Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của bệnh nhân có bệnh đái tháo đường tuýp 2 tại Thành Phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

________________________

NGUYỄN HIỀN TRANG

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH THAM GIA NGHIÊN CỨU

LÂM SÀNG CỦA BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TUÝP 2

TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP.Hồ Chí Minh- Năm 2017

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

________________________

NGUYỄN HIỀN TRANG

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH THAM GIA NGHIÊN CỨU

LÂM SÀNG CỦA BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TUÝP 2

TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Kinh tế phát triển

Mã số: 60310105

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:

GS. TS. NGUYỄN TRỌNG HOÀI

TP.Hồ Chí Minh – Năm 2017

LỜI CAM ĐOAN

Tôi tên: Nguyễn Hiền Trang

Là học viên cao học lớp Thạc sĩ Kinh tế và Quản trị lĩnh vực sức khỏe, khóa 24 của

khoa Kinh tế Phát triển, trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Để thực hiện luận văn “Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu

lâm sàng của bệnh nhân có bệnh đái tháo đường tuýp 2 tại Thành Phố Hồ Chí

Minh” tôi đã tự mình nghiên cứu, tìm hiểu vấn đề, vận dụng các kiến thức đã học

và trao đổi với giảng viên hướng dẫn, đồng nghiệp, bạn bè…

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu và kết quả

nghiên cứu trong luận văn này trung thực.

Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình

TP.HCM, ngày 26 tháng 04 năm 2017

Người thực hiện luận văn

NGUYỄN HIỀN TRANG

MỤC LỤC

TRANG PHỤ BÌA

LỜI CAM ĐOAN

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU

DANH MỤC HÌNH ẢNH

TÓM TẮT LUẬN VĂN

CHƯƠNG 1 ..................................................................................................................... 1

MỞ ĐẦU .......................................................................................................................... 1

1.1. Vấn đề nghiên cứu ................................................................................................. 1

1.2. Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................................. 1

1.3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu .......................................................................... 3

1.4. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................... 3

1.5. Ý nghĩa của đề tài................................................................................................... 4

1.6. Kết cấu của đề tài ................................................................................................... 4

CHƯƠNG 2 ..................................................................................................................... 5

CƠ SỞ LÝ THUYẾT ....................................................................................................... 5

2.1. Các khái niệm quan trọng ...................................................................................... 5

2.1.1 Nghiên cứu lâm sàng: .............................................................................................. 5

2.1.2 GCP (Good Clinical Practice) ................................................................................. 5

2.1.3 Đái tháo đường ........................................................................................................ 5

2.1.4 Ý định ...................................................................................................................... 6

2.2. Cơ sở lý thuyết ....................................................................................................... 6

2.2.1 Thuyết hànhđộng hợp lý (TRA).............................................................................. 6

2.2.3 Mô hình niềm tin sức khỏe .................................................................................... 10

2.3. Các nghiên cứu thực nghiệm liên quan đến chủ đề nghiên cứu............................... 13

2.3.1 Ridgeway (2014) ................................................................................................... 13

2.3.2 Sing Yu Moorcraft, Cheryl Marriott, Clare Peckitt, David Cunningham, Ian

Chau, Naureen Starling, David Watkins and Sheela Rao (2016) .................................. 14

2.3.3 Elaine Walsh và Ann Sheridan (2016) .................................................................. 16

2.4 Mô hình nghiên cứu các yếu tố tác động đến ý định tham gia nghiên cứu lâm

sàng trên bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại thành phố Hồ Chí Minh ....................... 23

2.5 Tóm tắt chương 2 ..................................................................................................... 32

CHƯƠNG 3 ................................................................................................................... 34

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................................. 34

3.1 Quy trình nghiên cứu ............................................................................................... 34

3.2 Thực hiện nghiên cứu ............................................................................................... 35

3.2.1 Thiết kế nghiên cứu định tính sơ bộ ...................................................................... 35

3.2.2. Kết quả nghiên cứu định tính sơ bộ ..................................................................... 37

3.2.3 Xây dựng thang đo ........................................................................................... 38

3.3. Mẫu nghiên cứu ....................................................................................................... 43

3.4. Phương pháp thu thập dữ liệu ................................................................................. 44

3.5 Phương pháp xử lý dữ liệu ................................................................................... 45

3.5.1 Làm sạch dữ liệu ................................................................................................... 45

3.5.2 Kiểm định độ tin cậy của thang đo ....................................................................... 45

3.5.3 Phân tích nhân tố khám phá .................................................................................. 46

3.5.4 Phân tích tương quan – hồi quy ............................................................................ 47

3.5.5 Kiểm định sự khác biệt cho các biến định tính ..................................................... 47

3.6 Tóm tắt chương 3 ................................................................................................. 48

CHƯƠNG 4 ................................................................................................................... 49

4.1. Mô tả mẫu khảo sát ................................................................................................. 49

4.2 Đánh giá độ tin cậy thang đo bằng Cronbach’s Alpha ............................................ 51

4.3 Phân tích nhân tố khám phá (EFA) .......................................................................... 52

4.5. Mô hình nghiên cứu điều chỉnh .............................................................................. 55

4.6 Phân tích hồi quy ...................................................................................................... 56

4.6.1 Diễn giải kết quả ................................................................................................... 57

4.6.2 Kiểm định tính hiệu lực của hồi quy ..................................................................... 59

4.7. Kiểm định sự khác biệt các biến định tính .............................................................. 60

4.7.1 Kiểm định sự khác biệt theo độ tuổi ..................................................................... 60

4.7.2 Kiểm định sự khác biệt giữa nam và nữ ............................................................... 60

4.7.3. Kiểm định sự khác biệt theo trình độ học vấn ..................................................... 61

4.7.4. Kiểm định sự khác biệt theo công việc ................................................................ 61

4.7.5. Kiểm định sự khác biệt theo lĩnh vực nghề nghiệp .............................................. 61

4.7.6. Kiểm định sự khác biệt theo thu nhập .................................................................. 62

4.8 Tóm tắt chương 4 ..................................................................................................... 62

5.1 Kết luận từ nghiên cứu ............................................................................................. 64

5.1.1 Lợi ích cá nhân, chi phí, ảnh hưởng của những người liên quan .......................... 64

5.1.2 Rào cản tham gia NCLS ........................................................................................ 64

5.1.3 Trách nhiệm với cộng đồng .................................................................................. 64

5.1.4. Các yếu tố nhân khẩu học .................................................................................... 65

5.2. Kiến nghị chính sách ............................................................................................... 65

5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo .................................................................. 66

TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................................. 68

PHỤ LỤC ...................................................................................................................... 71

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU

Chữ viết tắt Nội dung

ANOVA (Analysis of Variance) Phương pháp phân tích phương sai

Bệnh viện BV

Bệnh nhân BN

ĐTĐ2 Đái tháo đường tuýp 2

(Exploratory Factor Analysis ) Phương pháp phân tích nhân tố EFA khám phá

(US Food and Drug Administration) Cục quản lý dược & thực FDA phẩm Hoa Kỳ

(International Conference On Harmonisation Of Technical ICH Requirements) Hội nghị hòa hợp các tiêu chuẩn kĩ thuật

GCP (Good clinical practice) Thực hành tốt nghiên cứu lâm sàng

KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) Chỉ số xem xét thích hợp của EFA

NCLS Nghiên cứu lâm sàng

TP. HCM Thành phố Hồ Chí Minh

TPB (Theory of Planned Behavior) Thuyết hành động hợp lý

TRA (Theory of Reasoned Action) Thuyết hành vi dự định

VIF (Variance Inflation Factor) Hệ số phóng đại phương sai

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU

Bảng 2.1 Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của bệnh

nhân ung thư .............................................................................................................. 15

Bảng 2.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến việc tham gia vào nghiên cứu lâm sàng dựa trên

các nghiên cứu tại Ireland ......................................................................................... 17

Bảng 3.2 Tổng hợp các nghiên cứu có liên quan trước đây ...................................... 23

Bảng 4.1 Thống kê mô tả .......................................................................................... 49

Bảng 4.2. Kết quả đánh giá các thang đo bằng Cronbach’s Alpha ........................... 52

Bảng 4.3. Đánh giá tính hội tụ của bộ câu hỏi khảo sát ............................................ 52

Bảng 4.4. Kết quả phân tích nhân tố khám phá của thang đo các yếu tố ảnh hưởng54

Bảng 4.5. Tóm tắt cơ cấu thang đo mới .................................................................... 55

Bảng 4.6 Kết quả phân tích hồi quy .......................................................................... 57

Bảng 4.7 Hệ số phóng đại phương sai các biến độc lập ........................................... 59

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Hình 2.1 Thuyết hành động hợp lý (TRA) .................................................................. 7

Hình 2.2: Thuyết hành vi theo kế hoạch (TPB) .......................................................... 9

Hình 2.3: Mô hình niềm tin sức khỏe (HBM) ........................................................... 11

Biểu đồ 2.2: Các yếu tố ảnh hưởng đến tham gia nghiên cứu lâm sàng ở Ireland ... 17

Hình 2.4 Mô hình nghiên cứu đề xuất ....................................................................... 32

Hình 3.1 Quy trình nghiên cứu ................................................................................. 34

Hình 4.1 Sơ đồ phân tích các nhân tố ....................................................................... 53

Hình 4.2. Mô hình nghiên cứu điều chỉnh ................................................................ 56

TÓM TẮT LUẬN VĂN

Nghiên cứu lâm sàng đang phát triển tại Việt Nam, theo thống kê của trang

mạng clinicaltrials.gov (Hoa Kỳ) thì có hơn 400 nghiên cứu lâm sàng đã và đang

được tiến hành ở Việt Nam trong gần 20 năm qua. Trong đó, thống kê tại quý 1 năm

2017 có 79 nghiên cứu lâm sàng đa quốc gia đang trong thời gian thu tuyển bệnh

nhân cho nghiên cứu. Bệnh nhân là nhân tố không thể thiếu góp phần thành công

cho các nghiên cứu lâm sàng. Vì vậy, mục tiêu của nghiên cứu là xây dựng mô hình

về các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của bệnh nhân

cũng như đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến ý định.

Bằng việc sử dụng mô hình lý thuyết hành vi dự định tham gia nghiên cứu lâm

sàng, nghiên cứu đã khảo sát gần trên hơn 100 bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại

TP.HCM nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm

sàng.

Trong nghiên cứu này tác giả sử dụng kết hợp hai phương pháp nghiên cứu:

phương pháp phân tích dữ liệu thống kê mô tả, so sánh, kiểm định phi tham số và

hồi quy OLS về ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng.

CHƯƠNG 1

MỞ ĐẦU

1.1. Vấn đề nghiên cứu

Nghiên cứu lâm sàng (NCLS) là hoạt động khoa học nghiên cứu thuốc trên

người nhằm xác minh hiệu quả lâm sàng, nhận biết, phát hiện phản ứng có hại do

tác động của sản phẩm nghiên cứu; khả năng hấp thu, phân bố, chuyển hoá, thải trừ

của sản phẩm đó, xác định sự an toàn và hiệu quả của thuốc.

Đã 10 năm kể từ hướng dẫn đầu tiên của Bộ Y tế, NCLS ở Việt Nam mặc dù non

trẻ nhưng không ngừng phát triển. Ngày càng nhiều các bệnh viện, viện nghiên cứu,

nghiên cứu viên cũng như bệnh nhân là tình nguyện viên tham gia vào các NCLS đa

trung tâm, đa quốc gia. Tuyển chọn bệnh nhân có vai trò quan trọng thành công của

các nghiên cứu lâm sàng. Nhận thức và thái độ của người bệnh với nghiên cứu lâm

sàng là một trong những yếu tố quyết định việc tham gia vào nghiên cứu ban đầu và

duy trì tham gia đến cuối cùng. Thêm vào đó, sự khác biệt về tình hình kinh tế, văn

hóa khiến các nghiên cứu lâm sàng tại Việt Nam đối mặt với một số vấn đề không

nhỏ, một trong số đó là số tiền chi trả cho nghiên cứu, trình độ dân trí. Do việc tiến

hành nghiên cứu trên toàn cầu, các chi phí để tiến hành nghiên cứu tại Việt Nam có

thể chưa phù hợp hoặc cao hơn so với thực tế, đặc biệt là các khoản hỗ trợ cho bệnh

nhân. Trong diễn đàn thực hành tốt nghiên cứu lâm sàng được tổ chức bởi Cục

Khoa học Công nghệ, Bộ Y tế vào năm 2015 và trên báo chí một loạt các bài báo

vào năm 2013 phản ánh những sai phạm trong NCLS tại Ấn Độ, Trung Quốc và các

quốc gia đang phát triển, người ta vẫn thường xuyên nghe được các trăn trở rằng

liệu các tình nguyện viên Việt Nam có bị dẫn dụ với các khoản chi phí hỗ trợ khi

tham gia vào các NCLS, liệu bệnh nhân của họ tham gia NCLS vì kém hiểu biết?

Điều này có thể trái với quy ước quốc tế về thực hành tốt NCLS (ICH-GCP), tuyên

ngôn Helsinki.

Nghiên cứu lâm sàng muốn thành công thì cần có sự tham gia của người tình

nguyện. Theo báo cáo của CenterWatch năm 2015 thì có đến 86% các nghiên cứu

lâm sàng gặp phải sự chậm trễ, 81% trong số đó có độ dài từ 1 đến 6 tháng, với 5%

sự chậm trễ kéo dài lâu hơn so với dự tính. Lí do của sự chậm trễ này một phần do

các nghiên cứu không thể tuyển đủ số lượng bệnh nhân theo ước tính. Ở Việt Nam,

với thống kê 05 năm từ 2011 đến 2016 của công ty trách nhiệm hữu hạn hỗ trợ

Nghiên cứu lâm sàng Big Leap, có đến 11/21 (chiếm 52%) nghiên cứu lâm sàng tại

Việt Nam không tuyển được số bệnh nhân như cam kết với nhà tài trợ mặc dù 7/11

(chiếm 63%) nghiên cứu đã gia hạn thêm thời gian tuyển bệnh.

Thêm vào đó, những bê bối trong nghiên cứu lâm sàng được phát hiện ở Ấn Độ vào

trung tuần tháng 11 năm 2012 khiến không ít người lo ngại, liệu bệnh nhân tham

gia nghiên cứu lâm sàng ở Việt Nam có phải vì lí do tài chính?

Vì thế nghiên cứu muốn làm rõ những yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia của

bệnh nhân để làm sáng tỏ những điều trên.

Nghiên cứu “Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của

bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại Thành phố Hồ Chí Minh” được tiến hành với

mục đích khám phá các biến số tâm lý ảnh hưởng như thế nào đến động cơ t h a m

g i a NCLS của bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP.HCM. Từ đó, đề xuất các

hàm ý chính sách đến cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để xem xét, đưa ta các

hướng dẫn chặt chẽ đảm bảo cho việc tự nguyện tham gia NCLS theo đúng quy

định quốc tế (ICH-GCP) và hướng dẫn quốc gia về Thực hành tốt nghiên cứu lâm

sàng nhằm hạn chế những hành vi vi phạm đạo đức khi tuyển chọn bệnh nhân tham

gia vào NCLS.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

Nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu là xây dựng mô hình các yếu tố ảnh

hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của bệnh nhân tại thành phố Hồ

Chí Minh. Từ đó đưa ra những kiến nghị cho các nghiên cứu viên và tổ chức có

thuốc cần nghiên cứu lâm sàng (các công ty dược, nhà tài trợ cho nghiên cứu lâm

sàng) tuyển chọn bệnh nhân tham gia vào nghiên cứu nhanh hơn. Ngoài ra, gợi ý

cho cơ quan quản lý trong việc xây dựng các quy định giúp nghiên cứu lâm sàng

bảo vệ được sự an toàn cho bệnh nhân tham gia nghiên cứu.

Mục tiêu của nghiên cứu sẽ được làm rõ thông qua các câu hỏi cụ thể như sau:

Câu hỏi 1: Các nhân tố nào ảnh hưởng đến ý định tham gia NCLS của bệnh nhân

đái tháo đường tuýp 2 tại TP Hồ Chí Minh?

Câu hỏi 2: Mức độ tác động của các nhân tố này đến ý định tham gia NCLS

củabệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP Hồ Chí Minh như thế nào?

Câu hỏi 3: Các giải pháp và kiến nghị nào nào nhằm nâng cao khả năngtuyển chọn

bệnh nhân tham gia vào NCLS và phát triển đối tượng tham gia NCLS tại TP Hồ

Chí Minh?

1.3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu là bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 trên địa bàn thành phố

Hồ Chí Minh

Pham vi của đề tài nghiên cứu là khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia

nghiên cứu lâm sàng trên bệnh đái tháo đường tuýp 2.

Giới hạn của đề tài là nghiên cứu tại một số bệnh viện đại diện trên một số địa bàn

của thành phố Hồ Chí Minh có thực hiện nghiên cứu lâm sàng, chứ không nghiên

cứu được tất cả các bệnh viện trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

1.4. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện thông qua hai bước chính: nghiên cứu sơ bộ và nghiên

cứu chính thức.

Nghiên cứu sơ bộ được thực hiện bằng phương pháp nghiên cứu định tính thông

qua kỹ thuật thảo luận tay đôi, trao đổi với các chuyên gia trong lĩnh vực y tế, bệnh

viện đang công tác tại các bệnh viện tại TP.HCM nhằm khám phá, điều chỉnh và bổ

sung các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của bệnh nhân

đái tháo đường tuýp 2.

Nghiên cứu chính thức được thực hiện bằng phương pháp nghiên cứu định lượng

thông qua các giai đoạn sau:

 Thu thập dữ liệu nghiên cứu bằng câu hỏi được thiết kế với thang đo Likert 5

mức độ và kỹ thuật thuật phỏng vấn bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 đã

được bác sỹ nghiên cứu giải thích về nghiên cứu lâm sàng trên địa bàn

TP.HCM. Nghiên cứu có kích thước mẫu là tối thiểu 100, được lựa chọn theo

phương pháp lấy mẫu thuận tiện. Bảng câu hỏi khảo sát gồm 2 phần chính:

(1) Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng,

sử dụng thang đo Likert 5 điểm được dùng để đo lường các biến quan sát từ

“1: Hoàn toàn không đồng ý” đến “5: Hoàn toàn đồng ý”; (2) Một số câu hỏi

về thông tin cá nhân của người trả lời như độ tuổi, giới tính, trình độ văn

hóa,nghề nghiệp, lĩnh vực nghề nghiệp thu nhập, sử dụng cho việc phân loại

và so sánh các kết quả trong các phân tích

 Nghiên cứu sử dụng nhiều công cụ phân tích dữ liệu: thống kê mô tả, phân

tích độ tin cậy (Cronbach’s Alpha), phân tích nhân tố khám phá EFA, phân

tích hồi quy OLS, kiểm định t-test, ANOVA, thông qua phần mềm Stata để

xử lý và phân tích dữ liệu.

1.5. Ý nghĩa của đề tài

Đề tài nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm

sàng của bệnh nhân. Từ đó, giúp nghiên cứu viên có thể hiểu rõ mức độ ảnh hưởng

của từng yếu tố trong quá trình giải thích cho bệnh nhân, cải thiện việc giải thích

cho bệnh nhân về một nghiên cứu lâm sàng nào đó va2 hạn chế việc bệnh nhân hiểu

không đúng về nghiên cứu lâm sàng.

1.6. Kết cấu của đề tài

Báo cáo nghiên cứu này được trình bày thành năm chương bao gồm: Chương 1 mở

đầu đã giới thiệu nghiên cứu, tính cần thiết của vấn đề nghiên cứu; Chương 2 sẽ nêu

cơ sở lý thuyết, các nghiên cứu ứng dụng liên quan từ đó tiến hành xác định khung

phân tích cụ thể cho ý định tham gia NCLS của bệnh nhân ĐTĐ2 tại TPHCM;

Chương 3 sẽ mô tả phương pháp nghiên cứu và cách thức thu thập dữ liệu trên bệnh

nhân ĐTĐ2 tại TPHCM; Chương 4 sẽ phân tích kết quả nghiên cứu thực nghiệm về

ý định ý định tham gia NCLS của bệnh nhân ĐTĐ2 thông qua mẫu nghiên cứu tại

TP.HCM; Chương 5 sẽ thảo luận kết quả nghiên cứu và trình bày các gợi ý chính

sách từ kết quả nghiên cứu

CHƯƠNG 2

CƠ SỞ LÝ THUYẾT

2.1. Các khái niệm quan trọng

2.1.1 Nghiên cứu lâm sàng: Nghiên cứu lâm sàng (TNLS) làlà hoạt động khoa học

nghiên cứu thuốc trên người nhằm xác minh hiệu quả lâm sàng, nhận biết, phát hiện

phản ứng có hại do tác động của sản phẩm nghiên cứu; khả năng hấp thu, phân bố,

chuyển hoá, thải trừ của sản phẩm đó, xác định sự an toàn và hiệu quả của thuốc.

(theo quyết định 799/QĐ-BYT về “hướng dẫn thực hành tốt thử thuốc trên lâm

sàng” do Bộ trưởng Bộ Y tế Việt Nam ban hành)

2.1.2 GCP (Good Clinical Practice) là một chuẩn mực chung trong thiết kế, quản

lý, tiến hành, theo dõi, kiểm tra, thu thập, phân tích và báo cáo một nghiên cứu lâm

sàng. Từ đó đảm bảo rằng các số liệu thu thập được, các báo cáo đã thực hiện trong

nghiên cứu là chính xác, đáng tin tưởng. Đồng thời đảm bảo rằng quyền lợi, sự an

toàn, quyền được bảo mật của người tham gia nghiên cứu được bảo vệ.” – có từ

11/02/1997.Mục tiêu của ICH-GCP là cung cấp một tiêu chuẩn thống nhất cho châu

Âu, Liên minh (EU), Nhật Bản và Hoa Kỳ để tạo thuận lợi cho việc chấp nhận lẫn

nhau về mặt pháp lý về các dữ liệu lâm sàng đã được tiến hành. Hướng dẫn này

được phát triển dựa trên các tiêu chuẩn trước đó của Liên minh châu Âu, Nhật Bản,

và Hoa Kỳ, cũng như của Australia, Canada, các quốc gia Bắc Âu và Tổ chức Y tế

Thế giới (WHO). Hướng dẫn này cần được tuân thủ nếu các dữ liệu trong ngiên cứu

cần được sự thông qua của cơ quan quản lý nhà nước của các quốc gia trên.Các

nguyên tắc trong hướng dẫn này cũng có thể được áp dụng cho các điều tra lâm

sàng khác có thể có ảnh hưởng đến an toàn và phúc lợi của các đối tượng là con

người (theo ICH GCP E6 1.24).

2.1.3 Đái tháo đường là tình trạng tăng đường huyết mạn tính đặc trưng bởi những

rối loạn chuyển hoá carbohydrat, có kèm theo rối loạn chuyển hóa lipid và protein

do giảm tuyệt đối hoặc tương đối tác dụng sinh học của insulin và/hoặc tiết insulin.

Đái tháo đường tuýp 2: đái tháo đường tuýp 2 trước đây được gọi là đái tháo

đường không phụ thuộc insulin, đái tháo đường ở người lớn, bệnh có tính gia đình.

Đặc trưng của đái tháo đường tuýp 2 là kháng insulin đi kèm với thiếu hụt insulin

tương đối. Tuổi > 30 tuổi, triệu chứng lâm sàng âm thầm, thường phát hiện muộn.

Biến chứng cấp tính hay gặp là hôn mê tăng áp lực thẩm thấu. Có thể điều trị bằng

chế độ ăn, thuốc uống và/hoặc insulin. Tỉ lệ gặp 90 – 95%.

2.1.4 Ý định: theo Ajzen, I.(1991, tr.181) ý định được xem là “các yếu tố động cơ

có ảnh hưởng đến hành vi của mỗi cá nhân; các yếu tố này cho thấy mức độ sẵn

sàng hoặc nổ lực mà mỗi cá nhân sẽ bỏ ra để thực hiện hành vi”. Mỗi cá nhân có ý

định càng mạnh để tham gia vào một hành vi, thì cá nhân đó càng có nhiều khả

năng sẽ thực hiện thành công hành vi đó. Tuy nhiên, một ý định hành vi có thể thấy

biểu hiện trong hành vi chỉ khi các hành vi đó dưới sự kiểm soát của ý chí, tức là,

nếu người đó có thể quyết định theo ý muốn sẽ thực hiện hoặc không thực hiện

hành vi. Từ ý định này trong mô hình TRA được trình bày dưới đây là đại diện của

mặt nhận thức về sự sẵn sàng thực hiện một hành vi, nó được xem như tiền đề đứng

Cơ sở lý thuyết

trước hành vi hay được hiểu là xu hướng hành vi.

