BÁO CÁO K T QU NGHIÊN C U, NG D NG SÁNG KI N
1. L i gi i thi u:
Văn ch ng là m t th gi i không th có bút l c nào di n t h tươ ế ế
đc nh bi n c mênh mông không bao gi v i c n b i m i dòng sông đuượ ư ơ
đ v đó. Nh ng cây bút tài năng nh muôn vàn ngôi sao sáng mà nh ng ư
ng i yêu văn ch a th tìm hi u h t v h . Trong đó ph i nh c đn Tườ ư ế ế
H u- lá c đu c a th ca cách m ng hi n đi Vi t Nam. Toàn b cu c đi ơ
cũng nh nh ng t p th t ư ơ T y, Vi t B c, Gió l ng, Ra tr n, Máu và
hoa đn ếM t ti ng đn, Ta v i ta ế c a ông đã t o nên m t dòng ch y l ch
s v m t nhà th ơ “S ng là cho và ch t cũng là cho ế ”. Cung đàn th T H uơ
đc vi t b ng tình yêu c a m t ng i chi n sĩ cách m ng su t đi ph nượ ế ườ ế
đu hi sinh vì t ng lai t i đp c a dân t c v i m t ch t th , m t th ươ ươ ơ
gi ng r t riêng không h l n. Phong cách T H u vì v y mà có s c h p d n
ng i đc.ườ
Tác ph m Vi t B c là đnh cao th T H u c v n i dung t t ng ơ ư ưở
l n tài năng ngh thu t và tiêu bi u cho phong cách ngh thu t c a ông. Tác
ph m đã làm s ng d y khúc ca hùng tráng, thi t tha v cu c kháng chi n ế ế
ch ng Pháp và nh ng con ng i kháng chi n. ườ ế Vi t B c còn là “ti ng g iế
đàn” d o lên bao khúc nh c v nh ng tình c m l n, ni m vui l n, l s ng
l n c a ng i cán b đi v i Vi t B c, thiên nhiên, con ng i, Đng, Bác ườ ườ
H và cách m ng kháng chi n c a dân t c. Khúc tình ca và tráng ca trong thi ế
ph m đc s ng mãi b i cái đp ngôn t và nh ng d u n ngh thu t c a ượ
m t nhà th luôn có ý th c trách nhi m v i ngòi bút c a mình…M i v đp ơ
đã t o nên m t phong cách ngh thu t không h l n nh m t th mà nhà ư
văn Tu c Ghênhép nói: “Cái quan tr ng trong tài năng văn h c là ti ng nói ế
c a mình, là cái gi ng riêng bi t c a chính mình không th tìm th y trong
b t kì cái c h ng c a m t ng i khác”. ườ
1
Vì v y, vi c tìm hi u v tác ph m Vi t B c chính là tìm hi u nh ng
cái đp bí n đó- cái đp thu c v phong cách. Tìm hi u m t tác ph m văn
ch ng t phong cách ngh thu t v n đc cho là con đng hay nh t đươ ư ườ
ng i ngh sĩ đa ng i đc đn v i x s c a cái đp. Không nh ng th ,ườ ư ườ ế ế
còn đánh th c con ng i ni m đam mê đn v i ngh thu t, hi u sâu s c tác ườ ế
ph m, tìm th y s đng đi u v i nhà văn, nhà th . Chính vì v y, b ng kinh ơ
nghi m d y văn c a mình, tôi xin đa ra m t sáng ki n nh : ư ế Tìm hi u tác
ph m Vi t B c t phong cách ngh thu t c a nhà th T H u. ơ Hi v ng
sáng ki n s h tr ph n nào trong quá trình tìm hi u thi ph m theo h ngế ướ
đi sâu khai thác theo phong cách sáng tác.
2. Tên sáng ki n:ế
Tìm hi u tác ph m Vi t B c t phong cách ngh thu t c a nhà th T ơ
H u.
3. Tác gi sáng ki n: ế
- H và tên: C m Th Bích Thu
- Đa ch : Tr ng THPT Yên L c ườ
- S đi n tho i: 0916841618
- Email: camthibichthu@gmail.com
4. Ch đu t t o ra sáng ki n: ư ế B n thân tác gi .
5. Lĩnh v c áp d ng c a sáng ki n: ế
- D y h c (môn Ng văn cho h c sinh THPT)
- V n đ mà sáng ki n gi i quy t: N ế ế âng cao hi u qu trong d y h c tác
ph m Vi t B c c a T H u.
