuï ñoái vôùi
100
nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc kieåm soaùt thoâng tin.
III.7.8. Veà chính saùch -Nhaø nöôùc caàn ban chính saùch choáng nhöõng hieän töôïng tieâu cöïc do ñoäc quyeàn gaây ra. Ñaây laø chính saùch raát caàn thieát nhaèm moät maët vöøa phaùt huy nhöõng tính öu vieät do ñoäc quyeàn ñem laïi, vöøa haïn cheá toái thieåu hoùa nhöõng tieâu cöïc do ñoäc quyeàn gaây ra, nhaèm baûo veä quyeàn lôïi chính ñaùng cho ngöôøi tieâu duøng vöøa giuùp cho ngaønh böu ñieän coù söï ñoåi môùi hôn nöõa trong noäi boä ngaønh ñeå vöôn leân ñaùp öùng ngaøy caøng cao phuïc vuï toát ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi.
Ñeå thöïc hieän coù keát quûa vaán ñeà naøy, trong khi caùc dòch vuï böu chính vieãn thoâng coøn cho 1 doanh nghieäp Nhaø nöôùc ñoäc quyeàn, Nhaø nöôùc caàn taêng cöôøng quaûn lyù chaët cheõ caùc loaïi giaù dòch vuï böu chính vieãn thoâng. Trong ñieàu kieän ngaønh ñang thöïc hieän ña daïng hoùa vieäc lieân keát lieân doanh, ña daïng hoùa caùc nguoàn voán, caàn coù qui ñònh roõ chính saùch giaù ñoái vôùi moïi loaïi hình huy ñoäng voán, lieân doanh, giöõa caùc vuøng thaønh thò, noâng thoân... Caàn xaây döïng moät khung baûng giaù vôùi caùc möùc toái ña vaø toái thieåu cho caùc loaïi hình dòch vuï, caùc vuøng, khu vöïc daân cö. Vieäc qui ñònh möùc giaù toái thieåu cô baûn döïa treân cô sôû tính toaùn caùc chi chí hôïp lyù baèng caùc tieâu chuaån ñònh möùc vaø tyû leä lôïi nhuaän trung bình tieân tieân cuûa caùc ngaønh ngaønh kinh teá. Ñoái vôùi möùc giaù toái ña treân cô sôû möùc giaù toái thieåu coù theå xem caùc theâm caùc yeáu toá vuøng, caùc loaïi voán vay, caùc hình thöùc lieân doanh lieân keát...
Nghieân cöùu chuyeån vieäc thu cöôùc caùc loaïi dòch vuï vieãn thoâng thueâ bao khoaùn theo thaùng sang tính cöôùc phí cho töøng cuoäc söû duïng caùc dòch vuï naøy; ñaëc bieät laø dòch vuï ñieän thoaïi goïi trong noäi haït. Vieäc chuyeån töø hình thöùc khoaùn cöôùc dòch vuï theo thaùng sang thu cöôùc töøng cuoäc goïi taïo ra söï coâng baèng cho ngöôøi söû duïng dòch vuï, ngöôøi duøng nhieàu seõ traû tieàn nhieàu vaø ngöôïc laïi, kích thích moïi ngöôøi ñeàu coù theå laép ñaët caùc thieát bò dòch vuï vieãn thoâng nhaát laø ñieän thoaïi, ngöôøi ngheøo cuõng coù theå laép ñaët ñöôïc ñieän thoaïi taïi nhaø, vì giaù laép ñaët ñieän thoaïi hieän nay cuõng phuø hôïp vôùi tuùi tieàn cuûa hoï, coøn vieäc duøng dòch vuï naøy nhieàu hay ít laø tuøy vaøo khaû naêng taøi chính cuûa moïi ngöôøi. Vaán ñeà naøy cuõng raát thuaän tieän trong vieäc tính toaùn theo doõi giaù cöôùc töøng cuoäc söû duïng dòch vuï vieãn thoâng, vì ñaõ coù maùy vi tính töï ñoäng tính chính xaùc caùc cuoäc söû duïng.
Ñoái vôùi caùc saûn phaåm dòch vuï baèng nguoàn voán Nhaø nöôùc ñaàu tö caàn quaûn lyù chaët cheõ vieäc chi phí baèng caùc ñònh möùc kinh teá kyõ thuaät, ñònh möùc lao ñoäng, ñôn giaù tieàn löông.
101
Ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm ñaõ coù caùc ñôn vò khaùc cuøng laøm, ñaõ xuaát hieän
vieäc caïnh tranh thì ñeå cho caùc doanh nghieäp chuû ñoäng ñònh giaù.
