Sapô - chiếc mũ không che khuất
bài báo
Chức năng của sapô
- Hoàn thiện tít, bằng cách nói rõ chủ đề bài
báo và góc độ mà bạn lựa chọn xử lý. Giúp độc giả hình dung bài
báo sẽ nói gì.
- Tóm tắt thông tin, bằng cách đưa ra thông tin chủ yếu nếu cần
phải dừng lại ở đó.
- Giải thích bài báo, bằng cách chỉ ra tại sao tác giả chọn viết về
sự kiện hay hiện tượng này. Ở đây cần vận dụng luật xa gần để
giúp độc giả hiểu rằng bái báo có thể liên quan đến họ và họ sẽ
được lợi khi đọc nó.
- Nêu rõ hoàn cảnh, đặc biệt với thể loại phỏng vấn, điều tra dài
kỳ, bài viết về sự việc thời sự đã qua. Đối với một bài viết nhiều
kỳ, sapô gợi lại những kỳ trước. Với phỏng vấn, nó giới thiệu vắn
tắt người được phỏng vấn và gợi vấn đề mà người đó đề cập
đến.
- Thông báo bố cục: đây là một cách phát triển thông điệp cốt lõi
của bài báo mà tỏng tít đã nhắc đến. Rất cần thiết với những độc
giả đọc nhanh, bởi cách này rõ ràng.
- Mời đọc: việc lựa chọn từ ngữ và cấu trúc câu rất quan trọng
trong sapô. Nếu khô khan quá thì sẽ khiến độc giả nản lòng.
- Sapô là một yếu tố đập vào mắt độc giả, nằm giữa tít và bài
báo, quan trọng trong việc trình bày trang. Dùng co chữ khác và
to hơn chữ trong bài báo, để cân bằng phần chữ, phần trắng và
phần minh họa một trang báo.
Hai loại sapô
Sapô có tính thông tin hay khơi gợi hoặc chứa đựng ít nhiều cả
hai yếu tố, giống như tít.
Sapô có tính thông tin trả lời một cách đầy đủ nhất có thể được
cho các câu hỏi tham khảo, nhắc lại góc độ của bài báo bằng
cách làm rõ nó. Đó là sapô - vua đối với các nhật báo, báo ra định
kỳ, báo của các cơ quan thể chế hoặc doanh nghiệp. Đây là loại
sapô giản dị, trung lập, nghiêm túc.
Với sapô có tính khơi gợi, các sự việc đôi khi được coi là đã
được biết đến. Sapô ở đây đưa ra ý tưởng chung của bài báo,
góc độ và giọng điệu của bài báo. Thích hợp với phóng sự, chân
dung, một số thể loại phỏng vấn và bài tổng hợp viết cho các tạp
chí.
Lúc nào cần viết sapô, độ dài như thế nào?
Nhất thiết phải viết sapô khi bài báo đủ dài (hai trang, thậm chí
ngắn hơn). Độ dài của sapô phụ thuộc độ dài của bài báo. Một số
phóng viên có thói quen viết sapô trước khi viết bài, điều này giúp
họ xác định rõ góc độ xử lý hoặc đặt mình trong cùng một "tông"
với bài viết. Một số khác viết sapô sau, nhất là khi phụ thuộc vào
vị trí của bài trên makét. Đôi khi sapô do một biên tập viên khác
viết. Cẩn thận với những sapô giả (không được viết) mà thật ra là
phần đầu của một bài báo được trình bày đồ họa khác đi.
