TÀI LIỆU TẬP HUẤN
CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN VÀ QUẢN LÝ
TÌNH NGUYỆN VIÊN
CỦA HỘI CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM
DÀNH CHO CÁN BỘ CẤP QUẬN/HUYỆN
TÀI LIỆU TẬP HUẤN QUẢN LÝ TÌNH NGUYỆN VIÊN CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM
DÀNH CHO CÁN BỘ CHỮ THẬP ĐỎ CẤP QUẬN/HUYỆN
2 BẢN DỰ THẢO THÁNG 10/2012 | VỚI SỰ PHỐI HỢP CỦA HIỆP HỘI - CTĐ VN - CTĐ ĐỨC - CTĐ NA UY |
MỤC LỤC
PHẦN 1 ............................................................................................................................................................. 4
KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TÁC TÌNH NGUYỆN TRONG PHONG TRÀO CHỮ THẬP ĐỎ ............................... 4
1.Khái niệm hoạt động tình nguyện trong Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ .... 4
1.1.Khái niệm về hoạt động tình nguyện theo Hiệp Hội Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ
quốc tế ................................................................................................................................................ 4
2.Khái niệm hoạt động tình nguyện và tình nguyện viên của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam ...... 4
2.1.Hoạt động tình nguyện ..................................................................................................................... 4
2.2.Khái niệm tình nguyện viên ............................................................................................................. 4
3.Vai trò của tình nguyện viên Chữ thập đỏ Việt Nam ................................................................... 4
4.Phân biệt sự khác nhau giữa tình nguyện viên và hội viên Chữ thập đỏ Việt Nam .............. 5
5.Quyền lợi của tình nguyện viên ....................................................................................................... 5
6.Trách nhiệm của tình nguyện viên và của các Hội Chữ thập đỏ Việt Nam ............................. 6
6.1.Trách nhiệm của tình nguyện viên với Chữ thập đỏ Việt Nam .................................................. 6
6.2.Trách nhiệm của Chữ thập đỏ Việt Nam với tình nguyện viên .................................................. 6
7.Quy tắc ứng xử của tình nguyện viên Chữ thập đỏ Việt Nam ................................................... 7
8.Một số động cơ thúc đẩy mọi người tham gia vào hoạt động tình nguyện ............................ 7
PHẦN 2 ............................................................................................................................................................. 9
CÁC CẤP QUẢN LÝ TÌNH NGUYỆN VIÊN .................................................................................................... 9
1.Quản lý tình nguyện viên .................................................................................................................. 9
2.Các cấp quản lý tình nguyện viên Chữ thập đỏ Việt Nam .......................................................... 9
2.1.Cấp trung ương ................................................................................................................................... 9
2.2.Cấp tỉnh/thành ................................................................................................................................. 10
2.3.Cấp quận/huyện ............................................................................................................................... 10
2.4.Cấp xã/phường ................................................................................................................................. 10
3.Quản lý tình nguyện viên trong các chương trình/dự án ........................................................ 11
4.Chức năng của việc quản lý tình nguyện viên trong chương trình/dự án ............................ 11
4.1.Lập kế hoạch huy động tình nguyện viên trong các chương trình/dự án ............................ 11
4.2.Huy động tình nguyện viên trong các chương trình/dự án ..................................................... 11
5.Đội/nhóm tình nguyện viên ........................................................................................................... 11
5.1.Khái niệm đội/nhóm tình nguyện viên ........................................................................................ 11
5.2.Các giai đoạn của đội/nhóm .......................................................................................................... 12
5.3.Đội trưởng/thủ lĩnh tình nguyện viên .......................................................................................... 12
5.3.1.Vai trò của Đội trưởng/thủ lĩnh tình nguyện viên ..................................................................... 12
5.3.2.Trách nhiệm của đội trưởng/thủ lĩnh tình nguyện viên: .......................................................... 12
6.Tình nguyện viên tự phát ............................................................................................................... 13
6.1.Khái niệm ........................................................................................................................................... 13
6.2.Vì sao có hoạt động tình nguyện tự phát? .................................................................................. 13
PHẦN 3 ........................................................................................................................................................... 14
CHU TRÌNH QUẢN LÝ TÌNH NGUYỆN VIÊN ............................................................................................. 14