- Nhaø nöôùc caàn coù chính saùch huy ñoäng söùc daân vaøo phaùt trieån xaây döïng cô sôû haï taàng, trong ñoù coù vieäc phaùt trieån böu ñieän, nhaát laø ôû caùc vuøng mieàn nuùi vuøng saâu vuøng xa. Vieäc huy ñoäng söùc daân tham gia xaây döïng cô sôû haï taàng ñaõ ñöôïc phaùp leänh veà nghóa vuï lao ñoäng coâng ích qui ñònh, nhöng môùi chæ qui ñònh vieäc huy ñoäng söùc daân xaây döïng caùc coâng trình giao thoâng, thuûy lôïi,.. Nhaø nöôùc caàn boå sung theâm vieäc huy ñoäng söùc daân ñoùng goùp vaøo xaây döïng caùc coâng trình vieãn thoâng trong nhöõng ñieàu kieän vaø tính chaát nhaát ñònh.
Ngoaøi vieäc huy ñoäng baèng söùc ngöôøi caàn huy ñoäng baèng tieàn, vieäc huy ñoäng naøy chia ra caùc loaïi cho trung öông vaø ñòa phöông, nguoàn voán huy ñoäng caáp naøo do caùc aáy quaûn lyù vaø söû duïng; haøng naêm nhaø nöôùc trung öông vaø ñòa phöông caàn phaân boå nguoàn voán ñoù goùp phaàn xaây döïng cô sôû haï taàng, trong ñoù coù ngaønh böu ñieän. Vieäc xaây ñaàu tö nguoàn voán naøy cho vieäc phaùt trieån maïng löôùi böu chính vieãn thoâng chuû yeáu laø cho nhöõng vuøng khoù khaên nhö vuøng saâu, vuøng xa, nôi maø ngaønh böu ñieän chöa coù ñuû söùc xaây döïng vaø kinh doanh coù laõi. Ngoaøi ra coù theá huy ñoäng löïc löôïng quaân ñoäi thi coâng moät soá coâng trình neáu thaáy caàn thieát...
Caàn mieãn, giaûm thueá ñoái vôùi vieäc phaùt trieån, kinh doanh caùc dòch vuï böu chính vieãn thoâng ôû nhöõng vuøng coù ñieàu kieän kinh doanh khoù khaên, kinh doanh chöa coù laõi, nhö ôû vuøng saâu, xa.
Caàn xem xeùt vieäc trôï giaù ñoái vôùi nhöõng vuøng ñaëc bieät khoù khaên maø nhaø nöôùc yeâu caàu ngaønh böu ñieän phuïc vuï, nhöng keát quaû dòch vuï khoâng ñuû buø chi phí.
KEÁT LUAÄN Treân cô sôû nghieân cöùu caùc lyù thuyeát coù lieân quan ñeán coâng taùc ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh Böu ñieän nhö: Lyù thuyeát döï baùo, lyù thuyeát veà chieán löôïc kinh doanh, caùc lyù thuyeát veà böu chính vieãn thoâng vaø tình hình phaùt trieån ngaønh böu ñieän caùc nöôùc, trong nöôùc vaø ôû tænh Laâm Ñoàng, töø ñoù Luaän aùn ñaõ trình baøy moät caùch khaùi quaùt thöïc traïng vaø xu theá phaùt trieån cuûa ngaønh böu ñieän theá giôùi vaø Böu ñieän Vieät nam, phaân tích ñaùnh toaøn dieän veà caùc ñieàu kieän moâi tröôøng beân ngoaøi hình thaønh ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi, cuõng nhö phaân tích toaøn dieän quùa trình hoaït ñoäng cuûa ngaønh Böu ñieän Laâm ñoàng, ñaëc bieät laø töø khi coù chuû tröông taêng toác phaùt trieån ngaønh böu ñieän ñeán nay, treân cô sôû ñoù hình thaønh ma traän ñaùnh
102
giaù caùc yeáu toá beân trong; töø ñoù ñaõ hình thaønh 2 ma traïân chieán löôïc laø ma traän TOWS vaø ma traän SPACE, döï baùo nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa vieäc phaùt trieån böu ñieän Laâm ñoàng töø nay cho ñeán naêm 2010 baèng caùc phöông phaùp döï daùo khaùc nhau; treân cô sôû nhöõng döï baùo vaø 2 chieán löôïc TOWS vaø SPACE ñaõ hình thaønh caùc quan ñieåm, muïc tieâu, phöông höôùng vaø giaûi phaùp thöïc hieän.
Vieäc phaùt trieån vaø hieän ñaïi hoùa maïng böu chính vieãn thoâng coù moät yù nghóa quan troïng, moät maët laø naâng cao naêng löïc hoaït ñoäng, hieäu quûa kinh doanh, taêng theâm ngaøy caøng nhieàu lôïi nhuaän cho ngaønh böu ñieän, naâng cao thu nhaäp cho ngöôøi lao ñoäng, taêng thu ngaân saùch cho nhaø nöôùc, ñoàng thôøi vöøa taïo ra moät keát caáu haï taàng veà böu chính vieãn thoâng nhaèm taïo moâi tröôøng thuaän lôïi ñeå thuùc ñaåy caùc ngaønh kinh teá quoác daân phaùt trieån, caûi thieän vaø naâng cao möùc soáng cho nhaân daân.
