
VIỆN CHĂN NUÔI
NGUYỄN TRỌNG THIỆN
NGHIÊN CỨU CHỌN TẠO HAI DÒNG GÀ LÔNG MÀU HTP VÀ RTN
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
HÀ NỘI – 2025
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ MÔI TRƯỜNG

VIỆN CHĂN NUÔI
NGUYỄN TRỌNG THIỆN
NGHIÊN CỨU CHỌN TẠO HAI DÒNG GÀ LÔNG MÀU HTP VÀ RTN
Chuyên ngành : Chăn nuôi
Mã số : 9 62 01 05
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. TS. Phùng Đức Tiến
2. PGS.TS. Phạm Doãn Lân
HÀ NỘI – 2025
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ MÔI TRƯỜNG

iii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi, có sự hỗ trợ từ hai
thầy hướng dẫn là TS. Phùng Đức Tiến và PGS.TS. Phạm Doãn Lân, cùng sự giúp
đỡ của lãnh đạo, tập thể cán bộ, công nhân viên Trung tâm nghiên cứu gia cầm
Thụy Phương. Các nội dung nghiên cứu và kết quả trong đề tài này là trung thực
và chưa từng được ai công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu nào trước đây.
Những kết quả nghiên cứu của các tác giả khác nếu được sử dụng trong luận
án đều là các trích dẫn và được ghi rõ nguồn gốc trong phần tài liệu tham khảo.
Tác giả luận án
Nguyễn Trọng Thiện

iv
LỜI CẢM ƠN
Sau thời gian nghiên cứu, học tập và hoàn thành luận án, tôi xin bày tỏ lòng
biết ơn sâu sắc tới:
TS. Phùng Đức Tiến, người hướng dẫn khoa học tận tâm, đã dành thời gian
và tâm huyết để hướng dẫn, chỉ bảo và truyền cảm hứng cho tôi trong suốt quá
trình nghiên cứu, sự hỗ trợ và định hướng của thầy đã giúp tôi vượt qua những khó
khăn và thử thách để hoàn thành luận án.
PGS.TS. Phạm Doãn Lân, người đã dành thời gian quý báu để hướng dẫn,
động viên và chỉ bảo tận tình, cho tôi nhiều ý kiến, nhận xét quý báu, chỉnh sửa
những chi tiết nhỏ trong luận án, để hoàn thiện hơn về mặt nội dung và hình thức,
giúp tôi hoàn chỉnh luận án tốt hơn.
TS. Nguyễn Quý Khiêm, người đã dành cho tôi nhiều thời gian, tâm sức, tạo
mọi điều kiện tốt nhất, luôn quan tâm, động viên và chỉ bảo tận tình giúp tôi có
được sự khích lệ, tin tưởng vào bản thân, tạo động lực nhắc nhở tôi có trách nhiệm
với đề tài của mình, để tôi có thể hoàn thành luận án đúng tiến độ.
Ban Giám đốc Viện Chăn nuôi, Phòng Khoa học, Đào tạo và hợp tác Quốc
tế - Viện Chăn nuôi đã giảng dạy, hướng dẫn khoa học cho tôi trong quá trình học
tập, trao dồi kiến thức để hoàn thành luận án.
Ban Giám đốc Trung tâm nghiên cứu gia cầm Thụy Phương, các Phòng
chức năng, Trạm nghiên cứu chăn nuôi gà Phổ Yên đã tạo mọi điều kiện thuận lợi
về cơ sở vật chất, trang thiết bị và giúp đỡ tôi nhiệt tình trong quá trình bố trí thí
nghiệm, thu thập và xử lý số liệu.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn các nhà khoa học, các chuyên gia trong
lĩnh vực nghiên cứu của đề tài đã có những đóng góp ý kiến quý báu giúp tôi có cái
nhìn sâu sắc hơn về vấn đề nghiên cứu, để luận án được hoàn thiện hơn. Cảm ơn
bạn bè, đồng nghiệp và đặc biệt người thân trong gia đình luôn đồng hành, ủng hộ,
động viên, tạo mọi điều kiện giúp đỡ hết sức trong thời gian tôi học tập, nghiên
cứu và hoàn thành luận án.
TÁC GIẢ LUẬN ÁN
Nguyễn Trọng Thiện

v
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... iii
LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................... iv
MỤC LỤC ................................................................................................................. v
DANH MỤC CÁC BẢNG ........................................................................................ x
MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................................ 1
2. Mục tiêu của đề tài ................................................................................................ 2
3. Những đóng góp mới của luận án ......................................................................... 2
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn ............................................................................... 3
- Ý nghĩa khoa học .................................................................................................... 3
- Ý nghĩa thực tiễn ..................................................................................................... 3
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN TÀI LIỆU .................................................................... 4
1.1. Cơ sở khoa học của vấn đề nghiên cứu .............................................................. 4
1.1.1. Khái quát lịch sử di truyền và chọn lọc giống gia cầm ................................... 4
1.1.2. Đặc điểm di truyền các tính trạng số lượng .................................................... 5
1.1.2.1. Bản chất di truyền của các tính trạng số lượng ............................................ 5
1.1.2.2. Một số tham số di truyền .............................................................................. 7
1.1.2.3. Đặc điểm di truyền các tính trạng sinh trưởng ........................................... 10
1.1.2.4. Đặc điểm di truyền tính trạng sinh sản ...................................................... 13
1.1.3. Chọn giống và các phương pháp chọn giống gà hướng thịt ......................... 17
1.1.3.1. Các tính trạng cần chọn lọc ở gà hướng thịt .............................................. 17
1.1.3.2. Phương pháp chọn lọc các tính trạng sản xuất ở gà hướng thịt ................. 18
1.1.4. Lai tạo và ưu thế lai ....................................................................................... 24
1.1.4.1. Lai tạo ......................................................................................................... 24
1.1.4.2. Ưu thế lai .................................................................................................... 24
1.2. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước ...................................................... 27
1.2.1. Tình hình nghiên cứu ngoài nước ................................................................. 27
1.2.2. Tình hình nghiên cứu trong nước .................................................................. 34
1.3. Giới thiệu nguồn nguyên liệu để chọn tạo hai dòng gà HTP và RTN ............. 43