1.Khái niệm Chu trình quản lý tình nguyện viên ........................................................................... 14
2.Mục tiêu quản lý tình nguyện viên ............................................................................................... 14
3.Các hợp phần (khâu) trong Chu trình quản lý tình nguyện viên ............................................ 14
3.1.Lập kế hoạch ..................................................................................................................................... 14
TÀI LIỆU TẬP HUẤN QUẢN LÝ TÌNH NGUYỆN VIÊN CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM
DÀNH CHO CÁN BỘ CHỮ THẬP ĐỎ CẤP QUẬN/HUYỆN
3 BẢN DỰ THẢO THÁNG 10/2012 | VỚI SỰ PHỐI HỢP CỦA HIỆP HỘI - CTĐ VN - CTĐ ĐỨC - CTĐ NA UY |
3.2.Tuyển dụng và Lập hồ sơ ................................................................................................................ 15
3.2.1.Tuyển dụng ........................................................................................................................................ 15
3.2.2.Lập hồ sơ ............................................................................................................................................ 16
3.3.Định hướng và tập huấn ................................................................................................................. 16
3.3.1.Nội dung cần tập huấn và định hướng cho tình nguyện viên: ................................................ 17
3.4.Phân công nhiệm vụ ........................................................................................................................ 17
3.5.Ghi nhận công lao ............................................................................................................................ 18
4.Giám sát ............................................................................................................................................. 18
4.1.Trách nhiệm của người giám sát ................................................................................................... 18
4.2.Các biện pháp giám sát ................................................................................................................... 19
5.Đánh giá ............................................................................................................................................. 19
5.1.Mục tiêu đánh giá tình nguyện viên ............................................................................................. 19
5.2.Tiêu chí đánh giá tình nguyện viên ............................................................................................... 19
6.Báo cáo ............................................................................................................................................... 20
7.Truyền thông và điều phối ............................................................................................................. 20
8.Phối kết hợp với tình nguyện viên và các tổ chức khác ........................................................... 21
9.Duy trì tình nguyện viên ................................................................................................................. 22
9.1.Những yếu tố cần quan tâm để duy trì và giúp tình nguyện viên năng động ...................... 22
9.2.Các bước duy trì tình nguyện viên ................................................................................................ 22
TÀI LIỆU TẬP HUẤN QUẢN LÝ TÌNH NGUYỆN VIÊN CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM
DÀNH CHO CÁN BỘ CHỮ THẬP ĐỎ CẤP QUẬN/HUYỆN
4 BẢN DỰ THẢO THÁNG 10/2012 | VỚI SỰ PHỐI HỢP CỦA HIỆP HỘI - CTĐ VN - CTĐ ĐỨC - CTĐ NA UY |
PHẦN 1
KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TÁC TÌNH NGUYỆN TRONG PHONG TRÀO CHỮ THẬP ĐỎ
1. Khái niệm hoạt động tình nguyện trong Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ
1.1. Khái niệm về hoạt động tình nguyện theo Hiệp Hội Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ
quốc tế
Hoạt động tình nguyện được xuất phát từ thiện chí của người muốn tình nguyện tham gia, không vì
bất cứ lợi ích về vật chất hoặc tài chính nào và không chịu bất cứ áp lực nào về chính trị, kinh tế và
xã hội.
Hoạt động tình nguyện nhằm mục đích mang lại lợi ích cho những người bị tổn thương và cộng
đồng của họ theo bảy Nguyên tắc cơ bản của Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ.
Hoạt động tình nguyện do Hội Chữ thập đỏ hoặc Trăng lưỡi liềm đỏ trong nước tổ chức và ghi nhận.
2. Khái niệm hoạt động tình nguyện và tình nguyện viên của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam
2.1. Hoạt động tình nguyện
Hoạt động tình nguyện Chữ thập đỏ Việt Nam là hoạt động tự nguyện, không vụ lợi nhằm trợ giúp
cho các đối tượng và cộng đồng dễ bị tổn thương trên cơ sở tuân thủ Điều lệ Hội Chữ thập đỏ Việt
Nam, Luật Hoạt động Chữ thập đỏ Việt Nam, Hiến pháp, pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam và các nguyên tắc cơ bản của Phong trào Chữ thập đỏ - Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế.
2.2. Khái niệm tình nguyện viên
Tình nguyện viên Chữ thập đỏ Việt Nam là những người tự nguyện, có khả năng và điều kiện tham
gia thường xuyên hoặc khi cần thiết các hoạt động nhân đạo do Hội Chữ thập đỏ Việt Nam tổ chức
và phải tuân thủ Điều lệ Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Hiến pháp và pháp luật nước Cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam, Quy chế về Tình nguyện viên Chữ thập đỏ Việt Nam, các nguyên tắc cơ bản
của Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế.
