Thụ đắc động từ năng nguyện 会 của sinh viên Việt Nam

Động từ năng nguyện "会" là một điểm ngữ pháp cốt lõi trong tiếng Trung Quốc mà người học cần nắm vững ngay từ giai đoạn sơ cấp. Mặc dù tầm quan trọng của việc thụ đắc "会" đã được công nhận, các nghiên cứu chuyên sâu về vấn đề này, đặc biệt là đối với người học Việt Nam, vẫn còn hạn chế và chủ yếu dựa trên dữ liệu thu thập qua điều tra mà thiếu phân tích sâu sắc. Do đó, bài viết này nhằm mục đích cung cấp một phân tích có hệ thống về tình hình thụ đắc động từ năng nguyện "会" của sinh viên Việt Nam, từ đó làm rõ các khó khăn và yếu tố ảnh hưởng đến quá trình học tập của họ.

Các nhà nghiên cứu ngôn ngữ học ứng dụng, giảng viên tiếng Trung Quốc, sinh viên học tiếng Trung và các nhà biên soạn giáo trình.

Nghiên cứu này đã tiến hành phân tích hệ thống 1.843 trường hợp sử dụng động từ năng nguyện "会" từ Kho ngữ liệu tiếng Trung trung gian của sinh viên Việt Nam, nhằm làm sáng tỏ thực trạng thụ đắc và các lỗi thường gặp. Sử dụng phương pháp phân tích lỗi của Corder và phân tích đối chiếu ngôn ngữ trung gian của Granger, kết quả cho thấy nghĩa "会₂" (suy đoán chủ quan) được sử dụng phổ biến hơn gấp bảy lần so với nghĩa "会₁" (khả năng, bản lĩnh). Tỷ lệ sử dụng chính xác "会" tăng dần theo trình độ của người học, với "会₂" dễ thụ đắc hơn. Tuy nhiên, sinh viên vẫn mắc phải nhiều lỗi, chủ yếu là nhầm lẫn, dùng thừa và sai trật tự từ. Đặc biệt, lỗi nhầm lẫn chiếm tỷ trọng cao nhất, với "会₁" thường bị nhầm với "懂得", và "会₂" thường bị nhầm với "能" hoặc "要", phản ánh sự giao thoa ngữ nghĩa và cách dùng giữa các động từ năng nguyện trong tiếng Trung Quốc cũng như sự tương đồng không hoàn toàn với tiếng Việt. Các yếu tố chính ảnh hưởng đến quá trình thụ đắc bao gồm sự tương ứng n-1 trong tiếng Việt, sự khác biệt trong cách dùng giữa tiếng Trung và tiếng Việt, và việc giáo trình thiếu so sánh chi tiết giữa "会" với các động từ năng nguyện khác. Nghiên cứu cung cấp cái nhìn sâu sắc về những thách thức mà sinh viên Việt Nam gặp phải, đưa ra những gợi ý quan trọng cho việc giảng dạy và biên soạn tài liệu học tiếng Trung.