HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
KHAMPHETH SENGSOULATTANA
PHÁT HUY NHÂN TỐ CON NGƯỜI
TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ DU LỊCH
Ở CỘNG HÒA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO HIỆN NAY
TM TT LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGÀNH: CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHNG
VÀ CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH S
M s: 922 90 02
HÀ NỘI - 2021
Công trnh đưc hon thnh ti
Hc vin Chnh tr quc gia H Ch Minh
Ngưi hưng dn khoa hoc: 1. PGS, TS. VŨ HỒNG SƠN
2. TS. LÊ HỒNG PHONG
Phn bin 1: ………………………………………
………………………………………
Phn bin 2: ………………………………………
………………………………………
Phn bin 3: ………………………………………
………………………………………
Lun n đưc bo v trưc Hi đng chm lun n cp Hc vin
Hp ti Hc vin Chnh tr quc gia H Ch Minh
Vo hi……gi……ngy……thng……năm………
C th tm hiu lun n ti: Thư vin Quc gia
v Thư vin Hc vin Chnh tr quc gia H Ch Minh
1
MỞ ĐẦU
1. Tnh cp thiết của đề ti
Nhận thức rõ vai trò quan trọng của nhân tố con người trong phát triển đất nước,
các quốc gia trên thế giới trong thời gian qua đều có chương trình mang tính chất chiến
lược về đầu tư và phát triển con người, coi con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực
phát triển kinh tế - xã hội, đặt con người vào trung tâm của sự phát triển kinh tế - xã
hội. Có thể nói, để phát triển kinh tế - xã hội của một đất nước trong thời đại ngày nay,
con người là nhân tố quan trọng nhất và là yếu tố chủ đạo quyết định các nguồn lực
khác. Bất cứ quốc gia, dân tộc nào muốn phát triển nhanh, bền vững cũng đều phải tính
đến vấn đề nhân tố con người và phát huy nhân tố con người. Sự thành bại của chiến
lược phát triển kinh tế - xã hội ở mỗi nước là tùy thuộc vào những giải pháp về đào tạo,
sử dụng và phát huy nhân tố con người.
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Nhân dân cách mạng (NDCM) Lào
và Nhà nước Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào (CHDCND Lào) luôn quan tâm đến vấn
đề xây dựng con người, coi nhân tố con người như mục tiêu, động lực chủ yếu của sự
phát triển. Hiện nay, CHDCND Lào đang ở trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện
đại hóa (CNH, HĐH), xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
(XHCN), chủ động hội nhập kinh tế quốc tế. Vì thế, việc đào tạo con người Lào phát triển
toàn diện về chính trị, tư tưởng, trí tuệ, đạo đức, thể chất, năng lực sáng tạo càng trở nên
cấp thiết. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng Nhân dân Cách mạng
Lào đã nhấn mạnh: “Nâng cao trình độ lực lượng sản xuất v xây dựng kinh tế tri thức,
trong đó coi con ngưi lđối tượng v l trung tâm của sự pht triển…”.
Từ khi thực hiện công cuộc đổi mới từ Đại hội IV năm 1986 đến nay, nhất là
trong hai nhiệm kỳ Đại hội IX và X, nền kinh tế của CHDCND Lào đã từng bước đi
vào ổn định, phát triển hội nhập với nền kinh tế khu vực và thế giới, nhờ đó cuộc
sống của đại đa số nhân dân được nâng lên cả về vật chất lẫn tinh thần. Đặc biệt,
kinh tế du lịch đã góp phần rất lớn trong việc phát triển kinh tế của đất nước Lào nhờ
việc thúc đẩy phát triển các khu nghỉ dưỡng, ẩm thực, vui chơi giải trí, xây dựng kết
cấu hạ tầng và thúc đẩy đô thị hóa, cũng như xóa đói giảm nghèo tại các vùng du lịch
có người dân tộc thiểu số sinh sống. Đóng góp vào thành công này có nhiều yếu tố,
trong đó việc chú trọng phát huy nhân tố con người có vai trò quan trọng, giữ vị trí
trung tâm giúp nước CHDCND Lào tận dụng được các ưu thế, cũng như thúc đẩy thu
hút khách du lịch nước ngoài, qua đó giúp tăng trưởng kinh tế du lịch bền vững.
