SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
THIẾT KẾ KẾ HOẠCH BÀI DẠY
“HỒN TRƯƠNG BA – DA HÀNG THỊT” CỦA LƯU QUANG VŨ
THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC, PHẨM CHẤT HỌC SINH
MÔN: NGỮ VĂN
1
SỞ GD&ĐT NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT ĐẶNG THÚC HỨA
----------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
THIẾT KẾ KẾ HOẠCH BÀI DẠY
“HỒN TRƯƠNG BA – DA HÀNG THỊT” CỦA LƯU QUANG VŨ
THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC, PHẨM CHẤT HỌC SINH
MÔN: NGỮ VĂN
Nhóm tác giả: Nguyễn Thị Vân
Nguyễn Thị Hoài Thanh
Tổ: Văn – Ngoại ngữ
Năm thực hiện: 2021 - 2022
Số điện thoại: 0949 365 826
Năm học 2021 - 2022
2
MỤC LỤC
TT Nội dung trình bày Trang
PHẦN I. MỞ ĐẦU 4
1 Lí do chọn đề tài 4
2 Phương pháp nghiên cứu 4
3 Thời gian nghiên cứu 5
4 Mục đích nghiên cứu 5
5 Phạm vi nghiên cứu 5
PHẦN II.NỘI DUNG 5
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC DẠY HỌC
THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC NGƯỜI
HỌC Ở MÔN NGỮ VĂN THPT
5
I CƠ SỞ LÍ LUẬN 5
1 Khái niệm dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực 5
2 Một số mô hình thực tiễn dạy học phát triển phẩm chất, năng lực 6
3Hai vấn đề cốt lõi trong dạy học phát triển phẩm chất và năng lực người
học
8
II CƠ SỞ THỰC TIỄN 9
1 Giải pháp cũ thường làm 9
2 Giải pháp mới 10
2.1 Phần chuẩn bị 10
2.2 Tổ chức thực hiện 10
CHƯƠNG II. KẾ HOẠCH BÀI DẠY THỰC NGHIỆM
“Hồn Trương Ba, da hàng thịt.” – Lưu Quang Vũ
12
III KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HỌC TẬP 29
1 Sử dụng Bảng Rubric để kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh. 29
2 Phiếu khảo sát mức độ hiểu bài 30
IV TÍNH HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI 31
PHẦN III. KẾT LUẬN 32
1 Nhận định nội dung. 32
2 Điều kiện áp dụng dề tài 32
3 Những đề xuất – kiến nghị 32
4 Lời kết 33
PHỤ LỤC 34
TÀI LIỆU THAM KHẢO 39
3
PHẦN I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng ra tháng
11 năm 2013 về “đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu
cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” đã nêu rõ quan điểm đổi mới căn
bản và toàn diện giáo dục là nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.
Chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn
diện năng lực và phẩm chất người học. Trải qua gần chục năm thực hiện đổi mới,
vấn đề tìm ra phương pháp tốt nhất cho mỗi tiết học phát huy được năng lực và
phẩm chất người học luôn được quan tâm hàng đầu.
Tuy thế, việc đổi mới vẫn còn gặp nhiều khó khăn bởi đổi mới phương pháp
đồng hành với việc đổi mới hình thức tổ chức lớp học, đổi mới thiết kế kế hoạch
bài dạy cho phù hợp với mục tiêu dạy học, phù hợp với đặc điểm người học và
điều kiện cơ sở vật chất trường lớp... Có những tiết học áp dụng công nghệ thông
tin, kết hợp phương pháp mới trong giảng dạy nhưng thực sự chưa hiệu quả, còn
hình thức, khiên cưỡng.
Nhận thấy sự cần thiết phải có hoạt động nghiên cứu mang tính hệ thống và
nghiêm túc về vấn đề này nhằm góp phần tháo gỡ những băn khoăn của bản thân
về phương pháp thiết kế một kế hoạch bài dạy theo hướng mới và cũng góp thêm
cùng đồng nghiệp một kiến giải để cùng luận bàn, chúng tôi đã lựa chọn đề tài:
THIẾT KẾ KẾ HOẠCH BÀI DẠY “HỒN TRƯƠNG BA – DA HÀNG THỊT”
CỦA LƯU QUANG VŨ THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC,
PHẨM CHẤT HỌC SINH.
2. Phương pháp nghiên cứu
* Với bài nghiên cứu này, người viết sẽ sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp phân tích.
- Phương pháp giải thích.
- Phương pháp chứng minh.
- Phương pháp so sánh đối chiếu.
- Phương pháp thực nghiệm
- Phương pháp tổng hợp.
* Các bước tiến hành:
- Bước 1: Tìm hiểu đặc điểm tâm lí, năng lực của học sinh lớp giảng dạy
4
- Bước 2: Xây dựng kế hoạch bài dạy phù hợp với năng lực học sinh, phù hợp với
môi trường giảng dạy.
- Bước 3: Tổ chức hoạt động học theo kế hoạch đã soạn
- Bước 4: Tổ chức nhận xét đánh giá, rút kinh nghiệm hoạt động học của học sinh.
- Bước 5: Khảo sát kết quả hoạt động dạy ở lớp dạy thực nghiệm
- Bước 6: Tiến hành mở rộng phạm vi thực nghiệm trong đồng nghiệp cùng trường
- Bước 7: Viết sáng kiến.
3. Thời gian nghiên cứu
- Từ khóa học 2020-2021 và khóa học 2021-2022
4. Mục đích nghiên cứu
- Nhằm tìm ra cách thiết kế kế hoạch bài dạy cho bài học Hồn Trương Ba –
Da hàng thịt một cách hiệu quả nhất.
- Từ đó cũng tạo thói quen tìm tòi, sáng tạo trong dạy các bài đọc văn, tránh
sự nhàm chán, đơn điệu, kích thích được hứng thú học tập và phát huy hiệu quả tiết
dạy.
5. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài hướng vào việc nghiên cứu sự phát triển năng lực, phẩm chất người
học qua 2 năm 2020-2021 và 2021-2022 tại các lớp học thực nghiệm, có áp dụng
mở rộng thử nghiệm trong khối 12 của nhà trường.
PHẦN II. NỘI DUNG
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC DẠY HỌC
THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC NGƯỜI
HỌC Ở MÔN NGỮ VĂN BẬC THPT
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN
1. Khái niệm dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực
- Dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực người học là mục
tiêu quan trọng của đổi mới căn bản, toàn diên giáo dục ở nước ta. Theo đó, mục
tiêu hướng đến thay đổi lối dạy học truyền thụ một chiều sang dạy học theo
phương pháp dạy học tích cực, nhằm giúp học sinh phát huy tính tích cực, tự giác,
chủ động, sáng tạo, rèn luyện thói quen và khả năng tự học, tinh thần hợp tác, kỹ
năng vận dụng kiến thức vào những tình huống khác nhau trong học tập và trong
thực tiễn; tạo niềm tin, niềm vui, hứng thú trong học tập. Làm cho “Học” là quá
trình kiến tạo; học sinh tìm tòi, khám phá, phát hiện, luyện tập, khai thác và xử lý
thông tin,…Tự hình thành hiểu biết, năng lực và phẩm chất của mình. Tổ chức
hoạt động nhận thức cho học sinh, dạy học sinh cách tìm ra chân lý. Chú trọng
hình thành các năng lực (tự học, sáng tạo, hợp tác,…) dạy phương pháp và kỹ thuật
5