6. Ngày sáng ki n đc áp d ng l n đuế ượ : Ngày 25/10/2019
7. Mô t b n ch t sáng ki n: ế
7.1. V n i dung c a sáng ki n: ế
7.1.1. C s lí lu n:ơ
2
Nh ng nhà văn, nhà th l n ph i là nh ng phong cách l n. D u r ng, v i ơ
T H u luôn tâm ni m làm th đi v i ông ch là ngh tay trái” vì không có ơ
nhi u th i gian dành cho th . Th nh ng, khi đã vi t th ơ ế ư ế ơ thì đó không ph i là
th đ tiêu khi n, càng không ph i ham danh v , mà là đ ph c v lý t ng ưở
cách m ng mà nhà th đã ch n. Thi sĩ khao khát đc sáng tác nh m t nhu ơ ượ ư
c u b c xúc b n năng và dành h t tâm huy t cũng nh tài năng cho th . ế ế ư ơ Thế
nên, nhi u tác ph m c a ông, nh t là trong Vi t B c , T H u đã vi t lên b n ế
hùng ca và
tình ca cách m ng v Vi t B c, v kháng chi n c a dân t c. Tác ph m này ế
tiêu
bi u cho phong cách ngh thu t th T H u. ơ
Phong cách ngh thu t chính là di n m o th m mĩ đc đáo, riêng bi t
c a
nhà văn trong cách sáng tác, đc t o thành b i s th ng nh t c a cácượ
ph ng ti n bi u hi n, phù h p v i cái nhìn riêng bi t c a nhà văn v điươ
s ng. Phong cách ngh thu t đc hình thành nh s l p đi l p l i m t s ượ
y u t thu c ph m trù n i dung và hình th c m t cách có th m mĩ, xuyênế
su t s nghi p sáng tác c a tác gi . Đc tr ng nh t quán đu tiên c a phong ư
cách ngh thu t là tính th ng nh t, n đnh, b n v ng.
Phong cách ngh thu t T H u không n m ngoài đc đi m trên. Nhìn l i
toàn b s nghi p sáng tác c a T H u, ta th y các sáng tác c a ông g n bó
song hành v i con đng cách m ng c a dân t c. Ông đã dành c cu c đi ườ
cho Đng và cho th : ơ
Tròn năm m i tu i: Đng và thươ ơ
T y h n vui mãi đn gi ế
Mái tóc pha s ng ch a c n ýươ ư
Con t m rút ru t v n còn t ơ
Thuy n con v t sóng không nghiêng ng ượ
Nghĩa l n xuôi dòng l ng c m ướ ơ
M i n a đng thôi còn b c ti p ườ ướ ế
Trăm năm duyên ki p Đng và th ! ế ơ (Xuân 1987)
3
Th T H u mang tính ch t th tr tình chính tr sâu s cơ ơ . Th tr tìnhơ
chính tr là th ca ph n ánh nh ng v n đ chính tr xã h i b ng ph ng th c ơ ươ
c a th lo i tr tình. B i vì, là nhà th chi n sĩ th tr c h t nh m m c đích ơ ế ơ ướ ế
ph c v cách m ng và nh ng nhi m v chính tr c a dân t c trong m i m t
giai đo n l ch s nên th ông có s th ng nh t gi a m c đích tuyên truy n ơ
cách m ng và n i dung tr tình. Các v n đ chính tr không khô khan mà th m
thía lòng ng i b ng nh ng c m xúc tr tình mãnh li t, tha thi t sâu l ng.ườ ế
V đp phong cách này bi u hi n : ngu n c m h ng khai thác t đi
s ng chính tr đt n c, t ho t đng cách m ng và tình c m chính tr c a ướ
b n thân… s c m nh n, khám phá đi s ng trên ph ng di n chính tr , ươ
trong m i quan h cu c đu tranh cách m ng v i ân tình cách m ng. V i n i
dung h ng v nh ng tình c m l n (v i quê h ng, đng chí, lãnh t …), lư ươ
s ng l n (s n sàng d n thân, x thân vì cách m ng), ni m vui l n... Có th
nói “T H u đã đa th chính tr lên đn trình đ là th r t đi tr tình” ư ơ ế ơ
Th T H u mang đm tính s thi và c m h ng lãng m nơ . V đp
s thi trong th T H u đc th hi n ch nhà th t p trung kh c h a ơ ượ ơ
nh ng b i c nh r ng l n, nh ng bi n c quan tr ng tác đng m nh m đn ế ế
v n m nh dân t c. Hình t ng trung tâm là con ng i c a s nghi p chung, ư ườ
cá nhân k t tinh s ph n, v đp c a c ng đng. C m h ng ch đo mangế
c m h ng l ch s - dân t c ng i ca. C m húng lãng m n trong th ông ơ h ngướ
v t ng lai, hay nói t i “ngày mai”, kh ng đnh lí t ng, ni m tin vào t ng ươ ưở ươ
lai, vào cách m ng.