Tuy vậy, mặc dù đất nước Lào có tiềm năng về phát triển du lịch nhưng việc phát
huy nhân tố con người, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ ngành du lịch vẫn
chưa được thực hiện một cách có hiệu quả cao. Nguồn nhân lực hoạt động trong ngành
du lịch của CHDCND Lào tuy đông, nhưng trình độ chuyên môn chưa cao, chưa đáp
ứng kịp thời yêu cầu của khách du lịch, đặc biệt là du khách quốc tế. Nhiều đơn vị lữ
hành trong nước vẫn không cạnh tranh được các công ty du lịch đa quốc gia hoặc công ty
du lịch có vốn đầu tư nước ngoài, về cả trình độ chuyên môn lẫn năng lực cạnh tranh. Tỉ
lệ nhân lực du lịch được đào tạo bài bản trong thời gian qua mặc dù có tăng lên, nhưng
nhân lực chưa được đào tạo bài bản vẫn còn cao. Bên cạnh đó, tính cân đối trong nhân
lực chưa phù hợp, thể hiện qua việc còn có sự mất cân đối trong cơ cấu nhân lực theo
ngành nghề, lĩnh vực, cấp độ chuyên môn nghiệp vụ, mất cân đối về quy mô, số lượng và
2
chất lượng nhân lực du lịch giữa các địa phương, vùng miền. Đồng thời, việc xây dựng
quy hoạch khai thác tài nguyên du lịch còn chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế,
chẳng hạn như nhiều khu du lịch đưa vào khai thác không hiệu quả, nhiều nơi có tiềm
năng du lịch nhưng chưa được đầu tư khai thác, việc khai thác tài nguyên du lịch còn cẩu
thả và thiếu sự quản lý của cơ quan chính quyền; do vậy, dẫn đến tình trạng các tài
nguyên du lịch bị suy kiệt, không phát huy được tiềm năng vốn có.
Mặt khác, những vấn đề về đạo đức nghề nghiệp, tính chuyên nghiệp và tính nhạy
cảm của người làm du lịch vẫn còn nhiều bất cập. Việc tiếp cận với cuộc cách mạng công
nghệ lần thứ tư của các cơ sở đào tạo, đơn vị sử dụng lao động và bản thân người lao động
còn hạn chế; từ đó, ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực du lịch nói chung, cũng như
phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào nói riêng.
Đặc biệt, hiện nay dịch bệnh Covid-19 đang ảnh hưởng lớn đến ngành kinh tế du lịch của
tất cả các nước trên thế giới, và cũng đang tác động mạnh đến việc thu hút khách du lịch
nước ngoài trong các hoạt động của ngành du lịch của CHDCND Lào, Chính phủ Lào và
các bộ ngành liên quan thời gian qua đã hợp tác chặt chẽ với các nước ASEAN và các đối
tác trong việc thực hiện chiến lược phục hồi phát triển du lịch trong thời gian tới. Điều này
đặt ra đòi hỏi cấp bách cần phải có sự phối hợp đồng bộ giữa Bộ Thông tin, Văn hóa và
Du lịch với các ngành liên quan trong việc tổng kết, đánh giá, đưa ra được giải pháp phát
huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch nhằm phục hồi kinh tế du lịch và
phát triển ngành du lịch theo hướng bền vững trong thời gian tới.
Xuất phát từ những lý do đó, tôi chọn đề tài: "Phát huy nhân tố con ngưi
trong phát triển kinh tế du lịch ở Cộng hoà Dân chủ Nhân dân Lào hin nay" làm
nội dung nghiên cứu của luận án Tiến sĩ Triết học của mình.
2. Mục đch v nhim vụ
2.1. Mục đích
Trên cơ sở nghiên cứu một số vấn đề lý luận chung về phát huy nhân tố con
người và khảo sát thực trạng phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch
ở CHDCND Lào hiện nay, luận án đề xuất một số nhóm giải pháp chủ yếu phát huy
nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian tới.
