Một số bệnh lý về gan do rượu
(Kỳ 3)
VII. Cận lâm sàng
Các xét nghiệm cần làm để chẩn đoán và theo dõi:
-Siêu âm bụng tổng quát; Công thức máu; Men gan, Bilirubin/máu; Protein,
Albumin/máu
-Alkalin phosphatase/máu; Chức năng đông máu; HbsAg, anti HCV, ANA
test; Sinh thiết gan; Đường huyết; Mỡ máu…
VIII. ĐIỀU TRỊ
1. Ngưng rượu: hầu hết những người gan nhiễm mỡ và viêm gan do rượu
nếu ngưng rượu thì có thể hồi phục cả về cấu trúc và chức năng. Thậm chí khi có
xơ gan, ngưng rượu cũng làm gia tăng cơ hội sống sót nhưng không có nghĩa làm
cho xơ gan ngưng tiến triển
2. Dinh dưỡng hợp lý
- Dinh dưỡng là điều quan trọng: 2000-3000kcal/ ngày, với 1g protein/kg/
ngày (ít hơn nếu có HC não gan)
- Multivitamin hàng ngày, vitamin B1 100ng (giúp chuyển hóa
carbohydrate thành năng lượng), Acid folic 1mg, kẽm
- Khoáng chất: Mg, Kali, Phosphate
- Chất chống oxy hóa: Vit A, C, E, glutathione
- Nên ăn nhiều rau củ quả tươi, trái cây và nhất là các loại có nhiều chất xơ
để tránh táo bón
- Hạn chế mỡ động vật, trứng, ruột gan, có thể ăn dầu thực vật. Hạn chế ăn
các đồ đóng hộp, bột ngọt
- Khi có xơ gan nên hạn chế Natri (muối, nước mắm, tương, chao, khô…),
tránh thức khuya, làm việc gắng sức
3. Dùng thuốc điều trị
Một số thuốc như Corticoids; Pentoxifyllin; Infliximab; PTU…theo chỉ
định của bác sĩ
4. Ghép gan: bệnh gan giai đoạn cuối và đã cai rượu ít nhất 6 tháng. Hơn ¾
ca ghép thành công sống hơn 5 năm
IX. Tiên lượng
-Nếu DF ≥32 là tiên lượng xấu, tử vong trong 30 ngày đến 45% nếu không
điều trị
- Viêm gan rượu cấp tử vong trong 30 ngày là 50%, nhưng tất cả bệnh nhân
viêm gan rượu uống liên tục trên 30 ngày thì tỉ lệ tử vong là 15%
-Yếu tố khác có liên quan đến tiên lượng xấu: tuổi già, suy chức năng thận,
bệnh não gan, tăng số lượng bạch cầu trong 2 tuần đầu nằm viện
-Tỉ lệ sống 5năm cho xơ gan rượu còn bù là 90%, nếu tiếp tục uống giảm
còn 70%
-Nếu có xơ gan mất bù mà tiếp tục uống rượu thì cơ hội sống 5 năm chỉ là
30%
TÓM LẠI
- Gan là cơ quan trực tiếp chuyển hóa rượu thành chất không độc để đào
thải ra ngoài cơ thể. Khả năng chuyển hóa rượu của gan có giới hạn nhất định, nếu
dùng rượu trong giới hạn này thì gan ít hoặc không bị tổn thương
- Nguy cơ gây bệnh gan do rượu phụ thuộc vào cơ địa mỗi người. Các
chuyên gia khuyên không dùng quá 20g rượu nguyên chất/ ngày đối với nam, 10g
đối với nữ
- Gan nhiễm mỡ là giai đoạn đầu của bệnh gan do rượu, nếu ngưng rượu
trong giai đoạn này gan sẽ hồi phục hoàn toàn. Khi có viêm gan hoặc xơ gan
ngưng rượu hoàn toàn là cách điều trị tốt nhất để làm chậm tiến triển của bệnh gan
do rượu. Khi có xơ gan dù ngưng rượu hoàn toàn nhưng xơ gan vẫn tiến triển
- Trên nền xơ gan rất dễ xuất hiện ung thư gan
- Rượu cũng như các loại thức ăn uống khác kể cả các loại ta cho là bổ
dưỡng nếu dùng ở lượng vừa phải thì có lợi cho sức khỏe nhưng nếu lạm dụng sẽ
có hại
- Khi có viêm gan và xơ gan cần khám định kỳ mỗi 3-6 tháng để phát hiện
sớm các biến chứng nặng.
BS. LÊ VĂN CHÂU
Chuyên Khoa Gan – BV Hoàn Mỹ Sài Gòn
