H C VI N NGÂN HÀNG

KHOA NGÂN HÀNG



Ả BÀI TH O LU N

ị ườ

Đ  tài ề

: Tái c u trúc th  tr

ng ch ng khoán Vi

t Nam

Th c hi n  : Nhóm NHB

L p            :  H306 – Th  3.Ca 4

ươ

Gi ng viên : Nguy n Th  Ph

ế ng Luy n

I. L ch s  hình thành và các giai đo n phát tri n c a th  tr

ể ủ ị ườ ử ạ ị ng

ứ ệ ch ng khoán Vi t Nam

ữ ạ ướ ầ I.1. Giai đo n 2000­2005: Hình thành và nh ng b c đ u tiên

ị ườ ự ứ ệ ượ ờ ủ S  ra đ i c a th  tr ng ch ng khoán Vi t Nam đ ằ   ấ c đánh d u b ng

ệ ư ứ ậ ồ ị vi c đ a vào v n hành Trung tâm giao d ch ch ng khoán TP.H  Chí Minh ngày

ự ệ ầ ị 20/07/2000 và th c hi n phiên giao d ch đ u tiên vào ngày 28/07/2000. Ở ờ    th i

ể ấ ờ ạ ổ ệ ế ế ỉ đi m lúc b y gi , ch  có 2 doanh nghi p niêm y t 2 lo i c  phi u (REE và

ỷ ồ ộ ố ủ ượ ế ớ ố ố SAM) v i s  v n 270 t đ ng và m t s  ít trái phi u Chính ph  đ ế   c niêm y t

ị giao d ch.

ị ườ ừ ở ạ ậ ế T  đó cho đ n 2005, th  tr ng luôn trong tr ng thái gà g t, lo i tr ạ ừ

ấ ạ ỉ ố ể ố ơ c n s t vào năm 2001(ch  s  VN index cao nh t đ t 571.04 đi m sau 6 tháng

ư ầ ư ỉ ừ ế ầ đ u năm nh ng ch  trong vòng ch a đ y 4 tháng, t tháng 6 đ n tháng 10, các

ế ế ấ ớ ụ ừ ị ổ c  phi u niêm y t đã m t giá t ỉ ố i 70% giá tr , ch  s  VN Index s t t 571,04

ể ể ả ố ỉ đi m vào ngày 25/4/2001 xu ng ch  còn kho ng 200 đi m vào tháng 10/2001.

ứ ộ ị Ngày 8/3/2005 Trung tâm giao d ch ch ng khoán Hà N i (TTGDCK HN)

ạ ộ ủ ầ ạ ỉ ệ ừ ứ ấ chính th c đi vào ho t đ ng. Giai đo n t nh ng  d n xu t hi n t năm 2005 khi

ỷ ệ ắ ữ ủ ầ ư ướ ượ ừ ừ t n m gi l c a nhà đ u t n c ngoài đ c nâng t 30% lên 49% (tr  lĩnh

ự v c ngân hàng).

ầ ườ ư ị ườ ượ Trong 5 năm đ u tiên, d ng nh  th  tr ự ự ng không th c s  thu hút đ c

ủ ủ ễ ế ả ả ị ự s  quan tâm c a đông đ o công chúng và các di n bi n tăng gi m c a th

ườ ư ạ ở ộ ể ả ể ộ ưở ớ ự ậ tr ộ ng ch a t o ra tác đ ng xã h i m  r ng đ  có th   nh h ng t i s  v n

ế ư ớ ộ ố ủ ỗ ườ ủ ề hành c a n n kinh t cũng nh  t i cu c s ng c a m i ng i dân.

I.2. Giai đo n 2006: Giai đo n phát tri n đ t phá

ể ộ ạ ạ

ượ ị ườ ể ể ạ ờ ộ Năm 2006 đ c coi th i đi m phát tri n “đ t phá”, t o cho th  tr ng

ứ ệ ớ ớ ạ ộ ệ ạ ộ ị ch ng khoán Vi t Nam m t di n m o hoàn toàn m i v i ho t đ ng giao d ch

ạ ả ở ồ ị ị ộ sôi đ ng t i c  3 “sàn”: S  giao d ch Tp.H  Chí Minh, Trung tâm Giao d ch Hà

ị ườ ộ N i và th  tr ng OTC

ị ườ ứ ệ Th  tr ng ch ng khoán Vi t Nam 2006:

ầ ầ ố  VN­Index cu i năm tăng 2,5 l n so đ u năm

ị ố ế ạ ổ ố ỉ  T ng giá tr  v n hóa đ t 13,8 t  USD cu i năm 2006 (chi m 22,7% GDP)

 Hàng ngày có kho ng 80­100 công ty có c  phi u giao d ch. Trên th  tr

ế ả ổ ị ị ườ   ng

ố ượ ậ ổ ố ượ ấ ầ ớ ị phi t p trung, t ng kh i l ả ng giao d ch g p kho ng 6 l n so v i kh i l ng

ị giao d ch trên Hastc.

ế ầ ầ ố ừ ớ  S  công ty niêm y t tăng g n 5 l n, t 41 công ty năm 2005 đã lên t i 193

ạ ơ ả ạ ấ ầ ầ ố ị công ty, s  tài kho n giao d ch đ t h n 10 v n g p 3 l n năm 2005 và 30 l n so

ướ ớ v i 6 năm tr c.

ố ượ ầ ư ớ ị ườ ế  S  l ng các nhà đ u t m i tham gia th  tr ng ngày càng đông, tính đ n

ứ ả ố ị ượ cu i tháng 12­ 2006, có trên 120.000 tài kho n giao d ch ch ng khoán đ ở c m ,

ả ủ ầ ư ướ ầ trong đó g n 2.000 tài kho n c a nhà đ u t n c ngoài

ả ừ ữ ế ầ ư ạ ố Trong kho ng t gi a đ n cu i năm 2006, tình tr ng đ u t ế   ổ  vào c  phi u

ả ườ ế ể ở ướ  n c ta mang tâm lý “đám đông”, c  ng ứ i có ki n th c và hi u bi ế ả t, c

ữ ườ ẩ ạ nh ng ng i mua, bán theo phong trào, qua đó đ y TTCK vào tình tr ng

ệ ượ ậ “nóng”, hi n t ng “bong bóng” là có th t.

ạ ạ I.3. ổ Giai đo n 2007: Giai đo n bùng n

ệ ự ừ ứ ậ ầ ẩ Lu t Ch ng khoán có hi u l c t ngày 01/01/2007 đã góp ph n thúc đ y

ị ườ ườ ị ườ ả ậ th  tr ể ng phát tri n và tăng c ộ ng kh  năng h i nh p vào th  tr ng tài chính

ố ế ủ ạ ổ ứ ế ượ ườ qu c t . Tính công khai, minh b ch c a các t ch c niêm y t đ c tăng c ng.

ệ ạ ấ ấ ị ườ ầ TTCK Vi t Nam 2007 ghi l i d u  n thăng tr m khi th  tr ả ng tr i qua

ữ ế ạ ộ nh ng ba giai đo n bi n đ ng trong năm

ị ườ ầ ổ ng bùng n  trong 3 tháng đ u năm 2007: ạ • Giai đo n th  tr

ị ườ ạ ủ ả ữ ế ợ Đây là giai đo n th  tr ng có nh ng đ t sóng cao, khi n Index c a c  2

ề ậ ứ ỉ ỷ ụ ỉ ố ể ạ ị sàn giao d ch đ u l p k  l c: ch  s  VNIndex đã đ t m c đ nh là 1.170,67 đi m

ạ ộ ế ậ ứ ỉ ể sau 7 năm ho t đ ng và Hastc – Index thi t l p m c đ nh 459,36 đi m sau 2

ạ ộ ị ườ ể ạ ạ ưở năm ho t đ ng. Có th  nói, đây là giai đo n th  tr ứ ng đ t m c tăng tr ớ   ng v i

ứ ấ ạ ỉ ị ố ộ ớ t c đ  l n nh t khi đ t m c tăng 126% ch  trong vòng 3 tháng giao d ch.

ế ố ự ầ ọ ưở ạ Y u t quan tr ng góp ph n vào s  tăng tr ng nóng trong giai đo n này

ả ể ế ứ ầ ị ườ ế ế ộ ộ ị ph i k  đ n s c c u trên th  tr ng tăng m t cách đ t bi n khi n giá tr  giao

ỗ ị ớ ỷ ồ ạ ị d ch trung bình m i phiên giao d ch lên t i hàng ngàn t đ ng. T i sàn HCM,

ạ ỗ ị ỷ ồ ạ ị bình quân m i phiên giá tr  giao d ch đ t trên 1.000 t đ ng, sàn HN cũng đ t

ỷ ồ ố con s  300 t đ ng.

ị ườ ề ỉ ừ ế ầ ng đi u ch nh t Tháng 4/2007 đ n đ u Tháng 9/2007 ạ • Giai đo n th  tr

ợ ề ộ ớ ỗ ị ườ ả V i n i lo s  v  m t “th  tr ơ ng bong bóng”, các c  quan qu n lý nhà

ướ ộ ể ả ư ủ ệ ị ườ ệ ằ n c cũng nh  Chính ph  đã vào cu c đ  gi m nhi t th  tr ng b ng các bi n

ị ườ ể ữ ẽ ặ ế ế ể ề pháp ki m soát th  tr ng ch t ch , ban hành nh ng thi ế ự t ch  đ  ki m ch  s

ưở ị ườ ủ ướ ề tăng tr ng quá nóng c a th  tr ả ứ ng. Ph n  ng tr c đi u này, TTCK đã có

ộ ợ ị ườ ủ ữ ề ề ệ ả ợ ỉ ỉ ễ nh ng đ t đi u ch nh rõ r t. M t đ t đi u ch nh gi m c a th  tr ng đã di n ra

ả ấ ộ ờ ừ ố ầ trong m t kho ng th i gian r t dài (t ế  cu i Tháng 3 đ n đ u Tháng 9).

ạ ỏ ờ ơ ượ ủ Giai đo n này, các NĐTNN cũng t ra khá th khi l ị ng giao d ch c a

ề ụ ả ả ạ ố ị ị ị kh i này trên c  2 sàn giao d ch đ u s t gi m m nh. Giá tr  giao d ch bình quân

ạ ạ ả ố ỷ ồ ả ớ ủ c a kh i NĐTNN trong giai đo n này đ t kho ng 170 t đ ng/phiên, gi m t i

ạ ầ ớ 52% so v i giai đo n đ u năm.

ụ ồ ủ ị ườ ạ ữ ố • Giai đo n ph c h i c a th  tr ng vào nh ng tháng cu i năm

ị ườ ướ ụ ồ ẽ ạ ạ ả ờ Th  tr ng b c vào giai đo n ph c h i m nh m  trong kho ng th i gian

ế ố ầ đ u tháng 9 đ n cu i Tháng 10/2007.

ế ổ ướ ụ ồ ặ ệ Giá các c  phi u trên sàn có xu h ng ph c h i nhanh chóng, đ c bi t là

ề ấ ạ ượ ế ả ổ ữ ấ các mã c  phi u blue – chip trên c  2 sàn đ u l y l i đ c nh ng gì đã m t

ủ ạ ữ ế ổ ể ứ ậ ủ trong 6 tháng gi a năm, tuy nhiên s c b t c a các c  phi u không đ  m nh đ

ở ề ứ ế ổ ỉ ế ậ ư đ a các c  phi u tr  v  m c giá đ nh thi t l p vào tháng 3.

ị ườ ụ ồ ộ ợ ề ỉ Tuy nhiên, Th  tr ng sau m t đ t ph c h i đã nhanh chóng đi u ch nh

ị ườ ả ạ ố ả ỉ gi m vào 2 tháng cu i năm. Trong giai đo n này, th  tr ng th nh tho ng cũng

ụ ồ ợ ả ớ ự ẽ ủ ấ ả ế ố ạ có các đ t ph c h i gi v i s  tăng lên m nh m  c a t t c  các y u t . Tuy

ự ụ ồ ượ ệ ậ ấ nhiên s  ph c h i này không duy trì đ c lâu, th m chí đã có d u hi u suy

ả ỉ ể   gi m ch  sau 1 phiên tăng đi m.

ạ ạ ả I.4. Giai đo n 2008: Giai đo n suy gi m

ủ ề ế ế ệ ạ Cùng trong xu th  chung c a n n kinh t , TTCK Vi t Nam khép l i năm

ớ ự ụ ả ạ 2008 v i s  s t gi m m nh.

ừ ạ ớ ị ườ ả • Giai đo n 1: T  tháng 01 t i tháng 06 ­ Th  tr ạ ng gi m m nh do tác

ừ ủ ộ ế ộ đ ng t tác đ ng c a kinh t vĩ mô

ấ ớ ộ ầ ư ạ Các thông tin tác đ ng x u t i tâm lý nhà đ  u t ủ  trong giai đo n này ch

ừ ộ ạ ề ế ổ ậ ự ạ ấ ế y u xu t phát t n i t i n n kinh t . Trong đó n i b t là s  gia tăng l m phát,

ặ ề ệ ủ ố ủ ự ứ ầ ắ chính sách th t ch t ti n t c a NHNN, s  leo d c c a giá xăng d u và s c ép

ả ấ ừ ầ ư ả gi i ch p t ố ớ  phía ngân hàng đ i v i các kho n đ u t vào TTCK.

ị ườ ủ ụ ằ ả ề ơ ặ Nh m m c đích ngăn ch n đà suy gi m c a th  tr ng, các c  quan đi u

ắ ầ ư ủ ươ ữ ệ hành b t đ u đ a ra nh ng ch  tr ỗ ợ ng và bi n pháp h  tr :

ộ ị ẹ (1) UBCKNN thu h p biên đ  giao d ch;

ổ ế   (2) SCIC tham gia mua vào c  phi u;

ượ ậ ừ ộ ả (3) NHTM đ c v n đ ng ng ng gi ấ   i ch p;

ổ ứ ế ượ ế ế ổ (4) T  ch c niêm y t đ ỹ c khuy n khích mua vào c  phi u qu .

ầ ớ ệ ệ ắ ả ỉ Tuy nhiên, ph n l n các bi n pháp này ch  phát huy hi u qu  trong ng n

ị ườ ế ụ ụ ả ơ ả ấ ổ ừ ạ h n, và th  tr ng ti p t c s t gi m, c n bão gi ế i ch p c  phi u không ng ng

ớ ầ ư ộ tác đ ng t i tâm lý các nhà đ u t .

ướ ủ ự ề ạ ả Tr c th c tr ng này chính ph  đã đ  ra 8 nhóm gi i pháp vào tháng

ế ạ ụ ề ớ ụ ươ ạ 3/2008 v i m c tiêu ki m ch  l m phát và thâm h t th ng m i.

ạ ớ ầ ắ ạ • Giai đo n 2: Tháng 06 t ụ ồ i đ u tháng 09 ­ Ph c h i trong ng n h n

ộ ố ổ ắ ủ ư ế ẫ ờ Nh  vai trò d n d t c a m t s  c  phi u blue ­chip nh  STB, FPT,

ặ ệ ỗ ợ ừ ố ướ DPM…và đ c bi ớ ứ ầ t là SSI v i s c c u h  tr  t đ i tác  n ả c ngoài, c  hai sàn

ứ ượ ữ ể ạ ạ ch ng khoán đã có đ c nh ng phi ên tăng đi m m nh trong giai đo n này.

ế ượ ưỡ ả ọ VNIndex và Hastc­Index liên ti  p v t qua các ng ng c n tâm lý quan tr ng

ườ ư ợ ữ ể ỗ và th ng xuyên có đ   c nh ng chu i tăng đi m kéo dài. Đây cũng là giai

ị ườ ạ ứ ầ ạ ộ ố ượ ấ ạ ộ đo n th  tr ng ho t đ ng sôi đ ng nh t. S c c u m nh, kéo theo kh i l ng

ị ị ị ườ ở ứ giao d ch v à giá tr  giao d ch th ng xuyên m c cao.

ừ ạ ớ ị ườ ơ ở ạ • Giai đo n 3: T  tháng 09 t i tháng 12 ­ Th  tr ng r i tr  l ỳ i chu k

ủ ả ả ộ ế ầ ủ gi m do tác đ ng c a kh ng ho ng kinh t toàn c u

ơ ở ạ ờ ỳ ướ ả ậ Đây là th i k  VNIndex r i tr  l i xu h ỡ ng gi m, th m chí đã phá v

ầ ủ ế ả ạ ạ ổ đáy thi ế ậ ượ t l p đ c trong giai đo n đ u c a năm 2008. T ng k t c  giai đo n

ấ ể ươ ươ ố ượ ị này, VNIndex m t 223,48 đi m, t ng đ ng 41,45%. Kh i l ng giao d ch

ệ ạ ươ ươ ỷ ồ trung bình đ t 15,82 tri u CP&CCQ, t ng đ ng 497,58 t đ ng/phiên.

ấ ớ ộ ớ ạ Nguyên nhân tác đ ng l n nh t t ự i TTCK trong giai đo n này chính là s

ế ớ ủ ủ ạ ả ỏ ộ lan t a m nh c a cu c kh ng ho ng tài chính trên toàn th  gi i. Hòa cùng xu

ế ả ủ ể ướ ỉ ố ứ ạ th  gi m đi m c a TTCK các n c, 02 ch  s  ch ng khoán t i sàn HOSE và

ế ể ả ị ạ HASTC liên ti p gi m đi m. Trong 86 phiên giao d ch t i HOSE, 49 phiên

ấ ớ ế ậ ể ạ ể VNIndex m t đi m. Đáy m i thi t l p trong giai đo n này là 286,85 đi m vào

ngày 10/12/2008.

ả ữ ờ ố ị ượ Gi i pháp tài chính k p th i trong nh ng tháng cu i năm 2008 đ ự c th c

ệ ề ệ ả ỉ ấ ơ ả ầ ả ằ ấ hi n thông qua vi c đi u ch nh gi m lãi su t c  b n nh m kích c u s n xu t

ế ậ ề ệ ệ ạ ố ộ ễ tiêu dùng, t o đi u ki n cho các doanh nghi p ti p c n vay v n m t cách d

ụ ả ơ ồ ờ ươ ạ ự dàng h n, đ ng th i gi m áp l c tín d ng cho các ngân hàng th ng m i.

I.5. Năm 2009 – 2010: Di n bi n b t th

ế ễ ấ ườ ng

ệ ượ ố ộ ưở TTCK Vi t Nam năm 2009 đ c coi là có t c đ  tăng tr ấ ng r t cao,

ớ ệ ạ ư ộ ấ ổ ệ t i 60­70%, nh ng xét m t cách toàn di n l ấ i có không ít d u hi u b t  n.

ướ ế ề ữ ụ ồ ỉ ố ư ệ ấ Tr c h t, TTCK có d u hi u ph c h i nh ng không b n v ng: Ch  s  VN­

ả ạ ừ ỉ ể ể ố ố Index gi m m nh 22% t đ nh 633,2 đi m ngày 23­10 xu ng m c 490,6 đi m

ố ượ ị ừ ụ ế ế ả ạ ngày 27­11. Kh i l ng giao d ch t tháng 11 đ n h t năm s t gi m m nh so

ả ủ ị ườ ở ng càng tr  nên

ề ố ớ v i hai tháng 9, 10. Càng v  cu i năm, thanh kho n c a th  tr đáng lo ng i.ạ

ể ấ ượ ướ ộ ấ B c sang tháng 3­2009, TTCK có m t tháng tăng đi m  n t ng nh t

ở ắ ề ể ố ượ ố ỉ ể ừ k  t tháng 11­2008: VN­Index không ch  kh i s c v  đi m s  mà kh i l ng

ế ạ ị ế giao d ch cũng tăng m nh. Tính đ n h t ngày 30­6, VN­Index đã tăng 132,67

ể ể ế ể ớ ờ đi m (42,03%), HNX­Index tăng 44,57 đi m (42,66%) so v i th i đi m k t thúc

năm 2008….

