Môn Địa lý - Tài liệu luyện thi Đại học - Cao đẳng: Phần 2

Chia sẻ: Liên Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:82

Thêm vào BST

Báo xấu

96
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nối tiếp nội dung phần 1 tài liệu Tài liệu luyện thi Đại học - Cao đẳng môn Địa lý, phần 2 cung cấp cho người đọc các kiến thức: Những vấn đề kinh tế - Xã hội của các vùng, Việt Nam với khu vực Đông Nam Á. Cuối tài liệu cung cấp cho người đọc một số phụ lục liên quan.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Môn Địa lý - Tài liệu luyện thi Đại học - Cao đẳng: Phần 2

PHAN BA *2.900 ngU'M/km^ Thai Binh la 1.470 ngtfcfi/km^, Nam Hk Ik 1.240 ngiiWkm^, Hai Phong la 1.180 ngiicd/km^ Hai HiAig la 1.120 ngvtWkm^. NHONG VAN DE K I N H TE - XA HOI^ - Sii tap trung dan so' dong t r e n dong b ^ n g da lam cho v u n g nay hinh t h a n h mot he thong do t h i vao loai day dac nhat nLfdc ta nhtf CUACACVUNG j i a Noi ban 1,2 trigu dan, H a i Phong hon 40 van dan. Nam D i n h i g ^ n 20 van dan, Viet T r i ban 8 van dan, Thai B i n h horn 7,5 van dan, B^c Giang gan 6 van dan, Ha Dong 5,8 van dan. A. V I J N G D O N G B A N G S O N G HONG (Xem h i n h 21 phu luc 2). •
- D f i n so d o n g vk c 6 n t a n g n h a n h se l ^ m cho d i e n t f c h c a n h tac + Phuc h o i v a p h a t t r i e n cac n g a n h t i e u t h i j cong n g h i e p de t a n g b i n h q u a n tiep tuc giam. i g n vi§c l a m v a t h u n h a p cho lao dong. - D i e n t i c h c a n h tac b i n h q u a n n h o tao r a h a u qua n S n g suS't lao IP + P h a t t r i e n m a n h cac n g a n h cong n g h i e p phCi hcfp v d i dieu k i e n d o n g t h a p , t h u n h a p b i n h quan ciia lao dong k h o n g cao. ilvSc t e cua d i a phiicrng v a t h i t r i i d n g de t h u h u t lao dong. - D u l a v u n g t r o n g d i e m s a n x u a t lu'cfng t h u c v a s a n liiang lirong + P h a n b d l a i d a n ctf t r e n d i a b a n ca niidc de g i a m b d t d a n so' v a thifc t r o n g v u n g da c6 t a n g l e n n h i t o g do d a n so' d o n g n e n b i n h quan lao dSng cua v i i n g . T i f nhufng n a m 1970 d e n n a y b o a t dong c h u y e n ctf lirong thuc tren ngu'di m o i n&m l a t h a p so v d i t o ^ n quoc la; CO n h i e u h i e u qua; r i e n g n a m 4 9 9 2 da c6 d e n 1,7 v a n lao d o n g 414kg/ngLrcfiy'nam v d i 448kg/ngircfi/nam ciia ca nxidc. ( t r o n g 3 v a n d a n ) cua dong b a n g song H o n g da d i x a y difng cac v u n g - Nhip d6 t a n g triTomg k i n h te ciia dong b ^ n g s o n g H o n g v g n :3dnh t e mdri, hi§n n a y b i e n p h a p n a y v S n c 5 n t i e n h a n h n h i e u nha't k h o n g t h e o k i p v d i da g i a t a n g d a n so. T r o n g thcri k y 1 9 8 9 - 1 9 9 9 toe la dg'n T a y N g u y e n . do t a n g t r t f d n g k i n h hang n a m d a t 5% ( r i e n g san xuat nong + S o n g song v6i chuyen c i i p h a i day m a n h c h i n h sach d a n so' v a nghiep l a 4%) v S n chtfa can d o i vdi t i le t a n g d a n b i n h quSn l a 2% ke h o a c h h o a g i a d i n h , m u c t i e u p h a n dau cua dong b ^ n g song H o n g m6i nam. v l t i le t a n g d a n so la con 0,6% m 6 i n a m . - S u t a p t r u n g d a n so qua d o n g t r o n g d i ^ u k i e n d i e n t i c h c a n h tac + M d r 6 n g cac b o a t d o n g giao due dao t a o n g h e k y t h u a t de t a n g n h o , k h a n a n g viec l a m chtfa n h i e u da tao n e n t i Ig t h a t n g h i e p t r o n g do Ign t r i n h do s a n xua't ciia lao d o n g , t a o ca h o i cho ngiTdi lao d o n g c6 tuoi lao dong thuoc k h u vi/c t h a n h t h i d dong b k n g cao n h a t so v6i cac viec l a m . t h a n h t h i ciia ca ntfcfc. N a m 1998 t i le n a y d dong bang song H o n g la III. K E T T H U C V X N DE 8,25%, D o n g N a m Bo l a 6,449^, dong bang song Cufu L o n g l a 6,5%. V a n de d a n so cua d o n g b k n g song H 6 n g la k h d gay g a t , t a o n e n - Tao r a t i le t h i e u viec l a m cf n o n g t h o n ciia d o n g b ^ n g song nhCimg k h 6 k h a n cho s i i p h a t t r i e n k i n h t e v a d&i song x a h o i ; de H o n g l a cao hcfn t r u n g b i n h ca niidc l a 3 7 , 8 % v6i 28,3%. kh^c phuc c a n p h a i c6 nhufng g i a i p h a p ve k i n h t e va xa hoi mot - D a n so d o n g v a t a n g n h a n h se l a m t a n g l e n d i $ n t i c h d a t t h o cu each d o n g bo. v a da't c h u y e n dung, cang l a m cho d i e n t i c h san xua't b i t h u h e p . - D a n so d o n g t a n g n h a n h gay n e n sufc ep qua Idfn ve v a n hoa, M % fOon cte 3 2 : giao due, y t e , k i n h t e - x a h o i t r o n g dieu k i e n sir dau tn con h a n che. ChiJng minh rkng dong bang song Hong c6 nhufng nguon life phat - D a n so' d o n g t r o n g dieu k i e n viec l a m con thie'u, d i e u k i e n song trien va la mot vung trong diem san xuat lUofng thiTc, thUc pham cua v a s i n h b o a t con tha'p d§ l a m n a y s i n h n h i e u te n a n x a h o i . nude ta. b) Nhitng gidi phdp can phdi thUc hien de gidi quyet vd'n de dan so d dong bhng song Hong: 6 d o n g b a n g song H o n g c a n dtfcfc d o n g th&i thifc h i e n cac g i a i .DAT VAN DE p h a p de g i a i quyet va'n de d a n so' l a : D o n g b ^ n g song H o n g vdfi nhiTng n g u o n liic ttr n h i e n , k i n h t e v a x a + D a y m a n h t h a m c a n h , t a n g he so m u a v u , t h a y d o i ca ca'u cay h o i n h i e u t h u a n l a i d a tac dong h i n h t h a n h m o t v u n g t r o n g d i e m s a n t r o n g v a t n u o i , thUc h i e n m o h i n h V.A.C.R t r o n g s a n xua't nong Xua't l i f a n g thifc, t h i i c pha'm cua nude t a . n g h i e p de t a n g n a n g sua't, s a n l u o n g v a t a n g l e n viec l a m .
I I . G I A I QUYET V A N DE ^ Trong dieu kien tU nlu^n tac dong den san xudt; nganh liCcmg thuc, 1. Nguon li^c t a c dpng s a n x u a t Ixictng thi^c, thiic p h a m ^ thV^ pham d dong b&ng song Hong con ton tai nhitng kho khan sau: dong b a n g song Hong: - Mot so' dien tich da't trong trong de do khong dtfoc tiep nhan phu sa mdri nen phan nao da bac mau can phai tang cUcfng cai tao, a) Nguon luc tu nhien: 1,611 phan... - Nguon dat trong suf dung vac san xuat n o n g nghiep chie'm den - T i n h cha't k h i hau do chiu anh hiicrng CLTC doan, gio miia Dong 54% tong dien tich t i i nhien ciia dong bang; phan Idfn di/gc phu sa boi Bac gay nen nhieu t a i bien, n h i i u dong c6 anh hiJdng xa'u den cay dap t h i c h hgp vdi cac loai cay liiong thyc, cay thxic pham . trong va vat nuoi nhiet d(Ji. Ddt phu sa cua vimg phdn Idm 2 nhdm chinh: - Bien Dong vdi ap tha'p va bao nhiet ddi gay ma't on dinh v a ton + Phan dien tich phu sa ngoai de ra't phi nhieu rsft thich hop voi that trong danh bat va che bien hai san. cay li/ong thiic, thiic pham. - Song ngoi v6i hien tugng lu lut CLTC doan v i vay phai d^p de + Phan dien tich dat phu sa trong de i t diioc boi dap chiem dien ngan lu nhung khong dUa du'gc nguon phCi sa vao dong ruong la mot tich Idn nha't va c6 gia t r i nhat trong san xuat cay liiong thiic. mau thuSn l
