LUẬN VĂN:
Công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm
trồng cây thuốc phiện của lực lượng Cảnh sát nhân
dân Công an tỉnh Yên Bái
mở đầu
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trên thế giới việc trồng cây thuốc phiện và các cây khác có chứa chất ma túy tập
trung chủ yếu ở ba vùng (Tam giác vàng, Lưỡi liềm vàng và vùng Trung á thuộc Liên Xô
cũ), trong đó cây thuốc phiện được trồng phổ biến ở vùng Tam giác vàng, Lưỡi liềm
vàng. Mặc dù Liên Hiệp Quốc đã tập trung mọi nỗ lực cùng các quốc gia có trồng cây
thuốc phiện, phá bỏ cây thuốc phiện nhưng hiện tượng tái trồng vẫn diễn ra ở nhiều quốc
gia; sản lượng thuốc phiện hàng năm trên thế giới khoảng 750 tấn, trị giá hàng tỷ USD.
ở nước ta, việc trồng cây thuốc phiện tập trung chủ yếu ở vùng núi phía Bắc, với
số lượng tuy không nhiều, nhưng việc tái trồng còn diễn ra phổ biến bằng nhiều hình thức
khác nhau. Trong pháp luật hình sự hành vi trồng cây thuốc phiện là hành vị bị coi là tội
phạm; trồng cây thuốc phiện có ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện chính sách kinh tế
- xã hội ở địa phương. Trồng cây thuốc phiện là hành vi vi phạm các công ước quốc tế
mà Việt Nam tham gia ký kết và cũng là hành vi phạm tội được quy định trong Bộ luật
hình sự nước Cộng hòa XHCN Việt Nam. Trong nhiều năm qua Chính phủ và ngành
Công an đã đề ra chương trình và đề án xóa bỏ cây thuốc phiện. Tỉnh Yên Bái trong
nhiều năm qua đã tập trung chỉ đạo nhằm giải quyết dứt điểm tình trạng trồng và tái trồng
cây thuốc phiện ở các xã vùng cao của tỉnh, hạn chế tiến tới xóa bỏ nguồn cung cấp thuốc
phiện ra thị trường và từng bước ổn định đời sống của đồng bào vùng dân tộc góp phần
đảm bảo vững chắc tình hình an ninh, trật tự xã hội trên địa bàn tỉnh.
Trong những năm qua lực lượng CSND cùng với các lực lượng, các ngành, các
cấp đã có nhiều biện pháp đấu tranh với các hành vi phạm tội này. Tuy nhiên, cho đến
nay tình trạng trồng và tái trồng cây thuốc phiện vẫn diễn ra: Mùa vụ năm 1996-1997 đã
phát hiện và xóa bỏ 70 ha diện tích tái trồng cây thuốc phiện; mùa vụ năm 2001-2002
phát hiện và xóa bỏ 10 ha; mùa vụ năm 2005-2006 phát hiện và xóa bỏ lên tới 139 ha
diện tích tái trồng cây thuốc phiện. Trong khi đó công tác phòng ngừa, đấu tranh của lực
lượng CSND Công an tỉnh Yên Bái đối với tội phạm này cũng gặp không ít khó khăn
vướng mắc và cũng còn những hạn chế nhất định. Từ những lý do trên, việc lựa chọn đề
tài: "Công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm trồng cây thuốc phiện của lực
lượng Cảnh sát nhân dân Công an tỉnh Yên Bái", là cần thiết cả về mặt lý luận và thực
tiễn.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Trước thực trạng tội phạm và tệ nạn về ma túy phát triển ngày càng có phần phức
tạp trên cả ba phương tiện: trồng cây thuốc phiện, sản xuất, mua bán, tổ chức sử dụng trái
phép chất ma túy và việc tổ chức cai nghiện cho người nghiện các chất ma túy, nhất là từ
khi có Nghị quyết 06/CP của Chính phủ, đã có một số công trình bước đầu nghiên cứu
các vấn đề về ma túy và công tác phòng, chống ma túy, bên cạnh đó một số luận án thạc
sỹ luật học cũng hướng vào nghiên cứu công tác đấu tranh phòng, chống ma túy ở một số
địa phương. Các công trình nghiên cứu này thường được các tác giả, các nhà khoa học
nghiên cứu dưới các góc độ khác nhau, như: Luật hình sự, Luật TTHS hoặc tội phạm
học… trên phạm vi rộng mà chưa hoặc không áp dụng được trên từng địa bàn cụ thể có
những đặc thù riêng và chưa có công trình nào nghiên cứu về lĩnh vực phòng ngừa, đấu
tranh chống tội phạm trồng cây thuốc phiện ở tỉnh Yên Bái.