2.2.1 Thuyết hành động hợp lý (TRA)

Thuyết hành động hợp lý TRA (Theory of Reasoned Action) được Ajzen và

Fishbein xây dựng từ năm 1967 và được hiệu chỉnh mở rộng theo thời gian.

Mô hình TRA (Ajzen và Fishbein, 1975) thể hiện sự sắp xếp và phối hợp

giữa các thành phần của thái độ trọng một cấu trúc được thiết kế để đo lường và giải

thích cho hành vi của người tiêu dùng trong xã hội dựa trên hai khái niệm cơ bản là

thái độ của người tiêu dùng và các chuẩn mực chủ quan của người tiêu dùng. Trong

đó:

- Thái độ đối của người tiêu dùng: được giả thuyết là một trong những nhân tố

quyết định chính trong việc lý giải hành vi tiêu dùng. Thái độ được định

nghĩa là một xu hướng tâm lý được bộc lộ thông qua việc đánh giá một thực

thể cụ thể với một số mức độ ngon- không ngon, thích- không thích, thỏa

mãn - không thỏa mãn và phân cực tốt - xấu (Eagly và Chaiken, 1993).

- Chuẩn chủ quan thể hiện sự đồng tình hay phản đối của những người có liên

quan (gia đình, bạn bè, đồng nghiệp ...) đối với ý định tiêu dùng sản phẩm,

dịch vụ của người thân của họ và được đo lường thông qua cảm xúc của

những người này. Những nhóm có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến

thái độ và hành vi của người tiêu dùng được gọi là nhóm liên quan (nhóm

tham khảo), trong đó các thành viên trong gia đình người mua có ảnh hưởng

Niềm tin đối với những thuộc tính của sản phẩm

Thái độ

Đo lường niềm tin đối với những thuộc tính của sản phẩm

Xu hướng hành vi

Hành vi thực sự

Niềm tin về những người ảnh hưởng nghĩ ràng tôi nên thực hiện hay không thực hiện hành vi

Chuẩn chủ quan

Sự thúc đẩy làm theo ý muốn của những người ảnh hưởng

mạnh mẽ đến hành vi mua sắm của người đó (Kotler và ctg, 1996).

Hình 2.1 Thuyết hành động hợp lý (TRA)

Nguồn: Schiffman và Kanuk, Consumer behavior, Prentice –Hall International

Editions, 3rd ed, 198

Cơ sở giả định của thuyết hành động hợp lý là con người hành động có lý trí,

và họ sẽ xem xét ảnh hưởng đến hành vi của họ trước khi họ thực hiện hành vi nào

đó. Thuyết hành động hợp lý đã cung cấp một nền tảng lý thuyết rất hữu ích trong

việc tìm hiểu thái độ đối với hành động trong tiến trình chấp nhận của người dùng,

theo đó đã cho thấy xu hướng tiêu dùng là yếu tố dự đoán tốt nhất về hành vi tiêu

dùng.

2.2.2 Thuyết hành vi hoạch định (TBP)

Nhược điểm của thuyết hành động hợp lý TRA là không thể giải thích các hành

vi ngoài sự chi phối của ý chí. Vì vậy, Ajzen (1991) đã bổ sung vào mô hình TRA

yếu tố “kiểm soát hành vi cảm nhận” dựa vào ý tưởng xác định cùng lúc cả hai yếu

tố động cơ (ý định) và khả năng (kiểm soát hành vi) để giải thích cho những yếu tố

ngoài sự kiểm soát của cá nhân nhưng cũng tác động đến ý định và hành vi. Mô

hình này được gọi là mô hình thuyết hành vi dự định TPB. Yếu tố kiểm soát nhận

thức được xác định bởi yếu tố niềm tin kiểm soát liên quan đến sự xuất hiện hay

vắng mặt của những điều kiện thuận lợi và rào cản đối với việc thực hiện hành vi,

được đo lường bằng sức mạnh nhận thức hoặc tác động của từng yếu tố kiểm soát

hỗ trợ hoặc cản trở hành vi. Yếu tố kiểm soát nhận thức là một yếu tố quyết định

độc lập đối với ý định hành vi, và thái độ là yếu tố quyết định độc lập đối với hành

vi và chuẩn chủ quan. Khi hai biến thái độ và chuẩn chủ quan không đổi, việc nhận

thức của cá nhân sự dễ dàng hay khó khăn khi thực hiện hành vi sẽ ảnh hưởng đến ý

định hành vi. Trọng số tương đối của ba yếu tố thái độ, chuẩn chủ quan, kiểm soát

nhận thức trong việc xác định ý định nên thay đổi cho nhiều hành vi và dân số khác

nhau. Theo Ajzen (2002), một số nghiên cứu đã đo lường yếu tố kiểm soát nhận

thức bằng cách đo lường niềm tin kiểm soát và sức mạnh của nhận thức, khác với

hầu hết những nghiên cứu khác đo lường trực tiếp yếu tố “kiểm soát nhận thức”

Mô hình giả định rằng một hành vi có thể được dự báo hoặc giải thích bởi các xu

hướng hành vi để thực hiện hành vi đó. Các xu hướng hành vi được giả sử bao gồm

các nhân tố động cơ mà ảnh hưởng đến hành vi, và được định nghĩa như là mức độ

nổ lực mà mọi người cố gắng để thực hiện hành vi đó.

Thái độ đối với hành vi được định nghĩa như là sự đánh giá toàn diện về hành vi

của bản thân, có nghĩa là mức độ thực hiện hành vi có giá trị tiêu cực hoặc tích cực.

Thái độ được xác định bằng niềm tin vào hành vi với những kết quả và đặc tính

khác nhau sẽ có hành vi khác nhau. Chuẩn chủ quan là nhận thức của cá nhân về

hành vi đặc biệt bị ảnh hưởng bởi sự phán đoán của những người quan trọng. Thành

phần kiểm soát hành vi nhận thức phản ánh việc dễ dàng hay khó khăn khi thực

hiện hành vi; điều này phụ thuộc vào sự sẵn có của các nguồn lực và các cơ hội để

thực hiện hành vi. Ajzen đề nghị rằng nhân tố kiểm soát hành vi tác động trực tiếp

đến xu hướng thực hiện hành vi, và nếu cá nhân cảm nhận chính xác về mức độ

Thái độ

Chuẩn chủ quan

Xu hướng hành vi

Hành vi thực sự

Kiểm soát hành vi cảm nhận

kiểm soát của mình, thì kiểm soát hành vi còn dự báo cả hành vi.

Hình 2.2: Thuyết hành vi theo kế hoạch (TPB)

Nguồn: Ajzen, The theory of planned behavior, 1991, tr.182

Mô hình TPB có một số hạn chế trong việc dự đoán hành vi (Werner, 2004).

Các hạn chế đầu tiên là yếu tố quyết định ý định không giới hạn thái độ, chuẩn chủ

quan, kiểm soát hành vi cảm nhận (Ajzen, 1991). Có thể có các yếu tố khác ảnh

hưởng đến hành vi. Dựa trên kinh nghiệm nghiên cứu cho thấy rằng chỉ có 40% sự

biến động của hành vi có thể được giải thích bằng cách sử dụng TPB (Ajzen, 1991;

Werner, 2004). Hạn chế thứ hai là có thể có một khoảng cách đáng kể thời gian giữa

các đánh giá về ý định hành vi và hành vi thực tế được đánh giá (Werner, 2004).

Trong khoảng thời gian, các ý định của một cá nhân có thể thay đổi. Hạn chế thứ ba

là TPB là mô hình tiên đoán rằng dự đoán hành động của một cá nhân dựa trên các

tiêu chí nhất định. Tuy nhiên, cá nhân không luôn luôn hành xử như dự đoán bởi

những tiêu chí (Werner, 2004).

Lý thuyết về hành động hợp lý thể hiện sự phối hợp các thành phần của thái độ

trong một cấu trúc được thiết kế để dự đoán và giải thích tốt hơn về ý định thực hiện

hành vi của bệnh nhân ĐTĐ2 trên hai khái niệm: thái độ của bệnh nhân ĐTĐ2 đối

với việc tham gia NCLS và các chuẩn chủ quan của bệnh nhân được khảo sát. Mô

hình này bị giới hạn khi dự báo sự thực hiện các hành vi mà con người không kiểm

soát được. Trong trường hợp này, các yếu tố về thái độ đối với hành vi thực hiện và

các chuẩn mực chủ quan của người đó không đủ giải thích hành động của họ. Ajzen

đã hoàn thiện mô hình bằng cách đưa thêm yếu tố sự kiểm soát hành vi nhận thức

vào mô hình (Ajzen and Fishbein, 1980). Trong tâm lý học, thuyết hành vi dự định

là một lý thuyết liên kết giữa niềm tin và hành vi. Ajzen đã đề xuất khái niệm này

để cải thiện sức mạnh tiên đoán của mô hình thuyết hành động hợp lý bao gồm

kiểm soát hành vi nhận thức. Đây là thuyết giải thích hành vi con người. Nó được

áp dụng trong các nghiên cứu về mối quan hệ giữa niềm tin, thái độ, hành vi ý định,

và hành vi trong nhiều lĩnh vực như quảng cáo, quan hệ công chúng, chiến dịch

quảng cáo và chăm sóc sức khỏe. Lý thuyết hành vi dự định cho rằng thái độ hướng

về hành vi, chuẩn chủ quan, và kiểm soát hành vi nhận thức, tất cả những điều này

tác động đến cá nhân định hình nên ý định thực hiện hành vi. Ý định được mô tả là

mức độ động lực và sẵn lòng của mỗi cá nhân thực hiện hành vi cụ thể như mong

muốn.

2.2.3 Mô hình niềm tin sức khỏe

Được giới thiệu những năm 1950 bởi các nhà tâm lý học làm việc tại cơ

quan y tế cộng đồng Mỹ, mô hình niềm tin sức khoẻ (HBM) là một trong những

mô hình được biết đến rộng rãi nhất trong lĩnh vực thay đổi hànhvi.

Những nhà tâm lý này quan tâm đến việc phát triển sử dụng dịch vụ để chẩn

đoán sớm và dự phòng lao phổi như tiêm phòng và chụp Xquang ngực. Họ cho

rằng điều trị người sợ mắc những bệnh nặng và những hành vi liên quan đến sức

khoẻ phản ánh mức độ sợ hãi của một người và thống kê bao gồm những điều thấy

được của việc nếu những lợi ích của việc thay đổi hành vi có giá trị hơn những điều

ứng dụng của nó và những trở ngại tâm lý của họ. Ngắn gọn lại, những cá nhân tự

đánh giá bên trong họ những lợi ích của việc thay đổi hành vi và tự quyết định có

hành động hay không Mô hình niềm tin sức khoẻ (HBM) xác định 4 mặt của sự

đánh giá này:

- Sự nhạy cảm hiểu được về sức khoẻ kém

- Hiểu được mức độ nghiêm trọng của sức khoẻ kém

- Hiểu được lợi ích của thay đổi hành vi

- Hiểu được những trở ngại của việc hành động.

Sau đó thêm nguyên tắc“Tự hiệu lực–Self- efficacy”

Hình 2.3: Mô hình niềm tin sức khỏe (HBM)

Nguồn: Stretcher,V., & Rosenstock I.M (1997)

Một tổ hợp chính xác của sự nhận thức phát triển thêm sự sẵn sàng hành

động. Những thông điệp cải tiến sức khoẻ, thông qua phương tiện truyền thông,

giáo dục đồng đẳng và các can thiệp khác hoạt động giống như tín hiệu (ám hiệu,

kêu gọi) hành động (cuestoaction) biểu lộ sự sẵn sàng hoạt động và hành vi công

khai. Những kêu gọi này thường cần thiết để vượt qua những thói quen không tốt

như: không đeo dây an toàn, ăn thức ăn giàu chất béo hoặc hút thuốc. Mô hình niềm

tin sức khoẻ (HBM) cũng giúp cho xác định điểm đòn bẩy của sự thay đổi. Một

người hút thuốc nghĩ rằng họ không thể tự bỏ thuốc sẽ được nhận những thông tin

đặc hiệu và được động viện để tham gia vào chương trình cai thuốc lá có trợ giúp.

Trong đó:

- Cảm nhận lợi ích: Hành động đó hiệu quả đến mức nào trong việc giảm sự

nghiêm trọng của bệnh/tình trạng? “Xét nghiệm sẽ ngăn ngừa tình trạng

nhiễm trùng của con bạn.”

- Cảm nhận trở ngại/rào cản: Cái giá của hành động đó về mặt thực thể và tâm

lý cao đến mức nào? “Hàng xóm của tôi sẽ biết rằng tôi bị bệnh nếu tôi cho

con tôi thuốc/công thức đó.”

- Cảm nhận khả năng mắc bệnh: tôi có nguy cơ nhiễm bệnh đến mức nào?

- Cảm nhận độ nặng (nghiêm trọng) của bệnh: Nếu bạn phát hiện ra rằng bạn

nhiễm bệnh thì chuyện đó nghiêm trọng đến mức nào?

 Mức độ của sự đau khổ về cảm xúc

 Những khó khăn phát sinh

 Những hậu quả về mặt sức khỏe

 Những hậu quả về tâm lý, kinh tế

Gợi ý để hành động: Yếu tố khởi phát, truyền thông, công cụ nhắc nhở thân thiện,

một sự kiện có tác động đến bạn chẳng hạn như cái chết vì nhiễm bệnh của ai đó mà

bạn biết.

Nghiên cứu sẽ sử dụng hai nhân nhân tố quan trọng trong mô hình này là cảm nhận

về lợi ích và cảm nhận về trở ngại/rào cản để xem xét sự mức độ ảnh hưởng đến khả

năng thay đổi hành vi. Cụ thể trong nghiên cứu, khả năng thay đổi hành vi sẽ xem là

ý định thực hiện hành vi – ý định tham gia NCLS

2.3. Các nghiên cứu thực nghiệm liên quan đến chủ đề nghiên cứu

2.3.1 Ridgeway (2014)

Ridgeway và cộng sự đã thực hiện nghiên cứu Các nhân tố ảnh hưởng đến việc

tham gia nghiên cứu lâm sàng vào năm 2014.

Các thử nghiệm nghiên cứu lâm sàng có thể thu được lợi từ việc thu hút quần thể

mẫu phản ánh chính xác toàn bộ dân số. Hơn 600 cuộc điều tra bằng giấy đã được

thực hiện cho bệnh nhân thông qua một số thực tiễn trong Mạng lưới Y tế Lehigh

Valley (LVHN). Các cuộc khảo sát cung cấp phản hồi về kinh nghiệm trong quá

khứ của bệnh nhân và quan điểm cá nhân đối với các nghiên cứu lâm sàng. Chúng

cũng bao gồm thông tin nhân khẩu học để phản ánh các xu hướng trong dữ liệu.

Một loạt các cuộc điều tra khác cũng sẽ được gửi cho các chuyên gia nghiên cứu

trên toàn quốc trong các tổ chức do liên bang tài trợ. Các cuộc khảo sát này sẽ cung

cấp cái nhìn sâu sắc về khuynh hướng và niềm tin của các nhà nghiên cứu khi

tuyển chọn các bệnh nhân vào nghiên cứu lâm sàng. Những dữ liệu trong cuộc

khảo sát bệnh nhân thể hiện không có sự khác biệt đáng kể về việc tham gia vào

nghiên cứu lâm sàng giữa bệnh nhân nói tiếng Anh và không nói tiếng Anh cũng

như giữa bệnh nhân có bằng cấp có giáo dục và không phải là cao đẳng.

Các nghiên cứu lâm sàng là một phần rất quan trọng trong lĩnh vực chăm sóc sức

khoẻ. Để đảm bảo thử nghiệm hiệu quả cho các loại thuốc mới và các chương trình

khác, nghiên cứu thí điểm nên tuyển chọn các bệnh nhân đại diện về nhân khẩu học

cho dân số cuối cùng sẽ được hưởng lợi từ sản phẩm.Các nghiên cứu gần đây cho

thấy tỷ lệ mà các nhóm dân tộc thiểu số và phụ nữ tham gia vào nghiên cứu thấp

hơn nhiều so với người da trắng và nam giới. Điều này một phần bắt nguồn từ quyết

định năm 1977 của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm về việc ngăn cấm sự

tham gia của phụ nữ tiềm năng mang thai và phụ nữ mang thai trong các thử

nghiệm Pha I. Tuy nhiên, nhân khẩu học này rất quan trọng trong các nghiên cứu

lâm sàng; Họ có thphản ứng với thuốc một cách khác nhau, và thông tin này là tốt

nhất thu được trong các giai đoạn thử nghiệm của một loại thuốc hoặc thiết bị.

Nghiên cứu này nhằm mục đích khám phá thái độ của bệnh nhân đối với việc tham

gia nghiên cứu lâm sàng. Điều này sẽ cho phép

Các nhà nghiên cứu điều chỉnh các phương pháp của họ phù hợp, và cuối cùng,

điều này có thể giúp đa dạng hóa các đối tượng nghiên cứu.

Đối với bốn câu hỏi được phân tích, kết quả hiển thị không có sự khác biệt đáng kể

giữa bệnh nhân nói tiếng Anh và không nói tiếng Anh không khác biệt đáng kể,

cũng như giữa những bệnh nhân được giáo dục đại học và không phải là cao đẳng.

Điều này có nghĩa là bệnh nhân phần nào cũng cảm thấy giống như vậy đối với

bốn tiêu chí: Mối quan hệ với bác sĩ (1), danh tiếng của bác sĩ trong cộng đồng (2),

Không tin cậy bác sỹ (3) và Cam kết thời gian (4) trong các điều khoản về động cơ

tham gia nghiên cứu lâm sàng. Về mục tiêu của nghiên cứu, dữ liệu từ những câu

hỏi này sẽ không bắt buộc bất kỳ sự thay đổi nào trong quy trình của nghiên cứu

lâm sàng, vì những yếu tố này dường như không đóng một vai trò trong việc loại

trừ đối với người không nói tiếng Anh như tiếng mẹ đẻ. Điều quan trọng cần lưu ý

là dữ liệu này chỉ đến từ phụ nữ ở phòng khám sức khoẻ, do đó không có kết quả

từ bất kỳ người tham gia nam giới được bao gồm trong dữ liệu.Do đó, không thể

đưa ra kết luận về sự khác biệt trong thái độ của phụ nữ với thái độ nam giới về

những yếu tố này.

2.3.2 Sing Yu Moorcraft, Cheryl Marriott, Clare Peckitt, David Cunningham,

Ian Chau, Naureen Starling, David Watkins and Sheela Rao (2016)

Từ tháng 8 năm 2013 đến tháng 7 năm 2014, nghiên cứu sự sẵn sàng của bệnh

nhân tham gia vào các nghiên cứu lâm sàng và quan điểm của họ về nghiên cứu

ung thư: kết quả của cuộc điều tra tiến cứu trên 276 bệnh nhân nhận được 298 tờ

thông tin về bệnh nhân nghiên cứu lâm sàng và được yêu cầu hoàn thành bảng câu

hỏi tại bệnh viện Royal Marden NHS, Vương Quốc Anh. Phần lớn bệnh nhân (263

bệnh nhân, 88%) chấp thuận nghiên cứu lâm sàng và 249 trong số 263 bệnh nhân

(95%) hoàn thành bảng câu hỏi. Nhiều yếu tố ảnh hưởng đến các ý định tham gia

vào các nghiên cứu lâm sàng, với các bệnh nhân cho biết rằng những lý do quan

trọng nhất là thử nghiệm đã đưa ra phương pháp điều trị tốt nhất và kết quả thử

nghiệm có thể có lợi cho những người khác. Trong số 249 người trả lời câu hỏi,

78% sẽ hiến mô cho nghiên cứu di truyền, 75% sẽ cân nhắc tham gia vào các

nghiên cứu đòi hỏi sinh thiết nghiên cứu và 75% cho rằng bệnh nhân cần được

thông báo kết quả xét nghiệm. Các bệnh nhân điều trị với mục đích giảm nhẹ và

những người đã nhận được nhiều dòng điều trị đã sẵn sàng xem xét sinh thiết

nghiên cứu hơn. Trong số các bệnh nhân được tiếp xúc với một nghiên cứu lâm

sàng của một sản phẩm nghiên cứu, 48-50% muốn có thêm nhiều thông tin thêm về

thuốc / quy trình nghiên cứu.

Nghiên cứu đã chỉ ra các yếu tố ảnh hường đến ý định tham gia nghiên cứu lâm

sàng của bệnh nhân như sau

Bảng 2.1 Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của

bệnh nhân ung thư

Lí do % (N=241)

Bệnh nhân cảm thấy nghiên cứu mang lại cho họ điều trị tốt hơn/ 57 (39%)

Patient felt the trial offered the best available treatment

Bệnh nhân cảm thấy kết quả nghiên cứu có thể mang lại lợi ích cho 143 (96%)

những người khác/ Patient felt the trial result could benefit others

Bệnh nhân muốn đóng góp cho nghiên cứu khoa học/ Patient 111 (74%)

wanted to contribute to scientific research

Bệnh nhân cảm thấy họ được theo dõi sát sao hơn/ Patient felt they 42 (28%)

would be monitored more closely

Bệnh nhân cảm thấy họ được chăm sóc tốt hơn/ Patient felt they 24 (16%)

would have better quality care

Gia đình bệnh nhân mong muốn bệnh nhân tham gia/ Patient’s 20 (13%)

family were keen for patient to participate

Bệnh nhân tin tưởng vào bác sỹ điều trị cho họ/ Patient trusted the 73 (49%)

doctor treating them

Bệnh nhân cảm thấy rằng nếu không tham gia thì bệnh ung thư của 13 (9%)

họ sẽ trở nên tồi tệ hơn/ Patient felt that otherwise their cancer will

get worse

Lí do khác/ Other reason 8 (5%)

2.3.3 Elaine Walsh và Ann Sheridan (2016)

Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia của bệnh nhân vào các

nghiên cứu lâm sàng ở Ireland là nghiên cứu tài liệu tường thuật lại các nghiên

cứu tập trung vào các yếu tố có thể hành động để tạo thuận lợi hoặc ngăn cản sự

tham gia của bệnh nhân vào các nghiên cứu lâm sàng. Các nghiên cứu được xác

định từ Medline, PubMed, Thư viện Cochrane và CINAHL.

Đã có 61 bài báo được lựa chọn để đưa vào đại diện cho các nghiên cứu lâm

sàng ở nhiều cơ sở lâm sàng sử dụng các phương pháp để tăng khả năng thu

tuyển bệnh nhân vào các nghiên cứu chăm sóc sức khoẻ và các thử nghiệm giả

thuyết. Bốn mươi tám trong số những giấy tờ này tập trung đặc biệt vào quan

điểm của bệnh nhân về việc tham gia vào các nghiên cứu lâm sàng, bao gồm 12

thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên (RCT) hoặc các thử nghiệm giả thuyết. Mười

ba bài báo còn lại có liên quan đến người chăm sóc, gia đình và chăm sóc sức

khoẻ quan điểm của sự tham gia.