3. Vai trò của tình nguyện viên Chữ thập đỏ Việt Nam
Tình nguyện viên là lực lượng thiết yếu của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, giúp tăng cường khả năng
của cộng đồng cung cấp các giá trị nhân đạo khác nhau đồng thời tạo ra sự khác biệt trong các mối
quan hệ xã hội.
Tình nguyện viên Chữ thập đỏ có vai trò làm cho lực lượng của Hội Chữ thập đỏ phát triển và phong
phú thêm, tạo nên sức mạnh tổng hợp cả về bề sâu, bề rộng và góp phần giúp cho Hội Chữ thập đỏ
hoàn thành tốt hơn các nhiệm vụ của mình.
Về chiều sâu công việc: Hoạt động Chữ thập đỏ cần có nhiều chuyên gia thuộc nhiều lĩnh vực khác
nhau, những nhu cầu này trong thực tế bản thân Hội không thể đáp ứng hết được.
Về chiều rộng công việc: Hoạt động Chữ thập đỏ diễn ra tại những thời điểm, không gian và thời
gian khác nhau, có thể trên một địa bàn rộng, do vậy cần một lực lượng lớn tại chỗ mà nếu chỉ tính
riêng cán bộ Chữ thập đỏ thì không thể giải quyết tốt và hết công việc được.
Tình nguyện viên Chữ thập đỏ góp phần mở rộng các mối quan hệ, phối hợp công tác giữa các tổ
chức Hội Chữ thập đỏ, giữa Hội Chữ thập đỏ với các tổ chức khác trong hệ thống chính trị và cộng
đồng, như vậy góp phần đẩy mạnh xã hội hoá các hoạt động nhân đạo, từ thiện trên cơ sở Hội Chữ
thập đỏ làm nòng cốt.
Thông qua các hoạt động của Tình nguyện viên Chữ thập đỏ, vị thế, hình ảnh, màu cờ, sắc áo của
Hội Chữ thập đỏ được nâng lên. Cùng với kết quả, hiệu quả các hoạt động làm cho uy tín của Hội
Chữ thập đỏ tăng thêm đối với cấp uỷ, chính quyền và nhân dân.
TÀI LIỆU TẬP HUẤN QUẢN LÝ TÌNH NGUYỆN VIÊN CHỮ THẬP ĐỎ VIỆT NAM
DÀNH CHO CÁN BỘ CHỮ THẬP ĐỎ CẤP QUẬN/HUYỆN
5 BẢN DỰ THẢO THÁNG 10/2012 | VỚI SỰ PHỐI HỢP CỦA HIỆP HỘI - CTĐ VN - CTĐ ĐỨC - CTĐ NA UY |
Bảng phân tích tính thiết yếu của lực lượng Tình nguyện viên
Tiêu chí Lực lượng
Cán bộ Chữ thập đỏ Lực lượng
Tình nguyện viên
Số lượng
Ít Đông
Khả năng bao quát địa bàn hoạt
động
Chỉ tập trung tại khu vực
trung tâm
Có mặt khắp mọi nơi
Sẵn sàng tham gia 24/24
Có thể Luôn luôn
Khả năng tiếp cận, nắm bắt cộng
đồng Hạn chế Hiểu rõ tình hình tại cộng
đồng
Khả năng huy động nguồn lực (tiền,
hàng, người)
Hạn chế Đa dạng, phong phú
Khả năng triển khai hoạt động và
bao phủ địa bàn giúp đỡ đối tượng Hạn chế Cao
Chi phí để duy trì
Phải trả lương Không phải trả lương
4. Phân biệt sự khác nhau giữa tình nguyện viên và hội viên Chữ thập đỏ Việt Nam
5. Quyền lợi của tình nguyện viên
− Được giao đảm nhận công việc phù hợp với nguyện vọng, điều kiện và khả năng;
− Được bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng công tác Hội và phong trào Chữ thập đỏ;
− Được cấp thẻ, mang đồng phục tình nguyện viên chữ thập đỏ Việt Nam khi tham gia các hoạt
động Chữ thập đỏ;
− Được hỗ trợ các điều kiện, trang thiết bị cần thiết khi tham gia hoạt động trong khả năng thực tế
của các cấp Hội;
− Được sử dụng biểu tượng Chữ thập đỏ và Trưng lưỡi liềm đỏ và biểu trưng Chữ thập đỏ Việt
Nam khi tham gia các hoạt động Chữ thập đỏ;