Rèn kỹ năng sống cho học sinh tiểu" học góp phần
thực hiện tốt phong trào thi đua " Xây dựng
trường học thân thiên, học sinh tích cực"
PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
“Mục tiêu của giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện có
đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc
lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất
năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc” (Luật Giáo dục - 2005). Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là rất
cần thiết phù hợp với mục tiêu giáo dục, nhằm góp phần đào tạo “con người mới”
với đầy đủ các mặt “đức, trí, thể, mỹ” để học sinh được phát triển toàn diện đáp
ứng những yêu cầu mới của xã hội.
Bậc học tiểu học là bậc học nền tảng tạo cơ sở cho HS phát triển học tiếp các
bậc học tiếp theo, vì vậy bên cạnh việc trang bị cho học sinh những vốn kiến thức
kỹ năng cơ bản trong học tập, lao động còn cần phải chú ý đến việc rèn kỹ năng
sống cho học sinh, dạy học sinh cách “làm người”, để học sinh có thêm vốn kinh
nghiệm thích ứng với môi trường mới, yêu cầu mới.
Năm học 2009 -2010 là năm học tiếp tục thực hiện phong trào thi đua “Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Rèn kỹ năng sống cho học sinh
chính là một trong năm nội dung của phong trào thi đua “Xây dựng trường học
thân thiện, học sinh tích cực”, vì vậy các trường học cần quan tâm chú trọng đến
nội dung này.
Rèn kỹ năng sống cho học sinh giúp cho học sinh thích ứng được với môi
trường xã hội, tự giải quyết được một số vấn đề thiết thực trong cuộc sống như vấn
đề sức khoẻ, môi trường, tệ nạn xã hội,...để các em có thể tự tin, chủ động không
bị quá phụ thuộc vào người lớn mà vẫn có thể tự bảo vệ mình, tự đem lại lợi ích
chính đáng, điều kiện thuận lợi cho bản thân mình rèn luyện, học tập phấn đấu
vươn lên.
Trong thực tế hiện nay việc rèn kỹ năng sống cho học sinh trong nhà trường đã
được chú ý đến, song nhiều trường nhất là các trường tiểu học còn lúng túng trong
việc tổ chức, thực hiện các chương trình hoạt động rèn kỹ năng sống cho học sinh.
Với ý nghĩa và tầm quan trọng của việc rèn kỹ năng sống cho học sinh, tôi đã
chọn nghiên cứu đề tài: “Rèn kỹ năng sống cho học sinh tiểu học” .
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI:
Quá trình nghiên cứu đề nhằm tìm hiểu tình hình thực tế thực hiện phong trào
thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, đặc biệt tìm hiểu thực
tế rèn kỹ năng sống cho học sinh trong trường Tiểu học. Đề xuất biện pháp nâng
cao hiệu quả rèn kỹ năng sống cho học sinh, góp phần thực hiện tốt phong trào thi
đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”, góp phần nâng cao chất
luợng giáo dục toàn diện.
III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI:
1. Nghiên cứu lý luận:
- Tìm đọc tài liệu về tâm sinh lý trẻ lứa tuổi tiểu học.
- Tìm đọc tài liệu có liên quan đến việc rèn kỹ năng sống cho học sinh.
2. Nghiên cứu thực tế:
- Khảo sát thực tế GV, HS.
- Thực hiện phương pháp phỏng vấn, hỏi đáp, điều tra
- Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp
- Sử dụng phương pháp thực nghiệm, đối chiếu, so sánh.
PHẦN NỘI DUNG
I.CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TẾ:
1. Đặc điểm tâm sinh lý trẻ:
- Đặc điểm về thể chất của trẻ: Cơ thể trẻ em là nền tảng vật chất của trí tuệ và tâm
hồn. Nền tảng có vững thì trí tuệ và tình cảm mới có khả năng phát triển tốt. “Thân
thể khoẻ mạnh thì chứa đựng một tinh thần sáng suốt”, ngược lại “tinh thần sáng
suốt thì cơ thể có điều kiện phát triển”. Trong cuộc sống thực tế cho thấy những
trẻ có thể lực yếu thường hay ỷ lại, phụ thuộc nhiều vào những người thân trong
gia đình những việc làm tự phục vụ mà lẽ ra chính trẻ phải tự làm tự lập dần: rửa
chân tay, mặc quần áo,...
- Một yếu tố nữa ảnh hưởng đến việc tự lập của HS là hệ thần kinh của trẻ. Hệ
thần kinh của trẻ tiểu học đang trong thời kì phát triển mạnh. Bộ óc của các em
phát triển về khối lượng, trọng lượng và cấu tạo. Đến 9, 10 tuổi hệ thần kinh của
trẻ căn bản được hoàn thiện và chất lượng của nó sẽ được giữ lại trong suốt cuộc
đời. Khả năng kìm hãm(khả năng ức chế) của hệ thần kinh còn yếu. Trong khi đó
bộ óc và hệ thần kinh của các em đang phát triển đi dần đến hoàn thiện nên các em
dễ bị kích thích. Thầy cô giáo và cha mẹ, người thân của các em cần chú ý đến đặc
điểm này để giúp trẻ hình thành tính tự chủ, lòng kiên trì, sự kìm hãm của bản thân
trước những kích thích của hoàn cảnh xung quanh, biết giữ gìn trật tự nơi công
cộng và trong lớp học. Mặt khác không được mắng, doạ dẫm, nạt nộ các em vì làm
như thế không những bị tổn thương đến tình cảm mà còn gây tác hại đến sự phát
triển thần kinh và bộ óc của các em.
- Khi trẻ bắt đầu gia nhập cuộc sống nhà trường - đi học tiểu học, các em được học
thêm những điều chưa hề có trong 6 năm đầu đời; khi gia nhập cuộc sống nhà
trường các em phải tiến hành hoạt động học – hoạt động nghiêm chỉnh có kỉ
cương, nề nếp với những yêu cầu nghiêm ngặt. Chuyển từ hoạt động chủ đạo là
vui chơi sang hoạt động chủ đạo là học tập; chắc chắn trẻ không tránh khỏi sự bỡ
ngỡ vì thế phải chuẩn bị cho các em tâm lí chuẩn bị sẵn sàng đi học.Việc rèn kĩ
năng sống cho HS tiểu học cũng được bắt đầu ngay từ những buổi đầu các em đến