ừ ế ạ ế ụ ợ ứ ầ T  tháng 8 đ n tháng 10, TTCK l i ti p t c đ t tăng giá th  hai đ y

ỷ ụ ề ẽ ớ ố ượ ề ạ ị ỷ ụ ượ m nh m  v i nhi u k  l c v  giá tr  và kh i l ị ng giao d ch k  l c đ c xác

ủ ợ ứ ứ ể ậ l p. Ngày 22­10, TTCK v ươ ớ ỉ n t i đ nh đi m c a đ t sóng th  2 là m c 624,10

ấ ủ ị ườ ể ể ừ ị ứ đi m. Đây cũng là m c cao nh t c a th  tr ng sau 394 phiên giao d ch k  t

ngày 14­3­2008.

ử ầ ị ườ ộ ẹ ứ ế N a đ u năm 2010, th  tr ộ ng ch ng khoán bi n đ ng trong biên đ  h p

ả ở ứ ể ạ ớ 480 ­ 550 đi m v i thanh kho n m c trung bình. Trong giai đo n này, Chính

ụ ủ ữ ệ ằ ướ ự ả ấ ố ph  áp d ng nh ng bi n pháp nh m h ng dòng v n vào lĩnh v c s n xu t và

ư ứ ấ ộ ế ấ ả ố ồ ờ ạ h n ch  c p v n cho các kênh nh  ch ng khoán, b t đ ng s n. Đ ng th i,

ượ ế ổ ế ế ổ ưở l ng c  phi u niêm y t, c  phi u th

ở ị ườ ề ng tăng lên nhanh chóng làm cho dòng  ế   ng càng tr  nên khan hi m. ti n trên th  tr

ả ờ ừ ị ườ ế ứ Trong kho ng th i gian t tháng 7 đ n tháng 8, th  tr ng ch ng khoán

ướ ỉ ố ứ ề ạ ạ ấ ố ố b c vào giai đo n lao d c khi hai ch  s  ch ng khoán đ u ch m m c th p

ấ ơ ấ ộ nh t trong vòng m t năm. Trong vòng 2 tháng, Vn ­ Index m t h n 16%.

ấ ổ ủ ề ừ ố ữ ế ầ ộ ộ ể ỉ T  cu i tháng 8, nh ng b t  n c a n n kinh t d n b c l và đ nh đi m là

ề ệ ộ ộ ế ổ ầ đ u tháng 11, Chính sách ti n t

ế ạ ộ ộ ấ ữ ớ ch  l m phát, kéo theo m t cu c đua ề   ể ệ  đ t ng t thay đ i ­ th  hi n rõ quy t tâm ki m ị ườ   ng lãi su t g a các ngân hàng. V i th  tr

ầ ơ ứ ể ế ạ ạ ộ ở ộ ch ng khoán, đi m ng c nhiên là sau m t tu n r i m nh b i bi n đ ng khó

ườ ủ ỷ ướ ị ườ ầ ồ l ng c a t giá cùng giá vàng trong và ngoài n c, th  tr ng đã quay đ u h i

ủ ụ ứ ể ầ ố ph c vào cu i tháng 11, đ u tháng 12. Đây có th  coi là thành công c a ch ng

ệ ị ườ ầ ở ế ớ ề ể ớ khoán Vi t Nam b i đa ph n các th  tr ng l n trên th  gi ấ i đ u m t đi m

ờ trong th i gian này.

I.6. Năm 2011: Năm “đ i h n”

ạ ạ

ị ườ ứ ệ ữ ễ ế ầ Th  tr ng ch ng khoán Vi t Nam năm 2011 có nh ng di n bi n tr m

ế ủ ế ớ ấ ị ữ ộ ự ấ ổ ủ ắ l ng do s  b t  n c a kinh t c a th  gi i kéo theo nh ng tác đ ng nh t đ nh

ế ệ ứ ế ề ậ ị ế đ n kinh t Vi t Nam. Nhi u chuyên gia nh n đ nh, năm 2011 ch ng khi n

ớ ủ ị ườ ữ ứ ệ nh ng khó khăn to l n c a th  tr ng ch ng khoán Vi t Nam.

ị ườ ệ ị ấ ả ạ ố Vi c th  tr ng lao d c m nh trong năm 2011 đã kéo giá tr  t t c  các

ị ườ ử ứ ế ấ ố ị ứ ệ ấ ổ c  phi u xu ng m c giá th p nh t trong l ch s . Th  tr ng ch ng khoán Vi t

ủ ả ế ụ ứ ế ố ỉ ố Nam năm 2011 ti p t c ch ng ki n đà lao d c không phanh c a c  hai ch  s

ả ừ ứ ể ể ố chính. Trong khi VN­Index gi m t ứ  486 đi m xu ng m c 356,2 đi m (m c

ấ ể ừ ấ ấ ừ ứ ạ ấ th p nh t k  t tháng 5/2010) thì HNX­Index đ t m c th p nh t t ỉ ố  khi ch  s

ể ể ế ả ờ ố này ra đ i, gi m 55,4 đi m xu ng 58 đi m tính đ n ngày 26/12.

ặ ướ ứ ề ắ ư ượ Dòng ti n vào ch ng khoán đã th t ch t tr c thông t 13 đ c ban hành

ặ ơ ế ắ ạ ấ trong năm 2010, nay còn th t ch t h n khi l m phát tăng cao khi n lãi xu t vay

ớ ữ ế ố v n trong năm có lúc lên t i 22­25%, Đây là nh ng nguyên nhân khi n dòng

ị ườ ề ả ứ ẹ ả ở ti n ch y vào th  tr ng ngày càng eo h p, thanh kho n ch ng khoán luôn

ế ở ứ ấ ứ ề ấ ấ ặ ổ m c th p.Giá c  phi u ứ  m c r t th p, công ty ch ng khoán g p nhi u khó

khăn

ớ ướ ị ườ ủ ố ị ấ ả V i xu h ạ ng lao d c m nh c a th  tr ng trong năm 2011, giá tr  t t c  các

ượ ứ ử ế ấ ấ ố ị ế ổ c  phi u đã đ ấ c kéo xu ng m c th p nh t nh t trong l ch s . Tính đ n ngày

ả ổ ộ ớ ị ướ ồ 26/12, t ng c ng c  hai sàn có t i 433 mà có giá tr  d i 10.000 đ ng (sàn HSX

ị ướ ồ ế ế chi m 156 mã, sàn HNX chi m 277 mã) và 186 mã có giá tr  d i 5.000 đ ng

ổ ộ trong t ng c ng 696 mã.

ọ ổ

ế

ủ   Ngày 20/12/2012, UBCK h p t ng k t năm 2012, ghi nh n nh ng khó khăn c a

ề ừ ễ

ự ủ

ế

TTCK khi ph i ch u tác đ ng n ng n  t

ấ  di n bi n không m y tích c c c a kinh t

ế    vĩ

ề ụ

ố mô.  Các ch  tiêu kinh doanh, huy đ ng v n c a doanh nghi p đ u s t gi m. Trong

ỗ ự ủ ơ

ư ậ

m t năm gian nan nh  v y, đi m sáng đáng ghi nh n là nh ng n  l c c a c  quan

ườ

ể ả

ệ qu n lý trong vi c hoàn thi n khung pháp lý và tăng c

ệ   ng s  giám sát đ  c i thi n

tính minh b ch c a TTCK Vi

t Nam

ị ườ

Th ng kê c a UBCK cho th y, 9 tháng đ u năm nay, toàn th  tr

ng có t

i 143

ị ỗ

doanh nghi p b  l

, tăng 1,7 l n so v i cùng k  năm 2011. Đ c bi

t, có t

i 438 doanh

ậ ụ

ướ

ế

ệ nghi p có l

ả i nhu n s t gi m so v i năm tr

c, khi n ch  tiêu t

ỷ ệ  l

sinh l

ố   i trên v n

ủ ở ữ

ề ứ

ộ   ch  s  h u (ROE) gi m v  m c 8%, thay vì 12,3% cùng k  năm 2011. T ng huy đ ng

ướ ạ

ỷ ồ

ố v n trên TTCK năm 2012

c đ t 152.600 t

ớ  đ ng, tăng 54% so v i cùng k  năm 2011

ư ủ ế

ế

nh  ch  y u là t

trái phi u chính ph

ệ ạ ố

ầ ư

Hi n t

ả ủ i, s  tài kho n c a nhà đ u t

đã lên t

i 1,2 tri u tài kho n. So v i năm

ầ ư

ế ướ

2011, dòng v n đ u t

gián ti p n

ụ c ngoài s t gi m t

i 77%. Nhi u CTCK b  thua l

ho c rút gi y phép kinh doanh.

ủ ế ủ

ủ   Theo UBCK, nguyên nhân ch  y u c a tình tr ng này là do chi phí đ u vào c a

ư

ế

ậ   doanh nghi p tăng cao (nh  giá xăng d u, đi n, chi phí lãi vay…), kh  năng ti p c n

I.7. Năm 2012

ế

ố ủ v n c a doanh nghi p v n còn h n ch , hàng t n kho tăng trong khi đ u ra cho doanh

ặ nghi p g p khó khăn

ị ườ

 Th  tr

ng ch ng khoán Vi

t Nam t

năm 2009 t

ứ   ế i nay di n bi n khá ph c

ị ườ

ạ t p và có s  suy gi m rõ r t: Th  tr

ề ng đi xu ng, ni m tin nhà đ u t

ầ ư ụ    s t

ấ ượ

ư

gi m, các t

ch c kinh doanh thua l

, ch t l

ả   ng hàng hóa ch a đ m b o

ư

ướ

ớ v i khung pháp lý ch a hoàn ch nh…. Do đó, nhà n

c Viêt Nam c n thi

ế   t

ế ệ ể

ph i có nh ng đ ng thái tích c c và quy t li

t đ  tái c u trúc toàn di n th

ườ

tr

ng ch ng khoán Vi

t Nam

ị ườ ấ ứ ệ II. Tái c u trúc th  tr ng ch ng khoán Vi t Nam

ơ ở ấ ả ẩ ị ụ II.1. Tái c u trúc c  s  hàng hóa và s n ph m d ch v

ệ ấ ẩ ẩ   Tái c u trúc hàng hóa là vi c nâng cao tiêu chu n phát hành, tiêu chu n

ị ườ ế ứ ườ ả ố ị niêm y t trên th  tr ng ch ng khoán, tăng c ng qu n tr  và công b  thông tin

ệ ế ạ ớ ố ớ đ i v i các doanh nghi p niêm y t và các công ty đ i chúng có quy mô l n; m ở

ị ườ ể ạ ả ơ ứ ẩ ộ r ng đa d ng h n các s n ph m hàng hóa, tri n khai th  tr ng ch ng khoán

ế ụ ế ế ẩ ắ ổ ị ớ   phái sinh, giao d ch ETF...; ti p t c thúc đ y ti n trình c  phi u hóa g n v i

ế ể ư ấ ượ ị ườ ề niêm y t đ  đ a nhi u hàng hóa có ch t l ng cao vào th  tr ư ng. Đ a tín

ị ườ ế ạ ị ứ phi u kho b c vào giao d ch trên th  tr ng ch ng khoán.

ế ổ 2.1.1. C  phi u:

ố ượ ị ườ ị ế ế ổ ­ Kh i l ng giao d ch trên th  tr ng c  phi u niêm y t tăng trên 50%.

ố ượ ư ệ ớ ớ ế V i 12 doanh nghi p niêm y t m i trong 2012 đã đ a ra s  l ệ   ng doanh nghi p

ế ạ ở ứ ộ ị ớ ể ờ niêm y t t i s  giao d ch ch ng khoán Hà N i tính t i th i đi m 31/12/2012 là

ớ ổ ố ượ ệ ế ạ ỷ ổ ế 396 doanh nghi p, v i t ng kh i l ng niêm y t đ t 8,5 t ổ    c  phi u và t ng

ế ạ ị ỷ ồ ố ượ ề ế giá tr  niêm y t đ t 85,528 t đ ng, tăng 7,05% v  kh i l ng niêm y t và

ế ề ị 7,71% v  giá tr  niêm y t năm 2011.

ố ượ ị ườ ị ấ ầ Kh i l ng giao d ch trên th  tr ng Upcom tăng g p 2,2 l n. Tuy nhiên ­

ị ườ ượ ư ươ ỏ ứ quy mô th  tr ng Upcom đ c đánh giá là nh  và ch a t ớ ề   ng x ng v i ti m

ả ượ ả ẫ ở ứ ệ ấ năng, tính thanh kho n tuy đ c c i thi n song v n m c th p.

ư ố ướ ẫ ạ ổ Thông t s  130/2012/TT­BTC h ệ ng d n vi c mua l ế i c  phi u, bán c ổ ­

ộ ố ườ ế ỹ ủ ế ợ phi u qu  và m t s  tr ạ   ổ ng h p phát hành thêm c  phi u c a công ty đ i

chúng.

ấ ượ ằ ị ủ ả ả ị ạ ­ Nh m nâng cao ch t l ng qu n tr  công ty, qu n tr  r  ro t i các doanh

ế ướ ệ ớ ự ế ế ả nghi p niêm y t h ng t ị i xây d ng khung qu n tr  công ty ti n ti n cho các

ệ ộ ổ ứ ợ ậ ề ề ả ấ ị doanh nghi p, SGDCK Hà N i đã t ch c nhi u đ t t p hu n v  qu n tr  công

ụ ề ậ ố ượ ự ty, v  nghĩa v  công b  thông tin và nh n đ c s  quan tâm và tham gia đông

ệ ố ể ệ ả ồ ờ ộ ả ủ đ o c a doanh nghi p, đ ng th i tri n khai r ng rãi h  th ng qu n lý thông tin

ệ ệ ế ứ   doanh nghi p (CIMS), cho phép doanh nghi p niêm y t và các công ty ch ng

ố ự ộ ệ ố ự ệ ả khoán công b  thông tin t đ ng qua h  th ng và không ph i th c hi n báo các,

ủ ứ ế ả ằ ấ ố ố công b  thông tin b ng b n c ng. Đ n nay ch t công b  thông tin c a doanh

ế ượ ả ệ ệ ế ệ ớ nghi p niêm y t đ c c i thi n rõ nét v i 80% doanh nghi p niêm y t và 72%

ứ ố ự ộ công ty ch ng khoán thành viên. Công b  thông tin t đ ng qua CIMS. T  l ỷ ệ    vi

ả ạ ố ừ ứ ứ ố ph m công b  thông tin đã gi m t m c 37,3% năm 2011 xu ng m c 11% năm

ỷ ệ ạ ấ ườ ả ừ ứ 2012. T  l ố  vi ph m công b  thông tin b t th ng đã gi m t m c 26,9% năm

2.1.2. Trái phi u:ế

ứ ố 2011 xu ng m c 10% năm 2012.

ị ườ ủ ế ướ ể Trong năm qua th  tr ng trái phi u chính ph  có b c phát tri n v ượ   t

ệ ố ệ ử ượ ầ ấ ể ầ ậ b c. H  th ng đ u th u đi n t đ c tri n khai, qua đó góp ph n tăng quy mô

ị ườ ộ ố ứ ứ huy đ ng v n TPCP qua th  tr ớ ng ch ng khoán v i m c tăng k  l c t ỷ ụ ừ ướ   c tr

ạ ỷ ồ ớ ế đ n nay đ t 160 t đ ng, tăng 92% so v i năm 2011.

ớ ề ữ ổ ế Nh ng đ i m i v  các quy trình, quy ch :

ư ố ướ ề ế ẫ ­ Thông t s  211/2012/TT­BTC h ng d n v  phát hành trái phi u doanh

nghi p.ệ

ự ệ ấ ướ ề ế ế ­ Th c hi n cung c p tr c thông tin v  các mã trái phi u, tín phi u cho t ổ

ứ ể ệ ậ ấ ầ ch c phát hành đ  thu n ti n cho các bên khi tham gia váo quá trình đ u th u và

ế ừ ề ế ấ ố ướ th ng nh t thông tin v  mã hóa trái phi u, tín phi u t khi phát hành tr c th ị

ườ ơ ấ ị ườ ế ị ứ ấ tr ng s  c p đ n giao d ch trên th  tr ng th  c p.

ệ ố ự ử ệ ệ ẩ ỉ ­ Ch nh s a h  th ng đ y nhanh quy trình th c hi n vi c đăng ký Trái

ế ạ ứ ư ể ể ấ ệ phi u t i Trung tâm l u ký ch ng khoán đ  có th  hoàn t t vi c đăng ký Trái

ề ế ế ấ ầ ạ phi u đ u th u đúng ngày, đúng h n thanh toán ti n mua Trái phi u (T +2) thay

ả ế ư ướ ặ ệ ố ớ ế vì ph i đ n ngày (T +4) nh  tr c đây. Đ c bi ạ   t đ i v i Tín phi u kho b c

ầ ạ ở ấ ị ướ ư phát hành qua đ u th u t i S  giao d ch Ngân hàng Nhà n c, Trung tâm l u ký

ố ợ ự ứ ệ ấ ế ớ ch ng khoán đã ph i h p v i các bên th c hi n hoàn t ấ   t đăng ký Tín phi u đ u

ệ ầ ấ ầ th u  vào ngày làm vi c ngay sau ngày đ u th u.

ệ ố ề ư ứ ẽ ư ­ V  l u ký, h  th ng Trung tâm l u ký ch ng khoán s  cho phép thành

ả ủ ể ư ư ế ế ầ viên l u ký có th  l u Trái phi u, Trái phi u trúng th u vào tài kho n c a S ở

ị ướ ể ị ườ giao d ch Ngân hàng Nhà n ị c đ  giao d ch trên th  tr ở ng m .

ứ ư ệ ố ệ ử ấ ầ ộ ­ SGDCK Hà N i chính th c đ a h  th ng đ u th u đi n t ậ  vào v n hành

ế ố ự ế ấ ầ ớ ổ ứ và cho phép k t n i tr c ti p v i các thành viên đ u th u, t ch c phát hành c ơ

ể ử ả ầ ừ ấ ộ ắ ầ ế quan qu n lý, đi n t hóa toàn b  quá trình đ u th u t khi b t đ u đ n khi

ấ ề ấ ầ ộ hoàn t ấ   ặ t phiên đ u th u. Đi u này m t m t giúp các thành viên tham gia đ u

ả ơ ệ ầ ặ ậ ơ ắ   th u nhanh chóng, hi u qu  h n, m t khác giúp c  quan v n hành rút ng n

ể ờ ầ đáng k  th i gian xét th u...