Nghiên cứu đã xác định được các yếu tố chính liên quan đến sự tham gia của

bệnh nhân trong các nghiên cứu lâm sàng và yếu tố chính liên quan đến ý định

tham gia nghiên cứu lâm sàng liên quan đến các yếu tố cá nhân. Các yếu tố thứ yếu

được xác định là chi phí, lòng vị tha, truyền thông, ảnh hưởng của bác sĩ, quá trình

nghiên cứu và nhân khẩu học, xem biểu đồ bên dưới:

Biểu đồ 2.2: Các yếu tố ảnh hưởng đến tham gia nghiên cứu lâm sàng ở Ireland

Nguồn: Elaine Walsh và Ann Sheridan, Contemporary (2016, 23–31)

Nghiên cứu cũng tổng kết lại các yếu tố ảnh hưởng đến việc tham gia vào nghiên

cứu lâm sàng dựa trên các nghiên cứu như bảng sau đây:

Bảng 2.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến việc tham gia vào nghiên cứu lâm sàng

dựa trên các nghiên cứu tại Ireland

Đối với người tham gia

Yếu tố Nghiên cứu

Nhận thức chăm sóc tốt Carroll et al., 2012; Meneguin and Cesar, 2012; Tallon

hơn (Perceived better et al., 2011; Truong et al., 2011; Wang et al., 2011;

care) Voytek, Jones and Metzger, 2011; Biedrzycki, 2010;

White and Hardy, 2010; Kasner et al., 2009; Costenbader

et al., 2007; Sharp et al., 2006, Zullino et al., 2003

Cải thiện sức khỏe bản Brubaker et al., 2013; Squires et al., 2013; Biedrzycki,

thân (Improve personal 2010; Houlihan et al., 2010; Udrea et al., 2009;

health) Gadegbeku et al., 2008; Davison et al., 2007; Townsley

et al., 2006; Borrayo, Lawsin and Coit, 2005

Lợi ích cá nhân Meneguin and Cesar, 2012; Voytek, Jones and Metzger,

(Personal benefits) 2011; Biedrzycki, 2010; White and Hardy, 2010;

Costenbader et al., 2007

Ảnh hưởng của bác sỹ Brubaker et al., 2013; Sprague et al., 2013; Lee et al.,

(Physician influence) 2012; Meneguin and Cesar, 2012, McMahon et al., 2011;

Tallon et al., 2011; Houlihan et al., 2010; Kohara and

Inoue, 2010; Sabesan et al., 2010; Kinder et al., 2010;

Costenbader et al., 2007; Townsley et al., 2006; Borrayo,

Lawsin and Coit, 2005; Sahay et al., 2004; Brown and

Topcu, 2003; Zullino et al., 2003

Lòng vị tha (mong Brubaker et al., 2013; Squires et al., 2013; Chakrapani

muốn đóng góp khiến et al., 2012; Meneguin and Cesar, 2012; Rooney et al.,

người khác hạnh phúc - 2011; Tallon et al., 2011; Troung et al., 2011; Sabesan

Altruism ) et al., 2010; Kasner et al., 2009; Udrea et al., 2009;

Gadegbeku et al., 2008; Moutsiakis and Chin, 2007;

Townsley et al., 2006; Sharp et al., 2006

Chống kì thị (Fight Chakrapani et al., 2012

Stigma)

Khuyến cáo của bác sỹ Houlihan et al., 2010; Kinder et al., 2010; Costenbader

(Physician et al., 2007 Sahay et al., 2004; Brown and Topcu, 2003

recommendation)

Thông tin đầy đủ liên Biedrzycki, 2010

quan (Relevant

adequate information)

Bảo hiểm chi trả Sahay et al., 2004; Brown and Topcu, 2003

(Insurance cover)

Tài chính: Khen thưởng Brubaker et al., 2013; Carroll et al., 2012; Lee et al., 2012;

/ khuyến khích / chi phí Darnell, McGuire and Danner, 2011; Menezes et al.,

(Financial 2011; Rooney et al., 2011; Voytek, Jones and Metzger,

reward/incentive/cost) 2011; Holman et al., 2010; Kasner et al., 2009; Udrea

et al., 2009, Costenbader et al., 2007; Baquet et al., 2006;

Sahay et al., 2005; Tu et al., 2005; Brown and Topcu,

2003; Zullino et al., 2003

Chi phí y khoa White and Hardy, 2010; Udrea et al., 2009; Zullino et al.,

(Medical cost) 2003

Tính linh hoạt Rooney et al., 2011; Tallon et al., 2011, Sharp et al., 2006

(Flexibility)

Hỗ trợ trong di chuyển Baquet et al., 2006

(Transport provided)

Thông tin trên báo chí Udrea et al., 2009; Townsley et al., 2006; Sahay et al.,

(Information on 2005

newsletter)

Các ngôn ngữ liên quan Rooney et al., 2011; Tu et al., 2005

(Relevant language)

Đối với người không tham gia

Yếu tố Các nghiên cứu

Nhận thức về nguy cơ Brubaker et al., 2013; Martin et al., 2013; Chakrapani

cá nhân (Perceived et al., 2012; McMahon et al., 2011, Rooney et al., 2011;

personal risk) Tallon et al., 2011; Voytek, Jones and Metzger, 2011;

Biedrzycki, 2010; Kinder et al., 2010; White and Hardy,

2010; Udrea et al., 2009; Gadegbeku et al., 2008;

Moutsiakis and Chin, 2007; Costenbader et al., 2007;

Hussain-Gambles, Atkin and Leese, 2006; Costenbader

et al., 2005; Zullino et al., 2003

Biến cố ngoại ý của Brubaker et al., 2013, Wang et al., 2011; Sahay et al.,

việc điều trị (Adverse 2005

effects of treatment)

Tâm lý làm “chuột McMahon et al., 2011; Wang et al., 2011; Sabesan et al.,

bạch” (Guinea pig/Lab 2010; Gadegbeku et al., 2008; Costenbader et al., 2005;

Rat) Tu et al., 2005; Zullino et al., 2003

Chi phí (Cost) McMahon et al., 2011; Kinder et al., 2010; Gadegbeku

et al., 2008; Hussain-Gambles, Atkin and Leese, 2006;

Sharp et al., 2006

Cam kết về thời Brubaker et al., 2013; Carroll et al., 2012; Lee et al., 2012;

gian/chi phí (Time Houlihan et al., 2011; McMahon et al., 2011; Rooney

commitment/cost) et al., 2011; Kinder et al., 2010; Kasner et al., 2009;

Gadegbeku et al., 2008; Baquet et al., 2006; Sharp et al.,

2006; Zullino et al., 2003

Kì thị (Stigma) Chakrapani et al., 2012; Rooney et al., 2011

Bảng câu hỏi Houlihan et al., 2010; Tallon et al., 2011

(Questionnaires)

Quy trình nghiên cứu Martin et al., 2013; McMahon et al., 2011; Houlihan

(Research process) et al., 2010; Kinder et al., 2010; White and Hardy, 2010;

Kasner et al., 2009; Costenbader et al., 2007

Việc phân chia vào Martin et al., 2013; Brubaker et al., 2013; Kinder et al.,

nhóm giả dược/ chia 2010; Kasner et al., 2009, udrea

ngẫu nhiên (Allocation

placebo/randomisation)

Nỗi sợ hãi (Fear) Chakrapani et al., 2012; Kasner et al., 2009; Sahay et al.,

2004; Zullino et al., 2003

Tác dụng phụ (Side Brubaker et al., 2013; Martin et al., 2013; Chakrapani

effects) et al., 2012; McMahon et al., 2011, Rooney et al., 2011;

Tallon et al., 2011; Voytek, Jones and Metzger, 2011;

Biedrzycki, 2010; Kinder et al., 2010; White and Hardy,

2010; Udrea et al., 2009; Gadegbeku et al., 2008;

Moutsiakis and Chin, 2007; Costenbader et al., 2007;

Hussain-Gambles, Atkin and Leese, 2006; Costenbader

et al., 2005; Zullino et al., 2003

Kí kết cuộc sống Darnell, McGuire and Danner, 2011

(Signing life away)

Giảm chất lượng cuộc McMahon et al., 2011; Sabesan et al., 2010

sống (Decreased

quality of life)

Rào cản ngôn ngữ Rooney et al., 2011; Cooke et al., 2010; Hussain-

(Language barriers) Gambles, Atkin and Leese, 2006; Borrayo, Lawsin and

Coit, 2005; Tu et al., 2005

Thiếu hiểu biết (Lack Townsley et al., 2006; Smith et al. (2007)

of understanding)

Quan điểm sai lầm Chakrapani et al., 2012; Dhalla and Poole, 2011; Darnell,

(Misconceptions) McGuire and Danner, 2011; Sabesan et al., 2010;

Borrayo, Lawsin and Coit, 2005; Tu et al., 2005

Nghỉ việc (Work Kinder et al. 2010; Sharp et al., 2006

absence)

Điều trị nghiêm trọng/ Brubaker et al., 2013; Chakrapani et al., 2012; Lee et al.,

điều trị chưa xác định 2012; Menezes et al., 2011; Sabesan et al., 2010;

(Severe Moutsiakis and Chin, 2007; Sahay et al., 2005

treatment/unconfirmed

treatment)

Sắp xếp di chuyển Martin et al., 2013; Kinder et al., 2010

(Arrange transport)

Không được xác nhận Brubaker et al., 2013; Chakrapani et al., 2012; Lee et al.,

điều trị / mức độ 2012; Sabesan et al., 2010; Moutsiakis and Chin, 2007;

nghiêm trọng của điều Borrayo, Lawsin and Coit, 2005; Sahay et al., 2005

trị (Unconfirmed

treatment/severity of

treatment)

Uống thuốc (Taking Carroll et al., 2012; Borrayo, Lawsin and Coit, 2005

medication)

Không biết bác sỹ Brubaker et al., 2013

nghiên cứu (Unknown

physician)

Suy giảm thị lực/ thính Goode et al., 2008

lực (Visual/audial

impairment)

Không có khả năng Cooke et al., 2010

đồng thuận (Inability to

consent)

Đe dọa đến sức khỏe Borrayo, Lawsin and Coit, 2005

(Threat to health)

Sự lựa chọn cuối cùng Tu et al., 2005

(Last option)

Chi phí chăm sóc trẻ Baquet et al., 2006; Sahay et al., 2004

em (Childcare cost)

Chi phí bảo hiểm Biedrzycki, 2010

(Insurance cover cost)

Truyền thông (Media Lee et al., 2012

cover)

Ảnh hưởng của bác sỹ Brubaker et al., 2013; Sprague et al., 2013; Lee et al.,

(Physician influence) 2012; Meneguin and Cesar, 2012, McMahon et al., 2011;

Tallon et al., 2011; Houlihan et al., 2010; Kohara and

Inoue, 2010; Sabesan et al., 2010; Kinder et al., 2010;

Costenbader et al., 2007; Townsley et al., 2006; Borrayo,

Lawsin and Coit, 2005; Sahay et al., 2004; Brown and

Topcu, 2003; Zullino et al., 2003

Khuyến cáo của bác sỹ McMahon et al., 2011; Sabesan et al., 2010; Zullino et al.,

(Physician 2003

recommendation)

Nguồn:Elaine Walsh và Ann Sheridan, Contemporary Clinical Trials

Communications

2.4 Mô hình nghiên cứu các yếu tố tác động đến ý định tham gia nghiên cứu

lâm sàng trên bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại thành phố Hồ Chí Minh

Dựa vào lí thuyết hành vi dự định, mô hình niềm tin sức khỏe và các nghiên

cứu về ý định tham giaNCLS, nghiên cứu sử dụng các 7 biến như sau:

Bảng 3.2 Tổng hợp các nghiên cứu có liên quan trước đây

Biến độc lập Cơ sở lý thuyết Các nghiên cứu trước

Lợi ích cá nhân Thuyết hành vi theo kế - Các yếu tố ảnh

hoạch (TPB) hưởng đến việc tham gia

Mô hình niềm tin sức nghiên cứu lâm sàng, 2014,

khỏe (HBM) Ridgeway, G., University

of Pittburgh – Main

Campus

- Nghiên cứu tài liệu

tường thật:Các yếu tố ảnh

hưởng đến sự tham gia của

bệnh nhân vào các nghiên

cứu lâm sàng ở Ireland ,

2016, Elaine Walsh và Ann

Sheridan,

- Sự sẵn sàng của

bệnh nhân tham gia vào các

nghiên cứu lâm sàng và

quan điểm của họ về

nghiên cứu ung thư

Chi phí Thuyết hành vi theo kế - Nghiên cứu tài liệu

hoạch (TPB) tường thật:Các yếu tố ảnh

hưởng đến sự tham gia của

bệnh nhân vào các nghiên

cứu lâm sàng ở Ireland ,

2016, Elaine Walsh và Ann

Sheridan,

Ảnh hưởng của những Thuyết hành vi theo kế - Các yếu tố ảnh

người liên quan hoạch (TPB) hưởng đến việc tham gia

nghiên cứu lâm sàng, 2014,

Ridgeway, G., University

of Pittburgh – Main

Campus

- Nghiên cứu tài liệu

tường thật:Các yếu tố ảnh

hưởng đến sự tham gia của

bệnh nhân vào các nghiên

cứu lâm sàng ở Ireland ,

2016, Elaine Walsh và Ann

Sheridan,

- Sự sẵn sàng của

bệnh nhân tham gia vào các

nghiên cứu lâm sàng và

quan điểm của họ về

nghiên cứu ung thư

Tránh nhiệm đối với cộng Mô hình niềm tin sức - Các yếu tố ảnh

đồng khỏe (HBM) hưởng đến việc tham gia

nghiên cứu lâm sàng, 2014,

Ridgeway, G., University

of Pittburgh – Main

Campus

- Nghiên cứu tài liệu

tường thật:Các yếu tố ảnh

hưởng đến sự tham gia của

bệnh nhân vào các nghiên

cứu lâm sàng ở Ireland ,

2016, Elaine Walsh và Ann

Sheridan,

- Sự sẵn sàng của

bệnh nhân tham gia vào

các nghiên cứu lâm sàng

và quan điểm của họ về

nghiên cứu ung thư

Rào cản tham gia Thuyết hành vi theo kế - Các yếu tố ảnh

hoạch (TPB) hưởng đến việc tham gia

Mô hình niềm tin sức nghiên cứu lâm sàng, 2014,

khỏe (HBM) Ridgeway, G., University

of Pittburgh – Main

Campus

Những yếu tố hỗ trợ tham Thuyết hành vi theo kế - Các yếu tố ảnh

gia hoạch (TPB) hưởng đến việc tham gia

Mô hình niềm tin sức nghiên cứu lâm sàng, 2014,

khỏe (HBM) Ridgeway, G., University

of Pittburgh – Main

Campus

Nhân khẩu học Mô hình niềm tin sức - Các yếu tố ảnh

khỏe (HBM) hưởng đến việc tham gia

nghiên cứu lâm sàng, 2014,

Ridgeway, G., University

of Pittburgh – Main

Campus

- Nghiên cứu tài liệu

tường thật:Các yếu tố ảnh

hưởng đến sự tham gia của

bệnh nhân vào các nghiên

cứu lâm sàng ở Ireland ,

2016, Elaine Walsh và Ann

Sheridan.

Nguồn: Tổng hợp của tác giả

Trên cơ sở thuyết hành vi theo kế hoạch (TPB), mô hình niềm tin sức khỏe và

các nghiên cứu trước đó, tác giả kế thừa kết quả của nghiên cứu của Elaine Walsh

và Ann Sheridan (2016) và đề xuất mô hình các yếu tố tác động đến ý định tham gia

nghiên cứu lâm sàng gồm:

- Biến độc lập, bao gồm: (1) Lợi ích cá nhân, (2) Chi phí, (3) Ảnh hưởng của

những người liên quan, (4) Trách nhiệm với cộng đồng, (5) Rào cản, (6) Yếu

tố hỗ trợ, (7) Nhân khẩu học

- Biến phụ thuộc là ý định tham gia vào nghiên cứu lâm sàng

Lợi ích cá nhân

Như đã nói ở trên, mô hình TRA (Ajzen và Fishbein, 1975) thể hiện sự sắp

xếp và phối hợp giữa các thành phần của thái độ trọng một cấu trúc được thiết kế để

đo lường và giải thích cho hành vi của người tiêu dùng trong xã hội dựa trên hai

khái niệm cơ bản là thái độ của người tiêu dùng và các chuẩn mực chủ quan của

người tiêu dùng. Trong đó: thái độ đối của người tiêu dùng: được giả thuyết là một

trong những nhân tố quyết định chính trong việc lý giải hành vi tiêu dùng. Thái độ

được định nghĩa là một xu hướng tâm lý được bộc lộ thông qua việc đánh giá một

thực thể cụ thể với một số mức độ ngon- không ngon, thích- không thích, thỏa mãn

- không thỏa mãn và phân cực tốt - xấu (Eagly và Chaiken, 1993). Trong nghiên

cứu này thái độ của người tham gia sẽ theo phân cực tốt- xấu. Đối với hững người

tham gia nghiên cứu lâm sàng nhận thấy họ được chăm sóc tốt hơn và chú ý nhiều

hơn khi tham gia vào các nghiên cứu lâm sàng. Họ nhận thấy rằng tham gia vào một

cuộc nghiên cứu lâm sàng giúp họ nhận được chăm sóc tốt hơn và được chú ý nhiều

hơn. Theo quan điểm của người tham gia NCLS, tiếp cận các phương pháp điều trị

mới có thể có nhiều lợi ích hơn các phương pháp điều trị hiện có. Sự mong muốn

cải thiện sức khoẻ cá nhân như là một nhân tố động lực thúc đẩy tham gia nghiên

cứu lâm sàng đã được báo cáo trong chín nghiên cứu. Tiếp cận dịch vụ chăm sóc

sức khoẻ là một trong những yếu tố chính liên quan đến mong muốn cải thiện sức

khoẻ và điều này đặc biệt phù hợp với các nghiên cứu được thực hiện ở Mỹ, khi

thỏa thuận tham gia nghiên cứu lâm sàng có thể cung cấp dịch vụ chăm sóc sức

khoẻ mà bình thường họ không nhận được do không có bảo hiểm sức khoẻ. Một

nghiên cứu thử nghiệm GRACE (Gender, Race và Clinical Experience) đã chứng

minh sự tham gia của các nghiên cứu lâm sàng được khuyến khích bởi những người

tham gia được tiếp cận điều trị (33%) và lòng vị tha hay niềm tin rằng sự tham gia

giúp người khác được giúp đỡ (36%) (theo nghiên cứu tài liệu tường thật: Các yếu

tố ảnh hưởng đến sự tham gia của bệnh nhân vào các nghiên cứu lâm sàng ở

Ireland, 2016, Elaine Walsh và Ann Sheridan). Do vậy tác giả đề xuất:

Giả thuyết H1: Lợi ích cá nhân có tác động dương đến ý định tham gia NCLS

Chi phí

Nghiên cứu tài liệu tường thật: Các yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia của bệnh

nhân vào các nghiên cứu lâm sàng ở Ireland, 2016, Elaine Walsh và Ann Sheridan

đã chỉ ra chi phí là yếu tố ảnh hưởng thứ hai đến ý định tham gia vào nghiên cứu

lâm sàng.

Để đảm bảo quyền lợi của người tham gia NCLS thì các nhà tài trợ của nghiên cứu

đều cung cấp miễn phí phần điều trị nghiên cứu bao gồm thuốc và các xét nghiệm.

Ngoài ra, do yêu cầu khắt khe của NCLS, các bệnh nhân đều phải theo một lịch

trình thăm khám định sẵn và các thăm khám bất thường khi bác sỹ nghiên cứu lo

ngại cho tình hình sức khỏe của bệnh nhân tham gia NCLS nên các NCLS đều hỗ

trợ chi phí để di chuyển đến bệnh viện nơi thực hiện nghiên cứu.

Quy định quốc tế về thực hành tốt NCLS ICH-GCP E6 R2 mục 5.8 yêu cầu các

NCLS phải có bảo hiểm cho bệnh nhân tham gia nghiên cứu. Tất cả các bệnh nhân

trong quá trình tham gia NCLS gặp những biến cố bất lợi mà nguyên nhân được xác

định là do thuốc nghiên cứu sẽ được bồi thường theo pháp luật hiện hành.

Vì vậy, chi phí trong nghiên cứu này sẽ tập trung vào chi phí điều trị được miễn phí

khi tham gia, chi phí hỗ trợ cho việc đi lại phục vụ lịch trình thăm khám của nghiên

cứu và chi phí bảo hiểm cho người tham gia NCLS.

Giả thuyết H2: Giảm chi phí điều trị có tác động dương đến ý định tham gia

NCLS

Ảnh hưởng của những người liên quan

Lí thuyết hành vi Thuyết hành vi theo kế hoạch (TPB) nói rằng Chuẩn chủ

quan thể hiện sự đồng tình hay phản đối của những người có liên quan (gia đình,

bạn bè, đồng nghiệp,..) đối với ý định tiêu dùng sản phẩm, dịch vụ của người thân

của họ và được đo lường thông qua cảm xúc của những người này. Những nhóm có

ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến thái độ và hành vi của người tiêu dùng được

gọi là nhóm liên quan (nhóm tham khảo), trong đó các thành viên trong gia đình

người mua có ảnh hưởng mạnh mẽ đến hành vi mua sắm của người đó (Kotler và

ctg, 1996).

Trong nghiên cứu lâm sàng, sau khi được nghe bác sĩ nghiên cứu giải thích

và cung cấp các thông tin về nghiên cứu bệnh nhân luôn luôn có thời gian để thảo

luận với người thân về việc mình có nên tham gia vào nghiên cứu hay không? Thâm

chí, trong ICH-GCP E6 luôn quy định rằng các bác sĩ phải để bệnh nhân có đủ thời

gian đề suy nghĩ cũng như thảo luận với người thân trước khi đưa ra ý định tham

gia vào nghiên cứu.

Các nghiên cứu trước đó chỉ ra rằng ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng

của bệnh nhân bị chi phối bởi người thân, bạn bè từng tham gia và lòng tin đối với

bác sĩ giải thích cho bệnh nhân về NCLS.

Vì vậy trong nghiên cứu này, tác giả đề xuất người có liên quan trong nghiên

cứu này là gia đình, bạn bè và bác sỹ nghiên cứu.

Giả thuyết H3: Những người có liên quan tác động đương đến ý định

tham gia NCLS

Trách nhiệm với cộng đồng

Cả ba nghiên cứu mà tác giả tham khảo trong đề tài này đều khẳng định rằng

một trong các lí do bệnh nhân tham gia nghiên cứu với mong muốn đóng góp cho

sự phát triển của ngành khoa học sức khỏe, họ tin rằng kết quả của nghiên cứu sẽ

giúp các bệnh nhân khác có được một điều trị tốt hơn trong tương lai.

Giả thuyết H4: Trách nhiệm với cộng đồng có tác động đương đến ý định

tham gia NCLS

Rào cản tham gia

Thuyết hành vi theo kế hoạch (TPB) nói rằng thành phần kiểm soát hành vi

nhận thức phản ánh việc dễ dàng hay khó khăn khi thực hiện hành vi; điều này phụ

thuộc vào sự sẵn có của các nguồn lực và các cơ hội để thực hiện hành vi.

Bên cạnh đó, mô hình niềm tin sức khỏe cũng có đề cập những những trở

ngại của việc hành động là một trong 4 mặt (sự nhạy cảm hiểu được về sức khoẻ

kém, hiểu được mức độ nghiêm trọng của sức khoẻ kém, hiểu được lợi ích của thay

đổi hành vi, hiểu được những trở ngại của việc hành động)khicá nhân tự đánh giá

bên trong họ những lợi ích của việc thay đổi hành vi và tự quyết định có hành động

hay không?

Các nghiên cứu trước đó như Nghiên cứu tài liệu tường thuật: Các yếu tố ảnh

hưởng đến sự tham gia của bệnh nhân vào các nghiên cứu lâm sàng ở Ireland chỉ ra

rằng nguy cơ và nỗi sợ hãi là những yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia NCLS.

Nguy cơ trong nghiên cứu này được hiểu là các tác dụng phụ chưa biết đến của

thuốc nghiên cứu, nghiên cứu này tác giả loại trừ nguy cơ bệnh nhân được phân

vào nhóm giả dược sợ rằng mình không được tiếp cập với thuốc điều trị do các

nghiên cứu đái tháo đường mà bệnh nhân tham gia trong khảo sát đều có điều trị

thay thế tức hoặc bệnh nhân sẽ uống thuốc nghiên cứu và giải dược hoặc bệnh nhân

sẽ được uống thuốc diều trị chuẩn và giả dược, hoặc thuốc nghiên cứu là điều trị hỗ

trợ thêm chứ không phải là điều trị chính cho bệnh tiểu đường.

Rào cản tiếp theo là quy trình của nghiên cứu, trong nghiên cứu lâm sàng

nhằm đạt được mục tiêu của nghiên cứu (thường chứng minh tính hiệu quả và an

toàn của một loại thuốc) và an toàn cho bệnh nhân thì quy trình nghiên cứu rất chặt

chẽ. Điều này yêu cầu sự tuân thủ của bệnh nhân đối với việc uống thuốc và đến

trung tâm nghiên cứu thực hiện các lần thăm khám theo lịch khá dày và chặt chẽ.

Vì thế, quy trình nghiên cứu thường là một trong những yếu tố rảo cản làm bệnh

nhân không muốn tham gia vào nghiên cứu.

Ngoài ra, thiết kế nghiên cứu lâm sàng khá phức tạp. Mặc dù các nghiên cứu

luôn có tờ thông tin của nghiên cứu cho bệnh nhân được viết với ngôn ngữ dễ hiểu

và được bác sỹ tư vấn kĩ, trả lời các thắc mắc nếu có, tuy nhiên do một lượng lớn

thông tin mới mẻ nên đôi khi bệnh nhân không thể hiểu hết được quy trình của

nghiên cứu, thiết kế của nghiên cứu có đủ an toàn cho bản thân mình hay không?

Điều này, làm cho bệnh nhân cảm thấy NCLS rất phức tạp và họ không muốn tham

gia do không hiểu rõ về nó.

Giả thuyết H5: Rào cản tham gia có tác động âm đến ý định tham gia

NCLS

Các yếu tố hỗ trợ:

Thuyết hành vi theo kế hoạch (TPB) cho rằng thành phần kiểm soát hành vi

nhận thức phản ánh việc dễ dàng hay khó khăn khi thực hiện hành vi; điều này phụ

thuộc vào sự sẵn có của các nguồn lực và các cơ hội để thực hiện hành vi.

