BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯNG ĐI HC Đ LT
NGUYỄN THỊ ÁI MINH
NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG NHÂN TỐ SINH THÁI
ĐẾN HÌNH THÁI V ĐA DNG DI TRUYỀN
CỦA QUẦN THỂ THCH TÙNG RĂNG
[HUPERZIA SERRATA (THUNB.) TREVIS.] Ở VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGNH SINH THÁI HC
Đà Lạt - 2022
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯNG ĐI HC Đ LT
NGUYỄN THỊ ÁI MINH
NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG NHÂN TỐ SINH THÁI
ĐẾN HÌNH THÁI V ĐA DNG DI TRUYỀN
CỦA QUẦN THỂ THCH TÙNG RĂNG
[HUPERZIA SERRATA (THUNB.) TREVIS.] Ở VIỆT NAM
Chuyên ngành: Sinh thái học
Mã số: 9 42 01 20
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGNH SINH THÁI HC
NGƯI HƯỚNG DẪN KHOA HC:
1. PGS. TS. TRẦN VĂN TIẾN
2. TS. NÔNG VĂN DUY
Đà Lạt - 2022
i
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... iii
LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................. iv
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .................................................................................... v
DANH MỤC BẢNG ................................................................................................... vii
DANH MỤC HÌNH ..................................................................................................... ix
TÓM TẮT .................................................................................................................... xi
ABSTRACT .............................................................................................................. xiii
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ 1
1. Đặt vấn đề ................................................................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................... 3
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................................................. 3
4. Ý nghĩa của đề tài ....................................................................................................... 4
5. Những điểm mới của luận án ..................................................................................... 4
6. Thời gian thực hiện luận án ........................................................................................ 4
7. Bố cục của luận án ...................................................................................................... 4
Chương 1. TỔNG QUAN ............................................................................................. 5
1.1. Ảnh hưởng của nhân tố sinh thái đến hình thái và sinh trưởng của thực vật .......... 5
1.2. Các hướng tiếp cận trong nghiên cứu ảnh hưởng của nhân tố sinh thái đến hình thái
của thực vật ................................................................................................................... 12
1.3. Biến đổi khí hậu và tiến hóa thông qua mềm dẻo kiểu hình ở thực vật ................ 13
1.4. Ảnh hưởng của nhân tố sinh thái đến đa dạng di truyền quần thể thực vật .......... 21
1.5. Tổng quan tình hình nghiên cứu đặc điểm hình thái, sinh thái và đa dạng di truyền
quần thể chi Huperzia và họ Lycopodiaceae ................................................................ 24
1.6. Điều kiện khí hậu của khu vực phân bố Thạch tùng răng ở Việt Nam ................. 38
Chương 2. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................. 49
2.1. Nội dung nghiên cứu ............................................................................................. 49
2.2. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................... 49
ii
Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ...................................................................... 61
3.1. Đặc điểm Thạch tùng răng được thu thập phục vụ cho phân tích đặc điểm hình thái
và sinh sản .................................................................................................................... 61
3.2. Đặc điểm hình thái của Thạch tùng răng ở 3 quần thể nghiên cứu ....................... 64
3.3. Đặc điểm tăng trưởng chiều cao hàng năm của Thạch tùng răng ở 3 quần thể nghiên
cứu .............................................................................................................................. 114
3.4. Đa dạng di truyền quần thể Thạch tùng răng phân bố tại Việt Nam ................... 115
3.5. Ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái đến đa dạng di truyền quần thể Thạch tùng
răng ở Việt Nam ......................................................................................................... 124
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................................. 129
1. KẾT LUẬN ........................................................................................................... 129
2. KIẾN NGHỊ .......................................................................................................... 130
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 131
1. TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT ...................................................................................... 131
2. TÀI LIỆU TIẾNG ANH ...................................................................................... 133
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ
TÀI LUẬN ÁN .......................................................................................................... 159
PHỤ LỤC .................................................................................................................. 160
iii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng dẫn
của PGS.TS. Trần Văn Tiến và TS. Nông Văn Duy. Các kết quả nghiên cứu trình bày
trong luận án là trung thực và chưa từng được sử dụng trong bất kỳ công trình nào khác.
Các thông tin sử dụng trong Luận án mà không do tác giả thực hiện đều được trích dẫn
rõ ràng.
Tác giả luận án
Nguyễn Thị Ái Minh