ị ườ ứ ấ ế ượ ­ Ngoài ra th  tr ng trái phi u th  c p cũng đ ệ c hoàn thi n thông qua

ệ ố ạ ộ ộ ố ự ư ế ạ ị m t s  ho t đ ng khác nh  xây d ng h  th ng giao d ch tín phi u, t o ra s ự

ị ườ ữ ế ị ườ ắ ể ạ ươ liên k t gi a th  tr ạ ng ng n h n và th  tr ng dài h n, tri n khai ch ng trình

ơ ấ ự ệ ệ ế ớ tái c  c u hàng hóa qua vi c th c hi n phát hành trái phi u theo lô l n, hoán

ệ ố ủ ế ế ấ ể   ị ổ đ i trái phi u, nâng c p h  th ng giao d ch, thông tin trái phi u chính ph , tri n

2.1.3.

ườ ấ ẩ khai đ ng cong lãi su t chu n....

ụ Công c  phái sinh.

ế ị ủ ướ ủ ạ ệ T i Quy t đ nh 252/2012/QĐ­TTg c a Th  t ủ ng Chính ph  phê duy t

ế ượ ể ệ ệ ế ặ Chi n l c phát tri n TTCK Vi t Nam đ n năm 2020 cũng đã đ t ra vi c xây

ộ ợ ự d ng TTCK phái sinh theo l trình thích h p.

ệ ậ ạ ệ ượ ủ ướ ự Vì v y, vi c xây d ng TTCK phái sinh t i Vi t Nam đã đ c Th  t ng

ơ ở ể ủ ỉ ạ ề ị ườ ự ề Chính ph  ch  đ o trên c  s  tri n khai xây d ng Đ  án v  th  tr ng phái sinh

ạ ệ ủ ề ổ ứ ọ ộ ủ ự ị t i Vi ị t Nam và xây d ng Ngh  đ nh c a Chính ph  v  t ch c và h a đ ng

ủ c a TTCK phái sinh.

ề ặ ề ế ấ ạ ả ở ệ V  m t lý thuy t, có r t nhi u lo i tài s n khác nhau Vi ể t Nam có th

ự ế ư ự ệ ấ ị cho phép th c hi n giao d ch phái sinh. Nh ng th c t ả ơ  cho th y các tài s n c

ượ ủ ả ả ở ơ ở s  khác nhau đ c qu n lý b i các c  quan ch  qu n khác nhau.

ả ơ ở ạ

ơ

ả B ng: C  quan qu n lý tài s n c  s  t

i Vi

t Nam

ỉ ố ứ

ơ ả Tài s n/C  qu n qu n lý

Ngo i tạ ệ

Ch  s  ch ng khoán

Cao su

ế

Vàng

Trái phi u Chính ph

H t đi u

ế

Trái phi u doanh nghi p

ế

Lãi su tấ

C  phi u

Cà phê

ơ

ị C  quan qu n lý th

ươ

NHNN

UBCKNN

B  Công Th

ng

ườ

tr

ng phái sinh

ơ

C  quan qu n lý giao d ch tài

ươ

ả ơ ở s n c  s

NHNN

UBCKNN

B  Công Th

ng

ề ứ ộ ố ơ ả ệ ượ M t s  khái ni m c  b n v  ch ng khoán phái sinh đã đ

ệ ự ị ườ ứ ậ ọ Lu t Ch ng khoán. Vi c l a ch n các th  tr ự ng phái sinh d a trên công c  c ị c quy đ nh trong   ụ ơ

ỉ ố ứ ư ổ ứ ế ế ở ố s  (g c) là ch ng khoán nh  c  phi u, trái phi u, ch  s  ch ng khoán… là c

ạ ộ ơ ở ứ ứ ầ ả ị ở s  ban đ u cho ho t đ ng giao d ch. Các ch ng khoán c  s  ph i đáp  ng đ ơ  ượ   c

ộ ố ấ ượ ủ ề ề ả ị m t s  tiêu chí v  tính thanh kho n, ch t l

ế ề ơ ở ệ ề ả ẩ ả ng c a dòng thông tin v  giao d ch   ố   tài s n c  s  và các liên k t v  công ngh  thông tin, th m quy n qu n lý đ i

ả ơ ở ớ v i tài s n c  s …

ị ườ ề ệ ng phái sinh ti n t a. Th  tr

ề ệ ờ ớ ấ ạ ệ ị ươ ề TTPS ti n t ra đ i s m nh t t i Vi t Nam. Đây là th  tr ế   ng có nhi u bi n

ườ ớ ủ ề ạ ộ ọ ế ả ộ đ ng khó l ng vì nó liên quan t i m i ho t đ ng c a n n kinh t , các s n

ề ệ ủ ế ượ ẩ ị ườ ị ph m phái sinh ti n t ch  y u đ c giao d ch trên th  tr ậ ng phi t p trung

ữ ữ ặ ớ ớ gi a các ngân hàng v i nhau ho c gi a các ngân hàng v i các TCTC, DN, cá

ả ủ ế ủ ế ẩ ạ ợ ồ ợ ồ

ề ệ ư ấ ổ ợ ồ ọ ợ nhân. Các s n ph m ch  y u trên TTTT ch  y u là h p đ ng kì h n, h p đ ng  ồ   , ch a có h p đ ng ề hoán đ i và các h p đ ng quy n ch n trên lãi su t và ti n t

ươ ị ườ ậ t ư ng lai vì ch a có th  tr ng t p trung

ố ớ ạ ệ ợ ả ồ ợ ồ ẩ Đ i v i các s n ph m phái sinh ngo i t ạ , h p đ ng kì h n và h p đ ng

ệ ớ ấ ở ụ ấ ổ ợ hoán đ i là các công c  tài chính phái sinh xu t hi n s m nh t VN . Các h p

ạ ườ ử ụ ư ề ượ ử ụ ồ đ ng kì h n th ng s  d ng nhi u trên TT hàng hóa nh ng ít đ c s  d ng

trên TT liên ngân hàng

ộ ả ạ ẩ ượ Trong giai đo n 2007­2009, m t s n ph m phái sinh thu hút đ ề ự c nhi u s

ị ườ ủ ữ ề ồ ọ ợ h p đ ng quy n ch n gi a VNĐ và ngo i t quan tâm c a th  tr ng là ạ ệ. Các

ẩ ấ ườ ử ụ ể ể ạ ợ ồ ổ ậ DN xu t nh p kh u th ng xuyên s  d ng h p đ ng này đ  chuy n đ i ngo i

ệ ụ ụ ạ ộ ằ ả ấ t thành VNĐ nh m ph c v  ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Tuy nhiên năm

ỷ ụ ệ ớ ỷ 2009 khi t ạ ự  giá liên t c tăng cao và t o s  chênh l ch l n trong t ủ ệ  giá c a h

ớ ỷ ố ị ườ ự ượ ử ụ th ng ngân hàng v i t giá trên th  tr ng t do thì HĐQC này đ c s  d ng

ầ ỷ ằ ề ể ị ể đ  lách tr n t

ấ ướ ể ạ ậ ờ các bên t t toán tr ọ  giá b ng các giao d ch quy n ch n thanh toán ki u Mĩ cho phép  ầ   c th i đi m đáo h n. Do v y, năm 2009, NHNN đã yêu c u

ệ ụ ố ớ ạ ớ ự ệ ệ ở ừ d ng vi c th c hi n nghi p v  này. Đây là tr  ng i l n đ i v i ngân hàng làm

ề ả ị ọ ủ cho các giao d ch quy n ch n c a các ngân hàng gi m sút

ố ớ ợ ồ ổ ị ượ ấ h p đ ng hoán đ i LS Đ i v i các giao d ch phái sinh lãi su t, đ c NHNN

ụ ừ ế ị ượ cho phép áp d ng t năm 2003  theo quy t đ nh 1133/QD/NHNN. Khi đ c

ấ ấ ổ ầ NHNN cho phép, HSBC là ngân hàng đ u tiên cung c p gói hoán đ i lãi su t

ữ ố ớ ệ chéo gi a VNĐ/USD cho 1 công ty đa qu c gia lên t i 15tr USD trên TT Vi t

ề ả ề ạ ổ ị ướ Nam t o n n t ng cho các giao d ch hoán đ i sau này. Nhi u ngân hàng n

ư ngoài nh  Citibank, ABN Amro, Standard chartered và các ngân hàng trong n c  ướ   c

ư ấ ợ ồ ổ nh  VCB, BIDV, Incombank, VIBank .. đã cung c p các h p đ ng hoán đ i lãi

ề ệ ấ ấ ủ ụ ộ su t và ti n t ẫ   ổ . Tuy nhiên,các c ng c  hoán đ i lãi su t c a các NHTM VN v n

ế ừ ề ạ ớ ợ ồ ổ ỉ còn nhi u h n ch . T  năm 2005­2007 m i ch  có 40 h p đ ng hoán đ i lãi

ộ ố ấ ẩ ợ ồ su t và m t s  ít h p đ ng phái sinh không chu n hóa khác.

ề ồ ọ ợ ầ ượ V  ề h p đ ng quy n ch n lãi su t c phép

ự ề ề ệ ấ ọ ị ấ , BIDV là ngân hàng đ u tiên đ ị ọ ấ th c hi n giao d ch quy n ch n lãi su t. Các giao d ch quy n ch n lãi su t

ượ ố ớ ữ ự ệ ả ạ ướ đ c phép th c hi n đ i v i nh ng kho n cho vay trung h n ( d i 5 năm)

ặ ằ ạ ộ ồ ả ằ b ng USD ho c b ng EUR. Sau BIDV m t lo t các NHTM khác bao g m c

ầ ổ ượ ự ệ ị NHTM c  ph n cũng đ c th c hi n các giao d ch này

ạ ệ ạ ấ ộ ố ư ẫ ể Đi m l i các c t m c trên cho th y, hi n t ể   i các CCPS v n ch a phát tri n,

ề ệ ẫ ủ ế ữ ậ ị ẻ ẻ ạ TTPS ti n t v n ch  y u là nh ng giao d ch phi t p trung, l t t ộ ố i m t s

ề ả ử ệ ẩ ẫ ngân hàng, nhi u s n ph m phái sinh v n còn là th  nghi m.

ị ườ ng phái sinh hàng hóa b. Th  tr

ề ệ ớ ề ơ ả ượ Khác v i TTPS ti n t , các CCPS hàng hóa v  c  b n đ ị c giao d ch trên

ị ạ ộ ị ể ậ ị các sàn giao d ch t i m t đ a đi m t p trung. Tuy nhiên, các sàn giao d ch trong

ướ ộ ủ ủ ệ ẩ ậ n ư c hi n ch a có h i t đ  1 tiêu chu n là 1 SGD hàng hóa t p trung đúng

ầ ả ẩ ượ ế ị nghĩa. Đa ph n các s n ph m phái sinh hàng hóa đ c niêm y t qua giao d ch

ư ệ ( nh  HĐTL cà phê ( Robusta và Arabica), cao su (RSS3) và thép (HRC).. hi n

ượ ỉ ừ ế ẫ ạ ở ứ ộ ự ủ đ c niêm y t trên HNX v n ch  d ng l m c đ  thăm dò, s  tham gia c a i

ạ ế các DN XNK và NĐT còn h n ch .

c. Th  tr

ị ườ ứ ng phái sinh ch ng khoán

ở ộ ủ ộ ố ạ Trong giai đo n n  r  c a TTCK VN 2007­2008, m t s  CCPS trên TTCK

ằ ờ ợ ậ ừ ứ ế ế ổ đã ra đ i do các NĐT cho r ng l i nhu n t ỉ  các c  phi u, trái phi u, ch ng ch

ư ủ ỹ ệ ượ ể ạ ủ ế qu  hi n nay là ch a đ . Các CKPS đ c tri n khai t i các CTCK ch  y u là

ả ơ ở ế ề ọ ườ ổ các quy n ch n trên tài s n c  s  là c  phi u. Các CTCK đóng vai trò là ng

ề ườ ố ượ ề i  ạ   ng khách hàng không h n bán quy n chon ( th ọ ng là quy n ch n mua), đ i t

ủ ế ậ ế ư ả ớ ch  nh ng ch  y u t p trung vào các NĐT cá nhân có tài s n l n. Các CTCK

ọ ự ơ ở ủ ự ệ ề ả ả ị th c hi n thu phí quy n ch n d a trên c  s  xác đ nh kh  năng s y ra r i ro

ấ ị ơ ở cao nh t thông qua giao d ch trên TTCK c  s .

ủ ớ ờ ộ ố ả T i năm 2010, sau th i gian suy gi m vào năm 2008 c a TTCK m t s

ớ ượ ớ ớ ả ệ ầ ẩ ợ CCPS m i đ c gi i thi u. Đ u tiên là CTCK VN Direct v i s n ph m “h p

ư ế ả ồ ợ ổ đ ng h p tác đàu t ” trên 20 c  phi u có tính thanh kho n cao trên HOSE và

ớ ả ầ ư ỉ ố ề ế ẩ HNX, ti p theo là VTG v i s n ph m đ u t ch  s  VTG­VNIndex mang nhi u

ấ ủ ể ượ ặ ờ dáng d p c a HĐTL….Sau khi tri n khai đ c 1 th i gian, các GDPS này g p

ề ướ ả ắ ề ầ ph i nhi u v ng m c v  pháp lý, UBCKVN đã yêu c u VN Direct và VTG

ế ả ạ ộ ừ ẩ ng ng ho t đ ng liên quan đ n s n ph m trên.

ấ ổ ứ ứ II.2. Tái c u trúc t ch c kinh doanh ch ng khoán.

ị ướ ủ II.2.1.Đ nh h ủ ng c a chính ph

ế ị ố ủ ướ ủ ủ Quy t đ nh s  1826/QĐ­TTg ngày 06/12/2012 c a Th  t ng Chính ph  :

ệ ề ị ườ ấ ứ ệ ả Phê duy t đ  án "Tái c u trúc th  tr ng ch ng khoán và doanh nghi p b o

ể ả ấ ổ ứ ứ hi m" có nêu nên các gi i pháp trong tái c u trúc t ch c kinh doanh ch ng

khoán.

ạ ổ ứ ứ a) Phân lo i các t ch c kinh doanh ch ng khoán.

ơ ở ứ ộ ủ ố ớ ạ ố Phân lo i  theo b n (04) nhóm trên c  s  m c đ  r i ro đ i v i th  tr ị ườ   ng

ử ệ ợ ể đ  có bi n pháp x  lý thích h p:

ạ ộ ạ ồ ổ ứ ỷ ệ ố (i) Nhóm ho t đ ng lành m nh, g m các t ch c có t ả ụ    v n kh  d ng l

trên 180%;

ạ ộ ườ ồ ổ ứ ỷ ệ ố (ii) Nhóm ho t đ ng bình th ng g m các t ch c có t ả ụ    v n kh  d ng l

ớ ạ ừ đ t t 150% t i 180%;

ị ể ồ ổ ứ ỷ ệ ố (iii) Nhóm b  ki m soát g m các t ch c có t ả ụ  v n kh  d ng đ t t ạ ừ l

ớ 120% t i 150%;

ặ ệ ồ ổ ạ ộ ứ ị ể (iv) Nhóm b  ki m soát đ c bi t g m các t ch c ho t đ ng kinh doanh

ỗ ỷ ệ ố ả ụ ướ thua l làm cho t v n kh  d ng d l i 120%.

ả ử b) Gi i pháp x  lý:

ả ổ ạ ộ ứ ứ (i) Gi ố ớ i pháp đ i v i các t ch c kinh doanh ch ng khoán ho t đ ng lành

m nh:ạ

ừ ổ ướ ứ ự ổ ị ­ Duy trì,  n đ nh và t ng b c nâng cao năng l c tài chính: T  ch c kinh

ứ ự ể ươ ự ủ ằ ố doanh ch ng khoán xây d ng và tri n khai ph ng án t ả    c ng c  nh m b o

ừ ố ướ ự ạ toàn v n, lành m nh hóa và t ng b c nâng cao năng l c tài chính;

ơ ấ ạ ạ ộ ả ạ ằ ­ C  c u l i ho t đ ng kinh doanh nh m nâng cao kh  năng c nh tranh;

ướ ụ ệ ệ ấ ạ ị ừ t ng b c chuyên nghi p hóa, hi n đ i hóa các d ch v  cung c p theo thông l ệ

ố ế ự ẩ ạ ộ ở ộ ạ ị và chu n m c qu c t ế   ; m  r ng quy mô, ph m vi và đ a bàn ho t đ ng, khuy n

ụ ứ ị ườ ệ ấ ị ố ế khích vi c cung c p các d ch v  ch ng khoán cho các th  tr ng qu c t trong

ế ớ ự ử ụ ạ ầ ệ ậ ỹ khu v c và trên th  gi ế   i; s  d ng công ngh  và h  t ng k  thu t tiên ti n

ấ ượ ằ ầ ư ụ ị nh m nâng cao ch t l ấ ng d ch v  cung c p cho nhà đ u t ;

ị ủ ụ ự ể ắ   ả ­ Nâng cao năng l c ki m soát và qu n tr  r i ro; áp d ng các nguyên t c

ị ủ ả ệ ố ế ơ ấ ạ ụ ầ ư ấ ỉ qu n tr  r i ro theo thông l qu c t ; c  c u l i danh m c đ u t , ch n ch nh

ạ ạ ộ ế ủ ự ằ ạ ậ l i các ho t đ ng kinh doanh nh m h n ch  r i ro; t p trung vào lĩnh v c kinh

ụ ứ ấ ị doanh chính là cung c p các d ch v  ch ng khoán;

ự ề ả ị ­ Nâng cao năng l c qu n tr  và đi u hành công ty; c  c u l ơ ấ ạ ệ ố   i h  th ng

ị ổ ả ứ ạ ộ ự ụ ắ ẩ qu n tr , t ch c l ự   i b  máy, nhân s ; áp d ng các nguyên t c và chu n m c

ấ ề ạ ộ ủ ứ ề ệ ộ ủ cao nh t v  đ o đ c ngh  nghi p c a đ i ngũ nhân viên, cán b  c a các t ổ

ứ ả ộ ợ ừ ệ ả ằ ch c này; có gi i pháp hi u qu  nh m ngăn ng a xung đ t l i ích;

ề ệ ạ ổ ứ ứ ấ ợ ­ T o đi u ki n các t ậ    ch c kinh doanh ch ng khoán h p nh t, sáp nh p,

ạ ắ ự ệ ằ ụ ố ở ộ mua l i theo nguyên t c t nguy n nh m tích t ị   ệ  v n, công ngh , m  r ng đ a

ạ ộ ể ạ ứ ụ ế ệ ậ bàn ho t đ ng, t n d ng ki n th c chuyên môn, kinh nghi m đ  t o đà phát

ạ ộ ụ ề ệ ế ể ổ ứ tri n nhanh v  quy mô và ho t đ ng nghi p v ; khuy n khích các t ch c này

ử ổ ứ ị ể ứ ể tham gia x  lý các t ặ    ch c kinh doanh ch ng khoán b  ki m soát, ki m soát đ c

bi t.ệ

ả ổ ứ ạ ộ ứ (ii) Gi ố ớ i pháp đ i v i các t ch c kinh doanh ch ng khoán ho t đ ng bình

ườ th ng:

ổ ứ ự ổ ứ ệ ươ ứ ­ T  ch c kinh doanh ch ng khoán: Xây d ng, t ự  ch c th c hi n ph ng án

ơ ấ ạ ụ ắ ầ ư ồ ợ ạ ế kh c ph c; c  c u l ụ i danh m c đ u t ạ ộ   , thu h i n , h n ch  các ho t đ ng

ề ẩ ủ ụ ứ ả ổ ị ứ ầ ư đ u t và d ch v  ch ng khoán ti m  n r i ro; tinh gi n t ự ắ    ch c nhân s , c t

