BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br />
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI<br />
<br />
LÃ THÚY HƯỜNG<br />
<br />
PHÁT TRIỂN TRANG TRẠI<br />
Ở VÙNG ĐÔNG NAM BỘ<br />
Chuyên ngành: Địa Lí học<br />
Mã số: 62.31.05.01<br />
<br />
LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐỊA LÝ<br />
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br />
1. GS.TS. Đỗ Thị Minh Đức<br />
2. PGS.TS. Phạm Xuân Hậu<br />
<br />
HÀ NỘI – 2017<br />
<br />
i <br />
<br />
LỜI CAM ĐOAN<br />
Tôi xin cam đoan nội dung luận án tiến sĩ “Phát triển trang trại ở vùng Đông<br />
Nam Bộ” là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi.<br />
Các số liệu, tư liệu đưa ra trong luận án là trung thực. kết quả nghiên cứu<br />
khoa học nêu trong luận án chưa từng được công bố trong các công trình nghiên<br />
cứu khoa học nào khác.<br />
Nghiên cứu sinh<br />
<br />
Lã Thúy Hường<br />
<br />
ii <br />
<br />
LỜI CẢM ƠN<br />
Trong suốt quá trình thực hiện luận án, tôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ<br />
của các thầy cô giáo, các nhà khoa học, đồng nghiệp, bạn bè và những người thân.<br />
Lời đầu tiên, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới GS.TS. Đỗ<br />
Thị Minh Đức, PGS.TS. Phạm Xuân Hậu, GS.TS. Nguyễn Viết Thịnh, là những<br />
Thầy, Cô giáo đã trực tiếp dìu dắt, chỉ bảo, hướng dẫn cho tôi những kiến thức quý<br />
báu và giúp đỡ tôi về mọi mặt để hoàn thành luận án.<br />
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu Trường Đại học Sư phạm Hà Nội,<br />
Phòng Sau Đại học, Phòng Tài chính - Kế toán, Ban Chủ nhiệm Khoa Địa lý, tập<br />
thể giáo viên và cán bộ công nhân viên Khoa Địa lý mà trực tiếp là các Thầy, Cô<br />
giáo Bộ môn Địa lý Kinh tế - Xã hội đã giúp đỡ tôi về tinh thần, vật chất, kiến thức<br />
để tôi hoàn thành luận án.<br />
Tôi trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của các Sở NN&PTNT TP.Hồ Chí<br />
Minh, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Bà Rịa-Vũng Tàu, Tây Ninh. Viện<br />
Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn, Cục Hợp Tác Xã và<br />
Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT), Ban Kinh tế Trung ương, Viện Quy hoạch và<br />
thiết kế nông nghiệp miền Nam. Tôi đặc biệt cảm ơn các cán bộ Phòng Nông<br />
nghiệp và Phát triển nông thôn các huyện Châu Đức (Bà Rịa-Vũng Tàu), Phú Giáo<br />
(Bình Dương), Hớn Quản (Bình Phước), Thống Nhất (Đồng Nai), Bến Cầu, Tân<br />
Biên (Tây Ninh), Bình Chánh, Cần Giờ, Củ Chi (TP.Hồ Chí Minh) đã tạo điều kiện<br />
thuận lợi và giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập số liệu và điều tra thực địa.<br />
Cuối cùng cho tôi bày tỏ lòng biết ơn tới gia đình tôi: bố, mẹ và những người<br />
thân đã luôn chia sẻ, động viên, chăm sóc và tạo điều kiện cho tôi trong suốt thời<br />
gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án.<br />
Tôi xin trân trọng cảm ơn!<br />
Tác giả luận án<br />
Lã Thúy Hường<br />
<br />
iii <br />
<br />
MỤC LỤC<br />
Trang<br />
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................ i<br />
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................. ii<br />
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................... vii<br />
DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................................. ix<br />
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ........................................................................................ xi<br />
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ ........................................................................................... xii<br />
DANH MỤC CÁC BẢN ĐỒ....................................................................................... xiii<br />
MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1<br />
1. Tính cấp thiết của đề tài .............................................................................................. 1<br />
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................... 2<br />
2.1. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................ 2<br />
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................................... 2<br />
3. Giới hạn nghiên cứu .................................................................................................... 2<br />
3.1. Về nội dung .......................................................................................................... 2<br />
3.2. Về không gian ...................................................................................................... 3<br />
3.3. Về thời gian .......................................................................................................... 3<br />
4. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu ..................................................................... 3<br />
4.1. Quan điểm ............................................................................................................ 3<br />
4.2. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................... 4<br />
5. Các luận điểm bảo vệ .................................................................................................. 6<br />
6. Những đóng góp chủ yếu của luận án ......................................................................... 7<br />
7. Cấu trúc của luận án .................................................................................................... 7<br />
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN TRANG<br />
TRẠI................................................................................................................................ 8<br />
1.1. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu ............................................................................ 8<br />
1.1.1. Trên thế giới ...................................................................................................... 8<br />
1.1.2. Ở Việt Nam ..................................................................................................... 13<br />
1.2. Cơ sở lý luận .......................................................................................................... 18<br />
<br />
iv <br />
<br />
1.2.1. Khái niệm, đặc điểm, phân loại trang trại ....................................................... 18<br />
1.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố trang trại ....................... 27<br />
1.2.3. Những tiêu chí đánh giá phát triển trang trại .................................................. 33<br />
1.3. Cơ sở thực tiễn ....................................................................................................... 36<br />
1.3.1. Phát triển trang trại trên thế giới ..................................................................... 36<br />
1.3.2. Phát triển trang trại ở Việt Nam ...................................................................... 39<br />
1.3.3. Những bài học kinh nghiệm ............................................................................ 43<br />
Tiểu kết chương 1.......................................................................................................... 44<br />
CHƯƠNG 2 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN TRANG TRẠI<br />
Ở VÙNG ĐÔNG NAM BỘ ................................................................................. 46<br />
2.1. Vị trí địa lí .............................................................................................................. 46<br />
2.2. Điều kiện tự nhiên .................................................................................................. 48<br />
2.2.1. Địa hình ........................................................................................................... 48<br />
2.2.2. Đất ................................................................................................................... 48<br />
2.2.3. Khí hậu ............................................................................................................ 54<br />
2.2.4. Nguồn nước ..................................................................................................... 57<br />
2.2.5. Sinh vật ........................................................................................................... 59<br />
2.3. Các nhân tố kinh tế xã hội ...................................................................................... 60<br />
2.3.1. Chính sách Nhà nước ...................................................................................... 60<br />
2.3.2. Vốn đầu tư và thị trường tiêu thụ .................................................................... 64<br />
2.3.3. Dân số và lao động .......................................................................................... 66<br />
2.3.4. Khoa học - công nghệ ..................................................................................... 68<br />
2.3.5. Cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật ........................................................ 69<br />
2.3.6. Trình độ quản lý, kinh nghiệm tổ chức sản xuất của chủ trang trại................ 74<br />
2.3.7. Khả năng liên kết tạo ra chuỗi giá trị nông sản ở vùng Đông Nam Bộ .......... 75<br />
2.3.8. Trình độ phát triển kinh tế của vùng Đông Nam Bộ ...................................... 75<br />
Tiểu kết chương 2.......................................................................................................... 76<br />
CHƯƠNG 3. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN TRANG TRẠI Ở VÙNG ĐÔNG NAM BỘ 78<br />
3.1. Khái quát tình hình phát triển nông, lâm, thủy sản của vùng Đông Nam Bộ ........ 78<br />
3.1.1. Ngành nông nghiệp ......................................................................................... 78<br />
<br />