Bện cạnh đó mô hình niềm tin sức khỏe (HBM) nói rằng những thông điệp

cải tiến sức khoẻ, thông qua phương tiện truyền thông, giáo dục đồng đẳng và các

can thiệp khác hoạt động giống như tín hiệu (ám hiệu, kêu gọi) hành động

(cuestoaction) biểu lộ sự sẵn sàng hoạt động và hành vi công khai. Những kêu gọi

này thường cần thiết để vượt qua những thói quen không tốt như: không đeo dây an

toàn,ăn thức ăn giàu chất béo hoặc hút thuốc. Mô hình niềm tin sức khoẻ (HBM)

cũng giúp cho xác định điểm đòn bẩy của sự thay đổi.

Nghiên cứu này tác giả muốn đưa các yếu tố hỗ trợ như nghiên cứu Các yếu

tố ảnh hưởng đến việc tham gia nghiên cứu lâm sàng, 2014, Ridgeway, G.,

University of Pittburgh – Main Campus với mong muốn tìm ra sự liên quan từ đó

có thể bổ sung thêm vào quy trình giải thích cho bệnh nhân tham gia nghiên cứu,

tránh những trường hợp do có quan điểm sai lầm mà từ chối tham gia vào nghiên

cứu.

Tác giả đề nghị các yếu tố hỗ trợ ở đây là: tài liệu giải thích về nghiên cứu

dạng hình ảnh cho bệnh nhân dễ hình dung, tiếp cận với bệnh nhân đã tham gia

nghiên cứu trước đó, tiếp cận với đội ngũ nhân viên bệnh viện khác (như điều

dưỡng, điều phối viên nghiên cứu) sẽ điều trị và chăm sóc họ trong nghiên cứu.

Lợi ích cá nhân

Chi phí

Ảnh hưởng của những người liên quan

Ý định tham gia NCLS

Trách nhiệm với cộng đồng

Rào cản

Biến kiểm soát: Giới tính, tuổi, tình trạng hôn nhân, họcvấn, nghề nhiệp, thunhập

Yếu tố hỗ trợ

Giả thuyết H6: Các yếu tố hỗ trợ có tác động dương đến ý định tham gia NCLS

Hình 2.4 Mô hình nghiên cứu đề xuất

Nguồn: Đề xuất bởi tác giả từ lược khảo lý thuyết

2.5 Tóm tắt chương 2

Chương này giới thiệu cơ sở lý thuyết và các nghiên cứu trước đó có liên

quan đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của bệnh nhân đái tháo đường tuýp

2. Mô hình nghiên cứu cùng với các giả thuyết về các mối quan hệ trong mô hình

được xây dựng. Trong mô hình nghiên cứu, biến phụ thuộc là ý định tham gia

NCLS của bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP.HCM và 06 biến độc lập gồm:

(1) Lợi ích cá nhân, (2) Chi phí, (3) Ảnh hưởng của những người liên quan, (4)

Trách nhiệm với cộng đồng, (5) Rào cản, (6) Yếu tố hỗ trợ. Chương tiếp theo sẽ

giới thiệu quy trình nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu được thực hiện để xây

dựng và đánh giá thang đo các khái niệm nghiên cứu và kiểm định mô hình nghiên

cứu.

CHƯƠNG 3

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1 Quy trình nghiên cứu

Hình 3.1 Quy trình nghiên cứu

(Nguồn: tác giả)

Khởi đầu trong quy trình thực hiện đề tài nghiên cứu là tác giả xác định vấn đề

nghiên cứu dựa trên tình hình thu tuyển bệnh nhân của các nghiên cứu lâm sàng mà

tác giả đang tham gia. Theo ý kiến chủ quan của tác giả, nhận thấy rằng đa phần các

nghiên cứu đều rất khó khăn trong khâu tuyển chọn bệnh nhân. Từ đó, tác giả bắt

đầu viết đề cương và lập kế hoạch thực hiện tiến hành khảo sát. Bước đầu, tác giả

đã sử dụng bộ câu hỏi từ nghiên cứu trước đó được thực hiện tại Mỹ bởi Ridgeway

và các cộng sự vào năm 2014 để thảo luận với các chuyên gia trong lĩnh vực nghiên

cứu lâm sàng bao gồm các giám sát viên nghiên cứu lâm sàng, điều phối viên

nghiên cứu lâm sàng và các bác sỹ đã có kinh nghiệm làm nghiên cứu viên chính

trong nhiều nghiên cứu lâm sàng. Sau khi điều chỉnh theo ý kiến của các chuyên

gia, tác giả hoàn thiện thang đo nháp và tiến hành khảo sát thử trên 10bệnh nhân

khám bệnh tại khoa Nội tiết bệnh viện Nguyễn Tri Phương để ghi nhận lại những

nội dung chưa hoàn chỉnh như: lỗi chính tả, ngữ nghĩa câu có rõ ràng dễ hiểu hay

gây hiểu nhầm. Kết quả khảo sát cho thấy có 90 % (09/10) bệnh nhân tham gia hiểu

được những nội dung trong bảng khảo sát.Sau đó, tác giả một lần nữa làm rõ các

câu hỏi bằng cách viết chữ in hoa vào những phần dễ hiểu lầm. Tác giả thực hiện

khảo sát trên các bệnh nhân có bệnh đái tháo đường tuýp 2, tỉnh táo, tự nguyện hoàn

tất bảng câu hỏi theo như giải thích của tác giả trong vòng 4 tuần.

Sau khi hoàn tất thu thập số liệu, loại bỏ các bảng câu hỏi không được hoàn tất

trọn vẹn, tác giả bắt đầu đánh giá độ tin cậy của từng câu hỏi bằng phép kiểm

Cronbach’s Alpha đồng thời đánh giá giá trị phân biệt của thang đo nhằm xác định

các câu hỏi có thuộc cùng một nội dung khi được phân bổ. Sau đó, tác giả xây dựng

khung hình phân tích mới.Trên cơ sở đó, tác giả phân tích hồi quy, kiểm định sự

khác biệt biến định tính giữa các biến.Dựa vào kết quả phân tích, tác giả thảo luận

đồng thời gợi ý những chính sách phù hợp.Cuối cùng là báo cáo kết quả thực hiện.

Tác giả thông kê dữ liệu vào Microsoft Exel 2010 dựa vào tiêu chí chọn mẫu và sử

dụng Stata 12 để xử lý số liệu tìm sự tương quan.

3.2 Thực hiện nghiên cứu

3.2.1 Thiết kế nghiên cứu định tính sơ bộ

Tác giả phiên dịch bảng câu hỏi từ nghiên cứu trước đó được thực hiện tại Mỹ

bởi Ridgeway và các cộng sự vào năm 2014sang tiếng Việt, tuy nhiên do có sự khác

nhau về văn hóa, chủng tộc và mức độ phát triển, thang đo có thể chưa phù hợp với

Việt Nam, nên tác giả xây dựng thang đo điều chỉnh và bổ sung thông qua nghiên

cứu định tính với kĩ thuật thảo luận tập trung. Thông qua cơ sở lý thuyết đã trình

bày ở chương 2, ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của bệnh nhân đái tháo

đường tuýp 2 tại TP.HCM, đây là cơ sở đề thực hiện nghiên cứu định tính.

Thang đo của nghiên cứu trước được dùng làm cơ sở tham khảo cho việc thực

hiện nghiên cứu định tính nhằm xây dựng bảng câu hỏi cho các biến quan sát dùng

để do lường các khái niệm trong mô hình nghiên cứu.

Các biến quan sát từ thang đo chuẩn được dịch ra tiếng Việt và điều chỉnh cho

phù hợp với trường hợp hệ thống thông tin đang nghiên cứu là ý định tham gia

nghiên cứu lâm sàng.

Thang đo được sử dụng trong nghiên cứu này là thang đo Likert năm mức độ, từ

1 đến 5 cho tất cả các biến độc lập và phụ thuộc. Năm mức độ đó là: 1 là “hoàn toàn

không đồng ý”, 2 là “Không đồng ý”, 3 là “không ý kiến”, 4 là “đồng ý” và 5 là

“hoàn toàn đồng ý”.

Người được phỏng vấn là các chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu lâm sàng

bao gồm các giám sát viên nghiên cứu lâm sàng, điều phối viên nghiên cứu lâm

sàng và các bác sỹ đã có kinh nghiệm làm nghiên cứu viên chính trong nhiều nghiên

cứu lâm sàng. Các chuyên gia đồng ý tác giả về việc dựa vào bảng câu hỏi này làm

nền tảng cho việc khảo sát và đề xuất điều chỉnh lại cho phù hợp phần nhân khẩu

học và làm rõ nhóm yếu tố ảnh hưởng đến ý định của bệnh nhân hơn thang đo ban

đầu. Ban đầu tác giả lựa chọn đối tượng của nghiên cứu là các bệnh nhân có đủ tỉnh

táo để trả lời bảng câu hỏi, tuy nhiên vì đa số các chuyên gia cho rằng bệnh nhân

mắc các bệnh khác nhau thì có thể các yếu tố sẽ tác động khác nhau, ví dụ bệnh

nhân ung thư có thể ý định tham gia sẽ nhiều hơn vì hiện chưa có phác đồ điều trị

để khỏi bệnh. Vì vậy, tác giả lựa chọn đối tượng khảo sát cho nghiên cứu này là

bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 để tăng tính đồng nhất của mẫu. Về việc xây dựng

mô hình, sau thảo luận, các chuyên gia đồng tình sử dụng mô hình nghiên cứu ban

đầu do tác giả xây dựng và không có điều chỉnh thêm. Sau khi thảo luận với các

chuyên gia, tác giả đã hoàn tất được thang đo nháp.

Sau khi lựa chọn đối tượng, tác giả tiến hành khảo sát thử trên 10 bệnh nhân

mắc đái tháo đướng tuýp 2 khám tại bệnh viện Nguyễn Tri Phương. Trong quá trình

khảo sát có 01 bệnh nhân chưa hiểu rõ về nội dung của bảng câu hỏi, tác giả đã thảo

luận lại với bệnh nhân, tham khảo ý kiến giảng viên hướng dẫn và chỉnh sửa lại

cách trình bày ở các câu hỏi có thể gây hiểu lầm để hoàn tất thang đo chính thức

cho nghiên cứu định lượng.

3.2.2. Kết quả nghiên cứu định tính sơ bộ

Kết quả thảo luận nhóm tập trung

Các thành viên trong nhóm thảo luận đều thống nhất:

Khẳng định các yếu tố tác động đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng trên bệnh

nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP.HCM được tác giả đề xuất trong chương 2 là

những yếu tố tác động chính đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng. Với kết quả

này, mô hình lý thuyết và các yếu tố tác động đến ý định tham gia nghiên cứu lâm

sàng trên bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP.HCM được xây dựng ở chương 2

được giữ nguyên để kiểm định trong nghiên cứu định lượng.

Kết quả phát triển thang đo

Như đã trình bày ở phần trước đây, thang đo đã trình bày ở các phần trước đây,

thang đo trong nghiên cứu này dựa vào lý thuyết và được kế thừa từ kết quả các

nghiên cứu trước. Chúng được điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp với bệnh nhân đái

tháo đường tuýp 2 tại TP. HCM và dựa vào kết quả của nghiên cứu định tính với

kỹthuật thảo luận nhóm tập trung. Ở nghiên cứu này, thang đo sử dụng để khảo sát

là thang đo được điều chỉnh sau khi nghiên cứu định tính bằng kỹthuật thảo luận

nhóm tập trung.Một số ý kiến cho rằng, các phát biểu cần ngắn gọn, phải dễ hiểu

đối với bệnh nhân và cần phải có sự giải thích kĩ càng về nghiên cứu lâm sàng trong

lúc phỏng vấn, không có từ khó hiểu, sát ý gốc và phù hợp với bối cảnh đang

nghiên cứu là ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng. Đồng thời, các bệnh nhân đái

tháo đường tuýp 2 tham gia nghiên cứu định tính đã hiệu chỉnh, bổ sung, thay thế

một số từ ngữ để tránh hiểu lầm cho câu hỏi, đề xuất in hoa những mục dễ hiểu lầm

để lưu ý bệnh nhân trả lời phỏng vấn. Phần xây dựng thang đo sẽ được trình bày chi

tiết ở phần sau 3.2.3.

3.2.3 Xây dựng thang đo

Các thang đo được xây dựng và phát triển từ cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên

cứu đã được giải thích chi tiết ở mục 2.4 của chương 2.

Các thang đo này được dịch ra Tiếng Việt từ những thang đo đã được sử dụng

trong các nghiên cứu được công bố trước đó và một số thông tin mới cho phù hợp

với mục tiêu của nghiên cứu.

Các khái niệm nghiên cứu là các yếu tố ảnh hưởng đến quan định tham gia nghiên

nghiên cứu lâm sàng được chia thành hai nhóm:

(1) Nhóm các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia NCLS gồm các yếu tố sau:

Lợi ích cá nhân, Chi phí, Ảnh hưởng của những người liên quan, Trách nhiệm

với cộng đồng, Rào cản, Yếu tố hỗ trợ.

(2) Nhóm đặc điểm cá nhân bao gồm các yếu tốnhân khẩu học

Bộ câu hỏi nghiên cứu sử dụng thang đo danh xưng để đo lường các yếu tố trong

nhóm đặc điểm cá nhân về nhân khẩu học. Các câu hỏi về yếu tố nhân khẩu học

như tuổi, giới tính, trình độ học vấn, nghề nghiệp, lĩnh vực nghề nghiệm, thu nhập

được thể hiện trong bản câu hỏi sau đây

1. Anh/chị thuộc nhóm tuổi nào?

18-34 1.1.

35-54 1.2.

55-64 1.3.

>=65 1.4.

2. Giới tính:……Nam……………Nữ

3. Trình độ học vấn cao nhất của anh/chị là gì?

3.1. Cấp 1 hoặc thấp hơn

Cấp 2 3.2.

Tốt nghiệp cấp 3 3.3.

Trung cấp hoặc cao đẳng 3.4.

Tốt nghiệp đại học 3.5.

Trên đại học 3.6.

4. Mô tả nào đúng nhất mô tả công việc của anh/chị?

Làm việc toàn thời gian 4.1.

Làm việc bán thời gian 4.2.

Thất nghiệp 4.3.

Sinh viên 4.4.

Nghỉ hưu 4.5.

Khác. Cụ thể:………………………… 4.6.

5. Nếu anh/chị đang làm việc, ý nào mô tả đúng nhất lĩnh vực ngành nghề của

anh/chị?

Không áp dụng (tôi đang thất nghiệp hoặc nghỉ hưu) 5.1.

Quân sự 5.2.

Giáo dục 5.3.

Tài chính/ngân hàng 5.4.

Dịch vụ (dịch vụ thực phẩm, bán hàng…) 5.5.

Chăm sóc sức khỏe/ khoa học 5.6.

Nghệ thuật 5.7.

Khác. Cụ thể:………………………… 5.8.

6. Ý nào sau đây mô tả đúng nhất tổng thu nhập của anh/chị trung bình 12

tháng trợ lại đây (triệu đồng)?

Ít hơn 3.5 6.1.

3.5 đến 6.9 6.2.

7 đến 10.4 6.3.

Trên 10.4 6.4.

6.5. Tôi không muốn trả lời.

Thang đo được sử dụng trong nghiên cứu là thang đo Likert với 5 mức độ phổ biến

từ“hoàn toàn không đồng ý” đến “hoàn toàn đồng ý” để đánh giá về mức độ ảnh

hưởng đến quyết định của bệnh nhân cho mỗi yếu tố. Cụ thể như sau

1. Hoàn toàn không đồng ý

2. Không đồng ý

3. Không ý kiến

4. Đồng ý

5. Hoàn toàn đồng ý

Thang đo Likert được vận dụng để đo lường các yếu tố còn lại ảnh hưởng đến ý

định tham gia NCLS của bệnh nhân. Thiết kế thang đo lường và xây dựng câu hỏi

phỏng vấn cho các yếu tố: Lợi ích cá nhân, Chi phí, Ảnh hưởng của những người

liên quan, Trách nhiệm với cộng đồng, rào cản, Yếu tố hỗ trợ. Các yếu tố này đề tài

tham khảo từ nghiên cứu trước đó của Ridgeway vào năm 2014 và có những chỉnh

sửa đối với các thang đo để phù hợp với thực tế cũng như nội dung cần nghiên cứu

của đề tài.

Tác giả dùng thang điểm Likert 5 và quy đổi thành điểm các ý kiến trả lời như

sau:1 điểm (hoàn toàn không đồng ý); 2 điểm (không đồng ý); 3 điểm (không ý

kiến); 4 điểm (đồng ý); 5 điểm (hoàn toàn đồng ý).

Dựa vào quy đổi điểm như trên, tác giả tính tỷ lệ đáp ứng tích cực của bệnh nhân

với nghiên cứu lâm sàng là tỉ lệ % đối tượng khảo sát trả lời ở thang điểm 4 và 5. Tỉ

lệ đáp ứng tích cực mạnh từ 75% trở lên (Wang, 2014)

Ngoài ra, tác giả còn sử dụng hệ số Cronbach’s alpha để kiểm định độ tin cậy của

thang đo. Những yếu tố có hệ số Cronbach’s alpha ≥ 0,6, tốt nhất > 0,8 thì thang đo

được xem là có độ tin cậy với mẫu nghiên cứu (Hoàng Trọng và Chu Nguyễn Mộng

Ngọc, 2008).

Các thang đo này dựa trên cơ sở lý thuyết và tham khảo thang đo gốc từ các

nghiên cứu trước đã nêu tại chương 2, cụ thể như sau:

A Lợi ích cá nhân Nguồn gốc thang đo

1. Nghiên cứu CÓ THỂ mang lại Sing Yu Moorcraft, Cheryl Marriott,

chotôi điều trị tốt hơn hiện nay Clare Peckitt, David Cunningham,

Ian Chau, Naureen Starling, David

Watkins and Sheela Rao (2016)

2. Tôi nhận được sự chăm sóc tốt Sing Yu Moorcraft, Cheryl Marriott,

hơn KHI THAM GIA NGHIÊN Clare Peckitt, David Cunningham,

CỨU Ian Chau, Naureen Starling, David

Watkins and Sheela Rao (2016)

3. 3 Tình hình sức khỏe của tôi được Sing Yu Moorcraft, Cheryl Marriott,

. bác sĩ theo dõi chặt chẽ hơn KHI Clare Peckitt, David Cunningham,

THAM GIA NHIÊN CỨU Ian Chau, Naureen Starling, David

Watkins and Sheela Rao (2016)

B Chi phí

4. Tôi được uống thuốc và xét Ridgeway (2014)

nghiệm miễn phí KHI THAM GIA

NGHIÊN CỨU

5. Tôi được hỗ trợ chi phí đi lại cho Ridgeway (2014)

mỗi lần tái khám KHI THAM GIA

NGHIÊN CỨU

6. Tôi được bảo hiểm KHI THAM Elaine Walsh và Ann Sheridan

GIA NGHIÊN CỨU (2016)

C Những người ảnh hưởng đến ý định tham gia NCLS

7. Gia đình tôi muốn tôi tham gia vào Sing Yu Moorcraft, Cheryl Marriott,

nghiên cứu Clare Peckitt, David Cunningham,

Ian Chau, Naureen Starling, David

Watkins and Sheela Rao (2016)

8. Một thành viên trong gia đình Ridgeway (2014)

(HAY MỘT NGƯỜI BẠN) đã

hoặc đang tham gia nghiên cứu

9. Tôi tin tưởng vào bác sỹ giải thích Sing Yu Moorcraft, Cheryl Marriott,

cho tôi về nghiên cứu lâm sàng Clare Peckitt, David Cunningham,

Ian Chau, Naureen Starling, David

Watkins and Sheela Rao (2016)

D Trách nhiệm với cộng đồng

10. Tôi muốn đóng góp cho sự phát Sing Yu Moorcraft, Cheryl Marriott,

triển của nghiên cứu khoa học Clare Peckitt, David Cunningham,

Ian Chau, Naureen Starling, David

Watkins and Sheela Rao (2016)

11. Tôi cảm thấy kết quả nghiên cứu Sing Yu Moorcraft, Cheryl Marriott,

có thể mang lại lợi ích cho những Clare Peckitt, David Cunningham,

người khác Ian Chau, Naureen Starling, David

Watkins and Sheela Rao (2016)

Rào cản tham gia E

12. Tôi cảm thấy không an toàn do thể Ridgeway (2014)

gặp các tác dụng phụ khi uống

thuốc nghiên cứu

13. Tôi không muốn trở thành VẬT Elaine Walsh và Ann Sheridan

THÍ NGHIỆM CHO NGHIÊN (2016)

CỨU

14. Tôi không thể tuân thủ theo lịch Ridgeway (2014)

khám của nghiên cứu

15. Tôi không hiểu rõ những gì bác sỹ Ridgeway (2014)

giải thích về nghiên cứu lâm sàng

Yếu tố hỗ trợ F

16. Tôi sẽ hiểu rõ hơn về nghiên cứu Ridgeway (2014)

nếu bác sỹ giải thích bằng hình

ảnh minh họa

17. Tôi sẽ hiểu rõ hơn về nghiên cứu Ridgeway (2014)

nếu tôi có cơ hội nói chuyện với

một bệnh nhân đã tham gia

18. Tôi sẽ hiểu rõ hơn về nghiên cứu Ridgeway (2014)

nếu cho tôi gặp một nhóm hỗ trợ

các bệnh nhân đã tham gia vào

nghiên cứu lâm sàng

G Ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng

19. Tôi sẽ tìm hiểu thêm về các nghiên Thuyết hành động hợp lý (TRA) và

cứu lâm sàng Thuyết hành vi hoạch định (TBP)

20. Tôi có SẴN LÒNG tham gia Thuyết hành động hợp lý (TRA) và

nghiên cứu lâm sàng nếu có cơ hội Thuyết hành vi hoạch định (TBP)

3.3. Mẫu nghiên cứu

Kích thước mẫu của nghiên cứu đảm bảo phù hợp để tiến hành phân tích nhân tố

khám phá (EFA) dựa theo nghiên cứu của Hair, Anderson, Tatham và Black (1998)

cho tham khảo về kích thước mẫu dự kiến. Theo đó kích thước mẫu tối thiểu là gấp

5 lần tổng số biến quan sát. Nghiên cứu này có 20 biến đo lường về các nhân tố ảnh

hưởng đến ý định tham gia NCLS, như vậy số lượng mẫu tối thiểu cần để phân tích

phải đạt:

n= 5x20 = 100 mẫu

Nghiên cứu chọn mẫu theo phương pháp mô tả cắt ngang - nghiên cứu được thực

hiện trong một thời điểm hoặc trong một thời gian ngắn, mỗi đối tượng chỉ được thu

thập thông tin một lần về hình thái xuất hiện của một sự hiện ví dụ như bệnh tật,

hành vi… liên quan đến biến số con người, không gian, thời gian, lấy mẫu thuận

tiện .Mục tiêu của đối tượng khảo sát là những người có điều kiện cụ thể như sau:

- Bệnh nhân tự nguyện đồng ý trả lời bảng khảo sát

- Bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 lớn hơn 18 tuổi hoặc đang thăm khám hoặc

đang điều trị nội trú tại BV Nguyễn Tri Phương, bệnh viện Nhân dân Gia

Định

- Bệnh nhân đủ tỉnh táo về mặt lâm sàng để trả lời bảng câu hỏi.

3.4. Phương pháp thu thập dữ liệu

Tác giả sử dụng công cụ nghiên cứu tự báo cáo (Self-Reported) tức bệnh nhân sẽ

tự trả lời các câu hỏi phỏng vấn sau khi được giải thích kĩ về bảng câu hỏi giống

như nghiên cứu tham khảo Ridgeway (2014), trả lời theo bảng câu hỏi gồm 2 phần:

 Phần I: Thông tin nhân khẩu học, bao gồm: tuổi, giới tính, trình độ học vấn,

nghề nghiệp, lĩnh vực nghề nghiệm, thu nhập.

 Phần II: Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng

Bộ câu hỏi hoàn tất sẽ được khảo sát thử cho 10 bệnh nhân để tác giả ghi nhận

những phản hồi về nội dung bộ câu hỏi và có những điều chỉnh kịp thời. Sau đó, tác

giả bệnh viện xin chấp thuận cho nghiên cứu, sau khi nghiên cứu được hội đồng đạo

đức bệnh viện cho phép, tác giả trình bày với bác sĩ trưởng khoa nội tiết bệnh viện

Nguyễn Tri Phương và bệnh viện Nhân dân Gia Định và tiến hành khảo sát. Bảng

câu hỏi được đánh mã số trước khi phát cho đối tượng tham gia nghiên cứu và đối

tượng tham gia nghiên cứu ký phiếu cung cấp thông tin về nghiên cứu và đồng ý

thực hiện bảng khảo sát sau khi được cung cấp thông tin liên quan đến đề tài mà tác

giả đã đính kèm trong bộ câu hỏi khảo sát. Phiếu cung cấp thông tin giải thích cho

bệnh nhân về nghiên cứu và cam kết thông tin cá nhân của đối tượng tham gia

nghiên cứu được giữ bí mật.