ạ ộ ủ ả ạ ố ố   ự gi m chi phí ho t đ ng; c ng c  năng l c và lành m nh hóa tài chính, tăng v n,

ủ ở ữ ể ế ặ ạ ợ ố ợ ố bán n  ho c chuy n v n n  thành v n ch  s  h u, h n ch  phân ph i l ố ợ   i

ậ ổ ố ưở nhu n cho c  đông, thành viên góp v n, chi th ng...;

Ủ ứ ướ ự ệ ­  y ban Ch ng khoán Nhà n c th c hi n:

ạ ộ ủ ặ ổ ứ ấ ẽ + Giám sát ch t ch  ho t đ ng c a các t ầ  ch c này; tăng t n su t báo cáo

ố ợ ứ ở ớ ị ề v  tình hình tài chính; ph i h p v i các S  Giao d ch ch ng khoán, Trung tâm

ạ ộ ủ ư ứ ể ặ ị ẽ L u ký ch ng khoán ki m soát ch t ch  ho t đ ng thanh toán giao d ch c a các

ổ ứ t ch c này;

ộ ủ ứ ế ấ ạ ặ ấ ậ + Tùy theo tính ch t, m c đ  r i ro, h n ch  ho c không ch p thu n cho

ổ ứ ạ ộ ở ộ ụ ệ ạ ổ ị các t ch c này m  r ng đ a bàn, ph m vi ho t đ ng, b  sung nghi p v , phân

ố ợ ạ ộ ề ế ậ ằ ạ ầ ố ổ ph i l ầ   i nhu n b ng ti n; h n ch  các ho t đ ng góp v n, mua c  ph n, đ u

ư ề ủ ả t ề ẩ  vào tài s n ti m  n nhi u r i ro;

ề ệ ế ạ ổ ứ ứ + Khuy n khích, t o đi u ki n cho các t ch c kinh doanh ch ng khoán

ấ ớ ậ ặ ộ ợ ớ ổ ứ thu c nhóm này sáp nh p, h p nh t v i nhau, ho c v i các t ch c kinh doanh

ạ ộ ạ ộ ứ ế ể ạ ch ng khoán ho t đ ng lành m nh; khuy n khích ho t đ ng chuy n nh ượ   ng

ủ ổ ầ ầ ổ ố ớ ố ố v n c  ph n, ph n v n góp c a c  đông l n, thành viên góp v n cho các t ổ

ể ả ệ ứ ể ượ ổ ch c tài chính ngân hàng, k  c  vi c chuy n nh ng cho các t ứ  ch c n ướ   c

ế ngoài theo cam k t WTO;

ế ổ ứ ụ ậ ­ Khuy n khích các t ch c tín d ng, t p đoàn có tình hình tài chính lành

ỗ ợ ệ ủ ợ ẹ ạ ạ ố m nh là công ty m , ch  n , hay đ i tác h  tr  vi c lành m nh hóa tình hình tài

ủ ổ ứ ư ấ ứ ố ổ ố chính c a t ch c kinh doanh ch ng khoán nh  c p v n, b  sung v n, xóa n ợ

ủ ở ữ ể ặ ố ợ ợ ố ho c chuy n v n n  thành v n ch  s  h u, khoanh n ...;

ả ổ ứ ị ể ứ (iii) Gi ố ớ i pháp đ i v i các t ch c kinh doanh ch ng khoán b  ki m soát:

ả ổ ứ ứ ụ Ngoài áp d ng các gi ố ớ i pháp đ i v i các t ch c kinh doanh ch ng khoán

ạ ộ ườ Ủ ướ ự ho t đ ng bình th ứ ng,  y ban Ch ng khoán Nhà n c xây d ng quy trình chi

ế ể ơ ấ ổ ứ ễ ộ ộ ti t đ  quá trình tái c  c u các t ch c thu c nhóm này di n ra theo l ậ    trình tr t

ự ả ả ủ ả t , b o đ m an toàn tài s n c a khách hàng:

ổ ứ ủ ố ộ ầ ­ Yêu c u các t ự   ạ  ch c thu c nhóm này lành m nh hóa và c ng c  năng l c

ố ợ ố ế ậ ổ ỹ tài chính: Tăng v n, không phân ph i l i nhu n, không mua c  phi u qu ; tái

ầ ư ụ ạ ộ ướ ả ầ ơ ấ c  c u danh m c đ u t và ho t đ ng kinh doanh theo h ng gi m d n các

ụ ầ ư ệ ố ủ ạ ộ ụ ẹ ị ị ạ h ng m c đ u t ắ    và d ch v  có h  s  r i ro cao; thu h p đ a bàn ho t đ ng, c t

ự ả gi m nhân s ...;

ổ ứ ự ự ệ ệ ặ ớ ầ ­ Yêu c u các t ch c này t ệ  nguy n ho c th c hi n rút b t các nghi p v ụ

ủ ứ ụ ệ ậ ị kinh doanh ch ng khoán theo quy đ nh c a pháp lu t. Khi rút nghi p v  môi

ớ ủ ộ ứ ộ ự ệ ậ ỹ gi i ch ng khoán, ch  đ ng có l ử   ệ  trình th c hi n, các bi n pháp k  thu t, x  lý

ả ủ ả ả ằ ố tình hu ng nh m b o đ m an toàn tài s n c a khách hàng.

ả ổ ứ ị ể ứ (iv) Gi ố ớ i pháp đ i v i các t ặ    ch c kinh doanh ch ng khoán b  ki m soát đ c

bi t:ệ

ặ ờ ệ ế ả ả ượ ị ị ể Sau th i gian b  ki m soát đ c bi t, n u không b o đ m đ c các quy đ nh

ế ụ ề ệ ế ạ ố ề v  an toàn tài chính và ti p t c thua l ỗ ỗ  (l lũy k  đ t trên 50% v n đi u l ), thì

ạ ộ ạ ộ ấ ậ ồ ỉ ả ể đình ch  ho t đ ng, thu h i gi y phép thành l p và ho t đ ng; gi ặ   i th  ho c

ủ ả ậ ườ ụ ượ ắ ợ ị phá s n theo quy đ nh c a pháp lu t. Tr ng h p không kh c ph c đ c và l ỗ

ế ạ ướ ề ệ ạ ộ ứ ứ ấ ọ lũy k  đ t d ố i 50% v n đi u l , thì ch m d t m i ho t đ ng ch ng khoán,

ư ể ự ố ớ ụ ệ duy trì t cách pháp nhân đ  th c hi n các nghĩa v  tài chính đ i v i khách

ặ ả ủ ể ả ậ ị ủ ợ hàng, ch  n ; ho c gi i th , phá s n theo quy đ nh c a pháp lu t.

ự ệ ộ II.2.2. L  trình th c hi n

ề ộ ệ l ự  trình th c hi n Trong đ  án cũng có nêu ra ấ ệ  vi c tái c u trúc các t ổ ứ    ch c

ứ kinh doanh ch ng khoán.

a) Năm 2012 ­ 2014

ạ ổ ứ ứ ể ả ­ Phân lo i các t ch c kinh doanh ch ng khoán và tri n khai các gi i pháp

ể ấ ợ ổ ứ ướ ắ ư ả ự phù h p đ  tái c u trúc các t ch c này. Tr c m t,  u tiên các gi i pháp t tái

ấ ậ ồ ố ợ ạ ẹ ơ ấ c  c u, bao g m tăng v n; h p nh t, sáp nh p, mua l ị   ạ i; thu h p ph m vi và đ a

ạ ộ ạ ộ ứ ấ ườ ụ ượ ắ ợ bàn ho t đ ng, ch m d t ho t đ ng... Tr ng h p không kh c ph c đ c, rút

ệ ụ ứ ấ ậ ồ ạ   ớ b t các nghi p v  kinh doanh ch ng khoán, thu h i gi y phép thành l p và ho t

ả ể ả ộ đ ng, cho gi ặ i th  ho c phá s n;

ệ ố ủ ể ả ­ Ban hành quy trình ki m soát và qu n lý r i ro; h  th ng đánh giá, giám sát

ố ế ẩ ủ ệ ố ị theo tiêu chu n qu c t ; hoàn thi n các quy đ nh pháp lý, c ng c  mô hình t ổ

ạ ộ ứ ổ ứ ứ ch c và ho t đ ng các t ch c kinh doanh ch ng khoán.

ầ ế ổ ướ ủ ộ ậ ­ Yêu c u các t p đoàn kinh t , t ng công ty nhà n ự   c ch  đ ng xây d ng

ươ ộ ằ ợ ố ạ ổ ứ ph ng án và l trình h p lý nh m thoái v n đ u t ầ ư t i các t ch c kinh doanh

ơ ấ ứ ệ ề ướ ọ ch ng khoán theo Đ  án tái c  c u doanh nghi p nhà n ậ   c, tr ng tâm là các t p

ế ổ ạ đoàn kinh t , t ng công ty nhà n ướ  giai đo n 2011 ­ 2015 ban hành kèm theo c

ế ị ố Quy t đ nh s  929/2012/QĐ­TTg ngày 17 tháng 7 năm 2012 .

b) Năm 2015:

ệ ơ ấ ạ ổ ứ ứ ả Hoàn thành căn b n vi c c  c u l i các t ch c kinh doanh ch ng khoán.

ị ườ ứ ệ ể ả ộ Th  tr ng ch ng khoán Vi t Nam đã tr i qua m t năm có th  nói là khó

ố ơ ạ ộ ấ ạ khăn nh t trong su t h n 12 năm ho t đ ng. Tuy nhiên, nhìn l i năm 2012 có

ể ể ỉ ố ứ ể ấ ộ ẫ   th  đi m qua m t vài đi m sáng đáng chú ý. Th  nh t: ch  s  VN­Index v n

ỉ ố ứ ủ ề ả ớ ướ tăng kho ng 17,7% so v i các ch  s  ch ng khoán c a nhi u n ư c nh : Hoa

ứ ứ ự ố ỳ K , Trung Qu c, Nga, Brazil,... thì m c tăng này là khá tích c c. Th  hai: thanh

ị ườ ả ự ả ệ ố ộ ớ kho n th  tr ng có s  c i thi n, tăng 55% so v i năm 2011. V n huy đ ng qua

ầ ư ướ ủ ế ớ ố trái phi u Chính ph  tăng 92% so v i năm 2011, dòng v n đ u t n c ngoài

ế ớ gián ti p tăng 10% so v i năm 2011

ự ấ ạ 2.2.3. Th c tr ng tái c u trúc.

ệ ệ ấ Năm 2012 cũng là năm r t thành công trong vi c hoàn thi n khung pháp lý

ạ ộ ị ườ ủ ở ấ ả ượ cho ho t đ ng c a th  tr ề ng b i r t nhi u văn b n đ ấ   c ban hành. Tái c u

ổ ứ ạ ượ ả ướ ầ ữ ế trúc t ứ  ch c kinh doanh ch ng khoán đã đ t đ c nh ng k t qu  b c đ u:

a. V n đ  qu n tr  r i ro cho các công ty CK:

ị ủ ề ả ấ

ế ướ ệ ẫ ế ậ ậ ộ UBCKNN ban hành Quy ch  h ng d n vi c thi t l p b  ph n QTRR, xác

ủ ủ ả ị đ nh r i ro, qu n lý r i ro.

ư ề ẩ ổ ị ị ạ Bên c nh đó : thông t 210/BTC cũng b  sung thêm quy đ nh v  chu n b  các

ạ ơ ở ệ ử ạ ộ ủ ụ ấ ằ th t c rút gi y phép ho t đ ng nh m t o c  s  pháp lý cho vi c x  lý công ty

ấ ượ ể ớ ạ ộ ủ ổ ứ ế ả y uc nh báo s m đ  nâng cao ch t l ng ho t đ ng c a các t ch c kinh

doanh CK.

ướ ắ ề ấ Ngoài ra, các v ng m c v  pháp lý cho công tác tái c u trúc các công ty

ả ượ ằ ỡ ị ườ ạ CK đãcăn b n đ c tháo g , các quy đ nh nh m tăng c ự ng năng l c ho t

ủ ể ả ị ượ ự ộ đ ng, ki m soát r i ro, qu n tr  công ty đã đ c xây d ng.

ở ầ ủ ặ ấ ớ ỉ M c dù 2012 m i ch  là năm kh i đ u c a quá trình tái c u trúc công ty CK

ướ ầ ệ ể ế ấ ư nh ng b ộ ố c đ u đã cho th y m t s  chuy n bi n rõ r t.

ế ị ề ộ ố Ngày 10/01/2012, B  Tài Chính ban hành quy t đ nh s  62/QĐ­BTC v  tái

ượ ự ạ ấ c u trúc các công ty CK. Các công ty CK đã đ c phân lo i theo 3 nhóm, th c

ử ể ế ệ ạ ị ả   hi n thanh ki m tra 25 công ty CK và x  lý vi ph m theo quy đ nh, k t qu ,

ệ ể ặ ặ ệ ệ UBCKNN đã đ t 11 CTCK vào di n ki m soát đ c bi t, 3 CTCK vào di n

ệ ụ ể ớ ệ ụ ả ki m soát; 4 CTCK rút nghi p v  môi gi i, 1 CTCK rút nghi p v  b o lãnh

ệ ụ ự ạ ộ ị ỉ phát hành, 2 CTCK rút nghi p v  t doanh, 3 CTCK b  đình ch  ho t đ ng và 4

ạ ộ ứ ư ứ ấ ậ ồ ị CTCK b  thu h i Gi y ch ng nh n đăng ký ho t đ ng l u ký ch ng khoán.

ị ể ặ ị ệ ụ ắ Theo quy đ nh, các CTCK b  ki m soát đ c bi ể t có 4 tháng đ  kh c ph c

ạ ộ ẽ ị ệ ạ ế ể ế ạ ờ ỉ tình tr ng này, n u không s  b  đình ch  ho t đ ng. Đ n th i đi m hi n t i,

ụ ế ạ ắ ớ ố ỏ ỉ m i ch  có VNSC và DNSC trong s  6 CTCK đ n h n kh c ph c là ra kh i

ị ể ệ ặ ệ di n b  ki m soát đ c bi t.

ị ỉ Ba CTCK b  đình ch  ho t đ ng ạ ộ  là TSS, HSSC và RUBSE, do các CTCK này

ụ ượ ạ ặ ệ ị ắ không kh c ph c đ ị ể c tình tr ng b  ki m soát đ c bi ế   t. Theo quy đ nh, n u

Ủ ụ ạ ờ ứ   ắ trong th i gian 6 tháng mà không kh c ph c tình tr ng trên,  y ban Ch ng

ạ ộ ủ ẽ ấ khoán (UBCK) s  rút gi y phép ho t đ ng c a các CTCK này.

ấ ừ ở ớ ồ Theo thông báo m i nh t t ở  S  GDCK TP. H  Chí Minh (HOSE) và S

ồ ơ ủ ụ ệ ộ GDCK Hà N i (HNX), VSSC đang hoàn thi n h  s  và các th  t c liên quan đ ể

ứ ư ấ ạ ướ ệ ch m d t t cách thành viên t ở i 2 S . Tr c đó, CTCK Âu Vi t (AVS) đã đ ượ   c

ậ ự ấ ứ ư ệ ấ ạ ể ừ ở ch p thu n t nguy n ch m d t t cách thành viên t i 2 S  GDCK k  t ngày

28/12.

ươ ự ạ ộ ổ ề ệ ế T ng t , CTCK An Phát (APG) đã xin ý ki n đ i h i c  đông v  vi c

ứ ư ấ ạ ế ị ủ ở ch m d t t cách thành viên t i 2 S . Nguyên nhân c a các quy t đ nh này là do

ấ ơ ộ ụ ạ ể ộ các CTCK không nhìn th y c  h i tr  l ị i và phát tri n cho mình trong m t th

ườ ề ạ tr ng nhi u c nh tranh.

ệ ụ ệ ớ ự ệ ớ Hi n có 6 CTCK rút nghi p v  môi gi i: công ty t nguy n rút môi gi i là

ị ắ ươ ộ ớ SVSC, CTCK Đông D ng...; công ty b  b t bu c rút môi gi i là TSS, SMEs...

ạ ộ ộ ố ị ạ ư ư ỉ M t s  CTCK nh  TAS, GBS b  t m đình ch  ho t đ ng l u ký, thanh toán bù

ừ ấ ả ỉ ị tr , đình ch  giao d ch do m t kh  năng thanh toán.

ườ ự ạ ẳ ạ ố b. Tăng c ng s  minh b ch và bình đ ng t i kh i CTCK

ườ ạ ộ ể Trong năm 2012, UBCK đã tăng c ng các ho t đ ng ki m tra, giám sát

ị ể ạ ố CTCK. 18 trong s  20 công ty b  ki m tra là có vi ph m hành chính. Đáng chú ý

ệ ượ ủ ả là các hi n t ng:  nhân viên cho NĐT  bán trên tài kho n c a môi gi ớ ạ   i t i

ề ế ả ị CTCK HSC, NĐT b  m t ti n. ạ   ị ấ ề K t qu , HSC và các nhân viên này đ u b  ph t

ứ ế ệ ồ ồ ị ỉ ờ ặ n ng đ n hàng trăm tri u đ ng, đ ng th i các cá nhân còn b  rút ch ng ch  hành

ề ớ ngh  môi gi i.

ứ ạ ứ ệ ạ ạ ồ ị Ch ng khoán t i TAS, Ch ng khoán Đ i Nam b  ph t 250 tri u đ ng vì

ệ ố ỹ ị ị ụ bán kh ng, VNDS b  “treo” nghi p v  giao d ch ký qu  (margin) 2 tháng vì

ố ủ ị ắ ở ố ổ “lách lu t”.  ậ T ng Giám đ c c a TAS b  b t và kh i t ỉ ạ    vì có hành vi ch  đ o

ướ ứ ứ ề ậ ố ợ nhân viên d i quy n xác nh n kh ng các mã ch ng khoán, h p th c h  s ồ ơ

ầ ư ủ ạ ề ủ ế ể ậ ồ ỷ nh n u  thác đ u t c a khách hàng đ  vay r i chi m đo t ti n c a Ngân hàng

ộ TMCP Sài Gòn ­ Hà N i (SHB)

ề ể Năm 2012, UBCKNN đã t ổ ứ ớ  ch c t ố ớ   i nhi u đoàn thanh tra, ki m tra đ i v i

ổ ứ ử ứ ế ả ạ ườ ợ các t ch c kinh doanh ch ng khoán. K t qu , đã x  ph t 1 tr ng h p CTCK

ề ử ụ ề ủ ạ ị vi ph m quy đ nh v  s  d ng ti n c a NĐT; 2 CTCK và nhân viên môi gi ớ ị  i b

ạ ộ ạ ạ ạ ố ị ị ử x  ph t vì hành vi bán kh ng; 2 CTCK b  ph t vì vi ph m ho t đ ng giao d ch

ký qu .ỹ

ở ố ề ế ạ ấ ư ở ị ắ Các “S p” CTCK b  b t, đi u tra và kh i t nh  lãnh đ o c p cao SMEs,

ụ ở ố ố ạ ở ự Giám đ c IBS và v  kh i t hình s  đình đám do sai ph m SBS….

ự ữ ấ ệ c. Nh ng khó khăn khi th c hi n tái c u trúc các công ty CK:

ề ấ ộ Quá trình tái c u trúc là m t quá trình có nhi u khó khăn.

