1
2
3
Mô hình nuôi Rn Mi 4
khi nghip 5
6
Nuôi rn mi được xem là mô hình “nuôi hàng độc” hiếm có. Loài bò sát vn 1
thích sng hoang dã này không ai nghĩ s nuôi nht được chúng. Mt nhiu 2
thi gian theo dõi, tìm hiu tp tính sng “t do” ca rn mi, thanh niên tr 3
x da H Chí Linh (xã M Hòa, huyn Ba Tri, Bến Tre) “săn lùng” rn mi 4
trong vườn da đem v nuôi nht th nghim. Đến nay, Linh đã nm đưc 5
quy trình nuôi nht, cho rn mi sinh sn thành công và đang cung cp rn 6
mi ging, rn mi tht ra th trường vi giá 400.000 đồng/kg. 7
8
9
- Chí Linh cho biết, rn mi là loài bò sát, phân b nhiu các nước nhit đới 10
như Vit Nam, Lào, Campuchia… Rn mi có đầu hình tam giác, có 4 chân, 11
mi chân có 5 ngón, có vy trên mình, vy phía trên màu nâu và phía dưới 12
màu trng ng vàng. Hai bên hông có hai sc đỏ như la chy dc xung ti 13
hai chân sau. Qua tìm hiu bước đầu, có th phân ra hai loi là rn mi lưng 1
trơn và rn mi lưng sc. Đặc đim ca rn mi lưng sc là trên lưng có 7 sc 2
đen chy dc trên lưng, hai bên hông có hai sc đỏ nhưng ngn, có nhng 3
đốm trng chy dc ti đuôi. Còn rn mi lưng trơn thì trên lưng không có 4
sc vy, phía trên màu nâu và vy phía dưới màu trng ng vàng. Phía bên 5
hông có sc đỏ chy dc ti tn hai chân sau. 6
- Cách t chc nuôi “hàng độc” ca Linh khá đơn gin, có th tn dng nuôi 7
trong các xô, chu, thau…. tuy nhiên, theo Linh thì tt nht nên xây chung 8
để nuôi thương phm s lượng ln. Chung được xây dng theo hình ch 9
nht có kích thước ngang 2 m, dài 5 m, cao 0,8 m. Mt tường bên trong 10
chung nên tô láng hoc dán gch men để tránh rn thoát ra ngoài. Vi kích 11
thước như trên có th nuôi được 1.000 con rn mi. Dưới nn chung có th 12
b gch ng hay rơm, ngói, tôn b…. để làm ch trú n cho chúng. Phía trên 13
lp gch ng, ngói này có th b rơm hay lá chui làm bãi tm nng cho 14
chúng. Khi b gch vào chung, chú ý đặt cách thành chung khong 30 cm 15
để rn mi không bò lên và nhy ra ngoài. 16
- Linh lưu ý, rn mi rt cn ánh nng vì vy có th xây chung dng h (na 17
mát, na nng) để bãi tm nng cho chúng, va làm nơi có th chong đèn 18
(dây tóc) để rn mi sưởi m, va dn d côn trùng làm thc ăn cho rn mi. 19
Nên dùng gch ng làm ch trú n là tt nht, nếu làm rơm hay lá chui khô 20
sau mt thi gian s b dính phân rn mi, môi trường nuôi d ô nhim. Cn 21
chú ý xây dng chung thoáng mát và có bãi tm nng cho chúng. Thc ăn 22
cho rn mi là các loi côn trùng như mi, dế, gián, cào cào, sâu hoc có th 23
cho ăn ếch, nhái con, cá băm nh… Món khoái khu ca rn mi là con mi. 24
Lượng thc ăn cho 1.000 con trong ngày là khong 0,5 kg. Trong chung b 25
trí hai cái dĩa làm máng ăn và máng ung. Cho ăn 3 ln trong mt ngày, tránh 26
cho chúng ăn thc ăn hôi, thiu, mc…. nên thay nước sch thường xuyên để 1
tránh phân rơi vào máng ung. 2
- Rn mi ging có th bt ngoài thiên nhiên nhưng kích c không đồng đều, 3
nên mua tri đã thun để chn rn đồng la, khe mnh. Nên chn nhng 4
con khe mnh không d tt, d hình, không ct đuôi, bn chân không khuyết 5
tt và đều c. Nếu ging bt ngoài thiên nhiên v nên chn nhng con khe, 6
di chuyn nhanh và không d tt. Nên bt ging vào mùa mưa vì thi gian này 7
rn xut hin nhiu. Theo kinh nghim ca Linh, cách phân bit con đực và 8
con cái như sau: vi rn mi lưng sc thì con đực có đầu to, chân khe đuôi 9
dài, có hai sc đỏ chy dc hai bên hông, thân hình thon và khe mnh. Con 10
cái đầu nh, đuôi nh, chân nh, di chuyn chm chp, có sc đỏ chy hai bên 11
hông nhưng ngn hơn con đực và có nhng đốm trng hai bên hong chy dc 12
lưng. Vi rn mi lưng trơn thì con đực có đầu to, chân khe, đuôi dài và 13
khe, có hai sc đỏ chy dc hai bên hông, thân hình thon và khe mnh. Con 14
cái có 7 sc đen trên lưng, đầu nh, đuôi nh, chân nh di chuyn chm chp, 15
có sc đỏ chy hai bên hông nhưng ngn hơn con đực và có nhng đốm trng 16
hai bên hông chy dc lưng. 17
- Rn mi sinh sn vào mùa mưa, thi gian mang thai khong 2,5 tháng, sau 18
đó sinh ra mt cái bc, trong bc có rn mi con, rn mi con t cn bc chui 19
ra. Mi ln sinh sn khong 15 con, mi năm sinh sn mt ln. Thi gian 20
trưởng thành ca rn mi khong 5 tháng và bt đầu sinh sn lúc 6 – 7 tháng 21
tui. Làm chung cho rn mi sinh sn cũng như chung nuôi rn tht nhưng 22
phi tách riêng rn mi đẻ ra và b lá chui khô nhiu vào chung và tránh 23
tiếng động. Quan sát khi ta thy rn mi bng hơi to thì tách riêng chăm sóc 24
và cho vào chung sinh sn. 25
26