- N h a nU6c dang Ap dung nhieu c h i n h sach mdi t h u a n Igi t r o n g viec * Hoat dong san xudt cac loai cay luang thUc khdc: p h d t t r i e n lufcfng thiJc, thiic p h a m tao dieu k i e n k i c h t h i c h san xuat. N g o a i san x u a t l u a ; t r e n d o n g b a n g song H o n g con gieo t r o n g cdc T r o n g ngu6n luc xa h o i h a n che Idfn \k d a n so' quA d o n g t r e n dieu cay Itfcfng thUc k h a c n h i i ngo, cac l o a i khoai... kien dien tich d o n g b a n g n h o ; tao n e n b i n h quSn d i e n t i c h c a n h tac - Cay ng6 duoc gieo t r o n g n h i e u d t h u n g l u n g song H o n g c6 d i e n t h a p l a m cho h i e u qua san xua't va t h u n h a p cua lao d o n g nong t i c h k h a Idrn va n a n g sua't o n d i n h . n g h i e p k e m , k h a n a n g tai dau t\i t h a p . B : - Cay k h o a i ( k h o a i l a n g , k h o a i tay...) diforc gieo t r o n g l u a n c a n h v6i 2. D o n g b^ng song Hong la v u n g trong dieni s a n xuat lifofng fc&y l u a , h a y t r e n c^c v t j n g d a ' t p h i j sa c6 c6 y n g h i a t a n g t h e m l i i o n g thiic, thitc p h a m c u a nu'o'c ta: IthUc cho ngifdi v ^ t h u c day c h a n n u o i . D o n g b a n g song H o n g l a v t i n g t r o n g d i e m thuf h a i sau d6ng b k n g ||, b) Nganh san xudt thUc phdni : s o n g Cufu L o n g t r o n g san x u a t ItfOng thtfc, thifc p h a m . P La m o t h o a t d o n g m a n h bao gom cac n g a n h c h a n n u o i , d a n h b a t a) Ve nganh san xuat luang thUc: i i i a i san, t r o n g cay r a u x a n h , cay an t r a i . N g ^ n h san x u a t lifong thirc vdfi hoat d 6 n g t r o n g l u a va m o t so cay pi ^ Hoat dong chdn nuoi: h o a m a u k h a c , t r o n g d6 quan t r o n g n h a t l a cay lua. |> - N g u o n thufc p h a m ciaa d o n g b ^ n g song H o n g p h u thuoc n h i e u vao * Hoat dong san xudt lua: n g a n h c h a n n u o i n h a t l a n g a n h c h a n n u o i gia sue n h o , g i a cam v a n u 6 i t r o n g t h i i y san. N6'u va'n de thufc a n dtfcfc g i a i quyet t o t t h i cAc - D i e n t i c h cay liJOng thUc cua d o n g b k n g song H o n g k h o a n g 1,2 hoat d o n g c h a n n u o i se p h a t t r i e n m a n h . tri§u h a t r o n g do d i e n t i c h t r o n g liia c h i e m 1,04 t r i e u h a ( 8 8 % dien - N g a n h c h a n n u o i I o n r a t pho b i e n , la n g u o n thifc p h a m quan t i c h cay l u o n g t h i i c cua d6ng b a n g va 14% d i e n t i c h t r o n g lua ca t r o n g t r o n g Ma a n h a n g ngay ciia n h a n dan. D a n I o n cua v u n g n a y c h i ntrdrc - n a m 1999). diifng sau viJng n u i va t r u n g du Bac Bo vcfi so lifOng g a n 4,3 t r i e u con, - Cay Ilia c6 m a t cr m o i n o i , t a p t r u n g va d a t n a n g suS't cao n h a t chie'm 2 2 , 5 % d a n I o n ca nifdfc (1999). l a cf cac t i n h T h ^ i B i n h , N a m D i n h , H a i D u o n g , H i t o g Y e n , Ninh - D a n gia cam (ga, v i t ) dugc n u o i v d i so lifong \6n. B i n h , H a Tay. D a n ga da dtfoc to chijfc c h a n n u o i theo h i n h thufc cong n g h i e p vcJi - N a n g sua't lua cua dong b k n g song H o n g cao n h a t niidc t a (54 so' l i f g n g lorn d cac t r a n g t r a i thifcfng tap t r u n g d n g o a i 6 cac v i i n g ta/ha), t r o n g do cao n h a t thuoc ve t i n h T h a i B i n h (61,6 ta/ha n a m dong d a n ctf. 1999) - N a n g sua't lua n h i e u hop tac xa, n h i e u huyen dat 8 - 1 0 tan/ha. D a n v i t difoc n u o i c h a n t h a d cAc ao, ho, song., theo sat v d i m u a - H o a t dong t r o n g lua t r o n g v i j n g da c6 h§ so' mija vu t r o n g n a m t h u h o a c h liia. cao t\i 2 - 3 v u , h i e n nay d i e n t i c h lua d o n g x u a n difgc m d r o n g , l i i a he N g a n h chan nuoi ga v i t cua dong bang song H o n g dong gop k h o a n g t h u difoc diia vao t r o n g d a i t r a . 20% lufong t h i t xua't chuong va m o t k h o i Itfcfng I d n triifng ga, v i t . - N h d n g ^ n h t r o n g l u a p h a t t r i e n da l & m cho s d n lu'crng Iticfng - N g a n h c h a n n u o i t h u y san nifdc ngot, nifdc Ig da difoc quan t a r n thiTc cua v i j n g t a n g l e n d a t 6,1 t r i e u t a n vao n a m 1999, chie'm 18% p h d t t r i e n , n h t f n g v l n chifa k h a i thAc he't t i e m n a n g cua v i m g . t o n g san l i f o n g li/ong t h i i c ca nu'dc. D i e n t i c h n u o i t r o n g t h u y san ntfdfc Ig d a t 58 n g h i n h a . N h i e u d i e n t i c h nifdc n g o t (ao, ho, song...) da k h a i t h d c dtfa vao - B i n h quan l u o n g thtfc t r e n ngUcfi cua d o n g b k n g song H o n g con chan n u o i t h u y san nifdc ngot. t h a p h o n b i n h quan ca nUdc (414kg/ngu'cfi so vcJi 448kg/ngLrc(i) do su' H o a t d o n g ciia n g a n h nuoi t r o n g t h i i y san c[ d o n g b a n g song H o n g t a p t r u n g d a n so' qua dong. CO h i e u qua chifa cao. -154-
* Hoat dgng ddnh bdt hdi san: Ichac phuc nhufng kho khan va phat huy ducfc cac the manh cua vung trong t6' chufc khai thdc va phat trien k i n h te. - GSn v6i diicfng bd bien dai 400 k m , dong bang song Hong tiep can vdi ngtf trUcfng Wn n h i i Ha Long, H a i Phong, T h ^ i Binh..., trong II. GIAI Q U Y E T V A N D E do mat do hai san kha cao v(3i nhieu loai ngon (ca song, ca hong, ca 1. NhGng nguon hie phat trien kinh te b dong bang song CuU Long: mu, tom he...) I a) Ve tu nhien: - Hoat dong danh bat hai san ciia vung kha on dinh, h^ng nam san Itfong danh bat dat tCr 110.000 -130.000 tan hai san cac loai. ^ Nguon lUc tu nhien la he thong ddt trong: - Trong vijng c6 hoat dong che bien va&m vcfi nhieu loai ngon noi tieng - Tong dien tich cua dong bang la 4 trieu ha, trong d6 c6 han 2,65 nhu mam Ha Long, Hai Du'ong... cung cap tot cho nhu cau trong viing. Plrieu h a sijf dung trong san xuat nong nghiep ; dien tich sijf dung gieo trong lua ca nam da chiem den gan 4 trieu ha. * Ngdnh trong cay rau xanh vet cay an trdi: - Phan Icfn dat trong d dong bang song Ciiu Long la he dat phij sa - Dong bang song Hong la mot vung trong diem trong rau xanh, hang nam dUOc boi dap nen do mau mS klia cao. trong do nganh trong rau xanh vu dong cao cap phuc vu nhu cau xuat khau. Nganh trong rau xanh tap trung cac vung ngoai 6 cac thanh Ddt trong cua dong b&ng nay gom 3 loai chinh: pho' va da c6 hieu qua tot. + Ddt phu sa nggt: la loai dat tot nhat, phat t r i e n d trung tam - Nganh trong cay an t r a i cua vung vdi n h i l u dac san nhiT cam, Mong bang, phat trien thanh mot dai dai doc va giCfa song Tien, song Hau. vai thieu... dang diTcfc trong trot theo hiiofng chuyen canh san xuat pfi't nay chiem hcfn 30% dien tich dong bang; la vting trong diem h&ng hoa. cua cay lua, cay an t r a i . , (Xem h i n h 22 phu luc 2). + Ddt phen: chiem dien tich Wn nhat, tap trung c( Dong Thap Mirdi, Ha Tien, Can Thcf. III. K E T T H U C VAN D E + Ddt man: vdi dien tich kha Icfn cf duyen hai Go Cong, Ben Vung k i n h te dong bang song Hong v ^ i nhufng nguon liTc ttf nhien, re, c a Mau. k i n h t e - x a hoi va qua t r i n h khai thac lau dai da t r d thanh mot vung Da't phfen v a dat man can phai duac cai tao de to chijfc san xuat. trong diem san xuat liicfng thqc ciia ca n\idc. Dat trong cf dong bang song Ctfu Long phan IcJn vao mua miTa bi |nhan chim sau diicfi nude, nhiAig vao mua kho nhieu vung thieu mrdfc, B. V U N G DONG BANG SONG C l / U L O N G J6 phen, dp man tang len. • cOon 55; (Xem h i n h 23 phu luc 2). Phan tieh nhOng nguon lUc tu" nhien kinh te - x a hoi va neu len nhiJng Dieu kien khi hau cua vimg c6 vai trd quan trong: bien phap khac phuc han che cua cac nguon lUc nay b dong bang song - T i n h chat chung cua k h i hau la nhiet d d i - can xich dao vdi hai CulJ Long trong yeu cau phat trien kinh te. lua mtfa v a kho ro ret. - La loai k h i hau c6 t i n h nhiet ddi cao (nhiet do trung binh nam I. D A T V A N D E l\i 25°C-27°C, tong so gicf nang trong nam i\i 2200 -2700 gicf, liic/ng Dong bang song Cufu Long la mot viing k i n h te vdi nhufng nguon Ilia Idn tCf 1400mm -1800mm trong nam), la dieu kien phat t r i e n \\ic phat t r i e n manh me; van de hien nay la phai c6 nhufng bien phap l a n h nong nghiep nhiet ddi theo hudng tham canh, tang vu, xen vu. -157- -156-