ứ ấ ấ ượ ị ườ ự ệ ắ ệ Th  nh t, vi c tái c u trúc đ c th c hi n trên nguyên t c th  tr ng, do

ự ỗ ợ ề ố ủ ậ v y hoàn toàn không có s  h  tr  v  v n c a CP.

ứ ệ ấ ướ ắ Th  hai, vi c tái c u trúc còn có v ơ ế ng m c pháp lý, c  ch .

ố ả ứ ệ ể ấ Th  ba, vi c tái c u trúc tri n khai trong b i c nh các thành viên tham gia

ặ ớ ấ ả ố ề TTCK cũng đang ph i đ i m t v i r t nhi u khó khăn và chính các thành viên

ồ ự ể ổ ử ữ ạ ầ ờ ế cũng c n th i gian, ngu n l c đ  thay đ i, s a ch a l ữ i chính nh ng khuy t

ả ướ ể ắ đi m m c ph i tr c đây.

ứ ư ấ ượ ệ ề ế Th  t , tái c u trúc TTCK đ ợ c ti n hành trong đi u ki n thanh toán, n

ả ắ ả ặ ợ ồ ấ x u ngân hàng cao, các ngân hàng ph i th t ch t thu h i các kho n n  và các

ầ ư ự ẹ ệ ả ạ ố DNNN ph i th c hi n thoái v n, thu h p ph p vi đ u t ngoài ngành nên

ỏ ớ ạ ư ề ễ ế ệ ự cuãng t o áp l c không nh  t ị i tâm lý cũng nh  đi u ki n di n bi n th

ườ tr ng.

ạ ộ ệ ấ ậ ồ ộ Đ ng th i, ấ ờ do gi y phép ho t đ ng và gi y phép thành l p là m t nên vi c

ạ ộ ẽ ẫ ứ ế ấ ấ ậ rút gi y phép ho t đ ng s  d n đ n rút gi y phép thành l p, công ty ch ng

ồ ạ ẽ ụ ả ả ủ ể ử khoán s  không còn t n t i pháp nhân  đ   x   lý các nghĩa v  ph i tr  c a

ụ ứ ề ậ ớ công ty ch ng khoán v i các bên có quy n và nghĩa v  liên quan. Vì v y công

ấ ỗ ự ư ạ ượ ư ấ ặ tác tái c u trúc công ty CK năm qua m c dù r t n  l c nh ng ch a đ t đ c

ư ố   nh  mong mu n.

Ủ ứ ụ ể ắ ướ Đ  kh c ph c khó khăn trên,  y ban Ch ng khoán Nhà n ử   c đang x  lý

ướ ộ ố ư ệ ẫ ấ theo các h ụ ự ng nh : rút m t s  nghi p v  th c ch t là rút lõi, v n còn t n t ồ ạ   i

ợ ử ổ ạ ộ ể ử ứ ế ả công ty ch ng khoán đ  x  lý các kho n n ; s a đ i các quy ch  ho t đ ng...

ạ ộ ằ ấ ớ ự   Các chuyên gia cho r ng, khác v i ho t đ ng tái c u trúc trong lĩnh v c

ứ ữ ệ ấ ợ ự   ngân   hàng,   vi c   h p   nh t   gi a   các   các   công   ty   ch ng   khoán   là   khó   th c

ự ự ỗ ợ ủ ậ ủ ẫ hi n.ệ  Quá trình t ế  sát nh p c a các ngân hàng y u, v n có s  h  tr  c a ngân

ướ ị ườ ứ ấ hàng nhà n c. Tuy nhiên th  tr ng ch ng khoán thì khác, tái c u trúc công ty

ự ỗ ợ ứ ẽ ả ả ướ ch ng khoán s  không có s  h  tr nào c , do đó khó x y ra xu h ng sát

nh p.ậ

II.3.

ầ ư ấ ệ ố Tái c u trúc h  th ng nhà đ u t

ế ị ủ ướ ủ ố Trong quy t đ nh s  1826/QĐ­TTg c a th  t ủ ng chính ph  cũng đã quy

ề ả ơ ở ầ ư ư ấ ị đ nh v  gi i pháp tái c u trúc c  s  nhà đ u t nh  sau

ơ ở ầ ư ậ ể ạ a) Đa d ng hóa c  s  nhà đ u t , t p trung phát tri n nhà đ u t ầ ư ổ ứ    ch c, t

ầ ổ ị ườ ệ ạ ằ ị ể ứ chuyên   nghi p,   nh m   t o  s c   c u   n   đ nh,  giúp   th   tr

ầ ư ữ ủ ế ề ạ ố m nh, b n v ng; c ng c  lòng tin và khuy n khích nhà đ u t ng   phát   tri n   lành   ự    cá nhân tích c c

ị ườ ị ườ ả tham gia th  tr ng, tăng thanh kho n cho th  tr ng:

ệ ướ ẫ ả ẩ ồ ộ ­ Hoàn thi n khung pháp lý h ng d n đ ng b  các s n ph m qu  đ u t ỹ ầ ư

ầ ư ứ ạ ỹ ầ ư ch ng khoán dành cho các lo i hình nhà đ u t khác nhau, các qu  đ u t

ế ố ớ ị ườ ụ ị ườ ế ề ệ ị ườ m c tiêu k t n i v i th  tr ng trái phi u, th  tr ng ti n t , th  tr đa   ấ   ng b t

ả ộ đ ng s n;

ơ ế ể ể ỹ ư ứ ự ể ­ Nghiên c u xây d ng c  ch , chính sách đ  tri n khai thí đi m qu  h u trí t ự

ệ ổ ỹ ư nguy n, qu  h u trí b  sung;

ạ ộ ủ ứ ế ế ế ằ ơ ­ Nghiên c u c  ch , chính sách thu  nh m khuy n khích ho t đ ng c a các

ỹ ầ ư ạ ầ ư ế ỹ ớ ả ẩ lo i hình qu  đ u t , khuy n khích đ u t vào các s n ph m qu  m i; nghiên

ậ ừ ế ạ ộ ầ ư ứ ứ ề ứ c u chính sách v  thu  thu nh p t ho t đ ng đ u t ch ng khoán căn c  trên

ờ ạ ầ ư ứ ầ ư ả th i h n đ u t , hình th c đ u t ẩ , s n ph m đ u t ầ ư   ;

ạ ầ ị ườ ậ ấ ỹ ệ ố ồ ị ­ Nâng c p h  t ng k  thu t th  tr ệ ố   ng bao g m h  th ng giao d ch, h  th ng

ừ ệ ố ệ ố ư ố đăng ký l u ký, thanh toán bù tr , h  th ng công b  thông tin, h  th ng giám sát

ạ ộ ủ ị ạ ự ệ ợ t o s  ti n l i trong ho t đ ng giao d ch, thanh toán c a nhà đ u t ầ ư   ;

ể ả ệ ằ ố ự ­ Tri n khai th c hi n các gi

ườ ạ ố ấ ượ ệ ơ ế i pháp nh m hoàn thi n c  ch  công b  thông tin,   ị ng tính minh b ch trên th ng thông tin công b , tăng c nâng cao ch t l

ườ ế ử ệ ượ ứ tr ng ch ng khoán, kiên quy t x  lý nghiêm các hi n t ng thao túng,

ị ườ ừ ự ệ ả ạ ố ậ l n, l a đ o, t o d ng và công b  thông tin sai l ch trên th  tr ng gian   ch ngứ

khoán;

ẩ ạ ổ ậ ứ ế ạ ậ ấ

ộ ề ứ ầ ư ứ ề ậ ­ Đ y m nh công tác đào t o, t p hu n, ph  c p ki n th c và thông tin tuyên   ị , nâng cao nh n th c xã h i v  ch ng khoán và th truy n cho công chúng đ u t

ườ ứ tr ng ch ng khoán;

ố ớ ử ạ ẩ ạ ­ Đ y m nh công tác thanh tra, giám sát và x  lý vi ph m đ i v i các hành vi vi

ị ườ ậ ạ ứ ặ ệ ị ph m pháp lu t trên th  tr ng ch ng khoán, đ c bi ộ   t là hành vi giao d ch n i

ạ ự ự ậ ố ộ ừ ả b , l a đ o, t o d ng và công b  thông tin sai s  th t, thao túng giá.

ầ ư ố ế ướ ạ b) Thu hút v n đ u t gián ti p n ầ   c ngoài trung và dài h n, góp ph n

ị ườ ố ế ổ ứ ệ ả ể phát tri n th  tr ng ch ng khoán, c i thi n cán cân thanh toán qu c t , b  sung

ầ ư ồ ấ ướ ự ệ ệ ệ ạ ố ngu n v n đ u t cho s  nghi p hi n đ i hóa, công nghi p hóa đ t n c; nâng

ủ ệ ố ị ủ ự ả ạ ả cao năng l c, kh  năng c nh tranh và qu n tr  r i ro c a h  th ng tài chính ngân

ế ườ ả ả ề hàng và n n kinh t , tăng c ng công tác qu n lý, giám sát và có gi i pháp phù

ờ ể ủ ộ ủ ế ố ớ ộ ố ị ợ h p, k p th i đ  ch  đ ng đ i phó v i bi n đ ng c a dòng v n này:

ề ỷ ệ ứ ề ị ỉ ầ ư ướ ­ Nghiên c u đi u ch nh quy đ nh v  t l ủ  tham gia c a nhà đ u t n c ngoài

ạ ệ ệ ở ử ị ườ ụ ị t i các doanh nghi p Vi t Nam; m  c a th  tr ứ ng d ch v  ch ng khoán theo

ố ế ề ệ ợ ớ ộ ế các cam k t qu c t , phù h p v i đi u ki n th c t ự ế ủ ướ  c a n c ta và l trình phát

ị ườ ể ứ tri n th  tr ng ch ng khoán;

ạ ộ ầ ư ự ầ ư ế ị ả ­ Phân đ nh rõ ho t đ ng đ u t tr c ti p và đ u t ế  gián ti p; gi ố   ế i quy t m i

ệ ữ ầ ư ự ế ướ ầ ư ế ướ quan h  gi a đ u t tr c ti p n c ngoài và đ u t gián ti p n c ngoài, trong

ổ ừ ể ơ ầ ư ự ệ ế ố ướ ế đó có c  ch  chuy n đ i t doanh nghi p có v n đ u t tr c ti p n c ngoài

ể ế ầ ổ sang công ty c  ph n đ  niêm y t;

ơ ế ủ ụ ự ẩ ạ ả ạ ề   ­ Xây d ng c  ch , chính sách, đ y m nh c i cách th  t c hành chính, t o đi u

ầ ư ướ ệ ễ ế ậ ị ườ ứ ệ ki n cho nhà đ u t n c ngoài d  ti p c n th  tr ng ch ng khoán Vi t Nam;

ụ ả ầ ư ậ ằ ố ỹ ­ Áp d ng các gi i pháp k  thu t nh m thu hút dòng v n đ u t

ủ ộ ể ắ ạ ố ả ạ h n, ki m soát dòng v n ng n h n; giám sát và ch  đ ng có gi trung và dài   ử   i pháp x  lý

ư ố ố ớ tình hu ng đ i v i dòng l u chu

ầ ư ế ướ ầ ư ề ả ố ố ể y n v n đ u t gián ti p n c ngoài theo Đ  án qu n lý v n đ u t ế    gián ti p

ướ n c ngoài.

ầ ư ư 2.3.1. Các nhà đ u t t nhân.

ề ợ ủ ứ ứ Quy n l i c a NĐT ch ng khoán cá nhân nói riêng và NĐT ch ng khoán

ượ ế ả ự ệ ậ ả nói chung tuy đã đ ậ c pháp lu t hi n hành ghi nh n và cam k t b o đ m th c

ự ế ư ệ ơ ị ự ệ ề ạ ạ hi n, nh ng trên th c t ị ổ , nguy c  b  vi ph m và b  t n h i nhi u và vi c th c

ề ợ ệ ệ ằ ư ượ ả ự ế ả ả hi n nh m b o v  quy n l i NĐT ch a đ c đ m b o trên th c t .

ướ ể ạ ế ụ ể ị Và đ nh h ng phát tri n TTCKVN giai đo n 2011­2020 ti p t c phát tri n

ầ ư ể ả ả ệ ể ệ ố h  th ng nhà đ u t cá nhân. Đ  đ m b o cho TTCK Vi t Nam phát tri n lành

ầ ư ề ạ ạ ướ ế ả ạ ộ m nh, t o ni m tin cho nhà đ u t (NĐT), tr c h t ph i t o m t hành lang

ề ợ ệ ả ứ ặ ệ pháp lý an toàn b o v  quy n l i cho NĐT ch ng khoán, đ c bi t là NĐT

ủ ứ ộ ọ ệ ủ ể ủ ế ch ng khoán cá nhân ­ m t ch  th  ch  y u và quan tr ng c a TTCK Vi t

Nam.

ả ề ợ ầ ư ứ * Gi ả ệ i pháp b o v  quy n l i cho nhà đ u t ch ng khoán cá nhân

ể ả ề ợ ữ ệ ỉ ị M t làộ ệ , đ  b o v  quy n l i NĐT không ch  là hoàn thi n nh ng quy đ nh

ơ ế ự ể ề ặ ự ấ ậ ầ ủ c a pháp lu t, mà v n đ  đ t lên hàng đ u là xây d ng c  ch  t ki m soát

ơ ở ị ườ ứ ậ ự ỹ ả trên c  s  nâng cao kh  năng nh n th c th  tr ng và năng l c, k  thu t đ u t ậ ầ ư

ư ậ ả ớ ự ả ướ ủ c a NĐT, có nh  v y NĐT m i có kh  năng t ệ  b o v  mình tr ơ ị c nguy c  b

ạ ế ề ợ ủ ướ xâm h i đ n quy n, l i ích c a mình. NĐT cá nhân trong n ộ c trình đ  còn non

ầ ư ầ ườ ế ẫ kém, đ u t còn mang tính “b y đàn”, nên th ấ ạ ng d n đ n th t b i, gây tâm lý

ậ ầ ả ươ ổ ế ứ ề ằ chán n n, do v y c n có ph ng th c tuyên truy n, ph  bi n nh m năng cao

ế ậ ứ ậ ả ổ kh  năng nh n th c và ti p c n các thông tin cho các NĐT thông qua các t

ứ ỗ ợ ệ ộ ch c h  tr , các hi p h i.

ự ề ả ậ ậ ạ ỉ Hai là, ph i xây d ng các quy ph m pháp lu t hoàn ch nh ghi nh n quy n

ợ ủ ử ạ ứ ồ ư ệ ế ườ ụ ể l i c a NĐT cũng nh  trách nhi m, ch  tài x  ph t và m c b i th ng c  th ,

ứ ủ ệ ề ả ằ ả ả ứ nh m b o v  quy n mua và bán ch ng khoán c a NĐT cá nhân, đ m b o th

ự ư ệ ặ ặ ả ừ t u tiên trong các l nh đ t mua, đ t bán và kh  năng thanh toán t phía các

ơ ế ả ờ ố ị CTCK; ph i có c  ch  công b  thông tin k p th i, công khai, chính xác, minh

ệ ề ế ậ ổ ạ b ch và đáng tin c y. Vi c công khai thông tin v  công ty có c  phi u, trái

ế ị ự ẽ ế ọ ị phi u đang giao d ch trên TTCK s  giúp NĐT l a ch n, quy t đ nh mua bán và

ừ ế ệ ờ ả ẽ ạ ự ạ s  t o s  c nh tranh hi u qu , ngăn ng a hành vi ki m l i không chính đáng.

ứ ệ ậ ạ ị ố Lu t Ch ng khoán đã có quy đ nh ch ng vi c vi ph m công khai thông tin

ế ế ậ ổ ị ề v  công ty có c  phi u, trái phi u đang giao d ch trên TTCK. Lu t cũng nêu rõ

ờ ạ ạ ờ ạ các lo i hình công khai thông tin, th i h n công khai thông tin, th i h n đính

ư ơ ế ồ ườ ụ ể ố chính các thông tin cũng nh  c  ch  b i th ng c  th  khi công b  thông tin sai

ứ ử ạ ể ả ề ợ ệ ệ ệ l ch, có bi n pháp và m c x  ph t rõ ràng đ  b o v  quy n l i cho NĐT nói

chung và cho NĐT cá nhân nói riêng.

ệ ế ầ ậ ằ ả ỹ ệ           Ba là, c n thành l p qu  và công ty b o v  NĐT. Có ý ki n cho r ng, hi n

ả ể ả ơ ế ị ủ ệ ệ ề ả nay, nhi u CTCK không có c  ch  qu n tr  r i ro hi u qu  đ  b o v  mình và

ụ ổ ỡ ợ ế ấ NĐT, nh t là các NĐT cá nhân. N u các công ty này s p đ , v  n  hay khi

ị ừ ụ ẽ ế ố ị ườ ứ ồ ườ NĐT b  l a, b  chi m d ng v n, thì s  không có ng i đ ng ra b i th ng cho

ệ ộ ổ ứ ư ề ệ ệ ọ h . Vi t Nam hi n ch a có m t t ch c nào làm vi c này. Trong khi nhi u

ư ỹ ể ồ ỹ TTCK phát tri n nh  M , H ng Kông, Đài Loan... thì mô hình qu  và công ty

ệ ấ ạ ộ ả b o v  NĐT đã ho t đ ng r t thành công.

ụ ể ạ ứ ệ ả ỹ C  th , mô hình này t i M  là Công ty b o v  NĐT ch ng khoán (SIPC),

ạ ứ ả ạ trong khi t ệ i Đài Loan là Trung tâm b o v  NĐT ch ng khoán (SFIPC) và t i

ơ ế ả ề ệ ồ ượ H ng Kông là Công ty đ n bù NĐT (ICC). C  ch  b o v  NĐT đ c các mô

ế ố ơ ả ự ự hình này xây d ng d a trên các y u t ậ ụ ể ị  c  b n là: Có quy đ nh pháp lu t c  th

ệ ậ ộ ơ ỹ ề ề ệ ả trong vi c l p và đi u hành qu  đ n bù, b o v  NĐT; có m t c  quan công

ộ ơ ế ề ệ ả ở ỹ ị ộ c ng đóng vai trò qu n tr  và đi u hành qu ; có m t c  ch  kh i ki n và tranh

ộ ổ ứ ể ượ ủ ệ ể ậ ừ ướ ở ụ t ng t p th , qua đó, m t t ch c có th  đ c  y nhi m t c b i các thành tr

ể ủ ộ ệ ệ ế ố ụ ủ ề viên đ  ch  đ ng đi ki n và ti n hành các bi n pháp t t ng khi có đ  các đi u

ệ ầ ế ổ ứ ơ ế ộ ả ệ ệ ki n c n thi t. Các công ty, t ch c, hi p h i b o v  NĐT trong c  ch  này là

ổ ứ ạ ộ ủ ặ ộ ộ ợ ậ ồ t ch c xã h i ho c thu c Chính ph , ho t đ ng phi l i nhu n và có ngu n

ỹ ể ả ữ ệ ỹ ổ ứ qu  đ  b o v  NĐT. Qu  này do các thành viên là nh ng t ị  ch c tham gia th

ườ ỗ ợ ừ ướ tr ng đóng góp và h  tr  tài chính t phía Nhà n c…

ủ ừ ướ ư ự ễ ạ ộ ủ ệ T  kinh nghi m c a các n c, cũng nh  th c ti n ho t đ ng c a TTCK

ệ ậ ể ả ầ ớ ệ ấ ặ ị Vi t Nam cho th y, c n s m ban hành quy đ nh pháp lu t đ  b o v  NĐT, đ c

ệ ệ ậ ả ỹ bi t là NĐT cá nhân trong đó cho phép thành l p qu  và công ty b o v  NĐT là

ộ ự ả ọ m t l a ch n kh  thi.

