Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Giáo dục lòng biết ơn cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trải nghiệm ở trường mầm non

Lòng biết ơn, một trạng thái cảm xúc tích cực và cội nguồn đạo đức sâu sắc, đóng vai trò nền tảng trong sự phát triển nhân cách toàn diện của trẻ em. Trong bối cảnh đổi mới giáo dục mầm non, việc hình thành và nuôi dưỡng lòng biết ơn từ sớm cho trẻ 5-6 tuổi là vô cùng cấp thiết, giúp các em không chỉ có thái độ sống tốt đẹp mà còn chuẩn bị cho giai đoạn học tập tiếp theo. Mặc dù giáo dục lòng biết ơn thông qua trải nghiệm được công nhận là phương pháp hiệu quả, thực tiễn triển khai tại các trường mầm non vẫn còn hạn chế. Do đó, nghiên cứu này nhằm đề xuất các biện pháp giáo dục lòng biết ơn hiệu quả cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trải nghiệm, góp phần thúc đẩy sự phát triển toàn diện về lòng biết ơn ở lứa tuổi này.

Giáo viên mầm non, cán bộ quản lý giáo dục mầm non, các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Giáo dục Mầm non.

Nghiên cứu này tập trung vào giáo dục lòng biết ơn cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trải nghiệm tại trường mầm non, một lĩnh vực được đánh giá cao nhưng còn nhiều thách thức trong thực tiễn. Luận án đặt ra mục tiêu đề xuất và kiểm chứng các biện pháp sư phạm nhằm nâng cao sự phát triển lòng biết ơn ở trẻ, góp phần vào sự hình thành nhân cách toàn diện của các em. Dựa trên tiếp cận Tâm lý học Tích cực, nghiên cứu làm rõ khái niệm lòng biết ơn ở lứa tuổi này, bao gồm bốn thành tố chính: tập trung vào điều tích cực, so sánh xã hội tích cực, trân trọng những gì đang có và bày tỏ lòng biết ơn, với các biểu hiện đa dạng từ lời nói đến hành động cụ thể. Phương pháp nghiên cứu đa dạng, kết hợp giữa nghiên cứu lý luận (hồi cứu, phân tích, tổng hợp các tài liệu trong và ngoài nước) và nghiên cứu thực tiễn (khảo sát bằng bảng hỏi, quan sát, phỏng vấn, xin ý kiến chuyên gia, nghiên cứu sản phẩm hoạt động và thực nghiệm sư phạm tại các trường mầm non ở Thành phố Huế). Phạm vi nghiên cứu tập trung vào mối quan hệ giữa giáo dục lòng biết ơn thông qua trải nghiệm và sự phát triển của lòng biết ơn ở trẻ. Giả thuyết của luận án cho rằng, việc áp dụng đồng bộ các biện pháp giáo dục theo hướng tạo cơ hội cho trẻ chủ động tương tác với thế giới xung quanh sẽ giúp lòng biết ơn của trẻ phát triển cao hơn. Các đóng góp mới của luận án bao gồm làm phong phú thêm cơ sở lý luận về giáo dục lòng biết ơn, xây dựng và kiểm chứng thang đo lòng biết ơn cho trẻ 5-6 tuổi ở Việt Nam, khảo sát thực trạng và đề xuất một hệ thống biện pháp giáo dục lòng biết ơn thông qua trải nghiệm với nội dung và cách tiến hành cụ thể. Điều này cung cấp công cụ và định hướng thiết thực cho giáo viên và cán bộ quản lý mầm non, thúc đẩy quá trình giáo dục lòng biết ơn diễn ra một cách khoa học, bền vững và hiệu quả, qua đó nuôi dưỡng cảm xúc tích cực và hành vi có trách nhiệm ở trẻ.