- N g u o n lUc song n g o i ciia v u n g c6 gia t r i cao. T a i n g u y e n t U n h i e n cua d o n g b S n g song Cijfu Long la phong phu, da d a n g ; t r o n g do quan t r o n g n h a t thuoc ve n g u o n t a i n g u y e n phdt C u n g v d i he t h o n g k e n h r a c h day dac, h g song n g 6 i cung cap t r i e n nong nghiep. l i r g n g nudrc cho san xuat , cung cap nLforc de t h a y chua rufa m a n cai tao d a t t r o n g . b) Ve nguon lUc kinh te: L a n g u o n cung cSp Ixigng p h u sa I d n vdri d6 d i n h difdng cao b o i ddp - N g u o n v o n dau t i i de p h a t t r i e n k i n h te d o n g b & n g song Ci^u dat trong. Long 1^ chiia t h a t doi dao v i k h a n a n g t a i dau t\i cua n h a n dan c^n yeu; t r o n g k h i do sif dau t t f cua N h a nii6c cung m o t luc p h a i dap ufng S o n g n g 5 i con cung cap m o t n g u o n t h u y san niJdfc ngot r a t Idn so n h i ^ u yeu cau, n h i e u dif d n cho v i i n g . vdri n h i e u v u n g k h a c ; l a cac d i e n t i c h m a t ruidc de n u o i t r o n g t h u y s a n nude n g o t . l/drc t i n h d d o n g b ^ n g song CufU L o n g c6 hom 250.000 - Dieu k i e n vat k y t h u a t t r o n g san x u a t , t h u hoach, che b i e n h a d i e n t i c h m a t nufdc ngot de n u o i t r o n g t h i j y san. cua v u n g d a n g d a n n a n g l e n n h i i n g chUa t h a t chu dong, m o t phan c6n d a n g cr d a n g chuan b i t r i e n k h a i thifc h i e n - t h i du cac cong - D o n g bang song CLUI Long gan l i e n vcd B i e n Dong va V i n h T h a i L a n t r i n h cai tao d a t t r o n g , cong t r i n h t h u y Icfi... t r e n dircfng hb b i & d ^ hon 600 k m vdfi nhCftig gia t r i k i n h te r a t cao. - L ^ v i m g k i n h te da h i n h t h a n h difgrc cdc v ^ n h d a i san x u a t Idm L a nhCfng ngtf t r U d n g \6n (Bac L i e u , Ca M a u , K i e n G i a n g ) cung c6 t i n h c h u y e n canh n h i f n g a n h san xud't l u a , n g a n h t r d n g cay Sn cap n h i e u n h a t s a n l i f g n g h a i san cho niidrc t a . t r a i , n u o i t r o n g t h i i y san ntfd^c Igf... M o t v u n g b i e n c6 t i e m n a n g k h o a n g s a n dau k h i d v u n g t r a m t i c h - T h i trifcfng t i e u t h u d a n g mdr r o n g t i f t r o n g nifdc den k h u vifc va Tho Chu - M a Lai. thegidri. Doc b d b i e n vdri m o t d i e n t i c h Icrn k h o a n g h o n 50.000 h a nirdc lo c) Ve nguon lUc xd hoi: t h i c h h o p n u o i t r o n g t h i i y san nhS't l a n u o i t o m x u a t k h i u . + M o t v i j n g CO t h i e u lao d o n g n h a t l a or cdc v i i n g S£iu v i v $ y k h d VCing b i e n d o n g b ^ n g song Cufu L o n g c6n cho m o t t i ^ m n S n g du nSng t h a m c a n h t h a p , n a n g suat chifa cao. l i c h Idrn vdri nhOfng canh q u a n x i n h dep n h i r p h o n g c a n h H a T i e n . D o n g bang song Ctrtj L o n g giau c6 ve t a i nguyen thiTc - dong vat. I' + T r i n h do san xuat cua lao d o n g chifa cao. + H i e n n a y N h ^ nifdrc d a n g thifc h i e n n h i e u dif An v a c h i n h s^ch T a i n g u y e n r i f n g nggip m a n vdri 250.000 h a chay doc k h u vUc song uu d a i cho v i i n g c6 y n g h i a tao n e n nhufng d o n g life thuc day sif p h a t Cijfu L o n g , t a i day d a n g t o n t a i nhCfng v i m g n g u y e n s i n h nirdrc m a n t r i e n k i n h te x a h o i cho v u n g . vdri q u a n t h e thifc d o n g v a t quy h i e m . H e t h o n g d o n g v a t tiJ n h i e n cua d o n g b k n g s6ng Cufu L o n g r a t 2. NhiXng b i ^ n phap k h S c p h u c nhfing h a n che cf dong b a n g p h o n g p h u , g i a t r i n h a t thuoc ve nguon t h u y san niidc ngot (cAc loai song Cufu L o n g : cA, cac l o a i \\idng ciT...) v a n h i e u l o a i c h i m quy nhxi seu T a m Nong... a) D6i vai dieu kien tU nhien: - T a i n g u y e n k h o a n g san cua v u n g n h i e u n h a t l a t h a n bCin vcri + C a n t i e n h a n h cai tao d a t t r o n g v o i cac phifcrng p h a p : m o t triJ lUgrng r a t Idm, b e n c a n h 1^ cac k h o a n g san v a t l i e u x a y difng • D a p de ngan nifdrc m a n ngap d o n g r u o n g . ; n h i f d a t set, da v o i ; t h e m luc d i a c6 dau k h i (vCing dau t r a m t i c h Tho • T i e n hanh thay chua, rtfa m a n bang each chia nho cac dien t i c h . C h u - Ma Lai) • C a n tao nhufng g i o n g lua mdi c h i u difcfc d^'t p h e n , d a t m a n . -158-
+ T i e n h a n h Ivhao sat t o n g t h e de quy hoach dtfgc cAc v u n g san x u a t n o n g n g h i e p t h i c h hgp v d i 4 loai h i n h c h i n h l a san x u a t l i i o n g • fOdn de 5 4 : thifc; t r o n g cay r a u x a n h - cay a n t r a i ; nuoi t r o n g t h u y san v a rCrng ChiJng minh rkng dong bang song Ciili Long la vung san xuat lUOng niidc man... de t a n d u n g hgp l y cac l o a i d i e n t i c h . thi/c thUc pham Ion nhat va c6 trien vong phat trien nhat nUdcta. + X a y ' diftig he thong thiiy Igi vcfi nhieu quy mo - nho, vira, Icfn de phuc vu tufcfi, tieu, thay chua, rCfa m a n cho tiflig k h u VLTC va cho ca vtmg; I. D A T VAN DE cung cap nLfdc v^o miia kho. a, H i e n nay dong b k n g song CLTU L o i i g la mot v u n g m a n h n h a t ve san + D a y m a n h k h a i thac cac d i e n t i c h nuoi t r o n g t h u y san ntfdc Ig. jcuait lirong thgc, thu'c p h a m so vo'i ca ngdc; dong thcfi cung l a v u n g c5n + Quy hoach rCmg nadrc m a n v a c6 b i e n p h d p bao ve t u bo rCfng. f^t n h i e u t i e m n a n g p h a t t r i e n san xuat luong thuc, thiic p h a m . b) Dd'i vai dieu kien kinh te : II. G I A I Q U Y E T V A N DE i + T a n g ctfcfng nguon von, nguon vat tu' k y t h u a t , he t h o n g t h i i y Igi. , Dong bang song Cii'u L o n g l a v u n g s a n xuat IvfoTng thiic, + X a y d i i n g cac eg scf che b i e n n o n g - t h i i y san. • thu'c p h a m m a n h nhat v a q u a n trong nhat nu^dfc ta: + Tang CLfdng dieu k i e n t h a m canh, t a n g he so' m u a v u , diTa dien a) La vung san xuat luang thilc quan trong nhat: t i c h r u g n g tCr 2 - 3 v u t r o n g n a m l e n t i n h chat d a i t r a . D o n g b a n g song Cufu L o n g la vga Itfong thiJc I d n n h a t niidc t a , + Mcf r g n g va on d i n h t h i trUofng cho nguon san p h a m n o n g san, i h g a n h san x u a t liJgng thgc ciia v u n g c6 y n g h i a d a m bao n h u cau t h i i y san. liiong thiJt cho ca nu'dc v a cung cap m o t l i i g n g gao x u a t k h a u r^'t I d n . c) Boi vai dieu kien xd hoi: H^Trong s a n x u a t Itfgng thuc, m a n h n h a t thuoc ve san x u a t l u a gao. + C a n b d sung nguon lao d o n g . + Dien tich d o n g bSng l a 4 t r i e u ha, t r o n g do d i e n t i c h suf d u n g + T a n g cgdng k h a n a n g t h a m canh, t r i n h do san xuat- ciia lao t r o n g n o n g n g h i e p la 2,65 t r i e u h a , r i e n g d i e n t i c h t r o n g l i i a ca n a m dong nong nghiep. ( t i n h t h e o he so vu) da g a n dat d e n 4 t r i e u h a , c h i e m 5 2 % d i e n t i c h + C a i t h i e n dcri song; s i n h hoat n o n g t h o n n h a t l a t r o n g m u a m i i a lu. gieo t r o n g liia ca ngdc. III. K E T T H O C V A N DE + Cay liia giiif Uli the tuyet ddi t r o n g ccf cau n g a n h nong nghiep dong bang song Ciiu L o n g : chiem 99% dien t i c h cay kfong thiic va 99,7% san D o n g b & n g song Cufu L o n g vcfi n h i e u t h e m a n h ; de p h a t t r i e n k i n h lugng lucfng thu'c ciia viing; chiem 52% san lu'gng lua ca nifdc (1999). te v u n g can c6 nhufng g i a i p h a p d o n g bg de k h d c phuc nhCing t r d ngai + d d o n g b a n g song Cii'u L o n g cay liia x u a t h i e n n h i e u n g i n h i i n g cua tiT n h i e n , k i n h te va xa h o i m a dac b i e t l a yeu cau cai tao ngu6n CO dien t i c h n h i e u n h a t thuoc ve cac t i n h K i e n G i a n g (514.300 ha). Can d a t t r o n g ciia v i i n g . Tha (466.500 ha). A n G i a n g (462.800 ha), D o n g T h a p (442.700 h a ) , L o n g A n (441.200 ha). + N a n g suat liia t r u n g b i n h ciia v i i n g k h a cao nhcf v^o d a t t r o n g c6