Ñoù cuõng laø nhöõng vaán ñeà troïng taâm maø Luaän aùn coá gaéng truyeàn taûi veà
theå hieän.
Hy voïng ñaây cuõng laø nhöõng vaán ñeà maø Laõnh ñaïo Böu ñieän Laâm Ñoàng
traên trôû./.
103
COÄNG HOØA XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM Ñoäc laäp - Töï do - Haïnh phuùc ------------------- NHAÄN XEÙT
Ngöôøi nhaän xeùt: PGS.PTS. VUÕ - COÂNG - TUAÁN. Cô quan: Tröôøng ñaïi hoïc kinh teá - Ñaïi hoïc quoác gia thaønh phoá Hoà Chí Minh. Luaän aùn cao hoïc kinh teá: “ Ñònh höôùng phaùt trieån Böu ñieän Tænh Laâm
ñoàng, thôøi kyø 1996 - 2010”.
Chuyeân ngaønh quaûn trò kinh doanh - Maõ soá: 5.02.05 Hoaøn thaønh: thaùng 5 naêm 1997. Taùc giaû: Leâ Quang Töôøng. Ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc: PTS Nguyeãn Quang Thu. 1. Nhaän xeùt veà yù nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn cuûa ñeà taøi. Trong coâng cuoäc coâng nghieäp hoùa - hieän ñaïi hoùa ôû nöôùc ta hieän nay, vieäc phaùt trieån ngaønh böu ñieän, vôùi hoaït ñoäng cô baûn laø Böu chính vaø vieãn thoâng, thuoäc keát caáu haï taàng kyõ thuaät coù taàm quan troïng to lôùn.
Ñaëc bieät, trong ñieàu kieän thöïc tieãn cuûa tænh Laâm ñoàng, moät tænh mieàn nuùi, caùc xa treân 60 tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc trung öông khaùc trong caû nöôùc, ngaønh böu ñieän trôû thaønh ngaønh khoâng theå khoâng coù vaø khoâng theå khoâng öu tieân phaùt trieån.
Trong quùa trình ñoåi môùi, ngaønh Böu ñieän Laâm ñoàng ñaõ coù böôùc phaùt trieån veà soá löôïng vaø chaát löôïng, ñaëc bieät laø töø naêm 1993 ñeán nay, cuøng vôùi chieán löôïc taêng toác cuûa ngaønh böu ñieän trong caû nöôùc, ñoùng goùp quan troïng vaøo vieäc phaùt trieån ñôøi soáng kinh teá - xaõ hoäi, an ninh, quoác phoøng treân ñòa baøn Tænh. Tuy nhieân, vôùi ñoøi hoûi môùi cuûa coâng cuoäc phaùt trieån taïi tænh Laâm ñoàng; nhieàu vaán ñeà ñaët ra cho ngaønh böu ñieän veà hình thöùc dòch vuï, thò tröôøng dòch vuï, trang bò maùy moùc, coâng ngheä, nhaân söï vaø quaûn lyù caàn ñöôïc giaûi quyeát vaø hoaøn thieän.
Do ñoù, luaän aùn “ Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh böu ñieän tænh Laâm ñoàng, thôøi kyø 1996-2010” ñaõ ñaùp öùng yeâu caàu ñaët ra trong söï phaùt trieån keát caáu haï taàng kinh teá cuûa tænh, laø söï ñoùng goùp coù giaù trò khoa hoïc vaø thöïc tieãn khoâng rieâng ñoái vôùi ngaønh Böu ñieän Laâm ñoàng, maø coøn ñoái vôùi ngaønh Böu ñieän caû nöôùc noùi chung.
2. Nhaän xeùt veà phöông phaùp luaän cuûa ñeà taøi: Trong luaän aùn, taùc giaû ñaõ vaän duïng ñuùng ñaén caùc cô sôû lyù luaän veà khoa hoïc döï baùo, veà quaûn trò chieán löôïc, vaän duïng caùc ma traän chieán löôïc EFE, IFE, TOWS, SPACE trong phaân tích, ñaùnh giaù cuï theå ngaønh Böu ñieän Tænh Laâm ñoàng, töø ñoù, xaây döïng ñöôïc moät soá ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh Böu ñieän Tænh coù tính thöïc tieãn vaø tính khaû khi.