ấ ượ ả ị ườ ả B n làố , ph i năng cao ch t l ng qu n lý và giám sát th  tr ệ ng. Vi c năng

ị ườ ự ả ộ ậ ự ẽ ạ ạ cao năng l c qu n lý và giám sát th  tr ng s  t o nên m t tr t t trong ho t

ứ ệ ạ ộ đ ng kinh doanh ch ng khoán. Tính minh b ch trong vi c công khai hóa thông

ả ự ệ ấ ấ ầ ạ ậ ả tin hi n nay còn r t th p, do v y, c n đ m b o s  công khai minh b ch, cũng

ử ư ữ ệ ạ ả ặ ờ ị nh  có nh ng bi n pháp x  lý. k p th i ngăn ch n khi có hành vi vi ph m x y

ra.

ế ề ơ ở ạ ầ ủ ữ ạ ạ ầ ả ở Năm là, nh ng h n ch  v  c  s  h  t ng c a TTCK ph n nào c n tr  ho t

ầ ư ứ ư ệ ủ ộ đ ng đ u t ế ậ  ch ng khoán cũng nh  vi c ti p c n các thông tin c a NĐT, do đó

ơ ở ạ ầ ơ ế ể ệ ố ẩ ậ ấ ỹ ệ ầ c n có c  ch  đ  thúc đ y và hoàn thi n h  th ng c  s  h  t ng, v t ch t k

ậ thu t cho TTCK.

ư ậ ề ợ ệ ỉ ị ệ ả Nh  v y, vi c b o v  quy n l ủ   i NĐT không ch  thông qua các quy đ nh c a

ơ ế ự ệ ả ậ ả ỏ pháp lu t mà đòi h i ph i có c  ch  giám sát, th c thi hi u qu  và các NĐT

ả ự ả ề ợ ủ ệ ph i t b o v  cho chính quy n l i c a mình.

ươ ạ ổ ứ 2.3.3. Các ngân hàng th ng m i và các t ụ  ch c tín d ng khác.

ứ ộ ố ầ ư vào ch ng khoán do t phát hành

ớ ổ ứ  ch c kinh t ơ ế ư ợ ế ế

M t s  ngân hàng đ u t ỷ ọ  tr ng l n, có ngân hàng chi m đ n h n 80% d  n  cho vay.Các ủ ướ

ấ c (NHNN) đang g p rút nghiên c u và  ữ ư ị

ứ ố ế ề ầ ư ề ệ  quy đ nh v  vi c vay v n gi a   tài chính trong đó có trái phi u doanh

ố ổ ứ ệ ủ ớ ố ư v i s  d  và t ụ ứ v  ch c năng c a Ngân hàng Nhà n ố ể ớ trình Th ng đ c đ  s m ban hành các thông t ị ụ  ch c tín d ng, quy đ nh v  đ u t các t ề ị ư nghi p, cũng nh  các quy đ nh riêng v  cho vay  y thác.

ộ ố ế vào ch ng khoán, đ c bi

ệ ỷ ọ ầ ư ớ ề

ạ ộ ứ ề ẩ ả ổ ệ ả ậ ự ự ư ệ ả ả

ầ ư ầ Theo NHNN, trong ho t đ ng đ u t  tài chính, m t s  ngân hàng c  ph n  ặ ự ớ ệ đã th c hi n đ u t t là trái phi u doanh nghi p v i  ơ ủ ầ ố ư s  d  và t  tr ng l n, ti m  n nguy c  r i ro cao. Trong đó, nhi u kho n đ u  ư ặ t  tài chính không có tài s n b o đ m ho c ch a th c hi n trích l p d  phòng  ủ r i ro.

ứ ổ ứ

Trong đó, đ u t ế ị ầ ư ế  tài chính và chi m t

ầ ư ộ ố vào ch ng khoán do t

ầ  phát hành g n 42.700 ư ổ ỷ ệ  17,9% t ng d    l ổ ứ  ch c  ơ ỷ ọ ế ế ớ phát hành v i s  d  và t ch c kinh t ế ứ  tr ng l n, có ngân hàng chi m đ n h n 80%

ầ ư  vào ch ng khoán do t ổ ỉ ồ t  đ ng, chi m 48% t ng giá tr  đ u t ợ ủ n  c a 19 ngân hàng. M t s  ngân hàng đ u t ớ ố ư ế kinh t ư ợ d  n  cho vay.

ươ ầ ư ẽ ố

Trong t ể ơ ượ ố ơ ộ  s  không còn c  h i vay v n ngân  ự ế c tr c ti p rót v n vào

ể ế ự ả ờ ng lai không xa, nhà đ u t ứ hàng đ  ch i ch ng khoán. Ngân hàng cũng không đ ấ ộ các d  án b t đ ng s n đ  ki m l i.

ậ ổ

ứ ướ ướ ạ

c đang hoàn t ế ố ng h n ch  t ử ỉ ầ ạ ộ ữ ậ

ừ ộ ủ ễ ệ ả ấ ự ả ử ổ ổ t D  th o s a đ i b  sung Lu t Các t Ngân hàng Nhà n ủ ố ớ ụ i đa các r i ro đ i v i ho t đ ng kinh  ch c Tín d ng theo h ậ ự ả ầ doanh ngân hàng. Sau 7 l n ch nh s a, d  th o l n 8 đã c p nh t nh ng kinh   cu c kh ng ho ng tài chính ngân hàng đang di n ra. nghi m đúc rút t

ấ ự ả ầ

ầ ư ủ ữ ươ ạ i ho t  ự   c th c

ớ Đáng chú ý nh t trong d  th o l n 8 là nh ng quy đ nh liên quan t ượ ng nhiên đ ấ ố c a ngân hàng. Các ngân hàng th ố ạ ộ ị ạ ươ ng m i đ ộ ư ề ấ ộ đ ng đ u t ệ hi n các ho t đ ng truy n th ng theo gi y phép nh  huy đ ng v n, c p tín

ị ứ

ớ ượ ệ ụ

ạ ộ ự ế ươ ậ ầ ư ,  ệ ả ặ ự c tr c ti p th c hi n ho c ph i  ự ạ ượ c phép tr c  ng m i đ ư ấ ệ  v n

ệ ứ ư ế ụ ụ d ng, cung  ng d ch v  thanh toán… Riêng v i ho t đ ng ngân hàng đ u t ượ đ c chia thành 2 nhóm nghi p v , nhóm đ ể tri n khai thông qua các công ty con. Ngân hàng th ế ư ấ ti p t ầ ư ứ đ u t v n tài chính doanh nghi p, mua bán, sáp nh p doanh nghi p và t ủ  ch ng khoán; l u ký ch ng khoán, mua bán trái phi u Chính ph .

ớ ứ ự

ệ ụ ư ả ổ ả ứ ả ả ệ ; qu n lý danh m c đ u t

ứ  doanh ch ng  ớ ứ i ch ng  ụ ầ ư   ả ỉ ượ ự ứ ệ c tr c ti p th c hi n mà ph i thông qua

V i các nghi p v  nh  b o lãnh phát hành ch ng khoán; t ế ế khoán bao g m c  mua bán c  phi u, trái phi u doanh nghi p; môi gi ỹ ầ ư ố khoán; qu n lý, phân ph i ch ng ch  qu  đ u t ự ế ch ng khoán… ngân hàng không đ ủ các công ty con c a mình.

ự ả ị ươ ạ D  th o quy đ nh các ngân hàng th

ầ ư ng m i, chi nhánh ngân hàng n , kinh doanh ch ng khoán.cho vay, đ u t

ướ c  ầ ư   ớ ị ứ ố ề ệ ớ ượ c cho vay đ u t ư i h n không quá 3% v n đi u l

ọ ố ứ ị ớ ạ ị ườ

ễ ộ ở

ượ ấ ụ ệ ị c c p tín d ng cho các doanh nghi p trong ho t đ ng kinh doanh

ể ự ả ủ ợ

ắ ị ưở ả ớ ng t

ưở ớ ng h p m ng kinh doanh, đ u t ng t

ằ ng, tránh  nh h ả ợ ứ ả ệ ệ ố ỉ ả ỗ , ch   nh h ả ự ả ch ng khoán thua l ẹ ưở ng t

ệ ố ngoài không đ ứ ch ng khoán nh ng b  gi . V i quy đ nh m i,  ế ả ng ch ng khoán, h  ph i thông qua công ty con. Và  n u mu n tham gia th  tr ọ ị ệ vi c tham gia này cũng không d  chút nào, khi mà h  b  ràng bu c b i quy đ nh  ạ ộ không đ ườ ề ứ ậ   ể ch ng khoán do mình n m quy n ki m soát. Nh ng ng i theo quan đi m th n ọ ữ ằ tr ng thì cho r ng, quy đ nh theo d  th o là h p lý, nh m khu bi t nh ng r i ro  ủ ị ườ i an toàn c a ngân hàng và toàn h  th ng. Trong  th  tr ầ ư ứ ườ i  tr ủ   ớ công ty con ch  ít  nh h i ngân hàng m , qua đó đ m b o s  an toàn c a toàn h  th ng.

ủ ừ ẫ ớ ợ ồ ộ R i ro t các h p đ ng phái sinh cũng là m t nguyên nhân d n t ộ   i cu c

ự ả ủ ả ầ ậ ị ậ kh ng ho ng tài chính toàn c u. Vì v y, trong d  th o lu t quy đ nh rõ, ngân

ỉ ượ ề ỷ ụ ự ệ ệ hàng ch  đ c phép th c hi n các nghi p v  phái sinh v  t ạ   ấ  giá, lãi su t, ngo i

ề ệ ậ ủ ả ướ ố h i, ti n t ự ấ , tài s n tài chính… khi có s  ch p thu n c a Ngân hàng Nhà n c.

ỹ ầ ư ả ỹ 2.3.4. Các công ty qu n lý qu  và các qu  đ u t

ổ ậ ể ướ ạ ộ ủ ấ Đi m n i b t trong xu h ng tái c u trúc mô hình ho t đ ng c a các qu ỹ

ả ể ả ỹ ỹ ầ ư đ u t là gi i th  các qu  đóng. Theo đó, các công ty qu n lý qu  ( CTQLQ)

ỹ ở ự ể ể ậ ổ ỹ đang tích c c tri n khai thành l p các qu  m  và chuy n đ i các qu  đóng đang

ỹ ở ữ ề ế ướ ự ẩ ị niêm y t sang qu  m . Nhi u CTQLQ đã có nh ng b c chu n b  tích c c cho

ạ ộ ủ ế ệ ậ ấ   ỹ ở vi c thành l p và ho t đ ng c a qu  m . Đ n tháng 2/2012, UBCK đã c p

ỹ ầ ư ứ ấ ỉ ỹ ở gi y phép chào bán ch ng ch  qu  m  ra công chúng cho hai qu  đ u t vào trái

phi uế

ơ ở ủ ữ ệ ủ ế Trong nh ng năm qua, c  s  NĐT c a TTCK Vi t Nam ch  y u là NĐT cá

ướ ể ề nhân và NĐT n

ỗ ợ ổ ứ ệ ố ể ằ sách nh m h  tr  phát tri n h  th ng các NĐT t c ngoài. Năm 2011­2012 UBCKNN đã tri n khai nhi u chính   ụ ể ch c. Các chính sách c  th

ỹ ớ v i ngành qu :

a. C ng c  t

ố ổ ủ ạ ộ ủ ứ ả ạ ch c ho t  đ ng, nâng cao kh  năng c nh tranh c a các

ố ả ộ ậ CTQLQ trong b i c nh h i nh p

ộ ư ố UBCK đã trình B  Tài chính ban hành các thông t s  212/2012/TT­BTC

ế ị ế ố ướ ẫ ậ ổ ứ thay th  cho quy t đ nh s  35/2007/QD_BTC h ng d n thành l p, t ch c và

ạ ộ ư ố ỉ ị ho t đ ng CTQLQ  và thông t s  155/2012/TT­BTC quy đ nh ch  tiêu an toàn

ố ớ ử ệ ổ ứ ứ tài chính và bi n pháp x  lý đ i v i các t ch c kinh doanh không đáp  ng ch ỉ

ệ ố ả ở tiêu an toàn tài chính. H  th ng văn b n này đã m  ra 1 hành lang pháp lý thông

ẽ ặ ệ ố ế ủ ụ ả ơ thoáng, ch t ch  theo thông l qu c t và đ n gi n hóa các th  t c tài chính,

ỹ ầ ư ạ ộ ệ ề ạ t o đi u ki n cho các CTQLQ, Qu  đ u t ho t đ ng kinh doanh.

ỹ ầ ư ể ẩ ẩ ả ệ ố ế b. Thúc đ y phát tri n các s n ph m qu  đ u t theo thông l qu c t

ư ướ ỹ ở ượ ả ậ ẫ Thông t 183/BTC h ng d n qu n lý và thành l p qu  m  đ ộ c B  Tài

ấ ướ ố ể ả ớ ủ c phát tri n m i c a ngành qu n lý

ư ề ẩ ả ớ chính ban hành cu i năm 2012 đánh d u b quỹ Năm 2012, UBCKNN ban hành thông t v  các s n ph m m i:

ư ố ướ ạ ộ ẫ ậ  Thông t s  227/2012/TT­BTC h ủ   ng d n thành l p và ho t đ ng c a

công ty ĐTCK

 Thông t

ư ố ướ ẫ ả s  228/2012/TT­BTC h ậ ng  d n thành l p và qu n lý Qu ỹ

BĐS

 Thông t

ư ố ướ ả ậ ẫ ỹ s  229/2012/TT­BTC h ng d n thành l p và qu n lý qu  ETF

ư ố ế ạ ằ ơ  Thông t ạ ơ    s  224/2012/TT­BTC ban hành nh m t o c  ch  linh ho t h n

ấ ượ ệ ạ cho các CTQLQ trong vi c đa d ng hóa và nâng cao ch t l ụ   ị ng d ch v ,

ệ ả b o v  NĐT

ơ ở ả ạ ằ ả ọ ẩ   Các văn b n này là c  s  quan tr ng nh m đa d ng hóa các s n ph m

ầ ủ ầ ư ứ ừ ướ ầ ư đ u t đáp  ng nhu c u c a công chúng đ u t , qua đó t ng b ự c xây d ng và

ể ổ ứ ệ ệ ệ ố phát tri n h  th ng NĐT t ch c chuyên nghi p trên TTCK Vi t Nam

ỗ ợ ệ ề ế ạ ướ ế T o đi u ki n khuy n khích, h  tr NĐT n ậ   c ngoài tham gia ti p c n

ệ TTCK Vi t Nam

ỹ ầ ư ớ ự ế ả ẩ c. Các s n ph m qu  đ u t m i d  ki n năm 2013

ụ ỹ  Qu  hoán đ i danh m c ETF ổ

ỹ ấ ộ ả  Qu  B t đ ng s n REITS

ầ ư ứ  Công ty Đ u t ch ng khoán

ấ ổ ứ ị ườ II.4. Tái c u trúc t ch c th  tr ng.

ế ị ủ ủ ướ Theo Quy t đ nh 1826/2012/QĐ­TTg c a Th  t

ứ ệ ả ệ ề ị ườ ấ ủ ề ệ   ng Chính ph  v  vi c ể   ng ch ng khoán và doanh nghi p b o hi m, phê duy t đ  án tái c u trúc th  tr

ủ ươ ấ ạ ứ ở ị ượ ch  tr ng c u trúc l i các S  giao d ch ch ng khoán ( SGDCK)  đã đ c xác

ướ ộ ở ậ ở ị ị ị đ nh theo h ứ ng sáp nh p các s  giao d ch ch ng khoán thành m t s  giao d ch

ứ ấ ề ộ ề ệ ả ố ch ng khoán Vi

ấ ề ề ả ế ệ ẩ ố ấ nh t v  n n t ng công ngh , th ng nh t và chu n hóa tiêu chí niêm y t, ch  đ ố   t Nam, th ng nh t v  b  máy qu n lý và đi u hành, th ng ế ộ

ẩ ố ị ề báo cáo, công b  thông tin, tiêu chu n v  thành viên và giao d ch...., phân tách và

ệ ị ườ ồ ộ ị ị chuyên bi t hóa th  tr ng theo hàng hóa giao d ch, bao g m: m t sàn giao d ch

ứ ế ế ộ ị ổ c  phi u và m t sàn giao d ch trái phi u, ch ng khoán phái sinh.

ủ ươ ớ ộ ệ ự ế ự ạ V i ch  tr ng này, l trình th c hi n d  ki n theo hai giai đo n:

ự ứ ề ạ ấ Giai đo n 1: nghiên c u xây d ng và ban hành Đ  án tái c u trúc các s ở

ứ ị giao d ch ch ng khoán (2012 ­ 2013).

ổ ứ ể ệ ấ ệ ạ Giai đo n 2: t ự  ch c tri n khai th c hi n và hoàn t ấ t vi c tái c u trúc các

ứ ị ở s  giao d ch ch ng khoán (2014 ­ 2015).

ứ ấ ở ị II.4.1. Tái c u trúc S  giao d ch ch ng khoán.

ế ủ ứ ệ ấ ị ự ầ a. S  c n thi ở t c a vi c tái c u trúc S  giao d ch ch ng khoán.

ứ ấ ở ướ ậ ị Tái c u trúc S  giao d ch ch ng khoán theo h ng sáp nh p hai SGDCK là

ộ ở ứ ộ ồ ị SGDCK Hà N i và SGDCK TP.H  Chí Minh  thành m t S  giao d ch ch ng

ệ ượ ữ ướ ầ ấ khoán Vi t Nam đ c coi là nh ng b ế   c đi đ u tiên trong ti n trình tái c u trúc

ị ườ ệ ộ ỉ ệ ạ ậ th  tr ng. Nhìn chung, vi c ch  có m t SGDCK Vi ẽ t Nam  s  mang l i thu n

ợ ơ ị ườ ứ l i h n cho th  tr ng ch ng khoán.

Ở ị ườ ộ góc đ  thành viên tham gia th  tr ng:

ỉ ệ ộ ở ề ả ị

ị ườ ẽ ế ườ ượ c chi phí nh  đ u t ng thành viên th  tr ng s  ti tr

 Vi c  ch   có  m t  s   giao   d ch   ch ng   khoán   qu n  lý   và   đi u  hành   th ị  ứ ư ầ ư ệ ố   ả t gi m đ  h  th ng ệ ố ườ ề ậ ị ị ng truy n, chi phí v n hành và duy trì h  th ng giao d ch do giao d ch, thuê đ

ừ ệ ố ệ ố ẩ ộ ị ỉ ị t nay ch  có m t chu n h  th ng giao d ch thay vì hai h  th ng giao d ch nh ư

ướ tr c kia.

ạ ộ ộ ở ứ ế ị  Khi có m t s  giao d ch ch ng khoán, các ho t đ ng liên quan đ n ho t ạ

ệ ấ ướ ế ẽ ượ ậ ộ đ ng đ u giá doanh nghi p nhà n c và niêm y t s  đ c t p trung và chuyên

ừ ệ ầ ẩ ầ ạ ổ ướ ơ sâu h n, t đó góp ph n đ y m nh c  ph n hóa doanh nghi p nhà n c và thúc

ế ằ ấ   ệ ẩ đ y quá trình niêm y t các doanh nghi p này, nh m tăng cung hàng hóa có ch t

ượ ị ườ l ng cho th  tr ng.