ngudi d d o n g b k n g n^y len den 1012,3 k g tuTc Ik gap 2,3 l i n b i n h + V u n g big'n phi'a D o n g ciia d o n g bSng cho k h a n a n g k h a i thac 42 q u a n ca niidc (448kg/ngtrdi/nam). yg,n ta'n; v u n g b i e n p h i a T a y cho k h a n a n g k h a i thac d e n 20 v a n ta'n + N g a n h s a n x u a t lua cua v u n g da cung cap tii 3,5 - 4 t r i e u t a n gao i ^ i san h a n g n a m t r o n g t o n g truf l i r g n g h a i san l a 150 v a n ta'n cua x u a t k h a u h a n g n a m c6 chat lugrng cao, dtfa ntfcJc t a xe'p h a n g thuT hai |ai vung bien nay. v l x u a t k h a u gao cua t h e gidri (1999). + Kha nang danh b ^ t h a i san hang n a m dat l i r g n g khoang 390.000 ta'n (1999) chie'm 4 2 % san lirgng h a i san ca niidc, cung cap + M o t so' n g a n h t r o n g cay liicfng thiic kh^c nhiT c^c loai khoai, ng6... ^ cho n h u cau t r o n g v u n g va cac v u n g k h a c , m o t p h a n da xua't k h a u . CO san l i r g n g t h a p chu yeu phuc v u c h a n n u o i . + H o a t d o n g danh b a t t h u y san niidc n g o t , niidc m a n da tac d o n g b) Dong bang song CiCu Long la viing rat mgnh ve san xuat thUc phdju: (jgn n g a n h che b i e n h a i san, n g a n h l a m m d m . D o n g b a n g song Ctjfu N g a n h san x u a t t h i i c pham cua v u n g v d i cac h o a t d o n g c h i n h la Long CO n h i e u ca sd che b i e n h a i san cf C a n T h a , V i n h L o n g , K i e n c h a n n u o i ; n u o i t r o n g v ^ d a n h bdt - che b i e n t h u y san; n g ^ n h t r o n g Giang, Ca M a u de xua't k h a u . N g a n h che' b i e n m d m vcJi n h i e u l o a i rau x a n h v a cay a n t r a i . ngon n o i t i e n g l a nirdc m ^ m P h u Quo'c. * Nganh chdn nuoi gia sue, gia cam: Nganh trong cay rau xanh vd cay an trai: + V d i d a n b6 khoang 30 v a n con, d a n t r a u 25 v a n con. + Cay r a u x a n h dirge t r o n g l u a n canh v d i cay l u a , p h a n I6n l a r a u + D a n I g n dat h a n 2,7 t r i e u con. xanh n h i e t ddri, ca b a n cung ca'p d i i cho n h u cau t r o n g v u n g , mot H o a t d o n g c h a n n u o i bo, t r a u , \gn da cung cap chu d o n g cho n h u phan lofn k h a c phuc vu cho T p H o C h i M i n h . cau t r o n g v u n g , cho cac v u n g k h a c v a x u a t k h a u . + N g a n h t r o n g cay a n t r a i cua dong bang s6ng Cufu L o n g ra't phat + H o a t d o n g c h a n n u o i v i t r a t m a n h , so' l i r g n g d a n v i t n h i e u n h a t t r i e n vdfi cay a n trai n h i e t ddi n h i r n h a n , x o a i , sau r i e n g , m a n g cut, so v(Ji ca nvldc. V i t dtfOc chan n u o i thee sat sau cac v u t h u h o a c h lua; chom chom... vdfi d i e n t l c h I6n tap t r u n g doc d a i p h u sa ngot cua T i e n l a n g a n h cung ca'p m o t lirgng t h i t , trufng r a t I d n . Giang v a H a u G i a n g . N g a n h n a y c6 tac d u n g ca nirdc v a da cung ca'p nguyen l i e u che b i e n xua't k h a u . * Nganh chdn nuoi thuy san: V d i cac hoat d o n g t r e n , d d n g b k n g song Ctfu L o n g da t r d t h a n h + T r o n g v u n g hoat d o n g c h a n nuoi t h u y san mrdc n g o t da di/gc xac vung san xua't lirang thirc, thgc p h a m quan t r o n g nha't nirdc t a . l a p , CO nhieu mo h i n h c h a n n u o i Idn da c6 h i e u qua thuye't phuc. 2. T r i e n vong phat t r i e n li^ofng tht^c, thu^c p h a m ciia dong R i e n g d o n g b a n g song Cufu L o n g c6 h o a t d o n g d a n h b a t t h u y san nirdc n g o t tii n h i e n h a n g n a m vdi san k f g n g cao nha't ni/dc, g i a i quyet bang song Cijfu L o n g : t o t n h u cau t h i i c p h a m cho v u n g iTdfc t i n h Itfgng ca niTdc ngot da t h a m D o n g b ^ n g song Cufu L o n g v d i nhufng t i e m n a n g ne'u k h a i thac g i a khoang 3 0 - 4 0 % lifgng ca su' d u n g cua v u n g nay. ^^y dia se l a m t a n g l e n hcfn n h i e u ve k h a n a n g san xua't Iifang thiTc, + N g a n h c h a n n u 6 i t h i i y san niidc Ig l a p h a t t r i e n nha't so v d i ca thgc p h a m . ni/drc, h i e n n a y da c6 khoang 15 v a n h a niTdrc Ig nuoi t o m xua't k h a u , + T r o n g so d i e n t i c h si'f d u n g de gieo t r o n g liia thi he sd suf d u n g t a p t r u n g nhieu nha't d Bac L i e u , Ca M a u , K i e n G i a n g . con t h a p c h i d e n 1,35. ^ Nganh danh bdt vd che bien hai san: - D i e n t i c h c a n h tac la r u o n g m o t v u chie'm p h a n I d n den hcfn 1,5 L a n g a n h c6 t i e m n a n g va hoat d o n g m a n h . trieu h a . - D i e n t i c h r u o n g canh tac h a i vu t r o n g n a m c h i chie'm 64,2 v a n h a . -162- -163-
gong Cijfu L o n g ; de p h a n a n h nhCJng sy ttfong d o n g v a k h a c n h a u ve - D i e n tich ruong canh t ^ c ba v u chi la 2,3 v a n ha. (Ji§u k i e n phat t r i e n , sq hoat d o n g san xua't c6 t h e h i n h t h a n h b a n g N e u g i a i quyet tot viec cai tao d a t , c6 t h u y I g i chii dong d l ' t h a m s a n h sau. canh, tang so mija v u l e n 2 hoac 3 cho ta't ca c^c dien tich cay l u ^ t h i san liigrng lua ciia d o n g b a n g c6 k h a n a n g t S n g gap d o i . 1. GIAI Q U Y E T V A N DE + D i e n t i c h dat hoang hoa con nhieu den 93 van ha, neu difcfc khai I DUdfi day la n o i d u n g b a n g so s a n h ve dieu k i e n p h a t t r i e n va h o a t thac se l a m t a n g them dien t i c h san xuat lufcfng thiTc. Nhor cac conj^, tog cua h a i v i j n g : trinh k h a i hoang cho nen dien t i c h san xuat n o n g nghiep n a m 1997 da t a n g hcfn n a m 1990 la 6 1 v a n ha; day la mot so lieu dien h i n h . Cac noi dung Dong bang song Hong Dong bang + D i e n t i c h c^c m a t nufdrc n g o t , niicJc l a con ra't I d n neu dircfc dau t u k h a i t h a c se l a m t a n g l e n gap doi ve d i e n t i c h va san l i f o n g t h u y san song Ciifu Long cac l o a i . 1. Dieu kien + TrtJ lifcfng h a i san ciia vijng r a t lo'n d§n 150 v a n t a n , neu t a n g phat trien CLicfng k h a n a n g d a n h bat thi san li/cfng se t a n g l e n , dat ti^ 5 0 - 6 0 van a) Tu nhien: + Dien tich gan 1,5 trieu h a + D i e n t i c h 4,0 t r i e u ha. tan moi nam. + D a t phu sa v&i cac + Dat phii sa vcd cac dac diem: + N g a n h t r o n g cay a n t r a i neu difoc to chufc san x u a t t h e o hirdng dac d i e m ; - D a i da't p h i j sa ngot t h a m c a n h v d i t r i n h do s i n h hoc cao se tao n d n m o t v a n h d a i cay an - D a t phij sa ngoai de chay doc Tien Giang t r a i n h i e t d d i Idfn c6 gia t r i che b i e n va xuat kha'u cao. mau m8 va hang nam v a H a u G i a n g c6 dien V 6 i nhijCng t i e m n a n g noi t r e n ket hcrj) vcfi t h i triJcfng tieu t h u on dinh diiqc boi dap. tich kha I d n , do m a u t h i n g a n h san xuat l i i a n g thiic, thtfc p h a m ciia v i j n g se tao nen kha - D a t p h i j sa t r o n g de md rat cao. . n a n g p h a t t r i e n v d i hieu qua, san Iqgng h a n nhieu so v d i h i e n nay. i t dtrqc boi dap. III. K E T T H U C VAN D E - Dien tich dat phij sa c6 a - Dien tich dat con V i j n g d o n g b a n g song CLVU L o n g d a n g d a n dau ca niidfc ve san khu vLfc chuy&i tiep giua n h i i m phen chiem dien x u a t l i i a n g thqc, thiJc p h a m ; neu v u n g n a y difcfc cai tao v a to chifc dong hang va trung du, c6 t i c h Icfn b phia Bac va k h a i t h a c h o p l y se tao n e n m o t v i j n g l i i a n g thqc, thqc p h a m c6 hieu dien tich khonglcfti. Tay Nam dong b&ng qua h a n h ^ n h i e n nay. (Dong Thap Mufcri, H a Tien, Can Tha, Long Xuyen). • Van de 35: - Dien tich dat ajih - Dien tich dat n h i l m man Hay trinh bay the hien svl so sanh ve dieu kien phat trien va hoat dong hifdng midc bien khong cbn Icfti cf cifc N a m Ca Mau, san xuat nganh luofng thiTc - thufc pham ciia hai vung trong diem liTdng nhieu, b v i m g ven bien. Go Cong, Ben tre. thifc - thyc pham dong uhng song Hong va dong bang song CuU Long. - Dien tich dat cbn hoang - Dien tich dat chua si:r hoa chi chiem khoang 5% dting cbn Icm chiem hon I. DAT V A N D E dien tich dongbkng. 10% dien tich dong hang. N g a n h san xua't I j a n g thqc, thuc p h a m ciia nifdfc t a h i e n n a y dang + Dien tich mat wtc nuoi + Dien tich mat nq6c nuoi n o i l e n h a i v i i n g t r o n g d i e m la d o n g b a n g song H o n g v a d o n g bang -165- -164-
