Thận trọng với rối loạn
ăn uống ở trẻ
Trẻ nhỏ, ăn uống thiếu khoa học sẽ dễ mắc phải những
căn bệnh nan y, nhất là gây rối loạn ăn uống, làm suy
giảm thể chất, tinh thần, bệnh béo phì.
Chán ăn (Anorexia) hay chán ăn tâm thần (Anorexia
nervosa), căn bệnh mà người trong cuộc sợ tăng cân nên
kiêng khem cực đoan (ngay cả khi đã quá gầy), thậm chí có
người trọng lượng đã giảm xuống dưới mức trung bình vẫn
ăn uống quá ít dẫn đến nôn mửa sau khi ăn.
Những người mắc bệnh này, kể cả trẻ nhỏ, thường đi kèm
hiện tượng trầm cảm, lo âu. Theo kinh nghiệm, khi có dấu
hiệu mắc bệnh nên đưa trẻ đến bác sĩ để được khám và tư
vấn. Cần lưu ý các triệu chứng: sụt cân nhiều, phủ nhận cảm
giác đói (luôn cho rằng không thấy đói), luyện tập quá sức,
xa lánh các hoạt động xã hội, nhất là các hoạt động liên quan
đến ăn uống.
Ngược lại với chứng chán ăn là ăn uống vô độ hay phàm ăn,
háu ăn (bulimia nervosa). Người mắc phải căn bệnh này
thường ăn uống vô tội vạ, trẻ nhỏ thường không cảm thấy no,
không thấy đủ, không kiềm chế tính thèm ăn, càng ăn càng
thấy đói và đôi khi lại được các bậc cha mẹ hài lòng, bởi ăn
được, ngủ được là vàng. Nhưng đây là bệnh đích thực, đối
tượng này khi trưởng thành mắc chứng stress, dư thừa trọng
lượng và nhiều căn bệnh nan y. So với biếng ăn thì căn bệnh
này khó phát hiện hơn, thậm chí có trường hợp ăn nhiều
nhưng trọng lượng vẫn bình thường. Một số triệu chứng dễ
nhận biết như ăn no đi tắm ngay, ăn nhiều mà không tăng
cân, sử dụng thuốc nhuận tràng hoặc thuốc lợi tiểu, không
thích giao tiếp xã hội.
Yêu sức khỏe - Sức khỏe! Chuyên mục về tin tức sức khỏe, tư
vấn trực tuyến, gia đình, tin tức làm đẹp, đời sống, y tế.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, nguyên nhân gây bệnh rối loạn
ăn uống rất đa dạng, thường gặp ở nhóm trẻ từ 11 – 14 nhưng
cũng có trường hợp xảy ra trước 7 tuổi. Những đứa trẻ mắc
bệnh rối loạn ăn uống thường có tỉ lệ mắc bệnh stress cao,
trầm cảm, không hài lòng về vẻ đẹp của bản thân và muốn
dùng ăn uống để cải thiện diện mạo. Cũng có trường hợp trẻ
tham gia thể thao thấy trọng lượng cơ thể quá nặng nề nên đã
quyết tâm dùng thực phẩm để cải thiện, hoặc muốn có thân
hình như những người mẫu nên đã chọn ăn với hy vọng có cơ
thể lý tưởng, nhất là các bé gái tuổi teen. Đối với các bé trai
bị ám ảnh bởi cơ thể của những vận động viên vật, muốn có
cơ thể khỏe mạnh, cường tráng nên đã quyết tâm dùng ăn
uống để cải thiện.
Ngoài yếu tố tâm lý, khách quan, bệnh rối loạn ăn uống ở trẻ
nhỏ còn do yếu tố di truyền. Ví dụ, trong gia đình có người
mắc bệnh di truyền về rối loạn ăn uống hoặc cả cha lẫn mẹ
đều mắc bệnh thì con cái sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao. Trong
xã hội hiện đại, mọi người đều có thể mắc phải căn bệnh này
do xu thế tôn vinh cơ thể mảnh mai, ăn ít sống lâu hoặc do
quảng cáo về các sản phẩm ăn nhanh, trào lưu phát triển của
các thiết bị điện tử như TV, máy tính… làm cho trẻ nghiện,
kết hợp ăn nhiều đồ ngọt, giải khát có gas lại ngồi nhiều
trước màn hình máy tính, ngại vận động nên cũng là nguyên
nhân làm gia tăng bệnh.
Bệnh biếng ăn có thể gây hại trực tiếp đến sức khỏe gan, tim
và thận. Ví dụ, nhóm vị thành niên, các bé gái sẽ chậm phát
triển, sẽ không có chu kỳ kinh nguyệt hoặc chu kỳ kinh
nguyệt quá dài nếu như cơ thể suy dinh dưỡng nặng. Trẻ mắc
bệnh biếng ăn sẽ mắc phải nhiều căn bệnh mang tính thần
kinh, thiếu tự tin, luôn mắc bệnh đau đầu, chóng mặt, thiếu
tập trung, tính khí phát triển thất thường luôn cảm thấy giá
lạnh ngay cả khi mùa hè vì thiếu chất.
Đối với trẻ ăn uống vô độ có thể thiếu hụt kali và đây chính
là nguyên nhân làm gia tăng bệnh tim mạch, thận, mắc bệnh
răng lợi do acid dạ dày tăng. Mắc bệnh rối loạn ăn uống ở trẻ
nhỏ còn làm cho thể chất phát triển không bình thường, tăng
giảm cân ở mức quá cao, quá thấp.
Khi phát hiện thấy trẻ mắc bệnh rối loạn ăn uống nhất thiết
phải đi khám và tư vấn bác sĩ ngay. Các bậc cha mẹ, các cơ
sở giáo dục cần chú trọng đến thực đơn ăn uống hàng ngày
của trẻ, cho trẻ ăn uống đa dạng, cân bằng, khoa học và duy
trì cuộc sống vận động.