Có 200 phiếu khải sát được phát ra, số liệu được xử lý bằng phần mềm Microsoft

excel và Stata 12. Thời gian lấy mẫu chính thức từ 10/04/2017 đến 20/04/2017.

3.5 Phương pháp xử lý dữ liệu

3.5.1 Làm sạch dữ liệu

Để nghiên cứu có thể lựa chọn quan sát tương đồng, tác giả tiên lượng những sai

lệnh có thể xảy ra về đưa ra biện pháp kiểm soát như sau:

Sai lệch:

- Sai lệch chọn mẫu: chọn sai đối tượng, không đúng tiêu chí chọn mẫu.

- Sai lệch thông tin: người tham gia nghiên cứu không hiểu hoặc hiểu nhầm

câu hỏi

- Khả năng không lấy đủ mẫu do bệnh nhân không thực hiện hết số lượng bộ

câu hỏi được phát ra và không ghi đầy đủ hết những câu hỏi trong bảng khảo

sát.

Biện pháp kiểm soát:

- Nghiên cứu chỉ lấy mẫu là bệnh nhân thăm khám và điều trị tại khoa Nội tiết

và được chẩn đoán đái tháo đường tuýp 2

- Bộ câu hỏi được thiết kế rõ ràng, câu chữ thông dụng, đơn giản. Khảo sát thử

trên 10 bệnh nhân để góp ý, chỉnh sửa

- Số lượng bảng khảo sát được phát nhiều hơn so với dự kiến, nghiên cứu phát

ra 200 bảng khảo sát.

Sau khi đã loại trừ tất cả những quan sát không đạt tiêu chí nghiên cứu, tác giả

bắt đầu đánh giá độ tin cậy của từng câu hỏi bằng phép kiểm Cronbach’s Alpha

đồng thời đánh giá giá trị phân biệt (phân tích giá trị hội tụ - EFA) của thang đo

nhằm xác định các câu hỏi có thuộc cùng một nội dung khi được phân bổ. Tác giả

thống kê dữ liệu vào Microsoft exel 2010 dựa vào tiêu chí chọn mẫu và sử dụng

Stata 12 để xử lý số liệu tìm sự tương quan.

3.5.2 Kiểm định độ tin cậy của thang đo

Một trong những mục tiêu của đề tài này là xây dựng và kiểm định độ tin cậy của

các thang đo của từng nhân tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng.

Tác giả đánh giá độ tin cậy của thang đo thông qua hệ số Cronbach’s Alpha, nhằm

đánh giá độ hội tụ của thang đo.

Các thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha: phân tích hệ số Cronbach’s Alpha

được sử dụng trước để loại các biến không phù hợp. Các biến có hệ số tương quan

biến tổng nhỏ hơn 0.30 và thành phần thang đo có hệ số Cronbach’s Alpha nhỏ hơn

0.60 được xem xét loại (Hoàng Trọng và Chu Mộng Ngọc, 2008).

Về giá trị của Cronbach’s alpha, Hoàng Trọng và Chu Nguyễn Mộng Ngọc

(2008, tập 2, trang 24) cho rằng: “Nhiều nhà nghiên cứu đồng ý rằng khi

Cronbach’s Alpha từ 0,8 trở lên đến gần 1 thì thang đo lường tốt, từ 0,7 đến gần 0,8

là sử dụng được. Cũng có nhà nghiên cứu đề nghị rằng Cronbach’s Alpha từ 0,6 trở

lên là có thể sử dụng được trong trường hợp khái niệm đang đo lường là mới hoặc

mới đối với người trả lời trong bối cảnh nghiên cứu (Nunnalyy, 1978; Peterson,

1994, Slater,1995).

3.5.3 Phân tích nhân tố khám phá

Phân tích nhân tố khám phá (EFA) là tên chung của một nhóm các thủ

tục được sử dụng chủ yếu để thu nhỏ và tóm tắt các dữ liệu. Phân tích nhân tố giúp

thu gọn các biến quan sát thành những nhóm biến, các biến trong nhóm có quan hệ

mật thiết với nhau, mỗi nhóm đo lường một yếu tố riêng; các biến quan sát có thể bị

tách ra hay nhập vào thành những nhóm mới so với mô hình ban đầu.Trong nghiên

cứu này, phương pháp phân tích EFA được sử dụng để xác định độ phân biệt

(discriminant) của thang đo. Theo Hoàng Trọng và Chu Nguyễn Mộng Ngọc (2008,

tập 2, trang 30-31), các tham sốcơ bản trong phép phân tích này gồm có:

- Chỉ số Kaiser-Meyer-Olkin (KMO): là một chỉ số được dùng để xem xét sự

thích hợp của phân tích nhân tố. Trị số của KMO lớn (giữa 0.5 và 1) là điều

kiện đủ để phân tích nhân tố là thích hợp. Nếu chỉ số KMO nhỏ hơn 0.5 thì

phân tích nhân tố có khả năng không thích hợp với các dữ liệu. (Hoàng Trọng

và Chu Nguyễn Mộng Ngọc, 2008).

- Hệ số tải nhân tố (Factor loadings) là những hệ số tương quan đơn giữa các

biến và các nhân tố, hệ số này lớn hơn 0.5 (Hair và cộng sự, 1998).

- Thang đo được chấp nhận khi tổng phương sai trích lớn hơn 50% (Gerbing và

Anderson, 1988). Phương pháp trích “Principal Component Analysis” với

phép quay “Varimax” được sử dụng trong phân tích nhân tố thang đo các

thành phần độc lập.

- Hệ số Eigenvalue: đại diện cho phần biến thiên được giải thích bởi mỗi nhân

tố. Những chỉ số nhân có có Eigenvalue >1 mới được giữ lại trong mô hình

phân tích, các nhân tố có Eigenvalue <1 sẽ bị loại khỏi mô hình.

3.5.4 Phân tích tương quan – hồi quy

Sau khi xây dựng các thang đo thích hợp, tiến hành phân tích hồi quy tuyến

tính đa biến bằng phương pháp bình phương nhỏ nhất thông thường (Ordinal Least

Squares - OLS), trong đó biến phụ thuộc là 06 biến các yếu tố ảnh hưởng, biến độc

lập là ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng.

Y= ß0 + ß1X1+ ß2X2+ ß3X3+ ß4X4+ ß5X5+ ß6X6+e

Trong đó: Y: ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng

X1-X6: các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm

sàng

ß0 – ß6: hằng số và các hệ số hồi quy

e: phần dư

- Cuối cùng, nhằm đảm bảo độ tin cậy của phương trình hồi quy được xây dựng

cuối cùng là phù hợp, một loạt các dò tìm sự vi phạm của giả định cần thiết

trong hồi quy tuyến tính cũng được thực hiện. Các giả định được kiểm định

trong phần này gồm phương sai của phần dư không đổi (kiểm định Breusch-

Pagan), hiện tượng đa cộng tuyến (hệ số phóng đại VIF).

3.5.5 Kiểm định sự khác biệt cho các biến định tính

Kiểm định sự giống nhau về trung bình của các tổng thể con: Có hay không sự

khác nhau về ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng giữa các nhóm bệnh nhân chia

theotuổi, giới tính, trình độ học vấn, nghề nghiệp, lĩnh vực nghề nghiệp, thu nhập.

Để kiểm định sự bằng nhau về ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của các tổng

thể con chia theo đặc điểm nhất định các kiểm định tham số và phi tham số đã được

sử dụng. Dùng kiểm định Independent samples T-Test và kiểm định Mann-Whitney

để kiểm định sự bằng nhau về ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng giữa nam và nữ.

Tương tự, để kiểm định sự bằng nhau về hành vi an toàn giữa các tổng thể con chia

theo tuổi, trình độ học vấn, nghề nghiệp, lĩnh vực nghề nghiệm, thu nhậpbằng

phương pháp kiểm định ANOVA.

3.6 Tóm tắt chương 3

Chương này trình bày cụ thể về quy trình tiến hành nghiên cứu, mô hình

nghiên cứu đã được hiệu chỉnh các chi tiết thang đo sau khi thực hiện nghiên

cứu định tính. Chương 3 cũng trình bày về mẫu trong nghiên cứu này được lấy theo

phương pháp thuận tiện, phương pháp xử lý số liệu từ các dữ liệu sơ cấp thu thập

được thông qua nghiên cứu định lượng. Các quy trình phân tích có nguồn gốc từ

phân tích dữ liệu đa biến. Cụ thể, một số phương pháp phân tích được thực hiện

trong giai đoạn này như sau: độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám

phá EFA, phân tích hồi quy OLS, phân tích ANOVA một chiều và phân tích

sâuANOVA.Chương tiếp theo sẽ trình bày kết quả của việc thu thập dữ liệu từ mẫu,

kiểm định thang đo và các kết quả nghiên cứu khác rút ra từ quá trình phân tích dữ

liệu.

CHƯƠNG 4

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

4.1. Mô tả mẫu khảo sát

Do việc lấy mẫu là phương pháp thuận tiện và đối tượng mẫu khảo sát phải là bệnh

nhân đái tháo đường tuýp 2, vì vậy việc chọn đúng đối tượng cần sàng lọc kĩ trong

quá trình khảo sát, chính vì điều đó mà tác giả đã phát ra 200 bảng khảo sát (>100%

so với thiết kế mẫu), có 191 bảng khảo sát được thu về. Trong các bảng khảo sát

được thu về, tác giả đã loại bỏ 29 bảng khảo sát không hợp lệ (do thiếu thông tin

quan trọng), và 162 bảng khảo sát (mẫu chính thức) được đưa và sử dụng để phân

tích dữ liệu. Các phân tích thống kê được trình bày ở bảng dưới dây:

Bảng 4.1 Thống kê mô tả

Đặc tính Tỉ lệ Tần

suất (%)

Nhóm tuổi Từ 18 đến 34 0 0

Từ 35 đến 54 17,90 29

Từ 55 đến 64 48,15 78

Lớn hơn 65 33,94 55

Giới tính Nam 47,53 77

Nữ 52,47 85

Trình độ học Cấp 1 hoặc thấp hơn 20,37 33

vấn cao nhất Cấp 2 23,46 38

Tốt nghiệp cấp 3 28,40 46

Trung cấp hoặc cao đẳng 16,05 26

Tốt nghiệp đại học 11,73 19

Trên đại học 0 0

Nghề nghiệp Làm việc toàn thời gian 45,06 73

Làm việc bán thời gian 9,88 16

Thất nghiệp 3,09 5

Học sinh, sinh viên 0 0

Nghỉ hưu 68 41,98

Lĩnh vực nghề Không áp dụng (thất nghiệp/nghỉ hưu) 73 45,06

nghiệp Quân sự 4 2,47

Nông nghiệp 20 12,35

Tài chính/ngân hàng 11 6,79

Dịch vụ (dịch vụ thực phẩm, bán hàng…) 39 24,07

Chăm sóc sức khỏe/ khoa học 8 4,94

Nghệ thuật 4 2,47

Khác 3 1,85

Thu nhập Ít hơn 3,5 triệu đồng 39 24,07

Từ 3,5 đến 6,9 triệu đồng 82 50,62

Từ 7 đến 10,4 triệu đồng 28 17,28

Trên 10,4 triệu đồng 4 2,47

Không muốn trả lời, 9 5,56

Nguồn: kết quả khảo sát tác giả vào thời điểm 4/2017

- Kết quả khảo sát nhóm tuổi: kết quả khảo sát không có bệnh nhân trong

nhóm tuổi từ 18 đến 34, điều này hoàn toàn phù hợp với dịch tễ của bệnh đái tháo

đường tuýp 2, bệnh thường gặp trên bệnh nhân >30 tuổi. Có 29 bệnh nhân từ 35 đến

54 chiếm 17,90 %, có 78 bệnh nhân từ55 đến 64 chiếm 48,15% và có 55 bệnh nhân

tuổi lớn hơn 65 chiếm 33,94%.

- Kết quả khảo sát giới tính: có 77 bệnh nhân nam chiếm 47,53 % và có 85

bệnh nhân nữ chiếm 52.47 %. Như vậy, nhìn chung cơ cấu này với thông tin chung

là nó có đại diện về cơ cấu của tổng thể.

- Kết quả khảo sát về trình độ học vấn: có 33 bệnh nhân có học vấn thuộc

nhóm cấp 1 hoặc thấp hơn chiếm 20.37%, 38 bệnh nhân có học vấn thuộc nhóm cấp

2 chiếm 23.46 %, 46 bệnh nhân tốt nghiệp cấp 3 chiếm 28,40%, có 26 bệnh nhân tốt

nghiệp trung cấp hoặc cao đẳng chiếm 16,05% và có 19 bệnh nhân có trình độ đại

học chiếm 11,73 %. Mẫu khảo sát không có bệnh nhân nào có trình độ trên đại học,

như vậy mẫu có thiên lệch về trình độ học vấn.

- Kết quả khảo sát về nghề nghiệp: có 73 bệnh nhân làm việc toàn thời gian

chiếm tỉ lệ 45,06%, có 16 bệnh nhân làm việc bán thời gian chiếm 9,88%, 5 bệnh

nhân thất nghiệp chiếm tỉ lệ 3.09% và 68 bệnh nhân đã nghỉ hưu chiếm tỉ lệ

41,98%. Mẫu khảo sát không có bệnh nhân đang là học sinh, sinh viên, điều này

hoàn toàn phù hợp với nhóm tuổi của bệnh nhân trong nghiên cứu.

- Kết quả khảo sát về lĩnh vực nghề nghiệp: có 73 bệnh nhânđang thất nghiệp

hoặc nghỉ hưu, chiếm 45,06% không áp dụng cho phần khảo sát này, có 4 bệnh

nhân làm việc trong lĩnh vực quân sự chiếm 2,47%, có 20 bệnh nhân làm việc trong

lĩnh vực nông nghiệp chiếm 12,25%, có 11 bệnh nhân làm việc trong lĩnh vực tài

chính/ngân hàng chiếm 6,79%, có 39 bệnh nhân làm việc trong lĩnh vực dịch vụ

(dịch vụ thực phẩm, bán hàng…) chiếm 24,07%, có 8 bệnh nhân làm việc trong lĩnh

vực chăm sóc sức khỏe/khoa học chiếm 4,94%, có 4 bệnh nhân làm việc rong lĩnh

vực nghệ thuật chiếm 2,47% và có 3 bệnh nhân làm việc trong các lĩnh vực khác

chiếm 1,85%.

- Kết quả khảo sát về thu nhập: có 39 bệnh nhân có thu nhập bình quân hàng

tháng ít hơn 3.5 triệu đồng chiếm 24,07%, có 82 bệnh nhân có thu nhập bình quân

hàng tháng từ 3,5 đến 6,9 triệu đồng chiếm 50,62%, có 28 bệnh nhân có thu nhập

bình quân hàng tháng từ 7 đến 10,4 triệu đồng chiếm 17,28%, có 4 bệnh nhân có

thu nhập bình quân hàng tháng trên 10,4 triệu đồng và có 9 bệnh nhân không muốn

trả lời câu hỏi về thu nhập bình quân hàng tháng chiếm 5,56%.

4.2 Đánh giá độ tin cậy thang đo bằng Cronbach’s Alpha

Tác giả sử dụng phép kiểm Cronbach’s Alpha đánh giá độ tin cậy của thang đo

với tiêu chí hệ số alpha ≥ 0,6 và hệ số tương quan biến tổng của mỗi nhân tố (item

– rest correlation) ≥ 0,3 thì các nhân tố đó đạt yêu cầu. Điều này cũng chứng minh

rằng thang đo thu được kết quả có độ tin cậy tốt.

Kết quả đánh giá Cronbach’s alpha được trình bày ở bảng 4.2 cho thấy các thang

đo đều có hệ số tin cậy Cronbach’s alpha dạt yêu cầu (≥ 0,7). Thấp nhất là thang đo

những người ảnh hưởng và yếu tố hỗ trợ với alpha = 0,76 và cao nhất là thang đo

chi phí và ý định tham gia = 0,94. Hệ số tương quan biến tổng của các biến quan sát

đều đạt giá trị lớn hơn 0,3. Do vậy, các biến đo lường của các thành phần đều đạt

yêu cầu và được sử dụng trong việc phân tích nhân tố khám phá (EFA)

Bảng 4.2. Kết quả đánh giá các thang đo bằng Cronbach’s Alpha

Giá trị hệ số Hệ sô tương quan Kết quả

Biến quan sát alpha biến tổng nhỏ

nhất

0,93 loiichcanhan Đạt 0,81

0,94 chiphi Đạt 0,85

0,76 anhhuong Đạt 0.56

0,91 congdong Đạt (2 biến)

0,86 raocan Đạt 0,69

0,76 hotro Đạt 0,55

0.94 ydinhthamgia Đạt (2 biến)

Nguồn: tác giả

4.3 Phân tích nhân tố khám phá (EFA)

Các thành phần trong thang đo yếu tố ảnh hưởng có 18 biến quan sát đảm bảo độ

tin cậy nên tiếp tục được tiến hành phân tích nhân tố khám phá để đánh giá độ hội

tụ của các biến quan sát theo các thành phần.

Với giả thuyết đặt ra trong phân tích này là giữa 18 biến quan sát trong tổng thể

không có mối tương quan với nhau. Kiểm định KMO có hệ KMO = 0,904>0,5 qua

đó bác bỏ giả thuyết trên, chứng tỏ phân tích nhân tố khám phá (EFA) thích hợp sử

dụng trong nghiên cứu này.

Bảng 4.3. Đánh giá tính hội tụ của bộ câu hỏi khảo sát

Nhân tố Giá trị phương sai Nhân tố Giá trị phương sai

(Eigenvalue) (Eigenvalue)

Nhân tố 1 Nhân tố 10 9.47 0.35

Nhân tố 2 Nhân tố 11 1.63 0.31

Nhân tố 3 Nhân tố 12 1.36 0.23

Nhân tố 13 Nhân tố 4 0.22 1.02

Nhân tố 14 Nhân tố 5 0.20 0.74

Nhân tố 15 Nhân tố 6 0.15 0.65

Nhân tố 16 Nhân tố 7 0.15 0.49

Nhân tố 17 Nhân tố 8 0.10 0.43

Nhân tố 18 Nhân tố 9 0.09 0.41

Nguồn: tác giả

Kết quả phân tích ban đầu xác định cần giữ lại có 4 nhân tố với giá trị phương

sai của nhân tố (Eigenvalue) > 01. Những biến có hệ số tải nhân tố (factor loading)

dưới 0,4 sẽ bị loại bỏ khỏi thang đo.Các nhân tố cần giữ lại sẽ được xác định bằng

sơ đồ sau

Hình 4.1 Sơ đồ phân tích các nhân tố

Bảng 4.4. Kết quả phân tích nhân tố khám phá của thang đo các yếu tố ảnh

hưởng

Biến quan sát Nhân tố 1 Nhân tố 2 Nhân tố 3 Nhân tố 4

0.5872 Dieutri

0.7024 chamsoc

0.6913 theodoi

0.7869 druglab

0.7673 transport

0.7822 insurance

0.6242 giadinh

0.6142 dathamgia

0.7829 bacsy

donggop 0.8629

loiich 0.8387

tacdungphu -0.6534

thinghiem -0.6412

tuanthu -0.7712

misunderstand -0.8384

hinhanh 0.6355

benhnhan 0.6240

nhanvien 0.8255

Nguồn: tác giả

Theo kết quả phân tích nhân tố khám phá, 18 biến sử dụng đều có hệ số tải >0.5

đạt yêu cầu nên không cần loại biến nào khỏi thang đo. Các biến đã có sự phân hóa

phân hóa và ghép chung vào các thành phần khác nhau tạo nên 1 nhân tố mới so ban

đầu, còn 3 nhân tố còn lại vẫn giữ nguyên như thang đo đề xuất, cụ thể như sau:

- Nhân tố 1: gộp 3 nhân tố ban đầu là lợi ích cá nhân, chi phí và những người

ảnh hưởng lại

- Nhân tố 2: trách nhiệm với cộng đồng

- Nhân tố 3: Rào cản tham gia

- Nhân tố 4: Yếu tố hỗ trợ

Bảng 4.5. Tóm tắt cơ cấu thang đo mới

Cronbach’s

Thành phần Ký hiệu Tên biên Số lượng

Alpha

biến nghiên cứu

Lợi ích cá Nhanto1 Dieutri 09 0.94

nhân, chi chamsoc

phí, ảnh theodoi

hưởng của druglab

những người transport

liên quan insurance

giadinh

dathamgia

bacsy

Trách nhiệm congdong donggop 02 0,91

với cộng loiich

đồng

Rào cản raocan tacdungphu 04 0,86

tham gia thinghiem

tuanthu

misunderstand

Yếu tố hỗ hotro hinhanh 03 0,76

trợ benhnhan

nhanvien

Alpha tổng: 0.96

Nguồn: tác giả

4.5. Mô hình nghiên cứu điều chỉnh

Mô hình nghiên cứu điều chỉnh sau khi phân tích nhân tố được trình bày ở hình 4.2

Hình 4.2. Mô hình nghiên cứu điều chỉnh

H1 +

Lợi ích cá nhân, giảm chi phí, ảnh hưởng người liên quan

Trách nhiệm cộng đồng

H2+

H3 -

Ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng

H4+

Rào cản tham gia

Yếu tố hỗ trợ

Nguồn: Đề xuất của tác giả

Các giả thuyết của mô hình nghiên cứu

H1: Nhận thức về lợi ích của nghiên cứu lâm sàng (lợi ích cá nhân, chi phí) và ảnh

hưởng của những người liên quan tác động dương đến ý định tham gia NCLS

H2: Trách nhiệm cộng đồng tác động dương đến ý định tham gia NCLS

H3: Rào cản tham gia tác động âm đến ý định tham gia NCLS

H4: Yếu tố hỗ trợ tác động dương đến ý định tham gia NCLS

4.6 Phân tích hồi quy

Phân tích hồi quy được thực hiện với 4 biến độc lập bao gồm (1) Lợi ích cá nhân,

giảm chi phí, ảnh hưởng người liên quan (ký hiệu Nhanto1), (2) Trách nhiệm cộng

đồng (kí hiệu là congdong), (3) Rào cản tham gia (ky hiệu là raocan), (4) Yếu tố hỗ

trợ (hotro) và lần lượt 3 biến ý định tham gia là Tìm hiểu về NCLS (ký hiệu

timhieu), sẵn lòng tham gia (kí hiệu là sanlong) và biến kết hợp của tìm hiểu và sẵn

lòng là Ý định tham gia (kí hiệu là ydinhthamgia).

Kết quả của mô hình hồi quy như bảng 4.6 dưới đây:

Bảng 4.6 Kết quả phân tích hồi quy

Tìm hiểu (timhieu) Sẵn lòng tham gia Ý định tham gia

Yếu tố ảnh hưởng (sanlong) (ydinhthamgia)

R2 hiệu chỉnh = R2 hiệu chỉnh = R2 hiệu chỉnh =

0.75 0.81 0.82

Lợi ích cá nhân, 0.62 (P<0.01) 0.98 (P<0.01) 0.80 (P<0.01)

chi phí, ảnh hưởng

của những người

liên quan

(nhanto1)

Trách nhiệm cộng 0.34 (P<0.01) 0.20 (P<0.01) 0.27 (P<0.01)

đồng (congdong)

Rào cản tham gia -0.30 (P<0.01) -0.27 (P<0.01) -0.28 (P<0.01)

(raocan)

Yếu tố hỗ trợ 0.02 (P>0.1) 0.09 (P>0.1) -0.04 (P>0.1)

(hotro)

4.6.1 Diễn giải kết quả

Kết quả phân tích hồi quy khá tương đồng với nhau khi thực hiện phân tích với 3

biến ý định tham gia là Tìm hiểu về NCLS (ký hiệu timhieu), sẵn lòng tham gia (kí

hiệu là sanlong) và biến kết hợp của tìm hiểu và sẵn lòng là Ý định tham gia (kí

hiệu là ydinhthamgia) nên tác giả sẽ diễn giải kết quả theo biến ý định tham gia.

Theo kết quả hồi quy, cho thấy mô hình hồi quy đưa ra phù hợp với mức ý nghĩa

1%. Hệ số R2 hiệu chỉnh = 0.82 có nghĩa là mô hình có thể giải thích được 82% cho

tổng thể mối liên hệ giữa các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm

sàng.