trong thiiy san nu&c ngpt trong thCry san nu6c ngpt ve thuc pham, nhat la (song, ao, ho) kha Icfn. rat 16n, chua khai thac may, thiiy san nUcfc ngot. + Dien tich nuoi trong + Dien tich mat niTac thuy san niicfc Icf, nu'cfc nuoi trong thuy san nuoc Dieu kien tU nhien c6 ^ Dieu kien tu nhien c6 man nho. la, nucrc man rat l6n ' cdc han che: cdc han che: chLfa khai thac het. + Dien tich dat trong + Nhieu dien tich c6n + Dieu kien khl hau nhiet + Dieu kien khi hau can nho, binh quan dien tich nhiem phen, nhiim man d6i, phan hoa theo vT do xich dao vci dac diem: canh t^c tren dau ngu'cfi chiia diiqc cai tao, hieu vcfi dac diem: thap chi khoang 0,05ha. qua san xuat con thap. - Co mCia dong lanh - Co hai mua ro ret: kho + Khi hau nhieu nhieu + Khi hau c6 mua kho - Anh hiiong cifc doan vk mua. loan vdi nhieu thien tai: keo dai gay thieu niidc, gio mua Dong B^c. - L^ dieu kien khi hau ret dam, ap thap va bao miia mifa lu ctfc doan va nhiet ddi, lu lut.. k6o dai. - Co tinh chat nhiet ddi thuan Igi de phat trien + Song ngoi c6 hien + Song ngbi c6 che dp lu va can nhiet ddi, tao toan dien v^ tham canh ti/cfng lu lut cqc doan, CLfc doan, keo dai gay kho dieu kien phat trien Siin nganh san xuat nong phai dap de phong khan, thiet hai cho san xuat xuat nong nghiep can nghiep nhiet ddi. < chong, han che boi dap luiang thuc, thut pham. nhiet dcfi va on ddi. phu sa. + He s5ng ngbi phong phu- + He song ngbi phong phu: + Bien Dong c6 nhieu + Bien Dong c6 nhieu - La nguon cung cap - Cung cap ngu6n phu nhi§u dpng han che nhilu loan, trieu ctfcfng... phu sa, nguon nifdc. sa, nguon ntrdc. ' danh bat, nuoi trong anh htfcfng x£lu nganh - La phuong tien giao - Thuan Icfi lotn trong thuy s^n. nuoi trong thiiy san. thong van tai. giao thong. b) Kinh te - + Tiep can vdi Bien + Tiep ekn vdi Bien xd hoi Dong v6i diftaig bcf bien Dong vk Vinh Thai Lan bl) Diiu kien + Von dau tii 6n dinh, c6 + Von dau tii chtfa chu d^ gan 400km: vdi duofng bcf bien dai kinh te: tang len din. dbng do dbi song kinh t§' - Giau hai san. hcfn 600km: \ con thap, la vting c6 nhieu - Thuan loi giao thong - Rat giau nguon hai san. nhu cau phai dau tii. - Dieu kien phat trien - Thuan lofi giao thong. nuoi trong thiliy san niidc - Lk dieu kien tot de + Dieu kien ccf sd vat + Dieu kien co scf vat chat lor, ntrdc man kha tot. nuoi trong thijy san ntfcfc chat ha tang, vat tif, thiet vat tu, thiet bi, thiiy Icri lof, nifdc man. bi, thuy Ipi Idia manh. con han che. + Nguon tki nguyen thiic + Nguon tai nguyen + Hoat dpng chg' bien da + Hoat dpng che bien da va dpng vat khong Icfn. thiic v^ dong vat rat hinh thanh dang di vao hinh thanh va phat trien. phong phu CO gid tri cagJ chieu sau. -166- • -167-
+ T h i trUdng tieu t h u t a i + Thi trii^ig tieu t h u thu' h a i t r o n g Scin xuat nhat trong nganh san ch6 manh, thi trLfcmg trong nuTcfc manh, thi lucfng thtfc nLfo'c ta. xuat luomg thUc nUdc ta. ngoai niTdc Idn. triTcmg ngoai ntfcfc dang + Cay lu'ong thifc giCf v i + Cay lacfng thi/c giuT v i + Mo hinh san xuat m o rong. tri hang dau trong t r i h a n g dau t r o n g n g a n h chuyen canh, V.A.C + Mo h i n h san xuat thaxn nganh trong trot. trong trot. dang hinh thanh va canh va hien dai con yeu, - Dien t i c h cay liiong - Dien t i c h cay liiong phat trien. trii mot so nganh nhu thifc khoang 1,2 trieu thifc chiem dai bo p h a n t r o n g cay an t r a i va nuoi ha, chiem 14'7f dien t i c h cac vung dat p h u sa. t r o n g thijy san. cay liTOng tliiic ca mrcfc. + Luc lifgng lao dong - San luang li/ong thi/c - San liigrng liiong thtfc b2) Bleu kien + L u t liCcfng lao dong dong con t h i e u . dat 6,1 t r i e u t a n , chiem dat hon 17 trieu t^, oca, hoi: dao, giau k i i i h ughiern. 18% san lugng liioag chiem 50% san lifcfng + T r i n h do san xuat ciia + T r i n h do san xuat ciia thiic ca nude (1999). Itfong thiic ca nu'cfc lao dong dang dtfoc nang dai bp phan lao dong (1999). len nhanh, tinh chat chifa cao, con n a n g h i n h t h a m canh cao. thtfc quang canh. - N g a n h ti-6ng lua quan - N g a n h t r o n g lua quan trong nhat trong san trong nhat trong san + Co vLing nhay ben v 6 i + Dang chuyen minh kfcfng iLfong thiic : liicfng Itfong thiic: yeu cau t h a y doi ccf cau theo CO che san xuat h a n g hoa. • Dien tich cay lua • Cay lua chiem 99% mua vu va cay t r o n g - chiem 88%^ dien tich dien t i c h cay li/cfng thufc v a t nuoi. cay lifong thtic ciia dong cua dong bang, chiem + Dieu k i e n k i n h te - xa + D i e u k i e n k i n h te - bang va chiem khoang 5 2 % dien t i c h t r o n g lua h o i con m o t so h a n che: x a h o i d a n g con m o t so 14% dien t i c h cay liia ca ntrdc. h a n che. ca nUcfc. - Von dau tuf chtTa t h a t - Von dau tii c6n t h i e u . • Cay Ilia c6 d moi ncfi, • Cay lua difpc trong nhieu day dii. nhi§u n h a t la cac tinh ncd nhuhg tap t r u n g nhat - D a n so qua dong h a n - Thieu lao dong de t h a m Thai Binh, Nam Dinh, 6 cac t i n h A n Giang, Can che t a i dau tU m a r p n g canh t a n g nang suat. H a i Diiong, HiAig Yen, Tha, Long An, Kien Giang, san xuat. - T r i n h do lao d o n g HaTay, Ninh Binh. DongThap. con thaip. • San Itfpng lua nam • San liigng liia nam 2. Tinh hinh 1999 dat 5,5 t r i e u t a n 1999 dat 16,3 t r i e u t a n son xuat chiem khoang 18,5%^ chiem 5 2 % san liicfng liia li/ofng thtCc, san lua toan quoc. toan quoc. thUc phdm: • Nang suat liia cao, • Nang suat lua dang a) San xuat + La vung trong diem La vung trong diern nam 1999 dat 61,6 tang l e n va vifot binh -169- -168-
ta/ha, nhieu canh dong qu&n ca nU6c \h 40,3 lon ca nLrOc. dat nang suat 8-10 ta/ha/nam so vcfi 38,8 + Nganh chan nuoi + Nganh ch^n nuoi tan/ha. ta/lia/nam ciia ca niidc. ga, v i t phat t r i e n kha ga, v i t kha ph6t t r i e n , - Ngoki cay lua con c6 - Ngoai cay liia c6 mot It manh, d cac vung t a i day c6 dan v i t m6t s6' cay hoa mau, dien tich cay hoa mau, ngoai t h a n h la cac chiem so' lugng nhieu nhitog khong Icfn. t r a n g t r a i nuoi ga v d i nhat ntfdc ta. nhieu nhat la ngo va khoai lang... so" lucrng Idn; t r e n - San lUOng luong thuc ddng bang. Nganh - San krong liiong thyc trong vLing tao nen binh chan nuoi v i t kha trong vung tao nen binh quan luong thiic tren phat t r i e n . quan liTOng thifc tren ngircfi dat ngUfcfi hang nSm la 414kg/ngUcfi/nam, con 1012,3kg / ngLfcfi (nam b2) Nganh + Ngaiih chan nuoi thuy + Nganh chan nuoi thap so vcfi toan quoc la 1999) gap 2,3 binh quan chan nuoi san nUdc ngot kha phat thuy san nudc ngot 448kg/ngiicfi (nam 1999). ca nxidc, hem h l n cac thily san: trien theo hiicmg chuyen phat t r i e n m a n h , c6 vung khac. canh d cac ao ho. gia t r i thifc pham va - San xuat lifong thiJc c6 - Cbn quang canh, he so k i n h te cao. tinh chat tham canh. sif dung dat chua cao. + Nganh nuoi trong + Nganh nuoi trong ntfcfc thuy san nudc man dang lo, niidc man phat trien phat trien. manh nhat d niidc ta. b) Nganh - Trong vung c6 5,8 van ~ Trong vimg c6 35 van san xudt ha mat niiofc nuoi trong ha mat nu&c nuoi thuy, thUc phdm: thuy san,,chiem 10,9% trong do c6 10 van ha bl) Nganh + Ngknh chan nuoi gia + Nganh chan nuoi gia dien tich nuoi trong nu&c Ig nuoi tom xuat chan nuoi gia sue 1dm. sue 16n. thijy san ca nucfc. khau. sue, gia cam: - So liicmg dan trau bo - So \mng bo trong vung dat khoang khoang 18 van con, trau 45 van con. difoc chan nuoi it hem. + Nganh danh b^t va b3) Nganh + Nganh danh b^t va - Ngknh chan nuoi bo ddnhbdt che bien hai san phat che bien hai san rat sufa dang phat trien hai san: trien kha manh: manh: manh cf vung ven cac - San liJcmg hai san - San iLfgng hai san thanh pho. hang nam dat ttr hang nam dat ' t\i + Nganh chan nu5i gia + Nganh chan nuoi Ion 120.000 den 150.000 250.000 den 300.000 sue nho v6i dan 1cm 1cm, phat trien manh, nam tan, v6i ca bien va nhieu tan, v6i ca bien va nhieu nam 1999 dat 4,2 trieu 1999 dat 2,8 trieu con. dac san khac. dac san khac. con chiem 22,5% dan -170- -171-
