Tiết 12:
Cơ chế xác định giới tính
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC
- HS mô tả được 1 số NST giới tính, trình bày được cơ chế NST xác định ở
người. Nêu được ảnh hưởng của các yếu tố môi trường trong và môi trường
ngoài đến sự phân hoá giới tính.
- Rèn kỹ năng quan sát, phân tích kênh hình, phát triển tư duy, lý luận (phân
tích, so sánh)
II/ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
- Tranh phóng to: H12-1, H12-2 SGK
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
* Hoạt động 1: Nhiễm sắc thể giới tính
- Các nhóm quan sát kỹ hình nêu GV yêu cầu HS quan sát H8-2
H?: Nêu những điểm giống nhau được đặc điểm
và khác nhau ở bộ NST của ruồi + Giống nhau: số lượng: 8 NST, trong
đực và ruồi cái? đó có 3 cặp có hình giống nhau
- GV phân tích đặc điểm NST + Khác nhau:
thường và giới tính : 1 chiếc hình que, 1 chiếc hình móc
H?: NST giới tính có ở điểm nào? : 1 cặp hình que
GV đưa ví dụ ở người + HS quan sát kỹ hình và nêu sự khác
44A + XX Nữ nhau của cặp NST thứ 23
44A + XY Nam - Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm
H?: So sánh cặp NST thường và khác bổ xung
cặp NST giới tính + NST giới tính có 2 gen tương đồng
XX hoặc không tương đồng XY qua
định tính cái hoặc đực
* Hoạt động 2: Cơ chế NST xác định giới tính
GV: giới thiệu cơ chế xác định - HS quan sát kỹ hình thảo luận thống
giới tính ở người nhất ý kiến qua giảm phân
+ mẹ sinh ra một loại trứng 22 A + X - Yêu cầu: quan sát H12-2 thảo
luận + Bố sinh ra 2 loại tinh trung
H?: Có mấy loại trứng và tinh 22A + X và 22 A + Y
trùng được tạo ra qua giảm phân + Sự thụ tinh giữa trứng với tinh trùng
H?: Sự thụ tinh giữa tinh trùng và X XX Gái
trứng như thế nào? Với tinh trùng Y XY trai
GV: Phân tích các khái niệm P: (44A + XX) x (44A +X)
đồng giao tử, dị giao tử và sự 22 A + X
thay đổi tỷ lệ nam nữ theo lứa GP 22A + X
tuổi 22A + Y
F1: 44 A + XX (gái)
44 A + XY (trai)
- Sự phân ly của cặp NST giới tính trong
quá trình phát sinh giao tử và tổ hợp lại
H?: Vì sao tỷ lệ con trai và con trong thụ tinh là cơ chế xác định giới
gái sinh ra là 1:1l tỷ lệ này đúng tính
trong điều kiện nào? + 2 loại tinh trùng tạo ra với tỷ lệ ngang
H?: Sinh trai hay gái là do người nhau
mẹ đúng không? + Các tinh trùng tham gia thụ tinh với
xác suất ngang nhau
+ Số lượng thông kê đủ lớn
* Hoạt động 3: Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phân hoá
GV: giới thiệu NST giới tính có - HS nêu được các yếu tố
các yếu tố ảnh hưởng đến sự phân + Hoóc môn
hoá giới tính? + Nhiệt độ cường độ ánh sáng
H?: Nêu những yếu tố ảnh hưởng * ý nghĩa: chủ động điều chỉnh tỷ lệ đực,
đến sự phân hoá giới tính? cái phù hợp với mục đích sản xuất
- Sự hiểu biết về cơ chế xác định
giới tính có ý nghĩa như thế nào
trong sản xuất
* Kết luận: HS đọc kết luận SGK
IV/ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
- Nêu sự khác nhau giữa NST thường và NST giới tính?
- Tại sao người ta có thể điều chỉnh tỷ lệ đực cái như thế nào ở vật nuôi
– có ý nghĩa gì trong thực tiễn?
V/ DẶN DÒ:
- Học bài theo nội dung SGK
- Làm câu hỏi 1, 2, 5 ở vở bài tập
- Ôn lại bài 2 cặp tính trạng của Men Đen
- Đọc “Em có biết”
---------------o0o-------------