- Lợi ích cá nhân, chi phí, ảnh hưởng của những người liên quan có tương

quan dương đến ý định tham gia NCLS nói chung. Cụ thể, khi điểm trung

bình của yếu tố lợi ích cá nhân, chi phí, ảnh hưởng của những người liên

quan tăng lên 1 điểm thì sẽ làm tăng ý định tham gia NCLS lên 0.8 điểm;

- Trách nhiệm với cộng đồng có tương quan dương đến ý định tham gia

NCLS. Khi điểm trung bình của yếu tố trách nhiệm với cộng đồng tăng lên 1

điểm thì ý định tham gia NCLS sẽ sẽ làm tăng ý định tham gia NCLS lên

0.27 điểm;

- Rảo cản tham gia có tương quan âm đến ý định tham gia NCLS. Khi điểm

trung bình của yếu tố rào cản tăng lên 1 điểm thì sẽ làm giảm ý định tham gia

NCLS xuống 0.28 điểm;

- Yếu tố hỗ trợ tác động không có ý nghĩa đến ý định tham gia nghiên cứu lâm

sàng (P>0.1). Điều này khá phù hợp với thực tế tại Việt Nam, bệnh nhân đa

phần hài lòng với việc bác sĩ giải thích về NCLS theo quy trình chuẩn truyền

thống tức giải thích mặt đối mặt (face-to-face) kèm bảng cung cấp thông tin

về nghiên cứu bằng giấy.

Về mức độ ảnh hưởng (tầm quan trọng) của các biến độc lập lên biến phụ thuốc

được so sánh thông qua hệ số Beta (ß) chuẩn hóa. Căn cứ vào kết quả trên bảng 4.6

cho chúng ta thấy có ba yếu tố tác động đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng ở

bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP.HCM được sắp xếp theo thứ tự quan trọng

giảm dần như sau: Lợi ích cá nhân, chi phí, ảnh hưởng của những người liên quan

(ß=0.80, P<0.01), Rảo cản tham gia (ß= -0.28, P<0.01), Trách nhiệm với cộng đồng

(ß=0.27, P<0.01).

Như vậy, từ việc phân tích kết quả kiểm định, các giải thuyết H1, H2, H3 đã hỗ trợ

nghiện cứu và H4 bị bác bỏ.

H1: Nhận thức về lợi ích của nghiên cứu lâm sàng (lợi ích cá nhân, chi phí) và

ảnh hưởng của những người liên quan tác động dương (+) đến ý định tham gia

NCLS

Với P=0.000<0.01, ß=0.80; giả thuyết H1 hỗ trợ nghiên cứu với mức ý nghĩa 1%

H2: Trách nhiệm cộng đồng tác động dương (+) đến ý định tham gia NCLS

Với P=0.000<0.01, ß=0.27; giả thuyết H2 hỗ trợ nghiên cứu với mức ý nghĩa 1%

H3: Rào cản tham gia tác động âm (-) đến ý định tham gia NCLS

Với P=0.000<0.01, ß= - 0.28; giả thuyết H3 hỗ trợ nghiên cứu với mức ý nghĩa 1%

4.6.2 Kiểm định tính hiệu lực của hồi quy

Để biết được cụ thể trọng số của từng thành phần tác động lên hiệu quả làm việc

của nhân viên, tác giả tiến hành phân tích hồi quy. Để tiến hành phân tích hồi quy

cũng như đưa ra kết luận từ hàm hồi quy đạt được độ tin cậy thì cần kiểm định các

giả thiết cần thiết và sự chuẩn đóan về sự vi phạm các giả định đó. Nếu các giả định

bị vi phạm, thì các kết quả ước lượng được không đáng tin cậy (Hoàng Trọng và

Chu Nguyễn Mộng Ngọc, 2008). Vì vậy, tác giả sẽ tiến hành kiểm định các giả thiết

hồi quy bao gồm các giả định sau:

 Không có hiện tượng đa cộng tuyến.

 Phương sai của phần dư không đổi.

 Đa cộng tuyến

Kiểm tra giả định không có mối tương quan giữa các biến độc lập (đo lường đa

cộng tuyến). Cộng tuyến là trạng thái trong đó các biến độc lập có tương quan

chặt chẽvới nhau (Hoàng Trọng và Chu Nguyễn Mộng Ngọc, 2008). Các công

cụ chẩn đoán giúp ta phát hiện sự tồn tại của cộng tuyến trong dữ liệu và đánh

giá mức độ cộng tuyến làm thoái hóa các tham số được ước lượng là: độ chấp

nhận của biến (Tolerance), hệ số phóng đại phương sai (Variance Inflation

Factor –VIF). Nếu độ chấp nhận của một biến nhỏ, thì nó gần như là một kết

hợp tuyến tính của các biến độc lập khá, và quy tắc là khi VIF vượt quá 10 đó là

dấu hiệu của đa cộng tuyến. Không có hiện tượng đa cộng tuyến khi kiểm tra đa

cộng tuyến của các biến độc lập trong mô hình, kết quả các hệ số phóng đại

phương sai VIF của mỗi biến lớn nhất là 3.02 (<10).

Bảng 4.7 Hệ số phóng đại phương sai các biến độc lập

Biến khảo sát Hệ số phóng đại phương sai

nhanto1 3.02

raocan 2.14

congdong 1.66

1,53 hotro

 Phương sai của phần dư

Kiểm định Breusch – Pagan với giả thuyết H0: phương sai không thay đổi. Với

mức ý nghĩa 5%, vì p =0,3519>0,05 nên ta chấp nhận giải thuyết H0. Kết luận:

trong mô hình không có hiện tượng phương sai thay đổi.

Như vậy mô hình hồi quy đa biến được xây dựng không vi phạm các giả định cần

thiết trong hồi quy OLS.

4.7. Kiểm định sự khác biệt các biến định tính

4.7.1 Kiểm định sự khác biệt theo độ tuổi

Phương pháp kiểm định ANOVA sẽ áp dụng để kiểm định xem có hay không

sựkhác nhau về ý định tham gia NCLS của các nhóm tuổi khác nhau. Kết quả cho

thấy giá trị P của Bartlett’s test là 0,44, điều này cho thấy phương sai của biến phụ

thuộc ở các nhóm bằng nhau. Từ kết quả, giá trị F = 5.33 và mức ý nghĩa là 0,0057<

0.05 cho thấy có sự khác biệt có ý nghĩa về ý định tham gia NCLS của những bệnh

nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP.HCM có độ tuổi khác nhau, có nghĩa là có ít nhất

có một cặp đôi (2 nhóm) độ tuổi có sự khác biệt, tác giả sử dụng kiểm định của

Scheffe để biết cặp đôi nào có sự khác biệt. Kiểm định hậu ANOVA với phương

pháp Scheffe, giá trị P của Scheffe = 0,006 tác giả kết luận có sự khác biệt về ý định

tham gia NCLS của 2 nhóm tuổi 35 - 54 và 55 – 64, cụ thể hơn nhóm tuổi 55 – 64

có điểm trung bình ý định tham gia NCLS hơn nhóm tuổi 35-54 là 0,98 điểmở mức

ý nghĩa 5% (Tham khảo kết quả phụ lục).

4.7.2 Kiểm định sự khác biệt giữa nam và nữ

Để kiểm định xem ý định tham gia NCLS giữa nam và nữ có khác nhau không

kiểm định theo phương pháp T-Test đã được sử dụng. Giá trị P của T-test có giá trị

0,53 Điều này cho thấy với độtin cậy 95%, thì ta sẽ kết luận là không có sự khác

biệt về ý định tham gia NCLS giữa nam và nữ bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại

TP.HCM (Tham khảo kết quả phụ lục).

Kiểm định phi tham số Mann-Whitney được tiến hành với P = 0,42. Như vậy với

độ tin cậy 95%, không có sự khác biệt về ý định tham gia NCLS giữa nam và nữ

bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP.HCM.

4.7.3. Kiểm định sự khác biệt theo trình độ học vấn

Kiểm định về sự bằng nhau của phương sai bằng Bartlett’s test cho thấy P = 0,89

có nghĩa là phương sai của ý định tham gia NCLS tại các nhóm trình độ học vấn

không khác nhau nhưng phân tích ANOVA có giá trị P = 0,01<0.05, như vậy có sự

khác biệt ý định tham gia NCLS giữa các nhóm này. Kiểm định hậu ANOVA với

phương pháp Scheffe, ta có 1 giá trị P của Scheffe = 0,026 <0.05 tác giả kết luận có

sự khác biệt về ý định tham gia NCLS của 2 nhóm trình độ học vấn, cụ thể hơn

nhóm trình độ đại học có điểm trung bình ý định tham gia NCLS hơn nhóm tốt

nghiệp cấp 3 là 1,28 điểm ở mức ý nghĩa 5% (Tham khảo kết quả phụ lục).

4.7.4. Kiểm định sự khác biệt theo công việc

Tương tự như nhóm tuổi và nhóm học vấn, tiếp tục dùng phương pháp kiểm

định ANOVA để kiểm định xem có hay không sự khác nhau về ý định tham gia

NCLStheo công việc . Giá trị P của kiểm định Bartlett’s test là 0,253 khẳng định

rằng phương sai của biến phụ thuộc bằng nhau nhưng ANOVA có giá trị P = 0,04

<0.05, như vậy có sự khác biệt ý định tham gia NCLS giữa các nhóm này. Kiểm

định hậu ANOVA với phương pháp Scheffe, ta có không tìm được giá trị P của

Scheffe <0.05 tác giả kết luận không có sự khác biệt về ý định tham gia NCLS của

các nhóm công việc khác nhau ở mức ý nghĩa 5%.(Tham khảo kết quả phụ lục)

4.7.5. Kiểm định sự khác biệt theo lĩnh vực nghề nghiệp

Dùngphương pháp kiểm định ANOVA đểkiểm định xem có hay không sựkhác

nhau về ý định tham gia NCLStheo công việc. Giá trị P của kiểm định Bartlett’s test

là 0,99 khẳng định rằng phương sai của biến phụ thuộc bằng nhau nhưng ANOVA

có giá trị P = 0,49 >0.05, như vậy có không có sự khác biệt ý định tham gia NCLS

giữa các nhóm nghề nghiệp của bệnh nhân ĐTĐ2 tại TP.HCM ở mức ý nghĩa 5%.

(Tham khảo kết quả phụ lục)

4.7.6. Kiểm định sự khác biệt theo thu nhập

Tiếp tục dùng phương pháp kiểm định ANOVA đểkiểm định xem có hay không

sựkhác nhau về ý định tham gia NCLS theo công việc. Giá trị P của kiểm định

Bartlett’s test là 0,66 khẳng định rằng phương sai của biến phụ thuộc bằng nhau

nhưng ANOVA có giá trị P = 0,19 >0.05, như vậy có không có sự khác biệt ý định

tham gia NCLS giữa các nhóm thu nhập của bệnh nhân ĐTĐ2 tại TP.HCM ở mức ý

nghĩa 5%. (Tham khảo kết quả phụ lục)

4.8 Tóm tắt chương 4

Với mục đích kiểm định các thang đo, kiểm định mô hình lý thuyết và các

giảthuyết nghiên cứu đã được xây dựng ở chương 2, chương 4 này tiến hành lấy

mẫu nghiên cứu gồm 162 bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại bệnh viện Nhân dân

Gia Định và bệnh viện Nguyễn Tri Phương thực hiện thống kê mô tả; phân tích

Cronbach’s Alpha; phân tích nhân tốkhám phá EFA; phân tích hồi quy đa biến,

kiểm định t-tests và ANOVA. Kết quả cho thấy, mô hình các yếu tố tác động đến ý

định tham gia NCLS trên bệnh nhân ĐTĐ2 tại TP. HCM gồm ba yếu ba yếu tố tác

động đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng ở bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2

tại TP.HCM được sắp xếp theo thứ tự quan trọng giảm dần như sau: Lợi ích cá

nhân, chi phí, ảnh hưởng của những người liên quan (ß=0.80, P<0.01), Rảo cản

tham gia (ß= -0.28, P<0.01), Trách nhiệm với cộng đồng (ß=0.27, P<0.01).Mô hình

nghiên cứu giải thích được 82 % sự biến thiên của biến phụ thuộc ý định ý định

tham gia nghiên cứu lâm sàng ở bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP.HCM. Nội

dung tiếp theo (chương 5) sẽ thảo luận kết quả kiểm định này.

Kết quả kiểm định sự khác biệt ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng ở bệnh

nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP.HCM theo các đặc điểm nhân khẩu học tuổi, giới

tính, trình độ học vấn, nghề nghiệp, lĩnh vực nghề nghiệp, thu nhập cho thấy phần

lớn không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê trừ sự khác biệt về ý định tham gia

NCLS của nhóm trình độ đại học có điểm trung bình ý định tham gia NCLS hơn

nhóm tốt nghiệp cấp 3 và sự khác biệt về ý định tham gia NCLS của 2 nhóm tuổi 35

- 54 và 55 – 64, cụ thể hơn nhóm tuổi 55 – 64 có điểm trung bình ý định tham gia

NCLS hơn nhóm tuổi 35-54 là 0,98 điểm ở độ tin cậy 95%.

CHƯƠNG 5

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

5.1 Kết luận từ nghiên cứu

5.1.1 Lợi ích cá nhân, chi phí, ảnh hưởng của những người liên quan

Yếu tố lợi ích cá nhân, chi phí, ảnh hưởng của những người liên quan được

gom lại từ 3 biến của mô hình nghiên cứu đề xuất ban đầu bằng phương pháp khám

phá nhân tố EFA. Kết quả hồi quy cho thấy rằng nhóm yếu tố này tác động mạnh

mẽ đến ý định tham gia NCLS trên bệnh nhân ĐTĐ2 tại TP.HCM với ß=0.80. Kết

quả này phù hợp với kết quả từ nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia

của bệnh nhân vào các nghiên cứu lâm sàng ở Ireland của Elaine Walsh và Ann

Sheridan (2016) và nghiên cứu sự sẵn sàng của bệnh nhân tham gia vào các nghiên

cứu lâm sàng và quan điểm của họ về nghiên cứu ung thư của Sing Yu Moorcraft và

cộng sự (2016). Điều này giải thích rằng, một khi bệnh nhân tin vào lợi ích của

nghiên cứu lâm sàng, được sự ủng hộ của gia đình, người thân và bác sỹ thì họ sẽ dễ

dàng có ý định tham gia vào NCLS.

5.1.2 Rào cản tham gia NCLS

Rào cản tham gia tác động có ý nghĩa đến ý định tham gia NCLS của bệnh

nhân ĐTĐ2 tại thành phố Hồ Chí Minh (ß= -0.28). Điều này thể hiện rằng tâm lý

trở thành vật thí nghiệm (chuột bạch), lo ngại về an toàn của các thuốc nghiên cứu,

khả năng tuân thủ lịch trình nghiên cứu và hiểu biết về nghiên cứu lâm sàng thực sự

là yếu tố ngăn cản ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của bệnh nhân. Điều này

hoàn toàn phù hợp với kết quả của nghiên cứunghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến

sự tham gia của bệnh nhân vào các nghiên cứu lâm sàng ở Ireland của Elaine Walsh

và Ann Sheridan (2016).

5.1.3 Trách nhiệm với cộng đồng

Rào cản tham gia tác động có ý nghĩa đến ý định tham gia NCLS của bệnh

nhân ĐTĐ2 tại thành phố Hồ Chí Minh (ß= 0.27). Điều này hoàn toàn phù hợp với

với kết quả từ nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự tham gia của bệnh nhân vào

các nghiên cứu lâm sàng ở Ireland của Elaine Walsh và Ann Sheridan (2016) và

nghiên cứu sự sẵn sàng của bệnh nhân tham gia vào các nghiên cứu lâm sàng và

quan điểm của họ về nghiên cứu ung thư của Sing Yu Moorcraft và cộng sự (2016).

Ở đây, không như nhiều chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu cho rằng, bệnh nhân

ĐTĐ2 tại TP.HCM đa số tham gia nghiên cứu vì lợi ích mà nghiên cứu lâm sàng

mang lại cho chính bản thân người tham gia chứ chưa có suy nghĩ về việc đóng góp

cho sự phát triển của khoa học, tuy nhiên kết quả cho thấy yếu tố này vẫn tác động

lên ý định tham gia NCLS của bệnh nhân ĐTĐ2 tại TP.HCM.

5.1.4. Các yếu tố nhân khẩu học

Kết quảkiểm định sự khác biệt ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng ở bệnh

nhân đái tháo đường tuýp 2 tại TP.HCM theo các đặc điểm nhân khẩu học tuổi, giới

tính, trình độ học vấn, nghề nghiệp, lĩnh vực nghề nghiệp, thu nhập cho thấy phần

lớn không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê trừ sự khác biệt về ý định tham gia

NCLS của nhóm trình độ đại học có điểm trung bình ý định tham gia NCLS hơn

nhóm tốt nghiệp cấp 3. Điều này có thể lý giải rằng ở nhóm bệnh nhân tốt nghiệp

đại học có thể nhận thức về nghiên cứu lâm sàng của họ tốt hơn, họ có thể hiểu hơn

khi được bác sỹ giải thích về NCLS nên ý định tham gia NCLS sẽ mạnh mẽ hơn. Sự

khác biệt về ý định tham gia NCLS của 2 nhóm tuổi 35 - 54 và 55 – 64, cụ thể hơn

nhóm tuổi 55 – 64 có điểm trung bình ý định tham gia NCLS hơn nhóm tuổi 35-54

là 0,98 điểm ở độ tin cậy 95%, có thể giải thích điều này ở nhiều lí do, phần lớn

bệnh nhân ở độ tuổi từ 55-64 họ có thể đã sống chung với bệnh ĐTĐ từ lâu, hiểu về

bệnh mà mình đang mắc phải nên dễ dàng tham gia NCLS hơn

5.2. Kiến nghị chính sách

Căn cứ vào kết quả nghiên cứu, tác giả đề xuất một số kiến nghị nhằm nâng

cao chất lượng của việc tuyển chọn và duy trì theo dõi bệnh nhân trong nghiên cứu

lâm sàng như sau:

- Các nhà hoạch định chính sách và tổ chức chăm sóc sức khỏe (bệnh viện, sở

Y tế, bộ Y tế và các cơ quan liên quan) nên có nhiều hơn các chương trình

giới thiệu về nghiên cứu lâm sàng cho bệnh nhân giúp bệnh nhân có nhiều

kiến thức hơn về NCLS, hiểu được lợi ích của NCLS nói chung để trong

trường hợp bệnh nhân có cơ hội tham gia vào NCLS thực sự thì tránh được

những hiểu lầm không đáng có về NCLS. Tăng cường hơn nữa các hoạt

động tuyên truyền về NCLS giúp bệnh nhân có thể tiếp cận được các nghiên

cứu lâm sàng.

- Kết quả nghiên cứu cho thấy lợi ích khi tham gia NCLS, người thân, bạn bè

hay bác sỹ mà bệnh nhân tin tưởng và các yếu tố rào cản ảnh hưởng đến ý

định tham gia NCLS của bệnh nhân vì vậy các nghiên cứu viên cần nhận

thấy rằng việc giải thích thật kĩ càng cho bệnh nhân về các lợi ích mà họ

nhận được khi tham gia NCLS, cho bệnh nhân thời gian để thảo luận với

người thân và bác sỹ của họ là rất quan trọng. Nghiên cứu viên nên đảm bảo

rằng trước khi bệnh nhân đồng ý tham gia NCLS thì ông ấy/bà ấy đã thực sự

hiểu rõ về những lợi ích có được và nguy cơ họ có thể sẽ gặp phải khi tham

gia NCLS và đã thảo luận với người thân hoặc những người có ảnh hưởng

khác về việc này.

- Các nhà hoạch định chính sách và tố chức chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam

có thể tạo ra một vài cổng thông tin hoặc cơ sở dữ liệu sẵn có tạo điều kiện

cho bệnh nhân có ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng có thể đăng kí trước

vào danh sách chờ cho các nghiên cứu trong tương lai. Ở các quốc gia phát

triển, người ta có nguồn dữ liệu lớn về bệnh nhân đã đăng kí tham gia NCLS,

khi có những NCLS phù hợp, nghiên cứu viên sẽ trực tiếp liên lạcvới bệnh

nhân đã có ý định tham gia trước đó để mời họ tham gia, điều này khiến cho

tốc độ tuyển bệnh của các quốc gia này thường tốt hơn các quốc gia không

có nguồn dữ liệu sẵn có, tránh lãng phí thời gian và nguồn bệnh dồi dào.

5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo

Trong nghiên cứu này, tác giả chỉ khảo sát được trên bệnh nhân ĐTĐ2 nên

nhóm tuổi bệnh nhân tham gia nghiên cứu này khá hẹp, ngoài ra nghiên cứu được

tiến hành trên 2 bệnh viện đều là bệnh viện công nên chưa đánh giá được tổng quan

các bệnh nhân trên địa bàn TP.HCM. Ngoài ra, do hạn chế về thời gian và nguồn

lực, đặc biệt NCLS trên bệnh ĐTĐ2 với cỡ mẫu khá nhỏ nên tác giả không thể khảo

sát được trên bệnh nhân thực sự đã tham gia hoặc đã từ chối tham gia mà lại khảo

sát chung trên các bệnh nhân. Khi khảo sát trên các bệnh nhân thông thường chưa

được biết về NCLS, tác giả mất rất nhiều thời gian để giải thích cho bệnh nhân về

NCLS để giảm thiểu những hiểu lầm khi bệnh nhân trả lời khảo sát. Tuy nhiên, vẫn

không thể loại trừ hết một vài trường hợp bệnh nhân trả lời qua loa, không thực sự

quan tâm.

Thông qua nghiên cứu này, tác giả nhận định cần có nghiên cứu sâu hơn thực

hiện trên các bệnh nhân đã tham gia NCLS hoặc các bệnh nhân đã được tư vấn về

NCLS mà từ chối tham gia để có được nhận định đúng đắn hơn của bệnh nhân về

các yếu tố ảnh hưởng. Đồng thời, tác giả muốn tìm hiểu sâu hơn những yếu tố tác

động đến quyết định ngừng nghiên cứu sớm hơn lịch trình đã đề ra sau khi bệnh

nhân đã đồng ý tham gia NCLS.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tài liệu tiếng Việt

1. Bộ Y tế, 2008.Hướng dẫn thực hành tốt thử thuốc trên lâm sàng.

2. Hoàng Trọng và Chu Nguyễn Mộng Ngọc, 2008.Đánh giá độ tin cậy của thang

đo, phân tích nhân tố, Phân tích dữ liệu với SPSS.Hồ Chí Minh: NXB Hồng Đức.

Trang 13-41.

3. Mai Thế Trạch và Nguyễn Thy Khuê, 2003. Nội tiết học đại cương. TP Hồ Chí

Minh: Nhà xuất bản Y học. Trang 375 – 378.

4. Nguyễn Xuân Cường, Nguyễn Xuân Thọ và Hồ Huy Tựu. Một số nhân tố ảnh

hưởng đến sự quan tâm tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện của người buôn

bán nhỏ lẻ trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Tạp chí Khoa học ĐHQGHN , Kinh tế

and Kinh doanh, Tập 30, Số 1 (2014), trang 36-45

5. Phúc Duy, 2013. Bệnh nhân nghèo bị lừa thử thuốc như chuột bạch, Báo Thanh

niên. http://thanhnien.vn/suc-khoe/benh-nhan-ngheo-bi-lua-thu-thuoc-nhu-

chuot-bach-462819.html>. [Ngày truy cập: 22 tháng 12 năm 2016]

6. Thu Quyên, 2013. Tràn lan thử nghiệm thuốc giá rẻ, Báo An Ninh Thủ Đô.

http://anninhthudo.vn/the-gioi/tran-lan-thu-nghiem-thuoc-chi-phi-

re/505243.antd. [Ngày truy cập: 22 tháng 12 năm 2016]

Tài liệu tiếng Anh

7. Ajzen, I., 1991. The theory of planned behavior. Organizational behavior and

human decision processes, 50(2), pp.179-211.

8. Ajzen, I., 2011. The theory of planned behaviour: reactions and

reflections.Psychology & health, 26(9), pp.1113-1127.

9. C.R. Baquet, P. Commiskey, D. Mullins, I.M. Shiraz, 2006. Recruitment and

participation in clinical trials: socio-demographic, rural/urban, and health care

access predictors. Cancer Detect. Prev., pp. 24–33

10. ElaineM,Murphy, 2005.Promoting Healthy Behavior,Health

Bulletin2Washington, DC: PopulationReference Bureau.

11. Elaine Walsh và Ann Sheridan, 2016. Factors affecting patient participation in

clinical trials in Ireland: A narrative review.Contemporary Clinical Trials

Communications 3, page 23-31.

12. Glanz,Rimer, & Lewis, 2002. The Health Belief Model. National Cancer

Institute

13. George M, Selvarajan S, S SK, Dkhar SA, Chandrasekaran A, 2013.

Globalization of clinical trials - where are we heading? Curr Clin Pharmacol. P

115–123.