Gi ng đi u tâm tình ng t ngào, tha thi t ế . Gi ng đi u này b t ngu n t
c s : ch t Hu trong con ng i và h n th T H u; rung đng mãnh li t v iơ ế ườ ơ
đi s ng cách m ng, nghĩa tình cách m ng; ý th c v m i giao c m gi a nhà
th và b n đc: ơ Th là chuy n đng đi u (…) trên c s đng ý đngơ
tình,...Bi u hi n trong cách th hi n tình c m chính tr b ng gi ng tình b n,
tình yêu, tình c m gia đình, cách x ng hô g n gũi, thân m t nh m t l i trò ư ư
chuy n tâm tình.
4
Đm đà tính dân t c. N i dung th T H u ph n ánh hi n th c đi s ng ơ
dân t c b ng s g n bó khăng khít v i đo lí t ngàn x a và làm giàu “nhu n ư
s c” cho nh ng tình c m, đo đc truy n th ng. Ngh thu t th mang đm ơ
tính dân t c th th : đa d ng nh ng đc bi t thành công nh ng th th ơ ư ơ
truy n th ng (l c bát: mang c s c thái l c bát ca dao và l c bát c đi n nh ư
Vi t B c, B m i, Khi con tu hú…, ơ th t ngôn: trang tr ng c đi n nh ng ư
linh ho t, bi n hóa trong gieo v n t o nh p phù h p v i vi c di n t nh ng ế
tình c m c a th i đi m i nh ư M T m, Bác i, Theo chân Bác ơ ơ …). Ngôn
ng : s tr ng trong vi c s d ng t ng hình nh c l , ví von có tính ư ướ
truy n th ng. Th ông giàu nh c đi u v i cách t o nh c đi u phát cao đ tính ơ
nh c phong phú c a ti ng Vi t; bi t tài s d ng t láy cùng v n, ph i thanh, ế
ng t nh p; t o nh c đi u bên trong tâm h n con ng i . ườ
“Phong cách chính là ng i”ườ (Buy- Phông). Th tr tình chính ch là đc ơ
đi m phong cách bao trùm trong toàn b s nghi p sáng tác c a T H u, làm
nên d u n, di n m o riêng nh “m t d u vân tay” không h l n. Đc bi t, ư
qua Vi t B c đnh cao th ca kháng chi n khi mà ơ ế “C nh v t và tinh th n
Vi t B c đã nh p vào h n tôi, máu th t tôi, Vi t B c trong tôi” (T H u). Và
“V i T H u, th là vũ khí đu tranh cách m ng. Ðó chính là đc s c và cũng ơ
là bí quy t đc đáo c a T H u trong th ca”ế ơ (Đng Thai Mai).
7.1.2. Th c tr ng c a v n đ:
Tuy trong nhi u năm g n đây, d y h c văn đã có nhi u đi m i v
ph ng pháp nh ng h u h t các tr ng ph thông v n ch y u áp d ngươ ư ế ườ ế
ph ng pháp truy n th ng. V i ph ng pháp này, giáo viên là ng i truy nươ ươ ườ
th ki n th c m t chi u giúp h c sinh hi u c b n nh ng giá tr n i dung và ế ơ
ngh thu t c a tác ph m, h c sinh ho t đng ch a tích c c, hi u qu đem l i ư
cũng ch a cao. ưH n n a, trong gi ng d y th ca c n n m ch c nh ng đcơ ơ
tr ng c a th , nh ng không ph i ai cũng có th c m th h t đc cái hay cáiư ơ ư ế ượ
5