- 6' day nganh dan! bat thuy san nu&c ngpt c6 hieu . VUNG D U Y E N HAI MIEN TRUNG qua cao, cung cap ynot nguon thtfc pham Icfn. j ^ • '^dn de 56: Phan tich cac gia t r i va neu len cac bien phap khac phuc doi vcJi nhiJng nguon liic phat trien k i n h te vijng duyen hai mien Trung. b4) Cac nganh + Co ngaiih trong c:ay + Co nganh trong rau sdn xudt thuc rau xanh phat tri en xanh nhiet dcri vdi nhieu phdm khdc: nhat la rau xanli vu loai rau, qua. I. OAT VAN D E dong cao cap c6 gia t r i xuat khau cao. VCing duyen hai mien Trung c6 nhufng dieu kien tif nhien, k i n h te + La vung c6 nhieu va xa hoi v(5i nhieu thuan loi nhiing cung ra't kho khSn ma trong Sii + Nganh trong cay an loai cay an t r a i dac di len phat t r i e n k i n h te can c6 nhufng bien phap khac phuc. trai nhiet dcfi rat phat san chat lu'Ong cao trien v6i nhieu loai dac II. GIAI Q U Y E T V A N D E nhtr cam, vai thieu. san nha : mang cut, sau 1) Gia tri cua cac nguon hie phat trien kinh te: rieng, nhan, chom chom.. hieu qua kinh te cao. a) Ve nguon liic tU nhien: III. K E T T H U C VAN D E W' - Vijng duyen hai mien Trung keo dai gan 10° v l tuyen, vdi chieu dai hcfn 1.000km, c6 dien tich ban 1,5 trieu ha, bao gom cac t i n h Dong bang song Hong va dong bang song Cufu Long la hai vung Thanh Hoa, Nghe A n , Ha T i n h , Quang Binh, Quang T r i , Thi^a Thien trong diem Idn cua nganh san xuat krong thifc va thtfc pham niidc Hue, Da NSng, Quang Nam, Quang Ngai, Binh D i n h , Phu Yen, ta, trong do dong bang song Ctifu Long c6 v i t r i hang dau. Giai phap ve liTcfng thyc, thirc pham ciia dong bang song Hong la day manh Khanh Hoa, N i n h Thuan va Binh Thuan. tham canh, d dong bang song Cijfu Long la tang he so sijf dung dat vdi Mot vung ta nhien vdi nhieu tai nguyen: sii thay doi ca cau mija vu, co cau cay trSng va vat nuoi. * Nguon ddt trong: Trong vung c6 hai he ddt trong chinh: f - He dat feralit: Phan bo b cac cao nguyen va nui cua vung Bac Trung Bo va mot i t a Trung Trung bp, dUpc phan hoa ehii yeu thanh dat ba-dan va mot i t da voi (6 Quang Binh, Thtfa Thien-Hu&'), la loai dat thich hcfp vcfi mot so cay cong nghiep, cay hoa mau. - He dat phij sa: Phat trien tren dai dong bkng phij sa Thanh-Nghe- Tinh, B i n h - T r i - T h i e n ; N a m - N g a i - D i n h , Phu Yen - Khanh Hoa, vNinh T h u a n - B i n h Thuan, tong dien tich cac dong bang nay khoang * 1,456 trieu ha, do phij sa cac song duyen hai mien Trung boi dap. -172- \
* Ddt phu sa dong bhng duyen hai mien Trung gom 3 nhom c) inh: Vong rCrng c6 nhieu loai g6 quy (tau, l i m , sen, lat hoa..), n h i i u - Ddt phii sa c6: chiem tiT 10-15% dien tich cac dong bkng la^phan thu va chim quy. chuyen tiep giOfa dong b^ng v d i cao nguyen va nui, da bi bac m a u , + RCfng C O truf Itfang go giau nam sau or cac vung ti§'p giap ciia bien thich bcfp vdi mot so cay hoa mau. \ gidi Viet-Lao. - Ddt phu sa mai: chiem dai bo phan dien tich cac dong bang Tai nguyen v\ing vung duyen hai Trung Bp c6 gia t r i cao trong hang nam diicfc boi dap phu sa c6 do phi kha cao, thich hgp vdi cay cung ca'p nguon go, cac dac san va phong chong lu lut. lirang thiic, cay thiic pham va cay cong nghiep hang nam. ^ Tdi nguyen song ngdi: - Ddt phu sa pha cdt: xuat hien theo bd bien vdi cac doi cat d a i va + Duyen hai Trung bp vdi mot he thong song ngoi day dac, di doc Idn do nan cat bien bay tao thanh, gia t r i trong trot thap. theo diidng so' 1 ciJ binh quan 25km la gap mot song Idn, trong do c6 - Trong cAc dong bang phu sa duyen hai mien Trung, rong lorn va nhufng song quan trong la: song Ca, Ma, Chu, Lam, Hu'Png, Thu Bon, mau mof nhat thupc ve dong b^ng Thanh Hoa (2900km^), Quang Nam, Tra Khuc, Da Rang... Phu Yen..., nho nhat va bac mau la dong b k i g N i n h Thuan (220km^). + Song ngoi c6 vai tro quan trpng trong cung cap nguon nufdc san * Dieu kien khi hau: xua't va sinh boat, la tiem nang thijy dien ra't Idn, la nguon cung ca'p Tinh chat nen tang cua khi hau duyen hai mien Trung la nhiet phCi sa, va la dieu kien giao thong diicfng song. dai va gio miia: + Song ngoi cua vimg duyen hai mien Trung phan Idn la ngan, c6 - K h i hau c6 t i n h nhiet d d i cao, nhiet dp trung binh nam tCr 22°C dp doc Idn, lu lut kha ctfc doan, dong chay khong on dinh la nhOfng den 26°C, so' ngay nang dao dong tii 230-250 ngay trong nam, liipng han che. mUa phong phu tii 1600-1850mm trong nam, day la cac dieu kien * Tdi nguyen bien: cin t h i e t de phat t r i e n mot nen san xua't nhiet ddri cao. + Duyen hai mien Trung gan lien vdi Bien Dong theo chieu dai bcJ - K h i hau phan hoa theo miia va theo v i dp: mot nam c6 2 mua bien gan 1.800km da diia l a i cho vimg rat nhieu nguon Ipi... kho va miia keo dai - mua mira kem theo bao l u , diT n\J6c; mua kho + Bien mien Trung rat giau hai san, lam ca, nhieu tom... trong do thieu niTdc, kho han nha't l a vung ciTc nam duyen hai mien Trung. vco nhieu loai chat lifpng cao, hai san tap trung d cac ngtr trifdng Idn Gang ve phia Bac k h i hau c6 mua dong lanh, chiu anh hiidng tri/c nhu bien Thanh Hoa, Quang Ngai, Phu Yen, Khanh Hoa va N i n h tiep gio mua Dong Bac, ve phia Nam c6 t i n h cha't k h i hau nhiet ddi Thuan - B i n h Thuan. can xich dao; k h i hau nhieu n h i i u dong do lu lut, gio bao. + Gan vdi Bien Dong; boat dong giao thong van tai ducfng bien rat - Vung Bac Trung Bp vao mua hfe (cac thang 5, 6, 7, 8) chiu anh thuan Ipi, doc theo duyen hai mien Trung c6 nhieu hai cang tot nhii Gtfa htfcfng nang ne hien tiipng gio phpn Tay Nam, lam tang len sir kho Lo, Gtfa Timg, Thuan An, Da NSng, Dung Qua't, Qui Nlicfn, Gam Ranh. han anh hifdng den san xuat va ddi song. + Bien Dong con dua lai cac loi ich ve k i n h te du lich, viing bien ->l^ Nguon tdi nguyen lam san: mien Trung c6 nhieu phong canh va bai t a m x i n h dep nhtf : Sam Tdi nguyen Idm san cua vung kha phong phu: Son, Thuan A n , M y Khe, Sa Huynh, Nha Trang... + D i f n tich va truf lifpng lam san cua vung duyen hai mien Trung * T d i nguyen khodng san: chi dufng sau Tay Nguyen, dp che phu cua rCftig den 34%. Vdi cac khoang san c6 gia t r i nhii: -174- -175-
+ Quang sat chie'm 60% trCr lucfng ca nudrc nh\J mo sMt Thacfi Khe 2) N h C n g b i ^ n p h a p k h S c p h u c kho k h a n c u a cac nguon li^c (Ha Tinh). ' p h a t t r i e n k i n h te vung d u y e n h a i m i e n T r u n g : + Quang Crom d Co Dinh (Thanh Hoa), thiec cf Quy Hgrp (Nghe An). ^ Doi uai tif nhien: + Vdi mot truf liTcfng Idn da v6i (ThCfa Thien—Hue), cat b ven bieii + Xay diing cac cong t r i n h thuy Iqi de chu dong tudi tieu, nhat la la nguyen lieu vat lieu xay dtfng, nguyen lieu cong nghiep thuy t i n h . cung cap du nguon nUdc vao mua kho. b) Ve nguon litc kinh te: + Trong rCfng ven bien de chong nan cat bay va phong gio bao. + Nguon von dau tif de phat trien kinh te dang dan diJcfc nang l e n + Trong rCtog dau nguon va c6 bien phap bao ve rCrng. b^ng sii dau tu' cua nha nu'o'c va doi tac nUcfc ngoai. + Cai tao dait trong, tan dung cac dien tich trong M to chufc cac + Ccf sof san xuat dang dan theo hu'dng quy mo Idn vcJi mot so loai h i n h san xuat thich hop. vung chuyen canh cay lu'cfng ihxic, cay cong nghiep; cac hoat dgng ^ Boi uai dieu kien kinh te -xa hoi: cong nghiep dang diigc xac lap vdi mot he thong cac trung tarn nhu I + Tang cofifng ket caiu co sa ha tang, phat t r i e n giao thong van tai. V i n h , Hue, Da NSng, Dung Quat... I + Day manh phat t r i e n nang \\iang. + He giao thong van t a i quan trong nliat thuoc ve tuyen difcfng oto I + Xay diJng cor cau nganh kinh te thich hgp, phat trien cac ngknh so' 1 va dLforng sat thong nhat BSc - Nam cung vdi cac tuyen diidng mg nghiep phu hop thiic te nhan cong va nguyen lieu dia phuang vdi ngang tao nen mo'i nen lien he giufa cac vimg kha thuan loi. ,c nganh mui nhon dang c6 nhu cau cao a cac t h i trifcfng niidc ngoai. Tuy nhien trong di§u kien k i n h te vung duyen hai mien Trung con ^ + Tang ctfc/ng kha nang khai thac va che bien khoang san; gan CO mot so' kho khan: |n san xuat nong nghiep vdi che bien nong san xuat khau. - Mot vCing hi chien t r a n h va thien tai tan pha nang ne nen ccf sd |;+ Tang CLfcrng dau tiT von, dau tu' doi ngu cong nhan lanh nghe, ha tang con non yeu, chtfa dong bp, quy mo nho. u tif can bo khoa hoc ky thuat c6 t r i n h do cao. - Sufc dau t i i chira manh, t h i trifcJng chu'a phat trien. + Cai thien va nang cao chat lugng cuoc song cua xa hoi. c) Ve nguon lUc xd hoi: I. K E T THUG V A N DE + Vung duyen hai mien Trung c6 liic luoiTig lao dong dong dao, can cu, giau kinh nghiem trong san xuat. Vung duyen hai mien Trung phong phu ve cac nguon life tq nhien, < + Dirge SLf quan tarn ciia Nha niidc \6\c dtf an phat t r i e n k i n h te k i n h te, xa hoi trong yeu cau phat trien k i n h te va cung l a vung c6 - x a hoi Idfn. nhieu kho khan can phai khac phuc de phat buy nhu-ng the manh rong sq di len phat t r i e n k i n h te vung. * Han che ciia nguon luc xa hoi Id: - Mot vung dong dan, dien tich canh tac nho, t i n h trang lao dong thieu viec lam kha l(5n. Chu-ng m i n h rSng vung duyen hai mien Trung c6 the hinh - Dcfi so'ng nhan dan con thap. thanh tot CO ca'u k i n h te nong-lam-ngu cong nghiep tren ca scf - Nguon can bo khoa hoc ky thuat con thieu, nhat la doi vdfi mot phat t r i e n cac nguon kfc va sq tang ciTcfng ket ca'u ha tang va so nganh mui nhon. nguon nang lu'qng. -176- -177-