 Quy mô th  tr

ị ườ ơ ẽ ả ầ ớ ỏ ng l n h n s  có kh  năng th a mãn nhu c u đ u t

ổ ứ ướ ố cá nhân và t ch c trong và ngoài n ể c, giúp luân chuy n dòng v n đ u t ầ ư ủ    c a ầ ư   ,

ố ượ ả ờ ị ị ồ đ ng th i tăng tính thanh kho n qua kh i l ng và giá tr  giao d ch tăng cho th ị

ườ ứ ệ ủ ạ ở ị tr ng   ch ng   khoán   Vi t  Nam,   giúp  tăng   tính  c nh   tranh   c a   s   giao   d ch

ứ ch ng khoán Vi ệ t Nam so ớ v i khu ự v c.

Ở ộ ơ ả góc đ  c  quan qu n lý.

ị ườ ả ứ ả ự Nâng cao năng l c qu n lý th  tr

ệ ả ố ở ứ ệ ị hi u qu  xuyên su t toàn ngành. s  giao d ch ch ng khoán Vi ệ ự   ả ng ch ng khoán, đ m b o hi u l c, ợ   t Nam sau h p

ấ ẽ ậ ợ ơ ượ ướ ậ ơ ế ề nh t s  có thu n l i h n khi đ c Nhà n c t p trung v  chính sách, c  ch  và

ị ườ ể ể ế ượ ứ tài chính đ  phát tri n th  tr ng ch ng khoán theo đúng Chi n l ụ c, m c tiêu

ề đ  ra.

ứ ệ ấ ợ ị

ấ ả ồ ị ườ ớ ớ ứ ẽ ộ ở ấ   ộ ở Tuy nhiên, vi c h p nh t thành m t s  giao d ch ch ng khoán duy nh t ề ộ   t c  d n v  m t ng ch ng khoán. B i khi t cũng s  có tác đ ng l n t i th  tr

ố ừ ố ị ườ ự ẽ ơ m i và t ị  m i đó s  có s  phân đ nh rõ ràng h n các th  tr ạ ả   ng theo lo i s n

ư ổ ế ẩ ế ph m, hàng hóa nh  c  phi u, trái phi u và phái sinh...

ự ệ ế b. Ti n trình th c hi n.

ể ạ ị ườ ụ ể ệ ể ộ ị Phát bi u t i H i ngh  tri n khai nhi m v  phát tri n th  tr ứ   ng ch ng

ủ ị Ủ ứ ằ ế ấ khoán 2012, Ch  t ch  y ban Ch ng khoán – Vũ B ng cho bi t tái c u trúc 2 s ở

ữ ẽ ị ả ọ ượ ự ệ ộ giao d ch s  là m t trong nh ng gi i pháp quan tr ng đ c th c hi n trong năm

2012.

ụ ể ượ ủ ế ậ ậ ấ C  th , sau khi đ c Chính ph  ch p thu n và ti n hành sáp nh p, th ị

ườ ứ ệ ạ ộ ộ ở ẽ ế ơ tr ng ch ng khoán Vi t Nam s  ho t đ ng theo c  ch  “m t s  hai sàn”.

ẽ ế ể ầ ổ ị ị ạ Theo đó, các c  phi u s  chuy n d ch d n sang giao d ch t i sàn TP. HCM.

ủ ế ậ ộ ẽ ể ầ ầ

ủ ị Ủ ệ ẩ ả Trong khi đó, “đ u c u” Hà N i s  ch  y u t p trung phát tri n sàn chuyên   ứ   t và các s n ph m phái sinh, UPCoM... Cũng theo Ch  t ch  y ban Ch ng bi

ướ ạ ộ ế ậ ơ ở ượ khoán Nhà n c c  ch  ho t đ ng sau khi sáp nh p các s  đã đ ể ệ   c th  hi n

ị ướ ị ườ ể ừ trong đ nh h ng phát tri n th  tr ng t ế  nay đ n 2020.

ạ ứ ủ ở ở ộ ị ị

ủ ươ ừ ứ ậ ấ ằ ợ Lãnh đ o c a S  Giao d ch Ch ng khoán Hà N i (HNX) và S  Giao d ch   ầ   ng h p nh t là c n Ch ng khoán Tp.HCM (HOSE) th a nh n r ng ch  tr

ế ị ườ thi t và mang l ạ ợ i l i ích cho th  tr ng.

ị ở ủ ị ắ ầ ả ị ứ   ộ ồ Ông Tr n Đ c Sinh, Ch  t ch H i  đ ng Qu n tr  S  Giao d ch Ch ng

ế ệ ở ờ ị khoán Tp.HCM, cho bi ứ   ậ t “Vi c ra  đ i và thành l p các s  giao d ch ch ng

ạ ệ ấ ị ử ữ ị khoán t i Vi t Nam có nh ng vai trò và ý nghĩa l ch s  nh t đ nh. Nay, trong

ủ ươ ủ ề ệ ớ ị ườ ấ đi u  ki n  m i,   Chính  ph   đã  có  ch  tr ng  tái  c u  trúc  th   tr

ế ị ứ ợ ở ị ấ khoán, trong đó có quy t đ nh h p nh t hai s  giao d ch ch ng khoán thành S ứ   ng   ch ng ở

ị ệ ứ ạ ể ứ Giao d ch Ch ng khoán Vi t Nam đ  nâng cao s c c nh tranh cho th  tr ị ườ   ng

ứ ệ ch ng khoán Vi t Nam”.

ủ ị ầ ổ ố ở ị

ệ ấ ạ ấ ộ ợ ở ị ứ   Ông Tr n Văn Dũng, Ch  t ch kiêm T ng giám đ c S  Giao d ch Ch ng ứ   khoán Hà N i nh n m nh “Trong câu chuy n h p nh t hai s  giao d ch ch ng

ấ ượ ề ấ ọ ặ ẽ ủ ở ộ ạ ấ khoán, v n đ  quan tr ng nh t đ

ứ ể ấ ợ ự ể ấ ợ ị d ch ch ng khoán h p nh t làm sao đ  có l c đ t ra s  là c u trúc n i t ng c a s  giao   ủ   i nh t cho s  phát tri n lâu dài c a

ị ườ ậ ợ ệ ẽ ấ th  tr ng, thu n l i nh t cho thành viên và cho doanh nghi p. S  không có s

ệ ề ườ ạ ẽ ộ ự ộ ưở ứ tri ư t tiêu nh  nhi u ng i nghĩ, mà trái l i s  là m t s  c ng h ự  ạ   ng s c m nh

ệ ề ệ ẩ ầ ị ủ ả c a c  hai”.  Hi n nay, HNX đã và đang chu n b  các đi u ki n c n thi ế ể  t đ

.

ị ườ ế ấ ứ ạ tham gia vào k  ho ch tái c u trúc th  tr ng ch ng khoán

ự ế ị ườ ệ ứ ệ Trên th c t ậ , vi c sáp nh p các th  tr ng ch ng khoán hi n đang tr

ướ ổ ế ế ớ ụ ộ thành m t xu h ng khá ph  bi n trên th  gi ở  ậ   ấ i. Đình đám nh t là v  sáp nh p

ứ ỹ ượ ế ị ữ ồ 2 sàn New York (M ) và Frankfurt (Đ c)   đ

ổ ứ ậ ả c  quy t  đ nh h i gi a tháng   ỳ 7/2011. Nh t B n: Sàn ch ng khoán TSE­OSE vào 2013. Nga, Th  Nhĩ K

ố ẽ ự ị ườ ệ ậ ứ ướ cũng đã tuyên b  s  th c hi n sáp nh p th  tr ng ch ng khoán trong n c.

ủ ị ằ ệ ơ ị Ch  t ch UBCKNN Vũ B ng cho bi ế   đ n v  đã hoàn thi n và trình Chính t,

ủ ị ướ ộ ố ề ủ ứ ẫ ậ ị ph  ngh  đ nh h ng d n thi hành m t s  đi u c a Lu t Ch ng khoán. Theo

ề ố ế ị ượ ổ đó, ngoài tiêu chí v  v n, các quy đ nh niêm y t đã đ c b  sung thêm các tiêu

ư ứ ạ ộ ệ ệ ả ờ ủ chí đánh giá hi u qu  ho t đ ng c a các doanh nghi p nh  m c sinh l i trên

ủ ở ữ ụ ể ệ ố ổ ố v n ch  s  h u (ROE) và quy mô c  đông. C  th , doanh nghi p mu n niêm

ả ộ ủ ố ề ệ ừ ồ ỷ ồ ế y t trên SGDCK TP. H  Chí Minh ph i h i đ  v n đi u l t 120 t đ ng tr ở

ề ả ướ ậ lên; ph i có 2 năm li n tr ế c năm niêm y t có lãi v i t ớ ỷ ệ ợ  l l i nhu n sau thu ế

ủ ở ữ ấ ố ầ ố ể ố ể ổ trên v n ch  s  h u năm g n nh t t i thi u là 5% và t ế    i thi u 20% c  phi u

ế ủ ả ổ ề ể ấ ổ có quy n bi u quy t c a công ty do ít nh t 300 c  đông không ph i c  đông

ữ ố ớ ề ệ ố ả ộ ố ắ ớ l n n m gi . Đ i v i SGDCK Hà N i Công ty ph i có v n đi u l t i thi u t ể ừ

ỷ ồ ề ở ướ ế ả 30 t đ ng tr  lên; năm li n tr c năm niêm y t ph i có lãi v i t ớ ỷ ệ ợ  l l ậ   i nhu n

ố ố ế ề ể ế ổ ủ ở ữ trên v n ch  s  h u (ROE) t i thi u ể   là 5%; c  phi u có quy n bi u quy t do ít

ữ ắ ấ ổ nh t 300 c  đông n m gi …

II.4.2. Chuyên bi

ệ ị ườ ứ t hóa Th  tr ng ch ng khoán.

ạ ộ ị ườ ấ ự ệ Trong ho t đ ng tái c u trúc th  tr ị ng, vi c phân đ nh các khu v c th ị

ườ ị ườ ị ườ ổ ị ườ tr ng thành: Th  tr ế ng c  phi u, th  tr ế ng trái phi u và th  tr ứ   ng ch ng

ữ ệ ấ ả ọ ộ khoán phái sinh gi ệ  vai trò r t quan tr ng trong vi c hoàn thi n b  máy qu n lý

ề ạ ệ và đi u hành TTCK t i Vi t Nam.

ị ườ ế a. Th  tr ng trái phi u.

ề ậ ớ ế ị ố ả ấ Quy t đ nh s  1826/QĐ­TTg có đ  c p t i gi i pháp tái c u trúc th  tr ị ườ   ng

ư ủ ế ệ ế trái phi u ( TTTP) Chính ph  và trái phi u doanh nghi p nh  sau:

ị ườ ấ ủ ế ế Tái c u trúc th  tr ệ   ng trái phi u Chính ph  và trái phi u doanh nghi p

ể ủ ẩ ự ị ườ ế Thúc đ y s  phát tri n c a th  tr

ủ ng trái phi u Chính ph : ế ề ệ ủ   ạ ộ  Hoàn thi n khung pháp lý v  ho t đ ng phát hành trái phi u chính ph ,

ế ượ ủ ả ế ề ị ươ trái phi u đ c chính ph  b o lãnh, trái phi u chính quy n đ a ph ng,

ệ ế trái phi u doanh nghi p;

ươ ỳ ạ ứ ể ị ụ ả ế  C i ti n ph ng th c, l ch bi u, k  h n phát hành ệ    và áp d ng các bi n

ế ủ ế ằ ậ ạ ỹ pháp k  thu t nh m tăng quy mô niêm y t c a các lo i trái phi u Chính

ph ;ủ

ủ ế ệ ấ ố ị ệ  Nâng   c p   h   th ng   giao   d ch   trái   phi u   Chính   ph   chuyên   bi

ướ ị ườ ế ắ ị ườ ấ ớ ị h ng g n k t th  tr ầ ơ ấ ng đ u th u s  c p v i th  tr ng giao d ch th t   theo   ứ

ổ ứ ự ế ệ ạ ị ướ ấ c p; t ch c th c hi n giao d ch tín phi u Kho b c Nhà n c trên h

ủ ổ ế ố ị ả th ng giao d ch trái phi u Chính ph ; b  sung các gi ỹ i pháp k  thu t h ệ  ậ ỗ

ụ ệ ả ẩ ợ ị ị ệ tr  giao d ch Repo và các s n ph m, ti n ích d ch v  khác; hoàn thi n h

ứ ự ủ ệ ằ ả ạ ố th ng thanh toán hi n đ i nh m gi m r i ro; nghiên c u xây d ng đ ệ  ườ   ng

ẩ ấ cong lãi su t chu n.

ướ ị ườ ế ệ ể c phát tri n th  tr ng trái phi u doanh nghi p: ừ  T ng b

ệ ệ ề ế

ệ ự ệ ệ ắ ộ ị  Hoàn  thi n khung pháp lý  v  phát hành trái phi u doanh nghi p theo   ố    ch u trách nhi m trong vi c huy đ ng v n nguyên t c doanh nghi p t

ơ ở ả ả ợ ủ ụ ệ ả ẩ ả ả trên c  s  đ m b o hi u qu  và kh  năng tr  n ; chu n hóa th  t c hành

ế ế ệ ị chính liên quan đ n phát hành và giao d ch trái phi u doanh nghi p; đa

ế ệ ẩ ả ộ ợ ạ d ng hóa các s n ph m trái phi u doanh nghi p theo l trình phù h p;

ề ệ ứ ự ậ ổ

 Nghiên c u, xây d ng khuôn kh  pháp lý v  vi c thành l p và ho t đ ng ạ ộ   ệ ổ ứ ị ệ ạ ứ  ch c đ nh m c tín nhi m t t Nam; i Vi t

ấ ề ữ ệ ứ ấ ự ố ị  Xây d ng trung tâm d  li u th ng nh t v  giao d ch th  c p trái phi u ế

doanh nghi p.ệ

ư ệ ọ ỗ ổ ộ ỳ ị ườ ế   ng trái phi u

ự ệ ệ ẽ Theo ông Đ  Ng c Qu nh ­ T ng th  ký Hi p h i th  tr t Nam (VBMA) thì “Chúng ta đang th c hi n tái Vi ạ ấ c u trúc m nh m  theo

ề ạ ộ ể ạ ự ủ ự ấ ấ chi u sâu

, th c ch t chính là tái c u trúc ho t đ ng c a DN đ  t o ra s  phát ơ ấ ố ữ ề ề ể ấ ạ ả ộ tri n m nh v  ch t m t cách b n v ng h n. Đây là c  quá trình, r t t

ề ẽ ọ ươ ư ở ị ườ ạ ầ t cho   ạ   ng s  thanh l c khá nhi u DN ho t t ng lai nh ng giai đo n đ u, th  tr

ế ộ đ ng y u kém”.

ủ ấ ố ơ ộ ỉ Ch  riêng năm 2012, th ng kê c a các b  ngành cho th y, h n 50 nghìn DN

ặ ả ể ườ ễ ấ ả đã phá s n ho c gi i th , môi tr ị ng thông tin chung b  nhi u và x u, các

ệ ố ư ự ệ ẩ ố ị chu n m c công b  thông tin ch a rõ ràng, h  th ng đ nh nhi m qua báo cáo tài

ầ ư ề ế ế ề ể ạ chính, ki m toán còn h n ch …. Đi u này khi n nhi u nhà đ u t (NĐT) lo

ạ ở ớ ườ ế ủ ấ ủ ư ậ ế ẽ ng i b i v i môi tr ng nh  v y, n u mua trái phi u c a DN s  là r t r i ro.

ố ả ệ ạ ị ườ ể B i   c nh   hi n   t i   còn   khá   khó   khăn   cho   phát   tri n   th   tr ng   TPDN.

ủ ươ ư ủ ủ ướ Nh ng các ch  tr ng, chính sách c a Chính ph  nói chung và xu h

ị ườ ể ề ệ ạ tri n th  tr ng nói riêng hi n đang đi vào chi u sâu và đang t o ra môi tr ng phát   ườ   ng

ệ ể ạ ả phát tri n lành m nh, hi u qu  cho DN.

ơ ở ượ ấ ẩ ộ ươ Trên c  s  đ ậ c B  Tài chính ch p thu n, VBMA đang kh n tr ng xây

ẩ ớ ự d ng Trung tâm thông tin TPDN. Cùng v i đó, VBMA cũng đang kh n tr ươ   ng

ự ẩ ư ấ xây d ng c m nang t v n phát hành TPDN.

ự ả ế ệ ấ ộ ướ ầ ề Hi n nay, B  Tài chính đang d  th o và l y ý ki n b

ủ ệ ạ ạ ệ ế ị ộ đ ng c a công ty đ nh h ng tín nhi m t i Vi t Nam. N u trong năm 2013, ngh ạ   c đ u v  ho t ị

ượ ẽ ượ ạ ậ ẽ ị đ nh đ c ban hành ị , các công ty đ nh h ng s  đ

ụ ị ạ ỉ ố ẽ ầ ể ị d ch v  đ nh h ng DN. c thành l p và chúng ta s  có   ị ọ   Đây s  là ch  s  quan tr ng góp ph n phát tri n th

ườ ươ tr ng TPDN trong t ng lai.

ị ườ ứ b. Th  tr ng ch ng khoán phái sinh.

ệ ộ ộ ị ị Sàn giao d ch CKPS là m t trong ba sàn giao d ch thu c SGDCK Vi

ộ ở ệ ấ ị t Nam   ố   theo mô hình tái c u trúc hai SGDCK hi n hành thành m t s  giao d ch th ng

ấ ậ ổ ị ị

ẽ ượ ổ ứ ầ ệ ố ế ị ị ế   nh t. Sàn giao d ch phái sinh v n hành song hành cùng sàn giao d ch c  phi u, ố    ch c g n gi ng sàn giao d ch trái phi u. H  th ng giao d ch CKPS s  đ c t

ị ườ ị ệ ố ế ấ ổ ớ ệ ố v i h  th ng giao d ch trên th  tr ớ   ng c  phi u, đó là h  th ng đ u giá kh p

ớ ị ệ l nh v i các phiên giao d ch khác nhau.

ệ ị ổ ẫ ơ ứ ệ Trung tâm LKCK Vi t Nam (VSD) v n là đ n v  t ch c vi c thanh toán

ừ ẽ ầ ệ ộ ố bù   tr cho   các   CKPS.   H   th ng   thanh   toán   s   c n   m t   Trung   tâm   TTBT

ố (Clearing house) đóng vai trò là đ i tác trung tâm (CCP­ Central counterparty)

ệ ố ư ứ ừ ệ ạ bên c nh h  th ng đăng ký, l u ký, bù tr  và thanh toán ch ng khoán hi n nay

ẽ ậ ộ ớ ườ ứ ủ c a VSD. B  ph n TTBT v i ch c năng  CCP s  đóng vai trò là ng

ườ ườ ọ ườ ủ ọ m i ng i mua và ng ủ i mua c a m i ng i bán. R i ro thanh toán s  đ ủ   i bán c a ẽ ượ   c

ẽ ả ở ườ ị ủ ố ả đ m b o b i CCP s  là ng i ch u r i ro cu i cùng.