3. Nhaän xeùt veà boá cuïc, noäi dung ñeà taøi; tính saùng taïo cuûa luaän aùn: Luaän aùn ñöôïc keát caáu thaønh 3 chöông:
104
- Chöông 1: Toång quan veà cô sôû lyù luaän, tình hình phaùt trieån Böu ñieän theá giôùi
vaø Böu ñieän Vieät nam.
- Chöông 2: Phaân tích thöïc traïng tình hình phaùt trieån böu ñieän tænh Laâm ñoàng. - Chöông 3: Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh Böu ñieän tænh Laâm ñoàng thôøi kyø 96
ñeán naêm 2010.
Boá cuïc cuûa luaän aùn neâu treân laø hôïp lyù, ñaùp öùng yeâu caàu muïc tieâu maø luaän aùn
ñeà ra.
Noäi dung saùng taïo cuûa luaän aùn ñaõ ñöôïc taùc giaû theå hieän roõ neùt trong vieäc xaùc ñònh quan ñieåm muïc tieâu phaùt trieån; caùc ñònh höôùng phaùt trieån cuï theå maïng böu chính, maïng vieãn thoâng, loaïi hình dòch vuï vaø chaát löôïng dòch vuï cuûa ngaønh Böu ñieän Tænh; töø ñoù ñeà xuaát caùc giaûi phaùp vaø kieán nghò coù söùc thuyeát phuïc veà: voán, thò tröôøng, coâng ngheä, nhaân söï, toå chöùc quaûn lyù, hieäu quûa dòch vuï vaø kinh doanh, kieåm soaùt thoâng tin vaø chính saùch. Nhöõng ñeà xuaát neâu treân cuûa taùc giaû, laø ñuùng ñaén vaø khaû thi.
-Tuy nhieân, noäi dung cuûa luaän aùn seõ toát hôn, neáu nhö phaàn xaây döïng caùc ma traän TOWS, SPACE vaø döï baùo chæ tieâu ñöôïc boá trí trong muïc 3.6 veà: Ñònh höôùng phaùt trieån Böu ñieän tænh Laâm ñoàng( töø trang 71 ñeán trang 87).
4. Nhaän xeùt veà phaïm vi öùng duïng cuûa ñeà taøi: - Vôùi noäi dung ñaõ ñaït ñöôïc, luaän aùn coù theå laø taøi lieäu nghieân cöùu khoa hoïc coù giaù trò thöïc tieãn toát trong vieäc xaây döïng ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh Böu ñieän tænh Laâm ñoàng, cuõng nhö ñoái vôùi ngaønh Böu ñieän caû nöôùc noùi chung.
5. Ñaùnh giaù vaø keát luaän: Luaän aùn: “Ñònh höôùng phaùp trieån ngaønh Böu ñieän Tænh Laâm Ñoàng thôøi kyø 1996 - 2010” ñaõ ñaùp öùng ñaày ñuû caùc yeâu caàu cuûa moät luaän aùn cao hoïc kinh teá vaø ñaït loaïi: gioûi.
Taùc giaû: Leâ Quang Töôøng xöùng ñaùng ñöôïc nhaän hoïc vò : Thaïc só khoa hoïc
kinh teá.
-Ñeà nghò: Luaän aùn ñöôïc tieáp tuïc nghieân cöùu ôû möùc ñoä cao hôn. Tp. Hoà Chí Minh, ngaøy 14 thaùng 5 naêm 1997. Ñaõ kyù PGS. PTS VOÕ - COÂNG - TUAÁN
105
NHAÄN XEÙT LUAÄN AÙN CAO HOÏC KINH TEÁ Ñeà taøi:” ÑÒNH HÖÔÙNG PHAÙT TRIEÅN NGAØNH BÖU ÑIEÄN TÆNH LAÂM
ÑOÀNG THÔØI KYØ 1996 ÑEÁN NAÊM 2010”
Ngöôøi baùo caùo: LEÂ QUANG TÖÔØNG. Ngöôøi nhaän xeùt: PTS. PHAÏM MINH TRÍ NOÄI DUNG NHAÄN XEÙT: Böu ñieän laø moät ngaønh thuoäc keát caáu haï taàng, laø moät ngaønh khoâng theå thieáu
cho coâng cuoäc phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi.
Laâm ñoàng laø moät trong nhöõng vuøng ñöôïc choïn laø troïng ñieåm phaùt trieån du lòch cuûa caû nöôùc. Böu ñieän laø moät ngaønh khoâng theå thieáu ñöôïc trong ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi cuûa tænh trong nhöõng naêm tôùi. Trong boái caûnh treân, vieäc nghieân cöùu phaùt trieån ngaønh Böu ñieän tænh Laâm ñoàng thôøi kyø 1996-2010 laø moät vieäc laøm hoaøn toaøn coù yù nghóa thöïc tieãn.