I. D A T V A N D Ifiu nSm n h u dCfa..., duyen hai mien Trung c6 dien tich cay coi nhieu Vung duyen hai mien Trung vdfi nhieu nguon lire t i i nhien, k i n h t§' nhat so vdi ca n L f c r c . Tren cac vCing dat nay con c6 kha nSng gieo va xa hoi cho phep phat trien mot ccf cau k i n h te tdng hcfp, van de 1^ trong lac, thu5c la... phai giai quyet tot ve co scf ha tang va nguon nang lifgng. \ * Ve chan nudi: II. G I A I Q U Y E T V A N D E - Vung doi nui c6 the manh ve chan nuoi trau bo. Trong vijng vdi so liicfng dan bo dong nhat nUdc ta - 1,8 trieu con trong tdng so' 4 1) P h a t t r i e n ccf c a u n g a n h k i n h te c6 t i n h c h a t tong htfp triSu con cua ca nudfc. ta n o n g n g h i ^ p , l a m n g h i ^ p , ngu: n g h i ^ p g a n l i e n vdri - Dan Igfn cua vung cung du'cfc on dinh vdi tong so dat khoang 6 cong nghi^p trong mpt' tong the k i n h te c i i a v u n g •ri§u con, da cung cap du cho nhu cau trong vung va phuc vu nhu cau d u y e n h a i m i e n T r u n g l a c6 d i e u k i ^ n t h i c h hofp v a l a f Tp Ho Chi M i n h . yeu c a u c a n thiet. - Duyen hai mien Trung kha manh ve nganh chan nuoi de, a) Ve phat trien nong nghiep: hi/cfu... nhieu nha't d cac t i n h Bac Trung bo va cifc Nam Trung bo. Difa vao nhufng nguon life ve dat trong, k h i hau cua vung vai - Heat dong thuy san nude lof dang phat trien manh chi difng sau nhiifng dieu kien cu the sau day c6 the phat trien ducfc mot ccf cau dong bkng song Cijdj Long vdi dien tich klioang hcfn S.OOOha tap trung nong nghiep kha toan dien: nhat Of Thanh Hoa, Quang Ngai, Binh Dinh, N i n h Thuan, Binh Thuan... * Ve ddt trong: b) Ve Idm nghiep: - Tren cac dien tich da't phu sa c6 the phat trig'n manh cAc loai ^ Tdi nguyen lam san cua viing Idn tao nen nhieu gid tri trong c^y trong: khai thdc va che bien: • La nhOfng dien tich dat trong thich hofp vcfi ng^nh trong lua; + Do che phu ciia r t o g den 34%, cung cap nhieu loai go quy (lim, hien nay cf vung nay da h i n h thanh cac viing chuyen canh san xuat tau, s§n, lat hoa...) nhieu dac san (tre, may, que, t r a m htfang...), nhieu lua Icfn nhuf vCing liia Thanh Hoa, Nghe An, Quang Nam, Quang Ngai, chim, thu c6 gia t r i cao. Phu Yen, B i n h Dinh..., ve co ban san lifgng lua gao da cung cap dii + Nguon lam san phong phu da tac dong tot den boat dong khai cho nhu cau cho vung. thac ve che bien g6. Trong vijng da h i n h thanh nhieu diem k h a i thac • Tren cac dien tich dat phu sa c6, dat ba-dan vang, d6 \k xam rifng Idn: thiTcfng liiu song Ma, vijng song Hieu, thugfng l u u song con trong difcrc cAc loai cay hoa mau; duyen hai mien Trung la vung Gianh, mien Tay Quang Ngai, Khanh Hoa, B i n h Thuan. Hoat dong CO cay ngo va sdn difgc gieo trong vcJi dien tich l(Jn. che bien g6 vdfi cac cof sdf Idn df V i n h , Da NSng, Nha Trang... • Dat phij sa cua vung rat thich hofp v6i cAc loai cfiy cong * Hoat dong lam nghiep trong viing dang phdt trien manh: nghiep hang nam, day la vung c6 dien tich cay mia Idfn, nhieu nhat cf + Da thifc hien cac dif an phat t r i e n ri^ng cua Nha ni/dc, ve viec Nghe A n , Quang Ngai, Phu Y§n, Thanh Hoa. khoan ri^ng den ngUcfi nong dan (dii a n 327) de trong l a i rCftig dau - Tren dat feralit phan ho^ thanh Mi ba-dan vkng, do hay xai^i nguon, c a c vijng da't tro'ng doi troc. thich hgfp vcfi cay cong nghiep lau nam va hang nam nhir cA phe, dieu... + Phat trien ri^ng ph6ng ho v a chd'ng nan cat bay ven bidn. - Doc theo duyen hai vofi cac viing phij sa pha c a t - man thich hgp vdfi cac loai cay cong nghiep hang nam nhtf c6i, cay cong nghiep -178- -179-
c) Ve ngu: nghiep: % La mot vung chiu nhieu thiet hai do chien tranh va thien tai v i • I vay duyen hai Trung bo con yeu kem ve ket cau ha tang, sau day la Duyen hai mien Trung gin vdi Bien Dong theo dircmg bcf bien dai nhCng yeu cau cu the: gan 1800 k m tao nen dieu kien phat trien ngii nghiep rat thuan Igi; - Tang ci/dng nang cap va hien dai hoa cong t r i n h va phiicfng tien + Mot vung bien veJi nhufng ngtf tru'cfng leJn, san liiong hai san cao cac nganh giao thong, trong do dac biet la diJcfng oto va difcfng bien. vdi nhieu loai ngon, g i ^ t r i xuat khau cao. La vung c6 kha nang md rong dudng oto so 1 vdi cac tuyen diicfng + Hoat dpng danh b^t hai san cua duyen hai mien Trung chi xep ngang. Hien nay cong t r i n h giao thong difcfng oto Wn dang diigc t h i sau vung bien dong bang song CuTu Long, san li/gng danh bat hang cong n h u ducfng Ho Chi M i n h chay doc TrUcrng Son, ham dufdng bo nam (1999) dat khoang 35 van tan. deo H a i Van dai 6000m; nhieu hai cang tot c6 kha nang tiep nhan + Nganh danh bat hai san tac dong tot nganh che' bien mam, san nhieu loai tau thuyen nhU CuTa Lo, Da NSng, Dung Qua't, Quy Nhon, liigng va chiing loai mam rat Ian phuc vu tot nhu cau ca nxidc va xuat Cam Ranh. khau; niTdc mam ngon noi tieng thugc ve cac tinh Phan Thiet, Phu Yen, - Tang ciicfng co sd vat chat, ky thuat cho cac nganh cong nghiep Thanh Hoa... vung n h u nganh co k h i , vat lieu xay dUng, che bien dau k h i , che bien d) Ve hoat dong cong nghiep: hang tieu dung. + Co cau cong nghiep ciia vung dang h i n h thanh v6'\c nganh h) Gdn lien vdi xay dijtng ket cau can phdi tang ciiifng nhom A n\\\i khai khoang, v a t lieu xay diing, hoa dau..., cac nganh nguon nang litcing de cung cap dii nguon dien cho hoat nhom B nhu che bien lam san, che bien thiic pham , det may, che dong san xuat va dcfi song xd hoi. bien hang tieu diing... / -1- Hien trang ve nang lugng (dien) cua vung la i t va nho be, chua + Trong vung da xay difng mot so" diem va trung tam cong nghiep du cong suat trong giai doan hien nay nha't la vdi yeu cau phat trien CO quy mo viTa va Idn nhiT V i n h , Thanh Hoa, Hue, Da NSng, Dung k i n h te. Quat, Quy Nhon, Nha Trang..., trong do khu cong nghiep lien hgp + Van de tang cUc/ng nguon nang lugng vung nay can phai co sU Lien Chieu - Da NSng - Dung Quat c6 y nghia che xufit . ket hgp giUa mang lUcfi dien tCr Hoa Binh (qua ducfng day sieu cao ap ) N h u vay vung duyen hai m i e n Trung dang va se phat t r i e n di len vdi sU xay dung cac cong t r i n h thiiy dien viia va nho (ma la vung co vdri mot tong the k i n h te gSn bo tCf nong, lam, ngiT vdi hoat dong nhieu tiem nang thiiy dien) nhU thiiy dien V i n h Son (Binh Dinh), cong nghiep. I song H i n h (Phu Yen), Ham Thuan-Da M i (Binh Thuan). 2) De phat trien manh cof cau kinh te nong-lam-ngu'-eong , N h u vay, neu ket cau ha tang va kha nang dien lUc ciia vung dugc nghiep, vung duyen hai mien Trung can xay dtfng ket cau I nang len t h i hieu qua phat t r i e n k i n h te vung se con cao hon nhieu. ha tang va dieu ki^n nang lu'ofng. III. K E T T H U C V A N D E Trong nhufng nam trtrdc mSt stf di len phat trien k i n h te cua vung Vung duyen hai mien Trung se t r d thanh mot vung k i n h te tong duyen hai mien Trung dang doi hoi cap bach ve ket cau ha tang va i hgp Idn manh gop phan xufng dang trong nen k i n h te ca nUdc, sU nguon nang lifgng. I phat t r i e n nay mot phan Idn phu thuoc vao ket cau ha tang va nguon a) Yeu cau ve ket cau ha tang: I nang lucfng. I -180- -181-