ự ế ẽ ướ ị ườ ậ D  ki n TTCK phái sinh s  đi theo h ng th  tr ng t p trung. UBCK

ợ ớ ự ự ệ ệ ễ ọ

ấ ả ữ ả ẩ ị ề đánh giá đây là l a ch n phù h  v i đi u ki n th c ti n hi n nay và cho phép   ể ậ   t c  các hành lang pháp lý đ  v n ơ c  quan qu n lý có nh ng chu n b  cho t

ị ườ ầ ư ướ ả ủ ữ ị ệ ng và b o v  nhà đ u t tr c nh ng r i ro giao d ch và thanh

hành th  tr kho n.ả

ị ườ ế ơ ẽ ơ ế ẽ Do c  ch  thanh toán trên th  tr ng CKPS s  là c  ch  s  thanh toán/s

ự ệ ẽ ượ ể ể ẽ  ơ   c th c hi n trong tu ng chuy n giao (quá trình thanh toán/chuy n giao s  đ

ế ơ ướ ư ệ ướ ị lai) thay vì c  ch  thanh toán tr ể c/chuy n giao tr

ầ ư ệ ầ ứ ả ố pháp lý hi n hành yêu c u nhà đ u t c nh  hi n nay (quy đ nh   ủ ề    mu n mua ch ng khoán ph i có đ  ti n

ủ ứ ứ ả ả ố và mu n bán ch ng khoán ph i có đ  ch ng khoán trên tài kho n).

ị ườ ậ ả Vì v y, khi tham gia th  tr ng CKPS, các CTCK thành viên ph i có trách

ụ ệ ệ ả ơ ườ ứ ả nhi m cao h n trong vi c đ m b o các nghĩa v  thanh toán, là ng i đ ng sau

ề ố ủ ề ả ầ ỏ ị các giao d ch c a khách hàng. Đi u này đòi h i ph i tăng các yêu c u v  v n và

ộ ố ệ ệ ầ ầ ớ ố m t s  yêu c u khác (công ngh , kinh nghi m,...) so v i các yêu c u v n trên

ơ ở TTCK c  s .

ề ổ ứ ả V  phía các ngân hàng hay các t

ứ ậ ạ ượ ẩ    ch c tài chính khác, do các s n ph m ậ   c nhìn nh n là các lo i “ch ng khoán” theo Lu t ứ phái sinh ch ng khoán đ

ỉ ượ ứ ứ ể ự ch ng khoán nên vai trò trung gian ch ng khoán có th  ch  đ ệ   c th c hi n

thông qua các CTCK.

ự ả ẽ ự ế ộ ủ ố ỉ ả D  ki n, cu i tháng 3 này, phiên b n m t c a d  th o s  hoàn ch nh đ

ố ấ ư ữ ế ộ ơ công b  l y ý ki n r ng rãi các c  quan h u quan, cũng nh  thành viên th ể  ị

ườ ư ậ ể ả ể ả ả ọ tr ả   ng. Đ  đ m b o tính kh  thi, cũng nh  th n tr ng trong tri n khai các s n

ự ả ứ ẩ ị ị ượ ướ ph m ch ng khoán phái sinh, d  th o Ngh  đ nh đ ự c xây d ng theo h ng các

ủ ế ỉ ố ự ủ ế ẩ ả s n ph m phái sinh ch  y u d a trên trái phi u chính ph , các ch  s  trên

TTCK.

ầ ệ ầ ư ố Gói th u CNTT cho TTCK Vi t nam do nhà đ u t KRX Hàn Qu c cung

ế ế ệ ố ế ạ ị ấ c p đã thi t k  cho h  th ng giao d ch và thanh toán CKPS, theo k  ho ch h ệ

ẽ ượ ố ấ ố th ng này s  đ c hoàn t t vào cu i năm 2014.

c. Th  tr

ị ườ ế ổ ng c  phi u.

ạ ụ ( Đã phân tích t i m c 2.1.1 )

ứ ư ứ ở ị II.4.3. S  giao d ch ch ng khoán và trung tâm l u kí ch ng khoán

ạ ộ ể ắ ữ ẽ ế ế ạ Liên k t gi a SGDCK và VSD đ  g n k t m nh m  ho t đ ng thanh toán ,

ạ ộ ừ ư ứ ứ ớ ị bù tr , l u kí ch ng khoán v i ho t đ ng giao d ch ch ng khoán

ế ị ố ứ ấ ở ị Quy t đ nh s  1826/QĐ­TTg Tái c u trúc các S  Giao d ch ch ng khoán và

ứ ư Trung tâm L u ký Ch ng khoán

ứ ứ ậ ị ệ  Nghiên c u thành l p S  Giao d ch ch ng khoán Vi ở t Nam theo nguyên

t c ắ

ấ ề ộ ề ả ố (i) Th ng nh t v  b  máy qu n lý và đi u hành

ố ệ (ii) ấ ề ề ả Th ng nh t v  n n t ng công ngh

ế ộ ế ấ ẩ ố (iii) Th ng nh t và chu n hóa tiêu chí niêm y t, ch  đ  báo cáo, công b ố

ề ẩ ị thông tin, tiêu chu n v  thành viên và giao d ch....

ị ườ ệ ị (iv) Phân tách và chuyên bi t hóa th  tr

ế ế ộ ộ ổ ị ị ng theo hàng hóa giao d ch, bao   ứ   ồ g m m t sàn giao d ch c  phi u và m t sàn giao d ch trái phi u, ch ng

khoán phái sinh.

ạ ộ ứ ư ủ ố ộ ậ ủ  C ng c  mô hình ho t đ ng đ c l p c a Trung tâm l u ký ch ng khoán

theo h ngướ :

ể ừ ế ậ ủ ầ ̣ ­ ́  Phát tri n hê thông thanh toán, bù tr ế  tiên ti n; thi t l p đ y đ  các c ơ

ừ ứ ế ể ạ ộ ủ ả ch  ki m soát và qu n lý r i ro trong ho t đ ng thanh toán, bù tr  ch ng khoán:

ổ ệ ố ứ ố

ừ ướ ươ ứ ứ ớ ổ (i) b  sung ch c năng đ i tác thanh toán trung tâm (CCP) và h  th ng vay, cho   ắ   c m t vay ch ng khoán (SBL); (ii) đ i m i ph ng th c thanh toán, bù tr , tr

ủ ừ ế ướ ứ ể ị ỉ ố ớ đ i v i trái phi u Chính ph . T ng b c chuy n ch c năng ngân hàng ch  đ nh

ừ ươ ạ ướ ệ thanh toán t ngân hàng th ng m i sang Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam theo

ệ ố ế ố ớ ụ ứ ấ thông l qu c t ứ   ậ ; (iii) nghiên c u áp d ng phi v t ch t hoàn toàn đ i v i ch ng

ỉ ứ ch  ch ng khoán;

ụ ổ ị ớ ạ ộ ­ B  sung các d ch v  gia tăng khác liên quan t ư   i ho t đ ng đăng ký, l u

̀ ố ớ ạ ộ ừ ả ả ị ̉ ký, thanh toán bù tr , ho t đ ng đăng ký giao d ch b o đ m đ i v i tai san là

́ ́ ứ ư ư ́ ư ̣ ch ng khoan l u ky tai Trung tâm L u ký Ch ng khoán.

ị ườ ậ ộ ứ ệ II.4.4. H i nh p th  tr ng ch ng khoán Vi t Nam

ế ậ ộ a. Ti n trình h i nh p

ộ ế ố ế ế ộ ậ H i nh p kinh t qu c t ể ứ    là m t ti n trình mà TTCK không th  đ ng

ữ ế ế ậ ả ộ ệ ậ ngoài. V y, trong ti n trình h i nh p đó, nh ng k t qu  mà TTCK Vi t Nam đã

ơ ộ ữ ữ ứ ả ặ ạ ượ đ t đ c là gì, chúng ta có nh ng c  h i nào và g p ph i nh ng thách th c ra

ườ ể sao trên con đ ng phát tri n?

ở ệ ầ ủ ự ệ Sau 5 năm tr  thành thành viên WTO, Vi t Nam đã th c hi n đ y đ  và

ộ ự ị ự ế đúng l trình cam k t trong lĩnh v c tài chính nói chung và trong lĩnh v c d ch

ụ ứ ứ ư ề ậ v  ch ng khoán nói riêng. Khung pháp lý v  TTCK nh  Lu t Ch ng khoán

ậ ử ổ ệ ự ứ ậ ổ

ừ ố ị ị ị ộ ố ề ủ 2006 và Lu t s a đ i, b  sung m t s  đi u c a Lu t Ch ng khoán có hi u l c  ế   t ngày 1/7/2011, Ngh  đ nh s  58/2012/NĐ­CP ngày 20/7/2012 quy đ nh chi ti t

ướ ộ ố ề ủ ậ ử ổ ứ ẫ và h ổ ậ ng d n thi hành m t s  đi u c a Lu t Ch ng khoán và Lu t s a đ i, b

ộ ố ề ủ ứ ậ sung m t s  đi u c a Lu t Ch ng khoán.

ư ố ướ Ngoài ra, Thông t s  212/2012/TT­BTC ngày 5/12/2012 h ẫ ng  d n v

ạ ộ ổ ứ ủ ả ỹ ậ ề  ữ    ch c và ho t đ ng c a công ty qu n lý qu  (CTQLQ) đã có nh ng thành l p, t

ướ ẫ ế ố ớ ầ ư ướ h ng d n khá chi ti t đ i v i nhà đ u t n c ngoài (ĐTNN) tham gia lĩnh

ụ ấ ỹ ị ệ ả ự v c cung c p d ch v  qu n lý qu  trên TTCK Vi t Nam. Theo đó, nhà ĐTNN

ượ ể ở ữ ớ ầ ầ ổ ố ề ệ ủ đ c mua c  ph n, ph n v n góp đ  s  h u t ố i 49% v n đi u l c a CTQLQ

ạ ộ ạ ệ ượ ể ở ữ ố đang ho t đ ng t i Vi t Nam và còn đ

ệ ủ ạ ộ ặ ậ ớ ượ l c a CTQLQ đang ho t đ ng, ho c đ ề   c phép mua đ  s  h u 100% v n đi u ố   c thành l p m i CTQLQ 100% v n

ướ ề ệ ế ỏ ượ ị ạ ị n c   ngoài   n u   th a   mãn   các   đi u   ki n   đã   đ c   quy   đ nh   t ị i   Ngh   đ nh

58/2012/NĐ­CP.

ế ậ ổ ộ

ủ Ủ ướ ứ ứ ự   ạ ộ Trong khuôn kh  ASEAN, các ho t đ ng h i nh p liên quan đ n lĩnh v c ủ ế ậ   c  (UBCKNN)  ch  y u t p ch ng  khoán c a  y ban Ch ng  khoán Nhà n

ế ớ ế ằ ị ườ ự ộ ộ ố trung vào các sáng ki n nh m ti n t i xây d ng m t th  tr

ơ ể ạ ượ ụ ụ cao h n trong ASEAN. Đ  đ t đ ệ c các m c tiêu, nhi m v  trong khuôn kh ậ   ng v n h i nh p ổ

ị ườ ố ả ệ ậ ộ h i nh p th  tr ng v n ASEAN, các gi ụ ể i pháp c  th  mà Vi ẽ t Nam s  tham

ướ ồ gia cùng các n ự c trong khu v c. Bao g m:

 Các SGDCK trong ASEAN ti n hành cùng các bên có liên quan nghiên

ế

ế ố ạ ộ ị ề ụ ế ả ứ c u và ki n ngh  v  mô hình kh  thi áp d ng cho ho t đ ng k t n i giao

ừ ị d ch, thanh toán và bù tr .

 Các SGDCK xem xét   hài hòa hóa môi tr

ườ ị ườ ậ ng v n hành th  tr ng c ổ

ự ế ẩ ờ ề ệ ị ồ phi u khu v c bao g m tiêu chu n hóa gi giao d ch, các đi u ki n niêm

ị ế y t và các quy đ nh khác.

ị ườ ạ ượ ự ế ằ ụ  K t n i th  tr ế ố ng trái phi u khu v c nh m đ t đ ố   c m c tiêu các qu c

ụ ậ ậ ị gia thành viên c p nh t liên t c thông tin sau giao d ch.

ủ ụ ự ự ệ ả  Xây d ng năng l c cho các thành viên trong vi c qu n lý r i ro. M c tiêu

ể ằ ế ề ừ ủ ủ ụ là nh m năng cao hi u bi t v  vai trò c a các công c  phòng ng a r i ro

ườ ế ủ ề khác nhau, và tăng c ự ể ng s  hi u bi t c a các thành viên ASEAN v  phát

ố ả ị ườ ụ ể ỗ ướ ố tri n các công c  đó trong b i c nh th  tr ng v n m i n c.

b. Thành t uự

ự ệ ạ ượ ể ừ ọ Thành t u quan tr ng mà TTCK Vi t Nam đ t đ c k  t khi tham gia

ể ủ ầ ư ự ố ế WTO chính là s  gia tăng đáng k  c a dòng v n đ u t gián ti p vào th  tr ị ườ   ng

ướ ỹ ầ ư ặ ủ ự ứ trong n c. S  có m t c a các nhà ĐTNN, các qu  đ u t ch ng khoán, các

ớ ẽ ệ ệ ừ ầ ậ t p đoàn tài chính l n s  góp ph n chuyên nghi p hóa TTCK Vi t Nam, t đó

ườ ệ ề ả ẩ ả ị tăng c ng kinh nghi m và năng cao tiêu chu n v  qu n tr  công ty, kh  năng

ầ ư ệ ướ phân tích, đ u t cho các doanh nghi p trong n c.

ủ ể ớ

ệ ể ở ộ ế ụ     Cùng v i đó, quy mô c a TTCK cũng tăng lên đáng k . TTCK ti p t c ầ ư ố ủ phát tri n tr  thành kênh huy đ ng v n c a doanh nghi p, cũng là kênh đ u t

ủ ề ọ ế quan tr ng c a n n kinh t .

ệ ủ ệ ế ể ạ ờ Tính đ n th i đi m hi n nay, đã có 9 văn phòng đ i di n c a các công ty

ứ ướ ệ ủ ạ ch ng khoán (CTCK) n c ngoài và 25 văn phòng đ i di n c a CTQLQ n

ượ ậ ạ ứ ấ ấ ậ ệ ổ ướ   c ố ngoài đ c c p gi y ch ng nh n thành l p t i Vi t Nam. Trong t ng s  35

ủ ố ướ ạ ộ ạ ệ CTCK có v n ố  góp c a đ i tác n c ngoài đang ho t đ ng t i Vi t Nam, có 10

ố công ty mà nhà ĐTNN s  h u đ n ở ữ ế 49% v n góp.

ố ớ ướ ủ ệ ố Đ i v i CTQLQ , hi n có 9 công ty có v n góp c a n

ổ ứ ố ể ấ ủ c ngoài, trong đó   ệ ố   có 2 CTQLQ c  m c v n góp c a nhà ĐTNN là 100%. Có th  th y, h  th ng

ả ướ ẫ ậ ượ ệ ầ các văn b n h ng d n Lu t đã đ c ban hành và d n hoàn thi n đã và đang

ể ệ ự ủ ự ể ế ệ th  hi n s  nghiêm túc tri n khai th c thi cam k t WTO c a Vi t Nam, quán

ệ ị ườ ắ ả ệ ạ ả tri t nguyên t c giám sát và qu n lý th  tr ng, minh b ch hóa và b o v  nhà

ầ ư đ u t .

ự ủ ự ệ ớ ệ Cùng v i vi c tham gia WTO là s  tham gia tích c c c a Vi

ổ ứ ự ư ệ ố ị các t ch c khu v c nh  ASEAN, tham gia đàm phán: Hi p đ nh đ i tác kinh t t Nam trong   ế

ị ế ủ ự ự ươ ệ xuyên Thái Bình D ng (TPP)... đã th c s  năng cao v  th  c a Vi t Nam trên

ườ ố ế ạ ơ ộ ớ ể ấ ướ ữ ớ ỏ tr ng qu c t , t o ra nh ng c  h i l n đ  đ t n c ta s m thoát kh i tình

ế ớ ể ạ ụ ữ ề ể ị tr ng kém phát tri n, ti n t i m c tiêu phát tri n nhanh và b n v ng theo đ nh

ướ ủ ộ h ng xã h i ch  nghĩa.

ơ ộ ứ c. C  h i và thách th c

ơ ộ C  h i:

 Ti p thu kinh nghi m, nâng cao trình đ  và chuy n giao công ngh . Ti p

ế ộ ệ

ạ ố ế ệ ể ị , quy mô và ph m vi, không gian th

ượ ế ậ c n v i các chu n m c qu c t ườ tr ẩ ự ở ộ c m  r ng ớ ng đ

ầ ư ướ ầ ư ệ c ngoài đ c bi ế  gián ti p thong

ố  n t là v n đ u t ủ  và tăng tính c nh tranh c a các CTCK và Công ty

ả ướ  Thu hút v n đ u t ố ỹ ầ ư qua các qu  đ u t ỹ qu n lý qu  trong và ngoài n ặ ạ c.

ể ượ ự ư ầ ư ể ồ ố ế ừ ướ  Ki m soát đ c s  l u chuy n các lu ng v n đ u t gián ti p t n c

ngoài qua TTCK

ế ậ ượ ớ ụ ố ơ ả ạ ơ ị  Ti p c n đ c v i các d ch v  t ẩ t h n và s n ph m đa d ng h n.

ị ườ ế ậ ượ ớ ể  H  th ng trung gian trên th  tr ng phát tri n, ti p c n đ ị c v i th

ệ ố ườ ố ế ố tr ng v n qu c t

ạ ộ ủ ệ ả ồ  Đ ng b  và hoàn thi n khuôn kh  qu n lý cho ho t đ ng c a TTCK Vi ổ ệ   t

ế ớ ộ Nam và th  gi i.

Thách th cứ

ắ ư

ế ả ư ự ạ c kinh doanh bài b n, các y u t ế ề ố ướ c ngoài có  u th  v  v n, chi n  ệ  khác nh  công ngh , kĩ năng qu n

 Áp l c c nh tranh gay g t: công ty n ả ế ố ự ề ượ ộ ơ ẳ ượ l ị tr , chuyên môn, nhân l c đ u v t tr i h n h n

ứ ớ ấ ị ướ  Thách th c v i các công ty cung c p d ch v  ch ng khoán trong n

ụ ứ ố ướ ậ c, do  c ngoài ( sau 5 năm gia

ậ ế cam k t cho phép thành l p CTCK 100% v n n nh p WTO)

ự ấ ạ ớ ử ề i trên TTCK ( r a ti n, thao

 S  xu t hi n c a các vi ph m xuyên biên gi ị ệ ủ ậ ộ túng, gian l n, giao d ch n i gián…)

ạ ị ườ ị ườ ầ ở ị ng và th  tr ng b  thao túng b i các nhà đ u

 Nguy c  bi n d ng th  tr ơ ế c ngoài ư ướ  n t

ồ ổ ể ộ ơ ẩ

ị ầ ư ệ ủ ể i có th  gây khó khăn cho ho t đ ng c a các nhà đ u t Vi

 Khung pháp lý đ ng b  h n, thay đ i đ  chu n hóa theo quy đ nh th   ế ạ ộ t Nam  ự ế ẫ ớ gi ố v n v n luôn y u kém trong lĩnh v c pháp lý

ậ ế III.K t lu n