Muïc ñích nghieân cöùu cuûa luaän aùn laø treân cô sôû nghieân cöùu, phaân tích, ñaùnh giaù thöïc traïng phaùt trieån ngaønh Böu ñieän Laâm ñoàng, ñeà xuaát muïc tieâu, quan ñieåm phaùt trieån, caùc giaûi phaùp nhaèm thöïc hieän ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh Böu ñieän cuûa tænh Laâm ñoàng cho thôøi kyø 1996-2010.
Luaän aùn coù keát caáu hôïp lyù goàm 3 chöông, vôùi 100 trang: Chöông I: Toång quan veà cô sôû lyù luaän, tình hình phaùt trieån böu ñieän theá giôùi vaø
Böu ñieän Vieät nam.
Chöông II: Phaân tích thöïc traïng tình hình phaùt trieån Böu ñieän tænh Laâm ñoàng. Chöông III: Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh Böu ñieän tænh Laâm ñoàng ñeán naêm
2010.
Thoâng qua vieäc söu taàm tö lieäu, soá lieäu, toång hôïp, phaân tích, dieãn giaûi luaän aùn
ñaõ neâu leân ñöôïc caùc vaán ñeà sau ñaây:
1. Toång quan veà cô sôû lyù luaän lieân quan ñeán ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh böu
ñieän(chöông I). Trong phaàn naøy luaän aùn ñeà caäp ñeán:
-Khaùi nieäm veà böu chính vieãn thoâng. -Vai troø vò trí cuûa ngaønh böu ñieän. -Tình hình phaùt trieån cuûa ngaønh Böu ñieän Vieät nam trong thôøi gian qua. 2. Phaân tích thöïc traïng tình hình phaùt trieån ngaønh Böu ñieän tænh Laâm
ñoàng(chöôngII). Trong phaàn naøy luaän aùn ñaõ ñi saâu phaân tích caùc vaán ñeà:
-Lòch söû phaùt trieån Böu ñieän Laâm ñoàng. -Caùc ñieàu kieän kinh teá - xaõ hoäi, moâi tröôøng kinh doanh aûnh höôûng ñeán phaùt trieån cuûa ngaønh Böu ñieän Laâm ñoàng, vai troø vó trí cuûa ngaønh Böu ñieän ñoái vôùi vieäc phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi cuûa tænh.
- Thöïc traïng caùc maët cuûa ngaønh Böu ñieän Laâm ñoàng( cô sôû vaät chaát - kyõ thuaät,
106
saûn löôïng vaø doanh thu, toå chöùc boä maùy vaø nhaân söï, coâng taùc marketing, nghieân cöùu vaø phaùt trieån...).
qua dieãn giaûi, phaân tích luaän aùn ñaõ neâu leân nhöõng maët yeáu keùm, toàn taïi cuûa
ngaønh böu ñieän nhö sau:
- Trang thieát bò maïng böu chính vieãn thoâng tuy ñaõ ñöôïc hieän ñaïi hoùa theo höôùng soá hoùa, töï ñoäng hoùa, ña dòch vuï, nhöng nhìn chung, dung löôïng coøn thaáp vaø coù nguy cô bò laïc haäu.
- Caùc chæ tieâu bình quaân ñaàu ngöôøi veà caùc loaïi dòch vuï so vôùi caùc nöôùc trong
khu vöïc coøn thaáp, qui moâ caùc dòch vuï môùi ñöa vaøo khai thaùc coøn nhoû.
-Ñòa hình keát caáu haï taàng nhö : ñieän, ñöôøng giao thoâng, nhaát laø ôû vuøng sau xa
coøn yeáu keùm , traéc trôû.
- Thò tröôøng tuy ngaøy caøng phaùt trieån, nhöng nhìn chung qui moâ coøn nhoû beù. - Heä thoáng toå chöùc boä maùy vaø coâng taùc quaûn lyù kinh doanh dòch vuï chöa ñöôïc hoaøn thieän, ñoäi nguõ caùn boä, neáu khoâng ñöôïc ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi seõ khoâng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu nhieäm vuï.v.v...
3. Xaùc ñònh ñònh höôùng phaùt trieån Böu ñieän Laâm ñoàng ñeán naêm 2010( chöông
III). Trong phaàn naøy ñaõ ñeà caäp ñeán caùc vaán ñeà:
1,- Xaùc ñònh muïc tieâu, phöông höôùng, quan ñieåm , muïc tieâu phaùt trieån cuûa Böu
ñieän Laâm ñoàng ñeán naêm 2010.
Moät soá muïc tieâu chuû yeáu nhö: -Doanh thu ñeán naêm 2000 ñaït töø 114 - 129 tyû ñoàng, ñeán naêm 2010 ñaït töø 325 -
342 tyû ñoàng, thôøi kyø 96-2000 toác ñoä taêng bình quaân töø 22-26%/naêm...