2.2. Nhim vụ
Để đạt được mục đích trên, luận án có các nhiệm vụ sau:
Thứ nhất, tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án.
Thứ hai, phân tích làm rõ một số vấn đề lý luận chung về phát huy nhân tố con
người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào..
Thứ ba, khảo sát thực trạng phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế
du lịch ở CHDCND Lào hiện nay.
Thứ tư, đề xuất một số nhóm giải pháp chủ yếu phát huy nhân tố con người trong
phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian tới.
3. Đi tưng v phm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án là: Phuy nhân tố con người trong phát triển
kinh tế du lịch ở CHDCND Lào hiện nay.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi thời gian: Luận án nghiên cứu phát huy nhân tố con người trong phát
triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào từ năm 2011 đến nay.
3
- Phạm vi đối tượng khảo sát: Luận án tập trung khảo sát những người trong độ tuổi
lao động, tham gia vào quá trình phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào hiện nay.
- Luận án chủ yếu tập trung nghiên cứu nội dung pht huy nhân tố con ngưi
trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào. Do phạm vi của vấn đề nghiên cứu
khá rộng, nghiên cứu sinh khó tiếp cận được nhiều tài liệu cần thiết liên quan đến chủ
thể, phương thức phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở
CHDCND Lào, do vậy các nội dung mà đề tài nghiên cứu thực hiện sẽ không đi sâu
vo chủ thể v phương thức phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch
ở CHDCND Lào hiện nay. Bước đầu nội dung luận án sẽ chỉ làm rõ 3 vấn đề chính của
phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở nước CHDCND Lào, đó
là: đào tạo, bồi dưỡng nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở nước
CHDCND Lào; sử dụng nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở nước
CHDCND Lào và tạo môi trường thích hợp cho nhân tố con người trong phát triển kinh
tế du lịch ở nước CHDCND Lào, để từ đó bước đầu đề xuất nhóm giải pháp phát huy
nhân tố con ngưi trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian tới.
4. Cơ sở lý lun v phương php nghiên cứu
4.1. Cơ sở lý luận
Luận án được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane, các quan điểm, đường lối của Đảng
NDCM Lào, chính sách của Nhà nước CHDCND Lào về vấn đề con người và phát huy
nhân tố con người.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận án được thực hiện trên cơ sở vận dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy
vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử; kết hợp với các phương pháp cụ thể như:
phương pháp tổng kết thực tiễn và nghiên cứu tài liệu, phương pháp phân tích và tổng
hợp, phương pháp logic và lịch sử, phương pháp thống kê, phương pháp so sánh,
phương pháp quan sát, phương pháp phỏng vấn sâu... . ngoài ra, luận án còn sử dụng
kết quả nghiên cứu điều tra xã hội học của các công trình đã công bố ở trong nước
có liên quan đến đề tài.
5. Đng gp về mặt khoa hc của lun n
- Luận án góp phần làm rõ cơ sở lý luận của việc phát huy nhân tố con người
trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào. Trong đó luận án đã làm rõ quan niệm
về nhân tố con người, nội dung phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du
lịch ở CHDCND Lào, vai trò phát huy nhân tố con người trong phát triển kinh tế du
lịch ở CHDCND Lào và những nhân tố khách quan, chủ quan tác động đến phát huy
nhân tố con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào.
- Luận án góp phần phân tích thực trạng phát huy nhân tố con người trong phát
triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian qua (từ năm 2011 đến nay) qua việc
khái quát chung về phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào, phân tích thành tựu về
công tác đào tạo, bồi dưỡng nhân tố con người; sử dụng nhân tố con người và tạo môi
trường cho nhân tố con người. Đồng thời, luận án làm rõ một số hạn chế cũng như phân
tích nguyên nhân của các hạn chế để làm cơ sở đề xuất các giải pháp phát huy nhân tố
con người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào.
- Luận án đề xuất một số nhóm giải pháp chủ yếu nhằm phát huy nhân tố con
người trong phát triển kinh tế du lịch ở CHDCND Lào thời gian tới như giải pháp về