Trên lĩnh vực phòng ngừa và đấu tranh chống trồng và tái trồng cây thuốc phiện
hàng năm đều được các cấp, các ngành triển khai thực hiện, song ở một số tỉnh phía Bắc
hàng năm vẫn diễn ra việc trồng và tái trồng cây thuốc phiện. Trên địa bàn tỉnh Yên Bái
mùa vụ 2005-2006 đã phát hiện và triệt phá 139 ha diện tích trồng cây thuốc phiện. Tuy
vậy cho đến nay cũng chưa có đề tài khoa học nào nghiên cứu về "Công tác phòng
ngừa, đấu tranh chống tội phạm trồng cây thuốc phiện của lực lượng Cảnh sát nhân dân
ở tỉnh Yên Bái".
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích nghiên cứu
Làm sáng tỏ thêm vấn đề lý luận cơ bản về tội trồng cây thuốc phiện và công tác
phòng, chống tội phạm này.
- Đánh giá thực trạng tình hình trồng cây thuốc phiện ở tỉnh Yên Bái. Chỉ ra được
những đặc trưng, hình thức, phương thức thủ đoạn… cụ thể và mối quan hệ giữa hoạt
động trồng cây thuốc phiện với các loại tội phạm cụ thể khác. Đề xuất giải pháp phù hợp
góp phần nâng cao hiệu quả phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm trồng cây thuốc
phiện ở địa bàn tỉnh Yên Bái.
Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nêu trên, đề tài có nhiệm vụ:
- Nghiên cứu những vấn đề lý luận về tội trồng cây thuốc phiện và các loại cây
có chứa chất ma túy khác và công tác phòng, chống tội phạm này của lực lượng CSND.
- Khảo sát đánh giá tình hình trồng cây thuốc phiện, thực trạng phòng ngừa, đấu
tranh xóa bỏ cây thuốc phiện của lực lượng CSND ở Tỉnh Yên Bái trong những năm qua.
- Xác định những tồn tại, khó khăn vướng mắc và những nguyên nhân của nó
trong phòng ngừa và đấu tranh chống trồng cây thuốc phiện ở địa bàn tỉnh Yên Bái, trên cơ
sở đó đưa ra được những giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng
chống tội phạm trồng cây thuốc phiện ở tỉnh Yên Bái.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Lý luận về tội trồng cây thuốc phiện và các loại cây có chứa chất ma túy khác
và công tác phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm này của lực lượng CSND tỉnh Yên
Bái.
- Đặc điểm về đối tượng, thủ đoạn, nguyên nhân, điều kiện phát sinh, tồn tại loại
tội phạm trồng và tái trồng cây thuốc phiện.
- Công tác phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm trồng cây thuốc phiện của
lực lượng Cảnh sát nhân dân Công an tỉnh Yên Bái thời gian từ 1999-2006.
5. Phương pháp nghiên cứu đề tài
- Đề tài nghiên cứu dựa trên cơ sở, phương pháp luận chủ nghĩa Mác-Lênin,
những quan điểm cơ bản của Đảng, Nhà nước ta trong phòng ngừa, đấu tranh phòng,
chống tội phạm, bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội.
- Sử dụng một số phương pháp nghiên cứu cụ thể: Tổng hợp, thống kê, phân tích,
so sánh, tọa đàm, trao đổi, chuyên gia…
- Chú trọng phương pháp tổng kết thực tiễn và thống kê hình sự.
- Sử dụng báo cáo, tài liệu của một số ngành có liên quan ở Trung ương, địa
phương, các Cục nghiệp vụ BCA và phòng nghiệp vụ Công an tỉnh Yên Bái.
6. ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Kết quả nghiên cứu của đề tài, góp phần nâng cao công tác phát hiện, thu thập
tài liệu, phục vụ công tác phòng ngừa, đấu tranh chống trồng và tái trồng cây thuốc phiện
ở tỉnh Yên Bái và những địa bàn còn xảy ra tình trạng trồng cây thuốc phiện.
- Kết quả nghiên cứu đề tài là nguồn tài liệu tham khảo cho hoạt động nghiên cứu
khoa học và học tập ở một số Trường CAND.
7. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung
của luận văn gồm 3 chương, 9 tiết.