-Lôïi nhuaän ñeán naêm 2000 ñaït töø 13-15 tyû ñoàng, ñeán naêm 2010 ñaït töø 35-40 tyû
ñoàng.
-Ñeán naêm 2010 taát caû caùc xaõ ñeàu coù ñieän thoaïi. -Ñeán naêm 2010 baùn kính phuïc vuï moãi böu cuïc bình quaân 5 km, moãi xaõ,
phöôøng coù ít nhaát 1 böu cuïc caáp 3.
2,- Nhöõng ñònh höôùng cô baûn: -Phaùt trieån maïng böu chính- vieãn thoâng theo höôùng hieän ñaïi hoùa. -Ñònh höôùng phaùt trieån caùc loaïi hình dòch vuï böu chính vieãn thoâng( dòch vuï böu
chính, dòch vuï chuyeån tieàn, dòch vuï ñieän hoa, phaùt trieån baùo chí.v.v...)
3,- Neâu leân caùc giaûi phaùp veà nhieàu maët: voán, ñaøo taïo vaø ñaøo taïo laïi ñoäi nguõ caùn boä, coâng nhaân, veà thò tröôøng, veà coâng ngheä, naâng cao chaát löôïng saûn phaåm dòch vuï, veà toå chöùc quaûn lyù, chính saùch.v.v...
4. Noäi dung luaän aùn coù theå laøm taøi lieäu tham khaûo boå ích veà quaûn lyù vaø qui
hoaïch cho ngaønh Böu ñieän.
Ñaùnh giaù chung:- Ñeà taøi luaän aùn coù yù nghóa thöïc tieãn. - Keát caáu hôïp lyù.
107
-Noäi dung giaûi quyeát thoûa ñaùng caùc vaán ñeà neâu leân, thoûa
maõn yeâu caàu luaän aùn cao hoïc kinh teá. Luaän aùn ñaït loaïi gioûi.
Ñeà nghò Hoäi ñoàng chaám luaän aùn xeùt phong hoïc vò thaïc só kinh teá cho taùc
giaû LEÂ QUANG TÖÔØNG vaø xeùt cho taùc giaû ñöôïc nghieân cöùu chuyeån tieáp. TP. Hoà Chí Minh, ngaøy 16 thaùng 5 naêm 1997. Ngöôøi nhaän xeùt. Ñaõ kyù PTS. PHAÏM MINH TRÍ
COÄNG HOØA XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VIEÄT NAM Ñoäc laäp - Töï do - Haïnh phuùc
108
-----o0o-----
BIEÂN BAÛN CUOÄC HOÏP HOÄI ÑOÀNG CHAÁM
LUAÄN AÙN CAO HOÏC KINH TEÁ
Cuûa ñoàng chí
: Leâ Quang Töôøng
Veà ñeà taøi
: Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh Böu ñieän tænh Laâm Ñoàng thôøi kyø 1996
ñeán naêm 2010
Taïi tröôøng Ñaïi hoïc kinh teá Thaønh phoá Hoà Chí Minh
Vaøo ngaøy 16 thaùng 05 naêm 1997
Hoäi ñoàng chaám luaän aùn ñöôïc thaønh laäp theo quyeát ñònh soá 310/SDH, ngaøy 08 thaùng 05 naêm 1997 cuûa Hieäu tröôûng Tröôøng Ñaïi hoïc kinh teá Thaønh phoá Hoà Chí Minh, ñaõ nghe ñoàng chí Leâ Quang Töôøng trình baøy toùm taét noäi dung luaän aùn ñeå nhaän hoïc vò Thaïc só khoa hoïc kinh teá.
1) PGS, PTS Vuõ Coâng Tuaán, phaûn bieän 1 (Coù baûn phaûn bieän keøm theo) vaø hoûi taùc giaû :
Caâu hoûi 1 : Trong hoaït ñoäng cuûa ngaønh böu ñieän coù 2 khu vöïc böu chính vaø vieãn thoâng, theo taùc giaû thì neân öu tieân khu vöïc naøo ?
Caâu hoûi 2 : Trong luaän aùn taùc giaû coù so saùnh maät ñoä ñieän thoaïi Laâm Ñoàng ñöùng thöù 4 sau Haø Noäi, Thaønh phoá Hoà Chí Minh, Baø Ròa - Vuõng Taøu, taùc giaû cho bieát nguyeân nhaân naøo laøm cho maïng ñieän thoaïi Laâm Ñoàng ñaït thaønh tích cao nhö vaäy ?
2) PTS Phaïm Minh Trí phaûn bieän 2 (Coù baûn phaûn bieän keøm theo) vaø hoûi taùc giaû :
Caâu hoûi 1 : Theo taùc giaû trong caùc giaûi phaùp neâu leân, giaûi phaùp naøo laø böùc xuùc nhaát ñoái vôùi tænh Laâm Ñoàng hieän nay ?