^ Nguon khodng sdn kim loai mdu gom: C . V U N G T R U N G DU VA M I E N NUI PHIA B A C + Nhieu thiec or T i n h Tuc (Cao Bang). • q[)an de 5 8 : + Dong-Niken c6 nhieu d San La. Trinh bay nhfyng the manh v& tu' nhien va nhiJng giai phap de phat + Kem d Chg Don (Bac Can). trien kinh te - xa hoi viing trung du va mien nui phia BSc. * Nguon khodng sdn vat lieu ocdy dUng: + Nhieu da voi d Quang N i n h . + Sat x i mang tap trung a nhieu Dong B^c. I. DAT VAN DE ^ Nguon khodng sdn phi kim loai: Vung trung du va mien nui phia Biic vcfi nhu'ng tiem nSng t u + Co nhieu apatit vdi cha't liigng cao d Cam Diidng - Lao Cai. nhien quan trong, neu diWc thu'c hien nhiJng giai phap dong bo t h i vung k i n h te" nay se dong gop xufng dang trong. tdng gia t r i nen k i n h + Nhieu p i r i t d V l n h Phuc, Phu Thg. te quoc dan. + Co n h i l u g r a - p h i t d Lao Cai. II. G I A I Q U Y E T VAN DE b) Tiem ndng thuy dien rat Ian: + La vung c6 truf Itfgng thuy dien Idn nhait nifdc ta. 1. T h e manh ve tu" nhien ciia trung du va mien niii phia B a c : + He song Hong c6 trCf liigng 11 trieu kW chiem 1/3 tru" liigng dien La mot vLing t y nhien v6i nhieu tiem nang Idn. ca nifdc, trong do song Da chiem gan 6 trieu kW. a) Ndi bat Id tiem ndng khodng sdn: + Hoat dong thuy dien dang phat trien vdi cac cong t r i n h da hoan Nguon khoang san ciia vung bao gom nhieu chiing loai trong do c6 t h a n h n h i T thuy dien Thac Ba (llO.OOOkW), thuy dien Hoa B i n h nhieu loai quy, tri? lifcfng Idfn, phan bd nhieu ncfi. (1,9 trieu kw); dang khao sat de t h i cong thuy dien Ta Bu (San La) * Nguon khodng sdn ndng lugng: vdi cong suat d i i ki§n la 3,6 trieu kW. Than da v6i nhieu loai tap trung cliii yeu d vimg trung du va c) T M manh ve dat trong: mien nui phia BSc: |, Dat trong cua vung c6 dien tich Idn, nhieu loai: - TrOf lugng than a n - t r a - x i t rat Idn (100 t i tan) vdi chat lifcfng cao + Phan idn la he dat feralit vdi dat ba-dan, da't da v6i thich hgp vdi (tCr 8000 -8300 calo/kg) tap trung a k h u Dong BSc (Quang Ninh). lieu loai cay cong nghiep, cay diigc lieu, cay an trai va thiic vat rifng. V L T C Mach than keo dai tCf dao Cat Ba, Cai Bau den Quang N i n h , chim + Da't phu sa tap trung d thung lung chau nui kha rong Idn nhii thung xudng Of canh dong trung Ha Bac roi noi len d Thai Nguyen - vdi cac • Dien Bien, That Khe, Nghia Lo, thich hop vdi cay lua, hoa mau. mo 16 thien cf Hon Gai, Cam Pha, Quan Trieu... - Vung nay con c6 mot It than nau nam sau difdi cac tang dat, d) The manh ve khi hdu: nhieu nhat d Lang San. * Mot vimg khi hdu nhiet ddi can chi tuyen c6 siC phan hod: * Nguon khodng sdn kirn iocti den gom: - 0 nhufng cao do thap c6 t i n h chat nhi§t ddi thich hgp vdi cay + Mot truf lugng sSt c6 chat liigng cao Ha Giang, Thai Nguyen, r6ng va vat nuoi nhiet ddi. San La, Yen Bai. - d cac cao do Idn cd k h i hau can nhiet ddi thich hgp vdi cac loai + Mangan c6 nhieu d Ha Giang. cay trong va vat nuoi c6 nguon goc o n ddi. + T i t a n tap trung d Thai Nguyen. -183- -182-
- K h i hau can nhiet ddi da tao nen nhuTng vung k h i hau thich bgp 2. Nhfing giai p h a p de phat t r i e n k i n h te, x a h ^ i v u n g m i e n de nghi mat, du lich nhii: Sa Pa - Tam Dao. niii va trung du phia Bac. - K h i hau ciia vung la dieu kien thuan Icfi de phat trien nganh K a) Nhane sldi phdp doi vdi nsuSn luc tu nhien: chan nuoi gia sue Idn, t r e n dia ban Tay Bac (Scfn La, Moc Chau, Lai |P + Can phai t i e n hanh khao sat de t i e n t d i quy hoach tdng the Chau) da h i n h t h a n h dtfcfc cac nong tru'omg chSn nuoi bo t h i t , bo s&a; vung nay nganh nuoi trau cung difac phat trien manh - nSm 1999 vod 1,7 cho vung, tCr do xac d i n h duOc cac khu viic dien t i c h san xuat trieu con (chiem 60% dan trau ca niTcfc). trong nong nghiep vdi ca cau cay trong, vat nuoi thich hop cung hoat dpng trong rCfng, bao ve nguon t a i nguyen lam san. e) Tdi nguyen Idm sdn: + Tan dung cac dieu kien dat trong va k h i hau thich hcfp de phat trien Mien nui va trung du phia Bac c6 nguon tai nguyen rC/ng khong san xuat nong nghiep theo hiidng chuyen canh, san xuat hang hoa. nhieu nhiAig c6 nhOfng gia t r i quan trong: - Phat trien cac vung cay cong nghiep lau nam nhU che, scfn, hoi, - Dien tich c6 rCfng che phu thap khoang 2 1 % , cac t i n h t a i nguyen trau... v d i quy mo Idn. rifng con nhieu la Ha Giang, Tuyen Quang, Bac Can, Thai Nguyen, Quang N i n h . - Phat buy nganh trong cay duoc lieu, cay an qua. - Nguon lam san vcfi nhieu loai g6 quy nhu' pcf-mu, lat hoa, sang le..., - Phat trien dong c6 chan nuoi gia sue Idn, dac biet la dan bo t h i t , dac biet rCfng cho rat nhieu loai cay difcfc lieu quy nhif tam that, bo sijfa. hoang liem, sa nhan - Tan dung cac dien tich dat p h u sa de san xuat lua, hoa mau. - Nguon lam san cua vung cung cap nhieu loai nguyen l i ^ u quy + Dau tif phat trien thuy dien de tan dung dtrgc tiem nang thiiy dien n h i i tre, nufa, song, may... cung cap tot cho nganh san xuat giay va cac cija song ngoi, ket hcfp phat trien thiiy dien vdi quy mo vtia va Idn. san pham tieu thu cong nghiep. + Tien hanh trong l a i rxing mdi d vung dau nguon, vung dat trong g) Tdi nguyen bien: doi troc ket hop v d i cong tac bao ve rCfng. Vung nui va trung du phia Bac tiep giap vdi Bien Dong t r e n mot + Khai thac tiem nang Bien Dong ve hai san, ve du lich, ve giao chieu dai bcf bien khoang 100km, v6i nhufng y nghia: thong van t a i t r e n ccf sd bao ve t a i nguyen va moi tru'dng sinh thai. - Tao dieu kien giao thong van t a i di.fcmg bien (qua cac hai cang + Dau tif trong diem trong khai thac va che bien khoang san. Hon Gai, Cam Pha...). b) Nhilng gidi phdp ve kinh. te vd xd hoi: ,,^ - Tao ra nguon tai nguyen du lich Idn, V i n h Ha Long cua vung * Kinh te: bien nay c6 sufc thu hut manh khach tham quan, du lich. + Tang CLfdng nguon von dau tif thong qua cac duT an kha t h i . - Bien Dong cua vung k i n h te trung du va mien nui phia Bac con + Day manh xay dUng ket cau ha tang, tang cifdng dieu kien khai CO gia t r i ve nguon hai san, vung bien Quang N i n h giau hai san va c6 thac, che bien gan v d i md rong t h i triidng tieu thu trong va ngoai nhieu dac san quy (san ho, trai c6 ngoc...). nude, trong do can quan tam den giao thong giufa cac khu viic. Tom l a i : dia ban k i n h te trung du va mien nui phia Bac ra't giau + Xay difng mot ccf cau k i n h te lien hcfp nong-lam-eong nghiep va t a i nguyen tif nhien, la nhiJng nguon liic de phat trien mot ccf cau dich vu de khai thac cac tiem nang va tao dieu kien kich thich phat nganh k i n h te da dang. trien dong bo. -184- -185-
Ve xd hoi: + T a y N g u y e n d vao m o t v i t r i t h u a n I g i t r o n g giao Itfu vdri cAc + D a y m a n h cac chiJcfng t r i n h d i n h C L T - d i n h c a n h de xoa bo te n g k i n h te I a n can, d i d a n g t i e p can v d i v u n g T r u n g - N a m Trung n a n du ctf - du c a n h , d a t rCfng l a m n i i o n g r a y . 8, v d i m i e n D o n g N a m Bo b a n g cac t u y e n ducfng n g a n g theo hudng 6 n g - T a y h a y T a y B a c - D o n g N a m , v u n g nay con giao lu'u t h u a n I g i + D a u txi p h a t t r i e n giao due, y t e , v a n hoa n a n g cao dfifi song (Ji H a Lao v a v u n g D o n g Bac C a m p u c h i a . n h a n d a n , n h a t l a or cAc v u n g sau, v u n g cao. + CJ vao v i t r i n a y T a y N g u y e n de d a n g t i e p n h a n n g u o n v a t tii, k y + T a n g ctftog nguon lao dong va can bo k y t h u a t chuyen n g a n h cho t h u a t t h i e t b i , li/ong t h i i c , t h u c p h a m , h a n g t i e u d u n g tU cac v u n g v u n g de bo sung lao dong k h a n a n g k h a i thac, to chtfc s a n xuat . kh^c c h u y e n d e n . Ngu'gc l a i n g u o n san p h a m ( l a m san, n o n g san...) N e u cac g i a i phap t r e n difgc t i e n h a n h dong bo v a c6 h i e u qua t h i gia ciia T a y N g u y e n t h u a n Icfi t r o n g v a n chuyen va p h a n p h o i den cac t r i k i n h te v u n g t r u n g du v a m i e n n u i p h i a Bac se t a n g l e n r a t n h i e u . vung k h a c . III. K E T T H U C VAN DE + T a y N g u y e n c6 v i t r i c h i e n Itfgc ve m a t quoc p h o n g . M i e n n u i v a t r u n g du p h i a Bac l a m o t v u n g c6 y n g h i a l i c h sijf b) Y nghla tdi nguyen Idm san: ;^, q u a n t r o n g , d o n g thcfi la m o t v u n g k i n h te giau t i e m n a n g can c6 + T a y N g u y e n l a v u n g c6 t a i n g u y e n l a m san giau n h a t ni/dc t a : nhufng g i a i p h a p dau t i f p h a t t r i e n p h u hop. - RCtog T a y N g u y e n c h i e m 3 6 % d i e n t i c h d a t c6 rCfng v a 5 2 % san lifcmg gS C O t h e k h a i t h a c difcfc cua ca niidc. D. VUNG TAY NGUYEN - Ri^ng T a y N g u y e n c6 chat liicfng cao, thifc v a t r i t o g cua v u n g v d i •