14. Lawrence C.Hamilton, 2012. Statistics with Stata updated for Version 12. US:

Brooks/Cole.

15. Margaret B.Liu & Kate Davis, 2010. A Clinical trial Manual from the Duke

Clinical Research Institute. A John Wiley & Sons,Ltd., Publication.

16. Michael Christel, 2015. New Approaches to Speeding Up Clinical Trials –

What Works and What Doesn’t.Applied Clinical Trials, 2015

17. Ridgeway, G, 2014.Factors Influencing Participation in Clinical Research,

Poster presented at LVHN Research Scholar

18. S.S. Martin, F.S. Ou, L.K. Newby, V. Sutton, P. Adams, G.M. Felker, T.Y.

Wang, 2013. Patient- and trial-specific barriers to participation in

cardiovascular randomized clinical trials. J. Am. Coll. Cardiol., 61 (7) (2013),

pp. 762–769

19. Sang Hui Chu, Eun Jung Kim,Seok Hee Jeong and Geu Lee Park, 2015. Factors

associated with willingness to participate in clinical trials: a nationwide survey

study. BioMed Central Public health.

20. Shavers VL, Lynch CF, Burmeister LF, 2000. Knowledge of the Tuskegee

study and its impact on the willingness to participate in medical research

studies. J Natl Med Assoc.92(12):563–72.

21. Sing Yu Moorcraft, Cheryl Marriott, Clare Peckitt, David Cunningham, Ian

Chau, Naureen Starling, David Watkins and Sheela Rao, 2016. Patients’

willingness to participate in clinical trials and their views on aspects of cancer

research: results of a prospective patient surve.Moorcraft et al. Trials.

22. Thiers FA, Sinskey AJ, Berndt ER, 2008. Trends in the globalization of clinical

trials. Nat Rev Drug Discov. P 13–14.

23. V.A. McMahon, S. Matthews, H. Capper, J.B. Chudleigh, C.S. McLachlan,

2011. Understanding decision and enabling factors influencing clinical trial

participation in Australia: a view point. Asian Pac. J. Cancer Prev. APJCP, 12

(11), pp. 3153–3156

24. Yun Jung Choi, et al., 2016. Knowledge and Perception about Clinical Research

Shapes Behavior: Face to Face Survey in Korean General Public. J Korean Med

Sci, 31(5): 674-681

PHỤ LỤC 1

ĐÁNH GIÁ ĐỘ TIN CẬY THANG ĐO BẰNG PHÉP KIỂM CRONBACH’S

ALPHA MÔ HINH BAN ĐẦU

. global chiphi druglab transport insurance

. alpha $chiphi,item

Test scale = mean(unstandardized items)

average

item-test item-rest interitem

Item | Obs Sign correlation correlation covariance alpha

-------------+-----------------------------------------------------------------

druglab | 162 + 0.9445 0.8788 1.585001 0.9043

transport | 162 + 0.9553 0.8890 1.386703 0.8988

insurance | 162 + 0.9321 0.8537 1.651484 0.9232

-------------+-----------------------------------------------------------------

Test scale | 1.541063 0.9376

-------------------------------------------------------------------------------

. alpha $loiichcanhan,item

Test scale = mean(unstandardized items)

average

item-test item-rest interitem

Item | Obs Sign correlation correlation covariance alpha

-------------+-----------------------------------------------------------------

dieutri | 162 + 0.9189 0.8130 1.256422 0.9204

chamsoc | 162 + 0.9337 0.8526 1.239476 0.8876

theodoi | 162 + 0.9463 0.8777 1.174603 0.8669

-------------+-----------------------------------------------------------------

Test scale | 1.2235 0.9251

-------------------------------------------------------------------------------

. alpha $hotro,item

Test scale = mean(unstandardized items)

average

ALPHA

item-test item-rest interitem

Item | Obs Sign correlation correlation covariance alpha

-------------+-----------------------------------------------------------------

hinhanh | 162 + 0.7902 0.5548 .8944099 0.7271

benhnhan | 162 + 0.8386 0.6057 .7142857 0.6720

nhanvien | 162 + 0.8429 0.6293 .6994479 0.6436

-------------+-----------------------------------------------------------------

Test scale | .7693812 0.7636

-------------------------------------------------------------------------------

. alpha $raocan,item

Test scale = mean(unstandardized items)

average

item-test item-rest interitem

Item | Obs Sign correlation correlation covariance alpha

-------------+-----------------------------------------------------------------

tacdungphu | 162 + 0.8480 0.7153 1.067876 0.8270

thinghiem | 162 + 0.8815 0.7683 .9830407 0.8044

tuanthu | 162 + 0.8328 0.6930 1.1066 0.8360

misunderst~d | 162 + 0.8134 0.6879 1.210733 0.8398

-------------+-----------------------------------------------------------------

Test scale | 1.092062 0.8648

-------------------------------------------------------------------------------

. global hotro hinhanh benhnhan nhanvien

. alpha $congdong,item

Test scale = mean(unstandardized items)

Average interitem covariance: .982325

Number of items in the scale: 2

Scale reliability coefficient: 0.9145

. alpha $anhhuong,item

Test scale = mean(unstandardized items)

average

item-test item-rest interitem

Item | Obs Sign correlation correlation covariance alpha

-------------+-----------------------------------------------------------------

giadinh | 162 + 0.8083 0.5684 1.105053 0.7071

dathamgia | 162 + 0.7987 0.5651 1.154206 0.7109

bacsy | 162 + 0.8604 0.6486 .8398129 0.6139

-------------+-----------------------------------------------------------------

Test scale | 1.033024 0.7616

-------------------------------------------------------------------------------

. alpha $ydinhthamgia,item

Test scale = mean(unstandardized items)

Average interitem covariance: 1.912277

Number of items in the scale: 2

Scale reliability coefficient: 0.9412

. alpha $loiichcanhan $chiphi $anhhuong $congdong $raocan $hotro $ydinhthamgia,i

> tem

Test scale = mean(unstandardized items)

average

item-test item-rest interitem

Item | Obs Sign correlation correlation covariance alpha

-------------+-----------------------------------------------------------------

dieutri | 162 + 0.8243 0.8013 .8754177 0.9517

chamsoc | 162 + 0.8289 0.8077 .8798275 0.9517

theodoi | 162 + 0.8440 0.8242 .876562 0.9514

druglab | 162 + 0.8588 0.8394 .8676271 0.9511

transport | 162 + 0.8862 0.8681 .8502393 0.9505

insurance | 162 + 0.8146 0.7899 .8744598 0.9518

giadinh | 162 + 0.5829 0.5317 .9033458 0.9555

dathamgia | 162 + 0.6475 0.6039 .8961238 0.9544

bacsy | 162 + 0.8460 0.8217 .8550312 0.9512

donggop | 162 + 0.6433 0.6081 .9117013 0.9542

loiich | 162 + 0.6680 0.6356 .9103906 0.9539

tacdungphu | 162 - 0.6997 0.6604 .8867584 0.9536

thinghiem | 162 - 0.7864 0.7558 .8703872 0.9522

tuanthu | 162 - 0.6729 0.6317 .8922108 0.9540

misunderst~d | 162 - 0.6142 0.5738 .9105498 0.9547

hinhanh | 162 + 0.5129 0.4669 .9252887 0.9559

benhnhan | 162 + 0.6108 0.5667 .9056771 0.9548

nhanvien | 162 + 0.5080 0.4585 .9225807 0.9562

timhieu | 162 + 0.8876 0.8707 .8563142 0.9505

sanlong | 162 + 0.9086 0.8930 .8402411 0.9500

-------------+-----------------------------------------------------------------

Test scale | .8855367 0.9553

-------------------------------------------------------------------------------

alpha $nhanto1,item

Test scale = mean(unstandardized items)

average

item-test item-rest interitem

Item | Obs Sign correlation correlation covariance

alpha

-------------+---------------------------------------------------------------

dieutri | 162 + 0.8186 0.7684 1.139942

0.9313

chamsoc | 162 + 0.8540 0.8150 1.137737

0.9291

theodoi | 162 + 0.8663 0.8297 1.129245

0.9282

druglab | 162 + 0.8907 0.8577 1.099947

0.9261

transport | 162 + 0.9025 0.8684 1.059509

0.9251

insurance | 162 + 0.8453 0.8003 1.121729

0.9294

giadinh | 162 + 0.6532 0.5593 1.196189

0.9436

dathamgia | 162 + 0.6877 0.6044 1.186682

0.9406

bacsy | 162 + 0.8741 0.8301 1.069414

0.9276

-------------+---------------------------------------------------------------

Test scale | 1.12671

0.9385

-----------------------------------------------------------------------------

. alpha $nhanto1 $congdong $raocan $hotro $ydinhthamgia,item

A. ALPHA SAU PHÂN TÍCH EFA

Test scale = mean(unstandardized items)

average

item-test item-rest interitem

Item | Obs Sign correlation correlation covariance

alpha

-------------+---------------------------------------------------------------

dieutri | 162 + 0.8243 0.8013 .8754177

0.9517

chamsoc | 162 + 0.8289 0.8077 .8798275

0.9517

theodoi | 162 + 0.8440 0.8242 .876562

0.9514

druglab | 162 + 0.8588 0.8394 .8676271

0.9511

transport | 162 + 0.8862 0.8681 .8502393

0.9505

insurance | 162 + 0.8146 0.7899 .8744598

0.9518

giadinh | 162 + 0.5829 0.5317 .9033458

0.9555

dathamgia | 162 + 0.6475 0.6039 .8961238

0.9544

bacsy | 162 + 0.8460 0.8217 .8550312

0.9512

donggop | 162 + 0.6433 0.6081 .9117013

0.9542

loiich | 162 + 0.6680 0.6356 .9103906

0.9539

tacdungphu | 162 - 0.6997 0.6604 .8867584

0.9536

thinghiem | 162 - 0.7864 0.7558 .8703872

0.9522

tuanthu | 162 - 0.6729 0.6317 .8922108

0.9540

misunderst~d | 162 - 0.6142 0.5738 .9105498

0.9547

hinhanh | 162 + 0.5129 0.4669 .9252887

0.9559

benhnhan | 162 + 0.6108 0.5667 .9056771

0.9548

nhanvien | 162 + 0.5080 0.4585 .9225807

0.9562

timhieu | 162 + 0.8876 0.8707 .8563142

0.9505

sanlong | 162 + 0.9086 0.8930 .8402411

0.9500

-------------+---------------------------------------------------------------

Test scale | .8855367

0.9553

-----------------------------------------------------------------------------

PHỤ LỤC 2

. estat kmo

Kaiser-Meyer-Olkin measure of sampling adequacy

-----------------------

Variable | kmo

-------------+---------

dieutri | 0.9535

chamsoc | 0.9234

theodoi | 0.9103

druglab | 0.9404

transport | 0.9241

insurance | 0.9113

giadinh | 0.9451

dathamgia | 0.9273

bacsy | 0.9413

donggop | 0.7997

loiich | 0.8455

tacdungphu | 0.9115

thinghiem | 0.8953

tuanthu | 0.9035

misunderst~d | 0.8557

hinhanh | 0.8597

benhnhan | 0.8756

nhanvien | 0.8411

-------------+---------

Overall | 0.9040

-----------------------

KIỂM ĐỊNH KMO

PHỤ LỤC 3

.factor dieutri chamsoc theodoi druglab transport insurance giadinh dathamgia

bacsy donggop loiich tacdungphu thinghiem tuanthu misunderstand hinhanh benhnhan

nhanv

>ien, pcf

(obs=162)

Factor analysis/correlation Number of obs = 162

Method: principal-component factors Retained factors = 4

Rotation: (unrotated) Number of params = 66

--------------------------------------------------------------------------

Factor | Eigenvalue Difference Proportion Cumulative

-------------+------------------------------------------------------------

Factor1 | 9.47434 7.84110 0.5264 0.5264

Factor2 | 1.63324 0.27044 0.0907 0.6171

Factor3 | 1.36281 0.34698 0.0757 0.6928

Factor4 | 1.01582 0.27764 0.0564 0.7492

Factor5 | 0.73818 0.08437 0.0410 0.7902

Factor6 | 0.65381 0.16084 0.0363 0.8266

Factor7 | 0.49297 0.05802 0.0274 0.8540

Factor8 | 0.43495 0.02190 0.0242 0.8781

Factor9 | 0.41305 0.06083 0.0229 0.9011

Factor10 | 0.35222 0.04430 0.0196 0.9206

Factor11 | 0.30792 0.07720 0.0171 0.9377

Factor12 | 0.23072 0.01271 0.0128 0.9506

Factor13 | 0.21801 0.02301 0.0121 0.9627

Factor14 | 0.19500 0.04646 0.0108 0.9735

Factor15 | 0.14854 0.00530 0.0083 0.9818

Factor16 | 0.14324 0.04416 0.0080 0.9897

Factor17 | 0.09908 0.01298 0.0055 0.9952

Factor18 | 0.08610 . 0.0048 1.0000

--------------------------------------------------------------------------

LR test: independent vs. saturated: chi2(153) = 2412.58 Prob>chi2 = 0.0000

Factor loadings (pattern matrix) and unique variances

---------------------------------------------------------------------

Variable | Factor1 Factor2 Factor3 Factor4 | Uniqueness

-------------+----------------------------------------+--------------

PHÂN TÍCH EFA

dieutri | 0.8310 -0.0625 0.0781 -0.0455 | 0.2974

chamsoc | 0.8436 -0.1247 0.1282 0.0901 | 0.2483

theodoi | 0.8592 -0.1113 0.1085 0.0625 | 0.2336

druglab | 0.8667 -0.0793 0.0785 0.2153 | 0.1900

transport | 0.8907 -0.1564 0.0651 0.1327 | 0.1604

insurance | 0.8200 -0.1065 0.0285 0.2550 | 0.2505

giadinh | 0.5761 0.1981 -0.3722 0.4302 | 0.3053

dathamgia | 0.6408 0.1839 -0.0782 0.3092 | 0.4539

bacsy | 0.8373 -0.0572 0.0141 0.2559 | 0.2299

donggop | 0.6504 0.2326 0.5707 -0.2275 | 0.1455

loiich | 0.6739 0.2944 0.5027 -0.2253 | 0.1558

tacdungphu | -0.7035 0.4705 -0.0017 0.2017 | 0.2431

thinghiem | -0.7862 0.3870 -0.0115 0.1867 | 0.1971

tuanthu | -0.6659 0.1504 0.4931 0.2749 | 0.2152

misunderst~d | -0.6162 0.1961 0.4685 0.4070 | 0.1967

hinhanh | 0.4991 0.5377 -0.0858 -0.0434 | 0.4526

benhnhan | 0.6015 0.4865 -0.0878 -0.3190 | 0.2921

nhanvien | 0.4995 0.6199 -0.3410 -0.0607 | 0.2463

---------------------------------------------------------------------

. rotate, orthogonal varimax factor(4)blank(0.58)

Factor analysis/correlation Number of obs = 162

Method: principal-component factors Retained factors = 4

Rotation: orthogonal varimax (Kaiser off) Number of params = 66

--------------------------------------------------------------------------

Factor | Variance Difference Proportion Cumulative

-------------+------------------------------------------------------------

Factor1 | 5.41993 2.41619 0.3011 0.3011

Factor2 | 3.00373 0.24107 0.1669 0.4680

Factor3 | 2.76267 0.46278 0.1535 0.6215

Factor4 | 2.29988 . 0.1278 0.7492

--------------------------------------------------------------------------

LR test: independent vs. saturated: chi2(153) = 2412.58 Prob>chi2 = 0.0000

Rotated factor loadings (pattern matrix) and unique variances

---------------------------------------------------------------------

Variable | Factor1 Factor2 Factor3 Factor4 | Uniqueness

-------------+----------------------------------------+--------------

dieutri | 0.5872 | 0.2974

chamsoc | 0.7024 | 0.2483

theodoi | 0.6913 | 0.2336

druglab | 0.7869 | 0.1900

transport | 0.7673 | 0.1604

insurance | 0.7822 | 0.2505

giadinh | 0.6242 | 0.3053

dathamgia | 0.6142 | 0.4539

bacsy | 0.7829 | 0.2299

donggop | 0.8629 | 0.1455

loiich | 0.8387 | 0.1558

tacdungphu | -0.6534 | 0.2431

thinghiem | -0.6412 | 0.1971

tuanthu | -0.7712 | 0.2152

misunderst~d | -0.8384 | 0.1967

hinhanh | 0.6355 | 0.4526

benhnhan | 0.6240 | 0.2921

nhanvien | 0.8255 | 0.2463

---------------------------------------------------------------------

(blanks represent abs(loading)<.58)

Factor rotation matrix

--------------------------------------------------

| Factor1 Factor2 Factor3 Factor4

-------------+------------------------------------

Factor1 | 0.7187 0.4607 0.4222 0.3049

Factor2 | -0.2329 -0.4369 0.2789 0.8229

Factor3 | 0.0651 -0.4642 0.7419 -0.4795

Factor4 | 0.6519 -0.6176 -0.4399 0.0057

--------------------------------------------------

PHỤ LỤC 4

. reg timhieu nhanto1 congdong raocan hotro

Source | SS df MS Number of obs = 162

-------------+------------------------------ F( 4, 157) = 124.90

Model | 236.591248 4 59.147812 Prob > F = 0.0000

Residual | 74.3470235 157 .47354792 R-squared = 0.7609

-------------+------------------------------ Adj R-squared = 0.7548

Total | 310.938272 161 1.93129361 Root MSE = .68815

------------------------------------------------------------------------------

timhieu | Coef. Std. Err. t P>|t| [95% Conf. Interval]

-------------+----------------------------------------------------------------

nhanto1 | .6271781 .0859987 7.29 0.000 .4573144 .7970418

congdong | .3448457 .0674263 5.11 0.000 .2116661 .4780254

raocan | -.2979162 .0706561 -4.22 0.000 -.4374755 -.158357

hotro | .0207829 .0668367 0.31 0.756 -.1112322 .152798

_cons | .5733627 .4372674 1.31 0.192 -.2903231 1.437049

------------------------------------------------------------------------------

. estat hettest

Breusch-Pagan / Cook-Weisberg test for heteroskedasticity

Ho: Constant variance

Variables: fitted values of timhieu

chi2(1) = 0.13

Prob >chi2 = 0.7170

. reg sanlong nhanto1 congdong raocan hotro

Source | SS df MS Number of obs = 162

-------------+------------------------------ F( 4, 157) = 172.20

Model | 310.889559 4 77.7223897 Prob > F = 0.0000

Residual | 70.8635274 157 .451360047 R-squared = 0.8144

-------------+------------------------------ Adj R-squared = 0.8096

Total | 381.753086 161 2.37113718 Root MSE = .67183

------------------------------------------------------------------------------

sanlong | Coef. Std. Err. t P>|t| [95% Conf. Interval]

-------------+----------------------------------------------------------------

HỒI QUY TUYẾN TÍNH PHÂN TÍCH TÁC ĐỘNG CỦA 4 NHÂN TỐ

nhanto1 | .9802361 .0839598 11.68 0.000 .8143996 1.146073

congdong | .195915 .0658277 2.98 0.003 .0658928 .3259371

raocan | -.2692183 .068981 -3.90 0.000 -.4054688 -.1329678

hotro | -.0912763 .0652521 -1.40 0.164 -.2201616 .0376089

_cons | .4667565 .4269005 1.09 0.276 -.3764528 1.309966

------------------------------------------------------------------------------

. estat hettest

Breusch-Pagan / Cook-Weisberg test for heteroskedasticity

Ho: Constant variance

Variables: fitted values of sanlong

chi2(1) = 1.04

Prob >chi2 = 0.3082

. reg ydinhthamgia nhanto1 congdong raocan hotro

Source | SS df MS Number of obs = 162

-------------+------------------------------ F( 4, 157) = 188.71

Model | 270.788937 4 67.6972342 Prob > F = 0.0000

Residual | 56.3221742 157 .358739963 R-squared = 0.8278

-------------+------------------------------ Adj R-squared = 0.8234

Total | 327.111111 161 2.03174603 Root MSE = .59895

------------------------------------------------------------------------------

ydinhthamgia | Coef. Std. Err. t P>|t| [95% Conf. Interval]

-------------+----------------------------------------------------------------

nhanto1 | .8037071 .0748514 10.74 0.000 .6558615 .9515527

congdong | .2703804 .0586863 4.61 0.000 .1544637 .386297

raocan | -.2835673 .0614976 -4.61 0.000 -.4050366 -.162098

hotro | -.0352467 .0581732 -0.61 0.545 -.1501498 .0796563

_cons | .5200596 .3805879 1.37 0.174 -.2316735 1.271793

------------------------------------------------------------------------------

. estat hettest

Breusch-Pagan / Cook-Weisberg test for heteroskedasticity

Ho: Constant variance

Variables: fitted values of ydinhthamgia

chi2(1) = 0.87

Prob >chi2 = 0.3519

. vif

Variable | VIF 1/VIF

-------------+----------------------

nhanto1 | 3.02 0.331277

raocan | 2.14 0.466553

congdong | 1.66 0.602281

hotro | 1.53 0.653511

-------------+----------------------

Mean VIF | 2.09

PHỤ LỤC 5

KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT

A. NHÓM TUỔI

. oneway ydinhthamgia nhomtuoi, scheffe tabulate

| Summary of ydinhthamgia

nhomtuoi | Mean Std. Dev. Freq.

------------+------------------------------------

2 | 2.6896552 1.5201844 29

3 | 3.6730769 1.2838328 78

4 | 3.4636364 1.4588635 55

------------+------------------------------------

Total | 3.4259259 1.4253933 162

Analysis of Variance

Source SS df MS F Prob > F

------------------------------------------------------------------------

Between groups 20.5634803 2 10.2817401 5.33 0.0057

Within groups 306.547631 159 1.92797252

------------------------------------------------------------------------

Total 327.111111 161 2.03174603

Bartlett's test for equal variances: chi2(2) = 1.6434 Prob>chi2 = 0.440

Comparison of ydinhthamgia by nhomtuoi

(Scheffe)

Row Mean-|

Col Mean | 2 3

---------+----------------------

3 | .983422

| 0.006

4 | .773981 -.209441

| 0.055 0.693

B. GIỐI TÍNH

.ttest ydinhthamgia, by( gioitinh)

Two-sample t test with equal variances

------------------------------------------------------------------------------

Group | Obs Mean Std. Err. Std. Dev. [95% Conf. Interval]

---------+--------------------------------------------------------------------

1 | 77 3.5 .1627473 1.428101 3.175861 3.824139

2 | 85 3.358824 .1548949 1.42806 3.050798 3.666849

---------+--------------------------------------------------------------------

combined | 162 3.425926 .1119895 1.425393 3.204768 3.647084

---------+--------------------------------------------------------------------

diff | .1411765 .2246752 -.3025349 .5848879

------------------------------------------------------------------------------

diff = mean(1) - mean(2) t = 0.6284

Ho: diff = 0 degrees of freedom = 160

Ha: diff < 0 Ha: diff != 0 Ha: diff > 0

Pr(T < t) = 0.7347 Pr(|T| > |t|) = 0.5307 Pr(T > t) = 0.2653

. ranksum ydinhthamgia, by ( gioitinh)

Two-sample Wilcoxon rank-sum (Mann-Whitney) test

gioitinh | obs rank sum expected

-------------+---------------------------------

1 | 77 6512.5 6275.5

2 | 85 6690.5 6927.5

-------------+---------------------------------

combined | 162 13203 13203

unadjusted variance 88902.92

adjustment for ties -3285.17

----------

adjusted variance 85617.74

Ho: ydinht~a(gioitinh==1) = ydinht~a(gioitinh==2)

z = 0.810

Prob > |z| = 0.4180

C. HỌC VẤN

. oneway ydinhthamgia hocvan, scheffe tabulate

| Summary of ydinhthamgia

hocvan | Mean Std. Dev. Freq.