3) GS, TS Traàn Vaên Chaùnh thaønh vieân Hoäi ñoàng hoûi taùc giaû :
Caâu hoûi 1 : Trong luaän aùn taùc giaû coù neâu ñoäc quyeàn laø moät theá maïnh cuûa ngaønh Böu ñieän, nhö vaäy taùc giaû nghó gì veà hieän töôïng tieâu cöïc maø ngaønh Böu ñieän coù theå ñem laïi cho khaùch haøng, ví duï nhö naâng giaù laép ñaët ñieän thoaïi ... ?
4) PTS Nguyeãn Ñaêng Lieâm thö kyù Hoäi ñoàng hoûi taùc giaû :
Caâu hoûi 1 : Trong ñieàu kieän phaùt trieån Böu ñieän Laâm Ñoàng thôøi gian tôùi theo taùc giaû caàn choïn loaïi voán naøo laø phuø hôïp nhaát ?
Caâu hoûi 2 : Dòch vuï kinh doanh coù hieäu quaû nhaát hieän nay cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng laø gì ?
Phaàn traû lôøi cuûa taùc giaû:
Caâu hoûi 1 (cuûa PGS, PTS Vuõ Coâng Tuaán, phaûn bieän 1) trong hoaït ñoäng cuûa ngaønh Böu ñieän
coù 2 khu vöïc Böu chính vaø Vieãn thoâng theo taùc giaû thì neân öu tieân phaùt trieån khu vöïc naøo ?
Traû lôøi : Caàn öu tieân phaùt trieån khu vöïc Vieãn thoâng. Hieän nay (naêm 1997) maïng Vieãn thoâng chieám 93% toång doanh thu ngaønh Böu ñieän, ñeán naêm 2010 xu höôùng phaùt trieån cuûa maïng naøy coù theå treân 97% so vôùi doanh thu ngaønh Böu ñieän Laâm Ñoàng.
109
Caâu hoûi 2 (cuûa PGS, PTS Vuõ Coâng Tuaán phaûn bieän 1) Trong luaän aùn taùc giaû coù so saùnh maät ñoä ñieän thoaïi Laâm Ñoàng ñöùng thöù 4 sau Haø Noäi, Thaønh phoá Hoà Chí Minh, Baø Ròa - Vuõng Taøu, taùc giaû cho bieát nguyeân nhaân naøo laøm cho maïng ñieän thoaïi Laâm Ñoàng ñaït thaønh tích cao nhö vaäy ?
Traû lôøi : Ban giaùm ñoác Böu ñieän tænh vaø laõnh ñaïo tænh Laâm Ñoàng coù taàm nhìn tröôùc vaø coù phöông aùn phaùt trieån maïng ñieän thoaïi ôû tænh Laâm Ñoàng ñi tröôùc so vôùi caùc ñòa phöông khaùc vaø ñaõ trình leân vôùi Toång coâng ty Böu chính Vieãn thoâng phöông aùn naøy ñöôïc Toång coâng ty chaáp thuaän vaø ñaàu tö vaøo phaùt trieån maïng ñieän thoaïi ôû tænh vôùi soá voán ñaàu tö haøng naêm raát lôùn (bình quaân naêm 1994 - 1996 moãi naêm töø 33 - 66 tyû ñoàng).
Caâu hoûi 1 (cuûa PTS Phaïm Minh Trí phaûn bieän 2) Theo taùc giaû trong caùc giaûi phaùp neâu leân,
giaûi phaùp naøo laø böùc xuùc nhaát ñoái vôùi tænh Laâm Ñoàng hieän nay ?
Traû lôøi : Trong taát caû caùc giaûi phaùp maø luaän aùn ñaõ neâu leân, moãi bieän phaùp ñeàu coù vò trí rieâng cuûa noù, tuy vaäy neáu choïn giaûi phaùp quan troïng nhaát thì ñoù laø giaûi phaùp veà voán. Bôûi vì coù voán seõ môû ra khaû naêng ñeå thöïc hieän caùc giaûi phaùp khaùc ; sau ñoù laø giaûi phaùp veà nhaân söï vaø quaûn lyù, ñaây laø yeáu toá ñeå naâng cao hieäu quaû vaø khaû naêng ñeå thöïc hieän caùc giaûi phaùp khaùc.
Caâu hoûi 1 (cuûa GS, TS Traàn Vaên Chaùnh) Trong luaän aùn taùc giaû coù neâu ñoäc quyeàn laø moät theá maïnh cuûa ngaønh Böu ñieän, nhö vaäy taùc giaû nghó gì veà hieän töôïng tieâu cöïc maø ngaønh Böu ñieän coù theå ñem laïi cho khaùch haøng, ví duï nhö naâng giaù laép ñaët ñieän thoaïi ... ?
Traû lôøi : Ñoäc quyeàn seõ mang laïi cho ngaønh Böu ñieän lôïi theá taäp trung voán vaø quyeàn löïc ñeå phaùt trieån. Ñoàng thôøi ñoäc quyeàn cuõng mang laïi nhöõng khuyeát taät, ví duï nhö thaùi ñoä phuïc vuï khoâng toát, naâng giaù dòch vuï aûnh höôûng ñeán quyeàn lôïi cuûa khaùch haøng ... do vaäy Nhaø Nöôùc caàn quaûn lyù chaët cheõ hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa ngaønh Böu ñieän, nhaát laø vieäc ñònh giaù caùc loaïi dòch vuï mang tính chaát ñoäc quyeàn.
Caâu hoûi 1 (cuûa PTS Nguyeãn Ñaêng Lieâm) Trong ñieàu kieän phaùt trieån Böu ñieän Laâm Ñoàng
thôøi gian tôùi theo taùc giaû caàn choïn loaïi voán naøo laø phuø hôïp nhaát ?
Traû lôøi : Thöïc teá tænh Laâm Ñoàng laø tænh mieàn nuùi coù ñieàu kieän töï nhieân haïn cheá trong kinh doanh neân nguoàn voán ñaàu tö quan troïng nhaát laø ngaân saùch nhaø nöôùc (bao goàm nguoàn voán nhaø nöôùc ñaõ giao cho doanh nghieäp Böu ñieän quaûn lyù vaø voán ngaân saùch nhaø nöôùc caáp theâm haøng naêm). Thöïc teá trong nhöõng naêm qua nguoàn voán naøy chieám theâm 95% so vôùi toång ñaàu tö, trong nhöõng naêm tôùi nguoàn voán naøy vaãn chieám moät tyû troïng lôùn.
Caâu hoûi 2 : Dòch vuï kinh doanh coù hieäu quaû nhaát hieän nay cuûa Böu ñieän Laâm Ñoàng laø gì ?
Traû lôøi : Ñieän thoaïi laø dòch vuï kinh doanh coù hieäu quaû nhaát. Hieän nay doanh thu dòch vuï naøy chieám 93% doanh thu maïng Vieãn thoâng vaø trong nhöõng naêm tôùi cuõng vaãn chieám tyû leä cao trong trong maïng Vieãn thoâng vaø trong doanh thu ngaønh Böu ñieän.
Sau khi traû lôøi vaø ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc nhaän xeùt luaän aùn, Hoäi ñoàng hoïp rieâng vaø thoâng
qua keát luaän. Hoäi ñoàng baàu ban kieåm phieáu goàm:
1) PTS Nguyeãn Ñaêng Lieâm
Tröôûng ban
2) PTS Phaïm Minh Trí
UÛy vieân
3) PGS, PTS Vuõ Coâng Tuaán
UÛy vieân
Caên cöù vaøo keát quaû boû phieáu cuûa Hoäi ñoàng chaám luaän aùn laø :
110
- Soá thaønh vieân cuûa Hoäi ñoàng tham gia boû phieáu
: 6
- Toång soá ñieåm chaám luaän aùn cuûa hoäi ñoàng
: 57
- Ñieåm bình quaân
: 9,5
Hoäi ñoàng keát luaän :
1/.
Baûn luaän aùn cuûa ñoàng chí Leâ Quang Töôøng ñaït loaïi gioûi, ñaùp öùng yeâu caàu luaän aùn Thaïc só khoa hoïc kinh teá. Cuï theå laø :
- Baûn luaän aùn coù tính thöïc tieãn, khoa hoïc vaø khaû thi cao.
- Giaûi phaùp vaø kieán nghò coù tính khaû thi.
- Trình baøy roõ raøng, traû lôøi thoûa ñaùng, toát
- Laø taøi lieäu nghieân cöùu, tham khaûo toát cho ngaønh Böu ñieän.
Tuy vaäy, luaän aùn seõ toát hôn neáu caùc ma traän vaø döï baùo ñöôïc boá trí trong muïc 36 veà ñònh höôùng phaùt trieån Böu ñieän Laâm Ñoàng, vaø tính thuyeát phuïc seõ cao hôn neáu phaàn giaûi phaùp cuï theå hôn.
2/.
Ñeà nghò coâng nhaän hoïc vò Thaïc só khoa hoïc kinh teá cho ñoàng chí Leâ Quang Töôøng.
Ñeà nghò cho ñoàng chí Leâ Quang Töôøng ñöôïc chuyeån tieáp nghieân cöùu sinh
THÖ KYÙ HOÄI ÑOÀNG
CHUÛ TÒCH HOÄI ÑOÀNG
3/. Ñaõ kyù Ñaõ kyù
PTS. Nguyeãn Ñaêng Lieâm
PTS Leâ Thanh Haø
111