VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
HỒ MINH KHÁNH
PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG CHUYỂN GIAO
CÔNG NGHỆ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
Ngành: Luật Kinh tế
Mã số: 9.38.01.07
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC
Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS. BÙI NGUYÊN KHÁNH
2. TS. HỒ NGỌC HIỂN
HÀ NỘI- 2024
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án này là kết quả nghiên cứu của cá nhân tôi dưới
sự hướng dẫn của giảng viên hướng dẫn khoa học. Mọi thông tin được trình
bày trong luận án đều có tính trung thực, được trích dẫn nguồn chi tiết trung
thực. Tôi xin chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu luận án có những vi phạm
về liêm chính học thuật.
Tác giả Luận án
NCS. Hồ Minh Khánh
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt
Viết đầy đủ
APCTT
Asian and Pacific Centre for Transfer of Technology
- Trung tâm chuyển giao công nghệ Châu Á - Thái
Bình Dương
ASEAN
Association of South East Asian Nations - Hiệp hội
các quốc gia Đông Nam Á
EU
European Union - Cộng đồng Châu Âu
FDI
Foreign direct investment - Đầu tư trực tiếp nước
ngoài
R&D
Research and development - Hoạt động nghiên cứu
và phát triển
RTA
Hiệp định thương mại khu vực
TAND
Tòa án nhân dân
TRIPs
AGREEMENT ON TRADE – RELATED
ASPECTS OF IPR
UNCTAD
United Nations Conference on Trade and
Development - Hội đồng Kinh tế và Xã hội của Liên
Hợp Quốc
WIPO
World Intellectual Property Organization - Tổ chức
sở hữu trí tuệ thế giới
WTO
The World Trade Organization - Tổ chức Thương
mại Thế giới
CPTPP
Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái
Bình Dương
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ................................................... 1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................... 4
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...................................................... 4
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu.................................. 5
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án .............................................. 7
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án ............................................. 8
7. Kết cấu của luận án ............................................................................. 9
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐỀ
TÀI LUẬN ÁN ............................................................................................... 10
1.1. Tình hình nghiên cứu những vấn đề liên quan đến nội dung đề tài
luận án ............................................................................................................. 10
1.1.1. Những vấn đề lý luận về chuyển giao công nghệ và hợp đồng
chuyển giao công nghệ .................................................................................... 10
1.1.2. Những bình luận về thực trạng pháp luật và thực tiễn thực hiện
pháp luật về hợp đồng chuyển giao công nghệ ............................................... 16
1.1.3. Những nghiên cứu đề xuất hoàn thiện pháp luật và kiến nghị giải
pháp nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về hợp đồng chuyển giao công
nghệ ................................................................................................................. 23
1.2. Đánh giá tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài và những vấn đề
luận án kế thừa, bổ sung và phát triển ............................................................. 28
1.2.1. Đánh giá tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài và những vấn
đề luận án kế thừa ........................................................................................... 28
1.2.2. Những vấn đề luận án tiếp tục bổ sung, phát triển ..................... 30
1.3. Lý thuyết nghiên cứu ..................................................................... 31
1.4. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu ............................... 34
Kết luận Chương 1 ................................................................................ 35
CHƯƠNG 2: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ HỢP ĐỒNG CHUYỂN
GIAO CÔNG NGHỆ VÀ PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG CHUYỂN GIAO
CÔNG NGHỆ ................................................................................................. 38
2.1. Những vấn đề lý luận về chuyển giao công nghệ .......................... 38
2.1.1. Khái niệm, đặc điểm của chuyển giao công nghệ ...................... 37
2.1.2. Nội dung của chuyển giao công nghệ ......................................... 39
2.2. Những vấn đề lý luận về hợp đồng chuyển giao công nghệ và pháp
luật về hợp đồng chuyển giao công nghệ ........................................................ 42
2.2.1. Khái niệm, đặc điểm của hợp đồng chuyển giao công nghệ ...... 42
2.2.2. Các học thuyết chi phối đến hợp đồng chuyển giao công nghệ . 49
2.2.3. Phân loại hợp đồng chuyển giao công nghệ ............................... 59
2.2.4. Ý nghĩa của hợp đồng chuyển giao công nghệ ........................... 60
2.3. Cấu trúc nội dung của pháp luật về hợp đồng chuyển giao công
nghệ ................................................................................................................. 62
2.3.1. Chủ thể của hợp đồng chuyển giao công nghệ ........................... 62
2.3.2. Đối tượng của hợp đồng chuyển giao công nghệ ....................... 62
2.3.3. Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng chuyển giao công
nghệ ................................................................................................................. 69
2.3.4. Hiệu lực và điều kiện có hiệu lực của hợp đồng chuyển giao công
nghệ ................................................................................................................. 68
2.3.5. Hoạt động kiểm soát, giám sát và giải quyết tranh chấp liên quan
đến hợp đồng chuyển giao công nghệ ............................................................. 74
Kết luận Chương 2 ................................................................................ 81
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN
THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY ............................................................................. 84
3.1. Thực trạng pháp luật về hợp đồng chuyển giao công nghệ ở Việt
Nam ................................................................................................................. 84
3.1.1. Sự hình thành và phát triển pháp luật về hợp đồng chuyển giao
công nghệ ở Việt Nam ..................................................................................... 84
3.1.2. Quy định pháp luật về hợp đồng chuyển giao công nghệ ở Việt
Nam hiện nay ................................................................................................... 91
3.1.2.1. Định nghĩa pháp lý về hợp đồng chuyển giao công nghệ ........ 91
3.1.2.2. Chủ thể, đối tượng của hợp đồng chuyển giao công nghệ ...... 91
3.1.2.3. Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng chuyển giao
công nghệ ...................................................................................................... 102
3.1.2.4. Hoạt động kiểm soát, giám sát và giải quyết tranh chấp liên
quan đến hợp đồng chuyển giao công nghệ .................................................. 111
3.2. Thực tiễn thực hiện pháp luật về hợp đồng chuyển giao công nghệ
ở Việt Nam ..................................................................................................... 121
Kết luận Chương 3 .............................................................................. 135