------------+------------------------------------

1 | 3.5757576 1.4530206 33

2 | 3.4605263 1.3222707 38

3 | 3.0652174 1.3768268 46

4 | 3.1538462 1.5150527 26

5 | 4.3421053 1.2366243 19

------------+------------------------------------

Total | 3.4259259 1.4253933 162

Analysis of Variance

Source SS df MS F Prob > F

------------------------------------------------------------------------

Between groups 24.6444366 4 6.16110914 3.20 0.0148

Within groups 302.466675 157 1.92653933

------------------------------------------------------------------------

Total 327.111111 161 2.03174603

Bartlett's test for equal variances: chi2(4) = 1.1487 Prob>chi2 = 0.886

Comparison of ydinhthamgia by hocvan

(Scheffe)

Row Mean-|

Col Mean | 1 2 3 4

---------+--------------------------------------------

2 | -.115231

| 0.998

3 | -.51054 -.395309

| 0.628 0.793

4 | -.421911 -.30668 .088629

| 0.853 0.944 0.999

5 | .766348 .881579 1.27689 1.18826

| 0.455 0.281 0.026 0.095

D. CÔNG VIỆC

. oneway ydinhthamgia congviec, bonferroni

Analysis of Variance

Source SS df MS F Prob > F

------------------------------------------------------------------------

Between groups 16.4927086 3 5.49756954 2.80 0.0421

Within groups 310.618402 158 1.96593926

------------------------------------------------------------------------

Total 327.111111 161 2.03174603

Bartlett's test for equal variances: chi2(3) = 4.0829 Prob>chi2 = 0.253

Comparison of ydinhthamgia by congviec

(Bonferroni)

Row Mean-|

Col Mean | 1 2 3

---------+---------------------------------

2 | .981164

| 0.073

3 | -.143836 -1.125

| 1.000 0.716

5 | .451753 -.529412 .595588

| 0.346 1.000 1.000

. oneway ydinhthamgia congviec, scheffe tabulate

| Summary of ydinhthamgia

congviec | Mean Std. Dev. Freq.

------------+------------------------------------

1 | 3.1438356 1.4276035 73

2 | 4.125 .95742711 16

3 | 3 1.8371173 5

5 | 3.5955882 1.4280175 68

------------+------------------------------------

Total | 3.4259259 1.4253933 162

Analysis of Variance

Source SS df MS F Prob > F

------------------------------------------------------------------------

Between groups 16.4927086 3 5.49756954 2.80 0.0421

Within groups 310.618402 158 1.96593926

------------------------------------------------------------------------

Total 327.111111 161 2.03174603

Bartlett's test for equal variances: chi2(3) = 4.0829 Prob>chi2 = 0.253

Comparison of ydinhthamgia by congviec

(Scheffe)

Row Mean-|

Col Mean | 1 2 3

---------+---------------------------------

2 | .981164

| 0.097

3 | -.143836 -1.125

| 0.997 0.486

5 | .451753 -.529412 .595588

| 0.305 0.606 0.840

E. NGHỀ NGHIỆP

oneway ydinhthamgia nghenghiep, scheffe tabulate

| Summary of ydinhthamgia

nghenghiep | Mean Std. Dev. Freq.

------------+------------------------------------

1 | 3.5821918 1.441001 73

2 | 2.125 1.3149778 4

3 | 3.4 1.3533584 20

4 | 3.5 1.532971 11

5 | 3.2307692 1.3709685 39

6 | 3.4375 1.5221578 8

7 | 4.125 1.4361407 4

8 | 2.8333333 1.8929694 3

------------+------------------------------------

Total | 3.4259259 1.4253933 162

Analysis of Variance

Source SS df MS F Prob > F

------------------------------------------------------------------------

Between groups 13.1207682 7 1.87439546 0.92 0.4932

Within groups 313.990343 154 2.03889833

------------------------------------------------------------------------

Total 327.111111 161 2.03174603

Bartlett's test for equal variances: chi2(7) = 0.7762 Prob>chi2 = 0.998

Comparison of ydinhthamgia by nghenghiep

(Scheffe)

Row Mean-|

Col Mean | 1 2 3 4 5 6

---------+------------------------------------------------------------------

2 | -1.45719

| 0.784

3 | -.182192 1.275

| 1.000 0.913

4 | -.082192 1.375 .1

| 1.000 0.908 1.000

5 | -.351423 1.10577 -.169231 -.269231

| 0.980 0.948 1.000 1.000

6 | -.144692 1.3125 .0375 -.0625 .206731

| 1.000 0.943 1.000 1.000 1.000

7 | .542808 2 .725 .625 .894231 .6875

| 0.999 0.787 0.997 0.999 0.984 0.999

8 | -.748858 .708333 -.566667 -.666667 -.397436 -.604167

| 0.997 1.000 1.000 0.999 1.000 1.000

Row Mean-|

Col Mean | 7

---------+-----------

8 | -1.29167

| 0.985

F. THU NHẬP

. oneway ydinhthamgia thunhap, scheffe tabulate

| Summary of ydinhthamgia

thunhap | Mean Std. Dev. Freq.

------------+------------------------------------

1 | 3.8076923 1.3553762 39

2 | 3.1890244 1.4350985 82

3 | 3.5178571 1.5424976 28

4 | 4.125 .75 4

5 | 3.3333333 1.2247449 9

------------+------------------------------------

Total | 3.4259259 1.4253933 162

Analysis of Variance

Source SS df MS F Prob > F

------------------------------------------------------------------------

Between groups 12.5547254 4 3.13868136 1.57 0.1859

Within groups 314.556386 157 2.00354386

------------------------------------------------------------------------

Total 327.111111 161 2.03174603

Bartlett's test for equal variances: chi2(4) = 2.4434 Prob>chi2 = 0.655

Comparison of ydinhthamgia by thunhap

(Scheffe)

Row Mean-|

Col Mean | 1 2 3 4

---------+--------------------------------------------

2 | -.618668

| 0.287

3 | -.289835 .328833

| 0.953 0.890

4 | .317308 .935976 .607143

| 0.996 0.796 0.958

5 | -.474359 .144309 -.184524 -.791667

| 0.935 0.999 0.998 0.929

PHỤ LỤC 6

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HỒ CHÍ MINH

PHIẾU CUNG CẤP THÔNG TIN VÀ ĐỐNG Ý THAM GIA KHẢO SÁT

59C Nguyễn Đình Chiểu, phường 6, Quận 3, Hồ Chí Minh

ĐT: 08 3823 0082

GIẤY ĐỒNG Ý THAM GIA TRẢ LỜI

NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH THAM GIA

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TUÝP 2

Tại TP.Hồ Chí Minh, 2017

Giới thiệu về nghiên cứu:

Đây là nghiên cứu do học viên cao học Nguyễn Hiền Trang thuộc khóa 24, ngành Kinh tế và Quản

trị lĩnh vực sức khỏe với sự hướng dẫn của PGS.TS. Nguyễn Trọng Hoài về các yếu tố ảnh hưởng đến ý định

tham tham gia nghiên cứu lâm sàng trên bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2. Sự tham gia của bạn vào nghiên

cứu này sẽ góp phần quan trọng vào việc làm rõ các nhân tố ảnh hưởng đến ý định tham gia vào các nghiên

cứu lâm sàng từ đó cải thiện việc thu tuyển bệnh nhân của các nghiên cứu lâm sàng

Ngoài bạn ra, có ít nhất bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 khác tại TP.Hồ Chí Minh cũng tham gia

vào nghiên cứu này.Cuộc phỏng vấn sẽ kéo dài khoảng 30 phút.

Sự tham gia là tự nguyện:

Việc tham gia vào nghiên cứu này là hoàn toàn tự nguyện.Trong khi phỏng vấn, nếu bạn thấy có

những câu hỏi khó trả lời hoặc không muốn trả lời thì đề nghị bạn không trả lời chứ không nên trả lời một

cách thiếu chính xác.Việc bạn trả lời đúng là vô cùng quan trọng đối với nghiên cứu.Vì vậy, chúng tôi mong

rằng bạn sẽ hợp tác và giúp chúng tôi có được những thông tin chính xác nhất.

Để đảm bảo tính riêng tư, toàn bộ thông tin bạn cung cấp sẽ được chúng tôi tổng hợp cùng với thông

tin thu được từ các bạn khác và không gắn với tên người trả lời, nên sẽ không ai khác biết được bạn đã trả lời

cụ thể những gì.

Địa chỉ liên hệ khi cần thiết:

Nếu bạn muốn biết thêm thông tin hoặc có câu hỏi gì liên quan đến nghiên cứu, bạn có thể hỏi tôi

bây giờ hoặc liên hệ với Viện đào tạo sau đại học – trường Đại học Kinh tế TP.Hồ Chí Minh, số điện thọai

08.38.235.277

Bạn đồng ý tham gia trả lời cho nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm

sàng trên bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2?

[ ] Đồng ý

[ ] Từ chối

TP.Hồ Chí Minh, ngày / /2017

Chữ kí của người được phỏng vấn

_____________________________

NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH THAM GIA NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TUÝP 2

Theo báo cáo của CenterWatch thì có đến 86% các nghiên cứu lâm sàng gặp phải sự chậm trễ, 81%

trong số đó có độ dài từ 1 đến 6 tháng, với 5% sự chậm trễ kéo dài lâu hơn so với dự tính (*). Lí do của sự

chậm trễ này một phần do các nghiên cứu không thể tuyển đủ số lượng bệnh nhân theo ước tính. Ở Việt

Nam, với thống kê 5 năm từ 2011 đến 2016 của công ty trách nhiệm hữu hạn hỗ trợ Nghiên cứu lâm sàng Big

Leap, có đến 11/21 (chiếm 52%) nghiên cứu không tuyển được số bệnh nhân như cam kết với nhà tài trợ

mặc dù 7/11 (chiếm 63%) nghiên cứu đã gia hạn thêm thời gian tuyển bệnh.

Với những lý do này, nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng

tìm hiểu các yếu tố gây ảnh hưởng, hỗ trợ, cản trở việc tham gia nghiên cứu lâm sàng; tuy nhiên do giới hạn

về thời gian và cho phí đồng thời muốn tăng độ chính xác nên nghiên cứu chỉ tập trung trên bệnh nhân đái

tháo đường tuýp 2

Nghiên cứu sẽ tập trung vào ít nhất 100 bệnh nhân trưởng thành từ 18 tuổi trở lên tại bệnh viện

Nguyễn Tri Phương và bệnh viện Gia Định.

Các bệnh nhân được phỏng vấn bằng các phương pháp phỏng vấn trực tiếp

Họ tên của các bạn thanh thiếu niên tham gia nghiên cứu sẽ được bảo mật và các thông tin thu được chỉ

nhằm phục vụ cho mục đích nghiên cứu khoa học. Nếu cảm thấy không thoải mái, các bạn có thể từ chối

tham gia.

Nghiên cứu bắt đầu từ tháng 4 năm 2017. Với kết quả thu được từ nghiên cứu này, chúng tôi hy vọng có

thể hỗ trợ các nghiên cứu viên trong tương lai trong việc giải thích với bệnh nhân về nghiên cứu lâm

sàng để từ đó có nhiều hơn các bệnh nhân tham gia vào nghiên cứu lâm sàng. Giúp các nghiên cứu

nhanh chóng thu tuyển đủ số bệnh nhân yêu cầu.

Mọi câu hỏi liên quan đến nghiên cứu xin liên hệ với

Nguyễn Hiền Trang, số điện thoại 0979185331

Xin chân thành cám ơn!

*Theo New Approaches to Speeding Up Clinical Trials – What Works and What Doesn’t, Michael Christel, Applied Clinical Trials, 2015

Mã số:……..

PHỤ LỤC 7

BẢNG CÂU HỎI KHẢO SÁT

“CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN

Ý ĐỊNH THAM GIA NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG”

KÍNH CHÀO ANH / CHỊ!

Chúng tôi đến từ trường Đại học Kinh Tế Thành Phố Hồ Chí Minh. Chúng tôi đang thực

hiện đề tài: “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến Ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng

trên bệnh nhân có bệnh ĐTĐ2 không lây tại TP.Hồ Chí Minh”.Kính mong Anh/ Chị dành

ít thời gian giúp chúng tôi trả lời Bảngkhảo sát này.Những thông tin thu thập được hoàn

toàn chỉ phục vụ cho mục đích nghiên cứu. Sự cộng tác của Anh/ Chị là rất quý giá cho sự

thành công của đề tài nghiên cứu này.

PHẦN 1: THÔNG TIN CÁ NHÂN

Quý vị vui lòng đánh dấu (x) vào ô trống sau thông tin đúng với mình

7. Anh/chị thuộc nhóm tuổi nào?

7.1. Từ 18 đến 34 

7.2. Từ 35 đến 54 

7.3. Từ 55 đến 64

7.4. Lớn hơn 65

8. Giới tính:Nam Nữ

9. Trình độ học vấn cao nhất của anh/chị là gì?

9.1.Cấp 1 hoặc thấp hơn 

9.2.Cấp 2



9.3.Tốt nghiệp cấp 3



9.4.Trung cấp hoặc cao đẳng 

9.5.Tốt nghiệp đại học



9.6.Trên đại học



10. Mô tả nào đúng nhất với công việc hiện tại của anh/chị?

10.1.

Làm việc toàn thời gian



Làm việc bán thời gian



10.2.

Thất nghiệp



10.3.

Học sinh, sinh viên



10.4.

Nghỉ hưu



10.5.

Khác. Cụ thể:…………………………

10.6.

11. Nếu anh/chị đang làm việc, ý nào mô tả đúng nhất lĩnh vực ngành nghề của

anh/chị?

Không áp dụng (tôi đang thất nghiệp hoặc nghỉ hưu)

11.1.

Quân sự



11.2.

Nông nghiệp 

11.3.

Tài chính/ngân hàng 

11.4.

Dịch vụ (dịch vụ thực phẩm, bán hàng…) 

11.5.

Chăm sóc sức khỏe/ khoa học 

11.6.

Nghệ thuật 

11.7.

Khác. Cụ thể:…………………………

11.8.

12. Ý nào sau đây mô tả đúng nhất tổng thu nhập của anh/chị trung bình 12 tháng trở

lại đây?

Ít hơn 3.5 triệu đồng



12.1.

Từ 3.5 đến 6.9 triệu đồng 

12.2.

Từ 7 đến 10.4 triệu đồng



12.3.

Trên 10.4 triệu đồng



12.4.

Tôi không muốn trả lời.



12.5.

PHẦN 2: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH THAM GIA NGHIÊN CỨU

LÂM SÀNG

Mỗi câu phát biểu dưới đây là một nhận định và kính xin Anh/ Chị vui lòng cho biết mức

độ đánh giá điểm số của mình cho từng phát biểu sau đây về các yếu tố ảnh hưởng đến Ý

định tham gia nghiên cứu lâm sàng của mình bằng cách chọn (khoanh tròn)một trong năm

số 1, 2, 3, 4, 5. Mức độ đồng ý với mỗi phát biểu được đánh giá từ thấp đến cao

1. Hoàn toàn không đồng ý

2. Không đồng ý

3. Bình thường

4. Đồng ý

5. Hoàn toàn đồng ý

Lợi ích cá nhân

Mức độ ảnh hưởng

1. Nghiên cứu CÓ THỂ mang lại cho tôi

điều trị tốt hơn hiện nay

2. Tôi nhận được sự chăm sóc tốt hơn

KHI THAM GIA NGHIÊN CỨU

3. Tình hình sức khỏe của tôi được bác

sĩ theo dõi chặt chẽ hơn KHI THAM

GIA NHIÊN CỨU

Chi phí

Tôi được uống thuốc và xét nghiệm

miễn phí KHI THAM GIA NGHIÊN

CỨU

Tôi được hỗ trợ chi phí đi lại cho mỗi

lần tái khám KHI THAM GIA

NGHIÊN CỨU

Tôi được bảo hiểm khi tham gia

nghiên cứu

Những người ảnh hưởng

7. Gia đình tôi muốn tôi tham gia vào

nghiên cứu

8. Một thành viên trong gia đình (HAY

MỘT NGƯỜI BẠN) của tôi đã và

đang tham gia nghiên cứu

9. Tôi tin tưởng vào bác sỹ giải thích

cho tôi về nghiên cứu

Trách nhiệm với cộng đồng

10. Tôi muốn đóng góp cho sự phát triển

của nghiên cứu khoa học

11. Tôi cảm thấy kết quả nghiên cứu có

thể mang lại lợi ích cho những người

khác

Rào cản tham gia

12. Tôi cảm thấy không an toàn do thể

gặp các tác dụng phụ khi uống thuốc

nghiên cứu

13.

Tôi không muốn trở thành VẬT THÍ

NGHIỆM CHO NGHIÊN CỨU

14. Tôi không thể tuân thủ theo lịch

khám của nghiên cứu

15. Tôi không hiểu rõ những gì bác sỹ

giải thích về nghiên cứu lâm sàng

Yếu tố hỗ trợ

16. Tôi sẽ hiểu rõ hơn về nghiên cứu nếu

bác sỹ giải thích bằng hình ảnh minh

họa

17. Tôi sẽ hiểu rõ hơn về nghiên cứu nếu

tôi có cơ hội nói chuyện với một bệnh

nhân đã tham gia

18. Tôi sẽ hiểu rõ hơn về nghiên cứu nếu

cho tôi gặp một nhóm hỗ trợ các bệnh

nhân đã tham gia vào nghiên cứu lâm

sàng

Ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng

19. Tôi sẽ tìm hiểu thêm về các nghiên

cứu lâm sàng

20. Tôi có SẴN LÒNG tham gia nghiên

cứu lâm sàng nếu có cơ hội

Chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự hợp tác của quý anh/chị!

PHỤ LỤC 8

DANH SÁCH CHUYÊN GIA TRONG LĨNH VỰC

Số thứ

Họ và tên

Chức danh trong nghiên cứu

Nơi công tác

tự

lâm sàng

BS CKII. Nguyễn

Nghiên cứu viên/ điều phối

Khoa Nội tiết - Bệnh

Thị Bội Ngọc

viên nghiên cứu

viện Nhân dân 115

ThS.BS. Mai Trọng

Nghiên cứu viên/ điều phối

Khoa Nội tiết - Bệnh

viên nghiên cứu

viện Nhân dân 115

Trí

ThS. BS. Võ Tấn

Nghiên cứu viên

Khoa Nội tiết - Bệnh

Khoa

viện Nhân dân 115

TS.BS. Nguyễn Thị

Nghiên cứu viên chính

Khoa Nội tiết – Bệnh

Thu Thảo

viện Nhân Dân Gia

Định

ThS.BS. Võ Văn

Nghiên cứu viên chính

Khoa Nội thần kinh

Tân

– Bệnh viện Nhân

Dân Gia Định

GS.TS.BS. Phạm

Nghiên cứu viên chính quốc gia Khoa Nội tiết – Bệnh

Văn Bùi

viện Nguyễn Tri

Phương

TS.BS. Nguyễn

Chủ tịch hội đồng đạo đức

Bệnh viện Nguyễn

Đình Xướng

Tri Phương

Nguyễn Ngọc Thanh

Giám sát viên nghiên cứu lâm

Paraxel Việt Nam

Tuyền

sàng

Nguyễn Trần Đan

Giám sát viên nghiên cứu lâm

Astra Zeneca

Phương

sàng

Vietnam

10.

Nguyễn Tuyết Trang Giám đốc phòng hỗ trợ nghiên

Big Leap Research

cứu lâm sàng

THỬ NGHIỆM LÂM SÀNG

Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm sàng của bệnh nhân có bệnh đái tháo đường tuýp 2 tại Thành Phố Hồ Chí Minh

Chủ đề:

Luận văn thạc sĩ y dược

Luận văn thạc sĩ y tế công cộng

- Hệ số Eigenvalue: đại diện cho phần biến thiên được giải thích bởi mỗi nhân

Cronbach’s

Alpha

Trách nhiệm cộng đồng

A. NHÓM TUỔI

B. GIỐI TÍNH

C. HỌC VẤN

D. CÔNG VIỆC

E. NGHỀ NGHIỆP

F. THU NHẬP

59C Nguyễn Đình Chiểu, phường 6, Quận 3, Hồ Chí Minh

GIẤY ĐỒNG Ý THAM GIA TRẢ LỜI

NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH THAM GIA

NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TUÝP 2

Tại TP.Hồ Chí Minh, 2017

Giới thiệu về nghiên cứu:

Sự tham gia là tự nguyện:

Địa chỉ liên hệ khi cần thiết:

Bạn đồng ý tham gia trả lời cho nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến ý định tham gia nghiên cứu lâm

sàng trên bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2?

[ ] Đồng ý

[ ] Từ chối

TP.Hồ Chí Minh, ngày / /2017

_____________________________

NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH THAM GIA NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG

TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TUÝP 2

Mọi câu hỏi liên quan đến nghiên cứu xin liên hệ với

Nguyễn Hiền Trang, số điện thoại 0979185331

Xin chân thành cám ơn!

“CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN

Ý ĐỊNH THAM GIA NGHIÊN CỨU LÂM SÀNG”

PHẦN 1: THÔNG TIN CÁ NHÂN

PHẦN 2: CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH THAM GIA NGHIÊN CỨU

LÂM SÀNG

Chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự hợp tác của quý anh/chị!

Tài liệu liên quan

Luận án Tiến sĩ: Chính sách dân số ở Việt Nam

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Chính sách dân số ở Việt Nam

Luận án Tiến sĩ: Vai trò của real-time PCR mẫu bệnh phẩm đường hô hấp dưới trong chẩn đoán và điều trị viêm phổi nhập viện có yếu tố nguy cơ nhiễm Staphylococcus kháng methicillin

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu trầm cảm và đánh giá kết quả can thiệp cộng đồng phòng chống trầm cảm ở người cao tuổi tại thành phố Quảng Ngãi

Đề án Thạc sĩ: Tỉ lệ nhiễm Candida spp. âm đạo và một số yếu tố liên quan ở phụ nữ tuổi sinh đẻ đến khám tại Bệnh viện Bình Định, năm 2024

Đề án Thạc sĩ: Tỉ lệ và một số yếu tố liên quan nhiễm Trichomonas tenax ở bệnh nhân viêm nha chu đến khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Vùng Tây Nguyên năm 2024

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Thực trạng nhiễm sán lá gan lớn trên người tại 4 xã thuộc 2 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An và chế tạo bộ kit Loop Mediated Isothermal Amplification (LAMP) phát hiện tác nhân gây bệnh

Luận án Tiến sĩ Y học: Thực trạng nhiễm sán lá gan lớn trên người tại 4 xã thuộc 2 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An và chế tạo bộ kit loop mediated isothermal amplification (LAMP) phát hiện tác nhân gây bệnh

Luận án Tiến sĩ Y tế công cộng: Thực trạng năng lực chẩn đoán, xử trí và chuyển tuyến năm 2020 và hiệu quả ứng dụng mô hình y tế từ xa (telemedicine) trong việc nâng cao năng lực khoa cấp cứu, bệnh viện đa khoa tỉnh Thanh Hóa

Luận án Tiến sĩ Y tế Công cộng: Thực trạng và một số yếu tố liên quan đến stress ở nhân viên y tế tại một số Bệnh viện Đại học Y giai đoạn 2020-2022 và kết quả một số biện pháp can thiệp

Tài liêu mới

Luận án Tiến sĩ: Trích xuất mạch vành và phát hiện bất thường trên mạch vành hỗ trợ trong chẩn đoán

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Trích xuất mạch vành và phát hiện bất thường trên mạch vành hỗ trợ trong chẩn đoán

Luận án Tiến sĩ: Tổng hợp, đặc trưng và ứng dụng của vật liệu khung cơ kim loại trên cơ sở Bismuth

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Tổng hợp, đặc trưng và ứng dụng của vật liệu khung cơ kim loại trên cơ sở Bismuth

Luận án Tiến sĩ: Tác động của trách nhiệm xã hội đến tài sản thương hiệu, sự hài lòng và ý định quay lại của du khách - Trường hợp các điểm đến ở khu vực Đông Nam Bộ, Việt Nam

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Tác động của trách nhiệm xã hội đến tài sản thương hiệu, sự hài lòng và ý định quay lại của du khách - Trường hợp các điểm đến ở khu vực Đông Nam Bộ, Việt Nam

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu chế tạo vật liệu xúc tác quang trên nền TiO₂, ZnO biến tính bởi chấm lượng tử Graphene pha tạp nitơ và nano bạc

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu chế tạo vật liệu xúc tác quang trên nền TiO₂, ZnO biến tính bởi chấm lượng tử Graphene pha tạp nitơ và nano bạc

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu phát triển các mô hình sinh kế bền vững dựa vào canh tác nông nghiệp của người dân ở vùng đệm Vườn quốc gia Tà Đùng

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu phát triển các mô hình sinh kế bền vững dựa vào canh tác nông nghiệp của người dân ở vùng đệm Vườn quốc gia Tà Đùng

Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu tổng hợp dung dịch Ferrate (FeO₄²⁻) bằng phương pháp điện hoá và ứng dụng trong xử lý nước thải

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu tổng hợp dung dịch Ferrate (FeO₄²⁻) bằng phương pháp điện hoá và ứng dụng trong xử lý nước thải

Tóm tắt Đề án Thạc sĩ: Đào tạo nguồn nhân lực trong bối cảnh chuyển đổi số tại Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông

Đề án Thạc sĩ: Đào tạo nguồn nhân lực trong bối cảnh chuyển đổi số tại Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông

Luận án Tiến sĩ: Tác động của văn hoá doanh nghiệp đến năng lực sáng tạo của nhân viên các doanh nghiệp ICT Việt Nam - Nghiên cứu trường hợp Tập đoàn FPT

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền