
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT
TRẦN VĂN THÀNH
THẠCH LUẬN CÁC THÀNH TẠO GRANITOID PHỨC
HỆ MƯỜNG LÁT THUỘC ĐỚI TÂY BẮC BỘ VÀ
KHOÁNG HÓA LIÊN QUAN
LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐỊA CHẤT
Hà Nội - 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT
TRẦN VĂN THÀNH
THẠCH LUẬN CÁC THÀNH TẠO GRANITOID PHỨC
HỆ MƯỜNG LÁT THUỘC ĐỚI TÂY BẮC BỘ
VÀ KHOÁNG HÓA LIÊN QUAN
Ngành: Kỹ thuật địa chất
Mã số: 9520501
LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐỊA CHẤT
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS.TS. Phạm Trung Hiếu
2. TS. Đỗ Văn Nhuận
Hà Nội - 2020

i
MỤC LỤC
Nội dung
Trang
MỤC LỤC ........................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ............................................................................ vii
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ..................................................................... 1
2. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu ......................................................................... 2
3. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................. 2
4. Nội dung nghiên cứu chính ................................................................................... 2
5. Các luận điểm bảo vệ ............................................................................................ 3
6. Các điểm mới của luận án ..................................................................................... 3
7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn .............................................................................. 3
8. Cơ sở tài liệu và khối lượng thực hiện nghiên cứu của luận án ............................ 4
9. Cấu trúc của luận án ............................................................................................. 4
Lời cảm ơn ................................................................................................................ 4
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ KHU VỰC NGHIÊN CỨU ............................... 6
1.1. Vị tí địa lý – kinh tế nhân văn ............................................................................ 6
1.2. Lịch sử nghiên cứu ............................................................................................. 7
1.3. Đặc điểm địa chất khu vực ................................................................................ 7
1.3.1. Vòm biến chất phân đới đông tâm Mường Lát ...................................... 10
1.3.2. Địa tầng .................................................................................................. 14
1.3.3. Magma .................................................................................................... 22
1.3.3. Đai mạch không rõ tuổi .......................................................................... 36
1.4. Kiến tạo ............................................................................................................ 36

ii
1.4.1. Tổ hợp thạch kiến tạo (THTKT) khu vực nghiên cứu ........................... 36
1.4.2. Đặc điểm các hoạt động đứt gãy chính .................................................. 38
1.5. Đặc điểm khoáng sản khu vực nghiên cứu ...................................................... 38
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......... 41
2. 1. Cơ sở lý thuyết ................................................................................................ 41
2.1.1. Khái niệm ............................................................................................... 41
2.1.2. Nguồn granit ........................................................................................... 42
2.1.3. Phân loại granit ...................................................................................... 43
2.1.4. Phân chia các loạt granit ........................................................................ 45
2.1.5. Phân chia các kiểu granit ........................................................................ 45
2.1.6. Mối liên quan khoáng hóa với cac kiểu granit ....................................... 52
2.2. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 53
2.2.1. Phương pháp nghiên cứu ngoài thực địa ................................................ 53
2.2.2. Phương pháp thu thập, tổng hợp tài liệu ................................................ 53
2.2.3. Phương pháp nghiên cứu thạch học - khoáng vật .................................. 53
2.2.4. Phương pháp phân tích khoáng tướng ................................................... 54
2.2.5. Phương pháp nghiên cứu thạch địa hóa ................................................. 54
2.2.6. Phương pháp phân tích thành phần, đồng vị phóng xạ .......................... 54
2.2.7. Tính chuyên hóa địa hóa và sinh khoáng magma .................................. 63
2.2.8. Xử lý kết quả phân tích .......................................................................... 67
CHƯƠNG 3: ĐẶC ĐIỂM ĐỊA CHẤT, THẠCH ĐỊA HÓA GRANITOD PHỨC
HỆ MƯỜNG LÁT ............................................................................................ 68
3.1. Đặc điểm địa chất ............................................................................................ 68
3.2. Đặc điểm thạch học .......................................................................................... 70

iii
3.2.1. Granit hai mica hạt lớn ........................................................................... 71
3.2.2. Granit biotit ............................................................................................ 71
3.2.3. Granit muscovit ...................................................................................... 71
3.2.4. Granit hai mica hạt nhỏ .......................................................................... 71
3.2.5. Aplit granit ............................................................................................. 71
3.2.6. Pegmatit granit ....................................................................................... 71
3.3. Đặc điểm thành phần khoáng vật ..................................................................... 72
3.3.1. Khoáng vật plagioclas ............................................................................ 72
3.3.2. Khoáng vật thạch anh ............................................................................. 73
3.3.3. Khoáng vật felspat kali ........................................................................... 74
3.3.4. Khoáng vật mica .................................................................................... 75
3.3.5. Các khoáng vật khác .............................................................................. 75
3.4. Đặc điểm thạch địa hóa .................................................................................... 78
3.4.1. Đặc điểm các nguyên tố chính ............................................................... 78
3.4.2. Đặc điểm các nguyên tố vi lượng ........................................................... 82
3.5. Tuổi thành tạo .................................................................................................. 89
3.5.1. Vị trí lấy mẫu ......................................................................................... 89
3.5.2. Kết quả phân tích ................................................................................... 90
CHƯƠNG 4: NGUỒN GỐC GRANITOID PHỨC HỆ MƯỜNG LÁT VÀ
KHOÁNG HÓA LIÊN QUAN .......................................................................... 99
4.1. Nguồn gốc và quá trình hình thành granitoid phức hệ Mường Lát ................. 99
4.1.1. Thành phần đồng vi Hf trong đơn khoáng zircon .................................. 99
4.1.2. Thành phần đồng vị Rb - Sr; Sm - Nd trong đá tổng ........................... 103
4.1.3. Quá trình hình thành granitoid phức hệ Mường Lát ............................ 103